Gruwelijke Luchtvaartramp te Diksmuide
PURO
DE
KRUISDRAGING
SPROETEN
'SPRUTOL
Ds greote
HANDEN
d 11 alle
Dit uitzonderlijke Jaar'33
!de paus en de filmkunst
Het HEILIG JAAR te ROME.
- De opening der Heilige Poort
IEPER'S Xe HANDELSFOOR
de aarde beeft
in vlaanderen
Een vliegtuig valt brandend te pletter
- 15 doodén
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bl per regel 2,,"J fr.
Berichten op 2* bl. per regel 1.75 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) '.CC fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen rijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen de Donderdag noen.
Katholiek Weekblad van leper.
Bureel:
Eoterstraat, 17, IF.PF.R.
Postcheckrekening N' 15.570.
Tel. Poperinge N' 9.
BREKEN MET TRADITIE
Alsof de Paus de booee inzichten van
de muggenzifters en hunne kleingeestige
kritiek had geraden en voorzien, zegt Hij
in zijn brief over het H. Jaar waarom wij
gerechtigd zijn in het jaar '33 het eeuw
feest te vieren van Christus wonderwer
ken voornamelijk van Zijn hoogstheilige
reddingsdaad: Zijn Kruisdood. De Heilige
Vader zelf heeft alle kritiek ontzenuwd
en bedisselingen stilgelegd en is overge
gaan als een man van wijs beleid, die de
nooden van de tijden kent, en als vader
van de christenheid tot de daad.
Dezs daad: ter gelegenheid van het
eeuwfeest van Christus' dood een jubel
jaar afkondigen, is op zich zelf iets merk
waardigs. Want het is nooit geweten dat
in hst leven en de geschiedenis van de
Kerk éénzelfde Paus gedurende zijn pon
tificaat meer dan één jubileum uitvaar
digde en vierde. Nog meer: een eerste
maal is het nu geschied dat de heilig-
jaarvieringen zoo kort op mekaar volgden
als dit van 1933 op dat van 1925. Voor
dezen verliep er een tijdspanne van ten
minste 25 jaar. Het is geen kwestie van
breken met traditie of van gelijken tred
houden met het burgerlijke en moderne
leven, waar de eeuwfee-sten bijna een mode
zijn geworden en een furie! In de groot
heid van haar eeuwenoude traditie weet
de Kerk als een levend organisme zich
aan te passen aan de tijden en de nooden
van het oogenblik aan te voelen, en er een
weg doorheen aan te wijeen.
De Paus in zijn Vatikaansche woon, is
gieen eenzaat in een ivoren toren. In zijn
wereldschrijven Caritati Christi Com-
pulsischreef hij: «Na de zondvloed is er
geen grooter ramp over de wereld geko
men dan de Krisis van heden.
Waar is de redding? Waar is de uit
komst?
VAN WAAR DE REDDING
Over 1900 jaar is het gebeurd
dat voor allen, rijk en arm, proletariër en
bankier, een banket werd aangericht,
waaraan allen eiken dag kunnen aan
schuiven: de Eucharistie; dat aan men-
schen de macht om het dagelijksch
wonder van Christus' tegenwoordig
heidsstelling onder ons werd gegeven:
de instelling var. het Priesterschap; dat
we In het geestelijk leven eene moeder
kregen: Maria;
dat een God-mensch de hoogste blijk gaf
van zijn liefde voor ons en op de letter
uitvoerde wat Hij eens in 't openbaar
had gepredikt: niemand heeft grooter
liefde dan hij die zijn leven aflegt voor
de zijnen;
dat dood en zonde en duivel werden ge
slagen en overwonnen;
dat van het gruwelijk schandeteeken
het kruis werd gemaakt de boem van
het leven en het overwinningsteeken
dat de burcht van den hemel door den
stormram van het kruis werd openge-
beukt, en dat er voor ons plaatsen wer
den voorbehouden:
dat van uit het cenakel ging de tocht en
de stormloop ter verovering van de zie
len, over de gre- xn van alle landen en
over de wateren "van alle zeeën.
Dat mocht wel herdacht! Wij verna
men wel een galm van het verlossingslied;
wij kennen wel de geschiedenis van de
instelling van het H. Sacrament, van Je
sus' lijden en dood en verrijzenis, van ds
nederdaling van den Heiligen Geest over
de apostelen; maar we kennen het te zeer
als honderd en één feit; we stellen het
te zeer gelijk met de andere gebeurte
nissen in de geschiedenis en de voorvallen
van. dees tijden, we vatten er niet van de
diepere beteekenis en leven ook niet van
hunnen weldad-igen invloed want an
ders zou het met ons en de wereld veel
beter gaan.
Want we zitten in de klem; er drukt
iets op ons en we verlangen naar bevrij
ding; er moet verlossing komen.
