MSdR LRMiHflH II
van BreisséO
m
mSÊÊê 1
H. Kruisverheffing
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
KATHOLIEK ONDERWIJS
J. V. K. A.
De Huldedag Juliaan Vandepitte
ZONDER KOSTEN
Agentschap: IEPER, Hondstraat, 13
too.oco
DE MOEDER BLIJFT DE
MACHTIGSTE OPVOEDSTER
STORT 5,75 FRANK
CONGRES
DER CHR. WERKGEVERS
SCHRIJFT IN
aan de Winketten der
Voorheen CAISSE COMMERCIALE DE ROULERS
Obligatiën van fr. 1000 aan pari.
Intrest 5 t.h, vrij van belasting.
Loten per reeks van 5 titels 25.0GO
50.000
2 loten van 5 Millioen
7 loten van 1 Millioen
630 loten van Vijf-en-twLntig duizend frank.
GÉR. TRUANT V
Voor het
Be grootingseven wicht
van ons Land
ZONDAG 10 SEPTEMBER 1933.,
VVEEK3LAD: 33 CENTKMEN.
V JAAR. N "T,
«DE HALLE»
Katholiek Weekblad van leper
Bureel:
Eoterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR I JAAR
(per po6t) -?
In 't Land r 18,60 fr.
Frankrijk 35,fr.
L'onso. Engeland 40,Ir.
Amerika, Canada en an- V
dere landen 60,fr.
-(Uitgever
SANSEN-VANNESTE, Poperinge r
TeL Poperinge N' 9.
roslcheckrtkening N' 15.570.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.C0 fr.
Kleine berichten (minimum) 4.00 Ir.
2 fr. toeL v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bl, per regel 2.50 fr.
Berichten op 2' bl. per regel 1.75 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 5.C0 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs cp aanriag.
Xhnoneen zijn vooraf te betalen
en moeien tegen den V/oensdag
avond ingezonden worden. - K.eir.e
berichten tegen den Donderdag r.oen.
Het nieuwe schooljaar is aanstaande.
De ouders hebben de keuze te doen van
een goede school voor hun kinderen die
voor het eerst schoolplichtig worden.
Een onzijdige of neutrale school, waar
Ja ook nog een half uurken godsdienst
gegeven wordt, brengt het kind in een
valschen toestand. Buiten de godsdienst
les mogen God noch zijn Kerk meer ge
noemd worden in de andere lessen. In de
AARDRIJKSKUNDE, in de NATUUR
KUNDE, mag nooit gezegd wie al de na-
tuugewrochten geschapen heeft. Dat ware
tegen de heilige neutraliteit! Want op de
officieele schoolbanken zit alles door me
kaar: gedoopte en ongedoopte scholieren,
geuzen en vrijdenkers, socialisten en libe
ralen, en helaas, ook katholieke kinderen.
In de GESCHIEDENIS mag het nooit
vernoemd worden dat God de leider ls
van heel het wereldgebeuren, hetwelk ten
slotte zal ultloopen op de allergrootste
volkerenvergaderlng bij het Laatste Oor
deel, op den jongsten dag.
Dat mag niet. Want gauw zal de onge-
loovige vader van een kind een klacht
doorvoeren tegen zulken meester. En de
man wordt gestraft uit naam van de hei
lige onzijdigheid!
Zooveel katholiek gediplomeerde onder
wijzers (essen* doen dienst in het officieel
enderwijs. Zij mogen in hun lessen hun
heiligste overtuiging niet meer uitspreken,
zelfs niet al zaten hun bloedeigen kinde
ren op de banken. Bek houden! Want de
propagandist voor de loge is onzichtbaar
overal aanwezig. Hij ls de man van dc
gcddelooze Gepeoe. die aldoor maar klach
ten indient en het officieel onderwijs
kcntroleert.
Katholieke ouders, in de officieele
school loopt uw kind op de speelplaats
en overal met goddelooze kinderen. Ge
weet genoeg hoe kinderen ondereen pra
ten en handelen en malkanders nieuwsgie
righeid prikkelen en voldoen.
Is zulk kameraadschap volgens uw prin
ciep en in de lijn van al uw zorgen en
waken thuis?
Lenin heeft het gezegdDe neutraliteit
ls een bedrog en een vodderij. In Rus
land zullen wij vrij en vrank goddeloos
opvoeden.
Dat is ten minste klaar gesproken! En
ze doen het waarachtig!
Er zouden ten slotte om de zaken in
niemands hoofd te verwarren, ook in ons
land, ook in Vlaanderen, maar twee soor
ten van scholen mogen bestaan: de god-
delooze, voor de liefhebbers, de dwarsdoor
godsdienstige voor onze christene men-
schen.
Al de rest is fopperij. Een mengeling
van wit en zwart, van kwaad en goed.
van godsdienstigheid en ongodsdienstig
heid.
Hoevelen elk jaar laten zich niet lelden
door het profijt dat de officieele school
geeft. Want ja, daar geeft men alles voor
niets, betaald met onze centen, niet uit
liefde voor de jeugd, doch om het vrij
openbaar katholiek onderwijs te dwars-
boomen.
Katholiek! Kan een handvol profijt en
geld opwegen tegen de verminking of de
verhongering van de ziel van uw kind in
de kieurlooze staatsgestichten?
Elk jaar wordt door den vijand de larie
voorgehouden dat de officieele school
evengoed is als de andere, vermits er ook
godsdienst gegeven wordt! Dat alles is
boerer.bedrag en flauwe kul.
Menschen, laat u niet eeuwig foppen.
