ZONDAGSBLAD voor de Stad en het Arrondissement. Staalkundig Overzicht. Brief uit Brussel aan den Dixmudenaar Gij zijt tegen de religie! Voor de omwenteling van 1789. m Zondag 5 November 1882. 10 cent. per nummer. 38e Jaar 45. DIXMUDE, den 4 NOVEMBER 1882. Frankrijk. Opzichtens de samen zweering der anarchisten tegen de wet en deveihgheidin Frankrijk, zijn geene nieuwe daden van geweld en schrikaanjaging te melden. De ontroering der geestèn is nog niet gestild, maar de dagbladen verzekeren dat de rechterlijke overheid al de draden van het komplot in handen heeft en de bij zonderste leiders in het oog gehouden wor den. De revolutionnaire woelingen zouden hunne zetelplaats in Zwitserland hebben en prins Krapotkine, een russische nihilist, wordt grootendeels verantwoordelijk ge maakt over de wanorders die in Frankrijk hebben plaats gehad. Verre van eene reaktie in Frankrijk te weeg te brengen, van welke niemand wil, zullen de wanorders van Montceau-les- Mines, waarschijnelijk de eendracht onder de republikeinen bevordereneendracht welke zoo vurig gewenscbt wordt door al de personen die den vooruitgang, den voor spoed en de rust des lands behartigen. Het fransch gouvernement lieefr, een de kreet afgekondigd dat 't fabrikeeren van het dynamiet regelt, derwijze zooveel mogelijk de moorddadige pogingen te voorkomen, welke bij middel van deze ontplofbare stof kunnen gedaan worden. Dit is eene maat ree] gelijk deze welke over eenigen tijd in Belgie is 'genomen geweest. Te Lyons zijn zeven anarchisten aange houden, onder beschuldiging van moord, en drij voor het fabriekeeren van dynamiet. Het Gambettische blad Paris meldt de volgende bijzonderheden aangaande de or ganisatie van het revolutionnaire verbond De hoofdzetel is te Geneve. Het centraal comiteit, dat te Parijs de leiding der zaken voor die stad en de naburige gemeenten in handen heeft, bestaat uit zestien leden, wier namen bekend zijn. De bondsmannen aldaar zijn in 57 groepen verdeeld. De hui zen, waar de groepen vergadering houden, worden door Parijs verschaft. Het getal leden van het verbond alleen te Parijs is 1229. Als Gambetta werkelijk zoo goed is ingelicht waarom heeft hij dan niet reeds lang dit alles aan zijnen vriend Fallières, den minister van binnenlandsche zaken, medegedeeld Een duitsch blad meldt dat er onderhan delingen zijn aangeknoopt tusschen het fransch en het russisch gouvernement voor de uitlevering der misdadigers. Dit gerucht is te Weenen verspreid, en met betrek op de onlangs gebeurde feiten te Lyons en Saóne-et-Loire,vindt men het waarschijnlijk. Duitschland. De uitslag der kiezin gen voor de pruisische Kamer van afge vaardigden geeft aan de partijen de volgende getalsterkte conservateurs, 129 afgevaar digden; vrije conservateurs, 55; klerikalen, 97; nationale liberalen, 70; secessionnisten, 20 progressisten, 38; Polakken, 18; Guel- fen, 3; Denen, 2; demokraat, 1. Totaal 433 afgevaardigden. Italië. Tot zoover de uitslag der ver kiezingen in Italië gekend is, belooft hij eene sterke ondersteuning, eene groote meerderheid voor het progressief liberaal ministerie. De radikalen hebben duchtige verliezen geleden. Tunis.De bey van Tunis, Mohammed- es-Sadock, isdood hij regeerde sedert 1859. Zijn broeder, Ali-bey, de wettige opvolger, heeft uit volle recht bezit genomen van het gezag. Hij heeft zich ten gunste van de poli tiek van Frankrijk verklaard. Mekka. Berichten uit Mekka besta- tigen dat de gezondheidstoestand daar dit jaar voortreffelijk is. Er kwamen slechts 22,000 bedevaartgangers in de stad, terwijl dit getal het vorige jaar opklom tot 110,000. Het getal bezoekers aan het graf van den profeet, was te Suez slechts 2,800 tegen 20,000 in 1881. Refek-pachade nieuwe groot-scherif (hooge-priester), is gelukkiglijk te Mekka aangekomenhij heeft eene plechtige in trede in de heilige stad gedaan, zonder dat eenige wanorde zich voordeed, waarvoor eerst vrees werd gekoesterd. Brusselden 2 november 1882. Dinsdag, 31 october, hebben in talrijke