DE XV IJZERBEDEVAART
FEESTELIJKHEDE
VOOR DE KATHOLIEKE OUDERS
Waarom de Katholieke Kerk
de Officieele Neutrale School veroordeelt
STAD POPERINGE
Stedelijk Vrijwillig Gewapend BRANDWEERKORPS
Een waardige voikshulde aan onze Gesneuvelden
l, het inrichtingskomiteit:
DE NOOD VAN DEN MIDDENSTAND
KOLONIALE LOTERIJ
STORT 6,50 FRANK
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
2* JAAR. N' 34
We zullen beginnen met de vraag
tens anders te stellen: Waarom span
nen Liberalen en Socialisten samen
jnet de Loge om de officieele school
te gebruiken als een strijdmachien
tegen het katholiek vrij onderwijs?
Op elk ander gebied staan Libera
len Socialisten als aartsvijanden te
genover elkaar gekant. Jlier echter
leggen ze de wapens neer als op een
ordewoord; ze geven 'n handje aan
mekaar lijk twee kwajongens, die 'n
teer gevochten hebben; ze plooien de
blauwe en de roode strijdvlag toe, en
gaan in 't gelid staan onder het com
mando van de Loge, onder de dicta
tuur van den Onbekenden Broeder
En dan komen ze af naar de ge-
loovige menschen, om reklame te ma
ken ten voordeele van de onzijdige
Staatsschool. Wij zouden desnoods
nog kunnen begrijpen, dat ze propa
ganda maken voor hun respectieve
vrije liberale en socialistische scho
len, hoe weinig er ook zijn. Maar
neen: ze propagandeeren voor het
officieel onderwijs!
Katholieke huisvader, gij vooral die
uw zoon of uw dochter misschien te-
wege zendt naar een lagere of mid
delbare officieele school, hebt gij al
reeds ernstig nagedacht, waarom die
mannen al op ééns veranderen in
officieele bazuinblazers? Waarom die
mannen in ons land heelemaal in
hun schik zijn met ons ofEicieel on
derwijs? Waarom zij ten slotte geen
andere scholen noodig hebben dan
de officieele?
't Kan niet anders zijn, dan omdat
de officieele school dezelfde vruchten
afwerpt, als zij verwachten kunnen
van hun eigen vrije liberale en socia
listische scholen. Zij moeten waar
achtig om hun doel te bereiken niets
beters hebben.
Moest echter het officieel onderwijs
in ons land nu eens katholiek zijn,
ge zoudt dan wat hooren en zien!
Denkt gij dat die menschen in zulk
geval uit eerbied en liefde voor den
Staat, zoo de bazuin zouden steken
voor de officieele school? De grofste
lasterpraatjes zouden hun gang gaan,
zooals dat nu gebeurt tegen het vrij
katholiek onderwijs, omdat die kris-
telijke opvoeding niet naar hun zin
is. We laten hier onbesproken de
handelwijze van liberale en socialis
tische kopstukken en voormannen,
die voor hun kinderen een katholiek
onderwijs verkiezen boven het offi
cieele, en die slim genoeg zijn om te
weten wat ze doen, en waar de beste
vruchten worden geplukt.
Waarom nu de Kerk de officieele.
school afkeurt? Omdat die opvoeding
riet kristelijk is; omdat zulk onder-
rijs in strijd is met de katholieke
beginselen, en daarom noodzakelijk,
in godsdienstig opzicht, naar alge
meen en regel slecht is.
De school is van nature een hulp
instelling ter aanvulling van gezin en
Kerk. Daaruit volgt de noodzakelijk
heid, dat zij met deze beide middens
moet overeenstemmen, op straffe van
anders haar doel te missen en veeleer
in een werk van vernietiging te ont
aarden.(Pius XI.)
Welnu, ver van overeen te stem
men, de opvoeding der officieele
school zooals ze hier ten lande gaat
en staat is in tegenspraak met het
katholieke gezin en met de Kerk, ter-
wille van het midden zelf en terwille
van het onderwijs.
Terwille van het midden zelf: Ge
vaarlijke omgang met andersdenken
den en dus andershandelende scho
lieren. De officieele school is de
UHBiBgiaaBoseasssasiaiZBaasiiH
school voor alle kinderen», zoo roe
pen het Liberalen en Socialisten. Daar
ligt juist het gevaar voor katholieke
kinderen.
Men moet niet veel levenservaring
hebben opgedaan om te weten hoe
gemakkelijk kinderen mekaar beïn
vloeden, en hoe het onkruid altijd
beter opschiet in het kinderhart dan
het goede zaad. Het is dan ook on
verstaanbaar dat katholieke men
schen, die voor niets ter wereld hun
kinderen binst het verlof met an
dersdenkenden laten omgaan, die
zelfde kinderen sturen naar de offi
cieele school, waar ze tien maanden
op twaalf allen dooreen samenleven
en samenspelen. Of zult gij beweren
dat het woord en de daad, het ge
drag en het voorbeeld van die «neu
trale» kinderen ook neutraal zijn?
