Tekorten aan Katholieke Mentaliteit
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
AMBTSJUBILEUM
Stukloope
Stukzitt enX;
Zonneslag
pUS?€
Economische Vraagstukken
DE ECONOMISCHE
WERELDCONFERENTIE GEOPEND
WONDERE GEBEURTENISSEN TE BEAURAING
Tot Gods eer
te Roeselare
EEN POLITIEKE REDE
VAN MINISTER POULLET
MUSSOLINI
bij da Iiaïiaanscïte legeroefeningen
Drie nieuwe verschijningen
ZONDAG 18 JUNI 1933.
WEEKBLAD :|35 CENTIEMEN.
«DE HALLE»
Kathoöek Weekblad van leper.
Bureel:
Boterstraat, 17, 1EPEF.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR
'per post)
In 't Land 18,60 fr.
Frankrijk 35,— Ir.
Congo, Engeland 40,— fr.
Amerika. Canada en an-
d'f* landen 60,— 1
I
Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
Tostcheckrekening N' 15.570.
TeL Poperinge N' 9.
Kleine berichten per regel 1.00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4 r-0 fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bl per regel 2.50 fr.
Berichten op 2« bL per regel 1.75 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 5.03 fr.
Te herhalen aankondigingen
prijs op a invraag
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen de Donderdag men.
Zondag gaat het Brood des Hemels
Stoetsgewijze door de stad,
Christen menschen, gaat al mede.
En aanbidt uw groots ten Schat.
Buigt uw hoofd voor d'heilig' Hostie,
Voor dat Brood dat Jesus is,
Jtrus. God en Mensch te samen,
's Altaren geheimenis.
Oog en mond en hand misklappen
Ais zij zeggen: dat is brood;
God zei 't anders, d'eeuwge Waarheid,
's Avonds vóór zijn marteldood.
*t Brood is 't Vleesch en 't Bloed der God-
Jesus Christus in persoon, [heid,
Spijs en drank voor onze sleten,
En der zielen eeuwig loon.
Golgotha zag Jesus' Menschheid,
Wij. wij zien noch God. noch Mensch,
Maar gelooven vroom en vastlijk
Op Gods Woord en Wil en Wenseh.
Thomas moest zijn vinger steken
In de wonde van Gods zij.
Vooraleer in Hem te g'looven.
Laat ons wijzer zijn dan hij;
Laat ons g'looven en belijden
Dat dat Brood de Godheid is,
't Vleesch en Bloed van Onze Vrouwe,
't Kindje der Besnijdenis,
Die gevlucht heeft naar Egypte,
En met Jozef wrocht en leed,
En daarna drie volle jaren
Zijne leering kennen deed,
Die, op 't punt ons te verlaten,
Brood veranderd' in Zijn Vleesch,
't Heilig Sacrament instelde.
Leed en stierf en weer verrees.
Lof en eer aan God den Vader.
God den Zoon en God den Geest,
Eénen God en drie Personen
Zijn in 't Godsbrood steeds geweest.
't Godsbrood is 't begin en 't einde
Van wat is en wezen zal.
Onze Schepper en Verlosser,
Onze hulp en troost en al:
Laat ons juichen, jub'len, zingen
Voor het Heilig Sacrament;
Laat ons al doen wat wij kunnen
God is nog veel meer gewend.
Heiligen, die vroeger leefdet
En het Godsbrood hier aanbadt.
Leert aan alle stadsgenooten
Dat de Hostie God bevat;
Leert ons uwe hemelzangen
Opdat elkeen medezing',
Leert ons God aanbidden, eeren.
Vraagt voor ons Gods zegening.
18 Juni 1933.
25 JAAR BURGEMEESTER
Zondag heeft Roeselare met veel luis
ter het ambtsjubileum als 25 jaar burge
meester van haar sympathieken katho
lieken burgemeester, senator Heer Jan
Mahieu-Liebaert gevierd.
Het feest begon met een plechtige Hoog
tiif. Het banket werd voorgezeten door
door Z. Exc. Mgr Lamiroy en Minister
Hrjllet.
's Namiddags nad een stoet plaats die
luizenden nieuwsgierigen naar Roeselare
due.
Roeselare beleefde een zijner schoonste
lagen en met heel de bevolking is onze
pensch: «Leve lang Heer Burgemeester
Mahleu, Mevrouw "ahieu en de Familie
tfahleu
Benauwende cijfers.
De toekomst is niet rooskleurig,
maar ook niet hopeloos.
Op het feestmaal te Roeselare. ingericht
ter gelegenheid van het ambtsjubileum
van burgemeester Mahieu, legde de heer
Poullet, minister van Binnenlandsche Za
ken, een politieke verklaring af, die tref
fend was in al hare beknoptheid en zake
lijkheid.
Ik kom, zoo sprak Minister Poullet,
hier geen goedkeuring noch handgeklap
vragen. Ik breng hulde aan de dames van
Roeselare die me als vel- anderen hun
protest stuurden tegen de getroffen maat
regelen. doch zij deden het op zulke uit
zonderlijke beleefde wijze, in tegenstelling
met vele andere telegrammen die ik ont
ving, dat gij hun moogt meedeelen dat
hunne klacht op bijzonder welwillende wij
ze zal onderzocht worden. Ik wil hulde
brengen aan de geestelijkheid die niet
heeft geprotesteerd. En ik vraag hen een
gebed te doen voor opbeuring van het
land.
Waarom heeft de regeering de bespro
ken maatregelen getroffen?
De 1400 miilicen belastingen opgelegd
door de regeerirjg Renkin, de 1400 millioen
opgelegd door de regeering Jaspar in De
cember 1932, waren niet voldoende om
evenwicht te brengen, en daarom waren
nieuwe maatregelen noodig. Velen zijn
niet ingelicht over den nijpenden geldelij-
kea toestand waarin het land verkeert. De
opbrengst van de nieuwe belastingen is
onvoldoende, de rechtstreeksche belastin
gen geven 37 millioen min dan voorzien,
de douane- en accijnsrechten 227 millioen,
de registratierechten 200 millioen, de an
dere posten 47 millioen.