gemeenten van het land gedeeltelijke kiezin- geu plaats gehad tot het vermeerderen van het getal gemeenteraadsleden, ten gevolge der aangroeiïng van de bevolking. De liberale partij heeft schoonezegepralen aan te teekenen te Schaarbeek, te Molenbeek, teUccle, te Leuven, teMechelen, te Marche, te Ledeberg enz., enz. In vele plaatsen hadden de klerikalen deel aan den strijd genomen, gemaskerd als con troleurs. Maar de kiezers hebben zich niet laten bedriegen. Het liberalismus heeft be wijzen van levenskracht gegeven. Deze nieuwe liberale zegepralen zijn van gewichtige beteekenis, daar zij een wel sprekend antwoord zijn op de snoeverijen der klerikale drukpers die eene veroordee ling van het Staatsbestuur voorspelde door de gemeenten. Onze tegenstrevers zijn we derom in hunne verwachting bedrogen hoe listig zij ook mogen te werk gaan. Maskers af! gij zijt geene controleurs uis^w klerikalenGij «ijjrgeene aorgtns voor" de belangen der gemeenten maar enkel handlangers der geestelijke partij, die in troebel water tracht te visschen. Dat de misnoegden en de woelgeesten de hand aan de klerikalen geven, zulks heeft het kieskorps niet kunnen misleiden. Ook weenen de klerikale gazetten tranen van spijt over den uitslag der gemeentekiezingen van 31 october. Zij hebben er reden toe 't is eene nieuwe veroordeeling. Gij weet dat de heer minister Sainctelette eene proefneming gedaan heeft, door vrou wen als bedienden bij den post, de ijzeren wegen en den telegraaf aan te stellen. Deze maatregel valt niet in de goesting der mannelijke ambtenaren, die deze nieuwe concurrenten naar de bliksems wenschen. Ook wenden zij alle pogingen aan om den maatregel te doen herroepen, door te doen geloven dat do zedelijkheid groote gevaren loopt. M. Olin, de nieuwe minister van openbare werken, heeft geweigerd den maatregel van zijnen voorganger te herroepen. Hij wil dat de proefneming nog voortgezet worde. In eenen omzendbrief zegt de minister dat men den man moet gewennen de vrouw te eerbiedigen die werkt en dat het de opvoeding onzer medeburgers niet maken is door het bareel tusschen hen gesloten te houden die het vooroordeel opgericht heeft. In Amerika en Engeland werken de ver- schillige geslachten nevens elkander, zonder dat de vrouw blootgesteld is aan hoon en smaad. Zou dan in Belgie de vrouw zioh in het openbaar niet mogen vertoonen zonder dat zij in gevaar zij van verleiding?... Met belangstelling wordt de proefneming van onzen minister van openbare werken nagegaanhet is te verhopen dat de vrouwe lijke bedienden met eere uit den strijd zullen komen. Het ware een goeden stap vooruit om aan de vrouw eene degelijke en geleerder opvoeding te verschaffen, die haar maat schappelijk bestaan kan verbeteren in wel stand voor de huisgezinnen. Men weet het, de ellende is de grootste bron van zedeloos heid. Met de nakende opening der wetgevende Kamers spreken de klerikale gazetten veel over verhoogingvan belastingen. Zij wil len dat het ministerie een hoop nieuwe belastingen zal voordragen om het tekort in de schatkist te dekken. Ik moet u niet zeggen dat deze nieuws- maren uit de lucht gegrepen zijn en dat nog niemand weet welke maatregelen het Staats bestuur nemen zal om den nnanciëelen toe stand in orde te brengen. De klerikale partij die de oorzaak is van het tekort door de onbedachtzame groote Y' aiigaveu van het ininisterie-Maloiv, dat al tijd verkwistte zonder naar de kas om te zien en middelen te verschaffen, draagt eene zware verantwoordelijkheid. Het is de dwaze wijze van besturen van het klerikaal minis terie en het vriendjes goeje voldoen door het leggen van niets opbrengende ijzeren wegen, die het Staatsbestuur thans zal dwingen nieuwe hulpbronnen te zoeken. Wat deze zullen zijn dat moet men eerst nog afwach ten. Men heeft er tot heden nog geene in lichtingen over. De klerikale gazetten zijn geestig om lezen. Van als er iets is dat hun niet aan staat, dan roepen zij u eeuwig en ervig toe gij zijt tegen de religie. En dat