Crisis, Handenarbeid, Landbouwmekaniek.
TIENDE JAAR
ZONDAG 16 FEBRUARI 1930.
Dit N ij verheidsblad voor Poperinghe en omstreken verschij nt wekelijks.
Bureelgerief
iGebr. DUPONT
Nr 7 25 centiemen liet nummer
De pransehe Oudstrijders
Oupot&ta
De Handelsfoor 1930 te Yper
Komt zien naar de Uitstalling
Aan de Werkgevers
Fondsen der meest begaafden
öoitentanD
Drinkt "MAS-CAR" bier
Horloger ij
HUIS Gam. BATTHEU- GHESQUIERE
Drinkt "M AS-CAB" hier
Verwoeste Gewesten
Schoolgerief
Speelkaarten
Specialiteit van
Praditpapier
'm doozeo.
Drukwerken
te verkrijgen bij
Yperstraat, 2
Abonnementen
i jaar in stad, thuis besteld 42.09 tr.
buiten stad, met de post 45.00 fr.
Frankrijk25.00 tr.
Amerika 30.00 fr.
Men abonneert op alle Belglsehe Poatkantorsn
Plakbrieven bij ons gedrukt worden éénmaal gra
tis in ons blad overgenomen.
mm
Uitgevkrs-Eisinaars Gebroeders DU PONT
Yperstraat, 2, BOPERINGrHE.
40 tot 12 maal
45 16,5
10 maal
12 tot 15 maal
Wij hebben aangetoond, dat de moder-
ne-landbouwmechaniek toelaat haast alle
werken op de hoeve te verrichten, en bij
machte is om in zeer groote mate te
voorzien in de schaarschheid aan handen
arbeid. Op het einde van ons vorig arti
kel, hebben wij de vraag gestéld«Is ex-
voordeel bij, den arbeid van den mensch
te vervangen door dien van den motor of
van de machine 1» Zulks hangt af van de
bijzondere toestanden.
Er dienst berekend, maar bij het op
maken der slotsom, steeds op het oog ge
houden, dat de machines toelaten veel
tijd te winnen, de werken op het gunstig
tijdstip uitte voeren. Dit is zeer belang
rijk want in den landbouw staan de op
brengsten nauw in verband met het kli- j
maat en men weet hoe wisselvallig dit in
België is. De werken vlug afdoen, is dus
dikwijls een waarborg van welslagen.
De loonen - zooais ook de verkoop
prijzen der producten - verschillen wer
kelijk van de eene landbouwstreek tot de
andere. Die prijsverschillen zijn soms zoo
groot, dat men ze bezwaarlijk begrijpen
kan. Men moet zich bepalen bij het vast
stellen van den toestand zonder te pogen
hem te verklaren. De navolgende cijfers
jallen aautoonen in welke mate de land-
Touwloonen, betaald in November 1929,
gestegen zijn in verhouding met.die van
1914
voor de prov. Antwerp
Limburg
Namen
Heneg.
Voor de algemeenheid van het land,
zijn dus de landbouwloonen 12,5 tot 13
maal hooger dan vóór den oorlog.
Dat is veel.
I Zijn de verkoopprijzen der landbouw
producten ook derwijze gestegen, op de
plaatsen van voortbrengst Behoudens
die van het hoenderhof en van de melke-
rij, kennen wij er geen.
Welke zijn, tusschen de andere factors
van de landbouwproductie, die welke een
zoo groote verhooging aanstippen als de
loonen Behalve de belastingen - ja men
weet er van mee te spreken - zijn er ons
daarvan ook geen bekend.
Wat dient daaruit besloten Dat de be
staande ongelijkheid tusschen de ver
meerdering der loonen en die van de
opbrengst van den warenverkoop, ten
grondslag zelf ligt van de «groote moei
lijkheid», van de «Landbouwcrisis».