Dat in de klas, op de speelplaats, in
het naar school en naar huis gaan
de tong van die andersdenkenden
niets dan neutrale woorden spreekt,
met een neutraal effekt op het ge
moed van uw geloovig, christelijk op
gevoed kind?
Terwille van het onderwijs zelf:
Tusschen geloof en ongeloof is een
onzijdig standpunt onmogelijk. Chris
tus zelf zegt het: Wie niet voor Mij
is, is tegen MijWelnu de onder
wijzers, die les geven, en de leerboe
ken, waaruit onderwezen wordt, moe
ten het geweten van anderden-
kende kinders eerbiedigen. Dat wil
zeggen, dat die leeraars moeten spre
ken, en -die boeken moeten onderwij
zen, alsof God, Christus en de Kerk
en het Geloof, wel te verstaan vol
gens het begrip der katholieke ware
geloofsleer, eenvoudig niet bestonden.
Daaraan kunt ge zien dat het eer
ste neutraal leerboek nog moet ge
drukt worden, en dat de éérste neu
trale onderwijzer nog niet geboren is.
Want, het is volstrekt onmogelijk te
schipperen tusschen t e gewetens
die totaal verschillen: het godsdien
stige geweten en het godsdienstlooze
geweten en te zelfdertijd het
eene te eerbiedigen zonder het an
dere te krenken.
Men mag nu den priester in de
school binnenlaten voor zijn facul
tatieve catechismusl«s, en uitroepen
om de katholieke ouders te verblin
den: «Zie je wel, dat de officieele
school niet tegen den godsdienst is
en niet slecht is! De godsdienst wordt
daar gegeven, zoowel als in de vrije
katholieke school!
Dat is de groote troef van Libera
len en Socialisten om de katholieke
ouders gerust te stellen en hun ge
weten in slaap te wiegen. Maar' waar
om juist speelt dat volk hier dubbe'
spel? Waarom zeggen zij dan ook tot
hun aanhangers in dezer voege
Menschen, ge moet niet benauwc'
zijn van die godsdienstles, welke de
pasters geven in onze scholen! Voor
eerst, uw kind is niet verplicht die
les te volgen. En dan, och Heere toch
't is maar eeq halfuurtje per week
't kan geen kwaad als de gansche
week naar onzen zin is!
Katholieke ouders, daar hebt ge de
zuivere waarheid: de officieele school
geeft U en uw kind een half uur per
week voldoening, en voor de rest kunt
ge dansen zooals zij fluiten.
En als die mannen zich zoo inla
ten met de godsdienstige opvoeding
van uw kinderen, laat ze dan maar
zonder meer op de vrije katholieke
school, welke den christelijken huis
kring voortzet en verder uitbouwt wat
thuis wordt aangelegd, en waar de
godsdienstige vorming méér is dan
een droppel suiker in een vat azijn.
aBBBBBBBBBflBEBBaiIBBSBEBBSEfl^
ingericht door het
OP ZONDAG 2 SEPTEMBER 1S34
ter gelegenheid van:
1. - De 89' verjaring van het bestaan van het Vrijwillig Korps;
2. - Het 25-jarig Officierschap van den Bevelhebber H. F. Blanckaert;
3. - De Zomervergadering van den Bond der W.-Vl. Pompierskorpsen.
FEESTWIJZER
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1934.
Om 18 uur: Aankondiging der feeste
lijkheden door Kanongebulder op de vier
Rcwesten der Stad en Klaroengeschal op
den Toren van het Stadhuis.
ZONDAG 2 SEPTEMBER 1934.
Om S.30 uur: Losbranding der Kanon
nen.
Om 10.30 uur: Vergadering van het
Hoofdbestuur van den West-Vlaamschen
Bond, in een der zalen van het Stadhuis.
Om 10.50 uur: Hulde gebracht door het
Stedelijk Pompierskorps aan de afgestor
vene Makkers en Gildebroeders en ne
erlegging eener Kroon aan het Stand
beeld der Gesneuvelde Medeburgers.
Om 11 uur: Algemeene Zomerverga-
Om 16.15 uur:
VRIJE BLUSCH- EN REDDINGSOEFENINGEN
door verscheidene Korpsen, waaronder ecnige Korpsen uit Noord-Frankrijk.
Prachtige Bekers zijn te betwisten en de deelneming van voorname Pompiers
korpsen is verzekerd.
Om 17.45 uur: Op het Stadhuis: Trek
king der Premiën en toereiking der Prij
•tn.
dering van den West-Vlaamschen Porn-
piersbond, in de ruime Feestzaal van het
Stadhuis.
