Het nummer 28 uit een Prijskamp
MIDDENSTANDSBELANGEN
DE NOOD VAN ONZE TIJD
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
ACTUEEL ALLERLEI
IN DE KATHOLIEKE UNIE
De Zwarthemden te Brussel
Gesoronoc rt
h ancien
Minister Van Cauwelaert over den Middenstand.
POLITIEKE KRONIEK
5TAVISKY
De Financieelen toestand van het land en de hervorming
van den Staat.
VREESELIJKE TREINRAMP
IN RUSLAND
EN COMPAGNIE
1834 - PETER BEN0IT - 1934
EEN LOT VAN EEN MILJOEN
Aan de Invalieden.
ZONDAG 21 JANUARI 1934.
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
2* JAAR. Nr 3.
«DE HALLE»
i Katholiek Weekblad Tan leper
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
I Binnenland 18,30 fr.
Belgiseh Congo 35,fr.
Frankrijk 35,— fr.
Alle andere landen 55,fr.
GA.N SENJ- J'AXNESTE, Föpërln; s
TARIEF VOOR BERICHTEN":
Tel Poperingre ff*
rostcheckrekenlng N' 15.573,
J Kleine berichten per regel 1.00
Kleine ber.chten (minimum) 4,00 1.-.
2 fr. toel. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bL per regel 2.50 fr.
4 Berichten op 2* bL per regel 1.75 fr.
j Rouwber. en Bedank, (min.) 5.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
-j prijs op aanraag.
IAnnoncen rijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond Ingezonden worden. - K.cir.e
berichten tegen den Donderdag nota.
Voor 'n keer heeft men vaarwel
gezegd aan den ouden rommel van
spler-kampioenschappen, sncl-wed
strijden en hoogte-records. En de
zen keer gaat het ook niet om een
prijskamp voor de modernste film
ster, voor t mooiste kind, voor den
zwaarlijvigsten athleet. Neen, *t
wat beters. Ten minste in schijn, en
schijn bedriegt.
Het serieus dagbladpubliek ls let
terlijk beu geworden van de vele
gelauwerde spierhelden en gekroon
de waaghalzen, waarin we thans ver
gaan en verzinken. En zoo komt het
ook dat Le Peuplehet soclalisti-
tisch dagblad van Brussel, sedert een
maand een hooger thema heeft aan
gepakt, en een prijskamp uitschrijft
in historische personnages
Prijzenswaardig is ieder poging
van waar zij ook kome, om de ware
heldhaftigheid in eer te herstellen
om eindelijk eens terug te keeren
naar de ware helden uit de geschie
denis.
Maar, er is op dien prijskamp wat
anders te zeggen.
Vooreerst,van godsdienstig standpunt
uit, kunnen we niet aanvaarden, dat de
Godmenschelijke figuur van Christus
op één en dezelfde lijn zou worden
geplaatst met andere historische per
sonnages, zelfs van alleréérste ge
halte. Christus immers verschijnt in
de wereldgeschiedenis niet enkel als
mensch, maar ook als God. Zijn Per
soon, ook historisch beschouwd, staat
oneindig verheven boven den groot
sten der helden, welke 't menschdom
ooit bezat.
In de kolommen nu van c Le Peu
ple verschijnt Christus, als num
mer 28 tusschen den uitvinder Jan
Gutenberg (Nr 27) en den Franschen
generaal Boulanger (Nr 29)! En in
de reeks zoogezeide helden nemen
plaats, benevens een Jacob van Ar-
tevelde en Jeanne d'Arc, avonturiers
van 't bedenkelijkste allooi, en heldin
nen van 't soort CleopatraEn
de Godmensch staat daar, als een
gewoon nummer uit die schitterende
reeks
Daaraan kunt gij reeds meten het
godsdienstig peil van vermeld blad
en van zijn trouwe lezers.
Doch er is meer en erger.
Le Peuplewaagt zich aan een
levensbeschrijving van Jezus Chris
tus, welke eens te meer getuigt van
den wetenschappelijken ernst en van
inzsaaaaauBBaaaHasaaHHa IH:
de geschiedkundige nauwkeurigheid
van het blad
Al de geschiedkundige documenten,
zooals de evangeliën en de kristelijke
overlevering, stellen eenparig vast dat
Jezus Christus geboren is uit Maria
de Moeder-Maagd. En wat zegt het
socialistisch blad? Hij is geboren
uit Maria en Jozef.Zoo leeren
de ketters, maar zij dolen... en be
driegen
Al de Katholieken der gansche we
reld, en we mogen zeggen al de kris
tenen, daargelaten enkele sekten van
het protestantisme, aanvaarden dat
Christus God is, en belijden die waar
heid in het Credo. Welnu, Le Peu
ple durft schrijven: De Goddelijk
heid van Christus is een eeuwig on
derwerp van discussie
Wordt dit punt misschien gediscu
teerd op de redactie van c Le Peu
ple en moeten zijn lezers dat be-
zeuren?