Redeneert tien minuten en raadpleegt uw
katholiek beginsel, uw christelijk geweten.
Dan zult ge weten wat te antwoorden aan
de schooldravers, aan de kir.derjagers, die
ten uwen huize komen propagandeeren
voor de neutrale officieele school.
□3saaDEi3iBaB3asBsas2BCTuaBLiaaaaaBaiEBiiBEiiBBBaasiaBaasaBa
De Blauwhemden in Ierland
(Feestdag 4 September)
WAARAAN HERINNERD WORDT.
Ik lees in mijn brevier en resumeer:
Door Chosroas, Koning van Persië, werd
Jerusalem ingenomen en het Christikruis
door Keizerin Helena op den Calvarieberg
teruggeplaats, weggenomen. Heraclius trok
ten oorlog tegen hem en na veel bidden
en strijden overwon hij Ohosroas. Als
voorwaarde werd gesteld: de teruggave
van het H. Kruis. Veertien jaar lang was
hot in de macht der Perzen gebleven. Met
grocte plechtigheid werd het Kruis door
Heraclius op zijn schouders teruggebracht
naar Jerusalem.
Doch ziet! de vorst rijk gekleed en met
sieraden getooid, eens gekomen aan den
voet van den Calvarieberg kan geen stap
moer vooruit. Of allen verwonderd waren!
Toen sprak de bisschop van Jerusalem:
Door uw plechtig ornaat voigt ge te
weinig de armoede en de ootmoedigheid
van Christus na in het dragen van Zijn
Kruis.
Toen smeet de vorst zen rijke kleeren
weg. trok een gewoon kleed aan en zou
barrevoets zijn weg voortzetten. Nu ging
het zonder moeite. En zco werd het
Kruis terug'gepiant op de oorspronkelijke
plaats... Ter herinnering daaraan werd
de feestdag ingesteld van de H. Kruis-
vei helling.
TEEKEN VAN TEGENSPRAAK.
Wonder! dat het Kruis blijft het mid
denpunt van a lies. 't Werd opgericht uit
haat, doch de liefde heeft het zoo stevig
in dc wereld en in de harten geplant dat
het er niet meer kan uitgerukt warden.
Met moeite werd het opgericht en eens
geplant kan het door de moeite van al
de krachten van hel en aarde niet meer
weggenomen worden. Zoo speelt God met
de berekeningen der menschen. Zij meen
den te triompheeren door het Kruis dat
ze oprichtten, en datzelfde Kruis werd
hun vernedering en hun verplettering.
KRUIS EN KRUISKES.
I Van het Kruis van Calvarië bestaan
er, heel de wereld door verspreid, tal van
prelikwiën met eerbied bewaard en met
godsvrucht vereerd.
Doch, geestelijkerwijze is het Kruis nog
veel nieer verspreid onder de menschen.
War.t ieder huiske heeft zijn Kruiske. De
«enige bekommernis die we hebben moe
ten is niet van het Kruiske te ontvluch
ten (het voigt toch altijd), maar wel van
het te heiligen en verdienstelijk te ma
ken. En die Kruiskes des Heeren kan men
enkel dragen met ootmoedigheid en in
geest van uitboeting en liefde.
De Kruiskes die onze dametjes en juf
fertjes dragen als een blinkend juweeltje
op een blooten hals... zijn doorgaans de
Kruiskes des Heeren niet. Enkel ijdelheid
en pronkzucht-
De ware Kruiskes des Heeren worden
in stilte gedragen in deemoed en onder
werping.
HET GROOTE KRUIS.
Wij kennen en huldigen het groote
Kruis aan den IJzer met zijn hartroeren
de herinneringen.
Wij kennen en huldigen den grooten
Christus op onze kerkhoven en op het
Missiekruis.
Wij kennen en huldigen de groote
Kruisen langs Vlaanderens wegen en
knielen er biddend voor neer.
Doch het groote Kruis, het eerste, het
heiligste is en blijft dat van Calvarië. En
honger dan ooit staat het verheven boven
da ontredderde wereld: eenig teeken van
hoop en van heil. En in dit heilig jaar
heeft het een beteekenis én een welspre
kendheid gelijk zelden te voren.
Dat Kruis alleen is het anker die het
geheeie gebouw kan samenhouden,
de eenige ladder die reikt van de aarde
tot den hemel,
de eenige brug die veilig dcet aanlan
den in de have.
Zonder 't Kruis heeft het leven geen
beteekenis.
De meest ongelukkige mensch ter we
reld is deze die het Kruis heeft verloren.
P. PAUWELS, O. P.
Dit is het monument der Iersche vrij
heid, het Cenotaphopgericht in een
der bijzonderste squares of lanen der
Iersche hoofdstad Dublijn, ter gedach
tenis aan de helden van den Vrijstaat:
Griffith, O'Collins en O'Higgins, die vie
len voor hunne vrijheidsgedachten.
Het was daar dat de betooging van de
voorlaatsten Zondag door de Iersche
Blauwhemden moest plaats hebben maar
die op het laatste oogenblik niet doorging
verboden aks zij was door De Valera.
BBaSBBSSaSBaBBBaSBBBflBBSanB
BERICHT VOOR DE
UITGESTELDE MILICIENS
De Minister van Landsverdediging her
innert aan de uitgestelde miliciens dat zij
die met de klasse 1934 wenschen te die
nen, vóór 16 September 1933 van het uit
stel moeten afzien en zich daartoe tot hun
arrondissementscommissaris wenden.
