H
M AN I
DOPPERS
Politiek Allerlei
LW_
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
DE POLITIEKE BEROERINGEN
IN DUITSCHLAND
DS VISCHWEEK TE BRUSSEL
GEWELDIGE ONTPLOFFING
De Gemeenten
zitten in leelijke nesten
ZONDAG 12 MAART 1933.
'WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.'
1* JAAR. Nr
«DE HALLE
Katholiek Weekblad Tan leper.
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR X JAAR
(per post)
In t Land
Frankrijk
Congo, En»»^nd
Amerika en
dere 1.1
18.60 fr.
35,— fr.
«0,— fr.
60,— t.
Uitgever:
SAN' SEN-VANNESTE, Poperinge
Tel. Poperinge N' 9.
Postcheckrekening N' 15.570.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4.00fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t bur.
Berichten op 1* bl per regel 2.50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1.75 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) \0C fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen de Donderdag noen.
Zoo groot is het geluk dat ons hier bo
ven roept, zoo sterk de liefde die er ons
naar trekt, da« wij in eenen sprong er
naartoe zouden willen, konden we 't maar
verstaan. En in plaats daarvan, hoe gaat
het
Van uit de hoogte ziet de Zone Gods
de menachengesiachten, die in dichte
drommen, in rijen van twintig, lijk voor
een Wereldcongres, de eenen vóór, de an
deren na, in den afgrond tuimelen en niet
meer terug bonteren. Hij wil op aarde ne
derdalen en aan den boord van dien kuil,
op het einde der helling, een kruisstake
planten, opdat zij, die in hun duizelige
vaart naar beneden komen, zich niet meer
kunnen tegenhouden, zich nog op 't laatst
zouden eraan vastklampen en weer om
hoog klauteren. Er is maar die redding
meer mogelijk.
En wat zien wij, dien Donderdagavond,
bij 't begin van dien lijdensnacht?
Degene die moet die paal slaan om an
deren te verlossen, ligt zelf neergeveld.
Hij heeft de sensie niet om recht te staan,
Hij heeft maar één gedacht, dat honderd
maal weerkeert om er vastgeankerd te
blijven: Morgen wordt mijn lichaam ge
kruisigd; heden nacht, mijne ziel.. Laat
dat voorbijgaan... Brr! Indien het van
daag reeds zoo erg is, wat zal dat morgen
zijn?
Weihoe; is Hij verzind? Geeft Hij het
op, al met eens; veranderde zijn theorie,
nu het er ernstig op aan kwam ze in prak
tijk te stellen? Het uur van het offer
slaat. Ach! roept hij. En zijn dood
strijd zaJ duren zoolang er zondaars zijn.
Is dat klagen? Of is 't maar een keer
zeggen? Waarom gruwt Hij die geen
duivel vreest? Waarom beeft Hij, de
aanvoerder die kon prediken lijk een
he'.d? Ontziet Hij nu de moeite? Is
Hij bang ais 't gevaar opkomt?
Hij is toch God.
Maar Hij voelt zich ook mensch, gewo
nen mensch, man-in-de-straat, en zijn
hert klopt rapper, dat hert dat neg jong
is en niet wil sterven. Hij ziet dat kruis
In de hoogte, het is zoo vreeselijk met zijn
détails en zijn geschiedenis! Hij kan het
niet meer zien, wendt zijn gelaat af. An
deren zullen zich er moeten aan hechten,
zoo ze ir et willen ten onder gaan. Hij kan
zijn armen er niet naar uitsteken, Hij
laat die armen zakken, moedeloos. Het is
te erg wat Hij voor anderen predfikte.
■•Ik kan niet!» Hier is geen kind
dat sehruwelt, geen vrouw die siddert.
Hier beeft een man. Ach! laat me lie
ver sterven dan te moeten dat kruis be
kijken. Heel zijn gevoelen steigert.
En morgen moet Hij met diezelfde ar-
m n datzelfde kruis omhelzen en Juichen
zal Hij: «Welk kruis zou het voor Mij
zijn. dit kruis niet te mogen dragen voor
ai degenen die ik bemin. Mijn grootste
pijn ware voor hen niet te mogen lijden,
hen niet te mogen verlossen.
Onze onschuldige kleine penslonnairtjes
zingen Paree Domine voor de zonden
van anderen; onze brave meisjes offeren
en boeten binst het H. Uur voor onnoe
melijke fouten, die zij zelf niet bedreven,
welke zij in hun onnoozelheid nog niet
kennen en zelfs niet vermoeden. Het is
6C/100U,V j- <- -
Maar het is nog schoon_r hier een God-
Menech te zien /eenen voor 't kwaad dat
Hij niet deed, maar ander ,-n tegen Hem;
het is nog schooner Hem te zien diep bui
gen voor een Confiteorover de schuld
en de allergrootste schuld an 't mensch-
dom. terwijl Hij al de archieven van 't
verleden voor zich ziet uitgestald, terwijl
de landkaart der toekomstige zonden zich
ontrolt alsof i Jles voor zijn ocgen bedre
ven werd. Hij siet al die misdrijven welke
geen Parket I on achterhalen, Hij weet ze
en ziet ze, dij zonden die in de moderne
feestjes en .-arouss-els geschieden terwijl
het licht voor (.enige oogenblikken uit
gaat en men boven de muziek van den
draaiorgel den scherpen lach hoort der
on/kuischheid. Hij hoort het te Gethse-
mani, te midden 't gsdruisch de- olijf
takken. Op voorhand komt de echo tot
Hem.
Van al die zondaars die voor Hem de-
fileeren, geen enkele die Heim een mede
lijdenden blik gunt, geen vrienüenstem
die fluistert Ik, ten minste, ben bij U.