Gij moet nu niet denken dat Chris
tus, volgens Le Peuple een dood
gewoon mensch is, net lijk andere
menschen. Neen, neen! Die Christus
doet wonderen, wat zeg ik, Hij zaait
de mirakelen langs zijn wegen. Hij
doet Lazarus uit zijn graf verrijzen.
En 't schoonst val al. Hij verrijst zelf
en klimt ten hemel! Ziedaar, roept
het blad triomfeerend uit, «ziedaar
een even vreemde als geheimzinnige
geschiedenis
Inderdaad, Zoo'n levensbeschrij
ving houdt waarlijk niet meer aan
een. Heeft het blad nog niet ingezien
welk een flater van belang hier be
gaan werd? Hoe is 't mogelijk de
mirakelen te aanvaarden, welke
Christus verrichtte juist om te be
wijzen dat Hij God was, en tezelf
dertijd zich met historische leugens
in te spannen om die Goddelijkheid
van Christus te loochenen?
Het is altijd gemakkelijk de edele
Christusfiguur te verminken, en be
spottelijk voor te stellen; maar het
is zeer moeilijk dit te doen zonder
zichzelf belachelijk te maken.
En 't is voor zulk boerenbedrog dat
een socialistsch blad, in crisistijd,
80.000 fr. te kwiste gooit?
Wij zijn ondertusschen benieuwd om
den uitslag van zoo'n heerlijken
prijskamp. Wat zullen de treffelijke
lezers van Le Peuple met Chris
tus doen, als zijn leven zoo vreemd
en geheimzinnig was, lijk hun blad
het hun voorzegt?
«■■■■HisaaaBiiiiiiiisBB
V f V
Een afgevaardigde van «De(n)
Standaardhad gelegenheid den
Heer Van Cauwelaert, Minister van
Nijverheid, Middenstand en Handel,
te ontmoeten en mocht hem over een
en ander ondervragen. Heer Minister
Van Cauwelaert breidde uit over de
overname van het ministerie en de
nieuwe indeeling ervan maar raakte
eveneens de kwestie van den Midden
stand aan en drukte de hoop uit met
de beste kans de Middenstands belan
gen te kunnen bevorderen.
Heer Van Cauwelaert zegde o. m.
het volgende:
Ik zal mij onmiddellijk in "betrek
king stellen met de organisaties wel
ke den Middenstand op een ernstige
wijze vertegenwoordigen, en ik hoop
spoedig in de gelegenheid te zijn mijn
inspanning nader te wagen, mijn
plan van heropbeuringin nauwe
voeling met de Middenstandsorgani-
ties, stuk voor stuk niet naar een
diktrinalen spiegel, maar op den
standen uit te werken. De beharti
ging van de belangen van den Mid
denstand in gansch hunnen omvang
zal ik terdege ter harte nemen.
Ik weet, zegde de H. Van Cauwe
laert, dat in ie Middenstandskringen
veel misnoegdheid heerscht vooral om
de verlatenheid waarin zij zich tot
nogtoe voelden, anderzijds worden op
dit oogenblik nochtans door al wie
bezorgd is om het ekonomische en
sociaal-ekonomische vraagstuk, de
belangen van den Middenstand weer
tot hun recht gebracht. Zelfs de so
cialisten die den Middenstand altijd
beschouwd hebben als een afsterven
den tak van de gemeenschap, erken
nen thans volmondig hunne vergis
sing.
Die woorden van den nieuwen
Vlaamschen Minister zullen alle Mid
denstanders hoop brengen, temeer
dat Heer Van Cauwelaert geen man
is van woorden maar man is van de
daad.
praktischen bodem der huidige toe-
B>BBBBB!lCBBBBa5fl9BB!IS.!G9SBEBBEBBBBBBEEB
DOOR VOLKSVERTEGENWOORDIGER R.-D. DE MAN.
Woensdag voormiddag werd in «Pa-
tria» te Brussel de eerste algemeene
vergadering van de afgevaardigden
van de Katholieke Unie sedert de
hervorming gehouden. Talrijke leden
waren aanwezig. Heer Renkin, voor
zitter, ziek zijnde, werd vervangen
aan de leiding door den Heer Rub-
bens, ondervoorzitter.
Onder de aanwezigen bemerkte
men Minister Tschoffen, verscheidene
ministers van State, oud-ministers,
alsook talrijke volksvertegenwoordi
gers en senatoren.
Na een welkomwoord van den Heer
Voorzitter Rubbens, die meteen de
Heer Renkin verontschuldigde, nam
de Heer Minister Jaspar het woord
om den financieelen toestand van het
land uiteen te zetten. Heer Minister
Jaspar deed uitschijnen hoe dezen
toestand verbeterd is, hoe de Staats
schuld is ingekrompen,, onze munt
markt verstevigd, de begrooting in
evenwicht werd gebracht, de buiten-
landsche vlottende schuld afgeschaft,
enz. De rede van Heer Minister Jas
par bracht hoop mede op betere tij
den.
