21 JULI
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
HET GEVAL COME TILMANT
van Huid en Voeten
Prijskamp van stalvérbê-
tering voor 1933
zondag 16 juli 1s33.
«de halle»
de gebeurteTnsssen van beauraing
IEPER's schoonste dag
De Economische Wereldconferentie
De Monetaire oneenigheld
ZEDENADEL
eergedicht
Karei Blancke
handelsfoor te roeselare
De Vergaderingen van het
Congres van den Kath.-Vlaam-
schen Landsbond te Antwerpen
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
1* JAAR. N 29.
3thotiek Weekblad van leger.
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPFR.
ABONNEMENTSPRIJS
VAN NL' TOT NIEUWJAAR
(per post)
Belrie 8,65 fr.
Frankrijk, Congo 16,80 fr.
Enje'and, Holland, China
Amerika 27,60 fr.
Afrika 18,00 fr.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Fostcheckrekening N' 15.570.
Tel. Popcringe N' 9.
Uitgever:
SANSEN-VANNESTE. Poperinge
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4.00 Ir.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bl per regel 2,50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1.75 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 5.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen de Donderdag noen.
Fet geval Cóme Tilmant heeft onte-
f?r>wc5elijk de belangstelling voor de
gebeurtenissen te Beauraing geweldig
dr *n toenemen.
Een onpartijdig en bevoegd oordeel over
dit geval is dan ook wenschelijk, en daar
om vertalen we voor onze lezers de inte
ressante beschouwingen welke door een
godgeleerde aan de Libre Belgique
veerden ingestuurd.
Uit welke oogpunten, aldus de geleer
de. kan de heer Tilmant beschouwd wor
den door allen die belang stellen in zijn
geval?
1) Als mlrakuleus-genezene
2) Als ziener
3) Als «profeet», drager van een ge-
heün«, dat geheel het volk aanbelangt
en dat hij moet mededeelen op den nauw
keurig bepaalden datum van 5 Augustus
1S33. datum waarop zijn visioen te Beau
raing een groote bedevaarteischt.
4) Als «wonderdoener»; Men haalt In
derdaad gevallen aan van personen waar
aan heer Cóme hun genezing zou voor
speld hebben. De namen zullen we niet
mededeelen, alhoewel we niet zouden aar
zelen het te doen indien dit noodzake
lijk moest blijken.
5) Tenslotte, als gevolg van al wat voor
afgaat, zou heer Cóme zoowat de man
aan Gods rechterhandzijn, plotseling
door de Voorzienigheid naar voorgehaald
cm het vraagstuk van Beauraing bepaal
delijk op te lossen...
Zooveel oogenschijnlijk bovennatuur
lijke hoedanigheden vereenigd in één per
soon en in zulke omstandigheden, móest
onvermijdelijk een geweldigen invloed
uitoefenen cp de openbare meening. Wat
zal ons 5 Augustus 1933 brengen? Men
kan er niet aan denken zonder angst!
Verscheidene bijzonderheden laten toe
zonder vrees voor overdrijving te voorzien
dat thans reeds 100.000 personen voorne
mens zijn den oproep te beantwoorden
van de verschijning aan Tilmant.
De geestelijke overheid heeft, en het is
goed daaraan te herinneren, het geval in
geenen deele met hare verantwoordelijk
heid gedekt. Men moet dit zeggen en her
zeggen. Heeft ze den laatsten tijd sym
pathie laten blijken voor de zaak der
kinderen Voisin en Degeimbre, dan heeft
ze in geen geval die openlijke sympathie
uitgestrekt tot heer Cóme Tilmant. Je
gens hem bewaart ze nog haar gewone
en voorzichtige verplichte terughoudend
heid.
Nu dit weer is onderlijnd, moeten de
goed-ingelichte personen de openbare
meening voorlichten. Wij leggen het er
niet op aan deze te leiden of in te too
rnen. Wij leggen haar enkel eenige be
schouwingen voor die haar zullen toela
ten klaarder te zien en wijselijk haar ver-
rr* '"'-'««'d r- te nemen.
achte.'fc^.,eigens de vijf titels
nagaan welke heer Cóme Tilmant, zij het
dan stilzwijgend, opeischt.
1) Is heer Cóme Tilmant mirakuleus
genezen?
Mirakuleus genezen is, volgens de theo
logische bepaling van het woord, hij aie
van een kwaal die langs natuurlijken weg
niet genezen kan worden.
Verkeert heer Tilmant Come in dat
geval? Dat blijkt niet met zekerheid. Heer
Cóme werd. inderdaad, plotselings en
volledig bevrijd van hevige pijnen. Maar
de oorzaak van die pijnen, of, ten minste,
wat als de oorzaak werd aanzien, blijft
bestaan: de abnormale toestand van de
ruggegraat. Welnu, die abnormale toe
stand van de ruggegraat kan iets anders
zijn dan wervelontsteking (spondylitis),
hoewel ze met deze kwaal veel overeen
komst vertoont. Men zou zich dus kunnen
vergist hebben over den oorsprong van
de hevige pijnen, waarover heer Cóme
Tilmant eertijds kloeg. Men zou die in
derdaad bij vergissing kunnen geweten
hebben aan wervelontsteking, dan wan
neer ze even goed het gevolg konden zijn
van een geheel andere oorzaak, namelijk
van een louter zenuwachtige oorzaak.
Moest de radiografie met zekerheid de
wervelontsteking aantoonen, dan zou het
mirakel komen vast te staan. Want de
eigenlijke wervelontsteking gaat verge
zeld van hevige pijnen. Het zou langs
natuurlijken weg niet te verklaren zijn
dat een wervelontsteking pijnloos bleef.
Kaar de radiografie geeft een dubbel
zinnig antwoord.
