ZONDAGSBLAD r, EENE SCHULDIGE LIEFDE. E De aardappelplaag en de boeren. Zondag 31 Augusti 1890. 10 cent, per nummer, 46e Jaar. N. 35, ten voor de Stad en het Arrondissement. Politiek Overzicht. De liberale partij. Brief uit Antwerpen. UT van Iraat. C? hl 5-35 14-25 15-35 [dicinale [in fles- |rs 2-75. ten, aan jfr. 1-25. [ld water kj es aap 1, ter der iver- op de powel Ie on- lelken het |zach- DIXMUDE, den 30 AUGUSTI 1890. Frankrijk. Aanstaandelijk zal eene fransche oorlogsvloot zich naar Spezzia begeven om er, namens den Voorzitter der Republiek, koning Humbert te begroeten die deze haven gaat bezoeken. Men herinnert zich dat in gelijke omstan digheden, eene italiaansche vloot M.Carnot te Toulon was komen hulde brengen. Italië. Degroote jaarlijksehe krijgsoe feningen zijn te Montichari begonnen. In tegenwoordigheid des konings werd een eerste veldslag geleverd tusschen vijande lijke legers. De Bersaglieri en eenige bat terijen geschut maakten met goed gevolg gebruik van rookeloos buskruid. Duitschland. Twist oncler de socia listen. De socialische meeting, die de overheid te Berlijn tweemaal had verboden, heeft eindelijk maandag plaats gehad. Er waren 7,000 personen aanwezig en M. Bebel beeft eene redevoering uitgesproken die twee uren lang duurde. De redenaar heeft met veel geweld zijne tegenstrevers aangerand en eene stemming voorgesteld ten gunste derpolitieke houding van de socialische groep in den Rijksdag. De redenaar bekwam twee derden der stemmen. De voornaamste tegenstaander van den lieer Bebel, doctor Wille, moest de zaal verlaten, kon het woord niet nemen en werd uitgejouwd. Na afloop der meeting hebben erge onre gelmatigheden plaats gehad. De policie is moeten tusschenkomen en verscheidene aanhoudingen werden gedaan. Engeland. Sedert twintig jaren is het getal zinneloozen in Engeland, dat als dan 55,000 was, tot 110,000 vermeerderd. Men schrijftdezc onrustbarendeaangroeiïng toe aan het misbruik der sterke dranken, aan welke de vrouwen der middelklas zelve niet ontsnappen. Weinig tijd geleden heeft men te Londen den eersten steen gelegd van een gasthuis voor krankzinnigen dat twee duizend zieken zou kunnen bevatte^. Rusland. Vive la France! Vive le Czar! Men zegt dat Keizer Willem heeft afge zien van een bezoek binnen St Petersburg, op verslag der policie. Deze vreesde ten minste, volgens sommige fransche dagbladen, voor eene vijandige betooging, want hij zou vermoedelijk zijn onthaald op den kreet van Vive la France Vive le Czar Het is in waarheid al zonderling welke bokkesprongen de fransche drukpers maakt Mengelwebk van de Disemvdenaar, 5. V. Lena zit weder aan haar venster en borduurt. Hare wangen zijn zoo bleek als het doek, dat zij in handen heeft, en waarop haar oog droef en mat blikt. Zoo fijn, zoo zuiver is nog niet een harer werken geweest. De tranen, die zij mede borduurt, ziet men voorzeker niet. En als zij haren arbeid beziet, zucht zij pijnlijk en zegt tot zich zelve Het schoonste, het beste mijner ge wrochten, is bestemd voor haar! Die arme, goede Veronika! zij is zoo goed voor myen ik. Oh! ik zou mij zeiven willen aanklagen haar vergiffenis vragen over mijn misdrijf! i Ik heb haar het beste ontroofd, wat zij op aarde bezathet hart van haren gemaal. v Fedor bemint mij en ik bemin hem niet minder. Tranen, onophoudelijke tranen stroomden over hare wangen. De hand krampachtig op de borst druk kend, riep zij uit lk heb gekampt, geworsteld maar wanneer er kwestie is van Duitschland of zijnen Keizer. Zoodra er kwestie is van Rusland zwijgt zij de feiten dood of weet die te keeren dat ze eene gunstige wending nemen voor Frankrijk, is het eene andere natie bij voorbeeld Engeland, dan is de afkeuring algemeen. Perfide Albion spant samen tegen Frank rijk, Willem II gaat opzettelijk naar Enge land om een verbond te smeden tegen Frankrijk enz. enz. Is er echter kwestie van Rusland, dan wordt alles vereering, zelfs