SPOT IS GEEN ARGUMENT
Het mocht bij de volkeren van eender
welke natie, in eender welke periode >nog
goed en voorspoedig gaan; als ze thuis
zaten in hun villas langs de zee, in hun
kasteelen op de bergen, in hun huizen
langs de baan, in hun hutten in de vel
den en langs de bosschen, er is altijd een
zucht geweest naar verlossing; er drukte
iets op hen, hun gemoederen konden niet
vrij ademen. Ze wisten wel dat ze tegen
al het kwaad van buiten niet bestand
waren en dat ze zelf soms ook wel iets
hadden misdreven, waarvan ze moesten
kwijt gescholden.
Er is altijd een zucht naar bevrijding
en verlossing geweest; elke godsdienst kul-
tiveert eene gedachte van verlossing.
Maar één heeft waarlijk bevrijding ge
bracht; één heeft de menschen echt ver
lost; Jesus Christus. Hij trok er niet op
los met zwaarden en stokken. Maar Hij
heeft slaven vrij heen gezonden; de vrou
wen heeft Hij in eere en deugd hersteid;
de werkers, de proletariërs, de visschers
heeft Hij geroepen tot de grootheid van
het apostelschap m aan een van hen
heeft Hij geschonken het primaatschap
om allen te leiden in waarheid en liefde;
Christus bracht de verlossende waarheid:
Veritas libenavit vos! De bezetenen heeft
Hij verlost. Ook ons heeft Christus ver
lost; want we klagen wel dat we gebukt
lcopen onder de macht van banken en
van wapsns; maar als ge kwaad hebt ge
daan onder wiens klauw leeft ge dan en
wie zal u dan redden?
Uit de diepte van een hel werden we
gehaald; in onzen val werden we opge
richt. Nu mogen we niet blijven staan;
we moeten verder op en hooger nog dan
het dagelijksch gewoon leventje van half
slachtige christene menschen. Als we voor
ons geestelijk leven zooveel deden als voor
ons dagelijksch broodverdienen of ons
lichamelijk onderhoud, waren we heiligen.
Welwaart is goed; maar heiligheid is
meer waard en ook meer noodig. Die hei
ligheid koopen we niet met spaarcenten
of het werkloon of de ondersteuningsgel
den of met stukken van compagnie's. Hei
ligheid hooggekwoteerd menschelijk leven,
bereikt men met dicht te gaan staan on
der den boom van het leven, het kruis
van Christus en zich te laven aan de
bronnen: de sakramenten.
Heiligheid, spotten de lauwen en de
kwaden, vult ons magen niet! Jawel!...
Want als ge naar heiligheid streeft dan
onderhoudt ge het eerste en het derde,
en het zesde en het achtste en het ne-
gnde en al de andere geboden; en dan
komt er orde in uw leven maar ook orde
in de maatschappij. De welvaart kan dan
niet uitblijven; nu is die geschokt omdat
de wetten die God uitvaardigde en Chris
tus kwam bevestigen niet worden onder
houden.
Men zal er mee lachen en ook met de
aanmaningen van den Heiligen Vader om
het eeuwfeest van Christus' wonder ver
lossingswerk praktisch te vieren.
Maar spot en lach zijn geen argumen
ten; het is de taktiek van de kleinzieiligen.
Persdienst: Credo.
P. A. NUYENS O. p.
DE HAL
SANSEN-VANNESTE, Poperinge KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
Voor Negers en Zoulou's, voor Roodhui
den en Eskimo's zal zijn bloed niet tever
geefs vloeien. Maar voor de meesten onder
zijn eigen volk, het dierbaarste onder al
len, is rijn lijden vruchteloos; zijn goed
heid botst tegen de koppigheid en den
onwil van het Semitisch ras. De Joden
zullen niet zingenO Kruis van mijn
Wieg, wees ook het Kruis van mijn graf.
Hij zal nog eens ln bedevaart gaan voor
rijn volk. Ze zullen Hem door de straten
leiden, lijk de vijanden hun krijgsgevan
genen geerne rondleiden langs alle wegen
om ze te toonen als levende tropheën der
overwinning.
Van al wat Hij doet vandaag, mag Hij
denken: 't Is de laatste keer van mijn
leven; 't is de laatste keer dat ik hier
voorbij ga; de laatste keer dat Ik hier
bid, dat ik hier val.
Men geeft Hem rijn kruis te dragen; als
timmerman met vakkennis ziet Hij van
welk hout het is. Wie weet, heeft Hij dien
boom niet weten groeien en in blad staan
ergens in een dorp, wel indachtig dat deze
stam uitverkoren was om eens geveld te
worden en op Calvarie verplant. Hij
heeft vroeger soms bij dien boom neer
geknield en gebeden. Wi zal 't zeggen
hoeveel maal? Hij omhelst den balk.