Hij kijkt beschaamd neer, beschaamd in
de plaats der anderen... die niet be
schaamd zijn.
Vader, Ik kan ze niet meer zien, die
zenden, zoo menigvuldig en zoo vuil, zoo
zwart; Vader, laat ze toch voorbijgaan.
Geen antwoord.
Vader, waar is de tijd toen uw Zoon
mocht zeggen: Ik weet dat Gij mij al
tijd verhoort.»?»
Vader blijft doof voor dien zang in mi
neur met meer dan zeven klagende noten
en voor die ontelbare soupirs.
Ach. Vader, Ik moet U niet zien, het
is donker; Ik moet U niet hooren, Ik
hoor maar de blaren der oiijfboomen; het
ware mij genoeg te weten, te voelen dat
Gij bij Mij zijt,
Hij gevoelt dat niet. Hij weet zich
verlaten; Hij voelt maar de eenzaamheid.
Vader, waar is de tijd, toen Gij zoo
liefdevol gewaardigdet te zeggen: Zie
hier mijn welbeminde Zoon in wien Ik al
mijn behagen gesteld heb.
Vader. Gij wendt thans zelf uw gelaat
ef van dien welbeminden... vervloekte, en
Ge laat Hem lijden, het gaat U niet aan,
Gij vindt geen gratie in Hem.
De kwellingen en de angsten keeren
weer lijk Spaansche vliegen in de zomer
hitte op een wonde, bij een gekwetste zon
der verweer.
Waarom komen nu geen schoone ge
dachten in rijn geest, waarom geen
schoone woorden en gebeden op zijn lip
pen? Men zou er een mooie verzameling
mee maken. Hij kan zijn gedachten niet
thoope houden, lijk iemand die lijdt aan
hocge koorts: Hij kan geen twee zinsne
den aan malkander krijgen; Hij is nog
Beker en ijdeler van hoofd dan een die
moet gal spuwen. Hij peinst op niets, ten
zij op dat kruis van morgen. Als bij een
neurasthenieker, keert dit gedacht hon
derd keeren weer, gaat niet meer weg; het
maakt Hem levensmoe. Hij geeft geen
cent meer voor zijn leven, het steekt Hem
tegen dat Hij nog niet dood is. Dat is
Gethsemani.
De droefheid roept en plaagt Hem:
Verkort uw gebed! Verveelt Gij U nog
«liet genoeg? En Hij bidt dringerder:
Uw wil geschiede! Het schoonste gebed
wanneer het niet gaat om te bidden, en
ook wanneer het wel gaat.
Wanneer geen enkel woord nog uit zijn
kroppende kele kan, dan steekt Hij zijn
handen omhoog, lijk een drenkeling die
onder gaat. met een wanhoopsgebaar dat
ook een smeeking is. Binst da wijle hoort
Hij ziin apostelen snare!en. in een diepen
gerustën slaap. En als wij ooit zullen die
pe zuchten en hard klagen, dan zal dia-
zelfde stem ons toeroepen: «Dat heb lk
ook tegengekomen.
Gij komt ook een avondluchtje schep
pen in dien hof na den stikh-seten dag...
gij struikelt over iats. gij kijkt met uw
zaklamp: o. 't is een mensch, gij hebt op
hem geirapt. gij bekijkt zijn aangezicht
en roept: - Verschooning, o Heer, lk wist
niet dat Gil het waart. Ja, Ik ben
het.
Waarom niet stoïek lijk een komman-
dant, die de eerste bij den aanval, op den
parapet springt, heel zijn gestalte, onbe
schut blootstelt aan 't geschut?
Waarom niet als een held zooals de
schilders en beeldhouwers voorstellen met
een gebaar en een houding die van de
hielen tot de oogen roept: «Vooruit.».»
Waarom ook niet lijk een martelaar
die zijn geestdrift uitjubelt en de bran
dende kolen onder zijn voeten niet ge
voelt?
Dan zou Hij u niet kunnen toeroepen,
wanneer gij zelf lam en moedeloos ligt
onder den molensteen des levens verplet
terd: Dat heb Ik ock tegengekomen.
Hij schudhoofdt neen Het is te veel.
Zoo veel uitstaan en te vergeefs. Hij ziet
ze neerploffen, al degenen, die het kruis
niet willen vasthouden. Hij weet alleen
wat het is: verloren gaan.
Hij weet wat de eeuwige wanhoop ts
zoowel als de verdoemden zelf. En die
weten het best. Waarom lijdt Hij meest?
Dagen lang mediteerden de grootste
mystiekere over dien nacht en ze weten
het nog niet al. Zij zullen het nooit al
weten.
Hij ziet ze weggaan van Hem voor goed,
die jeugdige kinderzielen, die maagden,
die jongelingen. Hij bemint ze sedert al
len tijd. Hij is maar daarvoor gekomen
om ze tegen te houden in hun nederstor-
ting. Niemand houdt do redpaal vast, nie.
mand steekt zijn armen uit, allen dompe
len neer in den afgrond met de tragische
décors; de eene houdt zijn sacoche vast
in plaats van 't kruis; de andere zijn
flesch en zijn cigaar, de derde ginder zijn
vriendin en ze storten beiden neer in één
trek.
Hij voelt dat ze van Hem weg willen;
ze weigeren Hem te bekijken, Hem te be
minnen; ze willen Hem' haten en door
Hem niet bemind worden, met berusting
in hun droevig lot. Hij hoort zijn eigen
woorden die Hij eens, als tegen wil en
dank zal mettertijd moeten uitspreken:
Gaat weg van Mij, vermaledijden.Hij
voelt den onweerstaanbaren drang der
rechtvaardigheid die uit zijn lippen zal
persen: «Weg!». Zóó moeten verwer
pen, hen, die men hartstochtelijk heeft
bemind; zóó moeten de eeuwige litanie
hooren van diegenen die '.ens zijn lieve
lingen waren, het moesten blijven en die
nu huilen: We vervloeken U, in uw
Bethlehem; we misprijzen U, in uw Geth
semani; we blasphemeeren U, op uw Cal
varie.