Cok zou er een mirakel zijn indien,
samen met de opheffing van alle pijn,
de radiografie den terugkeer aantoonde
van de ruggegraat naar den normalen
vorm: het zenuwstelsel oefent, inderdaad,
geen invloed uit op de letsels van het
beendergestel.
Maar daar geen van die mogelijkheden
hier de werkelijkheid is, kan men niet
met zekerheid bevestigen dat het hier een
mirakel geldt, hoewel men het ook niet
kan loochenen, vermits het wervelontste
king zou kunnen zijn.
Kortom, het mag in twijfel getrokken
of heer Tilmant Cóme wonderbaar ge
nezen is. En niet zonder verwondering
moet men vaststellen dat de man, welke
de Voorzienigheid als een teeken schijnt
te hebben uitverkoren, als waarborg van
zijn goddelijke zending, slechts een god
delijk merkteeken biedt waarover betwis
ting mogelijk blijft.
Nog grooter wordt de verwondering,
wanneer men vaststelt hoe andere per
sonen, die door de Voorzienigheid niet
beiast werden met de belangrijke zen
ding welke heer Cóme zich meer en meer
toeeigent in de gebeurtenissen van Beau
raing, begunstigd werden met genezingen,
waarvan het mirakuleus karakter zich
schijnt op te dringen, zoo onder meer,
juffrouw Maria Van Laer, van Turnhout,
en heer Leon Gillet, van Cortil-Noirmont.
Dit gebrek aan evenwichtige verhou
ding verdient zeker aandachtig in over
weging te worden genomen.
2) Daaruit volgt dat de andere titels
Welke (stilzwijgend) door heer Tilmant
Cóme worden opgeëischt, aan 't wanke
len worden gebracht door den eersten
twijfel betreffende het wonderbare van
I zijn genezing... Zijn «visioenen», aldus
beweren zeer ernstige geneesheeren, die
hem van zeer dichtbij hebben onderzocht,
kunnen volkomen langs natuurlijken weg
uitgelegd worden. Volgens hen maken zij
deel uit van het geheele psychische ver
schijnsel, dat aanving met de genezing,
vergezeld door een vizioen. De door hem
vooruitgezette stelling, en die, men
lette daar op, niets meer is dan een stel
ling draagt een naam die in de genees
kunde zeer bekend is.
Uit theologisch oogpunt eveneens, ma
ken we voorbehoud nopens het verschijn
sel der «visioenen». Wij zien er bijzon
dere teekenen in welke wij terugvinden
bij L-cn enkel van de zieners door de
R. Kerk erkend; integendeel zien wij er
wel kenteekenen in welke wij terugvin
den bij andere psychische toestanden, van
visioenairen aard, welke, echter, geen ge
zaghebbend persoon ooit voor bovenna
tuurlijke toestanden wil doen doorgaan.
3l V'at betreft het geheim waarvan
ïilmant de drager is en eiech.s op
5 Augustus 1933 mag meegedeeld worden,
ter gelegenheid van een grooten volks-
toeloop. dit lijkt op publiciteit en poging
om te overtroeven en zweemt naar groot-
sprekerij, strookt niet met de nederigheid
welke de bevoorrechten van den H. Geest
eigen is, en bij de verschijningmet
zoo'n bijzondere bevoegdheid wordt om
ringd, dat het bijna op een lokmiddel
lijkt om de groote massa te trekken.
4) De titel van wonderdoenerlaat
om twee redenen twijfels toe. Eerstens:
de genezing aan een zieke voorspeld, heeft
zich niet voorgedaan op den aangeduiden
datum. Ten tweede: een voorzegging, die
bewaarheid werd, geldt een geval waar
van de behandelende dokter verklaarde,
dat met een groote ontroering bij dien
patiënt het zelfde resultaat zou kunnen
bereikt zijn geworden.
5) Tenslotte blijkt dat de basis waarop
heer Cóme Tilmant zijn schitterende rol
steunt (zijn goede meeningen en zijn op
rechtheid buiten bespreking latend) niet
stevig genoeg is en buiten verhouding
blijft met deze rol.
Men kan opwerpen, dat de andere mi
rakels de bevestiging zijn van de zending
hem door de Voorzienigheid opgelegd.
Dit moet de Kerk uitmaken. En het is
ook de Kerk die ons moet voorhouden of
de enkele wonderbare genezingen van
Beauraing, bekomen werden in het voor
deel van de kinderen, of in het voordeel
van Cóme, of in het voordeel van de
eersten en den tweede samen.
Dit brengt er ons toe over de vergis
sing te handelen van een katholiek blad
dat verklaarde, dat de Kerk geen ander
bewijs heeft om het bovennatuurlijke
van een visioen vast te stellen dan het
mirakel. Om in dergelijke gevallen uit
spraak te doen, heeft de Kerk enkel haar
geestelijke rechtsspraak noodig, zonder
steun van welk mirakel ook. Het mirakel
is een goddelijk ingrijpen dat de Kerk
niet nooc'ig heeft. Het mirakel vergemak
kelijkt haar taak of bevestigt haar be
slissingen. Is het soms een bewijs dat het
geloof komt staven, vaker toch is het de
belooning van het geloof, volgens de
woorden van Jezus: Zoo ge geen teekens
en wonderen ziet, gelooft ge niet. Zoo ge
geloof bezat gelijk een mostaardzaadje,
dan zoudt ge aan dien berg zeggen: Ga
heen van daar en werp u in de zee, en
hij zou u gehoorzamen
Wat er ook van zij, de kwestie van
Beauraing verkeert thans in het volgen
de stadium:
De geestelijke overheid, hoewel ze nog
geen officieele uitspraak heeft gedaan,
heeft haar sympathie voor de kinderen
Degeimbre en Voisin niet verborgen ge
houden; op het geval «Cóme Tilmant»
blijft ze nog behoedzaam toezien.