Na een korte bespreking over een
en andere punt nam Heer Rubbens,
d.d. voorzitter, het woord om te han
delen over de hervorming van den
Staat, en bracht volgend verslag uit:
Dit is het vraagstuk dat onze toe
komst en ons bestaan zelf beheerscht.
De problemen welke het openbaar le
ven van dezen tijd overweldigen zijn
ontsproten eenerzijds uit de alge
meene ontreddering door den oorlog
teweeggebracht en in 't bijzonder uit
den diepen economischen nood die
gansch de wereld teistert; en ander
zijds uit het instorten en vervallen
van zoo menige ideologiën die de
XIX' eeuw hebben bezield, n.l. het
romantisme, het liberalisme en het
marxisme.
De Staten en de volkeren zoeken
naar redding, door nieuwe vormen
van bestuur, langs nieuwe denkwij
zen en met nieuwe leuzen.
Wat er als werkelijke economische
oplossing zal gevonden worden is nog
een vraagteeken, doch één zaak is
zeker: de strooming naar verandering
is daar, onweerstaanbaar, en zij leidt
naar een dezer twee uitkomsten: om
wenteling of hervorming.
Zoodat aan al wie in het openbaar
leven een rol te vervullen heeft, thans
ie onverbiddelijke regel voorgeschre
ven wordt: Wie de omwenteling wil
vermijden, dient de hervorming aan
te grijpen.
De Katholieken in Belgie zien en
begrijpen die problemen. Zij willen,
zij kunnen en zij zullen de taak ver
vullen die hen voorgeschreven is.
In de maand November j.l. zijn
twee belangrijke kongressen aan het
vraagstuk der Staatshervorming ge-
icijd geweest, namelijk het kongres
der Katholieke Kringen en dit van
het Algemeen Christen Werkersver-
bond. De Landbouwers en de Midden
standers hebben in verband met dit
vraagstuk in allerlei vergaderingen
eenzelfde belangstelling, eenzeijde
begrijpen en eenzelfde streven aan
den dag gelegd.
De faze der kongressen is voorbij;
er dient nu een algemeene synthese
gemaakt, die moet leiden naar een
bepaald gemeenschappelijk plan en
een concreet programma.
Het hoofdbestuur der Katholieke
Unie heelt niet gewacht op deze ver
gadering om de hand aan het werk
te slaan.
Het heeft een Studie-Commissie sa
mengesteld uit 12 leden, dus 3 afge
vaardigden per groep, om, samen met
het bureel, te werken aan de ge-
wenschte synthese van de katholieke
hervormingsplannen.
Anderzijds wordt op dit oogenblik
in den schoot van de 4 groote groepen
die de K.V. samenstellen, fel gearbeid
aan ontwerpen van programma's over
de verschillende vraagstukken. Wij
weten dat die groepen ten spoedig
ste de vrucht van hun studie aan
onze Commissie zullen kunnen mede-
deelen.
Maar wij vragen dit niet alleen
aan de vier groepen. Wij vragen aan
al onze aangesloten organisaties dat
zij hun wenschen en opvattingen in
zake Staatshervorming zouden bepa
len. Ook heeft de Studie-Commissie
besloten dat zij gehoor zal verleenen
aan alle katholieke afgevaardigden of
persoonlijkheden zoowel aan men
schen uit het praktisch leven als aan
de jongeren, die haar wenken of voor
stellen zouden willen mededeelen.
VOOR EEN ALGEMEEN
KATHOLIEK HERVORMINGSPLAN.
Op die wijze zal naar onze mee
ning iverkelijk op de vlugste en op
de degelijkste manier de synthese
kunnen gemaakt worden van een al
gemeen katholiek hervormingsplan,
dank aan hetwelk een echte en groot-
sche concentratie zal kunnen be
werkt worden van alle goedbezielde
katholieke elementen in den schoot
van een zuiver opgevat, stevig ge
bouwd en hoog bezield partijwezen
dank aan hetwelk ook van ons niet
alleen stuioing zal kunnen uitgaan,
maar een doelbewuste en verantwoor
delijke leiding voor gansch ons open
baar leven in dit tijdsgewricht, tot
heil van Volk en Staat.
Na de uiteenzetting van den Heer
Rubbens en goedkeuring door het
verslag verworven van wege de ver
gadering werden de H.H. de Broque-
viUen en Van Cauwelaert benoemd
tot leden van het besturend komiteit
Deze benoemingen werden luid toe
gejuicht waarna de vergadering ge
heven werd en alle afgevaardigden
uiterst voldaan de zaal verlieten.
We zijn gekomen op een tijd dat
alle Katholieken de woorden van
Heer Rubbens als de hunne moeten
nemen, er naar spreken en er naar
handelen. We moeten komen tot eene
breedvoelende Katholieke Partij, open
voor alle Katholieken, waar katho
lieke plicht en tucht op het voorplan
staan, vóór alles.