GEZINSOPVOEDING
groote mannen hebben een goede man
moedige moeder gehad. De uitvinder Tho
mas Edison getuigt: Ik heb mijn moe
der niet lang gehad, maar ze heeft een
invloed op mij uitgeoefend, die mijn heele
leven heeft geduurd. Zonder haar waar
deering en haar geloof in mij... zou ik
nooit een groote uitvinding gedaan heb
ben
Een vrouw van jaren schrijft de vol
gende getuigenis van haar vader neer:
Het grootste geluk, voor een kind. is een
goede moeder te hebben; ik heb van veel
heiligen hooren spreken, die een zondigen
vader hadden, maar van geen enkele,
Wiens moeder niet deugdzaam was
Waarlijk een goede moeder, is voor het
kind van belang, voor tijd en eeuwigheid.
Daar hechtte zelfs Gods Zoon groot belang
aan. Hij die op de wereld geleefd heeft,
an er alle armoede gekend heeft, behalve
'ie ééne... die van een kindsheid zonder
moeder.
Moeders zijn bij machte het aanschijn
ber aarde te veranderen. Zooals de moe-
zijn, zoo zal hot toekomende geslacht
ainj M. D.
Het is verkeerd van wege de ouders t«
gaan denken, dat vóór de jaren van ver
stand van opvoeding geen sprake is. Zoo
denken er velen, en die willen dan aliea
van de school verwachten. En nochtans
de opvoeding is reeds half verzekerd al
vorens het kind ter schole komt. De eerste
levensjaren zijn immers de beslissende
voor de vorming van het karakter. Daar
mee zijn het alle zielkundigen en kindei-
kondigen eens. Dr Rudolf Allers durft
zelfs schrijvenOp de personen aan wie
de eerste zes levensjaren zijn toever
trouwd, weegt de grootste zooniet de
gansche verantwoordelijkheid voor de ver
dere zedelijke ontwikkeling van het kind».
Op niemand meer, dan op de moeder
weegt dan de verantwoordelijkheid. Zij
ontvangt het kind van den Heer, zij
voedt het, zij omringt het met al haar
zorgen, zij leert het de eerste stappen
zetten en de eerste woordjes stameren.
Al wat ze toont en wat ze zegt, wat ze
gebiedt en wat ze verbiedt, wat ze beloont
en wat ze straft, wat ze doet en wat ze
laat, heeft zijn invloed ten goede of ter.
kwade. Het waten het hoévan a.
die dingen, dringt zoo diep in de kinder
ziel, dat geen mensch bij machte is ut
sporen ervan uit te wisschen. Om dit alles
is de invloed van de moeder op het kind
meer diepgaande dan deze van den vader.
Is het ook niet, naast de genade,
aan die eerste invloeden te danken, dat
menschen op gevorderden leeftijd van
levensspoor veranderen, rich bekeeren er,
zelfs heilig worden. Geen schooner voor
beeld wellicht dan de bekeering van der.
H. Augustinus. Op zestienjarigen leeftijd
verloor hij rijn vader, een heiden
en leidde wider een wulpsch leven. Ging
studeeren in Afrika en liet zijn moeder,
de H. Mcnica, in 't verdriet. Eindelijk
komt hij terug, knoopt kennis aan met
Ambrosius, ontvangt het doopsel op drie-
en-dertigjarigen leeftijd, wordt priester en
bisschop. Als kind had hij God gekend en
bemind, als jonkman had hij Hem der.
rug toegekeerd, als volwassene is hij ge
heel en al tot Hem teruggekeerd.
Hoe kunnen we die bekeering uitleggen
zonder zijn moeder te begrijpen. Zij heeft
immers aan haar kind God leeren kennen
en beminnen, en zco het eerste goede
zaad in de kinderziel gestrooid. Dat zaad
ls er niet verstikt, maar 't heeft er ge
kiemd en gekitteld jaren lang, tot de be
keering er was. Die bekeering is dus.
naast God Monica's werk geweest;...
en dat is NIET het werk van een goed
zakkige vrouw. Monica was wel is waar
een vrome ziel. maar ze was wel is waar
sterke vrouw. Ben krachtdadige vrouw in
wier ziei een eeuwig-mannelijk element
verwerkt was, een zachtmoedige vrouw,
maar manmoedig dcor haar geloofhet
geen Augustinus zelf getuigt. Daarom
moeders van Vlaanderen wordt Monica's.
Zooals Monica was, zoo was de moeder
der Machabeeërs, die haar zonen zag ster
ven voor het geloof. Zoo was de moeder
van Don Bosco, Margaretha. Zoo zijn
Goddank nog vele moeders onzer kroost
rijke gezinnen. Ten andere, bijna alle
(Zie vervolg onderaan 1* kolom).
De Heer LUCIEN DESCHODT uit
Poperinge docr Hunne Esc. de
Bisschoppen ven Belgie benoemd
tot Voorzitter van het J.V.K.A.
Met levendige voldoening vernemen we
dat onze stadsgenoot Heer Lucien De-
schodt in de laatste vergadering van het
Doorluchtig Belgisch Episcopaat te Me-
chelen werd aangeduid als Algemeen
Voorzitter van het Jeugdverbond voor
Katholieke Actie (J.VJK.A.),
Dat is een niet geringe eer voor onze
stad, en een kostbare aanmoediging voor
onze jonge werkers!