Om 11.15 uur: GROOT MUZrEKCON-
CERT gegeven door de Koninklijke Phil
harmonic van Poperinge, onder leiding
van Heer Moreau, gepensionneerde Ka
pelmeester van het 3e Linieregiment.
Om 12.30 uur: Smakelijk Feestmaal
bij inschrijving in de groote zaal van
Palace HotelIeperstraat, 38.
Om 14.30 uur: VORMING VAN DEN
STOET in de Veurnestraat.
Om 14.45 uur «tipt: Vertrek van den
Stoet door de bevlagde straten der Stad.
Om 16 uur: Schouwing der deelnemen
de Korpsen en Ontvangst der Korps-
oversten door de Overheden der Stad.
Vervolgens Concerten door eenige Pom-
piersmuzicken.
Orn 20 u.: GROOT KUNSTCONCERT
gegeven door de Muziek van den Katho
lieken Kring te Poperinge, onder leiding
van Heer Karei Heyibroeck, Leeraar aan
het Koninklijk Conservatorium te Gent.
VAN ZONDAG 19 OOGST 1934.
Weer stond Zondag gansch Vlaanderen
vereenigd rond zijn IJzertoren, het ge-
denkteeken van het Vlaamsche volk aan
zijn dierbare dooden van den wereldoor
log. Uit alle gewesten waren ze naar Dik-
smuide gekomen, Vlaamsche mannen en
Vlaamsche vrouwen, de Vlaamsche jeugd
en de Vlaamsche volkskracht uit Antwer
pen en Limburg, uit het Brabantsche, uit
de beide Vlaanderen, om hun jaarlijksche
hulde te vernieuwen aan hen, die hun le
ven gaven voor hun ideaal en voor hun
land.
Deze vijftiende Ijzerbedevaart stond
voornamelijk in het teeken eener groot
sche herdenking van Lode De Boninge
an Frans Van der Linden, wier monu
ment, opgericht aan den voet van den
IJzertoren, onthuld werd. Twee edele
IJzerjongens: Lode De Boninge, de mis
sionaris-brancardier, die de nooden van
ons volk eerst in de loopgrachten ontdek
te, er een heldhaftig strijder en marte
laar voor Vlaanderen werd en in Mei 1918
sneuvelde, terwijl hij zijn gekwetste mak
kers ter hulp snelde; Frans Van der Lin
den, de echte, begaafde volksgezinde Sin-
joor, de levenslustige bezieler van de
Vlaamsche beweging in de 6" divisie, die
kort voor den wapenstilstand stierf ten
gevolge eener in de loopgrachten opgeda-
ïe ziekte; twee der meest ontroerende
•naar tot heden minder bekende episoden
:iit de frontgeschiedenis.
Reeds Zaterdagavond ging het er te
Diksmuide druk toe; aan den voet van
Jen IJzertoren werd een keurig concerto
gegeven met zanguitvoering door den
kunstzanger-baryton Fra.ns Van Schoor.
Honderden waren reeds op de IJzervlakte
amengekomen en het was een onafgebro
ken gaan en keeren rond den hel belich-
en toren, die door velen bestegen werd.
ZONDAG TE DIKSMUIDE
Zondag kende Diksmuide weer de jaar-
.ijksche overrompeling door de duizenden
bedevaarders, die van alle kanten toekwa
men. Treinen en trams, autos en autobus-
en brachten massas Vlamingen aan. In
iet lieve stadje wapperde bijna can elk
'.ruis het leeuwenvaandel; aan het ge
meentehuis hingen, naast de Belgische
kleuren, de Vlaamsche en de Diksmuid-
sche vlag.
Vanaf 10 u. stroomt de menigte op de
IJzervlakte samen. Boven en bezijden den
toren leeuwenvlaggen. Ook de weide is
met tientallen vaandels afgeboord. De
oude brug over den IJzer, die zoo klein
was dat het Bedevaartcomiteit jaarlijks
eene noodbrug moest laten bijplaatsen,
dit kleine bruggetje is thans vervangen
door een flinke ijzeren. Het verkeer wordt
geregeld en de orde gehandhaafd door de
bedevaartwacht, die met takt optreedt en
bij de aanwezigen gewillig gehoor vindt.
Van in de weide zien we het Belgische
vaandel op de Minoterie wapperen. De
ontelbare leeuwenvlaggen in en rond de
vlakte geven aan het geheel een feeste-
lijken aanblik.
Voortdurend stroomt de menigte toe.
Op den toren wordt een concert gege
ven, dat door luidsprekers verspreid wordt.
De menschenmassa schatten, ware onmo
gelijk, toch zijn er minstens zooveel be
devaarders als vorig jaar.
Om elf lire begint Nele, de klok van
den IJzertoren, over de weide te galmen.