BBBBBBBSBSBBBBBBBBBBSBBEBBSU
300 DOODEN
EN ZWAAR GEKWETSTEN
Volgens een Frarusch blad zou er in
Rusland, nabij Stalingrad, een vreeselijke
treinramp zich hebben voorgedaan. Deze
ramp zou nog zwaarder zijn geweest dan
deze van Lagny in Frankrijk en zou niet
minder dan 303 dooden en zeer zwaar ge
kwetsten geëischt hebben. Het nieuws zou
doodgezwegen zijn geweest op bevel der
Sovjetregeering.
IBBBBBBBBBBBBBBBEaBSBOSSIzaaa
Belgische fabriek van
Chicorei Wyppelier-Taffin.
We schijnen te leven in de perio
de der schandalen! Dat is tegen
woordig de orde van den dag, er is
van anders weinig sprake en er zijn
menschen die belust zijn op schan
daaltjes. Wanneer we de gazetten
van de laatste weken overloopen, dan
vinden we het schandaal der politie
kommissarissen te Brussel en omlig
gende, het schandaal Stavisky in
Frankrijk, het schandaal der gena-
deverleeningen te Brussel, de tra
fiek in decoraties, met daarbij nog
een reeks zedenschandaaltjes, waar
in soms politieke mandatarissen zijn
betrokken.
De menschen trekken dan allicht
het besluit het is al nen rotten
boelen ze omvatten in hun be
oordeeling al diegenen die met gezag
bekleed zijn, de gevolgtrekking wordt
uitgebreid zoodanig, dat men, om
aan te hooren, niemand in heel het
land, laat staan in heel de wereld,
meer zou te vinden zijn, die nog
eerlijk en belangloos kan zijn.
Het heeft er zoo wat den schijn
van, alsof er niemand meer kan ge
vonden worden die gelangloos een
zaak kan dienen en alsof al dege
nen die met gezag en verantwoor
delijkheid .hrinxt. wiin -
maar vrank weg zeggen, hun zakken
te vullen.
Daar zijn op de wereld altijd men
schen geweest die misbruik maakten
én van hun positie, én van hun ge
leerdheid, én van hun slim-zijn én
van hun invloeden waarover ze be
schikken.
Dat is echter geen reden om ieder
een en allen over denzelfde kam te
scheren.
Omdat er In één bepaalde straat
drie dronkaards wonen, moet daar
uit niet worden besloten, dat al de
menschen uit diezelfde straat ver
stokte zuiplappen zijn.
Omdat er één wisselagent oneerlijk
is, wil dat niet zeggen dat alle wis
selagenten bandieten moeten worden
genoemd.
Omdat er hier of daar een notaris
misbruik maakt van het vertrouwen
dat zijn kliënten in hebben gesteld,
moet daaruit niet worden afgeleid
dat er geen enkel notaris nog ver
trouwen verdiend.
In deze zaak evenals in alle an
dere zaken moet de Kerk in 't mid
den blijven staan, moet men oordee-
len met gezond verstand en niet gaan
veralgemeenen.
We moeten uit de gebeurtenissen,
waarover wij het hier hebben, lessen
trekken, die werkelijk juist en leer
rijk zijn.
De eerste conclusie moet zijn, dat
men werkelijk moet beginnen met de
menschen zelf te hervormen, wil
men tot een nieuwe maatschappij en
sociale orde komen, want zonder
goede en beter menschen geen beter
en volmaakter instellingen.
We mogen anderzijds ook niet ver
geten, dat sommige menschen die nu
hun deugd hebben aan het uitbreken
van allerlei schandaaltjes, als b. v
die van de omkooperij der politie
kommissarissen en de trafiek in de
coraties of genadeverleeningen, als
de grootste medeplichtigen moeten
worden beschouwd.
Hoevele menschen zijn er niet
wanneer ze met openbare besturen
in aanraking komen, vooral met
agenten van die openbare besturen,
met de ambtenaren en bedienden, de
eersten zijn om die bedienden, agen
ten en ambtenaren den pap in den
mond te geven, hoevelen zijn er niet
die om zekere gunsten te bekomen
die menschen, want het zijn toch ook
maar menschen, in bekoring en ver
zoeking brengen door hen sommen
geld en allerhande dingen aan te
bieden?
Hoevele menschen zijn er, wan
neer ze in nauwe schoentjes zitten
of wanneer ze iets willen gedaan krij
gen, dat nu precies niet overeenkomt
met de bestaande wetten en regie
menten, de bedienden in kwestie zou
den willen verleiden door allerhande
aanbiedingen om buiten de wettelijk
heid te treden, om strafbare daden
te stellen, om hun persoonlijk belang
te dienen?
