KATHOLIEKEN
Groote Prijs der Stad Foperinge
Politiek en Sociaal Allerlei
vergeet uwe scholen niet!
UNIFORMEN en MILITIES
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
Openluchttooneel JUDAS
De Openluchtopvoering
20 Jaar geleden
Dood van Maarschalk von Hindenburg
Kroning van 0. L. Vrouw
van Alsemberg
op Veurne's Groote Markt
STAD POPERINGE. - Plein «Groote Heerlijkheid»
0? ZONDAG 5 OOGST 1934
VOOR BEROEPSRENNERS
VLAANDERENSBEDEVAART
NAAR L0URDES 1934
POLITIEKE
TARIEF VOOR BERICHTEN;
Kleine berichten per regel 1,00 f-.
Kleine berichten (minimum) 4,00 Ir.
2 fr. toel. t. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bl. per regel 2,50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1.75 fr»
Rouwber. en Bedank, (min5.00 Ir.
Te herhalen aankondigingen:
prijs cp aanraag.
Annoncen zijn vooral te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden, - K. eine
berichten tegen den Donderdag ncVn.
z0NDAG 5 OOGST 1934. e.
«DE HALLE»
gatholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
I VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 18,50 fr.
1 Belgisch Congo 85,fr.
frankrijk 85,fr.
glie andere landen 55,fr.
2' JAAR. N 31.
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
Tel. Poperingé f?' 3,
fostcheckrekening N' 15.5*0,
POOR VOLKSVERTEGENWOORDIGER R.-D. DE MAN.
Er is nog eens een schooljaar ten
einde overal hebben de prijsuit-
deelingen plaats gehad en anderzijds
gullen er terug duizenden en duizen
den kinderen de scholen verlaten. In
deze jammerlijke crisistijden is het
lot van die duizenden en nog tien
duizenden schoolverlatende kinderen
zeer beklagenswaardig, want zij die
niet verder kunnen doorstudeeren,
omdat zij er de vereischte stoffelijke
middelen niet toe bezitten komen
grootendeels het ontzaglijke leger der
werkloozen aanvullen.
Laat ons hier in 't voorbijgaan een
krachtigen oproep doen voor onze ka
tholieke vakscholen, waar de school
verlatende leerlingen zich kunnen
bekwamen in 't een of 't ander vak
en waar ze nuttig onderricht zullen
ontvangen om later hun man te
staan in 't leven. Laten wij onze
meisjes, die de school verheten, met
nadruk aanzetten opdat zij de huis
houdkundige scholen zouden bezoe
ken waar ze zullen gereed gemaakt
worden om later hun zending van
moeder en huisvrouw met eere en
kennis te vervullen.
Voor katholieke menschen moet de
keuze dier scholen een christelijke
school zijn, een school waar men niet
alleen, toevallig wat over godsdienst
of zedenleer spreekt, maar waar heel
het onderwijs en het onderricht is
doordrenkt met een diep-christelijken
geest. Zoo leert ons Z. H. den Paus
in zijn wereldbrief over de Christe
lijke Opvoeding der jeugd en zoo
leert het ons ook ons christelijk ge
weten.
Wij zullen voor God te verantwoor
den hebben over de opvoeding die
wij, als verantwoordelijke vaders en
moeders, aan onze kinderen hebben
gegeven.
Naast de duizenden, die de school
verlaten zijn er nog eens duizenden
kleine kindertjes, die voor de eerste
maal de school moeten betreden, in
gevolge de wet op den schoolplicht
of die voor de eerste maal naar de
bewaarschool zullen worden gezonden.
Aan die ouders van die kleine kin
deren, herinneren wij aan, dat zij ook
thans hun verantwoordelijkheid moe
ten nemen in de keuze van de school.
Voor menschen, die waarlijk hun kin
ieren gaarne zien en voor die kinde
ren den laatsten druppel van hun
eigen bloed zouden willen geven, is
bet toch duidelijk dat ze voor die
kinderen die school moeten kiezen,
die hen volledig kan gerust stellen
en die aan hun kinderen zulkdanige
opvoeding en onderwijs zal geven, die
overeenstemmen met hun eigen le
venswijze en levensbeschouwing.