Vooruit klinkt het commando- zoo
kort als de klets der karwa
De soldaten en 't laag gepeupel vloeken
en schelden; de grove woorden zijn de
punten en komma's van hun zinsneden.
De spotzieke Joder. treiteren. De vreem
dgingen zijn niet veel van zegs en vragen
uitleg aan de inwoners der stad: Wat is
er hier gaande Deze geven het ant
woord
-'t Is die Profeet, gij weet wel... Hebt
gij er niets van gehoord? Hij wordt he
den gekruisigd.
«Wat heeft Hij uitgemeten?»
We gaan er niet van spreken.
Dat zeggen ze op den toon lijk iemand
die van acher den winkeltoog zeggen zou:
't Is vandaag warm weder.
Verder een groep pelgrims. Ze blijven
staan en vragen Wat is er? Is er een
ongeluk gebeurd? Zie eens al dat volk
ginder.
Neen, 't zijn de gestraften met hun
kruis; tegen den hoogdag wordt het ge
vang leeggemaakt. Dat is alle jare zoo.
Is' 't maar dat? En ze gaan voort
de merkwaardigheden der stad bewonde
ren. Er is veel volk op de been; Partiien,
Meden, Phrijgiërs, Kreten, Araben, enz.
cp zoek naar een lokaal of een Paaschlam.
Van uit hun balkon nemen de dames
den stoet in oogenschouw, de heeren van
op de daken.
Ga mee in die processie, als ge er tegen
kunt, ge zult het niet beklagen, bekijk
dien Man der Smarten, volg zijn voet
srappen en binst al dien tijd zult gij een
goe werk doen.
Neern uw kruis op vo'g Hem. Het is
geen rozenweg. Probeer en go op naar
Golgotha. Indien de berg niet naar ons
komt, moeten wij naar den berg gaan.
DE ONTMOETING
Kij sleept zijn kruis niet, Hij draagt het
en 't botst en bontert op de suraatsteenen
en 't doet den last zinderen op de gekwet
ste schouders. Hij houdt er aan, 't is als
ten schat. Hij laat niet los.
Het gewicht is te zwaar voor een
mensch die .eads zooveel bloed verloren
heeft. Zijn krachten verminderen nog
elke minuut, eindelijk plooien zijn knieën
en Hij valt. V/at ze toch durven doen met
Hem, ze slaan en Hij laat ze doen, zonder
tegenspraak. Hij raapt al »';n moed thoope
en geraakt weer te been. Zijn moeder
Maria had gisteren avond ook haar Geth-
semani, zij ook bad alleen; «Laat dien
kelk voorbijgaan.Nu staat zij in de
haag der nieuwsgierigen, zij wil Hem nog
eens zien en meegaan tot waar ze mag.
Van verre riet ze Hem vallen. Toen Hij
als kind nog viel al spelend, berispte ze
Hsm niet, maar nam ze Hem op en vroeg
medelijdend: Waar doet het zeer?
Haar moederhand laaide de pijn weg.
Maar nu. moet ze hand over herte leggen
en alles zien alsof 't van een vreemdeling
ware. Gij hebt Hem aan de men
schen gegeven, zie hoe ze Hem u weere-
geven.
Nu kan ze er niets aan doen. Dat is
haar grootste verdriet: niets te kunnen
dosn aan Dengene dien ze zoo bemint.
Hij kan ook niets doen voor haar, niet
eens haar minzaam zeggen: «Wees ge-
grco-t, Moeder, vol van gratie.Hij gaat
voort mot zijn boom die dokkert over de
kalrij; zijn boom moet de hoogte op, daar
moet hij wortel schieten en met zijn top
naar den hemel uitstralen en vruchten
dragen. Maar Hij is er nog niet. De drager
strompelt voort als een lastdier. Aan 't
bloed ziet gij alwaar Hij voorbijging; op
de steenen schrijft Hij in 't rood een mo
nographic van 't menschelijk lijden.
Sedert Hij gisteren avond Malchus' oor
genas, schijnt zijn macht uitgeput; pas
sief. lam, ge kunt niet meer, laat Hij met
zich leuren zooveel ze maar willen. Voor
rich zelf doet Hij geen wonder.
GEDULD
Men mag met Hem alles doen: rijn
kleeren afrukken en weer aandoen, Hij
zwijgt lijk de mannequinvoor den
kleermaker. Men mag Hem een last
geven boven rijn macht en Voort!
roepen. Hij gaat zoolang Hij kan. Men
snakt Hem op als Hij valt en Hij rekla-
meert niet. Als dit geen geduld is, dan
is er geen.
Welke litanie zou Hij gebeden heb
ben binst zijn grooten ommegang? Hier
geen letterkunde, geen ontboezemingen,
schoon genoeg om in een Kerkeboek te
staan met gulden sneê. Geen klacht, geen
gebenedijd wo d.
