zs&tt&iïsns&r Het VoiK^i^g^: met de Burgerij
CECIll»
M. Buyl
in de Kamer.
rC\ 1
Zondag 22 November 1908 10 cent. per nummer 64* jaar Nr 47
Muzikale loping
Programma.
e prachtige toaneelvertooningea
bij Nu. Morgen niet.
Na 25 jaren
klerikaal bestuur.
jj TT D 718 9"21 539 8'°6V7-56
f>
ZATERDAG 21 flOVEJVlBER 1908
GROOT CONCERT
v *-
Abonnementen voorop betaalbaar. I De v my -v m. /-Ni m lrtAA
abonnenten genieten het recht van kosteloos (I TVT T| Q L) J A 1 Treilieil Ydll i ÖCt. 1908 töt 2 JSD. 1909
drie annoncen. De affichen worden eens J \_J 1^1 1 3 J~\ V TT L il I IJ IJ
gratis ingelijfd I Annoncen 20 c. per regel Vertrek uit Dixmude naar Genten Brussel
Rechterlijke eerherstellingen 4 fr. per regel i u 4. A j* 40.22 42.26 2.13 4.24 6.34
en vonnissen 30 c. Men schrijft in bij den VOOF ClG ötclQ Gil ilGt A.FFOXlQlSSGIIlGIltVertrek uit Dixmude naar Veurne en Duinkerk»
Werkmanspensioen J^^R. daags aan 65 jaar.
Een man, ééne stem.
Evenredige Vertegenwoordiging in alles en voor alles.
panfapenmaatsehappij
DlXmüDE.
de Eereleden aangeboden
om 6 r/2 ure 's avonds,
in het lokaal der maatschappij
Rhetorica, Groote Markt.
onder het Bestuur van
ffl. E. SOJVIE^S
met de medewerking van
JVIejuffei* JWathilde Devos
Zangeres,
Ist8 prijs met de grootste onderscheiding
van het Conservatorium van Gent.
jvr«jc»ffetr #R. L». prinI,vierfipef^lster
jVlejuffep B. JVI. Mandoliniste.
JVIijnheei? H. JW. Violoniste
^ijnheet* G. Vanacker, Bugle,
Muzikant-Gagiste van het 3* Lignie
te Oostende.
Eepste Deel
Fanfaren.
Tuieede Deel.
Onmiddellijk na het Concert
Schoone Prijsbolliné voor de Domen.
Jjansfeest met groot orkest.
Zondag om 2 ure,
Muzikale Wandeling.
Om 7 uren stipt Maaltijd.
op 15 en 16 November 1908.
Het eeuwenoud rhetorica Nu, Morgen niet
gaf Zondag en Maandag tooneelverloonin-
gen die prachtig gelukt zijn. Telkens was
de ruime zaal proppensvol, nergens nog een
plaatsken open, niettegenstaande de stoelen
der zijbalkons verdubbeld waren.
De puike vertoonir.geu bestonden uit
Moederhart, drama in vier bedrijven door
Nestor de Tière en Tamboer Janssens, blij
spel met zang in 2 bedrijven door Van Peene.
Drama en blijspel werden meesterlijk ver
tolkt.
MOEDERHART is een drama dat
bloedige tranen doet storten en schokt tot
in het diepste der ziel. De rollen waren goed
verdeeld. Al de tooneelspelers verdienen
onzen warmsten dank. zij hebben zichzelven
overtroffen. De eindelooze toejuichingen
waren ruimschoots verdiend.
Dank aanAIM Arthur Rabau, Cyriel
Poublon, Ernest Devrome, \Gustaaf Pollen tier,
Leop. VansassenbrouckMarcel Doom. Valère
Geldof, Mevr. Daenens en Mej. Jeanne
R ér odes.
Een bravo voor de twee kleinen Germ.
Vande Qasteele en Em. Houoenaegheldie
zoo aandoenlijk als natuurlijk hunne rol
vervulden.
Na lijden komt verblijden Om het ge-
traan van Moederhart te doen vergelen,
kon geen beter keus gedaan worden dan
Tamboer Janssens. het is waarlijk een
der vroolijkste blijspelen die te vinden zijn.
Van 't beerin lot het einde zii'n ,Te loésMndn,,
zoo vermakelijk, dat de ergste menschen-
hater zelfs ermede zou moeten lachen.