En nooit meer mogen naar beneden
kijken om meewarig te smeefcen: «Komt
tot Mij terug.En het had zoo heel an
ders moeten zijn. Dit was zijn dood
strijd.
Op, laten we gaan, het uur is daar!
Laten we moed hebben; Op, het
uur der beproeving is daarmoest die
weduwe zeggen, wier man berecht werd.
Maanden lang had ze hem binst zijn sle
pende ziekte bezorgd, ze dacht niet aan
de spaarcenten die wegsmolten voor kloek
te en geneesmiddels. Hij stierf.
Op, het uur is daar moet ze moedig
nogmaals zeggen, om te kunnen voor hare
kleine kinders kraai' lot dra ge i.ij-n ook het
•hunne, zonder hun leed te verzwaren door
het hare.
Op, het uur is daarzegde zij, drie
jaar later, toen zij als slachtoffer van de
zelfde ziekte weg moest naar het Sana
torium. Daar bidt zij om te genezen en
bij haar kinders te mogen terugkomen.
Maar het uur is nog niet daar.
Op. het uur is daarzegt de Mis
sionaris die te Antwerpen op den boot
stapt om naar den Congo weer te kee
ren... voor den derden keer, misschien
den laatsten. Hij weet waar hij naar toe
gaat.
Op, het uur is daar zegt het rij-kbe
goed meisje, dat het ouderlijk huis ver
laat om zich achter de grille van een slot
klooster te sluiten.
Op, het uur is daar zegt de plicht
getrouwe man, die zijn zaken ziet achter
uitgaan door de crisis en niettemin zijn
werklieden voort ondersteunt.
«Op. het uur is daar! Zij werd geo
pereerd van den appendiciet, zoo 't volk
zei, maar het was dit niet. Twee maan
den later moet ze weer naar de kliniek
zich uitstrekken op die witte tafel met al
die instrumenten en onbekende dingen,
waar ze niet wist waartoe dat al dienen
moest, al had ze 't reeds gezien... en weer
bedwelmd worden door de verdoovlngs-
middels, later weer wakker worden, zeer
hebben overal, dorst voelen en onophou
delijk moeten walgen nevens die mooie
blomkens die op de nachttafel staan.
Op. het uur Is daar de pijn zal op haar
zenuwen spelen li.ik een virtuoos op de
snaren van een viool, Op. het uur is
daar! Den eersten keer, zag hier alles
zoo vreemd er uit, maar den tweeden keer
is 't nog raarder... Ze rilt bij de gedachte
«O. dat weer wakker worden. of mis
schien niet meer wakker worden... in die
offeratmosfeer van den chloroform.
Nader tot die wite tafel, schoone ziel;
't was de heilige Tafel dezen morgen toen
gij te communie gin-gt, nu is 't de witte
tafel van het sacrificie. Strek u uit, vrees
niet ontkleed te worden (wat ge meer ont
ziet dan de operatie)vrees de spons niet
met den bitteren drank. Ze voelt de stuip
trekking in haar ziel. Maar iemand
fluistert haar moed in:
Dat heb ik ook tegengekomen.
't Is Gethsemani. A. B
GODSDIENSTHAAT IN SPANJE
Het Spaansch Eestuur heef alle toela
gen aan Keek en Priesters afgeschaft.
De eigendommen aan de Kerken toebe
hoorend werden aangeslagen. De Ker
ken en de Priesters moeten leven van
aalmoezen. De Katholieken hebben nu
eene werking ingezet om steun voor hun
Priesters in te zamelen. Hier ziet men een
Spaansche dame, geze^n bij den ingang
der kerk, om aan de Katholieken hunne
junst te vragen.
God spare Vlaanderen van zulke toe
standen
Velen zijn de meerling toegedaan dat
het volstaat lid te worden van 't syndi-
kaat om morgen te kunnen en te mogen
gaan doppen. Niets ts min waax. Daarom
m eenen we, dat om veel vooroordeelen
weg te nemen, het niet misplaatst zal zijn,
klaar en duidelijk de werkloozenverzeke-
rtng uit een te zetten.
Alle loontrekkenrien, zoo mannen als
vrouwen, kunnen lid worden van 't syn-
dikaat. Mits ze een jaar regelmatig hun
bijdrage aanbetaald hebben, dus noet
vroeger, kunnen ze bij onvrijwillige werk
loosheid gedurende een bepaald getal da
gen eene vergoeding trekken naar gelang
de aanbetaalde bijdrage, de familietoe
stand en het verdiende loon.
Er kan aan niemand werkloozensteun
uitgekeerd worden, zoo de betrokkene geen
werkloozerubewijs kan voorleggen opge
maakt of ingevuld en geteekend door den
patroon. Op dit werkloozenbewljs moet
vermeld staan: naam, voornaam en adres
van den patroon; naam, voornaam, adres
en geboortedatum van den werkman, het
verdiende loon, met of zonder kost, en
voor den gehuwde de melding of hij geniet
van een compensatiekas. Het werkloozen
bewljs mioet nog vermelden den datum
van de indiensttreding van den werkman,
alsook den datum van afdanking en de
oorzaak van de werkloosheid. De gedeel
telijke werkloozen, 't is te zeggen zij die
maar een dag of meer per week werkloos
zijn, moeten bij iedere betaling een zulk-
danig werkioozenbewijs voorleggen, maar
de dagen dat ze niet gewerkt hebben moe
ten er dan nog rp vermeld staan. In ruil
van 't werkioozenbewijs wordt door het
syndikaat een roode stempelkaart gege
ven en kan de werklooze gaan doppen.
