De Regeeringscrisis opgelost
Wie
Na een Regeeringskrisis
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
WELKE BLADEN
LEEST GE?
GESPRONGEN
HAMDEN
Does 4er«7>2 frank.
De Heer Jaspar heeft de bijl erbij neergelegd.
t KA FINAAL GASPARRI
POLITIEKE KRONIEK
Heer Theunis wordt belast met de samenstelling van eene nieuwe
Regeering. Na lange onderhandelingen gelukt hij in zijn taak.
De Liberalen krijgen 6 Ministerzetels op 13
De Samenstelling van het Nieuw Ministerie
ZIJ ZIJN ER NIET TEGEN
De eerste Kabinetsraad
De Moord van Marseille
bij den Volkenbond
DE HALLE
^UDAti 15 L0VEM3ER 1234.
«DE HALLE*
gathollek Weekblad van leper
Bureel
Boterstraat, 17, 1EPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 18,60 (r.
Belgisch Congo 35,tr.
Frankrijk 35,— tl.
Alle andere landen 53,fr.
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
12* JAAR. N' 47.
lUitgèVérl
SAN SEN VANNESTE, PopêHüj#
TeL Poperingê N'
rostcheckrekenlng N' 15.510,
TARIEF VOOR BERICHTEN';
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 Ir.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t bur.
Berichten op 1* bl. per regel 2,50 fr.
Berichten op 2' bL per regel 1,75 fü
Rouwber. en Bedank, (min.) 8.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanraag.
Annonoen rijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - K.eine
berichten tegen den Donderdag noen.
De tijd if nakend waarop allerlei
dagbladen en weekbladen een plaatsje
bij U thuis zullen trachten te ver
overen. Luistert maar: zij zingen van
nu al hun schoonste deuntjes vóór
uw deur, om toch maar met Januari
binnen gelaten te worden.
't Is curieus om 't spel van zekere
dagbladpers deze weken na te gaan
De groote kuisch is begonnen, 't Is
er al veel verproperd't is bijna
deftig n voornaam... voor enkele
weke.i r
Binst het jaar zijn er ten slotte
maar twee soorten van bladen: GOE
DE en SLECHTE. Thans zijn er schier
geen slechte meer, 't zijn allemaal
goeie in zoover men ten minste
de reclame gelooven mag!
En zeggen dat er onzeggelijk veel
sukkels van brave menschen zijn, die
zich laten bedotten, of die hun gewe
ten in slaap wiegen, om toch zich te
laten abonneeren op een of ander van
die gevaarlijke dingen, als zijn slech
te en zoogenaamde neutrale bladen
We zeggen: GEVAARLIJKE DIN-
GLN. Want niemand kan toch staan
de houden dat die lezing, vooral de
bestendige lezing van slechte bladen
niet zeer gevaarlijk is in 't algemeen,
en meer in 't bijzonder voor jeugdige
en minder ontwikkelde lezers. Wie
dageliiks vergift inneem', c' vas het
met j-'ei"" z'cli
zelf rr van.
Daa: den door
ds natuu. aan het ge
vaar van cluode.ijke vergiftiging bloot
te stellen. En evenzoo, zelfs nog drin
gender. verbiedt de natuurwet het
lezen van dergelijke bladen, in zoover
er gevaar dreigt voor geloof of zeden.
Immers, daarom juist is een blad
waarlijk slecht, omdat het door le
zing het geloof ondermijnt en de
goede zeden bederft.
't Kan zijn nu dat sommige lieden
dit gevaar niet ZIEN; doch die on
wetendheid of die verblindheid neemt
het gevaar niet weg. Vitriool wordt
geen suikerwater, omwille van een
onschuldig opplakbriefje, dat U ver
blindt!
't Kan ook gebeuren Jat een BE
PAALD blad voor een BEPAALD PER
SOON IN FEITE geen gevaar ople
vert, of geen schade brengt voor zijn
geloof of zeden. Niettemin blijft een
s'.ccht blad ook in dit geval verbo
tte i krachtens de STELLIGE WET
DER KERK. die het recht en den
plicht heeft een algemeen gevaar te
weren.
Aldus worden door de Kerk verbo
den ALLE bladen, die niet ééns ter
loops of toevallig, maar de doorloo-
pe.ide strekking hebben om den gods
dienst of de goede zeden aan te ran
den, het weze nu rechtstreeks of zij
delings door hekel, bespotting of
m'nachting.