Katholieke menschen zenden hun
kinderen naar katholieke scholen en
naar die scholen die onder oogpunt
van christelijke overtuiging alle waar
borgen kunnen geven.
Wij hebben in ons land steeds, als
Katholieken, met beslistheid en wils
kracht gestreden voor ons katholiek
onderwijs, Zij, die meenen dat het
gevaar, dat ons katholiek onderwijs
bedreigt, van de baan is, hebben het
mis voor en oordeelen misschien al
te lichtvaardig. We zouden U honder
den uitspraken en kongresbesluiten
kunnen aanhalen van niet-katholieke
partijen en groepeeringen waaruit
blijkt hoe men dag aan dag den
strijd tegen ons christelijk onderwijs
voorzet. Waaruit blijken zou, dat de
vijanden van onze geloofsovertuiging
er naar streven onze kinderen te ont
trekken aan den weldoenden invloed
van het christelijk onderwijs om ze
op te voeden in een geest van val-
sche vrijheid en onafhankelijkheid,
die aan de wereld al zooveel kwaad
en ellende heeft gebracht.
In die orde van gedachten roepen
we dan ook, vooral tot al de Katho
lieken van ons arrondissement: KA
THOLIEKEN, VERGEET UW SCHO
LEN NIE
We stellen vast uac er in den laat
sten tijd een geweldig offensief is op
touw gezet door de liberalen tegen
ons vrij onderwijs.
We weten het wel, dat ons zal wor
den geantwoord, het gaat niet tegen
het vrij katholiek onderwijs, het gaat
er alleen om de verdediging van de
officieelle school. We kennen het ver
schil en we weten dat de uitslag op
hetzelfde neer komt.
Overal tracht de liberale partij,
onder den dekmantel van verdediging
der officieele school, oud-leerlingen
bonden der officieele scholen, middel
bare en lagere scholen, tot stand te
brengen en reeds is een groote be
tooging in voorbereiding, onder de
stille bescherming der liberale partij
en der vrijmetselaarsloge van Kort-
rijk, van alle oud-leerlingen-bonden
der officieele scholen.
Deze oud-leerlingen-bonden moeten
natuurlijk de strijdburchten worden
om ons katholiek vrij onderwijs te
bevechten en met de hulp van per
sonen, die buiten dien strijd zouden
moeten blijven, wordt die beweging
op touw gezet.
We zullen er voor vandaag niet
fileer over zeggen.
De Katholieken moeten gewaar
schuwd en hun aandacht dient ge
trokken op de verantwoordelijkheid
die alle Katholieken dragen in deze
sack van zulke groote aangelegenheid.
Terwijl sommigen al te goedkoopen
spot verkoopen over de ziel van 't
kind» laten ze de niet-katholieke
krachten onverstoord werken om ons
katholiek onderwijs te kelderen en
or het bestaan bijna onmogelijk van
te maken.
De Katholieken hebben steeds als
hoogste fierheid gewerkt en geofferd
toor hun katholiek onderwijs en het
tfiag niet, dat men de vijanden onzer
katholieke scholen ongestoord en rus
tig ons katholiek onderwijs laat on
tgraven.
De Katholieken die zonder verzet
en zonder openlijk verzet dergelijk
doodgraverswerk met gekruiste ar
men aankijken en zonder reageeren
laten gebeuren, vergeten dat ze
slechts den naam van naam-katho-
lieken zouden verdienen.
Tegen de samenspanning van so
cialisten-liberalen en loge-mannen
tegen onze katholieke opvoedingsge
stichten en scholen moeten de Ka
tholieken een nauw gesloten een
heidsfront stellen van allen, die wer
kelijk hun geloof willen belijden en
beleven.
Wij spreken van een éénheidsfront
omdat ALLE KATHOLIEKEN, tot wel
ken rang en stand ze ook behooren,
hier een heiligen en dringenden plicht
te vervullen hebben. ALLE KINDE
REN, of ze rijk zijn of arm, of ze
behooren tot den begoeden of dep
minderen stand, zijn kinderen van
den zelfden Vader, van dezelfde
Roomsche Katholieke Kerk, ALLEN
hebben ze recht op een christelijke
opvoeding en op hun ouders rust den
zwaren gewetensplicht aan hun kin
deren in de eerste plaats katholiek
onderwijs te laten verschaffen.