Tegenover den vervaldag van 5 Augus
tus 1933 kan iedereen persoonlijk zijn
verantwoordelijkheid opnemen, met be
hulp van hetgeen wij over heer Cóme
Tilmant hebben geschreven.
gasssiaasaESBSBBStisaasssssaasB
Over heel het land werd de mare ver
spreid der toewijding van de stad aan
het H. Hart en der groote Jubelprocessie
ter eere van O. L. Vrouw van Tuine.
In de vuurkroes van den oorlog ge
worpen is deze wereldbekende stad ge
worden tot een puinhoop die noch vorm
noch naam meer had. Noeste arbeid deed
haar herrijzen in nieuwen glans; straten
en lanen prijken met gothisclie en mo
derne huisgevels; ranke torens boren in
de lucht.
Schooner nog zal leper zijn op zijn
schoonsten dag op Zondag 6 Augustus.
Voor het versieren van straten en huizen
wordt overal gewerkt met ware geestdrift
en offervaardigheid. Iedereen wil het
zijne bijbrengen om leper's Tuindag zoo
schitterend mogelijk te maken.
De geestelijke voorbereiding blijft niet
achter. Er wordt veel gebeden voor het
welgelukken der plechtigheden. Boven
dien wordt gansch de bevolking uitge-
noodigd tot een uitzonderlijke algemeene
Communie, die gesteld Is op Zondag 30
Juli: dan zullen ongetwijfeld, in al de
kerken, de communiebanken als bestormd
worden door groot en klein!
De plechtigheden, op Zondag 6 Augus
tus, zijn geschikt als volgt: Te 9 uur in
de kathedraal een reus van 'n kerk
en tevens een echt pronkjuweel wordt
een Pontificale Hoogmis opgedragen door
Z. H. Exc. Mgr Lamiroy acht Bisschop
pen en gemijterde Abten zullen daar aan
wezig zijn. Plechtige uitvoering van de
driestemmige Mis van Cesar Franck, met
begeleiding van orgel en orkest; aan 't
offertorium, het indrukwekkend Alleluia
van Haendsl.
's Namiddags zullen de H. Hartebonders
in een vierarmigen stoet optrekken ter
Groote Markt, waar de plechtige toewij
ding der stad leper aan het H. Hart zal
geschieden in tegenwoordigheid der Prin
sen der Kerk, de Burgerlijke Overheden
en der duizendvoudige schaar! Wat een
roerend tafereel die Christus toejuichende
menigte op die onmetelijke Markt met
haar oprijzende Halle! Ook hier wordt
het waarheid dan Trilt in uw graf
gij helden van het grootsche verleden
van de hoofdstad van het Westland.
Om 414 uur trekt een overheerlijke
Processie of Ommeganck door de stra
ten van leper. Vijf honderd vijftig jaar
geleden redde O. L. Vrouw van Tuine de
belegerde stad; door de eeuwen heen
werd ze door alle Ieperlingen trouw en
diep vereerd. Met al hun schatten, met
een weelde en pracht van kostumen komt
het verleden en het heden van leper hun
Hemel-Moeder hun dank uitspreken.
Zoo zien we betrouwend leper's schoon
ste dag te gemoet, die een zegen zal zijn
voor de Iepersche gouwe.
iBzssHaaasaixagEsaaizEizBEBSB
Op 21 Juli vieren wij de verjaring der
Onafhankelijkheid van Belgie.
Sedert 1830 is Belgie een vrij land, dat
onder de leiding van zijn Vorsten zijn
eigen welvaart wist te bewerken, en, in
de groote wereldrampen, zich wist te red
den.
Belgie mag zich verheugen op meer
dan eene eeuw voorspoed en groeiende
welvaart.
Nu lijdt ons land gelijk alle landen
onder de algemeene crisis; ons klein
land kan de wereldeconomie niet dwin
gen. Maar ons land mag er fier op staan
best van alle landen de getroffenen in
hun nood te helpen.
Laat ons hopen dat alle innerlijke moei
lijkheden weldra met goeden wil opgelost
worden, en dat Belgie, onder Gods zegen,
verder eene roemvolle toekomst te gemoet
ga.
Op 21 Juli de vlaggen uit!
4E3B^aaaEB£ÜSS2a3S!3BaSBDrBaaBI9(
VERLOVINGSGERUCHTEN
Er wordt verteld dat Prinses Juliana,
dochter der Koningin van Holland, ver
loofd is met Prins Joris, zoon van den
Koning van Engeland. Gaf aanleiding
tot dit nieuws het feit dat de Prinses
onlangs een bezoek bracht aan Londen
waar ze hier getrokkenis in gezel
schap van Gravin de Acthlone.
jcncrssssszaaBSi^aBcaassasasi
M. DAVE HENNON MORRIS
en hel Stukzitten bij Wielrijden,
Zonneslag en Dragen, verzacht
en geneest men met
D
Doos 4- en 7Vi frank
In alle Apotheken
Oostvleteren, Reninge, Vlamertinge, Voor-
mezele, Woesten, leper en Zuidschote.
De inschrijving is volledig kosteloos. De
leden zullen verwittigd worden van den
dag waarop de bezoeken der Jury zullen
geschieden.
Wij kunnen de landbouwers van boven
gemelds gemeenten niet genoeg aanwak
keren om aan dezen prijskamp van Stal-
verbeteringen deel te nemen. Het is eene
eenige gelegenheid om goedkoop en doel
matig hun stallen te verbeteren.
de nieuwe gezant der Vereenigde Staten
te Brussel.
i3caasa9saEBsias3Scai3B?ssassa
PROVINCIALE LANBBOUWKAMER
VAN WEST VLAANDEREN
Er wordt dit jaar voor de Vierde maal
sedert het bestaan der Landbouwkamer
een Prijskamp voor Stal verbetering in
gericht.