Tot nog toe werd het Voorzitterschap
waargenomen door Heer Fernand Van
Goethem, Professor aan de Hoogeschool
te Leuven. Voor degenen die niet goed
vertrouwd rijn met de organisatie der
Kath. Actie in het Vlaamsche land, la
ten we opmerken dat de K.A.-inrichting
bestaat uit verscheidene verbonden: na
melijk de Kath. Arbeidersjeugd (Kajot-
ters), de Kristen Mlddenstandsjeugd, de
Boerenjeugd, de Studentenjeugd, de Ka
tholieke Scouts, de Kruistochters, Con-
greganisten, enz. Deze onderscheidene
groepeeringen worden samen verbonden
door het Jeugdverbond voor Kath. Actie
(J.V.K.A.), dat de algemeene leiding in
handen heeft. De Algemeene Sekretaris
van het J.VJC.A., die vóór eenigen tijd
Mgr Cruysberghs opvolgde, is thans de
E. H. Cleynmans, die voor Poperinge
geen onbekende is: we mochten vóór
een paar maanden zijn deugddoende
woord hooren ter gelegenheid van het
Provinciaal Jeugdcongres van den Kris
ten Middenstand hier ter stede. De Al
gemeene Voorzitter van dat Jeugdver
bond is thans onze stadsgenoot Heer
Lucien Deschodt. Beste heil- en geluk-
wenschen
In zijn mededeelingsbrief aan de af
gevaardigden bij het J. V. K. A. schrijft
E. H. Cleynmans het volgendeDe Heer
i) Lucien Deschodt was tot hiertoe de Pro-
vinciale Voorzitter der Kristen Midden-
standsjeugd van West-Vlaand aren. Zijn
ijver en toewijding aan de Katholieke
Zaak en niet het minst aan het Ka-
tholiek Jeugdwerk, hebben de aandacht
gaande gemaakt van onze Doorluchtige
Geestelijke Overheid, en hebben Haar
doen besluiten het Voorzitterschap van
het J.VÜ.A. aan dien werker toe te
ii vertrouwen. We sturen hem een harte-
lijk welkom toe als Voorzitter van het
J.VJC.A. en verwachten van hem dat
hij zijn bovennatuurlijken ijver en on-
vermoeibare werkkracht zal aanwenden
om het Jeugdverbond nog hooger te
ii brengen in eendrachtige samenwerking
ii voor de verovering der gansche Jeugd
voor Kristus
Dien wensch maken we gansch tot den
onzen, en zouden hem enkel willen aan
vullen door een anderen wensch: dat deze
benoeming een nieuwe spoorslag zou mo
gen wezen voor onze moedige K.A.-jon-
geren, een wenk naar dieper inleven en
breeder uitbouwen der eigen K.A.-kaders
in Poperinge zelf. Dat zal ons beste ant
woord zijn op de vereerende keus van
ons Doorluchtig Episcopaat, en tevens
een welgekomen verlichten der zware
taak, die de Heer Deschodt op zijne
schouders nam.
Ad muitos annos!
IBBBB9BaBS13BHa3BQS39SBS3B2l3a
VOOR FRANKRIJK 11,20 frank.
op postchecbnummer 15.570 van V. San-
sen-Vanneste, drukker, Poperinge, en we
kelijks wordt ons blad U door de postbode
tehuis besteld.
Vergeet niet uw volledig adres aan te
geven en wei er bij te voegen: storting
voor een abonnement op
TE KORTRIJK
op Zaterdag 16 en Zondag 17 Sept.
WAT ER BEHANDELD WORDT:
In de korte tijdspanne van een Week
end, wordt een heel programma afge
handeld, dat iederen Katholieken Werk
gever interesseeren moet: dat is alleen
mogelijk door een lar.ge voorbereiding in
studiekringen en studie-comiteiten en
door de medehulp van mannen die met
ons werk, en het onderwerp dat zij be
handelen vergroeid zijn.
De persoonlijke vorming van den Chris-
teiljken Werkgever zal worden behandeld
in de Kanselrede (Hoogmis met Pontifl-
kale Assistentie van Mgr Lamiroy, te
9.30 uur in St Maartens) door E. P. De
Clippele, S. J., die sinds lang in kontakt
met de Christelijke Werkgevers, reeds
tweemaal te Drongen het geestelij-k Werk
gevers- Week-end heeft geleid, dat een
goeden naklank bij alle deelnemers be
waard heeft.
Wat een Verbond van Christelijke
Werkgevers kan en moet zijn en kan en
moet uitwerken zal worden uiteengezet
in de eerste ritting (Zaterdag 16 Septem
ber, te 3.45 uur in de bovenzaal van het
Stadhuis) door M. A. Seynaeve, een der
eerste pioniers van het Verbond der
Christelijke Werkgevers in West-Vlaan-
deren.
Nog te velen hebben een onjuist denk
beeld van ons Verbond en Werking. De
eenen meenen dat het een godsdienstig
vennootschap is, de anderen een zuiver
theoritische studiekring, anderen een syn-
dikaat van Patroons of zelfs een poli
tieke standsgroepeering.
j Het is wel niets van dat alles, alhoe
wel het in zijne rijke mogelijkheden het
beste vereenigt van hetgeen op die ver-
te Uitkerke-Blankenberge. - Zondag 17 September 1833.
scheidene terreinen kan worden betracht
«DE HALLE».
om aan den Werkgever de plaats te ver
zekeren in de leiding die hem in een
goed geordende maatschappij toekomen
moet en op sociaal-economisch gebied
het standpunt van den Werkgever te ver
dedigen, waar zijne belangen overeen
komstig met de katholieke grondbegin
selen in kontakt komen met de belangen
van anderen.
