De NIEUWS
Middelbare School.
Voor onze Werklieden
BETOOG I NQ
Plechtige Overhandiging
FRANSCH OORLOGSKRUIS
De Bezetting van de Roer.
DERDE JAAR
A 7
Icenlienien het numnier
ZONDAG t» SEPTEMBER 19-2:1.
Dit Nijverheidsblad voor Poperinghe en omstreken verschijnt wekelijks.
Turn-Club «De O
m
Prachtpapiei
Gebr. DUPONTl
GROOTE VADERLANDSCHE
FRANSCH-BELGISCHE
op ZONDAG 16 SEPTEMBER 1923
Horloge rij
G.DuponUZoou
-: POPERINGHE :-
Zuider Gouwfeest van West-Vlaanderen
te CUERNE
van den BELGISCHEN TURNBOND
Schrikkelijke Ramp in Japan.
Bureelgerief
Het YraagstuK van bet Herstel.
WBLM
Schoolgerief
Speelkaarten
Specialiteit van
in doozen.
Drukwerken
te verkrijgen bij
Yperstraat, 2
{bij de Post)
Pope ringh e.
Abonnementen
1 Jaar in stad, thuis besteld 6.50 fr
buiten stad, met de post 8.00 fr.
Buitenland12.50 Ir.
Meri abonneert opaile Belgische Postkantoren
Plakbrieven bij ons gedrukt worden éénmaal gra
tis in ons blad overgenomen.
De n lamhoze ingezonden artikels voorden qeiceigerd.
Wij hebben met veel voldoening ge
lezen in De Gazet van Poperinghe f>
dat de gemeenteraad in zijn laatste ver
gadering beslist heeft van de middelbare
school in te richten in de oude brouwerij
Lamerant, op de botermarkt.
Deze beslissing werd genomen met 7
slemmen tegen 0. De minderheid, die
tegen alle officieel onderwijs is, heeft
dus tegengestemd, alhoewel de meerder
heid der Poperingsehe kiezers hel behoud
der middelbare school gevraagd heeft.
Immers in het kiesmanifest der gemeente-
belangers stond klaar en duidelijk te
lezen
Wij willen geen schooloorlog maar
wij wenschen de middelbare school te
behouden, die zooveel dienst bewijst aan
burgers en werklieden.
Strijdt burgemeester Colaort van
Yper tegen het college omdat hij aldaar
al het mogelijke gedaan heeft om de
middelbare school te behouden Beide
gestichten hebben altijd in Yper bestaan
ten voordcele van het algemeen welzijn.
Wat in Yper mogelijk is, waarom
zou het in Poperinghe niet mogelijk zijn.
Er is zeker maar ecne stad in Belgie waar
de gemeenteraad de afschaffing vraagt
van eene school met meer dan 250 leer
lingen.
De kiezers en kiezeressen die voor de
gemeenlebelangers gestemd hebben wis
ten dus zeer goed dat de middelbare
school ging behouden worden en dat er
daarna eene nieuwe ging moeten gebouwd
worden. (De beslaande lokalen zijn maar
voorloopig).
De gemeentebelangers voeren dus hun
programma uit met een eigendom t»
koopen om er de mid lelt)3re school op te
richten. Zij hebben eenen voordeeligen
koop gedaan en gehandeld zooals vooruit
ziende vaders van familie.
Het gemeentebestuur is door t Staats
bestuur verplicht voor lokalen te zorgen
en het zoekt dit te doen met de minste
onkosten. De tegenstrevers zouden mis
schien liever gehad hebben dat de ge
meenteraad eene gansch ni uwe school
bouwde op het eene of andere uiteinde
der stad dan ging men ze hooren
schreeuwen van geld verkwisting en
financieele ramp.
De meerderheid der Poperingsche
kiezers en kiezeressen weet toch zeker
wel dat men geene school kan oprichten
zonder onkosten. Deze meerderheid zal
de gemeentebelangers dank weten omdat
zij alles met de grootste spaarzaamheid
trachten te schikken.
Wat zegt het volk immers alhier.
Vroeger met het oud gemeentebestuur
wist niemand niets. Nu weet men ten
minste wat er met het geld der las ten-
betalers gedaan wordt.
