ROW
SPUROL
Gij steunt uw tegenstrevers
HITLER, de nieuwe Messias
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
gesprongen handen
TWEE NIEUWE HEILIGEN
POLITIEKE KRONIEK
NU OF NOOIT
ABONNEER KATHOLIEK!
Abonnementsprijs
1934
KATHOLIEKEN,
Kent gij den strijd door onze geloofs
broeders gevoerd voor de kristen
school te Antwerpen
Heeft de neutrale pers daar al een
woord over geschreven
Weg dus met alle neutrale bladen
Steunt enkel en alleen de Katholieke Pers.
De Begrooting van het Onderwijs voor de Kamer
De Liberalen verklaren alle toelagen
aan de Katholieke scholen te weigeren waar
zij dit kunnen.
NAAR OMHOOG
De Vlaamsche Academie huldigt Conscience
ZCNDAG 10 DECEMBER 1S33.
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
1* JAAR. N' 5fc
«DE HALLE»
Katholiek Weekb.'ad van leper
Bureel
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR I JAAR (per post)
Binnenland 18,60 fr.
Belgisch Congo 35,fr.
Frankrijk 35,fr.
Alle andere landen 55,fr.
.Uitgever?
6 AN SEN VANNESTE, TopeHnga
TeL Poperinge N'
fostcheckrekening K' 15.570,
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4.00 fr.
3 fr. toel. T. b:r. met zdr. t. bur.
Berichten op 1* bh per regel 2.50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1.75 fr.
Kouwber. en Bedank, (min.) 5.00 fr.
Te herhalen aankondigingen
prijs op aanraag.
'Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond Ingezonden worden. - K-eir.e
berichten tegen den Donderdag noen.
re
ILJ
Heel zeker. En ik zou schaamrood worden moest ik in uwe
plaats zijn. Kent pij een Liberaal die iederen dap een katholiek dap-
blad aan huis kriipt? Die vindt pe niet! Ze zijn er veel te fier voor,
en ze hebben pelijk.
Kent pij een Socialist die eiken dap zijn peld en zijn sympathie
peeft aan een van onze bladen? Ge vindt er peen tien in pansch
het Vlaamsche land. Ze zijn er veel te fier voor. En ze hebban
pelijk.
En pij? Ge zijt een Katholiek, pe beweert ten minst toch het
te zijn, en pe krijgt iederen dap thuis, ofwel een socialistisch ofwel
een liberaal dagblad! Welnu dan zijt pc ne flauwerik. De Socialis
ten verwijten aan onze menschen bijna iederen dap dat ze peen
rtippepraat hebben. En ik zep dat de Socialisten pelijk hebben.
Want bijna de helft van onze menschen lezen neutrale of anders
denkende bladen. Menschen zonder ruppepraatMoest pe een
ruppepraat hebben, dan zoudt pe sterk op uw beenen staan, en
niet wijken voor uw katholieke plicht.
Och ja. we kennen dat liedje sinds lanp: Dat kan U peen
kwaad, och? Gij kunt daar tepen, is het niet zoo? Sukkelaar. Weet
pe dan niet dat iederen mensch spreekt pelijk zijn pazet? In onze
conversatie vertellen we voort aan de anderen wat we eenipe oopen-
blikken of uren te voren in ons dapblad gelezen hebben. En als dat
dapblad liberaal getint is, dan zal ook onze conversatie dat liberaal
tintje dragen. En wat vertelt uw zoogezegd neutraal dapblad over
de Kerk, over haar glorie, over haar lijden en strijden, over het
katholiek leven hier en op een ander, over katholieke persoonlijk
heden, enz.? Och ja, dat is zoo belangrijk niet, och? Daar zijt pe
reeds onverschillig voor geworden, daar voelt pe niets meer voor;
zoover heeft uw dapblad U reeds gebracht... Pas maar op dat pe
stilaan ook niet onverschillig wordt voor uw zielezaligheid, of dat
God niet den tijd niet onverschillig wordt ten uwen opzichte.
Wilt ge ne keer rap zwijgen! Hoe durft ge dat zeggen! De
katholieke gazetten beteekenen niet veel!! Dat is gelopen om U
zelf in eigen oopen te verschoonen!
Moesten alle Katholieken doen wat pij doet, onze gazetten zou
den niets meer beteekenen. Hoe meer lezers een dapblad heeft, des
te beter het ook verzorgd is.
MOESTEN ALLE KATHOLIEKEN HUN PLICHT DOEN,
ONZE PERS ZOU DE BESTE EN DE MACHTIGSTE VAN
HET LAND ZIJN. We zouden de groote helft van de dagbladen
in handen hebben, daar waar we er nu maar een op vier bezitten.