In gewone ,tijde wordt er ten hoogste
gedurende 90 dagen per jaar werkloozen-
vergoeding aan een en denzelfden persoon
uitgekeerd; nu, tengevolge van de druk
kende en lange krisisperiode is dit mer
kelijk veranderd en kan een werklooze
die bijvoorbeeld aangesloten is bij het
Christen Textielsyndikaat volgende dagen
vergoed worden:
60 KASDAGEN verdeeld in 2 perioden,
't Is te zeggen 30 dagen vanaf 1 Januari
tot einde Juni en 30 dagen van 1 Juli tot
einde December. Nu tengevolge van de
krisis komen dan nog vanrwege het KRI-
SISFONDS 30 125 dagen. Dan hebben
we de maand WACHTTIJD die vergoed
wordt door de Provincie, en tot slot 55
HERVERZEKERINGSDAGEN, 't Zij een
totaal van 300 dagen.
Gedurende de Kasdagen wordt er als
HOOFDSTEUN uitbetaald hetgeen waar
op de werklooze recht heeft volgens zijn
aanbetaalde bijdrage. Daarbij komt er
dan: 1) VAN T KRISISFONDS: 3,50 fr.
per dag voor de vrouw; 3 fr. per dag en
per kind onder de 14 jaar of 16 jaar zoo
het kind de school nog volgt. 2) VAN DE
PROVINCIE: 1 fr. per dag voor de vrouw
en 1 fr. per dag en per kind onder de 14
jaar of 16 jaar zoo het de school nog volgt.
3) DE GEMEENTEBIJLEG.
Gedurende de krisis-, verlengings- en
herverzekeringsdagen wordt de HOOFD
STEUN teruggebracht:
A) Voor de ongehuwden onder de 25
jaar en voor de gesyndikeerde vrouwen op
ten hoogste 7 fr. per dag.
B) Voor de ongehuwden meer dan 25
jaar en voor de gehuwden op ten hoogste
9 fr. per dag.
De vergoeding van Krislsfonds, Provin
cie en Gemeente voor de vrouw en kin
ders blijft dezelfde als gedurende de kas
dagen.
Gedurende de WACHTTIJD of Provin
ciedagen wordt de HOOFDSTEUN terug
gebracht op 5 fr. per dag 2 fr. per dag
voor de vrouw 1 fr. per dag en per kind
onder de 14 jaar of 16 Jaar indien het
nog de school volgt.
De gesyndikeerde gehuwde vrouwen
kunnen gedurende de krisis-, verfengings-,
herverzekerings- en provinciedagen den
Hoofdsteun niet genieten.
De loontrekkende vrouwen, de vrou
wen der werklooaen-herbergiers of -win
keliers kunnen de vergoed-ng van 't Kri-
sisfonds. Provincie en de Gemeente niet
genieten.
Er mag nooit meer uitbetaald worden
dan de 2/3 van het loon vermeld op het
werkioozenbewijs, tenzij aan een werkloo
ze m-eit 3 en meer kinders, dan kan ten
hoogste de 3/4 van het loon uitgekeerd
worden.
Nemen we ter verduidelijking een paar
voorbeelden.
A) Pier en Pol zijn werkloos, ze zijn al
lebei gehuwd en hebben elk 2 kinders en
betalen als bijdrage Aan 't Christen Tex
tielsyndikaat 4 fr. pér week. Pier verdien
de een loon van 180 fr. en Pol een loon
van 240 fr. per week, compensatiekas of
kindertoeslag inbegrepen.
Ze kunnen gedurende de kasdagen ge
nieten: j
Hoofdsteun 11,00 fr.
van 't Krislsfonds: '(oor d vrouw 3,50 fr.
voor tejJer kind 3 fr. 6.00 fr.
van de Provincie: oor de vrouw 1,00fr.
voor leder kind 1 fr. 2,00 fr.
voor de leden van Poperinge
Gemeentebijleg 1,75 fr.
Totaal 25,25 fr.
per dag of 151 50 fr, per week.
Pier zal ontvangen de 2/3 van-180 fr.
120 fr.; Pol zal ger..eten 151.50 fr. en niet
meer alhoewel de 2 3 van 240 fr. 160 fr.
B) Nemen we m 't zelfde voorbeeld
maar met voor IEDER 4 KINDERS.
Ze kunnen ontvangen gedurende de
kasdagen:
Hoofdsteun 11,00 fr.
van 't Krislsfonds: voor de vrouw 3,50 fr.
voor ieder kind 3 fr. 12,00 fr.
van de Provincie: voor de vrouw 1,00 fr.
voor ieder kind 1 fr. 4,00 fr.
voor de leden van Poperinge:
Gemeentebijleg 2,25 fr.
Totaal 33,75 fr.
per dag of 202,50 fr. per week.
Ze kunnen echter allebei maar de 3/4
van hun loon uitgekeerd worden, Pier zal
dus ontvangen de 3/4 van 180 fr. 135
fr., en Pol zal naar huis gaan met de, 3/4
van 240 fr. 180 fr.
C) Moesten Pier en Pol nu de kasdagen
uitgeput hebben, en ln de Krisis-, Verlen-
ginigs- of Herverzekeringsdagen zijn, dan
zou de Hoofdsteun niet 11 fr. maar 9 fr.
bedragen. De andere toekenningen dezelf
de blijvende zoo kan men gemakkelijk de
berekening maken, maar altijd rekening
houdende van de 2/3 of de 3/4 van het
loon.
D) In den wachttijd of provinciedagen,
zouden Pier en Pol met hun 4 kinders al
lebei Juist hetzelfde ontvangen, nament-
lijk:
Hoofdsteun 5,00 fr.
voor de vrouw 2,00 fr.
voor leder kind 1 fr. 4.00 fr.