De laatste toebereidselen voor de H. Mir
worden gemaakt, terwijl heer J. Platteau
van op het spreekgestoelte, onderrichtin
gen aan de massa verstrekt. Hij geeft le
zing van een telegram van 200 leden var
den VI. Toeristenbond-, op terugreis var
Corsica, en van' eeu 'ffuder, toegekomen
vanwege de Oud-Strijders grenadiers var
Antwerpen, die zich vereenigen met de
hulde die heden aan een hunner makkers
Lode De Boninge, gebracht wordt. Teven:
deelt hij mede dat op hetzelfde uur, waar
op hier in de IJzervïakte het H. Misoffer
opgedragen wordt voor de gesneuvelden
en voor wereldvrede, het H. Officie in ver-
schillige landen tot dezelfde intentie ge
lezen wordt.
Het weder leant zich prachtig voor de
plechtigheid. De hemel is betrokken, doch
de zon breekt lichtjes door en een frisch
windje belet dat de atmosfeer te drukkend
wordt. Met een woord: 't is niet te warm
of niet te frisch.
Vanaf 18 uur: PRACHTIG MUZIEK-
vONCERT, gegeven door de Muziek
Yprianavan leper, onder leiding van
Heer Francois Deridder, le Prijs aan het
Koninklijk Conservatorium van Gent.
Onmiddellijk na het Concert:
SENSATIONEELE EN GEVAARVOLLE LUCHTACROBATIE
'amengaande met het afschieten van een PRACHTIG VUURWERK, op 12 m.
Boogte, gegeven door de befaamde Luchtacrobaten «THE TREE DONALD'S».
Het volledig Programma der Muziek-concerten zal verschijnen in de boekjes
«elke te koop zullen aangeboden zijn,en bevattende onder meer een hi»tori»ch
"verzicht der Brandwcerinrichtingen te Poperinge «edert 1638.
Tot blijk van deelnemin'g aan het feest Inwoners vriendelijk verzocht hunne hui-
Ij1 van genegenheid tot ons zoo nuttig zen te willen bevlaggen.
s onmisbaar Pompierskorps worden de
Namens het bestuur van den provincialen pompiersbond:
He Secretaris: H. Decour. De Voorzitter: Fr. GoethaL.
Ij y hrjjvtr-Schatbew,De Voorzitter: De Ondervoorzitter
y«n»ieuwenhuyze, F. Blanckaert, A. Mawchelein,
«/Luitenant. Bevelhebber. o/Luitenant.
HET H. MISOFFER
De H. Mis wordt opgedragen door een
Eerw. Witte Pater v n Afrika, dar mis
sionarissen tot dewelke ook Lode De Bo
ninge behoorde. Het geroezemoes dat zoo
even nog de lucht vulde, is verstomd, er
heerscht thans eene roerende stilte. Se
minaristen zingen het Proprium der Mis.
De gewone zangen worden door alle aan
wezigen uitgevoerd.
Turners vormen eene eerewacht rond
om het altaar. Het is een treffend oogen-
blik wanneer, tijdens de consecratie, de
massa cp de knieën zinkt, terwijl het hel
dere belletje aan het altaar de grootheid
van het cogenbük verkondigt, de turners
den eeregroet brengen en enkel het ge-
klapper der vaandels in den wind gehoord
wordt.
DE HERDENKINGSPLECHTIGHEID
Onmiddellijk na de H. Mis wordt het
woord verleend aan heer Dr. Stan Leurs,
voorzitter van den Vlaamschen Toeris
tenbond, die in een puike rede de oriën
tatietafel, op den IJzertoren opgericht,
aan het Bedevaartcomiteit overmaakt.
Daarna leest Z. E. P. Callewaert het ge
bed voor de gesneuvelden en een gebed
voor het levende Vlaanderen, waarna de
igenlijke herdenking een aanvang neemt.
Vooreerst wordt door heer J. Platteau
namens 't Bedevaartcomiteit, eene be-
ginsverklaring gelezen. Bij den aanvang
van deze plechtige 15' Bedevaart naar
de graven van den IJzer, houdt het co-
miteit er aan de uitdrukkelijke verkla
ring te herhalen, dat het werk van de
bedavaart buiten en boyen alle partij
politiek staat en steeds zal blijven staan.
Door niets of niemand aal het eomiteit
zich van deze zuivere gedragslijn laten
afbrengen.
Onder het zingen van het Lied der
Vlamingen komt dan de grootsche vlag-
genstoet in beweging, die eene vlaggen-
hulde gaat brengen aan het monument.
Eten heerlijke kleurige vluggentrofee wordt
aldus aan den voet van den IJzertoren
gevormd.
Namens het Verbond der VI. Oud-StriJ-
ders spreekt daarna de heer J. Rombout.