Het groote vraagstuk van den dag:
Wat zal de sociaal-economische orde
i van morgen zijn?mag niet opgelost
zonder de Werkgevers, die in deze zaak
door ondervinding en aanraking met het
werkelijk leven het zeerst geïnteresseerd
rijn. Het mag niet opgelost worden zon
der de Christelijke Werkgevers, die kun
nen steunen op de princiepen van recht
en liefde hunner levensopvatting, en op
de diepe en gewijde leering en leiding
van een gezag dat heerschend over de
gansche menschheid staat: de hechtste
pijlers voor een sociaal-economisch ge
bouw waar orde en vrede en welstand
wonen meet.
I Eerw. Pater Van Gestel zal in de zit
ting van Zaterdag met de bekwaamheid
en de welsprekendheid, die ook moeilijke
zaken klaar weet voor te stellen, uiteen
zetten wat te verstaan is door Bedrijfs
organisatie en hoe ze noodzakelijk
geworden is in den tijd waarin wij leven.
M. H. Kuypers zal (Zondag, 10.45 uur,
op het Stadhuis) een kort overzicht hou
den over hetgeen on het gebied van Be
drijfsorganisatie reeds werd verwezenlijkt
in andere landüh", wijzende op de leem
ten, en de mislukkingen die anderen on
dervonden, opdat ook wij zouden gewaar
schuwd rijn voor de gevaarlijks klippen
die kunnen doen schipbreuk lijden,
t Om te eindigen zal M. René Goris, lid
van ons Algemeen Bestuur, den toestand
bslichten in eigen land wijzen op de
elementen die bruikbaar zijn bij verde
ren opbouw wijzen op de moeilijkhe
den, gevaren die in den weg staan om
ook de verdere ontwikkelingsmogelijkhe-
den aan te stippen. Op die wijze willen
wij werkdadig trachten langs den zeke
ren weg der evolutie, eene sociaal-eco
nomische organisatie vooruit te helpen,
die in andere landen alleen langs den
weg van geweld en dictatuur werd ver
wezenlijkt.
Het is voor de Christelijke Werkgevers
een blijk van niet geringe waardeering
voor hun pogen, dat Hunne Exc. de Bis
schoppen, het Congres onder hunne hooge
bescherming hebben genomen, en dat
Zijne Exc. Mgr Lamiroy ons de eer wil
aandoen van de Pontiflkale Assistentie in
de Hoogmis, en persoonlijke deelname aan
de Congreszitting en het daarop volgende
feestmaal. Die blijken van aanmoediging
en waardeering mogen voor allen die reeds
in de rangen staan en lid zijn, en mede
werken, een spoorslag zijn om met ver
trouwen vooruit te gaan; en voor hen die
nog wijfelen en aarzelen weze het een
rede tot overtuigde deelname.
Congreskaarten (10 fr.), deelname aan
het Feestmaal (35 fr.).
Alle inlichtingen kunnen verkregen
worden op het Sekretariaat, Markesteen
weg, 48, Kortrijk. Wil alle stortingen doen
op naam van E. H. Van Overbeke, postch.
242.742, Kortrijk, en zulks is ook voldoen
de als aanvraag tot deelname.
Het Uitvoerend Comitcit van het Congres:
De Voorzitter, De Secretaris,
A. BEKAERT. A. VAN OVERBEKE.
Op Zondag 17 e. k.. wordt te Uitkerke-
Blankenberge het grafgedenkteeken inge
huldigd. dat werd opgericht aan de na
gedachtenis van wijlen Juliaan Vande
pitte, als grondlegger der Katholieke Ra
dio in Vlaanderen.
Juliaan Vandepitte werd geboren te
Zuienkerke in 1894; gedurende zijn heele
jeugd werd hij opgemerkt als zeer vlug
van geest, werkzaam en vindingrijk.
Het was onder den oorlog dat hij in
de radio thuis geraakte. Als oorlogsvrij
williger in het leger getreden werd hij
ingelijfd in het 1* Regiment Karabiniers.
Op het einde van 1915, gedurende een
bommengevecht vooraan Diksmuide, werd
hij bedolven onder een ingestorte dek
king en werd daardoor diep geknakt in
zijne gezondheid. Onvermogend van daar
af om voorts bij het voetvolk dienst te
nemen, verzocht hij om verplaatsing in
een technisch legerdienst en kwam aldus,
na doorstane pro-f. in het korps der
draadlooze telegrafisten terecht. Pas twee
maanden na zijne opname in het korps
was hij reeds werkzaam als «opérateur»
aan de voorlinie. Spoedig werd hij echter
naar het instructiecentrum terug geroepen
voor aanvullende opleiding tot «opérateur
de grand postHet was alsdan dat hij
zich ten volle begon te onderscheiden,
in zooverre dat hij door den korps-over
ste om zijne uitslagen openbaar werd ge
luk gewenscht en dadelijk als onderrich
ter der krijgsradio werd aangesteld. Hij
bleef in deze bediening werkzaam tot op
het oogenblik der bevrijding: alsdan werd
hij belast met het beheer der draadlooze
seinposten opgesteld in het noorderge
deelte onzer Vlaamsche Kust. De uitzon
derlijke ontwikkeling der radio onder de
oorlogsjaren, dank de toepassing der
nieuwe uitvindingen ten gerieve der oor
logsdiensten, trof in Juliaan Vandepitte
een opmerkzamen cn zeer aandachtigen
toeschouwer. Bij het einde van den oor
log was hij aldus tot een volkomen radio-
technieker opgewassen! Deze kostbare
kennis wilde hij te nutte maken en stelde
ze dan ook grootmoedig in dienst der
Vlaamsche volksheropleving. Schaars be
gon de draadlooze telefonie de nieuwe
toepassing ter verspreiding van muziek
en nieuwstijdingen in te gaan, of we vin
den Juüaan Vandepitte met de pen in
de hand, als regelmatige medewerker aan
De Standaardwaar hij vanaf einde
Oktober 1922, eene regelmatige rubriek
voor radio opnam. Deze pers-aktie voor
en over draadlooze was de eerste regel
matige in heel de Belg. pers. Het was toen
nog de tijd der allereerste uitzendingen
aan het Eifeltorenstation, van Radiola,
van PCGG uit Den Haag; Londen be
stond toen nog niet in aetherland wel
te verstaan de Duitsche posten, ook
Radio-Belgique moesten toen nog komen!