Een totaal tekort daar alleen dus van
500 millioen frank. EK. toestand is slecht
en de crisis duurt voort. De waarde van
den nationaien rijkdom is sedert 1930 ge
daald met 87 milliard frank.
In 1930 waren er 5.300 ondernemingen
die winst maakten, nu zijn er nog 4.000; in
1930 maakten er 1300 geen winst, nu zijn
er 2945 die geen .vinst maken. De dividen
den zijn gezakt met 30 t. h. en de loonen
in de privaatnijverheid met 25 en 30 en in
sommige gevallen met 35 t-. h. Het is dus
begrijpelijk dat de Staat niet hetzelfde
kan blijven doen als drie ja: r geleden. We
raceten dien toestand overwegen. Niet
koppig zijn om verbeteringen te brengen
aan de genomen maatregelen waar er te
brengen zijn, dat zal de houding zij- der
regeering, niemand mag dan ook koppig
zijn tegenover ons en overdreven eischen
stellen.
De toekomst is niet rooskleurig, maar
zij is ook niet hopeloos. We moeten in sa
menwerking en verbroedering onzen steun
vinden en de crisis daardoor traohten te
overwinnen, zooals we de crisis van den
oorlog, de crisis van het herstel, en de cri
sis van 1926 hebben overwonnen! Lang
durige, aigemeene toejuichingen volgden.
IBBlEaSBBBBEB3SS3&SBSiGBBflBBB
Gebruikt Chicorei
Wyppelier-Tafïin, 't is de beste.
IIIBBBBBIBlBBBBBSSISasaSSSaB
Doos 1 en 7'^ frank.
In alle Apotheken
(Vervolg.)
Vele katholieken brengen in ter hunner
verontschuldiging hunne milde medewer
king aan werken van liefdadigheid, en
meenen op die wijze voldaan te hebben
aan hunnen socialen plicht. Goddank dat
ze deze nog niet in den steek laten doch
deze werken vermilderen slechts de kwa
len in plaats van ze af te schaffen of te
doen verdwijnen in de maat van het mo
gelijke. Voorkomen is beter dan verhelpen
en zelfs dan te moeten vernietigen.
Het volk vraagt hedendaags geen ver
zachtingen door de katholieken, maar wel
een opgeven van princiepen en handelin
gen die in hunne oogen eene onrechtvaar
digheid bevatten, en het tot stand komen
van eene orde die meer rekening houdt
met de menschelijke waardigheid, en de
maatschappelijke rechtvaardigheid. De
rechtvaardigheid weigeren om zich de
weelde te versohaffen de naastenliefde te
beoefenen draagt alleen maar den schijn
van katholieke geestdoch in werkelijk
heid is dit tegen de katholieke mentali
teit, omdat volgens 't woord van GOD de
naastenliefde moet de Zoen zijn die recht
vaardigheid met den vrede verbindt, en
niet onafhankelijk van beide kan optre
den. Een katholiek van den ouden stem
pel betaalt eerst zijn schulden en oefent
dan de vrijgevigheid. Hij moet eerst zijn
verplichting van rechtvaardigheid vervul
len, eer hij mag spreken van de aalmoesen
die hij geeft. Een katholiek die zijn ka
tholiek zijnals ontegensprekelijk wil
doen doorgaan met te zeggen in zijn
naieveteit: Ik geef zooveel voor dit werk,
en zooveel voor dat werk, zooveel aan de
zen en zooveel aan genen, heeft het heel
verkeerd op met de echte opvatting van
het katholicisme alsof dit de toetssteen
ervan ware. Die geeft uit katholieken
geest, geeft in 't verborgen veel liever dan
in 't openbaar, en spreekt maar noodge
dwongen over zijn aalmoesen, en toch al
leszins nooit om ermede zijn katholicisme
te bewijzen, dat er eer door vermindert.
Daarbij een echte katholiek houdt zich
niet bezig met den minderen man op eene
wijze welke deze niet verlangt noch ver
wacht. Een katholiek roept de Christelijke
Leer niet in om zijn weerstand aan som
mige volkseischen te wettigen; echt ka
tholicisme is geen werk van eigen ver
beelding, maar het aanvaardt de Christe
lijke Leer gelijk ze is en gelijk de KERK
ze uitlegt en vindt redens genoeg om zijn
optreden ten voordeele van den minder
bedeelde te wettigen, zelfs tegen zijn be
vooroordeelde vrienden in. Vooraleer ver
der het onderzoek te drijven nopens «Te
korten aan Katholieke Mentaliteitla
ten we eerst den tijd aan sommige per
sonen die nog nooit aan hunne katholieke
mentaliteit hebben getwijfeld, eens goed
op de knieën een ernstig gewetensonder
zoek te doen, en als ze geen schaduwen er
op vinden dan mogen ze zich gerust nog
onder het getal der Dwazenrekenen
waarvan de H. Schrift zegt dat het getal
oneindig is, en er bij voegt Niemand is
wijs tenzij hij die nadenkt in zijn hart,
m. a. w.: die 't harte niet te hoog draagt
maar het laat doorvorschen door het ver
stand, verlicht door den geest van GOD,
die luide genoeg spreekt voor degenen
welke luisteren willen naar GOD's KERK
en in ingekeerdheid kunnen overwegen.
Onderzoeken we nu eenlge betrachtin
gen die ontsproten zijn uit den industri-
eelen, economischen en maatschappelijken
ommekeer, en die van dag tot dag grooter
worden, en zien we eens naar hetgeen men
er moet tegenover plaatsen uit naam der
christene beginsels.
Er bestaat bij den werkman een
eisch naar meer gelijkberechtiging; hij
ook wil rechter zijn van zijne verlangens
en van zijn noodwendigheden; hij wil
daarenboven samenwerking van gelijke
met gelijke, overtuigd dat zoo hij niets
kan zonder den werkgever, deze op zijne
beurt ook niets kan zonder den werkne
mer.