Uit zijn rede blijkt dat hij wil bahoo-
ren tot degenen die, zooals hij ze zelf
beschrijft, voor Vlaanderen arbeiden,
maar toch in bitteren haat leven tegen
anderen, die voor Vlaanderen werken op
eene manier die de hunne niet is.
Van harte echter zullen alle bedevaar
ders, alle Vlamingen, zijn slotwoord, dat
als volgt luidde, toejuichan en meevoelen:
Voor ons blijft de hoogste les deze die wij
geleerd hebben in het testament, dat De
Boninge droeg op zijn stukgeschoten hart,
voor ons blijft als eenig richtsnoer de
opperste vermaning van Franske Van der
Linden. Zoo gaat ons streven door den
duisteren nacht, ongekende hinderpalen
trotsserend, recht naar ons doel: de groot-
making van ons Vlaanderen.
Een internationale bloemenhulde werd
vervolgens aan onze Vlaamsche dooden
gebracht. Talrijke buitenlandsche afge
vaardigden legden heerlijke bloemstukken
aan den voet van den toren.
Middelerwijl werd door de menigte het
lied O kruise den Vlaminggezongen,
en daarna werd door kunstzanger Fr. Van
Schoor Het Lied van den Doodvan
R. De Ruddere, en Heldenhulde van
Rodenbach, op puike en gevoelvolle wijze
uitgevoerd.
REDE VAN Dr FR. DAELS
Heer voorzitter Prof. Dr Frans Daels
kwam nu ean het woord, en sprak onge
veer als volgt:
Vlaamsche dooden, met eene bede en
een kniebuigen gedenken wij u weer, dui
zenden Vlaamsche prachtkerels, slacht
offers van den wereldoorlog, op dezen dag,
nu wij op bijzondere wijze twee uwer
beste vrienden, Frans Van der linden en
Lode De Boninge huldigen.
Frans Van der Linden, gij, de Vlaam
sche leider, altijd en spijts alles in de
bres voor Vlaamsche vrijwaring en
Vlaamsch verzat, wij huldigen u als de
idealist, die alle eerlijke jongens onweer
staanbaar naar zich toetrok, die de blin
den deed zien den nood van hun volk en
zoovele Lode De Boninges omvormde tot
apostelen van het Vlaamsche geloof. Uw
Vlaamsche fierheid deed u alles trotsee-
ren, de oorlogsgevaren en de anti-Vlaam-
sche vervolging. Zooals gij waart, zoo was
ons Vlaanderen van de voorlinie.
Lode De Boninge, gij, heerlijke ziel met
het missionarishart, gij wildet heel uw
leven offeren aan de zielezorg der negers
in Afrika, maar gij vondt in de grachten
van den dood de ziel van uw volksgsnoo-
ten. Daar hebt gij uw arm Vlaanderen
leeren kennen, uw arm Vlaanderen harts
tochtelijk bemind en de eer genoten van
de vervolging en de veroordeeüng om uw
Vlaamsch hart en uw Vlaamsche trouw.
Vlaamsche dooden, gij blijft onze sterk
te. Gij blijft Vlaanderens kloppend hart,
Vlaanderens levende ziel!
Gestorven voor Vlaanderen, hebt gij het
recht te eischen dat wij zouden leven
voor Vlaanderen, om aan Vlaanderen zijn
volle Vlaamsch leven te verzekeren en het
vrij te maken van alle met zijn geest en
wezen strijdende onderdrukking. In den
;-rtjd voor Vlaanderen, machtige, geliefde
dooden, staat ons bij.
Na deze toespraak were het De Bonin
ge-Van der Linden monument onthuld.
De vlaggen buigen diep, de massa staat
recht, terwijl langzaam de Vlaamsche
vlag, die het beeld tot nu toe bedekte,
neergehaald wordt. Een berg van blos-
men wordt er voor opgestapeld.
Tevens wordt de eed van trouw aan
Vlaanderen hernieuwd. De hand ten he
mel, doen de duizenden den eed, die hun
door heer Platteau voorgezegd wordt.
HULDE AAN
BEELDHOUWER AUBROECK
Namens het Komiteit brengt deze ook
een hartelijke hulde aan Karei Aubroeck
Dezen heuglijken dag, zegt hij, nu het
vierde beeld gewijd ls, dat aan dezen
IJzertoren een symbolische beteekenis en
aan moreele waarde geeft, door geen an
der oorlogsmonument overtroffen, nu het
dubbele denkmaal aan Lode De Boninge
en Frans Van der Linden na de even
sterk sprekende beelden van Renaat De
Ruddar, Joe English en de gebroeders
Van Raemdonck, dit reusachtige gedenk-
teeken san 't Vlaamsche lijden, de
Vlaamsche trouw en de Vlaamsche offer
vaardigheid is komen voltooien, past het
hier een diepgevoelde hulde te brengen
aan hem die bij de uitvoering van di
grootsche plan, de edele gedachte der
Vlaamsche heldenhulde aan den IJzer
met geheel zijn ziel en de volle mate van
rijn groot kunstenaarstalent heeft ge
diend in den dienst van ons gemeen
schappelijk ideaal.
