De Heilige Vasten
OORLOG IN 'T VERRE OOSTEN
De Oude Veurnsche Kruisweg
Ruwe handen
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
II R. - Neutraliteit
De Voorbereiding van de toekomst
op maatschappelijk gebied
Het vertrouwen in de Regeering opnieuw gestemd
Doos4en7/2frank.
De Dublin-Film
HET STEMPELEN
DER EIEREN
DE KRUïSWEG VAN «DE SODALITEIT
25 F:
ïTt
ARI
i -• WEEKBLAD35 CENTIEMEN.
•"-
- -iJ"-JJB 1- JAAR. Nr 9. UZI»
D E HALLE»
Kithcüek Werkblad van leper.
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR
'per post)
In 'I Land 1F.G0 fr.
Frankrijk 35,fr.
Congo, E n «eland 40,fr.
Amerika. Canada en an
dere tanden 60,f
h.
Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperlnge
Tel. Poperinge V' 9.
Poslcheckrekening N' 15.570.
TAP.1EF VCOR EEniCIIT "Ms
Kleine berichten per regel 1 CD fr.
Kleine berichten (minimum) 4C3fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. fc
Berichten op 1* bl per reel 2.. I fr.
Berichten op 2° bL per regel 1.75 fr.
Rouwber. en üsiank. (min.) ".0C fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag
Annoncen zijn vooraf te bei"1 r'n
en moeten tegen den Woon vr
avond ingezonden worden - KI r.e
berichten togen de Donderdag r, n.
DE INZET
Door de drie Zendager van den Voor-
lEten bereidt ons de H. Kerk van verre
op de komende groote gebeurtenls-
n der Pa aschfeesten. De Eerste Zondag
(van den Vasten is In de Liturgische ge-
petien der Kerk de plechtige inzet van het
ïertigdsagsch boetetijdperk. Vermits we
as eelvcr, raar het voorbeeld van Chris
tus veertig dagen ten volle willen afzon-
d -en in gebed en boete, .1 de Zondagen
g;?n vastendagen zijn, vervroegen we den
".ten en beginnen er vier dagen eerder
ede, nl. op Asckwoensdag. Dan wordt
het aschkruiske op het voorhoofd gedrukt,
ten teeken dat we zondaars zijn. om wille
t' - zonde tot stof moeten wederkeeren,
cm wille der zonde moeten boeten.
IEDEREEN IN RETBET
Wij zijn er aan gewoon gemaakt de2e
bededagen DEN VASTEN te noemen,
alsof rui uitlsuitend DE VASTEN in
HET VASTEN zou bestaan en in het
vleesch derven. Vasten beieekent dat men.
cp de dagen doo rde Kerk bepaald, slechts
It/nen vollen maaltijd gebruikt, dat men
fet aar ééns daags zijn no.ddruft eet.
■A ieesch-derven of de wet op de *»nthou-
ding beteelrent dat het gebruik van vleesch
5 ca vleeschnat verboden is op de dagen
feaor de Kerk bepaald. Vasten en vleesch-
derven zijn uitstekende middelen tot ver-
kzrging der ziel. en dikwijls zelfs tot ver
zorging van het lichaam. Door het licha-
^melljk vasten beteugelt de Hemelsche Va-
■der onze ondeugden, verheft den geest,
Ischenkt deugd en beloonirg. In onze dagen
f'van zwak geloof en weekelijke zeden be
gs, aat wel het gevaar dat me schen te ge-
fetakkelijk zouden gelooven dat ze van het
Krasten verontschuldigd zijn. Velen echter
Brn inderdaad verontschuldigd of worden
t ran het vasten on.slagen om wettige re-
Ëdenen. Zoo gebeurt het dat het voert ig-
Edaagsch boetetijdperk voor zeer velen cp
■weinig neerkomt. Vasten en vleesch der-
Even eerstens zijn strenge wetten. Maar
Koen vergeet daarbij dat de Veertigda-
genvoor elkeen, ook voor degenen die
t niet kunnen vasten eene GEHEELE LE-
■VENSVERNIEUWING moeten bewerken,
de geestelijke slapheid van elkeen moet
Shereteld, iedereen moet medevolgen, de
GEZAMENLIJKE RETRET VAN 40 DA-
- GEN die werd ingesteld, niet voor eenige
F Uitverkorenen, maar voor alle geloovigen.
L:i naast de versterving in eten en drin-
1. a en lichamelijke genoegens, zijn even-
z:er oefeningen van de Veertig dagen»
ce vermorzeling des harten en het berouw
over de zonden, het geven van almoezen,
cl w. 7. alle werken van christelijke naas-
f tteiefde, het godvruchtig gebed, het beter
r wee,even van het Misoffer, veelvuldiger
g.bruik der sacramenten, geschik lezin-
K-g n, bijwonen der vastenpredikatiën, de
passende ingekeerdheid, het vermijden van
ui gestertheid en wereldsche vermaken.
Wie onbekwaam is voor de eerste, meer
lic.umelijke oefeningen, is daarom niet
onbekwaam voor de tweede, meer geeste-
lijke oefeningen. Zco is deee Heilige
Vasten meer dan een vasten alleen, maar
een heilzame geestelijke afzondering voor
allen.
ir"J2i223E_l3aS3Z22i33S3253Saika32S
Op Zaterdag 28/1 gaf Brussel Fransche
Golriengte een radiospel ten ge hoer e on-
da- 'i.el: Le Soieil de Minui (De Mid
dernachtzon) door Théo Fleischmann, een
s uk dat op bedenkelijke wijze inspiratie
is gaan zoeken in de feiten van Beauraing
en er eene hatelijke parodie van ten beste
geeft. Het thema luidde aldus: Een dorps
bewoner zegt aan een paar geburen dat
hij te middernacht de zon heeft gezien.