Wat kunnen wij daartegen opwerpen na
mens de katholieke princiepen? Niets...
De wijsbegeerte, de godsdienst en de
politiek, aanzien de arbeiders als ont
voogden; op hen alleen valt de verant
woordelijkheid van hun individueel en van
hun familieleven, en ook van hun zalig
heid. Waarom zouden ze onbekwaam zijn
de voorwaarden te beoordeelen van hun
dagloon, van hun werk. van hunne woning
of van hun streven en hun ideaal? De
voordeelen en privilegiën toegekend aan
de hoogere standen en aan de geestelijk
heid waren eene erkenning van de groote
diensten die zij bewezen aan de belangen
van het volk. Het volk had hunne be
scherming noodig, en er gingen met die
privilegiën veel zware plichten gepaard.
Maar als de arbeider het genot nu op-
eiseht van eene normale, menschelijke
bedrijvigheid, uit welken reden zou men
hem dit mogen weigeren?
De geschiedenis van de laatste eeuw
heeft bewezen dat velen der Hoogere stan
den de belangen van het volk te slecht
gediend hebben opdat dit geduldig voort
zou blijven zwijgen. Met welk recht ver
klaren sommige partoons dat zij de va
ders zijn en de voorzienigheid van hun
volk? Wie heeft hun die zending gegeven?
Wanneer heeft Christus hun gezegd;
Weidt mijne schapen en mijne lamme
ren
Dat woord werd tot Petrus gesproken,
en wat zegt de Petrus van nu? Leest zijn
Wertldbrieven, en voornamelijk Quadra -
gesimo Anno
De werkman wil samenwerken, handelen
niet als onbeschaamde, verwal-ene en over
moedige maar als gelijkberechtigde
mensch.
Namens welk princiep kan het hem ge
weigerd worden?
Wellicht uit klasse vooroordeel, doch ze
ker niet uit Evangelische geest. Eigenlief
de en vrees voor bedreigde voorrang en
macht, zoeken veelal schijnreden van
RECHTEN. Persoonlijk belang zit zoo
diep in den mensch, om het er zoo maar
zonder volhardende beoefening van den
Katholieken geest ineens uit te rukken.
Daarbij het valt zoo lastig aan den
mensch, te moeten bekennen dat hij te
weinig heeft gegeven aan zijn mede-
mensch; 't blijft altijd nog het eigenschap
van het klein getal te kunnen bekennen;
IK HEB GEMIST. Het is duidelijk voor
alle verstandige arbeiders dat ze op de
bekwaamheid niet kunnen aanspraak ma
ken om over alle zaken, vooral de techni
sche aangelegenheden, een beslissend oor
deel te vellen; ook dat willen ze niet. Ze
aanvaarden de rechten en de noodzake
lijkheid van 't kapitaal en van de geleerd
heid, waaraan zij in groote mate hun le-
vensbestaan te danken hebben maar ze
verzetten zich tegen absolutisme. Absolu
tisme zonder recht op onderzoek of be
oordeeling is hetgeen den arbeider doet
gevoelen dat hij als min berechtigde wordt
behandeld.
Het is niet in de technische inrichting
dat verstandige arbeiders hun woord wil
len zeggen; ze weten dat ze daartoe geen
deskundigen zijn maar waar ze hun woord
willen meespreken en terecht, het is in
de sociale inrichting, omdat daarin hun
ne mcnschriijke waardigheid in 't gedrang
komt; en daar hebben ze ook hunne on
aanvechtbare rechten, die ze van God ge
kregen hebben gelijk iedereen.
Niemand dus heeft het recht zijn Ka
tholicisme in te roepen om den arbeider
het vermogen te ontzeggen zijn eischen
te doen gelden voor een mensch waard ige
behandeling, waar het gaat over sociaal
leven, godsdienstig en zedelijk leven, t. t. z.
over het samenleven van menschen als
menschen en van menschen als verant
woordelijke wezens tegenover zich zeiven,
tegenover anderen en tegenover God.
De vraag bij Katholieken mag nooit
zijn: Wat zal ik verliezen bij het aan
brengen eener verandering? maar Wordt
door deze verandering de rechtvaardigheid
onder de menschen meer gediend? En
is er persoonlijk verlies, dan is het maar
restitutie van een schuld, en DAT AL
LEEN is KATHOLIEKE ZIJN IN DOEN
EN LATEN, ja zelfs wanneer het kost en
ontberingen oplegt!
De vruchten van gezamenlijk werk moe
ten in verhouding worden verdeeld; dat
zijn de werken van het geloof, en niet al
leen de woorden. Woorden uit een Katho
lieken mond zijn ook maar klanken als
ze niet als echt bewezen zijn door daden.
En deze alleen zijn de getuigen en de
woordvoerders van eene echte, onver-
valschte Katholieke mentaliteit. Katho
lieken moeten eerst aan zich zeiven de on
derwerping aan een rechtvaardig lot aan
prediken eer ze vooruit komen met die
preek voor den ongelijk-berechtigde, en
met de rechten van dezen, hun eigen plicht
herkennen, 't Is hard om zeggen, maar
't is de waarheid, en de waarheid eindigt
altijd met te bevrijden?
We spreken niet van het aan banden
leggen maar voor de bevrijding van de
Katholieke mentaliteit. Zich de arbeiders
niet aantrekken of hun lot op een slech
te wijze aantrekken komt op het zelfde
neer.
We vellen geen oordcel nopens de mee
ning of intenties van de Katholieken maar
alleen over de gedachten van velen onder
hen. En we meenen te mogen bevestigen
mt vrienden en vijanden die klaar willen
zien, dat de oorsprong van de groote ge
schillen en konflikten en ook hun behoud
wel liggen in een VERSCHIL EN TEGEN
OVERSTELLING VAN MENTALITEI
TEN, de eene van EVOLUTIE, ik zeg niet
altijd van vooruitgang, en de andere van
CONSERVATISME, dat, zander het te
willen misschien, uitkomt op stilstand of
achteruitgang van het maatschappelijk
leven, doordien er geen aanpassi-g meer
is op de nieuwe nooden.