Fifty
Totaal 11,00 fr.
per dag of 66 fr. per week.
Om te eindigen nemen we een werkloo
ze die ongehuwd is en 4 fr. aanbetaalt per
week; die zal gedurende de kasdagen kun
nen genieten:
Hoofdsteun: 11 fr.; voor de leden van
Poperinge; Gemeentebijleg; 1 fr.; totaal:
12 fr. per dag of 72 fr. per week.
In de krisis-, verlengings- cf herver
zekeringsdagen zal hij ontvangen:
Zoo hij min dan 25 jaar is:
Hoofdsteun: 7 fr.; voor de leden van
Poperinge: Gemeertehjjieg: 1 fr.; totaal:
8 fr. per dag of 48 !r. per week.
Is hij meer dar V aar, dan zal hij ont
vangen: -V*,..-.
Hoofdisteun: 9 fr.; voor de leden van
Poperinge: Gemeentebijleg' 1 fr.; totaal:
10 fr. per dag of 60 fr. per week.
Gedurende den wachttijd of Provincie
dagen zal hij ontvangen:
Hoofdsteun: 5 fr. per dag of 30 fr. per
week.
Gedurende de kasdagen wordt een dag
per maand niet vergoed en mogen de
halve dagen per maand samengeteld wor
den.
Gedurende de krisis-, verlengings-, her
verzekerings- en provinciedagen wordt de
berekening der werklooze dagen niet ge
daan per maand maar per week en zoo
wordt 1 dag werkloosheid per week niet
vergoed.
2 Dagen werkloosheid geeft recht op
1 dag vergoeding; 3 dagen werkloosheid
per week geeft recht op 2 dagen vergoe
ding; 4 dagen per week op 4 dagen ver
goeding; 5 dagen per week cp 5 dagen
vergoeding; 6 dagen per week op 6 dagen
vergoeding.
Met deze gegevens kan eenieder bereke
nen wat een werklooze kan genieten en
de overtuiging opdoen dat de werkloozen
steun niet zoo heel breed toebedeeld- wordt.
C. W.
Ter gelegenheid der vischweek heeft een Oostendsche visscherssloep de Brus-
selsche haven aangedaan met 5 000 kgr. visch aan boord. Deze visscherssloep, de
0.178 hoort toe aan het koninklijk werk Ibisdat de wcezen der visschers in
het harde vak van hun vader vormt.
laaniissasE&saBBSisssissgsiBaasiRzasBssRsssBBiEQSBaflBssszaa
TE TERVUREN
VIJF PERSONEN LEVEND VERBRAND
In de fabrieken van scheikundige pro-
dukten te Te-rvuren, waar men zich spe
ciaal op toelegt op het kuischen en was-
schen van cinemafilmen, was men Dins
dag morgen als naar gewoonte in volle
bedrijvigheid.
Plots deed zich een geweldige ontplof
fing voor ln het laboratorium der fabriek.
Alle ruiten van het gebouw, dat een hec-
taar beslaat, vlogen aan stukken; 15.000
Kgr. film die in het gebouw geborgen la
gen vatten vuur en weldra was geheel het
gebouw ln lichte laaie.
Een paniek was ontstaan onder de
werklieden en werkmeisjes en dezen
vluchtten in alle richtingen, de velden in.
Een werkman die uit het gebouw vlucht
te was omringd van vlammen daar zijn
kl-e-eren in laai stonden. Toeschouwers
rukten hem de kleederen van het lijf
maar de ongelukkige had reeds erge
brandwonden opgeloopcn en van zijn aan
gezicht hingen vleeschklompen van de
beenderen.
De reddingswerken werden aanstonds
aangevat en men ontdekte de lijken van
twee werklieden en van twee werkmeisjes.
D-s oorzaak is onbekend. Later stierf een
vijfde slachtoffer.
de gemeenten van het land evenredig te
verdoelen, zou men moeten zorgen dat
de eene gemeente den last van de an
dere niet verzwaart door al te hooge
gemeentelijke bijslagen te geven.
We zegden dat hot mogelijk was voor
deze oplossing een meerderheid te vin
den. Inderdaad, want in de bespreking
der afdeeling en commissies waar de be
grootingen werden onderzocht en bespro
ken, werd voor die oplossing gepleit door
meerdere sprekers die tot de verschil
lende partijen behooren.
Laat ons hopen, dat de regeering ge
hoor verleene aan die stemmen opdat
tenminste de toestand van de gemeente-
financies kan worden gered. Het gaat
Immers niet op dat een gemeente, waar
van de inwoners werklieden werken in
een andere gemeente AL DEN LAST van
de werkloosheidsbijslagen te dragen heeft,
dan wanneer de andere gemeente de be
lastingen opstrijkt die door de fabriek
worden betaald, waar de arbeiders werken.
Wij hebben ons voor vandaag alleen
bij dit vraagstuk bepaald omdat het juist
van zulk groot gewicht is voor het leven
van onze gemeenten een ware nachtmer
rie geworden is voor onze gemeentebe
stuurders en tenslotte ons volk in de
hoogste mate aanbelangt, daar de ge
meente immers de werkelijke levenscel is
van den Staat zelf.
door ROBERT D. DE MAN
Volksvertegenwoordiger
De toestand van de gemeen te financies
Is over 't algemeen niet zeer schitterend.
Sommigen zuilen misschien daarop la
ten aanmerken: ln die of die gemeenten
kunnen ze nog gemakkelijk rond komen
en de belastingen zijn er niet hoog of er
liggen er bijna geen.