Wat is een Stalverbeteringsprijskamp?
Het is een gelegenheid om met gelde-
lijken steun der Landbouwkamer onge
zonde stallen te verbeteren. Het is dus
geen prijskamp tusschen de best inge
richte stallen zooals velen het meenen.
Hoe verloopt een Stalverbeteringsprijs
kamp?
1. - Deze die begeeren er deel aan te
nemen geven hun naam en volledig adres
op aan den Heer Gustaaf Vandervennet,
Secretaris der Landbouwkamer, te Eerne-
gem. Zij kunnen zich ook laten inschrij
ven bij het Bestuur hunner Boerengilde
of bij den Heer Staatslandbouwkundige
van hunne omschrijving: M. Pauwels te
Tielt; M. Simoens te leper en M. Rij-
frank te Assebroek.
2. - In den loop van den Herfst zal de
Jury aangesteld door de Landbouwkamer
de deelnemers bezoek brengen om te on
derzoeken welke verbeteringen aan Rund
vee- en Zwijnstallen zouden moeten aan
gebracht worden. De deelnemer zal ter
gelegenheid van dit bezoek afschrift en
uitleg krijgen van en over het uit te voe
ren werk. De Jury zal aanduiden tegen
wanneer het werk moet geëindigd zijn.
3. - Ten gepasten tijde komt de Jury
een tweede maal rond om de uitgevoerde
werken na te gaan en te keuren. De deel
nemer moet alle fakturen en rekeningen
gereed hebben tegen dit tweede bezoek.
4. - De deelnemers die al of ten deele
de voorgeschreven werken behoorlijk zul
len uitgevoerd hebben ontvangen nader
hand een zekere som geld van de Provin
ciale Landbouwkamer om de gedane on
kosten te helpen dekken.
BEMERKINGEN: De heeren landbou
wers worden dringend verzocht slechts
dan in te schrijven wanneer zij werke
lijk het inzicht hebben verbeteringen aan
hun stallen uit te voeren, dit om nutte-
looze reizen te vermijden.
Wie kan er deelnemen aan den Stal
verbeteringsprijskamp?
In de omschrijving van den Heer
Staatslandbouwkundige Rijfrank: al de
landbouwers en kleingebruikers van het
tweede kanton Brugge. Dit zijn de ge
meenten Blankenberge, Brugge-St-Pieters,
Klemskerke, Houtave, Jabbeke, Loppem,
Meetkerke. Nieuwmunster, Snellegem,
Stalhille, St-Andries, St-Michiels, Varse-
nare, Vlissegem, Uitkerke, Wenduine, Ze-
delgem, Zerkegem en Zuienkerke.
In de omschrijving van den Heer Pau
wels: al de landbouwers en kleingebrui
kers der gemeenten Ruiselede en Win-
gene.
In de omschrijving van den Heer Si
moens: al de landbouwers en kleingebrui
kers van het tweede Kanton leper: de
gemeenten Bikschote. Boezinge. Brielen,
Dikkebusch, Elverdinge, Noordschote,
(Vervolg vorige kolon).
HET Nlfc^W POSTPALEIS IN VATIKAAN-STAD.
Z. H. Pius XI heeft in Vatikaan-Stad een Post- en Telegraaf-Paleis ingehuldigd.
Een kiekje tijdens de plechtigheid.
tBSBCaSEBSaaBSBBSflBEEaBasaBBaiSZSaSSS&'aXSUEBBaaSBaSZSaxaS
bereikten, en terzelfder tijd de lasten
waaronder de schuldenaars als gebukt
gaan, te verlichten.
Het laat geen twijfel dat President Roo
sevelt den wenseh en de hoop heeft ge
koesterd die doeleinden in nauwe inter
nationale samenwerking te bereiken. Stil-
letjesaan, echter, is hij van opinie ver
anderd en nu stelt hij de binnenlandsche
herleving boven de internationale wel
vaart. Roosevelt heeft zich niet zonder
strijd geschikt naar de inzichten van het
Amerikaansch Congres.
Amerika wil volledige vrijheid behou
den omtrent de vermindering van den
dollar, en zal eerst den binnenlandschen
toestand aanzuiveren alvorens aan inter
nationale samenwerking te denken.
Ten laatste hebben we de landen die
aan den gouden standaard zijn getrouw
gebleven, en gezamenlijk de middelen
hebben beraamd om hem te handhaven.
Die groep telt slechts zes landen: Frank
rijk, Belgie, Nederland, Italië, Zwitserland
en Polen.
Voor den Hollandschen gulden kwam
die samenwerking ten gepaste tijde daar
hij in den loop der laatste weken, bij
zonder ten gevolge van het Duitsch mo
ratorium, min of meer neiging vertoonde
om zich van de goudpariteit los te maken.
Het is nog te vroeg om te beweren dat
het gevaar heelemaal geweken is. Als de
Hollanders hun eigen munt blijven vluch
ten en hun kapitalen uitvoeren, dan kan
een internationale samenwerking niet be
letten dat de gulden eindelijk begeeft.
Als de Insulinde de waardevermindering
van den gulden eischt om beter in staat
te zijn aan de Japansche mededinging
het hoofd te bieden, als Sir Henri De-
terding en andere groot-nijveraars de
zelfde oplossing voorstaan, dan staat de
internationale samenwerking ter verdedi
ging van 'den gouden standaard daarte
genover machteloos. Het zal in groote ma
te van de Hollanders zelf afhangen of
hun edelvaluta gelijk ze den gulden
niet zonder een greintje gewettigde fier
heid noemen zijn goudpariteit hand
haven zal.