Karei Aubroeck heeft bij het uitkappen
van het beeld van Lode De Boninge en
Frans Van der Linden een zijner oogen
verloren, laat ons aller diepe bewondering
naar Karei Aubroeck gaan voor de held
haftige wiize waarop hij deze zware be
proeving doorstond. Zijn voorbeeld weze
aen voorbeeld voor ons allen. Wij brengen
hem uit naam van onze helden, uit naam
van u ellen, meer dan honderdduizend be
devaarders hier aanwezig, een roerenden
?ere groet.
TOESPRAAK VAN ADV. LYSENS
Heer advocaat J. Lysens sprak namens
de Vlaamsche vrienden der Zesde Leger-
afdeeling, in dezer voege:
Geachte bedevaarders! Met de zesde
'.sgerafdeeling hebben ze beiden hier ge-
eefd, gekleed met hetzelfde vaalgroene
uniform en stormhelm. Lode De Boninge,
de brancardier der derde compagnie van
het eerste grenadiers, een slanke en voor
name gestalte, bezield met hoogeren
reestesadel, die in 1914 zijne pij van wit-
en pater ruilde tegen het uniform, en
hrans Van der Linden, de kleine korpo-
aal der carabiniers, de lustige en onstui-
uige jongen met gevoelige kunstenaars-
iel, een levende glimlach.
De vrianden der zesde legerafdeellng,
lie hun leven en zwerven van loopgracht
laar voorpost en kantonnement gedeeld
hebben, hier beneden Diksmuide, te Boe-
inge, Steenstrate, Woesten, Hoogstade,
\lveringem, Hondschoote, zijn hier heden
aruggekomen om te getuigen wie zij wa-
en en hunne vriendenhanden nog eens
n mekaar te leggen boven hun graf en
hij dit kruis.
De jarenlange afstand cue ons scheidt
van die onvergelijkelijke broederschap
heeft het beeld dat ons van beide onaf
scheidbare figuren bijgebleven is, niet
verminderd. Met den tijd is allean het
aureool van zelfverloochening en Vlaam
sche broederschap, dat hen reeds in hun
leven omgaf, gaan groeien om zich ten
slotte met het heldenlicht van dit reu-
zenkruis te vereenzelvigen.
In Januari 1918 werden beiden in be
tichting gesteld van hoogverraad, wegen;
hunne vlaamschgezinde handelingen er
in de gevangenis opgesloten. Lode De Bo
ninge werd veroordeeld en Frans Van der
Linden, bij gebrek aan bewijzen, vrijge
sproken.
Enkele maanden later vonden beiden
den dood: Lode De Boninge viel. het kon
bijna niet anders, als slachtoffer zijner
grenzelooze zelfverloochening, tusschen.
de eerste lijn en den voorpost bij Nieuw-
poort, waar hij, doorheen een ongenadig
spervuur, zijne gekwetste makkers ter
hulp snelde. Frans Van der Linden war
oen nog droeviger einde beschoren. Het
laatste offensief putte zijne lichamelijke
krachten zoodanig uit, dat hij naar een
krijgshospitaal moest vervoerd worden.
Daar overleed hij enkele dagen na den
wapenstilstand en ging zijn grooten vrienc
De Boninge vervoegen.
Spreker besloot met een bewogen groet
aan beide heldhaftige figuren: Lode De
Boninge en Frans Van der Linden, een
voudige makkers uit de loopgi'aven, hier
buigt heel Vlaanderen voor u, en met
Vlaanderen uw trouwe makkers in onver
gankelijke broederschap en liefde.
DE GROET DER VLAGGEN
bij de onthulling van het
de Boninge-Vander Linden-monument.
TARIEF YOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 fr. toeL v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bL per regel 2,50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1,75 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 8.00 fr.
Te herhalen aankondigingen;
prijs op aanraag.
Annoncen njn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - K.eine
berichten tegen den Donderdag noen.
gstholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
TeL Poperinfé N'
t'ostcheckrekening N' 15.510,
Binnenland 18,60 fr.
Belgisch Congo 35,— Ir.
Frankrijk 35,tl.
Alle andere landeD 55,fr.
6ANSEN- VANNESTE, Póï>eHhg$ KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
DE EED VAN TROUW AAN VLAANDEREN.