Daartegenover zullen we in de eerste
plaats laten aanmerken, dat er veel meer
andere gemeenten zijn, waar de lasten
van de werkloosheid zoo zwaar drukken
op de gemeentebegrooting. dat de gemeen
tebestuurders, werkelijk piet meer weten,
hoe ze 't aan boord zullen moeten leggen
om de zaken te regelen.
Evenals het voor den Staat een onmis
bare voorwaarde is, om het vertrouwen
van het volk in het Staatskrediet te be
waren, dat de begTOoting in evenwicht zij,
dat er dus evenveel inkomsten zijn als er
uitgaven worden gedaan, zoo is het ook
het geval voor de gemeenten.
Ten andere de gezonde beginselen van
bestuurlijk recht eisohen dat een begroo
ting, die een raming ls van de kosten der
gemeentehuishouding, in evenwicht sluite.
We moeten hier evenwel ook laten op
merken, dat de gemeenten, die thans ln
moeilijkheden vertoeeren op gebied van
financies, niet alle op dezelfde manier in
die moeilijkheden zijn geraakt.
Ziehier ten andere waarom?
Het is niet moeielijk goede financies te
hebben, wanneer men gierig met de ge
meentegelden omgaat, wanneer men dus
de noodzakelijke uitgaven heel eenvoudig
niet doet.
Veronderstelt, dat een gemeente over
verschillende kilometer gemeentewegenis
beschikt en over een groot gedeelte gra-
viers; die wegen moeten onderhouden wor
den, op gevaar af na enkele jaren heel en
al kapot te zijn gereden en aan de voer
tuigen en eigenaars ervan groote schade
te berokkenen.
Het onderhoud van die gemeentewege
nis kost in deze tijden veel geld. Wan
neer naar dit onderhoud niet wordt om
gezien, houdt men natuurlijk zijn geld
ln kas! Maar of die politiek de verstan
digste is, kan een kind uitmaken.
De gemeenten nu die openbare werken
hebben gedaan, die «traten hebben aange
legd; kleine steden die, naar e eischen
van den modernen tijd, godshuizen, scho
len, hebben gebouwd, waterleiding en riool-
werken hebben aangepakt, moesten voor
die werken belangrijke bedragen leenen.
Die leeningen moeten worden afgelost en
de kroozen moeten betaald. Dit alles vormt
in de gemeentebegrooting een post, die er
vast in ligt voor vele Jaren, doorgaans
zestig jaar!
Anderzijds moet ook worden opgemerkt
dat de Staat sedert den oorlog op den rug
van de gemeenten heel wat lasten heeft
geschoven en alhoewel de wet op de ge
meentelijke en provinciale flskallteit, de
gémeehteii van enkele latten heeft onts-ie-
gen, toch heeft die wet de toestand der
gemeenten op financieel gebied niet gered,
zooals het in de bedoeling lag van den
wetgever.
Op dit oogenblik echter zitten de ge
meenten meer dan ooit in nesten. In de
begrooting van 's Landsmiddelen staan er
277 MILLIOEN fr. ingeschreven als ont
vangsten, die moeten in de Staatskas ko
men, als aandeel van de gemeenter. in de
gemeentelijke onderwijzerspensioenen en
als voorschotten die den Staat heeft ge
daan om de werkloozen te betalen; het
gaat hier om de sommen die de gemeen
ten hebben gestemd ten bate van de werk
loozen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
heer Poullet heeft in datum van 27 Fe
bruari 1933 een rondschrijven gestuurd
aan de gemeenten wa<arin hij meedeelt dat
die aandeelen van de gemeenten inzake
achterstallige onderwijzerspensioenen, zoo
spoedig mogelijk moeten terugbetaald
worden aan den Staat en de gemeenten
moeten maar de maatregelen nemen om
hun schuld af te betalen. Hebben ze 't geld
niet liggen, dan moeten ze maar gaan lee
nen, bij 't Gemeentekrediet of andere
fin-ancieele inrichtingen! Voor de som
men die tsn laste van de gemeenten voor
geschoten zijn inzake werkloosheidsbij
slag, hetzelfde. In hetzelfde schrijven
wordt eveneens meegedeeld dat de Staat
nog enkel zal voorschotten verleenen aan
de gemeenten inzake werkloosheidsbij
slagen tot op 1 Mei aanstaande; van dan
af moeten de gemeenten maar zorgen dat
ze zelf in hun kas geld genoeg hebben
om die bijslagen te betalen. Hebben ze
geen geld, dan zouden ze dus maar hun
plan moeten trekken en doen wat ze
meenen noodig te zijn!
Dit rondschrijven heeft in tal van ge
meenten en vooral in de nijverheidsge
meenten, waar veel werkloozen zijn, een
groote ontroering verwekt en heel wat
gemeentebegrootingen onderste boven ge
keerd.
Bij dit alles komt dan nog, dat bij
Koninklijk Besluit van 10 December 1932
het beslagbaar gedeelte van de ouder
domspensioenen der gehospitaliseerde
ouderlingen is afgeschaft, zoodat de
Commissies van Openbaren Onderstand
een inkomen moeten missen, dat in som
mige gemeenten meer dan 100.000 frank
bedraagt.
Hoe zullen de gemeenten er door ge
raken?
Hier is slechts keuze tusschen twee
middelen: ofwel houdt de regeering mor
dicus aan het rondschrijven van den
Minister van Binnelandsche Zaken, en
dan zullen tientallen gemeenten, hun be
lastingen zoodanig moeten opdrijven, dat
ze werkelijk de palen van de rechtvaar
digheid te buiten gaan ofwel zullen de
gemeenten, tot het uiterste overgaan en
de bijslagen, die ze totnogtoe verleenden
aan de werkloozen, verminderen of wie
weet heel en al afschaffen. Moest dit
gebeuren, dan staan we zeker voor een
ware ramp. Immers het gaat niet op ln
de tijden van grootsten nood zoomaar
in één slag de gemeentelijke bijslagen
aan de werkloozen te doen afschaffen.