Eerst wordt hij uitgelachen, maar wee;
toch zijne geburen zoo te begeesteren dat
ook zij gelooven de middernachtzon ge
zien te hebben. De fakteur die oe brieven
rondbrengt wordt ook in zooverre bewerkt
dat hij ook de middernachtzon beeft gc-
zlen en het getuigen wil. Het teil geraakt
bekend en het dorp krijgt eene ongehoor
de vermaardheid. De peis is er mede be
zig. Uit alle landen komen geleerden om
het feit te observeeren. Eene overgToote
massa volk begint raar het dorp te stroo-
msn om de plaats der verschijning te
zien (les li-ux de l'apparttlon). Treinen
worden ingelegd; autoritten aar het dorp
X ondernomen. Leger en Gendarmerie
moeien opgetrommeld worden om de
o .ui ie handhaven A.lerhande magazij
r vu worden opgericht; de gronden stijgen
L. bui:*:«gew>ue mate. Geleerden rede-
Iwhtert ia«i- 'net geval: vet gaat er zoo
ipo.acntig toe dat een opvoerder zelf
proeft i»:i liet lachen! hilusschen weten
cc werver;»«lf dat ze niets hebben
gevlen; maai- mrwille v- - den ophef en
ce opoui,o.id.ng gelooven ze hunne eigene
veroer.ding. Ten laatste sterft het ding uit
en van het gewoel blijft alleen nog
ovu.-... oen moeder aie lraar kind in slaap
ga li wiegen met het vertelseltje Le So
le.. de Minult»: Er was een keer, maar
't is lang, zeer lang geleden...
Het ergerlijkste van dit gevalletje ligt
nu echter hier dat de uitzending van dit
bedenke! Ijk-tendentieus „edoetje niet is
geschied op eene of andere loge of
vrijdenkers-uitzending maar wel onder
de eigene verantwoordelijkheid van het
NEUTRALE N. I. R. Zonderlinge neutra
liteit! Die aldus de gelden van aile radio
luisteraars gebruikt om weldenkende land-
genooten met averechtsche methodes in
liet gelaat te slaan! Théo Pleischmann, de
steller en leider van het tukje, te tevens
bes, uurder der gesprokene programma-
deelen van het N. I. R. Derhalve zou hij
uit anil.splicht alleen meer kteschheid en
meer verantwoordelijkheid hoeven te be
toonen. Het kan er niet door dat hij zich
zulke uitlatingen veroorloove, die op de
kosten van iedereen ln zijn vetbetaald
postje werd gezet!i! P. L.
istasnzzBaMaaaxBsssBHBaBRsa
TREKKING
DER VERWOESTE GEWESTEN
6 1923.
Om die toekomst voor te bereiden,
moeten wij het besef hebben van een
sociale taak, de lessen putten uit de on
dervinding ons nagelaten door het ver
leden, en onzen tegenwoordigen tijd be
grijpen.
De wereld is ten prooi aan de hevigste
materieele en zedelijke crisis welke de
geschiedenis ooit geboekt heeft.
Er zal veel inspanning noodig zijn om
een tosstand gezond te maken welke
bedorven werd door werkwijzen, gebrui
ken en misbruiker, ingegeven dcor een
ruw en wreed materialisme.
De grootste moeilijkheden welke de
wereldcrisis kenmerken komen niet van
de gebeurtenissen zelve. De moeilijkhe
den liggen in de handelwijze van de
menschen.
De gedachtengang volgt den loop der
dingen niet. Een geslacht gaat vaak
voorbij, vooraleer uitgelezen geesten een
juist denkbeeld geven van den socialen
groep en zijne diensten. Een ander ge
slacht gaat voorbij vooraleer de massa
die voorstelling aanvaard heeft. In het
algemeen ook is een sociale leer slechts
algemeen aanvaard wanneer ze reeds
verouderd en onjuist is.
Een gapende afgrond ontstaat tusschen
de ekonomische werkelijkheid en de
verachterde maatschappelijke begrippen,
brengt verwarring in de gedachten en
is de oorzaak van onoplosbare moeilijk
heden. Daarom ook zijn de volkeren nu
en dan verplicht de grondslagen van de
beginselen waarop hun levensgang berust
te herzien, de werkelijkheden te stellen
tegenover de opvattingen die het richt
snoer vormen van het ekonomisch stel
sel. In den loop der eeuwen, wordt nu
en dan een pauselijk document uitge
vaardigd, eene encycliek waarin de Pau
sen, die de dingen zien van een hooger
plan dan wij, die beschikken over bij
zondere genaden welLe hen in staat stellen
in volle rechtvaardigheid een bezadigd
oordeel te velien over menschen en din
gen, en de misbruiken aan te klagen,
aan het menschelijk geslacht de veilig
ste richtlijnen geven om de moeilijke
vraagstukken der menschelijke samenle
ving, naar behooren op te lossen.
Rerum Novarum uitgezonden door Paus
Leo XIII, de groote keure over den toe
stand der werklieden, heeft eene leer
verkondigd welke na meer dan 40 jaren
thans het gemeengoed geworden is van
de geheele menschelijke samenleving.