DANKWOORD
VAN nET BEDEVAARTKOMITEIT
Ten slotte hield heer Platteau volgende
dankrede:
Vlaamsche bedavaarders, tot u allen,
die heden naar deze 15" bedevaart, in de
schaduw van onzen IJzertoren gekomen
zijt, van heinde en verre, trots d:n nood
der tijden toch aan uw jaarlijkschen
plicht niet hebt verzaakt, en misschien
wel iets uit den mond hebt gespaard om
nier aanwezig te kunnen zijn, richt het
eomiteit een diepgevoeld woord van dank.
Ja, uwe meer dan honóerdduizendvoudige
aanwezigheid, in de piëteitsvolle stem
ming, die van u uitgaat, in uwe mede
werking en uw medeleven, vindt het eo
miteit zijn hechtsten steun om, trots alle
moeilijkheden en vaak felle of geniepige
tegenwerking, het edele werk der herden
king van onze doode helden met vaste
an krachtige hand voort te zetten.
Het Komiteit looft in het bijzonder de
Vlaamsche Wachters, de Vlaamsche Meis
jesbonden en de dokters, verplegers en
verpleegsters van 't Vlaamsch Kruis, die
zijne onmisbare en zeer gewaardeerde me
dewerkers en -werksters zijn, bij een zoo
grootsche plechtigheid als deze van heden.
Het dankt verder de burgemesters van
Diksmuide en Kaaskerke voor hun goede
verstandhouding met de inrichters van de
bedevaart, alsmede de talrijke Vlaamsche
an buitenlandsche dag- en weekbladen en
den Vlaamschen Radio-Omroep, die me-
dehielp tot het verleenen, aan de 15" be
devaart, van een beteekenis, die ver over
onze gTenzen gaat; het dankt ten slotte
allen die op een of andere wijze iets bij
droegen tot het groote werk, dat ons allen
zoo nauw aan het hart ligt en het ver
wacht dat de 16" bedevaart op den voor-
laatsten Zondag van Augustus 1935, ge
plaatst in het teeken van de Vlaamsche
eendracht en eensgezindheid en de hul
diging van drie prachtfiguren, uit den
Vlaamschen IJzerstrijd: Dr Van de Perre,
Dr De Gruyter en Eerw. Heer Cyr. Ver-
achaeve. hoe moeilijk het ook weze, de
'ïle'ch tigheid van heden. Vlaanderen en
zijne gesneuvelden ter eere, nog zal over
treffen.
De plechtigheid loopt naar haar einde,
an nadat het Bedevaartkomiteit zijn dank
geuit heeft aan allen die het hunne bij
brachten tot het wellukken dezer 15" be
devaart, wordt aangekondigd, dat in 1935,
bij da XVI" Bedevaart
HEN HULDE AAN Dr VAN DE PERRE,
Dr DE GRUYTER en E. H. VERSCHAEVE
aal gebracht worden.
De plannen voor 1935.
Het Komiteit van de Jaarlijksche Be
devaart naar de Graven van den IJzer
heeft beslist dat in den Heldenhulde-toren
te Diksmuide in het jaar 1935,'hulde zou
worden gebracht aan drie mannen, die in
de Vlaamsche tragedie van den IJzer on
ze jongens onvoorwaardelijk terzijde heb
ben gestaan, hun een hulp hebben gebo
den waarvan we nu leder jaar beter en
beter de draagwijdte en de beteekenis be
seffen en dus geheel in het bijzonder
recht hebben op de erkentelijk: d en de
hulde van al de oud-strijders en van ge
heel ons volk.
Die mannen zijn:
Dr VAN DE PERRE zaliger, die spijts
velerlei moeilijkheden en wederwaardig
heden de frontjongens steunde, hielp, aan
moedigde, en naarmate de moeilijkheden
stegen, za te midden van de anti-vteam-
sche vervolging en bestraffing daadwer
kelijker kwam steunen, hun verdediging
bij overheden en regeering op zich nam,
na den oorlog aan deze houding ten uiter
ste trouw bleef en aldus ue bezieler werd
van de interpellaties die over de wantoe
standen aan het front gehouden werden.
Dr DE GRUYTER, die midden in de
Vlaamsche jongens stond op het front zelf
en in de moeilijkste oogenblikken tevens
de banier van de Vlaamsche kul'uur cn
van het Vlaamsch bewustzijn hooghield,
aar.k zij zijn onversaagd en schitterend
werd; in den dienst van het Vluamw ne
fpfllltf HAHAPl
KAPELAAN VERSCHAEVE, bij Wien
duizenden hulp en troost en opbeuring
vonden in den grootsten stoffelijken nood
en in den geweldigsten zielestrijd, en die
tot op den laatsten dag van den oorlog te
Alveringem op zijn post bleef, spijts alle
drukking en al 't geweld dat op hem ge
oefend werd om de jongens te verlaten.