moet u toch den mond sluiten. Maakt ge deel van [de liberale partij, o spoedig a gij zijt tegen de religie Verdedigt gij de onderwijzers tegen de geestelijke vervolgingen gij zijt tegen de religie! Vindt gij het slecht dat de familien van hunne erfgoederen beroofd worden u gij zijt tegen de religie Durft gij denken dat de geestelijkheid in Belgie als in een luilekkerland van melk en honing leeftgij zijt tegen de religie Keurt gij goed dat jongelingen en jonge dochters uit de volksklas met honderden studeeren om onderwijzers en onderwijze- Vissen te wordenpij zijt tegen de religie Kiest gij voor een liberalen kandidaat in le kiezingen van gemeente, provincie en wetgeving gij zijt tegen de religie! Durft gij denkt dat de pastoors in ons land niet vervolgd worden, al zijt ge er nog ioo zeker van u ge zijt tegen de religie Zendt gij uwe kinderen naar eene school van den Staat of der gemeente gij zijt tegen de religieNiet alleen dat, maar men doemt en vervloekt u in levende lijve, men vervolgt u zedelijk en stoffelijk zonder genade. Dat is bespottelijk zult gij wel zeggen. Wij zijn 't accoord, gebeur, maar 't is toch zoo. Gij zijt tegen de religie! en binst de klerikalen dat woord uitbulderen, zijn zij bezig met u te pluimen, te stroppen, de vrijheid te ondermijnen u uwe burger rechten te ontzeggen. Gij zijt tegen de reli gie als ge vrij man en braaf burger wilt zijn en gehoorzaam aan de wetten. Gij zijt tegen de religie als ge lezen en weten durft.... Maar, klerikale gazetten en predikanten, wie zijn dan de partijgangers van uw hatelijk en onrechtvaardig gedoen?... Ze moeten wel dun gezaaid zijn, als men de onverschilligheid van het publiek ziet bij uwe woeste en woedende klachten en ver vloekingen. De waarheid is dat ge van God en demen- schen verlaten zijt. Iloe kan het anderszijn, dewijl de liberalen gestadig en overal zege praal op zegepraaliji al de kiezingen blijven behalen?... «=s^s^e= Het uitmuntend werkje L'ancien régime par Th. Justebracht ons op het gedacht eenige bijzonderheden er uit aan onze lezers mede te deelen. Voor die omwenteling Willekeur en on gelijkheid der rangen, dienstbaarheid of slavernij, tienden, doode hand, heeren- dienst, cijns of taille, enz. Boeren waren slaven; de geestelijken, de adeldom was alles; aan hen alle voordeelen, overheid, voorrechten en eer. Zij bezaten ruim de 3/4 der grondeigendommenzij waren overla den met goud en leenen en waren vrij van belastingen, terwijl de arme landbouwer er onder verpletterd werd. De geestelijken waren eene openbare macht in den Staat; katholiek zijn was hoofdzaak; de protestan ten konden tot geene openbare ambten toe gelaten worden. Het geweten mocht niet spreken, de gedachten mochten zich niet uiten; zooals de heer zong, moest de boer dansen, tot lastdier werd hij verlaagd. Dan gebood de koning en de onderdaan gehoorzaamde. De vorst had alle macht, bij zoover, dat Lodewijk XV, in volle parle- mentszitting, uitriep Ik ben uw meester, ik \vil gehoorzaamd wordent> De kroon beschikte over de personen door de geheim- brieven, over de eigendommen door de in palmingen en over de inkomsten door de belastingen. Qm aan eene dwaze gril te voldoen, om den wrok eens ministers, ja dikwijls eener vrouw te verzadigen, werd men zonder eeni gen vorm van proces in de Staatsgevangenis opgesloten. Zoo werden de grootste mannen nis de Malesherbes, Voltaire en Mirabeau gevangen gezet. Vleien en kruipen, blind gehoorzamen en zwijgen, dat was de leus. De geestelijkheid stond op den eersten rang, had het hooge toezicht bij geboorten, huwe lijken en sterfgevallen, haa bijna uitsluitend het onderwijs in handen, want geheel liet onderwijzerskorps bestond uit geestelijken of uit mannen door hen aangesteld. Door hun toedoen werd op de Hugenoten jacht gemaakt als op wilde dieren, duizenden personen werden veroordeeld tot de galg, den brandstapel, het rad of het schavot, werden verbannen en hunne goederen ont nomen. De adeldom was mede een der bijzonderste kankers, die