Ook voor den Zwitserschen frank en de
Italiaansche lire lieten de goede gevolgen
zich niet lang wachten. De laatste miunt
werd boven haar goudpariteit verhandeld
iets dat in jaren niet meer gebeurd was.
Ook de andere munten die van den goud-
groep deelmaken handhaven zich bijzon
der goed.
Buiten die drie groepen staat dan moe-
dermensch alleen de Duitsche Reichs-
mark, gelijk, trouwens, ook Duitschland
op economisch en politiek gebied afgezon
derd staat.
Het bilan vermeldt een lichte verhoo
ging van de gouddekking zoo dat de
mark voor ongeveer 8 is gewaarborgd.
In feite is dus de mark een fictieve munt
geworden, en het is opvallend te moeten
bestatigen dat, niettegenstaande de vele
berichten uit Duitschland die op een ge
weldige economische hervatting wijzen,
de Duitsche beursen die niet in cijfers
omzetten gelijk het overal elders in de
wereld gebeurt.
Nu stelt zich de vraag wat zal er uit die
monetaire oneenigheid, die de wereld in
groepen verdeelt, voortkomen? Zal het
nog gelukken ter Economische Wereld
conferentie een gulden middenweg te vin
den om die regelrecht tegenover elkander
staande princiepen te vereenigen? We ge-
looven het niet, al is het niet uitgesloten
dat, gezien de dollar en het pond nu even
veel van hun waarde verloren hebben, en
de snelle verbeteringen, zoo in den land
bouw als in de nijverheid, President Roo
sevelt tusschen dit en eenige weken tot
een monetair accoord zou toetreden.
Wait and See blijft de leuze.
H. M.
ïSBEEEaaBBsiEanaEisESKSBESEHnEaiaaBiÊasBHSüaBEaEaEBsinBBBssssa
De botte weigering van President Roose
velt cm in te gaan op het stabilisatievoor-
stel der landen, die aan den gouden stand
aard zijn getrouw gebleven, heeft er veel
toe bijgedragen, eindelijk, de verschillende
groepen in zelfstandige monetaire zones
af te bakenen. We onderscheiden er drie:
de dollargroep, de pond-sterlinggroep en
de goudgroep. De eerste en de laatste lig
gen openlijk in confiikt, en niets laat
veronderstellen dat de opgerezen oneenig
heid 6nel zal bijgelegd worden. Beide
handhaven even hardnekkig hun weder-
zijdsche standpunten. De pond-sterling
groep aarzelt tusschen beide in. Zal En
geland partij kiezen voor den dollargroep,
gelijk velen het voorspellen, of een afzij
dige houding aannemen? Op dit oogen-
blik is het nog niet met zekerheid te zeg
gen, al blijkt het wel dat Engeland vroeg
of laat, onder den druk van de Dominions,
vooral van Canada, naar de dollargroep
zal overgaan. De opinie van den Engei-
schen Economist J. M. Keyens is desaan-
gaande reeds gemaakt. In een artikel ge
titeld: ROOSEVELT HEEFT GELIJK
schaart hij zich onomwonden aan Ameri-
kaansche zijde. Het Engelsch gouverne
ment, betoogt hij, heeft op dit oogenbllk,
door de tweedracht die er heerscht tus
schen de frank en de dollar, een eenige
kans om de bloc pond-dollar te verstevi
gen, en dit in het voordeel van de econo
mische hervatting over heel de wereld,
Westelijk Europa uitgezonderd. Maar als
de Europeanen en daarmee bedoelt
hij de inwoners van het vasteland hun
eigen weg willen gaan dan laat dit ons
volkomen koud
Het is trouwens geen geheim, J. M. Key
nes staat met zijn opinie niet alleen. Verre
vandaar. Er zijn jmrfrffviHap.de regeerings-
ieden die er deze Tr dé gedachten" op na
houden. Ook in commercieele kringen
vreest men dat nu pond en dollar elk
30 hunner waarde verloren hebben, de
voordeelen die de inflatie van het pond
voor Engeland heeft voortgebracht, zul
len te loor gaan. De Bank van Engeland,
daarentegen verklaart openlijk dat ze niet
licht voor een tweede muntinflatie zal te
vinden zijn.
Wat, echter, zeker Is: Engeland Is nog
niet rijp voor een definitieve stabilisatie
en evenmin voor een verdere waardever
mindering van het pond. Welke richting
zal het in laatste instantie winnen? Dit
blijft een vraagteeken.
In afwachting ondergaat het pond ster
ling slechts luttele veranderingen op de
wisselmarkten, en het is niet onmogelijk
dat het bij een verdere daling van den
dollar zijn afwachtende houding behoude.
Het gevaar dat de Amerikaansche mede
dinging met den dag zal grooter worden
is ongetwijfeld overdreven. Het leven
wordt in Amerika met den dag duurder
daar de loonen verhoogen en de werk
uren verminderen, iets wat in Engeland
het geval niet is. In die omstandigheden
zal het voor de Amerikaansche nijverheid
uiterst moeilijk zijn om een vernietigen
de mededinging tegenover Engeland te
voeren.
Verder kan er niet genoeg gewezen wor
den op het feit dat de economische struc
turen van Engeland en Amerika totaal
verschillen. De uitvoer is voor Engeland
een levenseisch en daarom kan het niet
geliik Amerika, waarvoor de uitvoer
slechts een miniem gedeelte van zijn han
delscijfer vertegenwoordigt, een monetai
re politiek voeren die een verhooging der
loonen er der warenprijzen voor gevolg
heeft.