Dit driemanschap symboliseert voor het
Vlaamsche volk het ééne Vlaanderen van
de voorlinie, en nog meer het kultureeie
Vlaanderen vol overgave in den dienst
van eigen volk, trots alles en spijts allea
Aan cSF driemanschap, verziaraetersldcml
het ééne Vlaanderen van de voorlinie,
dient in 1935 door eeuwigdurend bron»
in een der ruimten van het IJzermonu
ment hulde te worden gebracht.
Een dreunend# Vlaamsche Leeuw
besluit dan deze heerlijke, machtige ea
waardige betooging.
Vlaanderen, het levende Vlaanderen,
hoeft voor de vijftiende ftiaal een ont
roerende hulde gebracht aan zijn geliefd»
Dooden.
DE ONTZAGLIJKE, INGETOGEN MASSA, TIJDENS DE H. MIS
laBaasssgsaaniaaauaiaaEaHaBiBBabiEKBü&iïaBsaiiiBasijsaaasLzasaa
WENSCHEN VAN DEN CHRISTEN
MIDDENSTANDSBOND VAN BRUGGE
Door den christelijken Middenstands
bond van Brugge werd een open brief ge
richt tot graaf de Broqueville, Eerste Mi
nster, waarin eerst wordt gezegd dat de
middenstand in zijn zwaren nood met
angstige verwachting uitziet naar de
maatregelen, die de Regeoring krachtens
de volmachtwet treffen zal. De heropbeu-
ring van den ekonomischen toestand in
zijn geheel heeft noodzakelijkerwijze een
gunstigen weerslag ook op het kleinbe
drijf en den kleinhandel en daarom
;taat de Middenstand bepaald sympathiek
tegenover eiken maatregel die den alge-
meenen toestand gunstig kan beïnvloeden.
De bond wenscht echter nogmaals de
aandacht van de Regeering te vestigen op
ankele speciale punten, die rechtstreeks
den middenstand eanbelangen. Als pun
ten van dringenden aard worden aange
stipt:
Op fiscaal gebied: de vereenvoudiging
van het stelsel der met het zegel gelijk
gestelde taksen, o. a. 'door de afschaffing
van het speciaal zegelrecht op de werk-
aannemingscontrakten, en door de gelei
delijke uitbreiding van de belasting aan
de bron. In de plaats van een inkwisitie-
regime vanwege het beheer, zou het toe
zicht meer in een geest van voorlichting
dienen uitgeoefend en de goede trouw,
waar ze werkelijk bestaat, aangenomen.
Op sociaal gebied wordt dringend ver
mindering der lasten gevraagd. Inzake
gezinsvergoeding: ofwel afschaffing van
den toeslag voor de twee eenige kinderen,
ofwel algemeene verlaging van den toe
slag; het ln-verrekening-brengen der vol
ledige boni's van de primaire vergoedings-
kassen. Inzake ouderdomspensioenen: ver
mindering van het bedrag der stortingen
vanwege de patroons.
Dringend noodig is ook de vermindering
der proceduurkosten, o. a. door verlaging
der registratierechten en uitbreiding der
bevoegdheid van den vrederechter tot
5.090 frank.
Op economisch gebied wordt verlangend
uitgezien naar de wettelijke bescherming
tegen de oneerlijke handelspraktijken en
naar de invoering van een speciale rechts
vordering tot schorsing van de oneerli.ike
bedrijven. Doch, die wet zou moeten aan
gevuld worden met de aangepaste maat
regelen die de handalspolitie betreffen,
ten einde, o. m. het leuren, het ui.ver-
koopen, de kamerverkoopingen, den ver
koop met premiën, enz., te regelen.
Daarbij vragen de kleinhandelaars wet
telijke bescherming tegen de ongelijke
concurrentie vanwege de gevangenissen,
aangestelden bij de openbare bes.uren, en
de afschaffing van de economaten bij het
leger en de staatsdiensten.
Met betrekking tot de coöperatieven
wordt verwacht, dat de ristorno's, die na
einde boekjar -itbetaald worden, als ge
wone winst zien worden belast.
En wat ten slotte het veelbesproken
vraagstuk der groote warenhuizen en een
heidsprijswinkels aangaat, vragen de mid
denstanders maatregelen die toch wat
verder reiken dan de onrechtstreeksche
bescherming die in het wetsontwerp op
de oneerlijke concurrentie en de handels-
politie vervat ligt.
(BBaaaBaaaaaBEaEBaaaaaBaEBBa
BELGISCHE FABRIEK VAN
CHICOREIWYPPELIER-TAFFIN
120 MILJOEN FRANK
IN 222.440 LOTEN
WAARVAN
20 LOTEN VAN ÉÉN MILJOEN.
op postcheckrekening nummer 15.570 va®
V. SANSEN-VANNESTE, Poperinge, en
ons blad wordt U wekelijks toegezondeA
van nu tot Nieuwjaar.
Abonnementsprijs voor FRANK&JK
van nu tot einde Jaar: 12,60 fr.
