ZONDAGSBLAD
voor de Stad en het Arrondissement.
Staalkecdig Overzicht.
Brief uit Brussel aan den Dixmudenaar.
Gonservateurs of bewaarders!
Aangroeiende voorspoed.
De reserve.
De munt-conferencie.
Zondag, 20 November 1885.
10 cent, per nummer.
41« Jaar. N, 48,
man
DIKMÜDE, dec 21 NOVEMBER 1885.
Dood van den koning van Spanje.
Dinsdag morgen is de Koning van Spanje
overleden, ten gevolge eerier teering, ver
ergerd door buikloop, De laatste berichten
lieten deze gebeurtenis verwachten, maar
men hoopte nog dat de jonge jaren van den
prins de schrikkelijke kwaal zouden zege
vierend te boven zijn gekomen.
Men zal begrijpen dat de dood van den
jongen Koning een ontzaggelijken indruk
gemaakt heeft. De politieke gevolgen kun
nen onmeetbaar groot zijn; en de toestand
van Spanje erg schokken. Men had op de
regeering van den prins veel gehoopt, wat
echter te leurgesteld is geweest, maar men
hoopte echter nog. Koning Alfons was den
28 november 1857 geboren, dus 28 jaar oud,
en zoon van koningin Isabella II. Hij was
den 30 december 1874 op den troon ge
klommen, ter elde van 17 jaar. Hij is twee
maal gehuwd geweest, de eerste maal, in
1878, met de dochter van den hertog van
Montpensiereenige maanden nadien wedu-
waar geworden zijnde, was hij in november
1879, in den echt getreden met prinses
Kristine van Oostenrijk, bij welke hij eene
dochter heeft, thans 5 jaar oud, on die erf-
prinses is, geroepen om hem op te volgen.
De prinses van Asturien, Marie de las
Mercedes (vijfjaar oud), zal als Koningin
worden uitgeroepen, onder het regentschap
liarer moeder, gemalin van wijlen Koning
Alfons.
Er heerschtte Madrid volmaakte rust.
Einde van den oorlog tusschen
Servien en Bnlgarie.
Ten gevolge van de zegepralen der legers
van prins Alexander van Bulgarie, op de
troepen van koningMilan van Servien, zal er
een wapenstilstand worden gesloten, die te
hopen de voorbode zal zijn van de staking
der moorderijen tusschen twee broedervol
keren.
De verwarring in het servisch leger is
groot; desoldatenvan koning Milan kregen
geen eten en trokken met hongerige magen
ten oorloge en daar de Bulgaren op het on
verwacht zegevieren, kan men begrijpen
welken toestand er uit volgde. Ook wordt
de oppergeneraal der Serviers in staat van
beschuldiging gesteld wegens onbekwaam
heid zelfs loopt het gerucht dat hij zich een
kogel door het hoofd gejaagd heeft om zijne
schande niet te overleven.
Wat koning Milan betreft, deze zal af
stand doen van den troon en te Weenen of
Parijs gaan rentieren. Er wordt te Belgrado
voor revolutie gevreesd. Ook vreest men dat
Oostenrijk een leger in Servien zal werpen.
Intusschen zet de conferentie te Konstan -
tinopel hare zittingen voort zonder tot be
sluiten te geraken. Dat komt er van, als er
enkel woorden in de weegschaal komen,
wanneer de gebeurtenissen de zaken be
spoedigen.
Frankrijk. De toestand van de bin-
nenlandsche politiek is en blijft slecht in
Frankrijk. Niemand weet wat er uit voort
spruiten zal. Het gedrag van den heer Clé-
menceau wordt sterk besproken, die nooit
duidelijk zijne meening gezegd heeftschit
terende redenaar is hijook scherpe beknib-
belaar van wat anderen doen. Maar wat hij
zelf wil is nooit gebleken.
Daaruit zal misschien nog volgen dat de
heer Brisson aan het roer blijft, hetgeen
wel het verstandigste is dat te verwachten
kan zijn. Hervormingen zijn goed en wel,
maar men ziet niemand die ze zou kunnen
tot stand brengen. In dit geval is het beter
te houden wat men heeft.
Engeland. De algemeene kiezingen
voor de vernieuwing der Gemeentekamer
zijn maandag begonnen en zullen den 8 de
cember eindigen. In meestal dekieskollegien,
en namelijk deze in welke geen strijd is, zal
men den definitieven uitslag van den eersten
dag kennen.
In de steden wordt de stembus den 24 ge
opend en den 28 geslotenin de graafschap
pen zullen de kieswerkzaamheden den 27 no
vember beginnen en den 8 december eindigen.