Ten andere onze dagbladen kunnen zeer goed de vergelijking door
staan met pelijk welk ander blad en moeten in de verste verte niet
onderdoen voor liberale en socialistische bladen. Ge hebt dus peen
reden om een van die andersdenkende bladen te nemen. Doe wat
de anderen doen, en leest UW gazetten. Wordt 'n Katholiek met
een rupgegraat
Alions jongens, vooruitWe staan voor het einde van het
jaar, en meteen ook voor de vernieuwing van de abonnementen.
Uw plicht gedaan. Ge hebt de zware gewetensplicht enkel een
uitgesproken katholiek dagblad in uw huis te dulden. Als er
andere bladen komen zijt ge in geweten niet in orde, en ge zult
later rekenschap te geven hebben over de onverschilligheid die ge
gezaaid hebt in uw hart en wellicht ook in het hart van uw vrouw
en uw kinderen.
Denkt een beetje meer aan uw zielezaligheid. Deze gaat voor
alles. P. KENIS, O. I'.
E3SBsaaaH3BasaaaaicHaBZBSBSHïi»iHBBB2EaB»3aBmBRaaBBB5S
(Somme). De revolutie van 1789 brak
uit.
Zij moet zich schuil houden en Mis
hooren hier en daar in een scheur,
t Is het schrikbewind. Later vlucht
ze naar Zwitserland en haar Duitsch-
land.
7.11 itot Zit? ücrug iictcir naur
vaderland.
In 1800 sticht ze te Besangon een
kloostertje met 5 zusters. Ze houden
klas en bezorgen ook zieken. De
kloostergemeente breidt zich uit en
in 1810 roept Joachim Murat, schoon
broeder van Napoleon en koning van
Napels, die Fransche Zusters naar
zijn stad om daar een nieuwe stich
ting aan te vangen.
In 1819 wordt het klooster door
Z. H. den Paus goedgekeurd. Maar
de tegenkanting kwam vanwaar men
ze nooit zou verwachten. Dat is het
lot der heiligen, Gods lievelingen.
Gelijk ze mij hebben vervolgd, zoo
zullen ze u ook vervolgen.Onze
Lieve Heer heeft nooit maar één pro
ces gehad en 't was van een hooge-
priester.
Beter varen dan de Meester is
slecht varen, als men het wel ingaat.
En nu zult gij zien hoe een zwakke
vrouw een prins der Kerk kan over
winnen door geduld en ook door wel
levendheid. In 1882 verbood de con-
stitutionneele aartsbisschop van Be
sangon, Cortois de Pressigny, aan de
overste Jeanne Thouret, nog den voet
te zetten in het moederhuis van Be
sangon. Sterk door de goedkeuring
van den Paus ging ze eenvoudig, be
leefd, zonder list of verbittering om
den aartsbisschop te spreken.
Zij werd niet aanhoord, maar ge
slagen. Zij kon antwoorden: «Heb
ik wel gesproken, waarom slaat gij
mij.Ze zweeg. Die prelaat heeft
zeker niet verwacht dat een eeuw
later die slag een weerklank zou vin
den, zelfs tot in De Halle
Ze vroeg zijn zegen en kreeg hem
niet, maar slagen in de plaats. De
aartsbisschop noemde een nieuwe
overste en verbood aan de zusters
nog iets gemeens te hebben met de
oud-overste. En feitelijk werd de deur
voor haar neus toegedaan. De portie
res antwoorddeWij hebben bevelen
ontvangen.In het huis dat ze zelf
gesticht had, mocht ze niet binnen.
Als een heilige zweeg zij, bad en ver
duurde alles. Eenige maanden later
stierf die aartsbisschop te Parijs,
noch bloemen, noch kronen, en de
overste werd door den Paus in haar
rechten hersteld.
Ondertusschen nam de Congrega
tie meer en meer uitbreiding.
In 1926 is zij in dat zelfde klooster
te Besangon weergekeerd. Een altaar
werd haar toegewijd. Een plechtig
triduum werd in de kathedraal ge
vierd.
Den 8 December 1933-, heiligver
klaring.
In de basiliek van St Pieter te
Rome mocht haar beeld prijken ne
vens dit van de andere verstekelin-
ge, in het fëerisch licht der apo
theose, schitterend van duizenden
lampen.
Maar wat is dit bij 't licht der
glorie?
Men slaat geen vrouw, zelf niet
met een bloem. Een aartsbisschop
sloeg haar in 't wezen en een eeuw
later kuste een Paus haar relikwieën.