Al de gemeenten van ons arrondisse
ment op 2 of 3 uitzonderingen na hebben
hunne inkomsten moeten verhoogen met
nieuwe opcentiemen te leggen en alle
slag van taksen io te voeren.
De gemeentebelangers hebben dank
hun wijs en zuinig bestuur nog altijd
kunnen voortdoen met hunne gewone
inkomsten, niettegenstaande verscheidene
sociale wetten hunne uitgaven met meer
dan honderd duizend franken vermeer
derd hebben.
Moest nu de stad eene leening aangaan
om de onkosten der middelbare school
te ontdragen, dan nog zou ze zeer wij>
gehandeld hebbeo.
De artikelen die m De Gazet vanf
Poperinghe verschenen bebtw® over^
onderwijs en die met zooveel belang-
stellin? en gretigheid gelezen werden.]
hebben genoeg de noodzakelijkheid e ner
middelbare school bewezen en genoeg de
onkosten verreebtveerdigd die t bestaan^
er van vergen.
Wij kunnen dus niet genoeg de ge
meenteraadsleden gelukwenschen met
den aankoop door hen gedaan. En wij
gdooven de toife te wezen van de talrijke
huisvaders, die hunne kinders naar de
middelbare sehool zenden, en van de
kiezers eu kiezeressen die in 1921 hunne
stem aan de gemeentebelangers gegeven
hebben.
Een groep Huisvaders.
De wet op het 8 uren werk is ook in
Belgie aangenomen. In 't vervolg zal zij
min of meer met juistheid en stiptheid
aangepast worden.
We willen hier uiet ingaan over de
doelmatigheid van zulke wet. (lelijk alles
heeft zulke wet zijn voor- en zijn nadeeleo
en men zal ze later na de toepassing ervan
maar behoorlijk kunnen schutten.
.Maar we w illen hier wijzen op iets heel
anders. De huidige maatschappij heeft
door die wet een heel nieuwe plicht op
zich gekregen tegenover de werklieden
Het is heel gemakkelijk de werklieden
slechts 8 uren te laten werken, doch het
zal heel wat moeilijker zijn de bezigheden
van den werkman te regelen gedurende de
oveiige uren van den dag.
Wat zien we reeds Ernstige werklie
den, de ouders of vrouwen van ons werk
volk klagen reeds dal zij zelf, dat hun
zoons of hunne eehtgenooten gedurende
die vrije uren niet weten wat verrichten
tenzij met andere makkers drankhuizen of
andere plaatsen bezoeken.
Die wel zal veel nadeclcn hebben waar
van dit Jaalste niet één der kleinste zijn
zal.
Het is te wenschen dal die zooschoone
uren van den dag niet zullen verloren
gaan in een nog grootere verlaging van
onze werkende klasse maar dat ze zulllen
kunnen blijven dienen tot uitrusting en
voornamelijk ook voor ontwikkeling tot
een volmaakter menschen vakman.
Inderdaad, wij die streven naar de ont
voogding en de heropbeuring van ons Volk
Wij zijn overtuigd dat een onopgevoed en
weinig ontwikkeld volk gereed is tol gelijk
welke slavernij.
Wat deden onze arbeiders in de nij
verheid
Arbeiden of besturen
Iedereen is gewis met mij 't akkoord
dat altijd ons volk. ons Ylaamsche Volk
de arbeidende en slavende massa in Belgie
was.
ledereen weet genoeg dal ons volk, ons
Vlaamsche volk, als kudden vee. moest
optrekken om in de steenovens, koolput-
tcn en landbouwbedrijven zelfs in Amerika
Frankrijk en andere vreemde landen te
zwoegen en te zweet en
Iedereen weet ook wel dat de leiding
van allerlei werken, dat het bestuur, in
omtrent elke nijverheid van Belgie, in de
handen lag van ft aalsche en Duitsche
voormannen.
Dus eenerzijds omdat ons volk verach-
terd is en anderzijds omdat ons volk door
die nieuwe w et te veel gelegenheid zal
hebben om zich te laten meevoeren in al
lerlei driftige stroomingen willen we de
aandacht der werklieden vestigen op de
noodzakelijkheid, deze vrije uren goed te
gebruiken.
Voornamelijk onze opkomende werken-
klasse moet zich vrijwaren van zich te
laten meeslepen iu bras- en danspartijen,
in die verderfelijke gew oonte van cigaret-
ten smooren.