MM. Ernest Devrome, Marcel Doom, Arthur
Rabau, L. VansassenbrouckEmile Vande
Casteele, Gu staaf Poll en tier. Valère Geldof,
Leon Leenknecht en Hector Van Ackere ver
wierven den besten bijval terwijl Mej. Jeanne
Bérodes als Tamboer Janssensom te stelen
was.
Figuratie schilderachtig en vol geestdrift.
Zang uitmuntend. Goede tooneelschik-
king. Kostumen prachtig en frisch.
Decors lieten niets te weuschen.
't Is ongelooflijk wat de schouwburg met
de nieuwe gnsinricluing gewonnen heeft.
De kapping Deraedt haalt eere van goed
verzorgde grimering.
De solisten van den Manhalen Kring
onder het bestuur van M. Pol. VVyllie. heb
ben met smaakvol muziek die feestavonden
aangenaam opgeluisterd.
Na de verlooningen wenschte de Hoofd
man, in welgepaste woorden, Tooneelbe-
stuurder, Orkestmeester en al de vertolkers
van drama en blijspel geluk over de uit
muntende opvoeringen, trouwens allen had
den als dappere soldaten van Nu, Morgen
niet, medegeholpeii tot den goeden uitslag,
en verdienen een deel der toejuichingen en
wederroepingen.
Tot slot Knappe tooneelisten van Nu,
Morgen nietde eerste vertooningen zijn
buitengewoon wel gelukt, met moed vooruit
voor de tweede.
gehouden u ter dezer gelegenheid, eene
openbare hulde te brengen van vriend
schap, van dankbaarheid en ook van be-
■"wondering
Van vriendschap, omdat gij altijd een
goede confrater zijt geweest, zoowel in
tooueelvertoouingeu, als in onze vergaar-
dagen.
Van dankbaarheid, voor de talrijke bewe-
zene diensten gedurende een tijdstip van het
vierde eener eeuw.
Vau bewondering, voor de uitstekende
vertolking der rollen welke gij hebt vervult,
als tooneelliefhebber, en ook voor uwe
kennis van tooneelschikking.
Laat mij aanstippen, buiten Arie van he
den in Moederhartliet wedergeven uwer rol
van Picard in de Twee Wtezen den smid in
Roze Katevan den pompier in Pompier en
Rifleman van den Baljuw in 's Avonds in de
Manemaar bijzonderlijk van den engel-
schen sir Elie Drack in Martelaresen lest
maar best van Vader Maerten in den
Kruiwagen van Vader Martin. En nochtans,
velen onder ons hadden hier die rol zien
vertolken door den grooten tooneelkunste-
nnar Driessens.en dit niettegenstaande werd
gij algemeen toegejuicht.
Meer zou ik kunnen zeggen, maar ik moet
mij beperken.
De maatschappij heeft beslist u ten
geschenke te geven een boekdeel betreffende
den stiel welken gij uitoefent. Het zal een blijk
zijn onzer genegenheid, veel kostbaarder
dan al wat wij u zouden kunnen aanbieden.
Het zal voor uwe kinderen eene gedenkenis
zijn voor de wel vervulde loopbaan op
tooneelkunst van hunnen vader.
Confrater Vansassenbrouck ik ben over
tuigd dat al uwe medeleden, en ook aide
aanwezigen, die u meerendeels in zooveel
andere rollen hebben gezien, met ons zullen
van dit huldebetoog.
Hier geeft de Hoofdman lezing, van
een telegram van gelukwenschingen en
vriendschap, van confrater Em. Decuyper,
door afwezigheid belet het feest bij te
wonen.
(Die lezing wordt door hel publiek warm
toegejuicht
Ontvang, Confrater Vansassenbrouck onze
hartelijke gelukwenschen, en de uitdrukking
onzer hoop, u nog lange jaren aan onze
tooueelvertooningen te zien deelnemen.
Eene verrassing. Bij de vertooning
van Zondag, tusschen het eerste en tweede
bedrijf van Tamboer Janssens, genoot het
p.ubliek eene aangename verrassing. De
Hoofdman en de Tooneelbestuurder, om
ringd van de schaar getrouwe acteurs, bood
M. Leopold Vansassenbrouck een prachtigen
bouquet en een kostelijk boekwerk aan, om
dien liefhebber van tooneel de erkentenis
van Nu, Morgen niet te beluigen, hij die
gedurende 25 jaren het Vlaamsch tooneel
zoovele diensten heeft bewezen. De geheele
zaal stond recht om den talentvollen too-
neelist toe te juichen, en het orkest speelde
hel Nationaal lied.