Heeft Hij niet inwendig verzucht: Help
mij, ontferm U mijner. Door mijn geboor
te... door mijn kindsheid ontferm U mij
ner, Vader. Door mijn geeseling... door
mijn kroon... door mijn kruis, gewaardig
U mij te verhooren.»?
Welken paternostervan ellenden
heeft Hij gelezen al gaande den langen
toer van de steê? Voor mijn moede
voeten, Kyrie eleison. Voor mijn bloedend
hoofd... voor mijn hijgende borst, mijn
kloppend hert... Kyrie eleison.»
Binst die godvruchtige oefening dragen
de kopstukken der Joden gebeden op den
boord van hun kleederen gebrodeerd en
op hun hoofddeksel, ze paradeeren in al
hun voldaanheid en zelfbehagen in plaats
van op hun knieën te vallen en vergiffenis
te vragen. Eens zullen rij ook een litanie
zonder einde aframmelen in de wanhoop
hunner eeuwigdurende strafDoor dit
kruis, door dien Lijder, door zijn doornen,
door zijn geesels voelen wij de eeuwige
weerwraak, mea culpa't is onze
schuld.
LAATSTE VAL
Hij valt nog. Zijn liefde tot God en tot
de menschen doen Hem weer opstaan.
Maar nooit laat Hij zijn kruis gaan tel
kens Hij neerezakt. Hij maakt maar één
meer uit, Hij en 't kruis.
Hij valt voor den laatsten keer, op eeni-
ge stappen van de bestemming. Hij pro
beert om weer op te staan, de laatste
stappen te doen de noodigste maar ook
de lastigste, Hij poogt lijk een sjouwer
het kruis nog eenige meters ver te dragen,
Hij probeert om zich op te richten, pro-
beeren zelfs gaat niet meer. Niet hopen
op vooruitgang en toch opwillen, den bij
val niet verwachten en toch volherden.
Zal Hij hier sterven op straat? Het wa
re te schamel.
Het scheelt niet veel of Hij sterft wer
kelijk op straat. Maar toen rijn Heilige
Moeder te Bethleliem doolde dien Kerst
avond schold het ook niet veel of Hij
werd waarlijk op straat geboren. God
delijke Sukkelaar, verheven Tobber, die
ons verkwikt door zijn uitputting.
Machteloos, geknakt, reept Hij in een
veerkrachtig opspringen al rijn krachten
bijeen. Nog een duw. Hij wankelt. Had
Hij rijn kruis niet, Hij zou nog niet voort-
kunnen. De Cyreneër helpt meer dan in
't begin; hij zegt niet meer lijk in 't eer
ste: Waarom juist ik? Hij krijgt com
passie en plukt de eerste vrucht van dien
kruisboom door de navolging van Chris
tus: liefde voor het kruis.
De Lijder doet rijn best. Zijn beenen
willen niet mee. De soldaten slaan lijk
op een peerd dat den boom uit de diepte
trekt. Hij begeeft onder den last. Maar
Hij zal ons nooit slaan als wij onder den,
last zullen bezwijken. Hij roept ons toe:
Komt tot Mij, die beladen rijt.
Wij ook zullen altijd herbeginnen, im
mer vooruit, vooral voor de laatste twin
tig stappen, wij rijn nog nergens zoolang
wij den bergtop niet bereiken. We hebben
niets gedaan zoolang nog iets overblijft
te doen. Altijd herbeginnen, nooit op
geven, met het gedacht op dien laatsten
val, die duizenden zielen heeft opgebeurd
langs hun kruisweg.
Zie 'k mijn kruis bij 't uwe, Meester,
O hoe kleen,
En toch klaag ik Gij, mijn Jezus
lijdt alleen. a. B.
saBiaBBBaBsansBBBasBasosaaBi
Ter gelegenheid van het Heilig Jaar
werd een sprekende film gedraaid in de
hovingen van het Vatikaan.
Hierboven ziet men de Heilige Vader
bezig een eindje van de genomen film
na te zien.
Zondag laatst greep de Algemeene Ver
gadering der Tentoonstellers plaats, te
midden eener levendige belangstelling.
Na afloop dezer werd een bezoek ge
bracht naar de lokalen .der Foor en de
standplaatsen werden de deelnemers aan
geduid.
Eenieder, in de mate van het moge
lijke, bekwam voldoening en de lokalen
zijn zeer goed bezet, zelfs ware het moei
lijk, zooniet onmogelijk, nog nieuwe deel
nemers te aanvaarden.
Ter Inlichting der tentoonstellers wor
den de volgende waarschuwingen ver
strekt:
De lokalen worden, van af de Maan
dag voor Paschen, toegankelijk gesteld
voor het oprichten der stands, te begin
nen van 8 ure 's morgens tot 19 ure
's avonds.