Dat iedereen onder dat opzicht
maar eens zijn geweten onderzoekt
en men zal begrijpen waarom we
schreven, dat vele menschen de
groote medeplichtigen zijn, van som
mige schandaaltjes die hier en daar
aan 't licht komen.
We zullen de bedienden en amb
tenaren die in fout zijn, niet wit
wasschen, zij zijn schuldig en ze
moesten meer karakter hebben ge
toond tegenover de verleiding van
het geld, doch het publiek zelf dat
noch min noch meer zoo schuldig
als de betrokkenen zelf.
Er wordt bij het uitbreken van
dergelijke schandalen soms wel eens
bovenarms op de democratie geval
len.
Men vergeet daarbij echter ook al
te dikwijls dat schandalen evengoed
voorkomen onder aristocratisch be
wind als onder een democratisch en
een diktatoriaal bewind is daarvan
zoo min vrij als gelijk welk ander
despotisch regiem. De menschen blij
ven immers altijd dezelfde, ze be
houden hun krankheden onder alle
regeeringsvormen en ze worden be
koord onder alle Staatsvormen.
Uit dit alles blijkt wat we meer
malen hebben geschreven en gezegd,
dat vooral een democratisch regiem
over een sterk gezag moet beschik
ken. De miswassen en uitwassen, de
onregelmatigheden, moeten meer dan
in gelijk welk ander regiem, vooral
in een democratisch regiem, worden
bevochten en ongenadig uitgesneden.
Daarvan hangt ten andere het be
staan van het gezond democratisch
regiem af.
In dit verhand wordt er ook wel
eens bovenarms gedonderd tegen de-
BeRieecie'n. - --
We willen op die aanmerkingen en
kritiek antwoorden, dat er heel wat
schandalen aan 't licht zijn gekomen,
waarin de verantwoordelijke perso
nen, wel degelijk menschen waren
die hoogeschoolstudies hebben ge
daan en over een diploma beschikten,
we noemen notarissen, sommige ban
kiers en ook is het wel gebeurd dat
rechters moesten worden afgezet, al
waren ze dan ook, dokters in de rech
ten!
Hier is het terug dezelfde bemer
king, menschen zijn menschen en de
verstandigste, wanneer ze boos wil
len zijn, zijn soms de ergsten en de
gevaarlijksten, juist omdat ze ver
standig zijn. Wanneer zulke men
schen falen en hun medemenschen,
met koelen hoofde bedriegen, dan
moeten die nog min noch meer ban
dieten worden genoemd.
Wat er dringend noodig is, is de
hervorming van den geest onder het
volk, een herovering der ziel op het
lichaam, een wilsvast meesterschap
van de ziel op het lichaam, waardoor
alleen de passies kunnen worden in
getoomd en de ongeregeldheden kun
nen worden vermeden.
Een verdieping van den godsdienst
zin moet redding brengen, niets an
ders en zoo we op dien weg een eind
kunnen opschieten zal de hervorming
van den Staat zooveel te gemakke
lijker kunnen worden doorgevoerd.
Wanneer wij, als Katholieken, die
les trekken uit heel die reeks schan
dalen, zal het ons nuttig zijn en wan
neer deze enkele gedachten, de lezer
tot nadenken stemmen zullen we goed
werk hebben verricht in het belang
onze zoo zieke gemeenschap.
We willen echter deze beschouwin
gen niet sluiten zonder een bijzon
dere overweging in verband met het
schandaal der millioenenaftruggela-
rijen in Bayonne.
Deze zaak is een voorsmaakje van
wat er zou kunnen gebeuren wanneer
er wordt overgegaan tot de nationa
lisatie van het krediet door het so
cialistisch plan De Man voorgestaan
en waarvan de socialisten alle heil en
redding verwachten.
Het onderzoek zal nog moeten uit
wijzen wie de werkelijke verantwoor
delijke mannen zijn, die een Stavisky
de gelegenheid hebben gegeven zoo
wat 600 millioen fransche frank te
verduisteren.
Het is bijna onvermijdelijk, dat in
deze zaak politieke invloeden hebben
gewerkt, immers hoe is het anders
mogelijk dat een kerel, een avontu
rier als Stavisky zijn straffen is ont
gaan en bestuurder is kunnen wor-
Het is alsof de mensch sedert de
oorlog alle begrip van heldhaftigheid
verloren heeft-
Wat men ook bewere, de oorlog is
een bron van heroïsme geweest. We
ontkennen volstrekt niet dat oorlog
de vreeselijkste geesel is die de
menschheid teisteren kan, en li
chamelijke en zedelijke verwoestin
gen aanricht waarvan de uitbreiding
in de breedte en in de diepte niet
te schatten valt. Maar anderzijds kan
niet geloochend dat in oorlogstijd het
heldhaftige in den mensch op den
voorgrond treedt. Er kan zeker en
terecht aangevoerd worden dat het
beest in den mensch evenzeer als de
held gelokt wordt; dat het waarom
van het heroïsche vaak niet kan ver-
rechtvaardigd, en dat de vrees, de
schrik misschien in sterkere mate
aanwezig is dan de onverschrokken
heid. N'importe. Ons is het niet te
doen om een rekwisitorium tegen of
een pleidooi voor den oorlog. We wil
len eenvoudig vaststellen dat oorlog
zwanger is aan manhaftigheid, aan
sterke mannelijke fierheid.