de maatschappij ondermijnden. Men telde in Frankryk meer dan 30,000 familien, die zich voor edel deden doorgaan en die als dusdanig óp schreeuwende wijze bevoorrecht waren van daar dan ook die scheiding, die oneindige gaping tusschen de hoogere en de lagere klassen- De edelen stonden op den tweeden rang en vervulden al de belangrijkste, winstge- venste en eervolste plaatsen, in dc kerk, in Hot. leger, en aan het hof. Voor hen stonden alle deuren open voor de geringe klas was zelfs langs de moeilijkste wegen geen toe gang tot eenig ambt te bekomen, de grens was voor haar afgeteekend tot daar en niet verder! Welke talenten ook, welke diensten bewezen, alles was vruchteloos 't ware schande en oneer geweest met een onedelen te moeten in betrek komen. Dikwijls, al te dikwijls maakten de edelen een schandelijk misbruik van hunne voor rechten. Zij leefden in luiheid en onwetend heid en velen hadden liever honger te lijden en in ellende te leven, zonder liet te schijnen om alzoo hunnen rang niet af te vallen noch te onteeren, dan te werken om eerlijk te leven. De dienstbaren, het schamele volk, waren niets in de maatschappij. Maar, al te lang had die toestand geduurdde kruik was zoo lang te water gegaan tot zij eigenlijk zou breken het oogenblik van verlossing en ontslaving naderde, de klok der vrijheid begon te luiden het volk wilde iets worden. Handel en nijverheid sprongen op krukken men kon van zijne eigene voortbrengselen niet leven, indien men niet behoorde tot de gilden, die zich van het monopolium hadden meester gemaakt. Honderden hinderpalen stonden den ijverigen werkman in den weg. Om een meester te vinden, om leerjongen of knecht te worden, om zich als haas neer te zetten, overal en immer moest men zekere ceremonien voorbijdie Yeel geld en tijd kostten en dikwijls den moedigste ontmoe digde. De toestand der landbouwers was alles behalve benijdenswaardig, hoe meer hij zwoegde om zijne opbrengst te vergrooten', hoe meer lasten hij te betalen had, hot deel des eigenaars, de tienden nog er af, en er bleef reeds niet veel meer over. Dan was 't zeker welde boer zal 't al betalen. Indien alles niet op tijd en zoo stipt en nauwkeurig mogelijk uitgevoerd en betaald was, wee dan den ongelukkige! Als bloed dorstige hyena's viel men op hem aan en beroofde hem van allestot soms het dak boven zijn hoofd werd als vergoeding weg genomen, zijne meubels, zijn bed zelfs, spaarde men niet. Alle plagerijen, onteeren- de en vernederende middelen werden uitge dacht om de onwetende landlieden te tergen en af te persen. Zij waren uitgeput door lasten, verpletterd door het werk en slacht offers van afschuwelijke eischen. Zijleden allen bittere armoede, hadden sombere wo ningen, slechte kleederen en grof voedsel, zij waren ongeleerd, kenden niets dan hunne gemeente; in een woord, zij hadden te wei nig om te leven en to veel om te sterven. Zulks was de toestand vóór de omwenteling, die paal en perk aan dit alles heeft gesteld en de verdrukten heeft verheven tot de plaats die hun toekwam. H. DIXHDDEIiil Abonnement ten alien tijde voorop betaalbaar. Alle de abonnenten genieten het rechi jaar- Ijks een bericht van 10 drukregels, hunne neering of beroep betreffendedrij maal koste loos in ons blad te lijven. Alle afichen bij den drukker van dit blad gedruktworden eens onvergeld in hetzelve geplaatst. Men wordt aanzocht alle hoegenaamde arti kels uiterlijk tegen Donderdag-avond vracht vrij en onderteekend toe te zenden. De bekendmakingen betalen 20 centimen den drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. De groote letters volgens de plaatsruimte. Er worden wekelijks exemplaren van dit blad gratis gezonden in de voornaamste herbergen onzer omstreken, ten einde aan de annoncen welke in ons blad gelijfd wordenmeerdere ruchtbaarheid te geven. Men schrijft in bij den drukker van dit blad alsook bij alle post directeurs. Brieven en geld vracktrij toe te zenden.

HISTORISCHE KRANTEN

De Dixmudenaar (1879-1931) | 1882 | | pagina 1