Na afloop der Foor moeten alle voor
werpen uit de lokalen gehaald worden,
ten laatste den Dinsdag avond na Pa
schen.
Het is verboden aan de elektrische lei
ding in de Middelbare School te raken.
Degene welke wenschen licht en drijf
kracht te gebruiken moeten zich tot het
Komiteit wenden om de toelating te be
komen. Na afloop der Foor zal een des
kundige het verbruik van eenleder vast
stellen.
De Heer Bouteca, Bestuurder der Be-
roepsschool, is zoo welwillend de lokalen
dezer inrichting toegankelijk te stellen
voor de leerlingen der school welke de
Tentoonstelling bezoeken op Goeden Vrij
dag, van 9 tot 12 ure 's morgens en van
14 tot 16 ure 's namiddags. Deze toelating
is ook toepasselijk op de gewone bezoe
kers der Foor.
Uit hoofde van het vieren van het Hei
lig Jaar is door het Komiteit besloten
geworden, geen muziek toe te laten in
de Tentoonstelling op Goeden Vrijdag.
Op Witten Donderdag moet alle op
richting der stands geëindigd wezen om
12 ure 's middags.
De plechtige opening der Foor geschiedt
op Witten Donderdag, te 2 ure. De lo
kalen blijven open tot 19 ure 's avonds.
Op Goeden Vrijdag, opening van 9 tot
12 ure 's morgens en van 14 tot 18 ure
's avonds.
Op Zaterdag, opening om 8 ure tot
12 ure 's morgens en van 14 ure tot 18 ure
's avonds.
Op Hoogdag van Paschen, opening te
9 ure tot 12 ure 's morgens en van 13
tot 19 ure 's avonds.
Op Tweede Paaschdag, opening te 9 ure
tot 12 ure 's morgens en van 13 tot
19 ure 's avonds.
De bijzonderste maatregelen tot het
houden der jaarlijksche Foor rijn getrof
fen en alles laat voorzien dat een grooten
bijval haar zal ten deel vallen.
Ter herinnering wordt er verzocht aan
de milde schenkers van prijzen voor de
Tombola, den aard der prijzen en de
namen der gevers bekend te maken aan
de Heer Prosper Craye, Eoterstraat, die
de lijst ervan zal opmaken en aan de
weekbladen mededeelen.
Om te eindigen, achtbare Heeren Ten
toonstellers, maakt uwe stands zoo prach
tig en aantrekkelijk mogelijk opdat de
doeltreffende reklaam, welke gij zult ma
ken, rijpe vruchten moge dragen.
Aan de handelaars welke ten huize uit
stallen, wordt eene bijzondere inspan
ning gevraagd om hunne winkelramen
zco prachtig mogelijk te versieren en
hunne produkten zoo aantrekkelijk mo
gelijk uit te stallen.
De gansche stad moet op de dagen der
Foor in haar beste feesttooi gehuld we
zen om de talrijke bezoekers welkom te
heeten binnen hare muren.
JULIEN TAHON.
Op Donderdag 23 11., rond 19 u., wer
den te Koksijde, Zarren en Tielt, kleine
aardtriliingen waargenomen.
De inwoners van Koksijde beweren dat
kaders en meubels in de woningen zicht
baar trilden of aan 't zinderen gingen.
Te Zarren kwam het voor als zou een
zwaar beladen camion voorbijrijden waar
door glazen rinkelden, beelden en pos-
tuurkens waggelden op de meubels en
ruiten daverden.
Ook te Werken en Bovekerke beweren
inwoners de schokken duidelijk gevoeld
te hebben.
In Zeeland (Holland) werden ook schok
ken waargenomen.
God behoede ons van een grootere
ramp.
Zaterdag 1 April was het de dag vastgesteld om met grootsche plechtigheid,
ter gelegenheid van het Heilig Jaar, de Heilige Poort te openen.
De muur die de H. Poort van St Pieterskerk te Rome afsluit werd verleden
week afgebroken. De poort was dus nog alleen afgesloten door den buitenmuur,
die opgebouwd werd, dadelijk na de sluiting, op 4 December 1925, en waarvan
de drie eerste steenen door den Paus werden verzegeld. Om gemakkelijker de
H. Poort te openen werden ijzeren platen op den muur voorzien opdat, na drie
kloppen door den Paus gegeven, op het ©ogenblik der ooerjian den muur in één
Blok sou neergelaten kunnen worden.
1 komen vroeg in het voorjaar.
Voorziet LI daarom tijdig van een pot
Verkrijgbaar in alle Apotheken.