Volgens de nieuwe kieswet is het getal te
kiezen afgevaardigden 495 voor Engeland
en het land van Wallis, 72 voor Schotland
en 113 voor Ierland.
Het nieuwe Parlement is voor den 12 ja
nuari 1886 bijeen geroepen. Er wordt vrees
uitgedrukt dat de liberale meerderheid
sterk zal verminderen, ten gevolge van de
verdeeldheid onder de liberalen. De engel-
sche conservatieven, die met lord Salisbury
aan het ministerie zijn, hebben met de Ier-
landers een verbond gesloten, maar 't zal te
zien zijn of de Ieren kunnen bevredigd
worden.
Een aantal kiesuitslagen zijn reeds gekend,
doch voor het algemeen is er niets uit op te
maken.
Engelsch-Indie. Volgens berichten
uit Birma is pene engelsche vloot, bestaande
nit 23 stoombooten, zonder tegenstand de
Irrowaddy-rivier opgevaren na Mintilea
versterkt te hebben. De Engelschen ver
overden 40 kanonnen en maakten 270 ge
vangenen.
Brussel, den 2 i november 1885.
Reeds drij weken is de Kamer bijeen
en heeft nog hoegenaamd geen werk afge
legd. Dat heet ook zeker spaarzaamheid,
alzoo de representanten betalen zonder iets
voor 's lands geld te krijgen.
Maar de budgetten zijn nog door de com-
missien niet onderzocht geworden, en dit is
hetgeen bezigheid moet verschaffen aan de
wetgevers.
Intusschen heeft de Kamer de nieuwe wet
op den letter- en kunst eigendom aan haar dag
orde. Doch aan dat werkje vallen onze wijzen
in slaap bij zooverre dat, woensdag, de
Kamer in getal niet was.
Ziedaar hoe onze fameuze redders
zorgzakken voor de stoffelijke belangen der
kunstenaars, schrijvers, beeldhouwers, com
ponisten, schilders. Nu, zij vallen ook in
slaap bij de krisis die zoo zwaar weegt op
landbouw, nijverheid en handel, aan welke
zij allerhande hulpmiddelen en nooit geken-
den voorspoed beloofden. Waar zijn zij nu,
thans dat de eene nijverheid na cle andere
ten ondergang loopt
Zij zaten met twee stoelen in de assche.
Zoo gaarne had men de wetgevende kiezing
van Virton nietigverklaard, maardit verlan
gen is geheel te niet gegaan. Het is nu be
paald zéker en vastgesteld dat twee kiezers
van gelijken naam gestemd hebben, maar
dat enkel een werd aangeteekend. Dus geene
mogelijkheid meer van eene stem aan den
heer Ensch te onttrekken. Dit veroorzaakte
tandengeknars en de hoop moest opgegeven
worden Virton onder de klauwen te brengen
der geestelijke partij. Die schoone droom is
als rook verdwenen en geene partij aanslag
was meer mogelijk. Ook heeft de Kamer,
dezen donderdag, de heer Ensch als repre
sentant uitgeroepen en tot den eed toege
laten.
Men heeft nu eene senatorskiezing te
Antwerpen zonder strijd. Dit is een gevolg
van het drijven onzer zoogezegde Grondwet
hervormers, die aan de liberale partij alle
eenheid en kracht ontnemenEr was kans
te Antwerpen te zegepralen, maar men
strunkelt er, voorden strijd, overeen gochel-
beeld dat niet kan verwezentlijkt worden.
Zal het gezond verstand dan zijne rechten
niet eens kloek doen gelden, om de liberale
partij te doen herleven en de praatmakers
reden te doen verstaan, die, omdat zij niets
zijn, de geheele partij te niet helpen?
Verstaat elkander toch eens, lieve vriend
jes, die in het progressisten water dobbert.
Met een bitteren spotlach, las ik deze week
een paar artikelen in la Nation. Het blad
vroeg nieuwe mannen voor het gemeente
bestuur der hoofdstadde ouden waren ver
sleten en in hun gezag gekrenkt door onder
linge en persoonlijke twisten. Zij moesten
plaats maken voor jongere en opkomende
mannen. Maar zeg eens hoeveel eigenliefden
zouden niet gekwetst worden door zulke
kuislching; hoeveel verdienstelijke en kun
dige mannen zouden niet opgeofferd worden
En met welken uitslag, als ik u bidden mag.
Misschien zouden wij ijdele koppen krijgen
in plaats van werkers.