In het konflikt van deze 2 zienswijzen
en daaropvolgende levensrichting, ligt wel
eene hoofdoorzaak van de ontchristelijking
van de massa.
De nieuwe eeuw; ingeluid door het ma-
chienewerk, eischt een hersmelten van
vele politieke en sociale instellingen; eene
herziening van ingewortelde gebruiken en
zegswijzen, die als klinkende munt nog
blijven gelden, alsof ze de eenig gangbare
levenshouding ontegensprekelijk bevatten
en uitdrukken. Wat alleen onaantastbaar
en eeuwig blijft, is ons CHRISTENDOM,
zijn DOGMA'S, zijn ZEDELEER en zijn
HIËRARCHIE.
Er was dus spraak van een verzaken
aan lievelingsgedachten, aan tradities
waarin men zich op het gemak weldoen
de, weg en weer wentelde, aan voordeelen
waarvan men niet gaarne afscheid nam.
In 't kort, men had moeten herbouwen.
Welnu, men herbouwt nooit zonder af
breken. en men breekt nooit af zonder te
schenden of pijn te doen; en zeker onze
gedachten en gewoonten hangen innig sa
men met ons vleesch. Al wie ze ons ont
rukt, vooral bij de sterke persoonlijkheden,
ontneemt stukken van onszelf, vergroeid
met het merg van ons wezen.
Het is eene grove dwaling te blijven den
ken dat de formaten die in het verleden
uitmuntend hebben geslaagd, nog heden
moeten bewaard worden in hunne vroe
gere beteekenis.
Er zijn veel van die slagwoorden die
pasten op een verleden slagveld, maar die
nu sedert eene nieuwe uitrusting is inge
voerd nog slechts dienstig zijn om voor
gaande veroveringen te verliezen. We moe
ten hedendaags op onze hoede zijn meer
dan ooit voor die personen die een schat
bezitten van slagwoorden, want ze slaan
veel halve durfkracht in duigen. Slag
woorden moeten woorden zijn, die niet
dienen om een verouderde slag te slaan,
die veelal een misslag is, maar om een
hedsndaagsche slag ten voordeele van het
recht van nu, met liefde, in huis te halen.
Er mist ja, bij veel Katholieken eene
verstandswelwillendheideene recht
geaarde neiging om welwillend zoeken te
verstaan wat past op 't oogenblik voor
't volkswelzijn, en deze is eene van de
moeilijkste vormen der naastenliefde.
KUNNEN EEN WELWILLEND OOR
LEENEN aan de gedachten die men niet
deelt wanneer die gedachten riiet veroor
deeld of gevaarlijk verklaard zijn door de
LEERENDE HOUDSTER DER WAAR
HEID: de Kerk; ziedaar eene bij uitstek
KATHOLIEKE MENTALITEIT, 't Is niet
voldoende, b. v. te zeggenLaat mij toe
een ander gedacht er op na te houden en
van de gave van spraakvaardigheid die
men bezit misbruik te maken om'minder
geschoolden tot hardnekkige weerstand
aan te hitsen tegen eene andere zienswij
ze, die misschien wel meer kansen bezit
om de redding te brengen in de heden-
daagsche nooden. Katholieken die tot
hiertoe altijd hebben mogen als orakels
spreken hebben dikwijls de beoefening
van de zelfkritiek zoo verwaarloosd, dat
ze ook niet meer aan anderen het recht
toekennen kritiek uit te oefenen op hun
zoogezegde orakels
Van zoohaast hunne orakels miskend
worden, stellen zij zich tot vijanden van
de anderszienden. Zij zelf kennen zich
alle recht toe, om met meer klinkende dan
verlichtende slagwoorden, anderszienden
klein te maken, en dezer houding te kri-
ticiseeren, maar halt! daar houdt het
recht zijn laatste grens. Wat zij aan zich-
zelven overmoedig,, toestaan, weigeren ze
brutaal aan anderen. MET WELK
RECHT?
Is 't omdat ze vreezen te begeven of om
dat ze aan hun prestige meer prijs hech
ten dan aan de Katholieke Waarheid en
Voorzichtigheid? Dan mag men nooit meer
zeggen dat die Katholieken dragers zijn
van de KATHOLIEKE MENTALITEIT.
Men mag ze moedig noemen; de Katho
lieke geest zal zulks overmoed noemen,
en 't was dien overmoed van Petrus dien
Christus laakte met de woorden: WACHT
JONGEN. GE ZULT WELDRA ONDER
VINDEN WAT UWE HOUDING EN UWE
WOORDEN WAARD ZIJN, TOT UWE
GROOTE ONTGOOCHELING.
Alles heeft zijn tijd op aarde. En wie
zich niet plooit naar zijn tijd, zal de tijd
tegen zich gekeerd vinden. Van zijn tijd
zijn is, daarom niet meegaan met den
stroom, doch 't is weten vanwaar de
stroom komt, en datgene tegengaan wat
den stroom heeft veroorzaakt, eerst dat
gene wat men zelf, bewust of onbewust,
heeft bijgebracht om den stroom te helpen
afwijken van zijne goede bedding, en dan
niet den vollen stroom tegengaan, wat
nutteloos is, maar wel DAT wat wij en
anderen, ja zelfs ter goede trouwe in den
huldigen stroom «hebben aangebracht.
Daarm helpt ons de Kerk. Zij toont aan
(Zie vervolg onderaan 4' kolon).
VRIJE MEDEDINGING, ECONOMISCH NATIONALISME of INTERNATIONALE
SAMENWERKING
Niemand zal het betwisten, dat in den
loop der laatste maanden de geestesge
steldheid der menschen groote verande
ringen ten goede beeft ondergaan
Millicenen en millioenen werkloozen,
voor wie het leven somber was als een
dag zonder zon, hebben, sinds talrijke
en tastbare verschijnselen, die op een ai
gemeene economische hervatting wijzen,
zich voordeden, terug het geloof in betere
tijden herwonnen.