H Prijs der landbouwmachines. - Uit
het onderzoek, dat wij bij de machinebou
wers deden blijkt dat de index-cijfers der
prijsverhooging van de landbouwmachi
nes, vergeleken bij die van voor den oor
log, de volgende zijn
1 Aardappelrooiers 7,8 tot 7,9 voor de
machines van Belgisch maaksel,
i 9,26 v. de uitgev. Engelsche machines.
Veeweegtoestellen 6,26 voor de machines
9 van Belgisch maaksel.
Dorsohmachines voor de machines van
'ij Belgisch maaksel.
Ploegen 7,6 v. de machines van Belg. m.
1 Pietmolens 6 v. de machin. van Belg. m.
1 10,6 tot 11 v. de machin. van Engelsch m.
Wortelkappers 3,83 tot 5 voor de machi-
i nes van Belgisch maaksel.
- Meststrooiers 9,5 v. de ingev. machines
Afroomers 2,31 töt 4,31 voor de maehi-
I nes van Belgisch maaksel.
Hooimachines 7,12 tot 8,07 voor de ma
il chines van Engelsch maaksel.
Maaimachines 8,68 tot 8,82 v. de machi-
I nes van Engelseh en Amerikaansch m.
Bespaunén hakken 6,3 tot 6,8 voor de
1H machines van Belgisch maaksel.
1 Pik- en bindmaehines 10,35 tol 10,75 v.
de machines van Engelsch maaksel.
ïJietiizeren slijpblokkeu v. maaimach. 6,4
Meelmolens 10 tot 10,6 voor de machines
van Engelsch maaksel.
Aardappelplanten 7 v. de mach. v. B. m.
Besproeien 8,82 tot 8,85 voor de machi
nes van Belgisch maaksel.
(stijging der koperprijzen)
Bespannen harken 6,71 tot 7 voor de ma
chines van Fransch maaksel.
Graanzaaimachines 6,02 tot 6,46 voor de
machines van Belgisch maaksel.
Aardappelsorteerders 4,8 tot 5,9 voor de
machines van Belgisch maaksel.
Het index-cijfer der prijsverhooging
van de landbouwmachines schommelt dus
tusschen 2,31 en 9 voor die van Belg m.
9,5 en 10,75 voor de uigevoerde
Voor de loonen hadden we 12,5 tot 13.
Wij besluiten De prijzen der land
bouwmachines zijn niet zoozeer geste
gen als de loonen. De landbouwer
heeft heden meer voordeel bij het ge
bruiken van de machines, dan voor
den oorlog.
Er dient bijgevoegd, dat de huidige mo
dellen van landbouwmachines volmaak
ter zijn dan de vroegere. Waren de hui
dige modellen gebouwd vóór den oorlog,
met de veiTxeteringen die wij er thans aan
vinden, dan zouden hun prijzen in 1914
ook hooger geweest zijn, en derhalve zou
het tegenwoordig index-cijfer van prijs
verhooging minder groot zijn. Mea be
hoort daarmede rekening te houden, voor
het juist beoordeelen van het verhoo-
gingscoëfficient.
Iloe zijn de machinebouwers - voorna
melijk de Belgische - er in geslaagd, hun
machines met een zoo gematigde prijs-
vermeerdering te verkoopen, rekening
gehouden met het stijgen der loonen en
de prijzen der grondstoffen Door de spe
cialiseering.
De meeste machinebouwers hebben het
getal hunner modellen van machines ver
minderd, beschikken over een modern
materieel, hebben een uitstekende arbeids
regeling. De fabricatie geschiedt bij reek
sen.
Door beter en goedkooper voort te
brengen, hebben de machinebouwers on
loochenbare diensten bewezen aan den
landbouw.
Een andere factor heeft het voordeel
van de machinale inrichting der hoeve
nog werkelijk doen aangroeien, namelijk
«De Electriciteit».