BELGISCHE FABRIEK VAN
CHICCEJ WYPFELIER-TAFFIN
«o»>
M. C.F. Rowssel, Ride Green, Redhill;
M. Albert Voss, van Manchester en Miss
Lotte Voss, vermoedelijk de nicht van
voormelden Heer Voss;
M. Louis Deardon, Larde Street, South
port;
M. Hugh Mac Ilrath en Miss K. Mac
Ilrath, van Sidney, Australië;
De bemanning bestond uit:
Kapitein L.L. Leleu, piloot, Hayden
Avenue, woonachtig te Purley, in Surrey;
M. E.F. Stubbs, marconist, Montbelle
Road, New Eitham;
M. W.Z. Brown, mecanicien, Church
Lane Drive, te Coulston.
Toen het machien boven Roeselare
zweefde had de telegrafist nog geseind
dat alles wel aan boord ging.
DERTIEN MENSCHEN VERBRAND
IN DE KABIEN.
Zooals hooger gemeld werd het vlieg
tuig gansch uiteengeslagen en plofte in
stukken ten gronde.
In de kabien moesten nog dertien per
sonen zich bevinden daar enkel twee per
sonen uit het vliegtuig waren gesprongen.
Doch wanneer men de laaiende overblijf
selen kon naderen kon men onmogelijk
veronderstellen dat zooveel menschen er
den dood in gevonden hadden.
Ook toen bericht kwam dat vijftien
personen de reis medemaakten kon men
met moeite gelooven dat nog dertien per
sonen om het leven moeten zijn geko
men ln dien hoop ijzer.
Van gansch het vorenste gedeelte van
het machien was niets meer over dan
verwrongen en verbroken ijzer, alles door-
eengestrengeld en diep in den grond ge
drukt. Al het hout was opgebrand. Rond
de romp in een wijden omtrek lagen wel
honderden stukjes hout en ijzer.
Men kan zich den schrikkelijken dood
inbeelden van die lieden die daar met
het tuig zijn neergeploft en ineengestuikt
en die, besprenkeld door de brandende
naphte, opgebrand en verkoold werden.
HET LIJK VAN DE VROUW.
Zooals hooger werd gezegd stuikte de
vrouw die uit het viiegmachien sprong
of viel, op een zestigtal meter van de
kabien ten gronde. Haar lichaam drong
een tiental centimeter diep in den grond,
al hare kleederen waren gescheurd, haar
hoofd was open gesprongen en de her
sens waren uitgespat bij heeie klompen,
haar lichaam was gebroken, gebarsten
en de rechterarm erg verbrand.
Het lijk had nog een zwarte schoen
aan, en volgens de stukken die om haar
hingen moest zij een zwarten mantel ge
dragen hebben. Het leek geen menschen-
lichaam meer, daar het zoo verminkt was.
Bij haar lag haar paspoort waardoor
men kon opmaken dat de arme vrouw
zekere Miss Valerie Thompson was, woon
achtig te Brussel, geboren in Engeland,
te Notammerburg, op 19-12-1903. Waar
schijnlijk moet de vrouw haar paspoort
laten vallen hebben toen zij in de ruimte
viel, om haar te doen herkennen. Zonder
die papleren zou men ze anders toch
nooit kunnen hebben herkennen daar zij
met het aangericht voren was gevallen
en daardoor gansch onkennelijk.
Aan haar pols droeg ze een klein hor
loge dat 2 uur 27 aanwees. Rondom het
lijk lagen nog voorwerpen, o. m. een deer
lijk gehavend foto-apparaat, extn inge
drukt bluschapparaat, een reddingsgordel
bij geval van een terechtkomen in zee.
Deze gordel was door een eekste oogge
tuige om haar lenden gelegd.
DE GEVALLEN MAN.
De man die men had zien uitspringen
bij het ontwaren van den rook kwam
terecht In de hoeve van den Heer Hen
drik Maes, op een 1500 meter van de
plaats waar het vliegtuig neerkwam. De
man, die in de lucht al buitelen neer
plofte en geen valscherm aan had, stuik
te op den grond op zijn rug. Het lijk lag
half gedrongen in de aarde. Zijn aange
richt was nog kennelijk maar was ver
wrongen, bloed liep uit zijne oogen, ooren
en neus.
Op den man werd o. m. een horloge ge
vonden dat gebroken was en waarvan de
wijzers 2.20 uur aanduidden, alsook een
zelvigheidspapieren waardooi men kon
opmaken dat de man den Heer Voss Al-
bert was, wonende te Keulen en geboren
te Zielpigh, in Duitschland, op 24-11-1363.
HET PARKET TER PLAATS
Rond 5 uur kwam het Parket van Veur-
ne ter plaats, onder leiding van den Heer
Viaene, onderzoeksrechter te Veurne.
Op order van de Hoeren van het Parket
werden de twee gevonden lijken naar
Dikamuide overgebracht. Toen net lijk
van de vrouw moest opgeraapt worden
was men ertoe verplicht de hersens met
de vingeren toeeen te rapen en dan ne
vens het afzichtig gelaat neer te leggen.