Nu stelt zich echter dc vraag: Hoe zal
de wereld van morgen er uitzien? Welke
economische princiepen zullen den inter
nationalen handel beheerschen? Immers
al de landen trachten naar den terugkeer
va* welvaart en voorspoed, maar de mid
delen die ze aanwenden om tot dit doel te
komen zijn menif '.wal tegenstrijdig.
Drie leeringen, slis ik me zoo uitdrukken
mag, strijden om de heerschappij inzake
regeling van de economie in de nabije
toekomst; Vrije concurrentie, economisch
nationalisme en internationale samen
werking.
1. VRIJE MEDEDINGING
Het zijn nog enkel de liberalen, die aan
dit verouderde princiep vasthouden. Ze
begrijpen nog niet dat de tijd der vrije
lees: dwaze concurrentie eindelijk
voorbij is. Na de treurige ondervindingen
die we in den loop der laatste jaren opde
den. ware het meer dan wenschelijk dat
ze hun leering aan een grondige toetsing
met de werkelijkheid onderwierpen. Hoe-
vele hunner zoogezegde dogmas zijn niet
leugenachtig en valsch bevonden? En in
de eerste plaats zeker wel het volgende:
dat een prijsdaling automatisch een re
actie uitlokt die een grootere vraag doet
rijzen en zoo het verbroken economisch
evenwicht herstelt. Waarop wacht die
reactie om een weinig orde in den hul
digen chaotischen toestand te brengen?
De prijzen kunnen niet lager meer en de
stocks niet hooger, en nooit nochtans is
er een grootere verwarring in de econo
mie geweest als juist nu.
Het lijdt geen den minsten twijfel: de
vrije concurrentie is failliet. De Libe
ralen hebben over heel de lijn de neder
laag geleden. De 19* en de 20« eeuw heb
ben den triomf gezien van de vrije mede
dinging en die triomf is op een geweldige
catastroof uitgelocpen.
Dit wil echter niet zeggen dat het Ka
pitalisme veroordeeld is, gelijk maar al
te gemakkelijk wordt beweerd. Liberalis
me en kapitalisme ls niet hetzelfde. Verre
vandaar. Wat ls, trouwens, het kapita
lisme? Om het zoo kort en zoo duidelijk
mogelijk te zeggen: het kapitalisme be
rust op twee grondprinciepen: het eerste
erkent als wettig het privaat bezit en het
tweede stelt de winst als doel van de
menschelijke activiteit. Maar en dit
wordt maar al te licht vergeten bezit
en winst moeten aan net-afgelijnde re
gels voldoen, gelijl trouwens ai onze be
trachtingen en al onze daden aan moreele
en sociale grenzen gebonden zijn. Abso
lute vrijheid, gelijk de Liberalen die voor
houden, ls uit den booze, ook onder eco
nomisch opzicht.
Daarbij de vri je concurrentie kan enkel
door landen metSri-ïn bekrompen levens
standaard, die niettemin een hooge in-
dustrieele ontwikkeling hebben bereikt, in
praktijk worden gesteld. Op dit oogen
blik stuurt enkel Japan daarop aan.
Meldde de Java-Bodeniet dat de be
trekkingen tusschen Nederlandsch Indië en
Japan alles behalve vriendschappelijk wa
ren? Dit komt omdat de Indische mark
ten op dit oogenblik als het ware door
goedkoope Japansche goederen worden
overstroomd, zoodat de inlandsche nij
verheid zienderoogen wegkwijnt. In En-
gelsch Indië is het door de Japansche
concurrentie voor de Engelsche nijverheid
al even treurig gesteld. Onlangs nog wer
den de tolrechten op de katoenen stoffen
merkelijk verhoogd, omdat Japan heel
de markt inpalmt. Dit is voor Japan niet
moeilijk als men nagaat dat een vrouw,
die in de textielfabrieken arbeidt, amper
fr. 1.50 per dag verdient.
Daarom heben de landen die hunne
nationale nijverheden bedreigd zagen, toe
vlucht genomen tot hooge toltarieven. En
uit dien geest van bescherming is een
nieuwe economische leer geboren, name
lijk:
II. HET ECONOMISCH
NATIONALISME
Een absolute economische onafhanke
lijkheid is echter evenmin dankbaar als
een absolute vrijheid op handelsgebied.
De landen, die over voldoende grond
en delfstoffen beschikken om in hun
eigen noodwendigheden te voorzien, kun
nen zich in een relatief economisch na
tionalisme terugtrekken. Niet vele landen
echter bevinden zich in dit geval. Rus
land heeft het beproefd en Rusland, voor
heen de graanzolder van Europa, is op dit
oogenblik het armste en het ongelukkig
ste land van de wereld. Het is verplicht
levensmiddelen uit het buitenland te be
trekken.
Japan streeft er ook naar om zich van
de rest van de wereld onafhankelijk te
maken. De strijd tegen China heeft geen
ander doel. Het mangelt Japan aan ka
toen en haver en 60 van de landerijen
in Jehol liggen braak en zijn zeer geschikt
voor katoenplanterijen.
Dan hebben we nog Duitschiand, dat
onder fascistisch regiem van economi
sche onafhankelijkheid droomt, gelijk
trouwens van zoovele andere onbereik
bare dingen. Zal het er. echter, in slagen
ze te verwezenlijken? Ik geloof het niet.