En nu zouden we dezelfde held
haftigheid duizendmaal liever aange
wend zien tegenover het leven dan
tegenover de dood. En dit kan van
de huidige mensch niet gezegd wor
den.
We weten wel dat alle gevaar reak
tief inwerkt op de mensch en een
reserve van energieën losmaakt die
hem verheffen en veredelen, hem
schooner en kompleter maken. Iedere
brand, iedere overstrooming, iedere
ramp ten slotte geeft ons treffende
voorbeelden van menschelijke held
haftigheid. Neemt echter de buiten
gewone omstandigheden weg en de
held wordt een banaal mensch, om
niet te zeggen een levensmoeë mensch.
Op zich zelf is deze voorbijgaande
opflakkering van menschelijke deugd
wel verheugend omdat ze bewijst dat
zelfs de doorsnee-mensch verborgen
krachten in zich draagt die hem een
meerwaarde geven. Doch waarom kan
zijn heldhaftigheid slechts loskomen
in rampspoedige omstandigheden?
Waarom kan dezelfde latente, sla
pende energie niet gewekt worden
door het gewone leven? De mensch
gedraagt zich heldhaftig voor ande
ren, waarom ook niet voor zich zelf?
Want daar ligt het kunstwerk dat
ieder van ons van zijn eigen leven
maken moet: de held die in ons
slaapt wakker schudden voor het le
ven van iederen dag.
^.'Jeilenêll banaal, is geen
ping, als een onverslijtelijke transfor
mator van menschelijke kracht in
goddelijke titels.
Het leven is een statische, een
evenwichtige hoogere waarde. Het le
ven is steeds in hoogspanning. Het
leven is heroïsch.
Heldhaftigheid is de nood van de
zen tijd.
De Duitscher Spengler schreef tien
jaar geleden: Der untergang des
Abendlandes «de ondergang van
het Westen Hij is niet beneden de
waarheid gebleven. Het heeft er al
len schijn van dat het leven auto
matisch geworden is, dat het leven
verworden is tot levensmoeheid, tot
levenloosheid. Het is alsof de mensch
alle begrip van aktiviteit, van ener
gie verloren heeft, alsof het heroïsme
van 1914-18 eenvoudig dienen moest
om de naoorlogsche mensch en maat
schappij naar den afgrond te helpen.
Is het niet om te wanhopen dat
de bestendiging van de werkloosheid
op verre na geen hersenschim meer
is, maar een bijna levende werkelijk
heid. De werkloosheid is op weg om
een vijfde klasse in 't leven te roe
pen, de klasse van hen die niet meer
werken mogen. Het is vreeselijk dat
dit passief gebeuren kan. En toch
gebeurt het.
Waar blijft de AKTIE, de afdoen
de, geestdriftige, heldhaftige aktie
van maatschappij en mensch om de
geesel uit te roeien? Waar blijft de
enthousiaste, onverzettelijke REAK
TIE van de miljoenen die door de
ontreddering aan de overzijde van
de gemeenschap dreigen geplaatst te
worden?
Hoe lof baar de uitkeering van steun
ook wezen moge, het is en blijft een
negatieve poging, met de mensche
lijke gemakzucht als grondslag. Het
is en blijft een kortzichtig middel,
waarvan de jongeren van thans de
weerslag zullen gevoelen. Het is en
blijft een voorbeeld van menschelijke
onverschilligheid, van menschelijke
halfslachtigheid tegenover de hoo
gere waarde en de continuïteit van
het leven.
Tegenover de werkloosheid is de
menschheid passief gebleven, en die
passiviteit is de ontkenning van alle
heldhaftigheid. Ze is vernederend
voor den mensch.
Doch niet alleen tegenover de werk
loosheid is de mensch passief geble
ven, ook tegenover het werk.
leder jaar wordt er gemanifesteerd
om den arbeid te verheerlijken. Op
zich zelf is dergelijke viering buiten
gewoon lofwaardig, en ze zou niet
alleen de handenarbeiders moeten
omvatten maar één hymne aan
den arbeid wezen van alle menschen,
vermits alle menschen arbeiders zijn.
Het is echter heelemaal anders.
Waar er één dag gevierd wordt, zim
er 364 om het gevierde te verwen-
schen. Er wordt een dag gefeest ter
eere van den arbeid, en de overige
dagen van het jgar wordt er met
tegenzin gewerkt. Het is krankzinnig
Werken is een last geworden en
geen voldoening, geen vreugde. Er
wordt weliswaar wel gewerkt, doch
automatisch, zonder bezieling, zonder
geestdrift, zonder tevredenheid, om
dat het inspanning vergt. En inspan
ning is de grootste vijand geworden
van een verwijfde mensch, die alle
mannelijke deugden in ondeugden
omgezet heeft.