Omtrent de houding van Amerika in
zake monetaire politiek, hebben we in
den loop der vorige artikels meermaals
uitgeweid en kunnen dus kort zijn.
De Amerikaansche economische poli
tiek streeft er naar door muntinflatie de
prijzen der bijzonderste producten terug
op te voeren tot het pel' dat ze in 1926
Daar is weldra in Vlaanderen geen en
kele gemeente meer, van waaruit niet om
inhchtinigen werd gevraagd over den pas
gestichten bond voor openbare zedelijk
heid.
Oprecht aanmoedigend is het te mogen
vernemen hoe overal de geboorte van
ZEDENADEL de harten heeft verblijd.
Zoovolen staan klaar om daadwerkelijk
te helpen, zoovelen om geldelijken steun
te verleenen, zoovelen om ons in te 'ichten
reeds bevredigen.
over toestanden die hoeven aangeklaagd.
Onmogelijk is het voor het hoofdsekre-
tariaat aan alle briefwisselaars dadelijk
antwoord te zenden.
Langs dit blad mogen dan eenige alge
meene inlichtingen de meesten voorloopig
Het bondsorgaan dat vier maal minstens
per jaar verschijnen zal, wordt gezon
den aan de leden van ZEDENADEL
die zich verbinden door hun voorbeeld,
hun invloed en hun medewerking het doel
van den bond te bevorderen.
Wie minstens 5 fr. per jaax stort (post-
checkrekening 874.01 Lod. Janssen, Borger-
hout) wordt als steunlid ingeschreven.
Werkende leden, die effectief deelnemen
aan de werking van hun plaatselijke af
deling, betalen minstens 25 fr. 's jaars.
Beschermleden van ZEDENADEL zijn
zij die ieder jaar de bijdrage van 100 fr.
inzenden.
Onverpoosd wil ZEDENADEL voor de
heropbeuring van de apenbare zedelijkheid
in het gareel staan, taai ;-an de taak, ons
volk ten bate.
Laat ZEDENADEL de bond worden van
tienduizenden en nog tienduizenden die
in ons geliefde Vlaanderen, door hun voor
beeld, door hun invloed en door hunne
krachtdadige medewerking, ter eere van
Krisius, de zedelijke opvattingen onzer
huidige samenleving helpen hernieuwen!
De beheerraad van ZEDENADEL be
staat uit: Voorzitterde heer Minister Van
Isacker; geestelijk-adviseur: Z. E. H. Kan.
A. Janssen, hoogleeraar in de moraal
theologie te Leuven; ondervoorzitters: Z.
E. H. Kan. Boen, Hoogleeraar te Leuven,
Algemeen voorzitter van het Davidsfonds
en Z. E. Pater J. Meeus, s. j. algemeen
sekretaris van de H. Hart-Bon,den te
Mfechelen; hoofdsebretaris-penningmiees-
meester: M. Lod. Janssen te Borgerhout;
Leden: MM. E. Amter, Davidsfonds-
boofd-sekretaris te Lsuvan en Dr. D. Pee-
ters, geneesheer te Met Ion
opgedragen aan den Zeer Eerweerden en
Beminden Heer Pastoor
vierende zijn vijf en twintigjarig Herder
schap te Kortemark op 26 Juni 1933.
Goeden herder, nu of nooit
blad en bloemen uitgestrooid;
want we willen al om 't meeste
meêdoen in uw jubelfeeste.
Goeden Herder heet voorwaar,
hij, die vijf en twintig jaar,
makke in d'hand, en zonder manke
staande bleef, lijk Pastoor Blancke.
Pastoor Blancke en Kortemark...
't is lijk Noë en zijn ark,
buiten dit, dat al de dieren
schaapjes zijn, om meé te vieren!
Laat ons 't vierde van die eeuw
groeten, zonder groot geschreeuw,
en hem hier den dag van heden
overlaan met dankbaarheden.
Wie die ooit vermelden zal
wat een overgroot getal
dank aan hem, bij God hierboven
blinken thans in d'hemelhoven.
Dank aan hem, die dag en nacht
wakend was, en zijne macht
bij den Opperheer liet baten
om zijn kudde er in te laten.
Wakend .was zoo menig jaar...
...maar nog wakend blijft voorwaar
ten behoeve van die leven,
en den geest nog moeten geven.
Ja, 't zij hem als vriend gezeid
dat, uit louter dankbaarheid,
het betaamt dat ik vandage
hem dit huldedicht opdrage.
Hulde, voor 't apostolaat
dat Heer Blancke, vroeg en laat
ievervol, om Godes wille
uitgeoefend heeft in 't stille.
Hulde, voor die gildezaal
voor dat prachtig bidlokaal,
door zijn toedoen hier ter stede
opgericht in tijd van vrede;
Als men zonder achterdocht
leven nog en sterven mocht;
maar, helaas, die zoete vrede
bracht een zuren nasmaak mede;
Naren oorlog, vreemd gespuis
kwam in 't land met woest gedruisch
en ze dreven onzen Herder
uit zijn dorp, en vele verder.
Doch, Goddank, hij bleef gespaard
voor zijn kudde, en wel bewaard;
bleef gezond van lijf en leden
zoo wij hem hier zien op heden.
Later trok hij nog van hier
maar het hart nu blij en fier,
Nele, die was pas geboren
wijdde hij in, op d'IJzertoren.
Altoos gaat zijn zielen werk
neerstig voort in school en kerk
vijand kent men hem geen éénen;
doch hij mint vooral de kleenen.
Kinderlijk en koekegoed
slaande dat 't geen zeer en doet
Vlaamsch van herte en taal en zeden
lachen kan met kleinigheden;
Dichter spelen, koddig zijn,
water drinken ofwel wijn,
in gezelschap leute maken
dat zijn Karei Blancke's zaken.