Vóór den oorlog, was het tarief der
Kw. 0,50 - 055 Fr. (zijnde ongeveer 5-6
Kw. per loondag, want er werd een ver
mindering van den prijs der Kw. toege
staan voor de drijfkracht). Welk is de
huidige prijs der Kw
Hij verschilt van streek tot streek. Een
door de Regeering aangesteld Comiteit
van deskundigen, heeft in 1926 de verhoo-
gingsformule opgemaakt, waarbij reke
ning gehouden met de prijzen der kolen,
dezer vervoerkosten, enz. De prijs der
verlichtingskilowatt schommelt tusschen
2,30 tot 4,30 Fr. doch op die prijzen
wordt een nog al belangrijke verminde
ring verleend voor de drijfkracht.
Hoeveel bedraagt die vermindering
Zij verandert ook, volgens de toestanden,
maar men mag rekenen, dat zij gemiddeld
50-55 bedraagt. Men komt dus tot onge
veer 12-15 Kw. per arbeidersdag.
5-6 Kw. vóór den oorlog heden
12-15 Kw.
Men moet dus ijveren voor het electrl-
ficeeren van het platteland, omdat de
electriciteit een uiterst goedkoope drijf
kracht ter beschikking van den landbou
wer stelt. Om zijn kostprijzen te ver
minderen, om den schaarschen en duren
handenarbeid te vervangen, moet de boer
de landbouwmachines en den electrischen
motor gebruiken, telkens en overal waar
PM
de aard van het werk zulks mogelijk
maakt.
De landbouwwerken sneller en tegen
lageren prijs verrichten, is bijdragen tot
het oplossen van de landbouwcrisis.
Moge de landbouwer, beter dan voor
heen, begrijpen wat al voordeel hij heeft
bij het «mekaniseeren» van zijn inrichlin-
gen, bij het verbeteren van zijn werktui
gen, bij het op de hoogte blijven van den
vooruilgang gemaakt op landbouwgebied,
bij het bezoeken, ieder jaar, in het Pa
leis van het Halfeeuwfeest (Cinquan-
tenaire) van de Internationale Ten
toonstelling van Machines en Produc
ten, bestemd voor den Landbouw.
A. Carlieu.
MVWAV
Pensioen voorgesteld
Goedkeuring door den Ministerraad
De Fransche ministerraad beeft de
kwestie van een pensioen aan de oud
strijders overwogen en besproken. De fi-
nancieele mogelijkheden worden onder
zocht. Aan de Kamers zal vooi'gesteld
worden een jaarlijksche toelage te ver-
leeuen van 500 fr. op 55-jarigen leeftijd
en van 1.200 fr. op 00-jarigen leeftijd aan
de oudstrijders, titularissen der strijders-
kaart. De uitgave voor het eerste jaar
wordt op 175 miljoen geraamd en zal
trapsgewijze stijgen om vanaf 1934 ge
dekt te zijn door de ontlasting van het
budget der oorlogspensioenen. De belang
hebbende oud-strijders zouden 5 jaar tijd
hebben om hun aanvraag te doen voor
het bekomen der toelage. Deze schikkin
gen zullen in de financiewet ingelascht
worden.
Verworpen in Financiokommissie
Aankondigingen
Op 1'en 2'bladzijde 0.75 fr.de regel.
Op 3* en 4' 0.65 fr.
met minimum van 3 tr.
Rouwberichten 0.75 fr. de regel, met minimum 5 fr.
Bijzonder tarief voor Notarissen en Deurwaarders.
Voor dikwijls te herhalen reklamen,prijzen volgens
overeenkomst. Alle Aankondigingen zijn vooral
te betalen.
Goudsmederij
Juweelhandel
Monters Lip
Roskopff - Patent
Statie-Monters.
Regulateurs
Pendulen
Wekkers
KETTINGEN
ia tiwd, Zllvtr, Aiekef
PABRUREN
in Goud, Diamant.
hij
Yperstraat, f
Voor de 7° maal zal de Foor hare poor
ten ontsluiten en door vereënde krachten
hare aantrekkelijkheden laten bewonderen
Zooals het jaar dertig een jubeljaar is
voor het land, zoo ook moet de Tentoon
stelling van dit jaar iels groolsch wezen,
iels wat wij nimmer mogen vergeten, iets
wat onze nakomelingen met trols zullen
herdenken. Wij moeten ze zoo weten in
te richten dat zij steeds fier zullen mogen
gaan overhetgene hunne voorouders door
vlijt en inspanning wisten werkstellig te
maken.