De H. Kerk kent het om iemand te
rehabiliteeren. Wie zich vernedert zal
verheven worden. Omdat ze klein
waren behaagden ze den Allerhoog-
sten.
Indien iemand klein is hij kome
tot mij.
H. Bernadette en H. Jeanne, bidt
voor ons. A. B.
Den 7 Januari 1844 kwam bij den
meulenaar Soubirous een kind ter
wereld; nog een mondje meer, en
de molen gaf meer meel aan ande
ren en bracht niet genoeg op voor
eigen volk.
Het kind groeide op tot oon «ohutii-
ter meisje, kort van adem, op zijn
borst gepakt; haar schoonste gave;
ja, ze was brave. Ze ging heur
schaapjes weiden in 't gebergte, op
de plaats waar nu menschenkudden
komen zonder einde, met herders en
opperherders.
in 1858 verscheen in een grot een
verrukkelijk Mariabeeld; het meisje
zag de H. Maagd.
En heden op die plaats branden
duizend kaarsen. Leefde ze nog, ze
zou op heur negentig gaan, de bloem
der Pyreneeën.
Voor een meisje van veertien jaar
verscheen die hemelsclie gestalte,
witter dan de besneeuwde bergtop
pen, wit zonder vlek en met een gou
den liefderoos aan de voeten. En Ber
nadette werd ook wit.
't Is 75 jaar geleden en van alle
landen komen ze naar die plek; in
p.aats der blatende schapen hoort
men de verzuchtingen der lijdenden
en de prevelingen der hopenden.
De bron ontsprong, wier water rei
nigt alle kwaal en wascht de smet
en blijft zelf ontsmet. Hier knielen
ze neer die beschaamd zijn al voren
plaats te nemen in hun parochie
kerk; hier dragen ze een kaars die
thuis de processie nooit meegaan.
Hier barst het geloof uit, het tra
nenwater borrelt uit steenen.
Het bevoorrechte meisje ging naar
't klooster te Nevers in 1866; het
kreeg er speldeprikken vanwege me
dezusters: Ze denkt dat ze beter is
dan wij, omdat ze O. L. Vrouw zag.
Zc moent over de verschijningen niet
meer spreken. Ze mocht vernemen
(daags na haar profes), uit den mond
van haar overste in tegenwoordigheid
van Mgr. den Bisschop, den lof harer
medezusters en voor haar dit vlie
mend gezegde: Celle-la n' est bonne
a rien.(Deze deugt voor niets.)
We zijn er mee verlegen Monsei
gneur zei de overste.
Den 8 December van 't Heilig Jaar
(leugt ze om door het Oppergezag
der H. Kerk heilit 1 worden ver
klaard en de Verschijning voor altijd
te zien. De H. Maagd had haar be
loofd -Ik zal u gelukkig maken,
niet in deze wereld, maar in de an
dere.
Ze is gelukkig, gelukzalig sedert
1925, heilig sedert 7 December.
Welk geluk als men daarom nog
goed is. De datum is goed gekozen
de Feestdag van Degene die 4 jaar
na de dogmaverklaring, zelf haar
titel verklaarde aan BernadetteDe
Onbevlekte Ontvangenis
En Francis - Jammes, de oude ka
tholieke dichter, die niet ver van
Lourdes woont, zong:
La, j'ai vu, dans la nuit solsnnelle et
[superbe
Un peup'.e qui dormalt sur lTierbe.
J'ai vu dans cctte nuit un évêque a l'autel
Officier, sous les feux que charriait le ciel
C'était vous, Bernadette, o pauvresse ft
T genoux
Qui, morte, a votre tour vous révéliez a
[nous.
(Les Géorgiques Chrétlennes.)
II.
Jeanne Thouret, ook een kind der
bergen, werd geboren den 27 Fe
bruari 1756, te Sancey in de Fran-
che-Comté (Frankrijk), trad later in
k klooster bij de Zusters van Liefde
te Parijs, bezorgde de zieken te Bray
Laat ons eens allemaal eerlijk zijn.
We meenen werkelijk het nationaal-
socialisme doorgrond te hebben en
het te kennen. We kennen het niet.
We hebben ons weer, zooals het altijd
met ons het geval is, tevreden ge
steld met een a peu prés We sta
ren ons blind op de diktatuur die ons
aantrekt of afstoot. We keuren de
Jodenvervolging goed of af. We ko
men er omtrent allemaal toe het pri
maat, de overheersching van het mi
litaire in de jeugdopleiding te erken
nen. We hebben zoo'n vaag gevoel
dat, als er gevaar dreigt, het uit het
Oosten komen zal. We zullen kordaat
toegeven dat Hitler iemand is en dat
zijn regeering Duitschland tot iets
maken zal.