Onder dit kerkelijk yerbod valt dus
elk blad, dat met opzet aanvalt de
godsdienstige waarheden, de sakra-
menten, kerkelijke bedienaars en in
stellingen, of de voorschriften dei-
zedenwet, als zijn b. v. eerbied voor
gezag, huwelijkstrouw, eigendoms
recht, enz.
In ons land is dit het geval voor
de sectarische bladen van de loge, de
meeste socialistische en vele zooge
naamde liberale bladen, die een on
mogelijke neutraliteit voorwenden,
doch ïeitelijk er naar streven, open
lijk of in 't geniep, katholieke ge
loofspunten te bestrijden of belache
lijk te maken, veroordeelde dwalin
gen te verdedigen, het kerkelijk ge
zag of den geestelijken stand te be-
leedigen. liberale beginselen te hul
digen. als de scheiding van Kerk en
Staat en de neutrale school, en zoo
meer.
Tegenover zulke bladen is er voor
ons maar een stelling mogelijk: on
verschrokken en onverbiddelijk op
treden en radikaal den weg afsnijden
tot onzen huiskring, uit plicht en uit
katholieke fierheid.
Ons ordewoord moet luiden: niet
abonneeren, niet koopen, niet lezen!
En een oog in 't zeil om elk blad van
bedenkelijk allooi, dat dezer dagen
in huis binnendringt, onvoorwaarde
lijk In de scheurmand te werpen.
I3SffiHDB3aül3aSZB3BSBS3a8XBSB
EEN MECAENAS
Baron Louis Empain, die een prijs van
75.000 fr. in&te'de voor het besle werk
»*n wetenschappelijk onderzoek, geleverd
door de leerh'ngen-ingenieurs der Belgi
sche Hoogescholen.
(IClBHBSZBSaBBHSaaHBEBBaBZSaa
BELGISCHE FABRIEK VAN
CHICOREIWYPPELIER-TAFFIN
UBBEBBBBEBRBCSBBBEiSBSSBaBSB
KARDINAAL GASPARRI
die met Mussolini het traktaat van
Latran onderteekende, komt te sterven.
Van links naar rechts, gezeten: de H.H. H. Pierlot, A. Devèze, J. Franqui, G. Theunïs, P. Hymans, F. Dovesse en F.
Van Cauwelaert; - staande: de H.H. P. Charles, E. Rubbens, J. Hiernaux, Ch. Du Bus de Warnaffe en F. Van Isacker.
dezen die thans het luidst roepen dat ae
tegen devaluatie zijn maar deze erger
lijke munt-operatie uit den grond des
harten wenschen, hopen dat door de
Voorzitter van den Raad, Minister
zonder Portefeuille
Financiën
Minister zonder Portefeuille
Openbare Werken, Landbouw en
Middenstand
Economische Zaken
Binnenland
Arbeid en Sociale Voorzorg
Verkeerwezen en P.T.T.
Koloniën
Buitenland
Landsverdediging
Openbaar Onderwijs
Justitie
de Heer THEUNIS (keth.)
de Heer FRANCQUI (lib.)
de Meer CUTTENSTEIN (lib.)
de Heer VAN CAUWELAERT (k»th.)
de Heer VAN ISACKER (kath.)
de Heer PIERLOT (ka»h.)
de Heer RUBBENS (katb.)
de Heer du BUS de WARNAFFE (katb.)
de Heer CHARLES .h.)
de Heer HYMANS (lib.)
de Heer DEVÈZE (lib.)
de Heer HIERNAUX (lib.)
de Heer EOVESSE (lib.)
DE HEER JASPAR KAN HET
TOT GEEN GOED EINDE BRENGEN
De Heer Jaspar, die na den val van de
Regeering de Broqueville door den Koning
gelast werd met de samenstelling van een
nieuw kabinet, had Donderdag 15 Novem
ber, in den avond, bijna zijn Ministerie
gereed. De bladen van den volgenden dag
gaven er de samenstelling van: wij cok
ten andere, in ons blad van Zondag 1.1.
Evenwel kwam als een donderslag den
Vrijdag noen het bericht dat dc Heer
Jaspar op nieuw verzet was gestuit en
dat hij verzaakte can zijn taak. Alles
was dus te herbeginnen.