Nadien werd een auto-camionnette op-
geëischt om het uitgevallen goed naar de
gendarmerie van Diksmuide te doen over
brengen. Onder de gevonden goederen
vond men een fotoapparaat, een stuk kous
en een handschoen met de naam van Ka
tharine Mac Ilrath erin gedrukt, verders
nog dynamo's, twee postzakken, valiezen,
pakken handschoenen, een drietal zakjes
zilver in klompjes, een paar doosjes be
vattende goud, een pak maskers vobr het
opmaken van medepoppen, schoenen en
kousen der gedoode reiizigersexpressbrie-
ven waarvan enkele reeds half verband
waren, benoodig'heden voor werktuigkun
digen, allerlei kleedingstukken, papieren,
reddinggordels, enz.
Onder meer werd een stuk papier aan
getroffen, een tolverklaring, gestempeld
door het tolkantoor van Haren, met de
naam van een vliegtuig OO - A AIL. in
dienst op de lijn Brussel-Londen, der Sa
bena, met als loods den Belg Cocquyt, die
over enkelen tijd de vlucht Belgie-Congo
verwezenlijkte. Eerst werd dus door allen
gedaoht dat het vliegtuig geloodst was
door den Belg Cocquyt die men verkoold
meende in het vliegtuig. Later is zuiks
onwaar gebleken.
Dinsdag avond veunsdsn de overblijf
selen van het viiegmachien nog steeds.
Nadien werd order gegeven aan niets
te komen vooraleer de afgevaardigden van
de Engelsche vliegmaatschappij ter plaat
se zouden zijn, 's anderendaags.
HET BLUSSCHEN
Dinsdag avond, tegen den nacht, kwa
men de pompiers van Diksmuide om de
I3BEBSE7IK9BBBSBBS3fl8BiiB9SBBB
ruw, rood of bescha-
digd, worden weer vlug
gaaf en zacht met
Doos 4 en 71A frank .In alle Apothekers
Het overblijvende vorengedeelte van
nemen wijl de brand nog hevig wcedd
ken onder begraven lagen.
EERSTE INDRUKKEN
Dinsdag namiddag rond 3 uur wer
den we opgebeld uit Woumen en onze
correspondent vertelde ons door den tele
foon Er is hier een viiegmachien neer
gevallen; 't vloog al brandend in de lucht;
't brandt nog zoo gs wilt komen zien,
Tien minuten later waren we wsg in
auto.
BIJ DE RAMP
Te Woumen vroegen we waar de ramp
gebeurd was.
Rijdt maar door, werd ens geant
woord; 't is links langs de weg, juist ach
ter 't kasteel, op 1 kilometer var Dik
smuide.
Dra zagen we aan de beweging waar
de ramp gebeurde. Van op den steenweg
zagen we de rook opgaan. De keizei over
't kasteel leidde er naartoe, maar gendar
men hielden reeds de wacht.
We mochten door en in een paar hon
derd stappen stonden we bij het neerge
storte geraamte.
Wat daar nog lag was geen vliegtuig
meer; het was een hoop verwrongen ijzer
met den kop in den grond gestuikt: Hoe
diep? Niemand wist het; niemand der
eerste aanwezigen da3r, kan gissen welke
IJselijke ramp er gebeurd was.
Het vorenste gedeelte van het vlieg
tuig stak met de motoren en passagiers
kajuit in den grond; vlammen sloegen
op. Van lijken geen minste spoor te zien.
Het machien was doorgebroken en de
romp van den verbranden staart lag 30
meters verder; een honderdtal meters
verder lag de verzilverde vin van het
achtergedeelte. Een honderdtal meters
verder ook dan het tuig, maar meer
westwaarts, lag het lijk eener vrouw;
denkelijk uitgesprongen.
We vernamen dat op een paar kilo
meters van daar nog een lijk gevonden
was van een man die men had zien uit
springen. De man stuikte den grond in
en lag op den rug, dood.
RONDOM HET VELD
lagen pakken, valiezen, kistjes, schoenen,
foto-appareils tusschen verbrande en
brandende hout en kleedingstukken;
zwart gebrande kousen, papieren.
IIET PARKET
van Veurne kwam weldra ter plaats en
intusschen begon meer en meer volk toe
te loopen, maar een strenge ordedienst
was reeds ingericht en elkeen moest op
afstand blijven.
het vHegf-ibf. V/» konn-n de foto
s. Niemand verir.cedde dat daar 13 lij
hovingen en de velden gelegen achter,
het kasteel van Ridder Heindrickx-de Ghi-
leks, gelegen halfwege Woumen en Diks
muide, allerlei pakken, uit het vliegtuig
geworpen, neerstuikten alsmede, het li
chaam van een vrouwspersoon. Het ma
chien, gekomen op een hoogte van een
200 meters, maakte een korte zwenking,
duikelde met den kop omlaag en schoot
als een pijl naar omlaag. Van beneden
hoorde men de losbranding van het ont
ploffen van benrinebakken en motors en
geheel uiteengerukt stortte het viiegma
chien ten gronde. Een vleugel was afge
knakt, alsook de staart. Ooggetuigen ver
klaren dat zij gegil en gehuil gehoord
hebben van de inzittenden.