Wenschen wij den braven man
dat hij 't lang nog houden kan...
Moest Gij raken tot aan honderd,
Niemand ware er van verwonderd.
Dan is 't tijd om heen te gaan
naar de blijde hemellaan
en, getrokken aan de belle
vraagt Ge naar Verriest, Gezelle;
Naar uw vrienden al, gewis
zeker naar Achiel Denis,
en in hoeken of in kanten
vindt Ge zangers, muziekanten.
Vast we vinden mekaar weêr
aan den feestdiscli van ons Keer,
midden vroolijk hemelscharen
ziet ge daar uw Kort'marknaren.
Daar zal 't eeuwig feeste zijn
voor uw schapen, groot en klein
maar in afwachting, 'k bedanke
onzen taaien pastoor Blancke.
Dankbaar nu het glas geheven
daar ons pastoor lang mocht leven
eens we vieren voor altijd
Paster Blancke in d'eeuwigheid.
V.
iBssaBaaxasasasiBBsssjsaBaaBa
DON JUAN
lSHEBÏBBSSIiE3BSaEBBE33SlSin3B!ZIBHBESaBS25H3aBaHEBBBH0BB:3fl
Heden Zondag 16 Juli wordt Roeselare's
eerste Handelsfoor geopend. Het reusach
tig nieuwe Maria's Rustoord -gebouw,
met meer dan 12.000 vierkante meters
plaatsruimte, is gansch bezet. Er werden
niet min dan 420 stands opgesteld wat
zeker wel een rekord beteekent voor een
provinciestad en dit niet alleenlijk door
al de voornaamste nijveraars van stad en
omliggende, maar ook uit alle deelen van
't land en zelfs enkele uit den vreemde
hebben hun belang ingezien in nijverig
Rodenbachstede, hunne beste voortbreng
selen in overprachtige stands uit te stal
len.
De massa bezoekers die er worden ver
wacht zullen niet alleenlijk oneindig vele
nuttige als mooie artikelen te bewonde
ren krijgen, maar tevens volop kunnen
genieten van luisterrijke muziekconcerten
en meer andere feestelijkheden die deze
groot gebeurtenis opluisteren.
Deze Handelsfoor duurt 8 volle dagen,
van Zondag 13 tot en met Zondag 23 Juli
en Is toegankelijk elke dag van 9 ure 's
morgens tot 8 ure 's avonds.
Zooals we reeds meldden is de oud
ste zoon van den Koning van Spanje
in huwelijk getreden en heeft terzelfder-
tijde zijn rechten op den troon afgestaan.
De twqede zoon deed insgelijks afstand
uit reden van ziekte en het recht van
troonopvolger komt zoo op den derden
zoon, Don Juan, thans in dienst der En-
gelsche Zeevaart.
IBBBBBaHBBaB3SE3B3aaaB9BBBB2
De rede van den Heer Van Cauwelaert
werd meermalen onderbroken door een
stormachtig gejuich en toen hij zijne
rede geëndigd had brak van uit de recht
staande vergadering een stormachtige
ovatie uit.
Een dreunenden Vlaamschen Leeuw
werd dan door alle aanwezigen uit volle
borst meegezongen.
In den avond vergaderden de leden van
het Congres rond een wel opgedischte
tafel in gez?llig samenzijn.
Aldus verliep het Congres van den
Vlaamschen Katholieken Landsbond. Laat
ons hopen dat het zijne vruchten moge
dragen.
Toen Zaterdag 8 Juli de vergadering
geopend werd, waren talrijke Katholieke
Vlamingen aanwezig, waaronder veel Se
natoren en Volksvertegenwoordigers.
De begroeting en inzet werden gehou
den door den Heer Bouweraerts, d:e eerst
alle deelnemers bedankte, in het bijzon
derlijk den Heer Van Cauwelaert, stich
ter van den Landsbond, en daarna vroeg
om een rechtzinnig onderzoek te houden
van den toestand in Vlaamsch opzicht en
dit op alle gebied om daarna gezonde,
klare besluiten te kunnen trekken. Da
Voorzitter deed de noodzakelijkheid uit
schijnen van de sfeer der belangstelling
uit te breiden om het economisch vraag
stuk. dat de wereld treft, alsmede de
vredeskwestie ook te bespreken op zelfden
voet als de rechtstreeksche vervlaam-
schingsvraagstukken.
Na de openingsrede werd door den Heer
Jan Valvekens, Sekretaris van den Lands
bond, verslag uitgebracht over het Brus-
selsche vraagstuk dat verleden jaar be
sproken werd om verder uit te breiden
over het vervlaamschen van het gerecht.
Vervolgens had het den Heer J. Clot-
tens over de toepassing der wet op het
gebruik der talen in bestuurszaken.
Een belangrijke bespreking werd dan
gevoerd waarop den Heer Valvekens ver
slag uitbracht over de vervlaamsching van
het onderwijs.
De Zondag werd ingezet met een al
gemeen bijwonen van de H. Mis, waar
onder een kanselrede van den E. P. Dr
Valerius Claes.
Te 10 uur werden In de Grtiter «-zaal
de besprekingen voortgezet.