Bij de verdediging van de katho
lieke school moeten allen dus op één
front strijden, moeten allen één koor
de trekken, moeten allen denzelfden
strijd strijden, wat hen op andere
vrije punten ook zou verdeelen of
welk verschil van meening ze ook
zouden mogen koesteren.
Voor den strijd en de verdediging
der katholieke school moeten alle
handen aan dek zijn.
Waakzaamheid op schoolgebied is
meer dan ook geboden, tegenover de
vereende anti-klerikale krachten van
liberalen, socialisten en vrijmetse
laars.
Op het terrein van den strijd te
gen de Kerk en tegen de kerkelijke
leering, die zoo klaar, voor wat de
opvoeding der jeugd betreft, door
Z. H. den Paus en door ons Doorluch
tig Episkopaat is uitgestippeld, vin
den wij socialisten, liberalen en vrij
metselaars steeds zoo broederlijk ver-
eenigd.
Tegenover dit anti-kristelijk front
moeten zij vinden staan een onwrik
baar leger van wakkere katholieke
strijdkrachten, die weten wat ze wil
len en die weten waarom en hoe ze
willen, dat hun kinderen worden op
gevoed en opgeleid.
Geen lakschheid dus, maar mon
tere strijdvaardigheid!
Niet bij de pakken blijven zitten
en het terrein vrij laten voor den
vijand onzer katholieke scholen.
Geen zuiver defensieve positie blij
ven innemen, maar een sterk-geor-
ganiseerde offensieve positie in ne
men, om het levensrecht en het be
staan onzer scholen te verdedigen
tegen iedereen en ondanks alles.
Indien onze Katholieken in deze
moeielijke oogenblikken hun plicht
zouden vergeten tegenover de katho
lieke school, zou die lamlendigheid,
dit gemis aan strijdvaardigheid ons
eens duur te staan kunnen komen.
Hebben wij niet kunnen vaststellen
en leeren, dat in alle landen waar
de anti-katholieke krachten aan het
bewind zijn gekomen, het eerst en
vooral gemunt hebben op de jeugd,
op de scholen.
Wordt Sovjet-Rusland niet ont-
christelijkt door de radikale omvor
ming van het onderwijs der jeugd,
door het omscheppen van alle scho
len in leerhuizen van goddeloosheid
en haat tegen God en godsdienst?
Wordt in Duitschland door de Kerk
en door het Episkopaat geen reuzen
strijd geleverd om de opvoeding van
de jeugd te onttrekken aan een nieu
we heidensche leer?
Wordt in Spanje door de anti-ka
tholieke revolutionnairen niet met
hand en tand gewerkt om alle katho
lieke opvoedingsgestichten en scho
len te onttrekken aan den invloed
van de Kerk en de priesters?
Wordt in Mexico het christelijk
onderwijs niet verboden door de ar
tikelen eener onmenschelijke vrij-
heidsknakkende grondwet?
Is het voorbeeld van zoovele lan
den dan geen les voor ons en zullen
wij, als Katholieken, dan zoo mak
en zwak worden, dat we niet een:
meer zouden reageeren tegen die
krachten, die het hebben gemunt op
het hoogste en het heiligste wat wij
bezitten, het recht onze kinderen een
diep-christelijke en katholieke opvoe
ding te laten geven in onze katho
lieke scholen, die voor den Staat een
zegen zijn, op financieel gebied, maar
vooral op zedelijk gebied voor de in
standhouding van een gezond Staats
burgerlijk leven, gegrondvest op de
christelijke plichten van vaderlands
liefde en eerbied voor alle wettig ge
zag!
KATHOLIEKEN, WAAKT OP UW
SCHOLEN!
Mochten wij de Katholieken wak
ker schudden, mochten zij, die strijd
vaardig en strijdlustig zijn, het ge
vaar begrijpen.
Mochten allen, die het met hun
katholiek-zijn goed meenen en er
wat meer in zien, dan een uiterlijk
vernisje, onzen wekroep begrijpen en
er gehoor aan geven.
Waakzaamheid tot in de kleinste
parochie, tot in het meest-afgelegene
hoekje van ons arrondissement!
Waakzaamheid op alle terrein van
de werking voor onze katholieke
scholen!