Dit alles neemt niet weg, dat de ge
meenten werkelijk voor een onontwarba-
ren toestand staan.
Er is tenslotte nog een andere middel
om de gemeenten te l.elpen en voor dat
middel zal er zeker in de Kamer een
meerderheid gevonden worden, ingeval de
Regeering van die oplossing hooren wil.
Die oplossing is: het inrichten van een
soort Gemeene Fonds om de kosten der
werkloosheid die op de gemeenten rust,
te dragen.
Om dit Gemeene Fonds dat de las
ten der werkloosheid die op de gemeen
ten rust, zou verdeelen op al de gemeen
ten van het land, althans voor een ge
deelte in te richten, zou men echter
vooraf moeten beginnen met de éémna-
king van de gemeentelijke bijslagen. Op
dit oogenblik is het verschil van bijslag
van gemeente tot gemeente en van pro
vincie al te verschillend. Om echter een
gedeelte van de lasten evenredig over al
(Zie vervolg onderaan 4* ke'rn).
Zondag IJ. hadden de nieuwe verkie
zingen plaats die een aanzienlijken voor
uitgang der Nazi's daarstelden. Zij won
nen namelijk in vijf maanden tijd 5 14
millioen ^temmen. Het Centrum won een
driehonderdduizend stemmen. De Socia
listen bleven op hun sterkte, de Kommil-
nlsten boerden fel achteruit.
Het verbond van von Papen-Hugenberg
en Seldtke, de vereeniging van Duitsch-
DE NIEUWE VERKIEZINGEN BRENGEN DE MEERDERHEID
AAN DE NATIONALE REGEERING. DE NATIONAAL-SOCIA-
LISTEN BOEKEN EEN AANZIENLIJKE VOORUITGANG, HET
CENTRUM WINT OOK STEMMEN BIJ, DE SOCIALISTEN
HOUDEN STAND EN DE KOMMUNISTEN LIJDEN GROOTE
VERLIEZEN
HITLER AAN HET BEWIND
UITSLAGEN DER NIEUWE VERKIEZINGEN
Nationalen en Stahlhelmen met de partij
van von Papen kon het maar weinig
verder brengen. Voor geheel het Rijk be
haalden zij amper 170.000 stemmen als
mede een zetel meer dan in November 1.1.
Hier laten wij een tabel volgen gevend
de uitslagen van de laatste verkiezingen
met de vergelijkende cijfers bekomen in
November 1.1.
6 Maart 1933 11 Nov. 1932 Aantal Zetels
Nationaal-Socialisten
Sociaal-Democraten
Kommunisten
Centrum
Strijdfront Zw. W. F,
Bciersche Volkspartij
Duitschc Volkspartij
Christen- Socialen
Democratische partij
17.265.823
7.176.505
4.845.379
4.423.161
3.132.715
1.072.893
432.105
384.265
333.487
11.737.016
7.247.959
5.980.163
4.109.768
2.959.051
1.215.475
661.794
4C3.674
336.451
1933
283
120
80
73
52
19
4
4
1
1932
196
121
100
70
51
20
11
2
92
1
20
3
1
1
7
1
1
ENKELE BESTATIGINGEN
Opvallend is dat nimmer een stem
ming zooveel kiezers naar de stembus
heeft gebracht. 88,5 van het kiezere
korps heeft aan de verkiezingen deelge
nomen; percentage dat nog nooit werd
bereikt. Uit dien hoofde is het aantal
zetels fel verhoogd. Nu werden 647 zetels
behaald alswanneer in November U. maar
584 volksvertegenwoordigers genoeg stem
men behaalden om gekozen te worden.
Door de Hitlerpartij werd Zondag 1.1.
43,9 der stemmen behaald tegenover
33,1 ln November 1.1., en door de
Duitsch-Nationalen 8 tegenover 8,6
De Nationale partijen in Duitschland,
de partijen dus der tegenwoordige Hitler
regeering, behalen samen 51,9 der, stem
men en bekomen in den Reichstag een
meerderheid van 16 zetels.
DE WOELIGE STRIJD VOOR DE
VERKIEZINGEN
De strijd werd hard gevoerd, bijzonder
lijk van wege de Nazi's en Duitsch-Na
tionalen. Maar ook hadden zij alle troe
ven in handen.
De pers van de oppositie-partijen was
gemuilband, alle vlugschriften en aan-
plakbrieven van Socialisten, Kommunis
ten en zeer dikwijls van het Centrum
werden aangeslagen.
Vergaderingen van Socialisten en Kom
munisten mochten niet gehouden worden.
Zelfs werden veel vergaderingen van het
Centrum, om onbenullige redenen, verbo
den en uiteengedreven. Zulks gebeurde
onder meer te Keulen waar een Centrum
leider het verbod opgelegd werd te spre
ken r eene vergadering onmogelijk werd
gemaakt.
Dan trokken de Centristen in gesloten
gelederen naar de kerk waar de pastoor
het Bisschoppelijk vermaan naar aanlei
ding der verkiezingen voorlas. Daarna
sprak hij een kort gebed dat woord voor
woord nagezegd werd door alle aanwezi
gen. Tot slot werd het lied van Kristus-
Koning aangeheven.
Terloops weze gezegd dat de Bisschop
pen een herderlijken brief hadden rond
gestuurd om alle geloovigen aan te zet
ten alleen te stemmen volgens hun gewe
ten.
Hitier legde een geweldige bedrijvigheid
aan den dag om zooveel mogelijk meetings
te houden en redevoeringen voor de radio
uitzendingen.