De mensch is beheerscht door het
leven, is bang voor het leven in
plaats van het leven te beheerschen.
Leven is strijd, en de mensch heeft
nog enkel zijn gemakzucht als mach
teloos wapen.
De mensch is een karikatuur ge
worden, die de beteekenis van het
leven verleerd heeft.
Het is precies zooals de jongste Gon-
court-prijs. André Malraux, schrijft
in zijn Condition humaineEr
Een Monument te Harelbeke
De monumentscommissie der Peter Be-
noit-Vereeniging vergaderde enkele wekea
geleden te Harelbeke, om te beraadslagen
over de vraaghoe krijgt Peter Benoit een
blijvend gedenkteeken in zijn geboorte
plaats?
Aan beeldhouwer Jozef Cantré en bouw
meester Richard Acke werd opdracht ge
geven een voorstel met maquette in te
dienen. Deze zeer bekende kunstenaars
togen met geestdrift aan het werk. Het
monument moet geplaatst worden in de
nabijheid van den ouden romaansehen
beiaardtoren, symbool van muziekkunst en
oude legendarische geschiedenis, toren van
diezelfde kerk, waar Benoit ais knaap, in
het kerkkoor zong. Hij kwam er eiken dag
voorbij, ook later, ais hij te Harelbeke op
verlof was. Oude menschen vertellen nog
hoe zij Peter zagen stilstaan, naar den
ouden toren opkijkend, daarna statig ver
der wandelend naar de Leie neer.
Nu moet elke Vlaming meehelpen om
het eeuwfeest van Peter Benoit schitte
rend te doen slagen. In de provincies
Oost- en West-Vlaanderen werden tom
bola's toegestaan. Loten kunnen besteld
worden door overschrijving op postreke
ning 4041.19 der Peter Benoit-Vereeniging
te Harelbeke (1 fr. per lot. in boekjes van
10).
Het Is verder een plicht voor gansch
Vlaanderen, de levenswekker der nationale
muziekkunst te vereeren. Giften van elk
bedrag, hoe klein ook, worden met dank
baarheid op het secretariaat ontvangen.
De Vlaamsche gemeenten moeten elk hes
hunne bijdragen. Alle Vlaamsche handels
huizen moeten prijzen schenken voor d9
tombola's. Alle Vlaamsche, alle cultureels
en muzikale vereenlgingen moeten propa
ganda voeren voor dit eeuwfeest.
Op elke Vlaming weegt een plicht van
dankbaarheid jegens den man die niet
alleen zijn volk leerde zingenmaar
tevens een voorbeeld was van fierheid en
getrouwhed voor al wie zich Vlaming
noemt.
lEBBSaBBBEBBBEBEBEBBlESTiSS^SI
Leening der Verwoeste Gewesten
4 p. c. 1921
Maandag morgen, te 10 uur, heeft
in de Nationale Bank te Brussel de
105° trekking plaats gehad van de
leening der Verwoeste Gewesten
4 p. c. 1921.
Het Lot
R. 61.154 Nr 15 wint 1 miljoen.
De andere nummers van deze reeka
zijn betaalbaar met 250 frank.
ZIET UWE LOTEN NA!
Over eenige jaren kwam uit, in de
TREKKING DER LEENING VAN 1921,
R. 53.079 Nr 5 met 1 miljoen.
Dit lot werd tot heden niet uit-
is geen waardigheid mogelijk, geen betaald
reeëf leven, voor een mensch die\ Naar alle waarschijnlijkheid werd
doode begrippen geworden. En -v -Aankeri
mensch bang geworden is voor het\ ZIET UWE LU I hIN
sterven, is het niet om de levens- |(BaiHBBBBBBBflBBBBfiBSBSBE3l
waarden die hij ruilen moet, doch
omdat hij bang was voor het leven.
Aan de gemakzuchtige, verworden
mensch heeft het jonge geslacht niets
meer. Er moet onvoorwaardelijk af
gebroken worden met de karikatuur
die thans doelloos op de wereld
dwaalt. Er moet een nieuwe mensih
komen.
Het is thans een troost geworden
in de troosteloosheid van dezen tijd
omgang te hebben met de klassieke
reuzen uit de literatuur. Daar kun
nen de verloren waarden teruggevon
den worden; daar zijn ze te vinden.
De pas gestorven reus Jacob Wus-
sermann schreef: Faber of de ver
loren jaren Maar Faber verloor
slechts de oorlogsjaren. Wij verloren
ze allemaal. We kunnen ze niet rap
genoeg terugwinnenn.
Gelukkig dan ook dat onder de tu-
berkuleuze schors reeds het nieuive
leven bot. Nog is de vernieuwing meer
innerlijk dan uiterlijk. Nog is de re
volutie of evolutie zooals men ze
noemen wil meer begeerte dan ver
wezenlijking, meer wil dan daad.