Zooals de onmiddellijke voorganger van
Piur XI. Benedictus XV, verklaarde in
zijn toespraak op 10 Maart 1919 tot de
leden van den werkliedanbond St Joa
chim de reeds lange tijd welke ver
streken is sedert de bekendmaking van
dit stuk heeft geen afbreuk gedaan, aan
de kracht en de actualiteit ervan
De sociale encycliek van Paus Pius XI
is een aanvulling van «Rerum Novarum»,
als gevolg van de geweldige economische
en sociale evolutie der laatste veertig ja
ren. Daarom zooals Paus Pius XI zulks
verklaart in zijne encycliek is het niet
alleen in het belang der inwoners van
kapitalistische- en industriesstaten, maar
van HEEL DE MENSCHHEID, wanneer
wij onze aandacht schenken aan de wij
zigingen, die vooral het kapitalistisch
systeem in het economisch leven sinds
den tijd van Paus Leo XIII heeft on
dergaan.
Niet alleenlijk zijn „IJ in GEWETEN
gehouden ons naar de leer te richten
welke uitgaat van de pauselijke encyclie
ken maar de begi: elen welke zij doen
uitkomen aangaande de handelingen van
de individuen en de gemeenschappen,
rijn van het allergrootste belang voor het
herstellen van de algemeene welvaart,
want indien wij ze uitwerken door onze
daden en instellingen, dan zal het even
wicht hersteld worden tusschen de be
langen, vereischten en rechten van de
4 groote sociale groepeeringenhet huis
gezin, de burgerlijke maatschappij, de
beroepsmaatschappij en de godsdienstige
maatschappij ten opzichte van de eko
nomische instellingen, de politieke inrich
tingen, het Staatsbeheer en omgekeerd.
De werkloosheid bijv. is de straf van
de menschelijke fouten en misbruiken.
De eerste vereischte om deze laatste te
vermijden is ze te doen kennen, de
oorzaken ervan opsporen, maar zich ook
rekenschap geven dat ieder nadeel on
dergaan door een lid der maatschappij
eindigt met zijn weerslag te vinden over
de gemeenschap want wij behooren im
mers allen tot een geheel waarvan wij
ons niet naar believen kunnen losma
ken. De uitvinders van de solidariteits-
moraal hebben niets gevonden wat niet
reeds besloten lag ln den verheven zin
van den Apostel:
Ik gevoel mij als een schuldenaar ten
opzichte van ieder schepsel.
Het begrip van het algemeen welzijn
en de sociale rechtvaardigheid zijn on
afscheidbaar.
Sociale rechtvaardigheid beoefenen is,
bijgevolg, in ons dien socialen zin wek
ken die door een eeuw individualisme
zoozeer afgestompt was, zich als dienaar
beschouwen van het ALGEMEEN WEL
ZIJN door te begrijpen dat alles wat
het individu vervolmaakt, het erfgoed
verrijkt van de MAATSCHAPPIJ waar
toe hij behoort; is zich bewust zijn van
den ingrijpenden WEERSLAG van onze
werking en steeds rekening te houden
met het goed en het kwaad dat onze
werkzaamheid of onze verzuimenis aan
de andere kimnen doen; is niet alleen
zijn land willen dienen, maar er eer in
stellen, nuttig te zijn voor gansch de
menschheid, voor wat Thomas van Aqui
no eeuwen vóór de stichting van den
Volkenbond de gemeenschap van al de
menschen onder de bevelen Godsnoem
de! (Pater Rutten «De sociale Leer dei-
Kerk
De vormen van de sociale rechtvaar
digheid zijn ons niet slechts ingegeven
door naastenliefde en de christelijke leer,
maar ook door de wetten van een goed
geregeld, rechtvaardig en voorspoedig
ekonomisch stelsel.
In de aanstaande artikels zullen wij
bijv. bewijzen dat de ekonomische drie-
sehaar: werkgevers, werkers en verbrui
kers een harmonisch geheel kunnen vor
men, dat de voorspoed en de welvaart
van de eene, ver van de andere belan
gen te schaden, ze integendeel kunnen
behartigen en bevoordeelen. Het is
thans mogelijk producten voort te bren
gen die goedkooper zijn voor de ver
bruikers, met grondstoffen die duurder
zijn, salarissen die hooger staan, meer
intresten voor het kapitaal en met ten
slotte meer profijten voor den fabrikant.»
(Levasseur: Vergelijking tusschen hand
arbeid en machienarbeid.)
In het aanstaande artikel zullen wij
dé cijfers geven van een industrieels
productie waar de loonen vermeerderd
zijn van 51 percent, terwijl de kosten
aan salarissen verminderd zijn van 98
niettegenstaande de verbruiker en kapi
talisten er ook hun deel kunnen van
hebben. Ongelukkiglijk in plaats van die
voordeden rechtvaardig te verdeelen ten
gunste van het algemeen welzijn, beeft
de ekonomische overheersching ze uit
sluitend voorbehouden ten bate van die
kleine minderheid waarbij een aanzien
lijke ophooping gebeurd is van kapitaal
en macht. G. J.
lsaBBaSS!ea32RZ3S£lBZ5?3!83S9SiSa!fBB2:;£££3aa&Z:2B2SBe&;S3SSi'2X3
117* TREKKING- VAN 20 FEBRUARI.
S. 148709 n. 1 uitbetaalb. met Xr. 100.000
S. 328059 n. 1 100.000
8. 54908 n. 5 60.000
5. 88666 n. 4 50.000
6. 359283 11. 3 50.000
Uilbetaalbaar met fr. 10 000:
8 31974 n. 4 S. 347012 n. 5 S. 74747 n. 2
6 182479 n. 4 S. 99302 11. 5 S. 242470 n. 2
8. 111822 n. 1 S. 156860 n. 5 S. 74765 n. 1
6. 163136 n. 5 S. 293596 n. 5 S. 59208 n. 4
6^4245 n. 2 8. 170568 n. 1 B. 288380 n. 5
ander» nummers der loten waarvan
de serie hierboven ts vermeld, worden uit
betaald aan 550 frank.