In alle steden en groote gemeenten van
het Rijk vielen nogmaals slachtoffers van
de politieke driften. Bloedige botsingen
hadden plaats tusschen de aanhangers
der verscheidene partijen.
De dooden en gewonden werden bij tien
tallen geteld.
Tegen het Centrum werd zelfs door zoo
gezegde Katholieken een- manifest Uitge
geven waarbij het Centrum ten felste ge
hekeld werd en de Katholieken aanbevo
len werd te stemmen voor Hitler en zijn
trawanten.
Vele kommunisten zijn het land ont
vlucht om de vervolging van de Nazi's te
ontgaan.
Op Zondag, dag der verkiezingen, geleek
Berlijn een bezette stad. Een 35.000 man
schappen der Stalhelmen, troepen der
Duitsch-Nationalen, defileerden in uni
form die een heel trouwe weergave is der
kleederen gedragen door de Duitsche sol
daten gedurende den oorlog, maar zij
droegen schijnbaar geen wapens.
Ook de Nazi-troepen hielden hun para-
demarsch maar velen deden dienst als
hulppolitie.
HET HAKENKRUIS
OP DE BURCHT DER KOMMUNISTEN
Sedert het innemen van het Karl Lieb-
knecht-huis, lokaal der Duitsche Kommu
nisten te Berlijn, door de Nazi's wappert
het hakenkruis boven op het huis.
HET HAKENKRUIS OP DE
KCMMUNISTISCHE BURCHT
TE BERLIJN
De Nazi's hebben het Karl IaebkneBht-
Haus te Berlijn, waarin de hoofdzetel van
de kommunistische partij gevestigd was,
Ingenomen. De Hakenkruisvlag werd op
het gebouw geheschen. De Berlijners kun
nen hun oogen niet gelooven. De Kom
munisten boden niet den minsten tegen
stand.
VAN DER LUB3I
i'v
de Hollandsche Koirrmunlst die het Duit
sche Rijksdagpaleis te Eerlijn in brand
stak.
HITLER HEEFT STEEDS GEEN
PROGRAMMA
Bij al zijn red:'oeringen ging Hitier
meesterlijk om met kritiek en zelfverheer
lijking maar steeds kon hij geen bepaald
program uil-halen.
Wel zegt en lelooft hij Duitschland
weer groot te maken en den vroegeren
welstand weer te doen heerechen, dat
binnen een tijdspanne van vier jaar, maar
hoe hij zulks zal verwezenlijken en welke
middelen daarvoor zal -gebruiken heeft hij
nog nooit kenbaar gemaakt.
HITLERIAN'EN NAAR LUXEMBURG
Over enkele dagen wilde een groep Hit-
lerianen het Groot Hertogdom Luxem
burg binnendringen maai- zij werden door
de Luxemburgsohe Rijkswacht vriendelijk
maar dringend verzocht de grens terug
over de steken.
VREEMDE JOURNALISTEN
ONGEWENSCIIT
Door de Rijksregeering werd besloten
de journalist van Le Petit Parisienuit
te drijven uit Pruisen, voor een termijn
van twee maanden. Andere journalisten
werden bedreigd met zelfden maatregel.
Op verzoek van de Fransche gezant werd
het besluit voorloopig ingetrokken.
WAT ZAL HET CENTRUM DOEN
Nu dat de Nazi's met de Duitsch-Natio
nalen de meerderheid in de Reichstag
hebben in handen gekregen, zal de hulp
van het Centrum niet meer noodig zijn
aan Hitier om te regeeren volgens de
grondwettelijke bepalingen, namelijk met
de steun van het Parlement. De positie
van het Centrum wordt er aldus veel min
belangrijk.
Doch Hitier wordt het inzicht toegezegd
grondige veranderingen te willen brengen
aan de grondwet en zulks kan niet ge
schieden zonder de goedkeuring der twee
derden van den Reichstag. Die goedkeu
ring zou dan alleen kunnen bekomen
worden met de hulp der Cenitristen.
Zekere personen bewerei. dat de leiders
van Nazi's jn Centrum besprekingen zul
len voeren om tot een akkoord te geraken.
Eenerzijds zou het Centrum de voorge
stelde wijzigingen van de grondwet moe
ten door helpen en anderzijds zou het
Centrum daarvoor enkele tegemoetkomin
gen van wege Hitier moeten bekomen,
DE KOMMUNISTEN MOGEN ZETLLEN
De nieuwe Reichstag zal tusschen 3 en
8 April bijeengeroepen worden. Eerst werd
gedacht dat het de Kommunisten zou ver
boden worden te zetelen maar dit verbod
werd in alle geval nog niet uitgevaardigd.
Men denkt dat de Duitsch-Nationalen
zich tegen zulke maatregel zullen verzet
ten daar zij alsdan niet meer noodig zou
den zijn om eene meerderheid te vormen
en Hitier alsdan totaal de handen vrij
hebben.
CENSUUR OP DE PERSBERICHTEN
De regeering heeft besloten den cen
suur toe te passen op alle persberichten
voor het buitenland. Zoo wil Hit-Ier alle
berichten die hem ongunstig zijn uitscha
kelen.
BESTORMING VAN STADHUIZEN
Door de Nazi's werden verscheidene
stadhuizen bestormd, de tegenwoordige
besturen gedwongen het beheer neer te
leggen en het hakenkruis werd op de ge
bouwen geheschen.
Zulks gebeurde onder meer te Ham
burg, te Freiburg, te Altona, te Einden,
te Mannheim, enz.
De Nationaal-Socialisten stellen zich
overal voor als alleenheersohers.
HITLER EN ÏIINDENFURO
Voor de eerste maal werd Hitier alleen
door Hindenburg ontvang n. Vroeg:;- ge
beurde zulks steeds in bijzijn van voa