Weg met alle gedachten, dat het
nog zoo erg niet is en dat men pre
cies niet moet overdrijven. Die het
kwaad niet ziet opbloeien wordt er
door overwoekerd en staat dan moe
deloos te kijken op de buitengewo
ne krachtsontplooiing van vijandige
(Zie vervolg onderaan 3" kolom.)
Heden Zondag 5 Oogst heeft te Alsem
berg, een groot bedevaartoord, de plech
tige kroning plaats van het beeld van
O. L. Vrouw vsn Alsemberg. De kroon
voor het beeld van O. L. Vrouw, is ge
dreven in massief goud. Een groot getal
paarlen, diamanten, brillanten, safierstee-
nen zijn erin verwerkt. Vier topazen ver
rijken de toppunten der kroon. De band
is versierd met de wapens van Z. H. den
P?.us, Kardinaal Van Roey, HH. MM. Ko
ningen Albert en Leopold en Koningin
nen Elisabeth en Astrid. De wapens zijn
in goud, platina en edelgesteenten ver
vaardigd.
De kroon voor het Kindje Jesus is even
eens een prachtjuweeL
Beide kronen werden .gemaakt met ju-
weelen, goud en edelgesteenten die ge
schonken werden door milddadige perso
nen. Onder de milde gevers bevonden zich
ook onze Vorsten.
Hindenburg bij zijne aankemst te Brussel op 16 September 1918, toen de nederlaag
van het Duitsche leger reeds zeker was. Naast hem, rechts, generaal Ludendorf.
Sedert enkele tijden werd weieens ge
meld dat de Maarschalk von Hindenburg,
president van het Duitsche Rijk, ziek
was, maar telkens werd zulks gelogen
straft.
Enkele dagen geleden moest men toch
berichten dat de gezondheidstoestand van
den Maarschalk aan het slinken was en
zijn leven in gevaar bleek.
Zijn toestand verergerde steeds door en
Donderdag morgen, rond 9 uur 's mor
gens, gaf hij den geest in zijn kasteel van
Neudeck.
Volgens een wet die Woensdag avond
gestemd werd zal Kanselier Hitier voor-
loopig beide ambten van President en
Kanselier waarnemen.
In 1847 werd Paul von Hindenburg ge
boren te Posen (dat nu aan Polen be
hoort).
Reeds van in zijn prille jeugd werd hij
militair opgevoed. Hij begon zijn studiën
aan de cadettenschool van Wallstatt, op
12 jarigen leeftijd. Vier jaar later volgt
hij de militaire school te Berlijn en op
19 jarigen leeftijd onderscheidt hij zich
in den slag van Sadowa. In den Fransch-
Duitschen oorlog van 1870 toont hij zijn
moed en militaire bekwaamheden. Hij
neemt deel aan de belegering van Parijs.
Bij de éénmaking van het Duitsche
Rijk en de kroning van Willem I, is hij
afgevaardigde van zijn regiment.
Bij het uitbreken van den wereldoorlog
is hij reeds een oud man. Zijn vaderland
roept hem en, jong van harte als hij is,
neemt hij het bevel over de troepen in
het Oosten.
De wereldoorlog maakte hem wereldbe
roemd.
Bij den wapenstilstand neemt hij het
op zich het leger terug naar Duitschland
te brengen. Dit scheen het laatste te zijn
wat hij doen kon. En na een werkzaam
leven besluit de zeventigjarige von Hin
denburg zich terug te trekken uit het
openbaar leven. In een klein landhuisje
van Noord-Duitschland rust de oude veld
maarschalk die zooveel beleefde.
In 1925 roept zijn volk hem tot het pre
sidentschap. De soldaat gehoorzaamt. Ook
bij de hernieuwing van zijn mandaat in
1932 blijft hij op zijn post, wanneer hij
door Centrum en Socialisten herkozen
wordt. Enkele maanden later echter, ver
heft hij zijn eigen tegencandidaat bij de
verkiezingen. Hitier, tot kanselier. Sedert
dien verminderde zijn activiteit wel, doch
nog steeds bleef hij een rol spelen.
Nu is hij heengegaan. Hij is gestorven
na een hard en eerlijk soldatenleven van
plichtsbetrachting en dienende vader
landsliefde.