En verder? Verder weten w'er niets
meer over.
Welnu dergelijke opinie over het
nationaal-socialisme is teenemaal on
beholpen en primair. En in dit geval
is het voorzichtig van er maar niet
over te praten.
We mogen absoluut niet vergeten
dat het nationaal-socialisme een re
volutionnaire leer is, een totale
levensbeschouwingdie de Duitsche
gemeenschap in ALLE opzichten her
nieuwen wil. Er is tusschen onze re
geeringsvorm en de nationaal-socia
listische geen punt van vergelijking
ook maar geen punt. Hier is het re-
geeringsapparaat een frein, een rem,
een neutraliseer end organisme om
zooveel mogelijk de konflikten die in
den schoot der gemeenschap moch
ten ontstaan, uit te schakelen. In
Duitschland vertrekt de regeering
van enkele grondwaarheden, van
dogmas die tot richtsnoer dienen
moeten. Daar zooals in Italië bestaat
een stelsel, een leer, een levensbe
schouwing, waaraan de opbouw van
de maatschappij bepaald onderge
schikt is.
Vandaag willen we dan ook één
aspekt, één uiting, één zijde van het
racisme onder de loupe nemen.
Maar allereerst houden we eraan
te verklaren dat het ons niet te doen
is om te zien HOE Hitier regeert,
doch wel WAT er bestuurd of gere
geerd wordt. En dat is precies het
zelfde niet.
Of wij nu hier een ministerie X
of Z hebben, en of het rechts of
links regeert. WAT geregeerd wordt
blijft volstrekt hetzelfde, met andere
ivoorden, wij, de massa, veranderen
niet. In Duitschland wel. De re
geering Hitler is de regeering Bru-
ning niet, maar ook het Duitschland
van Hitler is het Duitschland van
Bruning niet meer.
En 't is het Duitschland van Hit-
Ier dat ons interesseert.
Het is inderdaad in de laatste ttcec
jaar merkwaar^
situatie te verbloemen met te vertel
len zonder het natuurlijk te ge-
looven dat de Duitschers het na
tionaal-socialisme dulden zonder het
te beleven.
Er steekt dynamiek, hoogspanning,
vitaliteit in Duitschland. De Germa-
manen passen zich geestdriftig het
levensrythme van hun beweging, in
casu het racisme, aan. En het is tuist
dit enthousiast beleven dat ons scep
tisch stemt.
Als we inderdaad als Katholieken
de geestelijke, de bovennatuurlijke
waarden van het nationaal-socialis
me onder kritiek nemen, dan begint
het er werkelijk gevaarlijk uit te zien.
Het zondigt reeds aan de basis. Aan
het vertrekpunt is het reeds in kon-
Jlikt met de encycliek lmmortale
Dei van Paus Leo XIII. Voor het
racisme primeert de natie, waarvoor
de enkeling alles veil moet hebben.
En de Kerk houdt het primaat van
den mensch, van het gezin voor.
Doch niet enkel de basis is onbe
trouwbaar.
Zooals de zaken thans een wen
ding nemen, wordt heel het gebouw
van verdacht allooi.
Kijken we maar even wat er prak-
IBEB3BI
tisch van punt 24 uit het Hitleri-
aansch programma geworden is. Be
doeld programmapunt proklameerde
immers de geloofsvrijheid voor alle
doktrien die het moreel gevoel van
het ras niet kwetsen zou. Toetsen we
dit dan even aan de kristelijke le
vensopvatting. Het resultaat is ont
stellend.
De heroïsche mensch zooals hij
voor het nationaal-socialisme een
dogma geworden is, de kloeke, held
haftige Germaan, die vóór alles het
Derde Rijk aanbidt, kan toch niet
meer in harmonie gebracht worden
met het evangelie van den Nazarener.
En vermits nu millioenen natio-
naal-socialisten dergelijk ideaal na
streven, blijft er toch maar één op
lossing, en ze is ongelukkiglijk op
komst.
Aangezien het nationaal-socialisme
een totalitaire levensbeschouwing
blijken wil, moet het dan ook een
eigen, specifieke godsdienst scheppen.
Het gebeurt. Het is werkelijk be
droevend.
Het is zelfs 1 ijna ongelooflijk dat
een politiek stelsel zich zoo erg aan
zich zelf vergaapt, dat het de pre
tentie krijgt var. een eigen godsdienst
te lanceeren.
En toch gebeurt het.
Streven we nu nog om 't even wel
ke vernieuwing en reorganisatie na,
doch houden we ten minste de han
den af van het goddelijke.