Maar zie reeds 's anderdaags protesteert
la Nation tegen een artikel van den heer
Arnould die, als progressist, zichzelven
hewierrookt in een gloriekransje en naar
hartelust de doctrinairen beschimpt en uit
maakt als lieden die niet te achten zijn en
men goed kan ter zijde laten. Ziedaar hoe
de progressisten de eendracht aanprediken
zij zijn de eenige mannen van verdiensten
maakt plaats voor henvernietigt u voor
hen! Zonderlinge eendracht, bydieheete-
koppenen M. Arnould is een der gesneuvel
den van 1884 in de progressiste hoofdstad,
die de les wil blijven spellen aan al de libe
ralen van het geheele land, die weigeren de
zeereloopers te volgen die den hals gebroken
hebben bij hunne zotte keuren van verleden
jaar en de bisschoppelijke regeering aan
het bewind hebben gebracht.
La Nation heeft gelijk te protesteeren
tegen de twistzaaiende taal van progressist
Arnould, die rotte appelen voor citroenen
verkoopt, ijdelen wind blaast en de wezent-
lijkheid vergeet, waartegen de liberale een
dracht van allen nog dreigt te kort te
schieten.
Komedie komedie komedie spelen is
altijd troef bij de klerikale partij. Alle dage
een nieuw masker om burger en boer des te
beter bedriegen en gestadig te foppen.
Zouden dan de woorden katholiek, onaf
hankelijk, valsch beginnen te klinken in de
ooren der kiezers? Zouden dezen er mis-'
schien enkel een leelijk masker in zien, vol
ijdelen wind, vol vennijn en anzijn in plaats
van suiker en zeem? Wat mirakel is dat?
De klerikale kopstukken zijn nu, in hunne
redevoeringen, heildronken, aanspraken,
geene katholieken, onafhankelijker!, sylla
busmannen meer, maar convervateurs of be
waarders! 't is op die wijze dat M. Woeste
de trompet geblazen heeft hij de Bewarende
Vereeniging van Schaarbeek; bewaren is een
rekbaar woord dat bij alle saficen kan ge
bruikt worden als peper en zout.
Eidie bewaarders en van wat, als 't u be
lieft
Bloedige spotternijBewaarders. Maar
van het onderwijs toch zeker niet want
het openbaar onderwijs is een puinhoop en de
onwetenheid staat er op te troonen. Bewaar
ders Zou het misschien zijn van de pennin
gen derbelastingschuldigen?ja,inplaats van
rle belastingen te verminderen, gelijk be
loofd was. vermeerderen dezelve gestadig.
Bewaarders van het gemeentelijk zelfs-
beheer, wanneer de pastoorsdorpen uitge
zogen worden door de congregatiën en
kloosters. Bewaarders onzer politieke vrij
heden Maar hooren wij niet dagelijks de
invloedrijkste organen van de geestelijke
partij luidop roepen dat de Staat het
bloed in de aderen moet gespuit worden
van de voorschriftenendeleering derKerk,
welke al deze vrijheden doemt en vervloekt.
De waarheid is dat men de macht, het
oppergezag wil behouden en bewaren aan
onze meesters die er zulk schandelijk
misbruik van maken. Slaap maar, liberale
vrienden, dat de rust u zacht en zoet zij
terwijl de vijand niet ophoudt te werken en
te bewegen om zijne positien te versterken
eneranderen te veroveren. Gij slaapt! maar
het huis staat inbrand en gij denkt.niet
eens het vernielend vuur te bestrijden door
kloeke eendracht en werkzaamheid.
In afwachting daterontwaking'kome, zou
den de liberalen wel doen zich op hunne
hoede te houden tegen al de klerikale mas
kers en arlekijnsprongen, die wel niet geheel
nieuw zijn, maar nog in geenen deele ver
sleten.
Wij hebben reeds vastgesteld dat 374 ge
meenten de maohtiging hebben gevraagd en
bekomen om hare belastingen,'t zij op on
roerend of roerend goed, 't zij op patenten
te verhoogen.
De Moniteur van zondag bevat andermaal
koninklijke besluiten, waarhij weder tien
gemeenten zulke machtiging hekomen.
Dus, sedert het begin van 't jaar, 384 go-
meenten die nieuwe belastingen leggen.