Doch ze is er. Overal gist ze, groeit
ze, borrelt ze op.
En de heldhaftigheid is haar schild.
(Verboden nadruk.) Herwig.
BIBBBBaflflBBaaBBBEBBBBB9EBB3Bl
HITLER'S RAADSMAN
WOELIGE BETOOGING.
hen in verzoeking ging brengen is terecht gekomen.
den van het gemeentekrediet van
Bayonne.
Volgens het plan De Man zou het
genationaliseerde krediet hier in ons
land onder leiding staan van de po- j
litieke macht en ge ziet van hier hoe
de politieke invloeden in dergelijke
bestuursorganismen zouden werken.
De gebeurtenissen te Bayonne zijn
een eerste koud bad voor de theore
tische schoone dingen die op gebied
van nationaliseering van krediet dooi
de socialisten worden voorgestaan.
We zullen er voor vandaag niet
meer over zeggen.
Het plan De Man zal evenals de
andere reeds lang begraven socialis
tische plannen ter oplossing van de
crisis een roemloozen dood sterven
en wie weet, wordt het socialisme zelf
niet een dag, meegesleept in de graf-
tom'se waarin al die plannen zijn
Vrijdag 12 Januari
rond acht uur in den
avond, had de Lé-
gion Nationale een
fascistische vereeni-
ging, haar troepen,
gekleed met zwart
hemden, bijeengeroe
pen om te betoogen
tegen het in eerher
stel der vroeger ge-
Rudolf Hen, F.crstc Rijksminister, en
desgevallend opvolger van Hitier, is een
verwoed ski-looper cn laat geen kans
voorbijgaan zijn geliefde sport uit te
oefenen. Hier is de Duitsche Minister
in rust te Zugspitze, de hoogste berg
van Duitschland
BERICHT
Ds oud-militaire oorlogsir.valieden en
der door tusschen komst van het departe
ment van. Landsverdediging gepension-
raeerde burgerlijke oorlogsinvaljeden. die
strafte' Mihtenaren 1601 vijfjarige identiteitskaart 1930-1934
rwrrE we"ke op Prijsvermindering op
geval het gegeven de Spoorwegen recht geeft, moe-
ten, om de vernieuwing der kaart te beko-
t€
V T^nVriidae avond I men' onverwij,Ld hun foto latsn geworden.
aan den Commandant der Provincie
pen van de Légion We^-VJaanderen, Oostendescraat, 60
wUden&had een^oe J foto dient voren genomen, ia
lize menigte meestal bur«€rkie€din3' niet °P karton geplakt,
m€n^te' meestaM het hoofd onbedekt en ten minste 15 mm
groot ze moet stempelvrij en 6 cm. op
4 cm. breed zijn.
Op de keerzijde dienen leesbaar en met
inkt de volgende inlichtingen geschreven:
Familienaam en voornamen, graad, ge
boorteplaats en datum, nationaliteit, num
mer der te vernieuwen kaart, huidig
orde" te "handhaven^ Iadres' f-ismexte op grond van welke hoeda-
Ondertus^hen ^a:ri?heid <™d-™"tair, burgerlijk invaiied.
bestaande uit Kom-
munisten en Sodalis
ten, post gevat voor
het lokaal der fascis-
De politie en gendar
merie moesten tus
schen komen om de
anderestedenïanoml Tot nazicht we ze gezegd dat de burger'
n4-uwe betoo^ers aan r1^ ^valleden, die door tuaschenkomst
K voor Oorlogsschade
werden bekoeeld met geP^^nneerd zijn. hun aanvraag tot
steenen en fFsschen hernieuwing der kaarteerst van 1 August!
T^de"SSEÏÏta 1934 °f aan den Heer Ministcr yan Fi"
meestal ^tn^n' najlclen <Dienst voor vereffening der
va^ 15 totT7 ialr in ^rIogsschad€' 27Ursulinenstraat te
uniform^ op straat I Bruseei) ™>eten laten geworden,
kwamen, vlogen al-
enz.) het pensioen werd verleend.
lerlei steenen naar I
hen. Zij antwoord-1
Hierboven ziet men een groepje Zwarthemden bij den In
gang van hun lokaal wijl zij groeten op zijn Hitler's
den met het werpen met flesschen zoodat politie en gendarmerie tusschen twee
vuren gevat werd totdat de tegenbetoogers in andere straten werden teruggedre
ven. Dan kon de ontworpen betooging doorgaan, onder sterke geleide van bereden
openbare wacht.
De slotsom der mislukte betooging was verscheidene gekwetsten waarvan een
zwaar door een steen die hem aan de slaap trof, en 55 aangehoudenen waarvan
ej twee behouden werden.
héozacAt gesveGsi,
Doos A en 7/2 fr. fn olie Apot heken J