Wie zijDe slede bemiDt en zijn hut voor
haar welzijn voelt kloppen zal niet lan
ger aarzelen het zijne bij te dragen tot
het vvelgelukken onzer aanstaande Foor
liet oogenblik is gekomen om de han
den uit de mouwen te stekeD; om eene
Foor in te richten welke de voorgaande,
boe luisterlijk zij ook geweest is, iu de
schaduw zal zei ten.
Eene tentoonstelling is van het hoogste
gewicht voor onze stad. Honderden deel
nemers zullen wedijveren om hunne waren
en produkten zoo aantrekkelijk mogelijk
te maken, ten einde de aandacht van den
kooper op te wekken en hem den lust tot
koopen in te boezemen.
Een geweldige toeloop van bezoekers
zal deze dagen binnen onze muren plaats
grijpen öd in onze stad een koortsige be
drijvigheid brengen.
Wie van U, Handelaars en Nijveraars,
zou aan zijn plicht, om mede te werken
tot het welgelukken dezer onderneming,
willen te kort blijven
Het is zeer eenvoudig zich te beloven
iets te doen en ,aan de inrichters zijne
VERMINDERING VAN 15 TOT 50 o)o
Ik. heb de eer U te melden alsdat een SO LD EN-
WEEK zal plaats hebben van MAANDAG IT
tot 24 FEBRUARI 1930.
Zullen U met groote verminderingen aangeboden
worden Dames- en heerenartikelen, wollen sargién,
alle andere artikelen en licht beschadigde goederen.
Hopend met uw bezoek vereerd te worden, aan
vaard, M mijne beleefde groeten.
IN DEN BALLON,, YPERSTRAAT, 13-15, POPERINGHE
Kttfi
Eeuwfeest der
Belgische Onal'liankelijkheid
De uitgevers van het Gulden Boek, dat
onder de Hooge Bescherming van Z. M
Koning Albert verschijnt, zoeken in de
belangrijkste gemeenten van het land.
deftige dames en heeren, om inschrijvin
gen te verkrijgen.
Schrijven aan Livre d'Or, 83, Konink-
iijkestraat, Brussel, met opgave van re
ferenties.
i)e Groole Tombola van de
Tentoonstellingen in 1930
8» UITGIFTE.
Trekking van 5 en
REEKS H.
6 Februari 1930
deelneming te verzekeren, maar weldra Groote loten gewonnen door de biljetlen
wordt die belofte werkelijkheid en men
In de financiekommissie der Fransche mag voor de moeilijkheden die eraan ver-
Kamer is de regeering Dinsdag namiddag
twee keeren in minderheid gebracht op
de kwestie van het hierbovengemeld pen
sioen der oud-strijders.
Dit voorstel werd door de kommissie
verworpen met 36 stemmen tegen 4 ont
houdingen.
De minister stelde daarna voor dat de
bonden zijn niat achteruit gaan.
Elk in zijn vak hoeft van nu reeds te
bestudeeren hetgeene hij zal ten toon stel
len, wat hij zal doen om zijn stand zoo
aantrekkelijk mogelijk temaken, in een
woord, van heden af een plan opmaken
zijner bedrijvigheid.
Een bijzonder factor welke niet mag
pensioenen zouden uitbetaald worden vol-luit het oog verloren worden is het kiezen
gens de mogelijkheden van de begroo- J1 u- -J1
tingsoverschotten. Ook dit voorstel werd
verworpen met 29 stemmen tegen 8.
zss&c-
l
Ieder werkgever is thans verplicht een
Nieuw Werkhuisreglement te bezitten
en in zijn werkhuis uit te hangen.