Dat is al voorspoed, die aan het land
onder een klerikaal beheer ten deele valt
Het professorsblad dat, zoolang de libe
ralen aan het bewind waren, riep, dat het
land van geene reserve wilde hooren, zwijgt
nu dat het zweet over het ontwerp van
generaal Pontus, die op geheimzinnige wijze
en om zoo te zeggen in 't genijp eene reserve
wil inrichten en doen stemmen
De vrijmoedige soldaat, zooals men eens
zegde, moet zich buigen voor den bisschop-
pelijken meester die nem gezegd heeft gij
zult uwe reserve hebben, maar gij moet dat
zoo stil mogelijk doen, dat het bijna niet
geweten wordt.
En daarom heeft de vrijmoedigs dienaar
van de bisschoppen, in zijn budget een
krediet gebracht, tot het benoemen van
53 officieren met de inrichting der reserve
gelast.
Dat is maar een begin, het toekomendo
jaar zal men die som moeten verdubbelen en
mogelijks wel vervierdubbelen om de on
kosten der reserve te bestrijden.
Ziedaar hoe de klerikalen te werk gaan
als zij aan het bewind zijn. In de oppositie,
deden zij tijdens den kiesstrijd, plakbrieven
op de hoeken der straten aanplakken en in
al hunne leugenaarshladen vielen zij de libe
ralen aan die een ontwerp van reserve wil
den voorstellen. Nu zij de meesters zjjn
komen zij in stilte, op hunne zokken, zouden
wij moeten zeggen, met eene reserve af en er
is geen enkel klerikaal blad dat daar tegen
opkomt om te protesteeren
Wat karakter moeten de schrijvers van de
klerikale bladen toch hebben, om zoo ge
stadig te kunnen plooien zooals hunne mees
ters het willen.
De reserve, die de klerikalen ons gaan
op den hals schuiven, belooft eene bron
van groote uitgaven voor het land te zullen
zyn. De bezuiniging op het brood, die de
oorlogsbegrooting met zooveel moet ver
minderen, wordt er, om te beginnen, door
opgeslorpt. Over die nieuwe uitgave, zegt
een klerikaal blad 53 kapiteins te be
noemen tegen het mogelijk onder de wapens
roepen der klassen in verlof, is voor het
allerminst eene nuttelooze pracht, Wij
zijn ook van dit gedacht; maar er is eene
andere vraag Hoe durven de klerikalen
met eene reserve opkomen, zij die daarom
het liberaal ministerie zoo hebben aange
rand, en bij hoog en by laag gezworen, aat
zij van geene reserve wilden hooren?
Volgens de laatste tijdingen zouden er
door Belgie toegevingen op de munt-con
ferencie zijn gedaan, ten einde tot eene min
zame schikking te geraken.
Gelijk men weet, wil men Belgie dwingen
het zilver geld terug te aanvaarden, dat hier
zoo overvloedig gemunt werd en vèel van
zijne waarde heeft verloren.
Over deze belangrijke zaak worden de
volgende bijzonderheden medegedeeld Er
werd voor 250 miljoen zilver gemunt. De
Nationale Bank heeft hierop al weinig winst
gedaan, iets waar zij nochtans het recht toe
had. De voornaamste munthandelaars waren
het huis Allard, dat er miljoenen bij won,
en het huis Rothschild.
Door eenen onzin in de wet, kon men van
eene waarde van 16 of 17 franks metaal
20 franks maken. Buitendien heeft de heer
Malou, die aan het hoofd was op het oogen-
blikdat de groote daling op het zilver zich
deed gevoelen, te lang gewacht het munten
van geld te doen ophouden en zoo hebben
XMIDI
Abonnement ten allen tijde voorop betaalbaar
Alle de abonneiiten genieten het recht jaar
lijks een bericht van 10 drukregels, hunne
neering of beroep betreffende, drij maal koste
loos in ons blad te lijven.
Alle ajichen bij den drukker van dit blad
gedrukt, worden eens onvergeld in hetzelve
wordt aantocht alle hoegenaamds arti
kels uiterlijk tegen Vrijdag-avond vrachtvrij
en onderteekend toe te zenden.
De beken dmakingen betalen 20 centimen den
drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. De
groote letters volgens de plaatsruimte.
Er worden wekelijks exemplaren van dit blad
gratis gezonden in de voornaamste herbergen
onzer omstrekenten einde aan de annoncen,
welke in ons blad gelijfd worden, meerdere
ruchtbaarheid te geven.
Men schrijft in bij den drukker van dit blad
alsook bij alle postdirecteurs.
Brieven en geld vrachtvrij toe te zenden
De personen 'die "een abonnement voor een jaar op
den Dtxmudenaar nemen,en hetzelve op voorhand
betalen, ontvangen ons Zondagsblad kosteloos tot
Nieuwjaar 1886.
iJXtti'i