IZZEBBaiBBBIZBiiBBZEJiaZZS^SB
Na de feiten voorgevallen vorige week
waarbij de regeering door de schuld van
een dertiental omstandvastige Liberalen
de regeering in de minderheid werd ge
steld, besloot de regeering Dinsdag in de
Kamer een korte verklaring af te leggen
om een nieuwe stemming van vertrouwen
uit te lokken.
Voor de Kamervergadering hield de Li
berale afdeeling een vergadering om den
toestand te bespreken. Bij die bespreking
bleek nog eens te meer hoe diep de on-
eenlgheid heerscht in hunne groep en
een vaste bepaalde samenwerking werd
niet bereikt onder de leden, zcodat het
lot der regeering nog wankelbaar scheen.
Na de opening der Kamerzitting werd
eerst, naar aanleiding op den aanslag op
den President Roosevelt, een boodschap
van heil en gezondheid naar dezen ge
stuurd.
Nadien werd door den Heer de Broque-
ville, Eerste Minister, in naam der Re-
gsering, eene korte verklaring afgelegd.
De Heer de Brouqeville haalde aan dat de
Koning het nuttig geoord»rid had het ont
slag der regeering niet te aanvaarden.
waarop de regeering op den wensch van
den Koning ingegaan was. Dit om het
groot nationaal werk der saneering onzer
staatsfinanciën te kunnen doorzetten.
De verklaring werd op gejuich ont
haald.
Vervolgens werd door den Heer Max, in
naam der Liberale partij, verklaard dat
de Liberalen het vertrouwen in de regee
ring zullen handhaven, maar vroeg dat de
regeering bij volgende stemmingen, in
dien zij het noodig acht voor haar be
staan, de vertrouwenskwestie zou stellen
alvorens over te gaan tot de stemming.
Na een hulde aan den Heer Poullet, Mi
nister van Binnenlandsche Zaken, werd
overgegaan tot de stemming over de mo
tie van vertrouwen in de regeering, die
gestemd werd met 94 stemmen, Katholie
ken en Liberalen, tegen 76 en 1 onthou
ding. Stemden tegen: de VI. Nationalis
ten, de Socialisten, de Kommunisten en
de Liberaal Foucart.
De Kamer en de Senaat zullen dus
hunne werkzaamheden regelmatig kun
nen voortzetten.
iszsBSEaBazzzBzzsBaaszzszK-iszsssas&KssxssaacszfiisssEBKZsz
JAPAN VERLAAT DEN VOLKENBOND
Door de Kommissie der XIX werd Chi
na in het gelijk gesteld in zake het ge
schil met Japan. Verders werd vastgesteld
dat China in haar recht was de Japanee-
sche goederen te boycotteeren, dit als ver
dedigingsmiddel, maar dat Japan in aile
geval geen recht had China aan te valien
in geenerlei harer Provinties.
Ook werd vastgesteld dat de vorming
van den Mandchourie-Staat niet gerecht
vaardigd wordt.
Mandchourie dient onder de souvereini-
teit van China terug te komen.
In den Volkenbond werd besloten de
bespreking der resolutie te verdagen voor
enkele dagen.
Door de regeering van Japan werd in
middels geseind aan hare delegatie te
Geneve die resolutie te weigeren en bevel
gegeven uit den Volkenbond te treden,
mocht deze resolutie door den algemee-
nen raad aangenomen worden. Japan wil
de zaak regelen met rechtstreeksche on
derhandelingen met China, zonder tus-
schenkomst van -'an Volkenbond.
Japan zal ook uit de Ontwapeningscon
ferentie treden.
De gevolgen zal men nu dienen af te
wachten en na te zien welk besluit
de Algemeene Raad van den Volkenbond
nemen zal in deze zaak en welke maat
regelen zullen noodig geacht worden te
genover Japan.
Japan heeft nu partij gekozen tegen
over de gznsche wereld.
EEN HARDE STRIJD INGEZET
Tot over enkele dagen bleef het tus
schen de Chineezen en Japanners meestal
bij enkele schermutselingen maar gedu
rende deze laatste dagen is een harde en
uitgebreide strijd uitgebroken. Japan die
die de Cbineesche Provintie Jehol bij alle
middelen bij den Staat Mandchourie wil
voegen heeft groote legermachten samen
getrokken bij de Chineesc'ne grenzen.
In Engeland hebben de Japanners en
kel» bulten dienstgesteld» paketbooten
aangekocht die onmiddellijk zee moeten
kiezen naar een of andere haven in Ja-
I pan. Men vreest dat die schepen zullen
I moeten dienen om de kus.en van China
te blokkeeren.
Zulke handeling zou evenwel Japan de
vreemde mogendheden ook op den nek
doen halen.
Van hunne zijde hebben de Chineezen
groote strijdmachten samengetrokken om
hun gebied te verdedigen en hebben zij
positie gekozen op de hoogten gelegen op
de bedreigde grenzen.
Verscheidene aanvallen werden van
weerskanten uitgevoerd maar zouden geen
groote uitslagen geleverd hebben. Door de
Japanners werden bajonnetaanvallen ge
daan die afgeslagen werden door het mi-
trailjeusvuur der Chineezen. De strijd
kostte reeds veel menschenlevens.
Volgens zekere beramingen zouden de
Chineesche strijdkrachten ae 226.000 sterk
zijn, verdeeld in zes legers en gesplitst
in twee groepen.