Dit reglement kan men verkrijgen bij
Gebroeders Dupont, Yperstraat, 2, Pope
ringhe. Prijs 1 fr. 'tstuk.
Stel U dus in regel met de wet l
LOONBOEKJES
De wet verplicht de Werkgevers aan
ieder zijner Werklieden een loonboekje
te geven.
Deze boekjes kan men verkrijgen bij
Gebr. Dupont, Yperstiaat, 2, Poperinghe.
Prijs 0.75 fr. per stuk.
Aan leurders en winkeliers
Voor appels en oranjen, wendt U
rechtstreeks tot den Groothandelaar in
Fruit, Cyr. Theeten, Noordstraat,
12, Poperinghe, waar gij goede waar
in alle soorten en aan prijzen buiten alle
conourrenlie zult vinden. Vraagt prijzen.
Per boeveelheid genomen bespaart gij blijven
de vervoerkosten daar men zelf d@ waar
thuis bestelt.
van den persoon welke de stand houdt en
de firma vertegenwoordigt, want veel
hangt af van de wijze waarop aan het
publiek uitleg wordt verstrekt over de
tentoongesteld© voorwerpen.
Het Komiteit der Foor is samengesteld
en heeft zijne werkzaamheden aangeval,
en weldra zal eene vergadering tentoon-
stellers en inrichters vereenigen.
Julien Tahon.
Lee* aandachtig op tweede bladzijde
onze wekelijksche beurskronijk.
PROVINCIE WEST-VLA ANDEREN
Er wordt de belanghebbenden, die eene
studiebeurs op het fonds der meest be
gaafden begeeren, bekend gemaakt dat
de aanvingen voor 15 Maart aanstaande
aan den Heer Gouverneur der Provincie
dienen overgemaakt, uitgenomen voor
wat de ingezetenen van Brugge, Kortrijk,
Moeskroen, Oostende en Rousselare be
treft, dewelke hun aanvraag rechtstreeks
bij het bestuur hunner stad hoeven in te
dienen.
De verzoekschriften na den bepaalden
datum ingezonden zullen zonder gevolg
Het lot van 200.000 fr. werd gewonnen
doorliet biljet Nr 196.026 2, verkocht te
Luik.
De loten van 50.000 fr. vielen te beurt
aan de biljetten Nr 202.058-3, verkocht
te Lierneux 318-.418-7, id. Charleroi
401.494-4, id. Maastricht 482.354-5,id.
Yper.
De loten van 10.000 fr. werden ge
wonnen door de biljetten Nr 110.607-9,
verkocht t© Antwerpen; 121.719-5, id.
Auvelais 137.281-1, id. te
146.496-1, id. Charleroi; 164.962-7, id.
Gent; 165.331-6, id. Gent 181.536-8,
id. te Iloei 183.412-1, id. te Elsene
264.44Ö-Ö, id. Brussel 281.054-8, id.
Antwerpen 336.668 5, id. Marchienne-
au-Pont 355.234 8, id. te Brussel
394.780-4, id. Charleroi 427.520-1, id.
Brussel; 464.871-7, id. Elsene; 538.066-4
id. Luik 550 338-8, id. Gent 575.524 8
id. Ans 573.523-5, id. Antwerpen
589.720-9, iu.: Gent.
Al deze nummers, evenals de 2800
winnende nummers van de loten van
000, 500 en 100 fr., bevinden zich op
de officieele lijst welke op dit oogenblik
te koop is in al de post- en telegraaf
kantoren van het land.
Eene wieg in brand
Mad. Lamotte, landbouwster, wonende
tegen Reims, (Frankrijk), had hare.2 kin
deren alleen in de woniDg gelaten. Toen
zij terug kwam, vond zij haar wichtje,
10 maand oud, verkoold in de wieg. Een
vuurgenster aau de stoof ontvlogen, had
den brand veroorzaakt.