vergoding. Ds Czar en de Czarefna zijn wel vriendelijk tegenover Keizer Willem, maar dit belet niet, dat baron Mohrenheim naar Fontai- nebleau is gestuurd om, op bevel van Czar Alexander, eene hooge onderscheiding te overhandigen aan president Carnot. Dit als blijk dat het bezoek van Keizer Willem aan Rusland niets heeft afgenomen van de vriendschap welke bestaat tusschen de Republiek van Frankrijk en den Czar, welke voortitel draagt: Keizer allerRussen Ongetwijfeld zal de liberale partij in menige stad on dorp van Vlaanderen in het strijdperk treden voorde gemeeutekiezingen der maand October. Het is hoogst noodig dat de strijd zooveel mogelijk uitgebreid worde, ja dat nergens bij de liberalen onverschilligheid heersche. Vroeger bezaten bijna al de steden van West Vlaanderen liberale gemeenteraden maar de klerikale vijand heeft allengskens meester gemaaktdoor verdeeldheid te zaaien of door schoone te spreken om een plaatsken van controleur. Zij komeu eerst op als de zoetsappigste menschen der wereld, neen zij zijn niet uit sluitend gezind, zy vragen enkel een klein plaatsken onder de zon. Maar hola! zijn zij er eens, dan maken zij van alles meester en aarzelen niet al de liberalen weg te helpen als zij er macht genoeg toe bezitten. Alzoo is de zwarte partij te Brugge be- onnen en eindelijk zoo verre geraakt dat al e liberale bestuurders verdreven zijn uit den gemeenteraad, cle hospicien, het arm bestuur enz. Te IJperen heeft men over drij jaren hetzelfde spelleken willen beproevendan werd bij verrassing een klerikaal gekozen die niemedalle in den gemeenteraad verricht heeft. Gewis zal IJperen de proef niet meer herbeginnen en zich van alle gemaskerde ltlerikalen of independenten mistrouwen. Maar het schoonste van al is, ge zoudt eens moeten hooren hoeveel lawijt de kleri kale gazetten maken als de liberalen vragen eenige plaatsen tebekieeden in de gemeente raden van Rouselare en Kortrijk, 't is alsof de wereld op het punt ware te vergaan, immer komt zijn beeld mij voor de oogen. Nog heeft zijn mond'geen enkel liefde woord geuit; maar elk zijner blikken zegt my genoeg, dat hy mij bemint. Ik zou willen vluchten, verre van huis, maar kan er niet toe besluiten. Ik weet mij niet. uit dien rampzaligen toestand te trekken. Hoe gelukkig is een minnend hart, en ik, hoe grensloos ongelukkig ben ik niet. y> Sterven ware mij eene weldaad. Zij liet het hoofd zinken en weende bitter lijk... Het Kerstfeest kwam aan. Fedor had van zijne echtgenoote het schoonste, kostbaarste geschenk gekregen, in verwisseling van hetwelk hij haar de kunstrijkste borduring gegeven had. Het waren recht merkwaardige geschen ken, die op de tafel lagen, en een niet diep- ]>eilend oog zou gedacht hebben, dat zij uit liefde gegeven waren, en dusdanig werden ontvangen. Doch dit was niet, ten minste voor Fedor. Lena werd tot het feest uitgenoodigd. Zij gaf Veronika een borduursel; doch deze ontving het niet meer met dezelfde hartelijk heid als vroeger, en kon den vurigen kus der maagd, niet meer zoo goed beantwoor den. Smart drukte haar den boezem samen als zij zag dat haar gemaal Lena voor alle geschenk niets gaf dan eene geheimzinnige moest de liberale burgerij er vertegen woordigd worden. In alles en overal is de klerikale partij uitsluitend en ware bet in hare macht, men zon zien dat zij tot het zonnelicht toe aan de liberalen zou weigeren. Ja, tot het geluk en het welzijn des vader lands moet de liberale partij trachten in zooveel gemeenten mogelijk meester te worden by de gewichtige aanstaande octo- berkiezingen. In de Akkerbouw, een zeer onpartijdig vakblad, goed bekend met de zeden en ge woonten van den buiten, vinden wij de bevestiging van eeB ongehoord feit. Er is een uitmuntend raiddel gevonden om de aardappelplaag te bestrijden,namelijk de besproeiing met de boullie bordelaise. Daar waar het toegepast werd, ziet men de vruchten heerlijk opgroeien, terwijl