DE ZWARE GEVECHTEN DUREN
VOORT
Volgens mededeelingcn uit China woe
den de zware gevechten voort. Door de
Japanners zouden reeds acht aanvallen
gedaan zijn zonder esnig voordeel. Tal
van Japansche vliegtuigen doorkruisen de
lucht om de Chineesche posities te ver
kennen.
De troepen van den nieuwe Staat van
Mandchourie of Mardchoukoeo steunen
de acue der Japanners.
De Chineezen laten meestal ac vijan
den komen tot op 100 meter om ze dan
[met geweldig mitraljeusvuur uiteen te
[drijven.
Verscheidene Chineesche steden werden
reeds door cis Japansche vliegtuigen go-
jaruc cru.
f>an de Chineezen sturen de Japanners
imatum na ultimatum om dezen hun-
ii porties prijs te doon gsven maar de
.r.nen van het Hemelsei! Rijk geven
ca gehoor aan.
(.Vervolg)
Na de plechtigheid op Phenix-Park
was er ook een internationaal Congres
van zeevogels om de overschotjes op te
pikken van de Franschbroodjes, verschoo
ning, van de Iersche broodjes. Zij die
niet zaaien en geen schuren hebben deel
den ook van de brokken: ze kirden en
kwetterden al dooreen: Schoon banket.
Die brave Ieren hebben ook op ons ge
peinsd.
Wolken papieren stoven op met den
wind. In de veertig auicbuewn warden
's anderendaags met de overblijfsels ge
vuld.
Meer dan tienduizend auto's hadden
menschen naar 't park gevoerd.
Binst die dagen hadden al de bedevaar
ders een bezoek gebracht aar. het kerkhof.
Alien kwamen naar de grafzerk zien van
een werkman die geheel onthouder werd
die na zijn dagarfceid bad, thuis en in de
kerk, uren aan één stu<t die 's nachts
op bloote planken sliep. Toen hij in 't
hospitaal stierf en ze heir aflegden, zagen
ze onder zijn kleeren. b- etetuigen, koor
den en ketens.
Kardinalen. Prinsen der Kerk en Kerk
voogden kwamen knielen bij het graf van
Matt Talbot, den heilige met zijn klak
op zijn hoofd en zijn kloefen aan zijn
voeten, den bekeerden dronkaard, den
zaligen zatterik.
Wie weet, wordt Toon Verheyen ook
niets eens een heilige. Er zijn zeker nog
niet veel heilige meulenaars in den hemel.
Maar als Toon de hekkens van zijn molen
altijd draait naar den kant van waar
Gods gratie waait, dat zal gaan om hei
lig te worden.
7. NAAR CASHEL.
De Ieren zingen een lied over hun land
A little bit of heaven», een stukje dat
uit den hemel viel in den oceaan, het
zwom boven en de engelen vonden dat
het er zoo schoon lag, ze raapten het niet
op en lieten 't liggen. En lijk nergens op
aarde groeide er een symbolisch klaver
blad je: de «Shamrock».
De bedevaarders deden cok een plezier
reis en bewonderden de mooie gezichten
van Ierland.
Ze konden er niet van weg, en 't volk
liet hen ook niet gaan. Reeds ver was het
schip ln zee toen de laatste zangen en
vaarwelkreten uitstierven in de verte.
8. SCHOON IERLAND, SCHOON
KEMPELOO.
Na de woelige menigte met de duizend
geruchten der stad, nu de kalme groene
natuur van schoon Ierland. Langs veld
wegen, waar geen ander druk verkeer is
dan van schapen en oudemodige ezelge-
trek. Overal Kloosters en Kapellen, overal
oude kruisen die hooger rijzen dan de lage
hutten. Alles getuigt- van de vrcegere
vervolging maar ook van nationaal gevoel.
Geen enkele Missionaris werd op het
eiland gemarteld, maar veel Ieren werden
later door de Protestanten gefolterd. Ze
drenkten en kleurden hun land in 't rood.
Nooit werd Ierland aan de Kerk on
trouw, noch door de mar sa-moorden, noch
door de strafwetten en de uitzuigende
belastingen.
Het volk werd stelselmatig klein en
onder den domper gehouden, hst mocht
maar zoo hoog boii-riricf z-oveel vensters
steken als de wet bepaalde. Geen hooger
ambt mocht door een Katholieken Ier
worden uitgeoefend. De Godsdienst moest
uitgeroeid, maar wilden ze Protestantsch
worden, ze kregen alles.
Hoeveel priesters werden niet in den
loop der eeuwen bloedig geofferd. In drie
honderd jaar tijds had Ierland mser dan
700 Heiligen.
Dat volk kent geen menschelijk op
zicht. We hebben het zelf bestatigd binst
den oorlog aan 't front. Hos menigmaal
kwam een Iersche Paddy uit den rang,
binst dat zijn kameraden voortstapten al
zingend: It 's a long way to Tippara-
ry,Ds Paddy iechtte langs de straat
en daarna om den priester te bedanken
zei hijWe vechten niet voor Engeland,
't is voor Belgium.En hij haastte zich
om zijn kameraden te vervoegen.
Die brave menschen zoo goed als onze
Vlamingen en zoo vreedzamig dat ze nog
geen kei zouden geworpen hebben met een
smijtlap, moesten ook lijk wij grenaden
smijten, verplicht door het oorlogsmonster.
Wat men op den film niet zien kan.