HINDENBURG
WORDT MET NATIONALE EER
BEGRAVEN TE TANNENBERG
Naar verluidt zal het stoffelijk over
schot van den grooten veldheer en Pre
sident van Duitschland met nationale eer
en op nationale kosten begraven worden
te Rannenberg, waar hij den slag won te
gen de Russische legers en deze verplet
terde.
Het leger zal enkele weken den rouw
dragen.
HITLER HEER EN MEESTER IN
DUITSCHLAND
Nog voor von Hindenburg gestorven was
hielden de ministers een ministerraad en
besloten dat na den dood van den pre
sident het ambt van Rijkspresident en
dit van Rijkskanselier zouden vereenigd
worden in een zelfden persoon, namelijk
Hitier.
Na den dood van President von Hinden
burg werd een nieuwen ministerraad ge
houden waarna Hitier Lekend maakte dat
hij verzaakte aan den titel van Rijkspre
sident en enkel deze bewaart van Fuhrer
van het Duitsche Volk en Rijkskanselier.
Meteen werd door hem gevraagd de in
richting van ."aa. (Üe stemming om de
maatregelen die getroffen weraen goed
te keuren en te bekrachtigen.
Heel waarschijnlijk zal die stemming
doorgaan op 19 Cogst.
Maar daar evenwel niemand zal durven
zijn kandidatuur stellen tegenover Hitier,
mag aanzien worden dat van nu af Hitier
alle macht in Duitschland persoonlijk in
handen heeft. Immers hij is reeds opper
bevelhebber geworden van de Rijksweer
en de soldaten hebben al den eed van ge
trouwheid aan Hitier gezworen.
Thans in Duitschland is de Staat Hitier
en zijn wil is wet.
DE KERK VAN ALSEMEERG.
jaflBai^jiiaasBsasBaaBasHasBSijirCiEHaflagEsaioBBsaBnasiSsiyaaBsr
Kristus sleept zich voort onder 't ruwe kruishout. Achter Hem een witte Cyre-
neër en een heele stoet van devote menschen.
jegint te Su. namiddag. - le Deel van 5 tot 7 u.; 2C Deel van 9 tot lOu.
De machtige Slotbedrijven Worden gespeeld met kleorbelichting
In den goën ouden Vlaamschen tijd was
er geen tooneelfeest dat niet een kennis
was voor het Vlaamsche tooneelminnende
volk, waar het op de marktpleinen de
ghesellen toejuichte. Het openlucht-
tooneel van Pater Boon toont veel gelij
kenis met hetoude Vlaamsche tooneel-
leven, omdat het zich licht tot de massa
en een invloed ten goede wil uitoefenen.
Heden dan komt Pater Boon weer tot
het Veurne-Ambachtsche volk met een
IBHSSgeBBBHBBaSSSBSBiaEBSBZIS
machten, waarvan men niet eens de
levenskracht kon vermoeden.
Katholieken, uw plicht is groot, uw
verantwoordelijkheid is zwaar.
Klaar dient er positie gekozen, zon
der aanzien van personen en zonder
vrees den eenen of den anderen uit
gelijk welk kamp te misdoen.
Waar het gaat om de hoogste gees
telijke goederen, als die der christe
lijke opvoeding onzer kinderen, dient
er manmoedig gestreden zonder aan
zien van personen, alleen de begin
selen gelden hier.
De strijd voor onze scholen moet
geen strijd worden tegen personen,
maar een strijd voor de gedachte en
voor de rechten die wij als katholie
ke ouders van nature uit bezitten en
voor het volbrengen van onzen ge
wetensplicht waarop de hoogste ker
kelijke overheden ons gedurig wijzen.
Oogen open dus! Katholieken or
ganiseert U ter bescherming van uw
scholen; wie zijn eigen kinderen
zielslief heeft, zal onzen wekroep be
grijpen en aan onze zijde staan en
opstaan uit den slaap der dooüende
onverschilligheid,
kermisgeschenk dat Judasheet, en een
Judas o door Verschaeve geschapen en
door Pater Boon geregisseerd, moet een
triomf worden van kunst en schoonheid,
die Jeremias naar de kroon zal steken.