in aan- alende velden, waar men het niet wilde aten toepassen, de vernieling door de plaag vreeselijk is. Welnu, zou men het kunnen golooven Er zijn vlaamsche boeren die de uitmun tende remedie niet willen toepassen omdat zeggen zij de aardappelplaag eene straffe Gods is en dat ze te willen genezen, een opstand tegen God is. Geen algemeen stemrecht, maar onderwijs is noodzakelijk voor deze verachterde, be krompen en gefanatiseerde slaven der gees telijkheid. ff eer Opsteller van den Dixmodenaab, Veroorloof mij bij de algemeene wind stilte, die in de staatkunde van ons land en vooral te Antwerpen heerscht, eenige be denkingen te maken over den algemeenen staatkundigen toestand van ons gezegend landeken, dat salert 1884 met huid en naar aan de klerikale neerschappij geleverd is. Wij, liberalen, staan tegenover eene party, die schijnt oppermachtig en onom- stootbaar te zijn. Die partij is baas in het hooger bestuur, baas in het grootste getal onzer provincieraden, baas in bijna al onze gemeenteraden en wil nog meesteres zijn in (le liberale steden. Die toestand is drukkend voor ons en het schijnt dat eene zekere mismoedigheid zich van ons meester maakt. De wanhoop is eene slechte raadgeefster en leidt tot eenen oufeilbaren ondergang. Dia wanhoop is evenwel hier en daar zichtbaar en verwekt eenen onderlingen strijd tusschen de verschillende bestanddeelen der liberale Eartij. Deze die men doctrinair en noemt eschuldigen anderen die men progressisten of vooruitstrevers heet. Deze laatsten wor den beschuldigd van met de socialisten te heulen en het algemeen stemrecht te vragen. bloem, die juist dien dag ontloken was, voelde zij dat een duistere nacht haar om hulde, dat de laatste hoopstraal voor haar verloren was. Diepe weemoed schetste zich op hare wezenstrekken af. Niet langer kon zij het uithouden. Zij ging naar hare kamer, wilde alleen Zijn, en bleef alleen. Als Veronika nu weg was, bevond Fedor zich met Lena alleen. De lichten brandden helder, en hervorm den de kamer, waar het feest gehouden werd, in een paleis. De nacht was koud; doch zij die inde kamer, door een goed vuur verwarmd, zaten, dachten er geenszins aan, en wilden niet eens weten, dat wellicht menig onge lukkige op dit oogenblik door koude om kwam. De nacht was reeds zoo verre gevorderd, dat de lichten uitdoofden. Fedor en Lena, die tot dan als stom zaten, schenen er door te ontwaken. Men stak nieuwe kaarsen aan, en nu begon een gesprek, dat eerst niets betee- kende, maar ten laatste eene voel beduiden de wending kreeg. Allengskens naderden zij elkander, en reeds hadden zij elkander de hand gegeven. Een druk, een blik, een woord en zij lagen in elkanders armen, hielden zich om singeld, en beider lippen raakten elkander. In dag- en weekbladen valt de eene tint de andere aan. Ja en neen blijft een ellendig kijven en brengt geenen uitslag voort. Wordt er gesproken van gezamentlijke werkzaamheid, dan is ieder liberaal vooruit- strever en zou willen propaganda maken overal, maar wordt er een onderwerp van propaganda voorgesteld het algemeen stemrecht, bij voorbeeld, dan kruipen er velen in hunne schelp en worden weder doctrinair. Het algemeen stemrecht zal tot de algemeene domheid, de algemeene ver slaving en wat weet ik al niet, leiden. Beweegredenen bij de macht worden aan gehaald de onderwerping der boeren aan de kasteelheerende onwetendheid der massa, de heerschappij der oproerigen en meer andere, Frankrijk onder het keizerrijk en andere landen worden als voorbeelden gegeven van slecht bestuur en onderdruk king, die voortkwamen uit het algemeen stemrecht. Kortom het algemeen stemrecht is de pest. En wonderlijk genoeg, daarin werken de behoudsgezinden onwillens de katholieken in de hand, ook deze, schoon eenige hunner bladen met de bedreiging afkomen dat hunne mannen wel eens met de grondwetsherziening van art. 47 zouden kunnen afkomen, hebben zij er zeiven schrik