Duizenden volgden de nachtmis en com
municeerden. De kerken waren vol, maar
er was nog meer volk buiten op de straten,
geknield op de kasseisteenep, luidop bid
dend als bereiding en dankzegging der
H. Communie. En daar boven schreven,
met stralen bundels in reusachtige let
ters, de projectoren: «Aderamus, Lauda-
mus.
Wat men op den film *nst zie. kan. De
Aartsbisschop van Edimburg. door een
lantaarn verlicht welken e3n Iersch Offi
cier draagt, geeft de H. Communie aan
't volk, geknield in het bedauwde gras der
weide.
Hier leert men biddenzegt een oog
getuige, E. P. Vandenbrande.
Wat men niet ziet. De arme menschen
zijn heel den nacht opgebleven om hun
huis en hun straat te versieren. Ze heb
ben een altaarken of levende teelden ge
maakt, elk bracht het zijne bij. Eet zijn
de kandelaars van Fietje, 't is Marie's
H. Hartebeeld, en 't is 't ammelaken van
Manse. Ze hebben al uitgehaald wat ze
hadden.
Wat men niet ziet. Het is twee jaar dat
heel het land bidt en boet. Koevelen heb
ben hun druppeltje en hun pijp gelaien
om te kunnen het gespaarde geld geven
voor het Feestkomiteit. Ze hebben het
ve'.e dagen zonder vleesch gedaan om de
reis uit te sparen naar Dublin.
Wat gij ziet en niet hoort, 't is die
priester-Roodhuid met zijn veelkleurige
hanepennen op zijn hoofd, bov«-_ zijn wit
rokket, maar ge hoort hem niet zingen,
't is geen klankfilm. Moest gij hem hoo-
ren... Ik ben zeker a's hij Dominus vo-
biscum zingt dat hij ook kraait.
Wat gij niet ziet. 's Nachts zijn er in
alle kerken priesters die drie vier uren
aan één siuk de H. Communis uitreikten,
de dagen te voren, hadden ze onophou
delijk biecht gehoord en nu -. iel hun arm
als lam, ze waren moe, doodmoe, van het
edelste werk des Heer-n: God geven aan
de zielen. Als een golfstroom van genad"
kwam over heel het Iersche volk: Gods
zegen.
Geen wonder, nog nooit heeft een volk
zoo schoon gebeden. En als ge op den film
die duizenden kinder.; ziet buigen cn bid
den binst de Ccnsekratie, daar zoo na
tuurlijk getrokken, ze weten het niet, dus
niet biddende voor de omstandigheid, dat
is de bouquet, het schoonste, het treffend
ste. die rozige biddende kinderrvrndjes.
Gij ziet ze cok elders in d-n film rond
de vreemdelingen draaien hun h?nd vast
nemen lijk voor een enkel uit Amerika.
Gij ziet ze trippelen en dansen, er is daar
eentje die zoo gratievol b weegt met een
rylhme, ge zoudt denken dat ze spelle-
werkt met hcur voeten.
Kunnen ze moei danken, de Iersche
meisjes, ze kunnen nog schooner lezen.
KEMPELOO.
Toone komt thuis met den Baron, nu
'Zie vervolg onderaan 5* kolon).
Een mm van gewicht
cf een zeldzaam kampioen
Heer JOSEPH FLOOR van Eruïge.
Onder veel andere merkwaardigheden
heeft de stad Erugge het voorrecht
iemand te bezitten die terecht één man
van gewichtmag genoemd worden.
Wie kent daar niet de flinke en gezonde
heer Joseph Floor, brouwer en gewezen
katholieke gemeenteraadsheer. Alhoewel
eigenlijk niet zwaarlijvig, zooais men dit
doorgaans opneemt, weegt de heer Floor,
gekleed 231. De heer Floor heeft eene
reusachtige gestalte en een forschigen
lichaamsbouw, hij is lm92 groot, en is
daarbij een zeer werkzaam man, groote
liefhebber van lange auto-ritten. In 1916
nam hij dienst in het leger, en hij woog
reeds dan 151 kilos.
Hij mag aanzien worden als de zwaar
ste man van Belgie en Engeland; een
wedstrijd gedaan in beide landen, heeft
zulks bewezen. De kampioen van Engeland
woog 187 kgr.
Voegen wij daarbij dat de heer Floor
een even vriendelijk als gewichtig man
mag genoemd werden.
Wij zouden nieuwsgierig zijn te verne
men, hoe hij het stelt met zijne slaping
buiten huis. Men moet waarschijnlijk voor
hem een speciaal kloek bed ter beschik
king hebben.
«zsBiSBEZGazzsBaseasszzssBass
Eenige dagen geleden, is er in de bla
den een dagorde verschenen van een ver-
eeniging van eiergroothandelaars, waarin
stelling genomen wordt tegen het stem
pelen der gekoelde eieren.
De kwestie is zeer eenvoudig en wij
zullen trachten ze in eenige woorden uit
te leggen.
De groothandelaars verzetten er zich
tegen dat de eieren bestemd om bewaard
te worden zouden moeten gestempeld
worden vooraleer zij in het koelhuis ge
bracht worden.
Ongestempelde koeleieren komen regel
matig in den handel op het tijdstip dat
de versche eieren op hun duurste zijn:
van half Oktober tot einde November
heeft men alzoo aan den verbruiker 12
milüoen koeleieren als versch verkocht en
natuurlijk als versch doen betalen.
Dit is een misbruik dat niet te verrecht
vaardigen is. Het baat niet te beweren
dat gekoelde eieren niet ongezond zijn.