De geestelijk-godsdienstige baro
meter is thans in Duitschland zeer
veranderlijk met sterke neiging naar
slecht weer.
Veel katholieke natlonaal-socialis-
ten hebben Hitier boven God verko
zen. Wat de andere betreft, straks
daarover- meer.
Maar vooral de protestanten heb
ben den boel verkorven. Daar geven
ze nu eens het mf> itterendste bewijs
van de tijdelijtmeid van hun leer.
Ze willen katholieker zijn dan de
Paus, anders gezegd, Germaanscher
dan Hitier.
Er woedt inderdaad een scherpe
strijd in het protestantsche leger. Een
heele groep Lutheranen verklaren na
melijk dat het thans absoluut over
bodig is Goden en heiligen in Pales
tina te zoeken, waar ze in het land
elve voorhanden zijn.
Met andere ivoorden: God is God,
het Derde Rijk is zijn Rijk en Hitier
is zijn profeet.
Heel de opvatting van het kristen-
dom wordt aldus over boord gegooid.
Noch de lijdersfiguur van den Zalig
maker, noch het kruisbeeld, noch de
broederliefde, noch het Oude Testa
ment imet Joden in de hoofdrollen)
kunnen .genaór 0wien^
""trZffïscT* biJ te lachen.w'-
r~tyant graaf
tueel en vriend van Hitier, heeft
thans deze geloofsopvatting overge
nomen, en streeft thans openlijk voor
het scheppen van een Germaansclien
godsdienst.
Ondertusschen wordt den Katholie
ken het zwijgen opgelegd, worden
konfessionneele vereenigingen opzet
telijk gedwarsboomd, (worden de ka
tholieke priesters die sceptisch tegen
over de nationaal-socialistische le
vensbeschouwing staan af en toe in
't gevang gestoken.
Wat brengt de dag van morgen?
Het veld ligt braak.
Eerst een grootscheepsche volksbe
weging, dan een pennetrek... en 't
is gepast.
Er ligt stellig veel goeds in het
nationaal-socialisme. Dit is echter
geen reden om er onbevangen tegen
over te staan. Het kan in hoofdzaak
vóór of tegen God worden. Dan is
natuurlijk onze meening beslist.
Mocht het streven naar de reorga
nisatie van het leven geen kopij zijn
van het nationaal-socialisme. De ge
zondmaking behoeft andere grond
slagen, waarvan het katholicisme de
allereerste moet zijn.
(Nadruk verboden.) Herwig.
BBBBaBaaBjflE&BïBssaaHsaasBEBHBaEBsisikBa
GODSDIENST.
de
DE MENSCHEN ZIJN
nieuwsgierig
en belust op sensatie.
Ze worden voldaan docr
bladen.
MAAR
Niet ieder dag- of weekblad
moogt ge lezen.
GE MOOGT NIET LEZEN
bet neutrale blad
liet liberale blad
het socialistische blad
bet anti-godsdienstige blad
ook niet zeden-kwetsende
geïllustreerde weekbladen.
Het is al zand in uwe oogen,
Vergift voor uw hoofd en hart.
Gelooft niemand die zulke bla
den komt aanbevelen.
Laat U geen blauw blocmekes
wijsmaken.
NU is 't de geschikte tijd om
elk niet-katholiek blad voor
goed op te zeggen, en
Uit uw huis
Uit uw handen te gooien!
Onvoorwaardelijk
PLICHT VOOR ALLES!
Geen verontschuldigingen
Gij noch niemand!
MAAR ALLEN;
Binnenland
Belgisch Congo
Frankrijk
Alle andere Landen
18.60
35.—
35.—
55.—
AAN ONZE ABONNENTEN!
IN T BINNENLAND
Wie nu TEN ONZEN BU-
REELE een postabonnement aan
vraagt voor 1934, zal ons blad kos
teloos ontvangen tot einde 1933.
Dezer dagen begint het Postbe-
beer met bet innen van den abon
nementsprijs voor 1934. De
prijs voor heel bet jaar is 18,60 fr.
Aan alle Abonnenten vragen
we te willen zorgen dat dit bedrag
gereed ligge tegen de komst van
den briefdrager. Het kwijtscbrift
wordt enkel éénmaal aangeboden
Wil dus zorgen dat bet voldaan
weze, waarvoor bij voorbaat dank.
UIT FRANKRIJK
Best is bet bedrag opzenden
per INTERNATIONAAL POST-
AMERIKA
Onze Amerikaanscbe abonnen
ten worden vriendelijk verzocht,
in betaiing van bun abonnement,
GEEN DOLLARS meer te zen
den, maar te betalen in belgas.