Vanaf dit moment legde zich Juliaan
Vandepitte er onvermoeibaar op aan de
radio-kennis onder het volk te versprei
den. Dit was voor hem een werk van
volle toewijding tusschen in rijn werk als
bediende van den IJzerweg of als be
stuurder der ferry boats te Zeebrugge
waar hij deze nieuwe inrichting volledig
op dreef bracht. In 1923 stichtte hij het
maandschrift Radiodat derhalve zijn
plaats inneemt onder de oudste radio
tijdschriften van heel Europa. Zijne pers-
aktie vulde hij aan door voordrachten,
gewoon opgeluisterd door radiodemonstra
ties. Men herinnert zich op zoovele plaat
sen met eene steeds stijgende bewonde
ring, de moeite welke hij zich toen ge
troostte om het omvangrijke materiaal
ter plaatse te sleuren. Hoevelen hebben
bij gelegenheid zijner radio-demonstraties
met verbaring gestaan voor deze eerste
kennismaking met het radiowonder!
Als hoogste aanvulling dezer ruime be
drijvigheid was Juliaan Vandepitte er
inzonderüjk nog om bezorgd de aandacht
der vooraanstaande personen wakker te
maken ten aanzien van het radiobelang.
Teleurstellingen bleven hem niet ge
spaard. Eindelijk, op het kongres van
den Katholieken Vlaamschen Landsbond
te St Truiden, op 31 Juli 1927, gelukte
het hem de aandacht van een leidenden
groep vast te zetten. Als gevolg op deze
ontmoeting stelde hij een omvangrijk en
zeer gedocumenteerd verslag op over deze
aangelegenheid, waarvan naderhand af
schrift werd rondgestuurd aan de ver
schillende katholieke Vlaamsche lande
lijke organisaties. Besprekingen grepen
over dat ontwerp plaats; nieuwe moei
lijkheden rezen op... Vandepitte was
hardnekkig om het overwegend sociaal en
godsdienstig belang der radio staande te
houden. Toen. plots, werd hij overvallen
door zware ziekte als gevolg zijne oor
logsinvaliditeit; verwikkelingen moeiden
zich daartusschen, eene heelkundige be
handeling werd dringend noodzakelijk...
Verzwakt als hij geworden was, schoten
hem de krachten te kort om deze te
doorstaan. Het nieuws van zijn afsterven
op 14 Maart 1928 verpletterde werkelijk
al diegenen die met het werk waren in
gewijd waarvan hij de bezieler was. Ock
liet hij eene weduwe en zes kleine kin
dertjes achter.
Juliaan Vandepitte was een christen
mensch uit een stuk. Zijn laatsten le
vensnacht door hield hij niet op het
woord te herhalen: Wat God bewaart
is wel bewaard! Inderdaad, door ve!e
wisselvalligheden heen bleef de levens
kiem bewaard van dat werk voor katho
lieke Vlaamsche radiö-aktie waarvan hij
de wekker was geweest. In het duister
werd in tegenovergestelde richting ge
werkt... Juliaan Vandepitte had deze be
traohtingen ontwaard en ook aange
klaagd. Toch werd het vernielend werk
in groote mate voltrekken onder den
vorm der radio-wet waarvan de verder
felijke gevolgen thans reeds algemeen
worden aangevoeld. Desniettegenstaand
bleef dan toch de vrucht van het edel
werk door Juliaan Vandepitte in gang
gebracht voortleven: nieuwe kracht en
durf schijnt het thans te bezielen tot
heroveren van wat verloren is gegaan.
Moge de nagedaohtenis van wijlen Ju
liaan Vandepitte tot blijvende opwekking
dienen aan al dezen die voor de taak
gespannen staan om de wegen voor Ka
tholieke Vlaamsche Radio weer open te
breken. Zijn voorbeeld blijkt inderdaad
wel van aard om bezielend en bemoedi
gend in te werken bij meerderen die het
goed meenen met de verstandelijke, maat
schappelijke en godsdienstige verheffing
van ons volk!
PROGRAMMA
Te 9 uur: Samenkomst der groepen en
deelnemers aan de statie te Blankenberge.
Te 9.30 uur: Optocht.
Te 10 uurPlechtige Hoogmis, opgeluis
terd door het St-Gilliskoor uit Brugge;
gelegenheidstoespraak door Mgr. Cruys
berghs, vice-rector der Leuvensche Hoo
geschool.