Door vele ontberingen kan Duitschiand
er tos komen zich in zijn eigen levens
onderhoud te voorzien. Maar waar zal het
de noodige grondstoffen halen om aan
zijn reusachtige nijverheden werk te ver
schaffen? Voor katoen, koper, caoutchouc
enz. is en blijft Duitschiand op het bui
tenland aangewezen spijts al den er
satz die er gefabriceerd wordt. Te meer,
als Duitschiand zijne grenzen voor vreem
de producten sluit zullen de andere lan
den tegenmaatregelen treffen. Het ls to
taal onmogelijk dat de bevolking van
Duitschiand, die voor uit industrieele
arbeiders bestaat, hare bezigheid op het
land vinde. Trouwens, onder de regee
ring van HOOVER heeft Amerika het
ook beproefd op eigen krachten en door
eigen middelen de welvaart te herschep
pen in dat ontzaggelijke land van 120
millioen inwoners en het is jammerlijk
mislukt, in zooverre dat Roosevelt de po
litiek van zijn land een nieuwe richting
heeft gegeven en nu onverholen op enge
economische samenwerking met de andere
landen van goeden wil aanstuurt. Indien
Amerika, dat rijk is aan allerhande
grondstoffen, slechts zijne economische
opstanding door coöperatie verwacht, dan
moet Duitchland zijn heil in geen afslui
ting zoeken.
Nu wordt er wel beweerd dat Amerika,
in geval de Economische Wereldconferen
tie moest spaak loepen, zich ook in een
eng-economisch nationalisme zou terug
trekken. Niets is echter minder waar. In
dit geval zou Amerika een nieuwe bijeen
komst beleggen met die landen die hun
heil in samenwerking zoeken om alzoo
een machtigen blok te vormen.
III. INTERNATIONALE
SAMENWERKING
Tusschen beide uitersten loopt als een
gulden middenweg, de internationale coö
peratie inzake internationalen handel,
waarvan Roosevelt op dit oogenblik de
basis legt. Hij wil de economie reorgani-
seeren, het is te zeggen: een einde stel
len aan de dwaze concurrentie die de
prijzen der grondstoffen op hun laagst
heelt gedrukt, de loonen tot een minimum
heeft teruggevoerd, het goederen en kapi
taalverkeer heeft lamgelegd, door wat hij
zelf noemt: een nieuwe constitutioneele
orde. Aan de formidabele economische
machten moet controol en zoo noodig be
perking opgelegd worden en indien, de
menschen het niet uit vrijen wil doen
dan is het de plicht van den staat om de
noodige maatregelen te treffen opdat we
binnen afzienbaren tijd weer niet de
treurige tijden beleven die we nu door
worstelen. Daarmee is echter een gansch
nieuw element onder den vorm van pro-
ductiecontrool, onder toezicht van den
Staat, in de Economie binnengedrongen.
Kost wat kost wil Roosevelt dat het tus
schen de voortbrengers onderling en den
Staat tot een nauwe economische samen
werking kome opdat aan de overproduc
tie een einde worde gesteld. De Farm-
Bill voor den landbouw en de Wagner- en
de Walsh-Bill voor de nijverheid zijn de
eerste maatregelen, in dien zin door Roo
sevelt getroffen.
Het zal de taak zijn van de Economi
sche Wereldconferentie om die richtlijnen
in internationalen zin uit te breiden.
We zijn stellig overtuigd dat het te
Londen, met veel goeden wil, tot een over
eenkomst inzake regeling van den inter
nationalen handel kan komen. Bijna al
de landen hebben er belang bij. Het komt
er op aan dat de regeeringen zich niet
langer aan oude theoriën vastklampen,
maar vastberaden op nieuwe toestanden,
nieuwe wetten toepassen.
Wil Europa niet in een eng-nationa-
lisme, dat voor België armoede beteekent,
vegeteeren, misschien doodgaan, moeten
de regeeringen breed zien en durven.
Het is meer dan tijd. H. M.
ISBMBBKEBBBBBEËSBBBSBXgüfRBBS
China op de Wereldconferentie
as*!*®sssssss
ItSHS
wat niet volgens de Christelijke richt
lijnen is en ze vraagt aan eenieder
een zorgvuldig deemoedig gewetensonder
zoek. Als de Kerk zegt aan de Katholie
ken op de eerste plaats: gij kunt den toe
stand verhelpen, dan zegt zij zeer taktvol
om niet te kwetsen: Katholieken, het zou
zoover niet gekomen zijn, hadt gij getrou
wer gelinsterd naar MIJNE waarschuwin
gen, en mijn Geest dieper en kinderlijker
in U opgenomen. Nu moet gij uw man
s.aan en veroordeelen wat ge zelf te veel
aanbeden hebt, en voortaan aanbidden
wat vieesch en geest en midden in U be
neveld hadden, en wat gij vercordeeldet niet
door woorden maar door daden, die afge
weken waren van Christus' Geest.
Ka.holieken van den echten stempel,
de tijd is donker, doch gij kunt hem op
helderen. Christus staat langs uwe zijde.
Kijkt diep in uw geweten en kijkt dan op
naar Uwen Verlosser, en vergelijkt. Een
enkele rouwmoedige blik met een besliste:
Ik wü, en een vurig smeekgebed: Heer,
Red ons, want wij vergaan! en de zon zal
weer verschijnen. De Katholieke krisis
zal overgaan en met haar de wereidkrisis.
Meer is er niet noodig. voor 't begin, en
houdt U gereed tot samenwerking, niet
meer in een geest van bekrompen zelf-
schatting, maar in een geest van breeds
Katholiciteit die Chrisms als éénig Hoofd
erkent, van eene maatschappij waarin we
nidt ons menscheiijk woord van tel ach
ten maar alleen dai van de Gemeenschap,
dat tot ons komt door het bloedverwant
schap dat we als ledematen bezitten met
het Onzienlijk Hoofd Christus, en met
het zienlijk Hoofd: de Paus en zijn Bis
schoppen.
De lucht dient met spoed gezuiverd te
worden van alle gevaarlijke mikicben d;
't Bloed van de Katholieke M'
ziek maken. ('t Vt.vojgt).
Op bovenstaande foto zien we Sir Ro
bert Ho-Tung, de leider der Chineesche
afgeveerdiging op de wereldconferentie
te Londen, en zijne dochter die hem ver
gezelt op zijn reis naar Europa.