Aanspraak van den heer Hoofdman.
MevrouwenMijnheer en
Geachte Aanschouwen.
Veroorlooft ons een oogenblik de rertoo-
ning te onderbreken om hulde te brengen
aan eenen onzer verdienstelijke tooneelisten,
zooniet den verdienslelijksten
Confrater Vansassenbrouck.
Heden is het, 't 25* jaar, dat gij ons uwe
medewerking verleend in onze tooueel
vertooningen. Al de leden van Nu. Morgen
niet, zoo spelende als gewone, hebben er aan
Bij het overhandigen van de bloemen
sprak de jonge Emile Houvenaeghel
in naam der tooneelisten
Mijnheer Leopold Vansassenbrouck,
Wij tooneelisten van Nu, Morgen niet, met
u vereenigd in de nauwste vriendschap en
in eene vurige liefde tot de edelste der
kunsten, bieden U deze lauwertak aan om
openbaar en plechtiglijk te erkennen dat gij
altijd, vooreerst een trouw medegezel, een
goede raadgever, en een uitmuntend voor
beeld zijt geweest.
Gelief bidden wij U, deze nederige hulde
welwillend aan te nemen, omdat zij voort
vloeit uit vrije broederharten, vol diepe
vereering voor uw talent en vol dankbaar
heid over de tallooze diensten welke gij
Nu, Morgen niet gedurende het vierde eener
eeuw hebt bewezen.
Hel is ons aller wensch, Mijnheer Van
sassenbrouck, U nog lange jaren en altijd
met denzelfden glans in ons midden te zien
optreden.
Dixmude, 45 November 1908.
Arthur Rabau, Gustaaf Pollentier, Cyriel
Poublon. Pol. Wyllie. Marcel Doom, Ernest
Devrome, W. Geldof, Edvv. Boury, Emile
Vandecasteele, H. Vanackere, H. Cools,
L. Leenknecht, Valere Geldof.
Alea jacta est. Het lot is geworpen.
We krijgen al de klerikale strijdmachten op
den hals. We kunnen ons maar goed en
sterk houden om 'nen fermen duw te ver
dragen of liever... om 'neu fermen stoot te
kunnen weergeven, 't Zal er spannen om
trent twee jaar lang. 't Schijnt dat het ge
daan is met langdurig en aanhoudend strijd
voeren tegen de nieuwere gedachten, tegen
licht en vooruitgang. Die klerikalen zien
dat ze er niet mee klaar koenen. Die men-
schen denken dat ze zoo maar te willen
hebben om het licht der rede te beletten
overal door te dringen, tot zelfs in de on
derste lagen der samenleving Armo men-
schen, die denken gelijk Don Quichot tegen
windmolens te gaan vechten
Ze hebben nu omtrent vijf en twintig jaren
lang alles beproefd om hunne middeleeuw-
sclie gedachten te doen zegepralen. Zij heb
ben de onderwijzers gebroodroofd, overal
bijna de goede scholen gesloten, dompers-
scholen ingericht in de groote steden zoo
wel als in de kleinste dorpen, de goede
onderwijzers vervangen door domkoppen en
dweepers, hat geld van staat en provinciën
met heele karrevrachten uitgestrooid om de
kloosterscholen te bevoordeeligen, overal
waar zo maar konden de menschen ver
plicht hunne kinderen naar de katholieke
scholen te zenden en alle openbare bestu
ren vol klerikale beschermelingen gesteken.
Niets helpt. Het volk blijft weerspannig en
laat zich door den geest des tijds medeslee-
pen, die volgens hen de booze geest is.
Iiunne duizenden scholen met de duizenden
onderwijzers hebben er niet kunnen toe ko
men een geslacht te vormen dat werkt en
denkt volgens hunne verouderde begrippen.