De prijs voor Amerika is 11 bel
gas of 55 frank, op te sturen aan
ons bureel per INTERNATIO
NAAL POSTMANDAAT.
icasasiiEzcaa&BBSzii^zsszzagEESisaaaHSEBBzasflBBBazaaHBflBU
Woensdag II. kwam de begrooting van
het openbaar onderwijs voor de Kamer.
Gansch de dag werd in beslag genomen
met de bespreking der begrooting en de
stemming werd verschoven tot 's anderen
daags.
Heer Blavier, Katholiek Volksvertegen
woordiger, bracht verslag uit over den toe
stand in het openbaar onderwijs en klaag
de veel mistoestanden in zake de toepas
sing van de taalwet aan, die ten heden
dage nog bestaan in de scholen, bijzonder
lijk te Brussel.
Heer Marck, ook Katholiek Volksverte
genwoordiger, legde eene verklaring af no
pens het godsdienstig onderwijs om te
verzoeken dat men rekening zou houden
met den wil der bevolking. Om dit te sta
ven gaf hij volgende cijfers op:
In 1932 waren er 8.452 lagere scholen.
Slechts in 242 werd de godsdienst niet on
derwezen. De andere scholen telden 28.475
klassen. Daarvan waren er 26.291 die op
het programma het godsdienstonderwijs
voorzagen. Ze telden 835.347 leerlingen,
ingedeeld als volgt: 27.450 volgden geen
godsdienstles; 37.271 volgden een school
zonder godsdienstonderwijs: 750.626 volg
den wel godsdienstonderwijs.
Daaruit blijkt dat de groote meerder
heid der ouders hun kinderen sturen naar
scholen ingericht op grondslag van gods
dienstig onderwijs. De overheid moet dus
een schoolpolitiek voeren die met dit ver
langen van de bevolking rekening houdt.
In 1931 waren er in de lagere aangeno
men scholen 286.178 leerlingen, en in de
aanneembare 61.582 leerlingen.
In de aangenomen bewaarscho'en wa-
ussBSBBassaaBHsaaflsia&BBaBiBi
ren er 103.865 en in de aanneembar^
67.836 leerlingen.
Er zijn er die vragen dat de Staat niet
langer meer zou bijdragen tot de bekos
tiging van het onderwijs van deze 630.00#
kinderen zoolang zij niet in een officieel#
school zouden opgenomen zijn. Deze poli
tiek druischt loodrecht in tegen de over
tuiging van de groote helft der Belgi
sche ouders, en kunnen geschillen uitlok
ken die zeer nadeelig zouden kunnen wor
den voor de toekomst van het land.
Tijdens het verder debat legde de Heer
Mundeleer, Liberaal, de verklaring af dat
de Liberalen, overal waar zij het kunnen,
alle toelagen aan het vrij onderwijs zullen.
weigeren.
Dit is een gewichtige bekentenis en all#
Katholieken zullen zich desnoods weten t#
houden ter de2er zake.
isassasBBfaBBBasEEsacaaflBBBBB
Belgische fabriek van
Chicorei Wyppeüer-Taffin.
IBBEBEBBBBBBBEBaSBaBaazaflESa
LEENING
DER VERWOESTE GEWESTEN
4% 1921. 104' Trekking.
Op Vrijdag 1 December had de 104*
trekking plaats der loten van de Ver
woeste Gewesten.
Reeks 197.703 Nr 4 wint 500.000 fr.
De andere nummers dezer reeks zijn
uitkeerbaar aan 250 frank.
233 Reeksen in uitdelging getrokken
worden eveneens aan 250 fr. uitgekeerd.
SKSBDBBBBBBHliBBaSBBBKBBBBl
VROEG BEGONNEN
IS... VEEL GEWONNEN
Op een schoonen morgen daalde
een kleine spin langs een langen
draad naar beneden tot aan den voet
van een boom. Zij zette zich vlug aan
't werk en begon een web te spinnen.
Aan den langen draad, waar langs
ze naar beneden was gedaald, maakte
ze het bovenste einde van het web
vast. en de andere draden bevestig
de zij aan de takken van een heester.
Aldus spon zij een groot en prach
tig net. En de vliegenvangst slaagde
uitstekend. Maar na eenigen tijd
vond zij het net te klein, en begon
ze 't langs alle kanten te verbreeden.
Dank zij dien sterken draad die
naar boven liep, kon zij dat werkje
prachtig uitvoeren. De spin was er
fier op. En alles ging naar hartelust.
Van dag tot dag werd haar lijf dikker
en haar maag gulziger.