GlimIaol.cnJ, toegejuicht door de toe
schouwers, volgt Mussolini, op mofo«-wiel,
f.i t. v.r'h van r*-* de ï;_..i.ia..ïe
De ontworpen economische wereldcon
ferentie, waaraan 66 naties deelnemen,
werd Maandag 11. plechtig geopend te
Londen door Koning Georges V van En
geland.
Onder de afgevaardigden der verschei
dene naties telde men een 100 tal mi
nisters met portefeuille.
Het doel der conferentie ls het zoeken
naar middelen om de economische ont
reddering deT wereld te keer te gaan en
meer onderlinge verstandhouding onder de
volkeren teweeg te brengen, alsmede een
oplossing te zoeken voor alle internatio
nale vraagstukken.
Duitsche Minister. Heer Jung, Italiaansche
Minister. Heer Ishi, afgevaardigde van
Japan, enz. hun standpunt uiteenzetten.
De Heer Hymans, Belgische minister en
afgevaardigde, werd tot ondervoorzitter
der conferentie verkozen en aangesteld.
Woensdag werd het woord verleend aan
de H H. Dollfus (Oostenrijk), Neville
Chamberlain (Engeland), Hymans <Bel-
gie), Litvinoff (Rusland), Hull (V. S. van
Amerika) Colyn (Nederland), enz.
De vraagstukken die het meest opwer
ping brengen of zullen brengen tot het
wellukken der conferentie schijnen wel de
inflatiegeest van zekere landen alsmede
het regelen der toltarieven, daar zekere
groote landen niet willen afzien van hun
protectionisme.
De officieele talen der conferentie zijn
het Engelsch en het Fransch.
Alleen een land der wereld Panama
heeft niet beantwoord aan den oproep
tot deelname aan de vergadering.
DE REDE VAN DEN HEER HYMANS
Het standpunt van Beigie
In zijne rede had het den Heer Hymans
over alle groote hedendaagsche interna
tionale vraagstukken zijnde: de geldsta-
bilisatle, de toltarieven, de Oslo-conventie
en de Ouchy-overeenkomst, alsmede de
rol welke de groote mogendheden hebben
te vervullen. Uit de belangrijke rede van
minister Hymans nemen wij 't volgende
over:
Iïet muntvraagstuk beheerscht geheel
onze besprekingen.
Wij verwachten van de groote mogend
heden, dat spoedig een overeenkomst ge
sloten zal worden. Laat ons niet uit het
oog verliezen, dat zonder een overeenkomst
op dit gebied al ons overige werk vruchte
loos zou zijn. Wij hopen, dat dank zij de
gezondmaking van de muntstelsels het
vrije kapitaalverkeer weer hervat zal wor
den. Wij hebben hierin geen enkele be
lemmering gebracht. De handel in buiten-
landsche deviezen is in Belgie in geen en
kel opzicht beperkt. Daarentegen lijden
wij onder de beperkingen, die het buiten
land op het gebied heeft ingevoerd. Wij
zijn bereid met de andere landen samen,
te werken om deze maatregelen zoo «poe-
dig mogelijk te doen intrekken.
Verder hield minister Hymans een
krachtig pleidooi vcor een terugkeer tot
den vrijhandel.
De rede van minister Hymans werd al
gemeen toegejuient terwijl door iedereen
opgemerkt werd, dat Felgie zich uitsprak
voor de traditioneele handelspolitiek, die
Europa in vroegere crisisjaren steeds toe
gelaten heeft nieuwe tijdperken van wel
vaart voor te bereiden.
Ook viel het op hoe krachtig minister
Hymans zich uitsprak tegen politieke
avonturen en proefnemingen, terwijl hij
op klemmende wijze wees op de verant
woordelijkheid van de groote mogendhe
den.
VOORSTEL VAN DEN HEER HYMANS.
De Heer Hymans, ondervoorzitter der
conferentie, heeft Donderdag voorgesteld
aan alle afgevaardigden om gedurende
gansch den loop der conferentie geen ver
andering meer te brengen aan alle tol
tarieven.
IBSaBB«EESSffiS9SaB3BBaaaBaBflaESIBaS£aa33fË!SS3UB8EI5!3E3gB333;3S!a
KONING JORIS VAN ENGELAND,
die de Wereldconferentie opende.
In zijn openingsrede, die met veel aan
dacht' aanhoord werd door de talrijke aan
wezigen, wees Koning Georges van Enge
land op de noodige solidariteit der volke
ren en verzocht alle afgevaardigden om
met den besten wil de hoofden te saam
te steken om in minzaamheid, hand in
hand, de noodige maatregelen te zoeken
cm de wereldcrisis te bekampen.
De Koning van Engeland bevestigde al
dus de vroegere verklaring van onzen Ko
ning Albert.
Na de rede van den Koning van Enge
land kwam de Engelsche eerste minister,
Mac Donald aan het woord en pleitte voor
een regeling van de schuldenkwestie.
Na de opening der conferentie had een
feestmaal plaats waar alle afgevaardigden
aan deelnamen.
Een merkwardig feit is dat twee Belgen
deel uitmaken van de vertegenwoordiging
van Perzië.
Dinsdag werden ue werkzaamheden
hervat en ieder leider der afvaardigingen
werd beurtelings een kwart uur sprekens
verleend. Beurtelings kimmen de Heer Da-
ladier, van Frankrijk, Heer van Neurath,
EEN TREFFEND GEVAL VAN
GENEZING
In de jongste weken is den toevloed van
pelgrims te Beauraing op verrassende wij
ze gegroeid. Op Sinksenzondag, en op twee
de Sinksendag, werd de menigte welke van
's morgens tot 's avonds nabij den Boom
der Verschijning, en ter plaatse van de
Grot, kwam bidden geschat op 20 a 25.000
personen. Op Zondagen in Mei werden tot
140 autobussen geteld.