Men kan hetzelfde beweren van margari
ne, doch is men strafbaar wanneer men
margarine bij den voorkoop doet door
gaan voor boter. Koeleieren voor versche
verkoopen is BEDROG, en de verbruiker
moet daartegen gewapend zijn. Het stem
pelen is daartoe een eenvoudig en af
doend middel.
De zwendel met koeleieren levert ook
een groot gevaar op voor onzen uitvoer
en heeft reeds veel schade berokkend aan
de goede faam van het Belgisch ei op de
Engelsche markt.
Wanneer, door de crisis en het toene
mend protectionisme der vreemde lan
den, de buitenlandsche handel met den
dag moeilijker wordt, moet er des te meer
gewaakt worden opdat wij, als gevolg van
bedrieglijke practijken, onze afzetgebie
den r.iet zouden verliezen.
Hoogervermelde dagorde beweert dat
het stempelen onvermijdelijk de stijging
van de levensduurte in den Herfst zou
voor gevolg hebben.
Het stempelen zal de koeleieren niet
beletten op de markt te concurreercn met
de versche eieren. Zij zullen gaarne ge
kocht worden voor de bereiding der spij
zen, de pasteibakkerij, enz., en ook wel
voor het rechtstreeksch verbruik door lie
den die den prijs van het versche ei nist
willen besteden. De KOELIIIJVERHEID
wordt door het stempelen niet bedreigd,
alleen zal verdwijnen het BEDROG waar
van de eerlijke handel en de verbruiker
het slachtoffer zijn.
CONGRES
VAN CHRISTELIJKE WERKGEVERS
In den loop der maand September wordt
door het Algemeen Bestuur van het
A. C. V. W. (Algemeen Christelijk Ver
bond van Werkgevers) Hoofdzetel, Meir,
24 te Antwerpen, een landelijk Congres
ingericht te worden te Kortrijk.
Het programma, dat zeer belangrijke
onderwerpen voorriet, zal eerstdaags wor
den medegedeeld.
üsauHBSBBüBSBEaaBBBBSsaasasa
BELGISCHE FABRIEK VAN
CniCOPEI WYPPELIER-TAFFIN
<BBL.3i3QES3SBBBB8BB9BBBBBB3EiX
zit liij niet alvoren bij den chauffeur, hij
mag bij Mijnheer zitten. De Baron her-
ieeft, geeft de hand aan iedereen, gaat nu
naar de mis op de parochiekerk, te mid
den de dorpelingen Hij knielt ingetogen
op da Communiebank als 't H. Hartebcnd
is en geeft een stichtend voorbeeld: de
vruchi van 't Eucharistisch Congres.
Hij krijgt een serenade van 't muziek,
geef» een nieuwe vlagge aan den H. Har-
teboud. Het is fees, zonder einde.
i bedankt zijn vriend Toon en kan
Isrlar.d niet vergeten.
'at. letland was voor hem, een lust
voor oog en ooi-, en tevens een predika
tie cn treffend voorbeeld, dit alles ts de
film voor ons. A. B.
Met den aanstaanden Vasten zu'len
wederom de S.atiën van den ouden
Veuntschen Kruisweg rond de stad ge
hangen worden cn zal telken Vrijdag,
's morgens door de SODALITEIT en
's avonds door een groote menigte vrome
menschen die oude Kruisweg godvruchtig
gegaan worden.
De oude Veurnsche Kruisweg verschilt
merkelijk van den gewonen Kruisweg dien
wij nu in alle kerken en kapellen vinden.
Vooreerst telt hij 18 statiën in plaats van
14. Hij bevat niet enkel pen waren
KRUISweg, 't is te zeggen deii weg dien
Jesus, met zijn KRUIS beladen, gedaan
heeft maar gansch don WEG VAN HET
BITTER LIJDEN en begint aan den Hof
van Olijven. Verders nog zijn die Sta
tiën niet, zocals in de kerken, nevens el
kander gehangen maar zij zijn zooveel
stappen van elkander afgescheiden of Je
sus zelf er te Jerusalem tusschen die Sta
tiën gedaan heeft. De Kruisweg duurt
dan ook ruim één uur en één kwart.
DIE KRUISWEG BESTAAT TE VEUR-
NE SEDERT T JAAR 1623. Tc dien rij
de bestonden er op verschillende plaat
sen zulke kruiswegen, ender andere, te
St Maartens Akkergem bij Gent, te Aar-
dooie, te Oudenaarc enz. Op die plaat
sen beslaan nog hede^, als overblijfsels,
eenige schilderijen of kapeüekens die
vroeger dienden ais statiën, doch, bij ons
wete, wordt daar nievers meer die kruis
weg onderhouden gelijk in den ouden rijd:
te Veurne wel.
De kruisweg van Veur-e stamt recht
streeks af van dezen van Akkergem. Deze
laatste werd daar ingericht den 20 Juni
van 't jaar 1621 door Mgr Jacob Boonen,
bisschop van Gent. De toenmalige
pastor van Akkergem Z. E. H. Michiel
Zachmoorter schreef opzettelijk voor dien
kruisweg een devotieboekje met schoone
medidatiën en gebeden. De titel van dit
boekje is: De bloedige Bruidegom
't Zijn dezelfde gebeden die nu nog te
Veurne gelezen worden.
MAAR HOE WERD NU EIGENLIJK
DIE KRUISWEG HIER TE VEURNE
INGE3RACHT? Te Veurne bestond te
dien rijde een Abdij van Witheeren of
Paters Norbertijnen. Een dier Paters was
tsraeivertijde Kanunnik op St Walburga
en omdat hij alléén onder de andere ka-
nunnikken, die in 't zwart waren, ln 't wit
gekleed was kreeg hij den naam van Wit
te Kanunnik. (Van daar dat men te Veur
ne nu nog eens Wit.e Kanunnikstraat
vindt).