Want de drama's van Verschaeve zijn
drama's, d. w. z. sterk van dramatiek en
helder en logisch van uitbouw. Bij hem
drijft het drama zeker niet op stemmin
gen of coups-de-theatre, maar op het
konflikt van den mensch met de grond
krachten van het leven. Dat is Judas >-,
die aan zijn gouddrift ten onder gaat. De
dramatische herschepping van een gods
dienstig gebeuren in het perspectief der
geschiedenis.
Een reuzentooneel zal oprijzen en op
verschillende plaatsen zal achtereenvol
gens geakteerd worden. Judas de be
voorrechte, zal na bittere worsteling door
z'n drift naar het goud gedreven worden
tot het verraad en de wanhoopsdaad. Ter
wijl hij in het donkere Oliveten zelf zijn
lot zal beslechten, zal de kubieke Jerusa-
lem-stad met geweldig lawaai ineenstor
ten, maar terzelvertijde zal hoog daarbo
ven de kruisberg-scène ontluiken in sterk
aangrijpende innigheid.
Judas! Dat moet ge zien! Spel, dekor,
en verlichting! De grootste massatoonee-
len! De verrassende kruis-scènesDe le
vende kruisweg over het tooneel! Een be-
tooverend rythme in de beweging! Alles
onderlijnd door het licht der reflectoren
en de muziek van Meulemans, speciaal
voor deze uitvoering geschreven.
Allen naar Veurne dan op Koekezondag.
Wie Jeremias gezien heeft, komt zeker.
Wie de tooneelkunstenaars van Esschen
nog niet gehoord heeft, mag Judas niet
laten voorbijgaan. Het is een eenige ge
legenheid om zoo 'n machtige uitvoering
te zien.
Na Jeremias wordt Judaseen
nieuwe triomfl *- *■- -
BEIDE KRONEN:
Boven deze van O. L. Vrouw en onder
deze van het Kindje Jesus.
Be'de kronen wegen 5 Kgr.
J32233a323S33a3S23E3BE22E223
BEGIN OOGST 1914: OORLOG
Donderdag 2 Oogst, was het twintig
jaar geleden dat de Duitsche Gezant te
Brussel aan den Belgischen Minister van
Bui.enlandsche Zaken het verzoek om
vrijen doortocht door België voor de
Duitsche legers, overhandigde.
Dit onbeschaamd verzoek werd afgewe
zen met het droevig gevolg dat op 4 Oogst
de neutraliteit van ons land door de
Duitschers geschonden werd en de oorlog
een aanvang nam, met ai zijn weeën en
lijden. God gave dat wij nooit zulke gru
welijke tijden meer zouden beleven.
uBBEEBBiBaasaBBfaaaaasaatiiiaaaB
EEN HAASTIGE UITVINDER
Poorten open te 1 u. Begin te 2 Vg uur.
PROGRAMMA:
1. - 5# KM. OP EIGEN KRACHT
met de volgende rennersDemuysere Jef Rebry Gaston Vanheve!
Odiel Decorte Raymond D.'croix Emiel Ghesquière Alfons
Dyzers Constant Catteeuw Michel Hendryckx Remi France
Jeroom Ouplinus Maurice Bekaert Gustaaf Decorte Maurice
Schalüer Cam. Christiaens Georg. Moerman E. Gouwy Michel.
Dr NIKOLA TESLA,
de uitvinder der doodelijke uitstralingen.
Dr Nikola Tesia, een. bekend Ameri-
kaansch uitvinder, houdt staan dat hij
doodelijke uitstralingen zou gemaakt heb
ben die bekwaam zijn alle legers en vlieg-
tuigvloten te vernietigen tot op eeuen
afstand van 400 km. Bevoegde geleerden,
zooals Prof. d'Arsonval oordeelen dat
zulks wel mogelijk is in theorie maar
niet in werkelijkheid, uit oqrzaak der
hooge voltage, miljoenen volt, die daar
voor zouden noodig zijn.
jBBKasaEsazaaBasBEKBiaflEBSsa
2. - AFVALLINGSKOERS, 16 ronden
3. - ACHTERVOLGING, 4 t-yen 4
4. - RONDE TEGEN HET UURWERK
5. - SNELHEID
- 10 KM. PUNTENKOERS
7. - OMNIUM
PRIJZEN DER PLAATSEN: Volksplaatsen 5 fr. Viragen7 fr.