DE WRAKKEN.
De kabien, met de vleugels en motoren
stuikte het verst neer, diep ln den grond.
Onmiddelijk stond geheel dit deel in laaie
vlam. Een vijf en twintig meter verder
lag de staart, nog een vijf en dertig me
ter verder het lijk van de uitgesprongen
of uitgevallen vrouw, een honderdtal me
ter bezijden een stuk van een vleugel en
wat verder hst roer van het vliegtuig.
De pakken en vracht waren verspreid
op de velden, in een omtrek van twee
honderd metsr van de plaats waar het
vorenste gedeelte in den grond gedron
gen was. In het park van het kasteel
hingen een paar handschoenen.
De stukken van het machien lagen
op grondgebied van Diksmuide en het
lijk van de vrouw alsmede de reisgoede
ren op grondgebied van Essen, op een
150 meter van de groote baan, op het
land van den landbouwer Camiel Van
den Berghe.
DE EERSTE HULP.
De personen die de ontzettende ramp
hadden zien gebeuren en die daar dicht
bij woonden snelden ter plaatse waar zij
eerst en vooral zorgden om de uitge
spreide reisgoederen bijeen te garen en
het lijk van de arme vrouw te dekken
met zakken. De gendarmen van Diks
muide, Klerken en Pervijze alsmede de
Politie van Diksmuide en de veldwach
ters der omliggende dorpen kwamen toe
gesneld om de orde te handhaven en de
noodige maatregelen te treffen voor de
veiligheid der rendverspreide voorwerpen.
Het parket van Veurne werd onmid
delijk verwittigd.
HET VLIEGMACHIEN.
Aan de stukken die losgekomen waren
van het vliegtuig kon men onmogelijk
IPer ziet men cle twee stukken van het doorgebreken viiegmachien. Achter
aan de staart, 30 meters vorenop het ineengedrongen vorengedeeite.
Het Parket van Veurne met Keer Onderzoeksrechter Viaene en de Gendar
merie Overste van Diksmuide op de plaats der ramp Dinsdag namiddag.
WAT WE NADERHAND ZAGEN
EN VERNAMEN.
EEN VLIEGMACHIEN IN 'X ZICHT.
BRAND AAN BOORD.
Dinsdag namiddag, rond 2.20 uur, bij
klaar zonneweder, ontwaarden de inwo
ners van Woumen, Eesen, Klerken en
Diksmuide een machtig vliegtuig dat hoog
in de lucht zweefde, naar men schat op
een 2.000 meters hoogte, in de richting
van de zee vliegende. Plots bemerkte men,
toen het machisn nog boven Klerken was,
dat rook uit het tuig steeg en een pak
in de ruimte werd geslingerd. Eerst
dacht men dat het machien aan reklaam
ging deen met een of andere naam in
de lucht te schrijven en strooibriefjes uit
te strooien, maar spoedig werd met ont
zetting bestatigd dat ook vlammen van
uit de romp van het machien stegen en
dit gansch in vuur stond.
HET VLIEGTUIG ONTPLOFT EN
STUIKT TEN GRONDE.
EEN VROUW EN BAGAGE VALLEN
UIT HET MACHIEN.
Hst viiegmachien vloog nog een eind
voort, beschreef een wijden kring ln de
lucht al dalende, teen, juist boven de
vaststellen welk nummer het droeg en
aan welke maatschappij het toebehoorde.
Later bleek, volgens berichten uit Brus
sel, dat het een handelsvliegtuig was van
de Imperial Airwayde tweedekker
G. A. A. A. C. I., de City of Liverpool
machtig vliegtuig met drie motoren van
385 P. K. ieder, aie sedert jaren reeds
regelmatigen dienst deed tusschen Keu
len-Brussel en Londen.
Binnen korten tijd ging de City of
Liverpooldoor een nieuwer toestel ver
vangen worden, en kon plaats bieden aan
20 personen.
DE LIJST DER SLACHTOFFERS.
Te Haren (Brussel) was het machien
vertrokken te 13.36 uur met twaalf pas
sagiers 4 Duitschers, 7 Engelschen en
1 Belg en drie leden bemanning aan
boord.
De treurige lijst der slachtoffers luidt
als volgt;
Heer Eugène Kreglinger, Antwerpen,
Greote Markt;
Sir John Rowland; M. en Mevr. L.
Dibdin, van Carshalton; M. A.A. Thomp
son; Albert Court, Kensington.
Miss F.V. Valerie Thompson, van Hen
ley op de Theems;