Op de Locomotief
Terwijl een trein op weg was naar de
Duitsehe stad Potsdam, werd de machi
nist plots door eene beroerte getroffen.
De stoker sloot aanstonds de remmen en
deed den machinist afladen, die naar het
gasthuis gebracht werd. Het bleek echter
dat de man reeds overleden was.
LEENING DER
Leening 5 t. h. 1922
TREKKING VAN 10 FEBRUARI
Maandag morgen ten 10 ure, heeft de
93° trekking plaats gehad van de leening
der Federatie van de Coöperatieven voor
Oorlogsschade. De uitslag is
Het lot van 250,000 fr. is bevallen
aan de obligatie nr 20 der reeks
149112.
De loten van 100,000 fr. zijn gewon
nen door de obligaties reeks 53855,
nr 14, en reeks 149112, nr 3.
De andere nummers dezer reeksen,
alsook al de nummers der reeks 37321,
zijn uitkeerbaar met 300 fr.
Hevige brand te Wasquehal
In de schrijnwerkeiuj van M. Georges
Ilennion, te Wasquehal, heeft Maandag
uacht, rond 11 uur, een hevigen brand
gewoed. De pompiers der gemeente wer
den aanstonds verwittigd en waren wel
dra op de plaats des onheils. De brand
weermannen waren in korten tijd het
vuur meester, doch het werkhuis, dat in
hout was opgetimmerd, alsook al het
[aanwezige materiaal, is de prooi der
Brussel vlammen geworden. Men kent de oorza
ken niet van hel ontstaan van den brand
De schade wordt op 10.000 fr. geschat.
Brand te Courbevoie
In eene filmfabi'iek te Courbevoie is
Donderdag avond, rond 6 ure 45, een
brand ontstaan, die spoedig groote uit
breiding nam. De pompiers van Courbe
voie en van andere plaatsen der omge
ving snelden toe en waren het vuur mees
ter na 2 uren werken. De brand was uit
gebroken in een studio waar 20 personen
een sprekende film draaiden. Niemand
werd gekwetst. De gebouwen zijn gedeel
telijk vernield.
Veekoopman aangehouden bij Rijssel
Op klacht van het syndikaat der slach
ters van Rijssel en van het Noorderde
partement, heeft het parket van Rijssel
een onderzoek ingesteld, nopens een
slachter, uit den omtrek van Rijssel, die
bedorven vleesch aan de menschen ver
kocht. Reeds werden talrijke getuigen ge
hoord. Uit hunne verklaringen blijkt dat
groote hoeveelheden zieke en gestorven
varkens door den slachter werden aange
kocht in de pachthoeven. Deze verdedigt
zich krachtdadig en verklaart dat hij
slechts uit wraak beschuldigd wordt. An
derzijds heeft de bestuurder van het ver-
delginghuis, waar al de gestorven bees
ten uit den omtrek moeten aangebracht
worden, verklaard, dat hij de laatste ja
ren, slechts een tiental varkens per jaar
had ontvangen, wat hem zeer zonderling
voorkwam. Deze openbare vergiftigings
zaakheefteen groote opschudding verwek1
I. ■■reKCMirem»
ALLERHANDE
(bij de Post)
Pope ring he.
GAZET VAN
De naamlooze ingezonden artikels worden geweigerd.
Postchkckrkkbning N' 48459 Tel. 180
Ieder medewerker Het blad staat ter
blijft verantwoor- JS beschikking van al
delijk voor zijne wie bet Soed meent
bijdragen. met het algemeen
Bijdragen in te nut en belang,
zenden zooveel ra o-
gelijk tegen den Persoonlijkheden
Donderdag noen. nemen we niet op.
mmssmisi
(bij de Post
Poperinghe.
J.V» AO IV UVJVU vu UUU U V XUi ÏVUKVI O r* 1 J IA
BÜLL" 111 ggaLggOl'g**!»*1"' BB!'»11 ■««jifiwjroj»:»
Er leurt niemand voor ons.