Zij moeten bekennen dat hun onderwijs
slecht is, daar het, verre van betere, slech
ter kristenen heeft gekweekt. Daar zijn ze
wanhopig over en ze krijgen dan ook wan
hopige gedachten. Ze gaan den mantel of
de male spelen. Over rijf en twintig jaar
zongen ze: a Ze zullen haar niet hebben,
de schoone ziel van 't kind, maar dat
liedje is uitgezongen. Van de duizenden
kinderzielen, die zij wilden in bedwang
houden, zijn duizenden mannenzielen ge
groeid, waarvan de meesten door den drang
der omstandigheden aan hunnen dwang
ontsnappen en den dwang van vroeger o
zoozeer! betreuren. Ze weigeren ons het
verplicht onderwijs en zingen op alle too-
nen De vrijheid van den huisvader is
ons heilig, maar ook dat liedje is versle
ten. Zij weten te goed dat die vrijheid van
den huisvader voor hen niet bestaat en
Nu moeten ze zelf bekennen dat ze altyd
gelogen hebben en dat ze zoodoende het
volk bedrogen hebben. Het volk zelf vraagt
het verplicht onderwijs. Dat hebben wij in
Antwerpen gezien, waar een eindelooze
stoet van meer dan honderd maatschappijen
het officieel openbaar onderwijs verheerlijkt
heeft. Ze konden dat niet verkroppen en
zouden in de Scheldestad ook eenen stoet
inrichten om de vrijheid van den huisvader,
het vrije onderwijs te verheerlijken. Blaas
uit! Ze kregen op en al 16 maatschap
pijtjes, meestal kongregaties, bijeen De
kopstukken hunner eigene partij deden niet
mede en de buitenmaatschappi.ien, die ze
hadden willen optrommelen, durfden niet
komen Waarom Antwerpen is toch geen
stad van woelmakers. Moesten in alle cen
trums de antiklerikalen het openbaar na
tionaal onderwijs willen huldigen, ze zou
den misschien wel denzelfden bijval hebben
en de klerikalen zouden er op dezelfde wijze
als te Antwerpen uitbranden. De vrijheid
des huisvaders Dat pakt dus niet meer.
Wordt voortgezet.
M. Buyl. Ik verneem dat 't verslag van
do commissie, belast met h^A'^estudeeren
van het inrichten eener "TTÏschershaven te
De Panne, is ingediend, gedrukt rondge
deeld aan de leden der commissie. Het
schijut dat dezen zich hebben verbonden dit
stuk geheim te houden het is voor allen
belangrijk en dergelijke geheimhouding is
zoo onuitlegbaar als ondoordringbaar.
Ik vraagden heer miuister of hij het noo-
dig acht dit verslag voor onbepaalden tijd
weggesloten te houden zoo ja, dan verzoek
ik hem mij de redenen tot geheimhouding
van bedoeld verslag bekend te maken
zooniet, het stuk onverwijld te doen rond-
deeleu aan de leden der Kamer.
M. Lampens. Zie wat er in Engeland
en Frankrijk voor het werkmanspensioen
wordt gedaan
Daar gaat men naar het stelsel van 1 fr.
per dag.
En dan nog wordt bij ons dat pensioentje
van 9 cent per dag enkel gegeven aan
pastoorsvrienden; soms wordt het pensioen
aan werklieden onttrokken zonder dat zij
weten waarom.
M. Buyl. De burgemeester van Wette-
ren heeft vóór enkele wekeu doen aanplak
ken dat de menschen die een pensioen willen
bekomen, zich moeten wenden tot den
pastoor.
de
1. Ah! Si vous voulez...
Marche
2. Veronique
Fantaisie
G. A Uier
A. Messayer
3 Hylda. Polka voor piston
soliste M. Th. Symoens. J. Reynaud
4. Ninon
Gavotte
Ivon Jadot
1. aLa R6ve d'un Ange A. Lagye
voor Mandoline en Klavier
HcjufTers B. M. en R. L
b) Profuml Oriëntale G. Bellenghi
voor Viool, Mandoline en Klavier
Mejuffers B. M., R. L. en Mijnheer II. M.
2. Air de Micaëla de Carmen
gezongen door Mcjuffer Mat'nilde Devon.
3. Air Varié voor Bugle,
M. 0. Vanacker
4. a) Rigoletto Singelëe
voor Viool en Klavier
M. H. M. en Mcjuffer R. L.
b) Sofia, O. Bellenghi
voor Viool. Mandoline en Klavier
Mejnffers. B. M. R. L. en Mr H. M.
5. aMoederken alleen Fr. Uyltenhove
b) De Zeeldraaier J. Opsomer
gezongen door Mcjuffer Mathilde Devos.
t
Sfc J /.ij.i Ki.,i I. luo to ju'.thon Ier go!c£enl»oid
nooit bestaan Wij hebben het lino
honderdmaal gezegd en ze geiuurueu.