Neen daar ligt voorzeker de goede weg
niet. Hier en daar bestaan vakscholen
ook soms nijverheidsscholen genoemd
waar ons werkvolk de avondlessen
desnoods met abonnement op trein of
tram kan gaan volgen.
Het is waar in ons Vlaanderen zijn er
nog veel zulke scholen te kort doch dit
beleekent toch niet dat deze die bestaan
geeo nut kunnen opleveren.
Er is ook een wet tot stand gekomen
waardoor in ieder dorp en voornamelijk
in ieder centrum eene openbare bi
bliotheek zal gesticht worden. Daar zullen
ze boeken ter ontwikkeling op alle gebied
kunnen halen.
Zekerlijk de geest lot ontwikkeling vao
ons volk is zoo klein. En nochtans in
Vlaanderen meer dan elders is het ooodig1
dat de lagere klassen zich op eigen krach.
Iitgevers-Eigexaars Gebroeders DU PONT
Yperstraat, 2, POPERINGHE.
48459
a
a
a
a
STAD POPERINGHE.
en
ter der
vnn Hot
door Zijne Excellentie
de Heer MAGINOT, Minister van Oorlog van Frankrijk
Opgeluisterd door de Hoogvereerende aanwezigheid
van den lieer F0RTH0P1P1E, Minister van Landsverdediging van België
en tien Wel-Edel en Heer JarfSïenS de Blsthove rT, ttourrrbettr Her
Provinlie.
-cccVN sfV.'ö'»
FEESTELIJKHEDEN
Om 1 15 ure vergadering op het Statieplein van al de maatschappijen
der Stad en de schoolkinders,allen voorzien van hunne vlaggen.
Om 1.50 ure aankomst in de Statie van Zijne Excellentie Mijnheer
MAGINOT, Minister van Oorlog van Frankrijk, alwaar hij door den
Heer FOBTHOM.ME, Minister van Landsverdediging van België, den
Wel Edelen Heer Gouverneur der Provintie en de Geestelijke en
Wereldlijke SIadsoverheden zal verwelkomd zijn.
Daarna OPTOCHT van den Stoet naar de Groole Markt langs de
Yperstraat. De Voorzitters aan het hoofd hunner Maatschappij, rondom
de Markt geschaard, zullen door den Heer Burgmeester aan Zijne
Excellentie Mijnheer MAGINOT, voorgesteld worden.
Ontvangst op het Stadhuis derTeestelijke en Wereldlijke Overheden
Overhandiging van het Eerekruis.
Redevoeringen.
Monsterloslating van reisduiven.
Om 4 I 2 ure CONCERT gegeven door de Muziekmaatschappij De
Phil harmonie
Om 6 I 2 ure CONCERT gegeven door de Muziekmaatschappij van
den Katholieken Kring.
Om 8 1)2 ure op de Groole Markt
Rrachtijje Openlucht V'ertooning
door de Vermaarde Equilibristen Heer MAC en Jufvrouw SUZANNA
DAULAY, in hunne Hoogs'gwaarlijke Oefeningen per Velo op den
Gespannen Draad.
Deze buitengewone voorstelling zal door Muziek en bijzonder geschikt
VUURWERK opgeluisterd worden en bestuurd door den Heer B.
Bredford. aannemer der feestelijkheden van de Stad Brussel.
Ter gelegenheid dezer plechtigheid zal bet Policiereglement op het
sluiten der herbergen niet toegepast worden. Bij schriftelijke aanvraag
zai er toegelaten worden le dansen van i 1 2 ure namiddag tol
Middernacht.
N B De inwoners der gansche Stad worden beleefd rerzocht hunne
huizen te bevlaggen en te versieren.
Aldus gedaan in Zitting tan het SckepenhoHegie der stad
Poperinghe in date 3 September 1923.
Bij Bevel
De Sekretaris.
M. Couttenler.
De Burgmeester en Schepenen
LAHAYE.
-ji
Aankondigingen
Op 1' en 2' bladzijde 0.40 fr. de regel.
Op 3' en 4' 0.35 fr.
met minimum van 1 fr.
Rouvvberichten 0.4Üfr. de regel, met minimum 4 fr.