Middenplein en Aaiikomstlijn12 fr. Kinderen: 2 fr. B. W. B.
2J 'fa afslag op Volksplaatsen en Middenplein.
Hier hebben vrij vier der bekendste renners, Ingeschreven voor de ko-rs, feVekt
bij hun bezoek tijdens de Paardenkoers van 10 Juli 1.1. Van linhs naar rechts:
Rebry, Decroix, Demuysere en Moerm.
28 OOGST—6 SEPTEMBER:
trein over Paray-le-Monia, Nevers,
Ars, Lyon, Lisieux.
INLICHTINGEN:
Hoofdsekretariaat, Plein 13a, KORTRIJK
«l!3B3853BE23SBiZEI!SSiSBiSiSHiEilBilB
BELGISCHE FABRIEK VAN
CHICOREIVVYPPELI ER-TAFFIN
Fascisme en nationaal-socialisme
vonden (en vinden nog) hun voor
naamste stuwkracht in het jeugd-
element. Het zwaartepunt van beide
bewegingen ligt in het enthousiasme
en de bezieling wan de jongere ge
neraties. Zoowel in Italië als in
Duitschland wordt de politiek ge
schraagd door de duizenden schou
ders van jonge lieden die gelooven
in hun politieke beginselen. Het kom-
munisme integendeel, gevestigd door
de ouderen, komt thans pas naar het
jonge geslacht en stuurt er hoofd
zakelijk op aan een kommunistisch-
voelende jeugd uit den sovjet-bodem
te doen rijzen. In West-Europa is de
politieke stuwkracht geconcentreerd
in de parlementen die in feite veel
van hun representatieve kracht ver
loren hebben, als ze er ooit veel ge
had hebben! Een politiek-voelende
jeugd is er nooit geweest, als we on
der politiek wat anders verstaan dan
de tribulaties van de zooveel partijen
die elkander de suprematie betwisten.
De vestiging von fascisme en natio-
naal-socialisme is echter niet zonder
terugslag geweest in de meeste lan-
van Europa. En uitwijkend zijn ze
logisch gebleven met hun oorspron
kelijke werfkracht. Ze hebben ook
buiten Italië en Duitschland de jon
geren kunnen bekoren. Zelfs de me
thode, afgezien van details, is onver
anderd overgenomen en aangewend.
Uniformen en milities liggen thans
aan de basis van de pro-fascistische
propaganda. Nieuw is deze methode
niet, zelfs niet in onze streken.
In den geuzentijd werd inderdaad
een evangelische militie opgericht
door het consistorie van protestant-
sche bisschoppen (1566). De Woeste
naar Jan Denys werd door den Cas-
selnaar Pieter Dathen tot opperbe
velhebber van het geuzenleger aan
gesteld. En dit legertje moest dienen
om het protestantisme gewapender
hand te verspreiden en te verdedigen.
Opdedrinck in zijn Geschiedenis van
Poperinghe en omstreken leert ons
wat de geuzenbenden uitgericht heb
ben.
Zeker mogen de betaalde soldeniers
uit de XVIe eeuw niet vergeleken
worden met de huidige milities. Het
princiep is gebleven: de verspreiding
van de gedachte, het verdedigen van
de politieke overtuiging door middel
van militaire formaties in uniformen.
In het begin van deze eeuw, en als
gevolg van de liberale levensopvat
tingen borg men zijn politieke over
tuiging skrupuleus op zak.Thans loopt
men ermee op straat. Thans steekt ze
geniveleerd in laarzen, rijbroek, hemd
en knods. De onschuldige turnerpak-
ken hebben het moeten afleggen voor
de heel wat virieler uniformen.
De scherpe antimilitaristische re-
aktie van na den oorlog bestaat nog
enkel in woorden. De krijgsgeest,
toch ook een oorlogsprodukt, wordt
nu overal aangekweekt en bevorderd.
De resultaten laten niet op zich
wachten. Het volstaat de kranten te
doorloopen om lezing te krijgen
van de schier dagelijksche en vaak
bloedige botsingen die zich nagenoeg
overal voordoen. Zelfs het respekt
voor het leven is geen dogma meer,
maar een waardeloos begrip dat in
het niet verzinkt tegenover de poli
tieke passies.