Te 11 uur: Onthullingsplechtlgheid.
a) aanspraak door Z. E. H. Kan. Van
der Meersch, Vicaris-Generaal, Voorzitter
van het Komiteit;
b) bloemenhulde;
c) aanspraak door H. Jan Boon (Non
kel Jan) namens K. V. R. O.;
d) aanspraak door Heer Adv. Alf. De
Groeve uit Brugge;
e) gelegenheidszang uitgevoerd door de
schoolkinderen van Uitkerke;
f) aanspraak door Heer Hilaire De
Praetere, namens het Provinciaal Komi
teit der groote gezinnen;
g) aanspraak door Heer Vanbeylen,
voorzitter van het plaatselijk komiteit te
Uitkerke.
Te 1 uur: Noenmaal bij inschrijving,
tegen 25 fr.; bedrag voorafgaandelijk te
storten aan postcheckrekening nummer
144.477, L. Vanbeylen, Schoolhoofd, Uit
kerke.
Namiddag vrij.
RADIO LUISTERAARS OP POST
Donderdag e. k., 14 September, wordt,
gedurende de K. V. R. O.-uitzending, eene
spreekbeurt gehouden door Heer Advokaat
Van den Bussche over de Juliaan Van-
depitte-HuldeDeze spreekbeurt heeft
plaats te 19.15 u. en geldt als inleiding
tot de onthulling van het grafgedenktee
ken aan den Vlaamschen Radiopionier,
op Zondag 17 e. k., te Uitkerke-Blanken
berge. Eene spreekbeurt die de aandacht
der luisteraars verdient 11
R.
1.000.000
5.000.0C0
Bij uitzondering zal de eerste trekking op
18 November aanst. bedragen:
Het grafgedenkteeken aan wijlen Juliaan Vandepitte ontworpen door
Bouwmeester Jos. Priem uit Brugge.
Regelingen waren getroffen
om de maquettevan het
grafgedenkteeken aan wijlen
juliaan Vandepitte ten toon te
stellen in het radio-salon, dat
te Brussel gehouden wordt van
2 tot 12 September. Bedoelde
uitbeelding zou zijne plaats ge
had hebben in den bijzonderen
stand van het Maandschrift
Radio het maandschrift
dat in 1923 door wijlen Juliaan
Vandepitte werd gesticht. Het
Bestuurs-Comité van het ra
dio-salon, na deliberatie «en
due forme heeft echter goed
gevonden op de radio-tentoon
stelling formeel alle plaats te
ontzeggen aan bedoelde ma
quette Op zulkdanigc wijze
huldigt de Brusselsche leiders-
kring onzer radio-wereld de
nagedachtenis van den ver
dienstelijken mensch, die het
Vlaamsche land voor de radio-
beoefening, en dus ook ten
bate van radio-handel en -nij
verheid heeft opgewerktdie
aan dien arbeid zijne krachten
ais oorlogsinvalied en ook wel
een stuk van zijn leven heeft
opgeofferd I
Het antwoord der Vlamin
gen op zoo een Brusselsche
zet weze eenvoudig diteen
steungift aan postchechreke-
nlng 4019.56. Komiteit der Ju
liaan Vandepitte-Hulde, (ja-
renmarkt. 17, Bruggevervol
gens, massa-deelname aan de
onthullingsplechtigheid van 't
grafgedenkteeken, op Zondag
17 September, e. k. te Uitker
ke-Blankenberge.
Het grafgedenkteeken aan wijlen Jnliaan Vandepitte
geweerd op het Radio-Salon.
TREKKING
DER VERWOESTE GEWESTEN
4 1921.
102* Trekking van 1 Sept. 1933.
Uitkeerbaar met 250.009 frank:
Reeks 142.288, Nr 2
Uitkeerbaar met 100.000 frank:
Reeks 167.595, Nr 14
Uitkeerbaar met 50.000 frank:
Reeks 142.288, Nr 15
Reeks 142.288, Nr 8
Reeks 55.411, Nr 20
De andere nummers van bovenstaande
reeksen zijti uitkeerbaar met 250 frank,
alsook de reeksen 62.503 en 170.749.
IB8 9 BB39999B3 99 9999993991199
Belgische fabriek van
Chicorei Wyppelier-Taffin.
HUIS GESTICHT IN 1836.
Veurnestraat, 12-22, Poperinge.
Fijn - Zuiver - Gezond
Krachtig - Spaarzaam
dit zijn de hoedanigheden tfjr
KOFFIES VAN 'T PARADIJS.
Vraagt 2e bij uwen Winkelier.
TROUWE BEDIENING.
deze leening te onderschrijven. Trouwens
is het zijn geld op zeer aantrekkelijke wij
ze plaatsen en meteen de kans 100pen van
groote en talrijke loten te winnen.
Daarom heelt de nieuwe leening ieder
een ten zeerste aangelokt, vanaf den dag
dat de Regeering haar besluit in dien zin
ter kennis gaf.
Een nieuwe stad,
vluchtoord voor verbannen Joden
1 -
Nabij J?ffa wordt eene nieuwe Stad ~e-
bouwd met name Tel-Aviv. Het zal het
centrum vormen van het vluchtoord der
verbannen Joden en in massa komen zij
er aan. Een zicht op een der moderne
gebouwen der nieuwe stad.
iB2aa^cssaagaz@asac3Zza=32B3
EEN NIEUWE LEENING
De Regeering heeft besloten een leening
van één en half milliard in Belgie uit te
geven, van 15 tot 25 September 1933.
Zij is juist van denzelfden aard als de
leening van één milliard van Maart 1932.
De rente bedraagt 5 netto. De leaning
is aflosbaar bij uitloting binnen zeventig
jaar elke trekking bedraagt zeer voorname
loten. De loten en rentekoepond zijn vrij
van alle Rijks- provincie- of gemeente
belastingen.