Bijzonder tarief voor Notarissen en Deurwaarders.
Voor dikwijls te herhalen reklamen, prijzen volgens
overeenkomst. Alle Aankondigingen zijn vooraf
te betalen.
Goudsmederij
Juweelhandel
Monters Lip
Roskopff - Patent,
Statie-Monters.
Regulateurs
Penduleo
Wekkers
KETTINGEN
oftirt.ZIlYtr.Mtktl
PARRIREN
in Goud, Diamant
bij
Yperstraat, 2
(bij de Post)
Poperinghe.
teo ontwikkelen.
Vandaar de noodzakelijkheid vao vak
bibliotheken w aar onze werklieden ont
wikkeling kunnen gaan pulten. Het nut
van die scholen en die boeken valt duide
lijk in het oog.
Tot nu toe zijn onze werklieden eenzij
dig en machinaal ontwikkeld bij gebrek
aan techniek of theorie.
De stukken die een eenzijdig ontwik
kelde werkman afmaakt zijn ruwer en
min volmaakt afgeleverd dan door deze
die tweezijdig door theorie en praktijk,
bedreven zijn geworden.
Theorie en praktijk moeten elkaar de
hand geven.
o Dubbel is nog zoo dikzegt het
spreekwoord, w ie dus dubbel ervaring
opdoet: wetenschappelijke en werkelijke
zal diensvolgens ontegensprekelijk voor
lilt i
ZO INI) AO 9 SEPTEMBER 1923
Onder het Beschermheerschap des Konings
f Gesticht den 6 Augustus 1865 f
Vertrek uit Poperinghe om 10 ure 37. - Terug in Poperinghe om 21 ure 42.
Vergadering In cc On« Huls om IO uur.
HET BESTUUR.
uit geraken'bij deze lieden die enkel en
alleen proefondervindingrijk zijn.
Dat ieder ernstig werkman dit overwe-
ge en hem ten nutte make voor zijn ver-
lltfling.
Ook onze besturen en invloedrijke man
nen moesten meer de verheffing en
opstanding van ons volk indachtig zijn
Geld verbruiken tot ontwikkeling van
een laagstaande volk is geen verkwisting
Moeiten ze inzien dat ons volk meer
dan ooitnood heeft aan vakonderw ijs.
Eu mochten ze voornamelijk niet vergelen
dat een volk dat ten eerste veel geld heeft,
ten tweede veel vrijen tijd en ten derde
wefnigóhtw ikTcëtmg, fmifiTuij gevaar en
afgrond slaat.
De omvang der ramp
Het is onmogelijk zieh een denkbeeld
te vormen van den geweldigen omvang
der ramp, die Japan getroffen heeft.
Yokohama is zoo goed als verwoest,
Tokio is afgesneden en niemand kent de
uitgestrektheid der verwoestingen. Alles
wat wij weten is, dat het verlies aan
mensehenlevens grooter is dan bij eenige
vorige aardbeving.
Met uitzondering van een wijk, -die
echter ook reeds begon te branden, was
le hoofdstad gelijk opeens io vlammen
gehuld de bevolking krioelde als waan-
'inoig dooreen vele menschen werden
onder deo voet gel open, dood gedrukt,
of in den rook verstikt.
Tegelijk met den aardschok stortte zich
een vloedgolf over het Maria station van
Yokohama en richtte vele verwoestingen
aan, terwijl tal van slachtoffers vielen.
Te Tokio zijn de regeeringsgebouwen
verdwenen en daarmede duizenden be
dienden en beambten benevens bet archief
Het departement van buitenlandsche zaken
dat op een heuvel gelegen is, ontkwam
aan de verwoesting. Het keizerlijk paleis
vatte vlam, doch de prins-regent is in
veiligheid.
De brand breidde zich uit over de dicht
bevolkte buitenwijken en was nog niet
bedwongen, toen de verbinding verbro
ken werd. Niemand weet water sindsdien
gebeurd is.
Wat Yokohama betreft, de aardbeving
en brand hebben deze groote stad zoo
goed als vernietigd. De wegen zijn met
dooden bezaaid.
Te Tokio is de staat van beleg afge
kondigd.
Meer dan honderdduizend menschen
zijn te Tokio en ïokabaroa om bet leven
gekomen. Te Yokohama zijn tweehon
derdduizend dakloozen.