van. Tegenover die tegenkanting, die eene force de l'inertie schijnt te zijn, werkende vooruitstrevers met handeu en voeten om hunne zaak vooruit te helpen. Meetingen op meetingen, zelfs betoogingen worden ge houden. Kortom, geene moeite woidt ge spaard tot bereiking van het doel. Het algemeen stemrecht is het nieuwe in ons land. De kiezingeiv, zooals ze nu nog bestaan stelle» het oudere voor. vv file ven dus in eenen strijd van het nieuwe tegen het oude. Welke zaak zal zegepralen'? Het nieuwere is een recht; het oudere is een voorrecht en de strijd is hevig. Wij hebben een overgangstijdperk voor de hand, welks einde nakend is. Mocht de ontknooping niet verschrikkelijk zijn! En toch, het ergste is te vreezen. Nooit heeft een staatsbestuur zich zoo liatelijk gemaakt als het huidige. Nooit is de toestand zoo gespannen geweest als heden. De kleine burger, de werkman, weet niet meer tot welken heiligen zich wenden. Hij heeft sinds jaren eenen toevlucht gezocht in de samenwerkende maatschappijen. Hij lieeft alzoo mot vereenigite kleine middelen eene macht verkregen tegenover de groote samen- werkers, die millioenen ter zijde liggen hebben en opentlijk, ofschoon vredelievend, begint hij daarmede te strijden. Maar zal die strijd vredelievend blijven? De werk lieden, die toch niet allen dom zijn, zien hunne vakgenooten recht verkrijgen in de landen, waar het algemeen stemrecht in voege is en zij meenen dat daarin in ons vaderland het eenige reddingsmiddel voor hun benard lot te vinden is. Daarom vragen zij het; daarom richten zij meetingen en betoogingen in. Al de werkstakingen in het O liefde! wie kan uwe geheimnis volle wegen doorgronden?... De liefde moge komen als zij wil! zij moge 't hart vroeg of laat aangrijpen, de liefde blijft immer dezelfde. Hoeveel, hoe oneindig veel hadden beiden gelieven zich niet te zeggen Hoe ouoiudig gelukkig waren zij niet op dit oogenblik Zij schenen aan de aarde onttogen te zijn, en gewis zweefde hun geest in hooger sfeer. VI. En in de zijkamer lag Veronika, in tranen wegsmeltend. Haar hart was ontroerdhare ziel ge folterd Al hare wonden, die haar een oogenblik geheeld geschenen hadden, waren weder opengebroken, en begonnen met meer lievig heid te bloeden. De laatste maanden harer levensbaan had zij bereikt. Tegen zooveel lijden kon de arme vrouw niet bestand blijven. In haren geest verbeeldde zij zich, hoe haar gemaal met zijne boelin naast elkander zaten, en dit vergrootte hare smart. Zij zag, hoe de man, die haar gegeven was, om met haar tot het einde harer dagen vereenigd te blijven, zich zoo wreedelijk van haar had DË 0IXMU1ENM1 |es wat erricht kchtige kt niets Isheid Itanden Janden'. eren of I ilea an I l ande i plsel is I knnst- Jrboven. I zeggen door de nen da I stelsel. middag li" 11. et leven. af hunne aarborgd Ihap van rerprn 1883. Zij /oken halen, ■in gen Irlijko zijn Itaol it, Izuaen |t deze ezelve I batse- zeei'G voor ■in gen. k I op— tig ting Retlune livf/in. t, Ich-uifdo traude- Abonnement ten allen tijde voorop betaalbaar Alle da abonnenten genieten het recht jaar lijks een bericht van 10 drukregels, hunne nee-ring of beroep betreffende, drij maal koste loos in ons blad te lijven. Alle affichen bij den drukker van dit blad gedrukt, worden eens onvergeld in hetzelve geplaatst. Men wordt aanzocht alle hoegenaamde arti kels uiterlijk tegen Vrijdag-avond vrachtvrij en onderteekend toe te zenden. De bekendmakingen betalen 20 centimen den drukregel. Rechterlijke vonnissen 30 c. De groote letters volgens de plaatsruimte. Er worden wekelijks exemplaren van dil bl-d gratis gezonden in de voornaamste herbergen onzer omstreken, ten einde aan de annoncen, welke in ons blad gelijfd nordenmeerdere ruchtbaarheid te geven, Men schrkfl in bij oen drukker van dit blad alsook bij albe postdirectemrs Brieven, g'eld vrachtvrij toe le zenden.

HISTORISCHE KRANTEN

De Dixmudenaar (1879-1931) | 1890 | | pagina 1