Uniformen en brigades zijn mis
schien wel spektakulair. Ze zijn on
gelukkiglijk zoo suggestief dat ze tot
handelingen verleiden die niet te ver
ontschuldigen zijn. We weten trou
wens allemaal goed genoeg dat het
khakipak veel twintigjarigen meta
morfoseert. Dwaasheden, die men in
het burgerleven nooit zou aandurven,
worden door de militaire kleedij rus
tig verklaard en gewettigd.
Doch de uniformen hebben zoo een,
aantrekkingskracht op jeugdige lie
den, dat de gevaren ervan gemak
kelijk op zij geschoven worden. En
het moet volstrekt niet verwonderen
dat ze thans als propagandisten aan
gewend worden. Zelfs het gevaar is
aantrekkelijk!
De menschetijke waarde verhoogt
er geen zier mee. De Hltleriaansche
sturmabteilingen zijn er het spre
kend bewijs van. Het is niet omdat
deze of gene groep in een gekleurd
hemd steekt dat het geestelijk po
tentieel ervan groeien zal. Alleen op
de naleven kan een uniform impres
sie maken. Maar de eenvoudigen zijn
een gemakkelijke prooi, en verre van
een noemenswaardige aanwinst. De
stuwkracht ligt niet van buiten maar
van binnen. Ook zonder uniform, en
misschien veel beter, kan de nieuwe
mensch gevormd en gestaald worden.
Zooals de zaken thans in Frankrijk,
Engeland, Nederland, en ook in ons
land een zoending nemen, bestaat er
kans voor burgeroorlog. Geiooonlijk
zijn twee soorten hemden nooit in
harmonie en het resultaat wordt een
kloppartij, soms een moordpartij.
Tegenover fascistische formaties (die,
laat het ons vrijmoedig bekennen, tot
hiertoe niet aanvallend optraden in
ons land) werden antifascistische
groepeeringen opgericht, met het
eene doel alle fascistische propa
ganda hardhandig te beletten.
We weten wel dat de vrijheid een
linksch uniform aangetrokken heeft.
Het belet echter niet dat de wending
die de zaken aannemen volstrekt niet
geruststellend is.
Zeker is er tucht en moed. leiding
en gezag vereischt om de gedachte
te dragen en te propageeren. Maar
dit kan heel zeker gebeuren zonder
uniform en zonder milities. Er wordt
feitelijk te veel haat gekweekt en te
weinig liefde. En zoolang het katho
licisme de grondslag blijft van onze
levensopvatting gelooven we niet aan
de noodzakelijkheid van militaire na-
doenerij om een politieke overtuiging
te belijden.
Het is alleszins het uniform niet
dat een regiem scheppen en vooral
bestendigen zal.
En als er gevochten en gedood
moet worden om de triomf van een
volks- of Staatsopvatting te verzeke
ren voor een tiental maanden, dan is
dit misdadig. Als men, zooals in
Duitschland. de milities congé geven
moet, omdat ze feitelijk bedorven
zijn, dan beginne men eenvoudig
zonder milities.
Dat men eerst en vooral denke aan
de revolutie in den mensch, vooraleer
te beginnen aan de revolutie door
den mensch. Men vergete niet dat de
haat misschien rapper en vlugger re
sultaten afwerpt, maar dat de Uef-
de duurzamer en hechte/e banden
smeedt.
Ook de tucht wordt niet in koni-
panies gekazerneerd. Tucht is de re
sultante van een overwinning op ons
eigen zelf. En in hoeveel individuen
is deze reeds voltrokken? We heb
ben nu nochtans niets anders te
doen.
En juist daarom gaat het in eerste
instantie. Er is een nijpende nood
aan persoonlijkheden, aan overtui
ging, moed, wil en aktiviteit. Die
vindt men niet enkel bij ronkende
gegradeerden, maar ook en misschien
vooral, bij de bescheiden en noeste
werkers die in alle stilte zich aan het
gereedmaken zijn voor de komende
tijden.
Waar het onderwijs encyclopedis
ten produceert, is het nog altijd
de self-made methode die mannen
vormt. En hiervoor is een uniform
niet vereischt.
Verboden nadrukj HerwUr.