Maar op zekeren mistigen herfst
morgen, werd ze slecht gemutst wak
ker. 't Was erg vervelend. Van vlie
gen, geen spoor. 'k Zal dan eens
onderzoeken dacht ze eindelijk, of
er ergens niets te herstellen valt.
Terwijl zij alzoo rondreisde in het
web, kreeg zij opeens, in den hoog-
sten top van 't nest, een langen draad
in 't oog. Wat komt die hier doen?
vroeg zij zich af, en hij gaat een
voudig de lucht in! Zij verhief zich
op haar achterste pooten, en met
haar talrijke oogen keek zij omhoog.
Hoe zij ook keek en nog keek, zij kon
er niet wijs uit worden, waartoe die
omhoogloopende draad wel dienen
kon. En zonder verder nadenken, met
een enkelen hap sneed de spin den
draad door.
Op 't zelfde oogenblik viel het web
dooreen. En er bleef niets anders over
van het ééns zoo kunstig geweven
net dan enkele natte flarden.
Zij stond daar te kijken. En nu
begreep zij. Hoe was 't mogelijk dat
te vergeten! Zij was al lang vergeten:
dat zij zelf op een schoonen morgen
langs dien draad naar omlaag was
gekomen.
Vergeten: hoe nuttig die draad ge
weest was, in 't vlechten en 't ver-
grooten van haar net. Vergeten; hoe
zij dien draad nog noodig had, om
tegen den komenden winter haar
warm schuilplaatsje te bereiken.
Dat alles was ze al lang vergeten,
omdat ze er nooit had aan gedacht,
terwijl zij zich maar altijd aan de
vliegen te goed deed!
En op een oogwenk was geheel haar
levenswerk vernietigd geworden, om
dat zij het nut niet had begrepen
van dien draad, die naar omhoog
voerde... (Vrij naar J. Jörgensen.)
Zoo komt de mensch van God, en
moet naar God terug.
Maar velen snijden, tijdens het le
ven, den kostelijken draad door. die
naar omhoog voert. En wanneer die
draad wordt doorgehakt, dan ligt een
gansch levenswerk in flarden.
Moet de mensch. tijdens allerlei
aardsche beslommering, dan niet ge
stadig dien draad naar omhoog in
't oog houden, wil hij niet verzinken
in dwaze kommerloosheid voor eigen
levensbelang?
'"—ST""
per postkaart aan den Uitgever V. SAK
SEN-VANNESTE. Poperinge. en van nn
tot Nieuwjaar ontvangt Ge kosteloos ons
blad. Tegen Nieuwjaar wordt U dan een
kwijtsehrift per post aangeboden.
IBB3B3ZaiCfllBSBESaE33EBSCZXSl
In all© ApofheUen
De kleine Maria Sieber, liet 9-jarig
dochtertje der gekende filmster Marleen
Dietrich speelt ook reeds cinema. Het
kreeg eene rol tc vervullen in een his
torische film over Catherina II, tzarin
van Rusland, filmtooneel ineengestoken
door zijn moeder. Het verbeeldt er de
Tzarin toen ze nog kind was.
EBfl3B3!BSS3aBBRE!2BSa«SX«3SaBa
MODERNE POLITIE
I
hun oordeel over Conscience vastlegden ,a
een merkwaardig gedenkboek.
In de zitting van verleden Zondag heb
ben letterkundigen van naam weer huid#
gebracht aan Conscience en daarbij d#
positie bepaald van Vlaanderen 1933 te
genover zijn meest populairen roman
schrijver. En het is wel iaterressant na t#
gaan, welke gaven ze in hem hebben, er
kend en welke verdiensten zij hem, al#
menschen van'dezen tijd, blijven toe
kennen.
De officieels rede van minister Lippen#
tefbWoöiViMe.lateQ. ihng aan een
Viaamschen schrijver hulde brengt, al#
aan een opwekker van de rasfierheid.
Dokter Mule wees erop hoe Conscience
steeds blijft gelden als de schrijver di#
zijn volk heeft leeren lezen, als het geni#
dat aan de rest van Europa de wederge
boorte van het Vlaamsche land heeft ver
kondigd. Conscience was en is de gelief
koosde schrijver van hen die de taal de#
harten wenschen te hooren.
Dr Maurits Sabbe, wiens eigen werk
langs sommige zijden met dat van Cons
cience mag verwant hes ten, betuigde ho#
uit de verhalen van Conscience eenvou
dige goedheid opstijgt waaraan ook de le
zer van dezen tijd ontvankelijk bhjft en
dat daarom zijn boeken een deel voi i
van de Vlaamsche volksziel.