Het nieuw Japansch kabinet
Na den ministerraad van Zondag roor-
gend. besloot graaf t shida, eerste minis
ter per interim, den staat van beleg uit
te roepen en een hulpbureel in te richten
Deze maatregelen waren door den toe
stand genoodzaakt.
Terwijl de hoofdstad brandde, vormde
admiraal Yomamoto bet nieuw kabinet,
welke s avonds "t bewind in handen
nam.
Ecne nieuwe hoofdstad
De Japanscbe regeering zou de moge
lijkheid inzien de hoofdstad naar Kyoto
over te brengen.
Het getal slachtoffers
Volgens een bericht uit Osaka, zou men
het getal slachtoffers op 3 miljoen mogen
schatten, waarvan 300.000 voor Tokio,
alleen. Uit Peking, hoofdstad van China,
meldt men dat het totaal de twee miljoen
zal overtreffen. Ramingen uit andere
bronnen gewagen van twee of drie hon
derd duizend. Een handelshuis te Londen
heeft bericht gekregen, dat de Europeanen
in 't algemeen aan de ramp ontsnapt zijn.
Te Tokio en te Yokohama, werd hun wijk
min beproefd dan de andere.
De^eigenaars van voorraden levensmid
delen hubhóB de prijzen doen stijgen.
Allerwege grijpen plunderingen plaats.
Duizenden menschen begeven zich ook
aan de visehvangst in de meeren. Soldaten
hebben opdracht gekregen de wilde bees
ten uit den dierentuin dood te schieten,
uit vrees dat ze zouden ontsnappen.
■w
Ophitsing tot saboteering
De Intergeallieerde Hooge Kommissie
voor de Rijngevvesten heeft, in 't bezet
gebied, het optreden verboden van eene
studenteninrichting, gekend onder den
naam van w Hochscbulring Deutscher Art
Om te oordeelen over den aard der wer-
kiug dezer vereeniging. volstaat het 't
volgende uittreksel van eene harer om
zendbrieven af te drukken
De groote massa is thans tegen het
werkdadig verzet gekant. Waarom Om
dat zij, domweg, geloof hecht aan eene
verstandhouding tusschen de volken. On
ze aktieve krachten worden verspild in
afzonderlijke daden zonder belang. Wij
moeten ons volk tot den oorlog dwingen.
De gefusiljeerde saboteerders hebben
reeds een eeuw igen scheidsmuur tusschen
Frankrijk en Dnitsehland opgetrokken.
Dat men ons politiekers der ramp
noeme, het let ons nietDe schrik voor
de ineenstorting oefent op ons geen in
vloed uitWij zijn voor den saboteeroorlog
Wij denken aan den strijd van het lersche
volk, en wij hebben het vast besluit ge
nomen het laatste wapen, dat ons blijft,
tot bet uiterste te gebruiken. De afzonder
lijke daden van saboteering moeten op
houden wat er nu dient gedaan te wor-
det» i> herhaaldelijker afgezonderde
posten en kleine detachementen soldaten
aanvallen.Om ons werkveld uitte breiden
is bet volstrekt noodig een nieuw voor
uitrukken van de Franscben uit te lokken
Zij willen een verslaafd en uitgebuit
Duitschland en niet een volk dat bereid
is om voor zijne vrijheid te vechten. Wij
keuren den saboteeroorlog goed. Dat al
onze studenten aan bet volk prediken wat
de dagbladen niet kunnen of niet willen
aanw akkeren e de berontwaking van den
krijgsgeest
De opheffing van het verzet
Naar de Evening Standaard zegt te
hebben vernomen, zou Duitschland op bel
punt slaan het verzet in het Roergebied
geheel op le geven.
itmmmmmmmmm
]M et iff» it «M lUiiT \AN WttKNQR)
ALLERHANDE
pöstcttecjcaesknijfo n'
Ieder medewerker
blijft verantwoor
delijk voor zijne
bijdragen.
Bijdragen in te
zenden zooveel mo
gelijk tegen den
Donderdag noen.
Het blad staat ter
beschikking van al
wie het goed meent
met bet algemeen
nut en belang.
Persoonlijk beden
nemen we niet oj.
a