Het is thans de zevende maand dat de
vijf kinderen, ZONDER ONDERBRE
KING, eiken avond terugkeeren nabij den
Meidoorn om er met het volk den rozen
krans te bidden. Ook op weekdagen is er
eiken avond een vrome menigte van 4 a
500 personen welke met de kinderen mee
bidden.
Op den feestdag van O. L. Vrouw Mid
delares zong Z. E. H. pastoor-deken Lam
bert van Beauraing het plechtig Maria-lof
nabij de grot, de kinderen Voisin en De-
geimbre baden den rozenkrans voor.
Donderdag 8 dezer begaven de kinderen
zich naar Ciney om opnieuw bij Z. Ex-
cell. Mgr Heylen, bisschop van Namen,
aan te dringen op toelating tot het bou
wen der kapel welke zij, naar zij bevesti
gen, op Haar verzoek aan de Verschijning
hebben beloofd.
De bisschop heeft aan Gilberte Voisin
en Gilberte Degeimbre welke hem het ver
zoek mede uit naam hunner maatjes op
nieuw voorhielden toegezegd dat hij op 26
Juni a. s. te Beauraing komt, en zelf het
H. Vormsel zal toedienen onder andere
aan Albert Voisin, en met hen over dit al
les rustig en lang zal spreken.
Sedert de genezing van de kleine Pau-
letie Dereppe (er wordt bevestigd dat de
genezing aanhoudt en alle wonden van
het gebeente toegegroeid zijn (onder eeni-
ge nieuwe geneeskundige tusschenkomst)
is, vermoedelijk het treffendste geval, dit
van den genaamde Come Tilmant uit Met-
tet (bisdom Namen).
Sedert December j. 1. kon hij zich niet
meer bewegen, nooh vooruit, noch achter
uit, en was tot elk werk onbekwaam, we
gens verstijving van de wervelkolom. Be
handeling door dokter F. Gouy van Met-
tet, Radiografie opgenomen te Charleroi
in December J.l. Thans Zondagmorgen
j. L even ziek als in December naar Beau
raing gevoerd, niet in staat één enkele be
weging te doen, ceft hij na gebed nabij
Me.doorn en grot plots het gebruik van
alle ledematen teruggekregen. Het was bij
het verlaten van de grot dat hij er zich
plots bewust van werd door een ineens
opkomend weldadig gevoel door geheel
zijn lichaam veTklaart hij.
Het spreekt, hoe betrouwbaar boven
staande mededeeling ook is, dat wij dit
alles met het passende voorbehoud mede-
deelen en er op dit oogenblik slechts in
formatie made bedoelen.
Dokter Gouy uit Mettet bevestigde dat
wat er ook van zij, er geen spraak kan
zijn van veinzerij, dat de er Come Til
mant, 50 jaar oud, werkelijk geen enkele
beweging meer kon maken sedert Decem
ber j. 1., dat de patiënt plotseling is gene
zen, wat in geen geval normaal is, en dat
hij na onderzoek Zondagavond als genees
heer, verklaart dat de heer Come Til
mant volkomen genezen schijnt. Hij kan
van alle gewrichten het normale gebruik
maken, hij kan opnieuw vóór en acuter
buigen zoos!- elke gez- - mensch.
Voor dankbetuiging is de h. Come Til
mant Maandag te Beauraing teruggekeerd.
NIEUWE VERSCHIJNINGEN
Na zijne genezing verkip orde Tilmant
Come de verschijning van O. L. Vrouw
oïriea hebben. De t«si~„v «iwiiu U«v hij
te Beauraing gegaan was bleek hij plots
in verrukking te zijn. De omstaanders
zagen hem bleek worden en wankelen om
nadien mercite prevelen. De verruk
king voorbij riep hij Ik ben genezen
en hij verklaarde O. L. Vrouw gezien te
hebben die tegen hem zou gezegd hebben
A demainl (Tot morgen).
Den Maandagmorgen, heel vroeg, is hij
opgestaan en te voet vertrokken naar de
statie van Mettet, een half uur van zijn
huis om den trein te nemen naar Beau
raing, in gezelschap van zijn zoon en
diens vrouw. Andermaal kwam hij in ver
rukking om nadien nogmaals te verklaren
dat hij de verschijning had gezien.
De verschijning zou de armen uitge
strekt hebben in de richting van de viaduct
en gezegd: «Je suis ver.u pour ia gloire
de la Balgique (Ik ben gekomen voor de
glorie van Belgie), en naar den grond
wijzende, et pour protéger cette terre
contre les envahisseurs. Hatez vous! (en
om dezen grond te beschermen tegen de
overweldigers. Haast U!)
Nadien werd een nieuw radiographisch
onderzoek gedaan en werd er bestatigd
dat de wervelkolom van Tilmant Come
dezelfde kenteekenen vertoonde als vroe
ger. Het onderzoek werd gedaan door Dr
Pollet uit Charleroi. De geneesheeren
door wie Come Tilmant behandeld wordt
verklaren niet te begrijpen hoe Tilmant,
met de nog steeds vertoonde kenteekens
aan de wervelkolom, zich kan bewegen en
werken zooals hij thans weer voor in
staat is.
De Heer Dr Gouy verklaarde een onbe
grijpelijk geval voor handen te hebben.
Laten we dus den verderen verloop der
zaak afwachten alsmede de besluiten van
het onderzoek dat zal ingesteld worden.
HEER TILMANT COME
wonderbaar genezen te Beauraing.
DERDE VERSCHIJNING OP
H. SAKRAMENTSDAG
«Notre Dame de Buring., vraagt eene kapel
De 58-jarig:e Corae Tilmant die Zondag
1.1. te Beauring plots genezen werd van
een kwaal «ah de ruggewervels en ver
klaarde op Zondag en Maandag de ver
schijning vin O. L. Vrouw gezien u b-
ben ging op H. Sakramentsdag irriig tot
aan de grot.
Aan de grot was hij tegen-,vcoraig i. id
8 uur in den morgen, alsrr.de een P
bedevaarders uit het Kortrijkschc. ja
(Zie vervolg 2" Liau, i< «...yifij
'I
if