De obligatiën zijn elk nominaal 1.000 fr,
en gegroepeerd in reeksen van vijf obli
gatiën.
Zij zullen aan het publiek worden aan
geboden, aan pari, tegen speciën, vanaf
15 September. De inschrijving zal gesloten
worden zoodra het te koop gestelde aantal
stukken volteekend is, en uiterlijk op
Maandag 25 September.
Men mag onderschrijven aan de win
ketten der Nationale Bank van Belgie ot
in hare agentschappen. Nochtans mogen
van heden af, alle banken financieele in,
richtingen, wisselagenten en makelaars in
publieke fondsen inschrijvingen ontvan,
gen om ze daarna op 15 September aan
de Nationale Bank te storten.
Zooals naar gewoonte, zullen de onder-
schrijvers niet onmiddellijk de titels der
leening ontvangen. Ziehier welke maatre
gelen men getroffen heeft.
Tegen algeheele inschrijving van het
bedrag der gekochte obligatiën, zal de on
derschrijver een kwijtschrift ontvangen.
Tegen dit kwijtschrift zullen hem zoodra
mogelijk, en ten laatste op 6 November
1933, voorloopige stukken aan toonder van
1.000 frank woden afgeleverd, genummerd,
niet voorzien van koepons, stukken welke
zullen deelnemen aan de zeer voorname
trekking van 18 November 1933.
Met ingang van 1 Mei 1934, zullen deze
voorloopige titels, zonder overeenstem
ming van nummers, worden ingeruild te
gen definitieve, van koepons voorziene
stukken. Deze ruiling zal vóór 18 Juli 1934
moeten geschieden, daar vanaf dien da
tum de definitieve stukken alleen deelne
men aan de latere trekkingen.
Wij wenschen de aandacht van onze le
zers te vestigen op eenige maatregelen
die deze leening zeer belangwekkend ma
ken.
Laat ons eerst en vooral het belang der
uitbetaalde loten, bij wijze van trekking,
onderlijnen. Gedurende de vijf eerste ja
ren der leening, zal men jaarlijks 852 lo
ten voor een totaal bedrag van 45 millioen
frank uitloten. Elk jaar zullen er drie
loten zijn van 5 millioen, negen loten van
één millioen en 840 loten van 25.000 frank.
Er zullen twaalf trekkingen per jaar plaats
grijpen, op 18' eiker maand.
Gedurende de vijf volgende jaren, zul
len Jaarlijks 552 loten, een totaal uitma
kend van 22.500.000 frank, worden uitge
loot, hetzij dus zes loten van één millioen,
zes loten van 500.000 frank en 540 loten
van 25.000 frank.
Eindelijk, gedurende de zestig laatste
Jaren der leening, zullen er jaarlijks voor
7.500.000 frank loten worden uitbetaald.
Aldus biedt de leening van één en half
milliard de voordeelen an eene goede
geldplaatsing alsmede van een rijk ge
doteerde voortdurende loterij.
Wij wijzen voornamelijk op de belang
wekkende eerste trekking, welke op 18 No
vember plaats heeft en waaraan de voor
loopige titels der leening deelnemen.
Deze buitengewone trekking bedraagt
al de loten aan het trekkingsplan voor
zien, vanaf 18 October 1933 tot 18 Juni
1934 inbegrepen:
hetzij: 2 loten van fr. 5.000.000
7 loten van fr. 1.000.000
630 loten van fr. 25.000
Te samen: 639 loten voor een totaal be
drag van 32.750.000 frank.
Dit is de hoogste trekking welke ooit in
Belgie heeft plaats gehad ter gelegenheid
van een publieke leening.
Het derde punt dat we wenschen te on
derlijnen is de buitengeer ne kans welke
aangeboden wordt aan de drager van een
obligatie van de nieuwe leening.
Zooals we reeds hebben gezegd, zullen
de obligatiën der leening gegroepeerd wor
den in reeksen van vijf stukken. Elk lot
is toegekend aan de geheel uitkomende
reeks en verdeeld onder de vijf obligatiën
van 1.0C0 frank die zij uitmaken. Om een
geheel lot te verkrijgen, moet men dus
in 't bezit zijn der vijf titels van de door
het lot begunstigde reeks. Een reeks kan
nooit meer dan een lot winnen: zoodra zij
uitgekomen is, wordt zij vernietigd. Reke
ning houdend van dergelijke stipulatie
en van het groot getal der loten, heeft elke
obligatie een kans op vijftien van een lot
te winnen gedurende de zeventig jaren.
In de verklaringen die de minister var.
Financiën, M. Jaspar, op 1 September ge
daan heeft aan de pers, verklaringen wel
ke hij 's anderendaags vóór de micro van
de N. R. I. heeft herhaald, zegde hij dat
het bedrag der leening gebruikt zai wor
den tot drie doeleinden.
Eerst en vooral, dient er geld gevonden
te worden tot de voltrekking van de po
litiek der groote werken. Ten tweede, die
nen de verliezen der begrootingen van 1931
en 1932 gedekt te worden. Eindelijk wenscht
de Regeering de in loop zijnde Schatkist
bons, onlangs uitgegeven, terug in te trek
ken.
Deze verrichtingen zijn noodzakelijk om
het nationaal werktuigsprogrammp, in 1927
door de Commissie der Groote Werken op
gesteld, te voltooien, alsmede om het
zware werk der begrootingsversterking ta
verzekeren.
Het is rich goede Belg toonen, door aag
(Vervolg vorig» koloa).