In 1S26 was Pater Jacob CIcu, een
Nieuwpoortenaar, Witte Kanunnik op St
Walburga en hij verhaalt hoe hij naar
Gent ging en daar gevaarlijk ziek werd.
Hij vernam dat men, om zijne genezing
te bekomen zou den kruisweg doen te
Akkerger.v Niettegenstaande zijne erge
ziekte stond hij op, ging den kruisweg
mede en wierd onderwegs gansch gene
zen. Te Veurne teruggekeerd heeft hij
dan uit dankbaarheid, te zamen met E. H.
Jan Tryoen, Pastor van »t Walburga, en
Jan Wateriest, Norbertijn, dien kruisweg
doen oprichten. Om die godvruchtige oefe
ning in s and te houden heef; Pater Clou
in 1637 een fcijzcndsr genootschap voor
mannen gesticht met na-m: SODALI
TEIT VAN DEN GEK RUISTEN ZALIG
MAKER EN ZIJNE BEDRUKTE MOE
DER STAANDE ONDER HET KRUIS
De Sodaliteit bestaat nu nog en 't is dank
aan haar dat die schoone cude kruisweg
nu nog stand houdt en b'.or. 't Is ook
Pater Clou die in 1644 ds Sodalirsrn als
boetelingen deed medegaan in de Preces
sie i«:i het gebed van 43 u. ingericht door
dc Flux; Capueijncn. Hij is d„s cok de
3TICMTER DER BOFT' nJCESSIE die
nu l neg door ds Sodalisten or.derhou-
tei.
T NU DE STATIËN BETREFT de
ze rijn in 't algemeen jp zink geschilderd
en zitten in zware houten kaders; zij
zijn zonder kunsfweerde. Twee statiën
echter, die vroeger onde. het Hoogzaal
van St Walburga stonden, namelijk de
Uiltrekking der kleederen cn de Be
graving waren ln levensgrootte uit wit
seen gekapt. Zij werden opgericht de
een door Christioen Grimmynck die over
leed in 1637 en de andere door Z. E. H.
Jan Trycen, Pastor van Cl Walburga, die
overieed in 1638. Beiden hadden vóór die
statie hunne begraafplaat gekozen. Door
't afbreken van 't Hafig^aiU zijn die
statiën in hunnen oor.prónkeiijken vorm
verdwenen maar werden, na den ocrlog,
op eene andere plaats kunstig heropge
richt. Ter gelegenheid der 300° verja
ring der stichting van dsn kruisweg heeft
Mgr Sentroul, paster van St Walburga
in 1926, in den gevel' der pastorij, die het
oud huis is van den \Vitten Kanunnik,
eene statie doen inmetselen in gekleurd
baksteen.
HET BIJZONDERSTE IN GEHEEL
DEZE GESCHIEDENIS is dat heden ten
dage nog die kruisweg door veel volk en
met groote godsvrucht gedaan wordt. Aan
de statiën worden de oude gebeden luidop
gelezen en in de volledigs.e stilte aan
hoord. Langs den weg stelpen de men
schen stilzwijgend. Het nr.crendeel bid
den den paternoster.
Gsdurenda de Goede Week wordt de
kruisweg alle avond-s gedaan om 8 uur
alsook in den nacht tusschen Witten Don
derdag en Goeden Vrijdag te midder
nacht. Deze kruisweg is bijzonder indruk
wekkend. Het vaandel der Sodaliteit gaat
voorop en de stoet wordt door lanteerns
verlicht.
Op Goeden Vrijdag, 's morgens om 7 u.,
wordt de kruisweg plechtig gedaan door
de Sodaliteit met vaan. kruis en fakkels.
's Namiddags om 3 ',i u. gaat de Soda
liteit naar St Walburga cm er de Klach
ten van Maria, t. t. z. de Statiën der 7
Weeën, te zingen en te bidden.
't Is te hopen dat in dit plechtig jubel
jaar van het lijden en de dood van Chris
tus. het JUBELJAAR DUS VAN DEN
KRUISWEG de geloovigen overal in groo-
ter getal nog en met meer godsvrucht den
KRUISWEG zullen gaan, 't zij den groo-
ten kruisweg te Veurne, 't zij den gewo
nen in de kerken en kapellen: dat zij
's avonds thuis het VASTENBOEKJE zul
ten lez'i en 's Zondags aanwezig zijn in
de PASSIESERMOENEN.
Door uw kruis en lijden, verlos ons Heer.
Aquarel van den overleden kunstschil- - Statie aangebracht bij «het ori IHoos-
der G. Verschingfeel, voorstellende de me- jter» ven de Zwarte Zusiers. Eet hier
nigt-e g-eloovigen che in het avondduister, afgebeelde schilderijtje werd met de mees-
stil biddend den Kruisweg doen van De te bereidwilligheid van Mevr. Wed. G.
Sodah'ei. Hier houden ze stil voor 'n I Verschinghel ter opname afgestaan.
Baa*iaiisaa3Baaaaiiaa2iaaaaaaHKsaaiaBfiaafiHB22«i22aiï:isüii2i-)si_-;2ia
DE NIEUWE MANDCHOERISCHE STAAT
De nieuwe Staat heeft de stichting besloten van een hoofdstad welke Siiinl-anr
zal genoemd worden.
Ziehier het plan dier s-ad met den bouw waarvan men reeds tcjernen is.
INTERNATIONALE TENTOONSTELLING
CAGO
achteraan den