Prof. Vermeylen verwoordde de bewon
dering welke de Vlaamsche kunstenaar#
van heden voelen voor de historische ro
mans van Corvscienoe, de waarachtig#
hoedanigheid bevatten, maar vooral voor
de persoonlijkheid van den schrijver al#
overtuigd Vlaamsch strijder.
Timmermans kwam zeggen, gemoedelijk
en zonder praai in dat offlcieele midden,
hoe Conscience blijft voortleven, hoe hij
ook nu nog optimisme blijft brengen aaa
de lezers die zoo vurig als voorheen naar
zijn woord luisteren. Wij zagen in don
kere hutten, in de kamers van de burger^
in de sombere kasteelen en in de pacht
hoeven en wij kregen onze menschen lief.
Door Conscience vernamen wij, dat wij
ook een schoone natuur om ons heen had
den. Hij toonde ons die schoonheid, en wij
kregen ze lief
Tenslotte getuigde spreker: Conscience'#
werk sterft niet. want het is een stuk van
ons leven geworden.
De voorzitter van de Vlaamsche Acade
mie, Herman Teirlinck, voerde de laatst#
het woord. Ook hij onderlijnde de betee-
kenis van Conscience als nationaal schrij
ver en voegde er bij: Het werk van Cons
cience is van uitzonderlijke waarde, want
het leert ons zuiver en eenvoudig zijn, het
leert ons adel en moed, offervaardigheid
en schoonheid.
Degenen die zich de hulde van 191#
nog herinneren, of bet toenmalige ge
denkboek kunnen naslaan, zullen vaststel
len dat op de huldezitting te Brussel ge
bleken is hoe, na twintig nieuwe jaren,
Vlaanderen zijn houding tegenover Cons
cience niet heeft herzien, hoe het zijn eer
sten romanschrijver blijft eeren als es»
hoogstaand mensch, een moedig kamper
en een talentvol schrijver.
HENDRIK CONSCIENCE
Hij leerde zijn volk lezen en de Vlaam
sche taal liefhebben.
Op 10 September laatstleden was het
vijitig jaar geleden, dat Hendrik Cons
cience, de Vlaamsche schrijver van wien
het roerende getuigenis kon worden af
gelegd: dat hij zijn volk leerde lezen, het
tijdelijke met het eeuwige verwisselde om
enkele dagen later door geheel dat volk
koninklijk ten grave te worden geleid.
Van deze algemeene volkshulde waarin,
een halve eeuw geleden de erkentelijkheid
van Vlaanderen tot uiting kwam jegens een
van zijn eerste levenswekkers, kreeg dit
Jaar een schitterende herhaling, waarvan
men een hoogtepunt mag zien in de hulde
welke, op initiatief van de Vlaamsche
Academie en in aanwezigheid van de Ko
ninklijke Familie, verleden Zondag aan
Conscience gebracht werd ln het Paleis
der Academiën te Brussel. Wij zeggen op
zettelijkéén hoogtepunt, want naast deze
hulde is daar nog de eenvoudige, maar
even treffende hulde welke iedere lezer,
die dit jaar boeken van den Viaamschen
verteller heeft gelezen, in zijn hart aan
Conscience zal brengen of om zijn talent,
of om zijn beteekenis als voorman in de
Vlaamsche literatuur en in de strijdende
Vlaamsche beweging.
Velen, wellicht, zuilen zich nog geheu
gen hoe in 1912, bij gelegenheid van de
honderdste verjaring van Conscience's ge
boorte, heel Vlaanderen zijn grootsten
volksschrijver hulde bracht en hoe de
vooraanstaande .schrijvers van dien tijd,
In Engeland is de trafic »-politie mo
dern ingericht. Ze gaven ons daar staal
tjes van tijdens den oorlog in onze
Vlaamsche steden en dorpen. En zoo gaan
ze voort mede met den tijd. Nu beleven
we den tijd der vervoerongelukken en
heel dikwijls is de verantwoordelijkheid
daarvan op het tribunaal moeilijk vast
te stellen. Nu zijn de Engelsche politie
agenten niet het bewaken der wegenis
belast, voorzien van heel moderne foto
toestellen. De agenten zijn talrijk en zoo
dra een ongeluk gebeurt, is er dra een
bij die alle zichtjcs opneemt om later
als bewijsstuk tc laten dienen. Bij bet
fotografeeren worden de sporen die op
de baan gesleept zijn, met kalk gevuld
om op de foto wel uit te komen.
Zicbt genomen tijdens de plechtige zitting der Koninklijk,# Yfcrwïscl.e \cadez#t£
Minister Lippens aan liet woord. inzetDe Koninklijke Familie til#
plechtigheid bijwoonde.