Na de morgendzitting, tijdens dewelke
den Heer Delwaide gesproken had over
de taairegeling in de gerechtszaken en
den Heer Eyskens over den Vlaamschen
strijd en het economisch vraagstuk, werd
door den Heer Alfor.s Van Hoeck, Burge
meester van Turnhout, voorgesteld om
praktisch werkprogramma op te stellen
in zake de vredesactie te voeren in Vlaan
deren en dat neerkomt op volgende tien
punten
1. Wij moeten de vredesaktie van den
Volkenbond steunen; 2. de Ontwape-
ningskonferentie steunen; 3. Geen
dienstweigering om de vredesaktie te die
nen; 4. Geen eenzijdige ontwapening,
doch gelijktijdige ontwapening; 5. Be
hoorlijke landsverdediging; 6. De vre
desbeweging dienen volgens de Pauselijke
roepstem; 7. In ons zelf den vredes-
geest en de vredesliefde aankweeken;
8. Ook de school moet daadwerkelijk leve
ren om de jeugd in vredesgevoelens op te
leiden; 9. De Vlaamscbe pers moet ook
daartoe het volk opleiden; 10. In onze
katholieke Vlaamsche vredesaktie moeten
we ons laten leiden door de gruwelijke en
onverbiddelijke aanklacht van 1914-1918,
nu meer dan ooit, nu de uitbanning van
den oorlog, met de massale verwoesting,
die een oorlog zou meebrengen, een eisen
der menschelijke rede is geworden.
Deze punten werden met algemeenheid
van stemmen goedgekeurd.
In de namiddag- en slotzitting werd
eerst het woord gevoerd door Minister Sap
ale in een kernachtige rede verschei4ene
punten van allergrootste belang vooi' de
Katholieke Vlamingen besprak met o. m.
den finantieelen toestand van ons land,
de noodzakelijkheid van de inkrimping
der uitgaven door de regeering, de ver
vlaamsching van het meisjesonderwijs en
het gerecht, het diergeneeskundig onder
wijs te Gent, het leger, de zaak der ge
strafte ambtenaren, de Vlaamsche kwestie
in haar geheel, enz.
De rede van den Heer Sap werd storm
achtig toegejuicht door alle aanwezigen.
Na een korte woordvoering van den
Heer Bouweraert nam de Heer Van Cau
welaert, Minister van State en gewez:
Burgemeester van Antwerpen, het woo
Toen hij rechtstond ging een onbesch:-
felijke ovatie op, die langdurig aanbi'
maar die ook nogmaals zijn prest:;!::
leiderschap ove' Katholieke Vlam.i
deed uitschijnen.
UIT DE «EDE
VAN M. VAN CAUWELAERT.
Het ware van belang, zegde hij, na te
gaan, welk opbouwend werk wij hebben
geleverd en welke verwoestingen werden
aangericht in eigen huis door de afbre-
kers van onze Vlaamsche verwezenlijkin
gen. De geschiedenis zal uitwijzen dat wij
de rechte lijn hebben gevolgd. Wij zullen
die in de toekomst blijven volgen. Langs
die lijn zullen wij ter rechtsherstel vol-
ledigen door de aanstaande stemming der
wet op het Vlaamsch in het gereent, wet
welke ons volledig voldoening schenkt. Die
rechte lijn zullen wij ook volgen in de
toepassing van de reeds gestemde wet
ten. Wij maken er eene eerezaak van dat
deze wetten hun volle kracht leveren zoo
in het bestuur als in het onderwijs, zoo
wel officieel als vrij onderwijs. Reeds
hebben beide wetten goede uitslagen op
geleverd. Enkele jaren geleden vonden
wij in heel Vlaanderen geen enkele mid
delbare Vlaamsche school, geen enkel ge
westelijk Vlaamsch bestuur. Dat is nu
reeds zoo ver veranderd dat de Vlaam
sche ouders thans volledig voldoening be
komen. De tijden van nood in dewelke
wij verkeeren mag het rechtsherstel niet
vertragen. Integendeel juist in het uur
van den nood moet de regeering recht
vaardigheid doen heerschen, vertrouwen
inboezemen, het moreel hoog houden,
want dat is goede politiek, de eenige die
redding brengen kan. Maar onze taak
gaat nu dieper. De toekomst. Die taak is
te steunen alle levenskrachten tot het
financieel en ekonomisch herstel van het
land, de faktors van ons volksbestaan.
Wij hebben tot plicht te zorgen dat de
ekonomische ontwikkeling in het Vlaam
sche land ons volk ten goede komt.
Voor ons volk stelt zich ook het vraag
stuk van onze buitenlandsche politiek,
welke moet zijn eene zelfstandigheidspo-
litiek en geen afzonderingspolitiek, want
wij moeten gemeenschap sluiten met an
dere landen die dezelfde politiek als wij
volgen.
De mislukking van de konferentie van
Londen bewijst dat er geen tijd is te ver
liezen voor de kleine volkeren en gemeen
schappelijk te ieveren voor ekonomische
welvaart. Die gemeenschap moet tot stand
komen tusschen de volkeren van het
Noorden, vooral tusschen Belgie en Ne
derland, voor dewelke wij eene ekonomi
sche unie wenschen. Voor deze taak mo
gen wij echter niet rekenen op hen die
steeds onzen Vlaamschen strijd hebben
bekampt. In dit opzicht zijn de Groot-
Neerlandisten onze ergste vijanden. Doch
ik ben overtuigd dat het gezond verstand
ter zake zal zegevieren. Op gebied van
buitenlandsche politiek komen wij ook in
verzet tegen hen die Belgie uiteen wil
len rukken. Er is wellicht in het buiten
land hulp te vinden om Belgie tot een
soort protektoraat te maken. Maar het
Vlaamsche volk is niet zoo blind dat het
dit juk zou willen dragen. Wij willen geen
uiteenscheuring van Beigie, omdat Vlaan
deren in de eerste plaats er zijn onaf
hankelijkheid en zelfstandigheid zou door
verliezen. Het is de taak van den Lands
bond deze zelfstandigheid te verdedigen
en hooger uit te breiden in het vrij»
Belgie.
(Vervolg onderaan 6* kolomj