HEER THEUNIS BELAST
MET DE NIEUWE SAMENSTELLING
In zelfden namiddag nog werd door
den Koning de Heer Van Overberghe ver
zocht de lastige taak op zich te nemen,
maar deze verklaarde zulks niet te kun
nen aannemen wegens gezondheidsrede
nen.
Nadien werd Heer Theunis door den
Koning verzocht, de nieuwe Regeering te
vormen. Heer Theunis a an va j relde.
Onmiddellijk begon de Heer Theunis
zijn onderhandelingen met de personali
teiten die hun invloed konden doen gel
den bij de samenstelling eencr Regeering.
Heer Theunis stuitte op allerlei moeilijk
heden en Maandag namiddag was hij bij
na klaar.
LAATSTE MOEILIJKHEDEN
Maandag avond, op het laatste oogen-
blik, maakten de Liberalen nog moeilijk
heden en alles dreigde weerom tot niets
te zullen uitloopen indien zij geen vol
doening kregen.
Het ging om het departement van
Openba r Onderwijs. Heer Theunis wilde
daarin een liberaal hebben, die min of
meer buiten de strijdpolitiek stond, den
rector van de Hoogeschool van Luik of
een professor van de Universiteit van
Brussel. Maar de liberalen stelden hun
veto tegen die candidaturen. En dun ver
zetten zij zich ook tegen het opnemen in
de regeeringsplosg van heer du Bus de
Warnaffe, die. naar hun meaning, wat al
te driftig uitkomt voor de rechten van
het vrije onderwijs.
En om dat geschilpunt op te los
sen, werden zelfs de liberale staatsmi
nisters bijeengeroepen, en die bei'.ad-
slaagden tot in 't oneindige, over de
schoolkwestie ofschoon aan 't dagorder
geen ander kwesties staan dan die van
den frank en van het economisch herstel.
De frank en het economisch herstel
schenen de liberale leiders onverschillig te
laten: de graad van anti-clericalisme van
den nieuwen minister van Openbaar On
derwijs, zou er over beslissen of 't land
al dan niet ging gered worden. Wat er
barmelijke mentaliteit!
Heer Theunis werd ongeduldig: Om
18 ure moet ik bescheid hebben, sprak hij
ja of neen zooniet vraag ik den Ko
ning mij te willen ontsla;n van de op
dracht*
EINDELIJK GESLAAGD
t Werd 18 ure, maar de liberalen wis
ten nog nfet of het ja was dan wel neen.
Maar ze stuurden heeren Max, Devèze en
Janson naar hoer Theunis, en dun duur
de het weer een paar uren eer die liberale
heeren uitgepraat waren. Ten slotte kwa
men ze toch t'akkoord op den naam van
heer Hiernaux, als titularis voor het de
partement van Openbaar Onderwijs.
Om 23.30 ure bolde heer Theunis naar
Laken om den Koning de lijst der nieu
we ministers voor te leggen, en rond mid
dernacht was hij met zijn Ministerie be
paaldelijk klaar.
Onmiddellijk werd de lijst der nieuwe
Ministers bekend gemaakt.
ENKELE BESCHOUWINGEN
Er zijn dus zes Liberalen tegen zeven
Katholieken, wat een wanverhouding
daarstelt.
Het Ministerie van Openbaar Onderwijs
is dus ten slotte ten deele gevallen aan
den Heer Hiernaux, bestuurder vun de
H003eschool van den Arbeid te Charleroi
en van den dienst van het technisch on-
dei-wijs bij het Ministerie van Openbaar
Onderwijs. Dat de Liberalen de heer Hier
naux als Minister hebben gewild valt
eenigzins bevreemdend da r door sommi
gen deze heer als sociahst werd aanzien.
Over het algemeen werd de samen
stelling der nieuwe Regeering met wei
nig begeestering of genoegen vernomen
en men mag wel de vrees koesteren dat
de Regeering Theunis het wellicht niet
lang zal weten uit te houden. De Libera
len hebben er waarlijk het leeuwenaan
deel van en zijn met de belangrijkste
portefeuilles belast. Ten andere er zijn
ook te veel groot-financiers, mannen van
de Société Générale en van den groep
Empain erin opgenomen, wat m:ar wei
nig gunstig stemt bij de bevolking. Im
mers de vrees bij de man van de straat
dat die personen eerst hun persoonlijk
belang zullen dienen vóór het algemeen
belang bestaat reeds te veel en deze vrees
wordt thans te veel voeding gegeven.
De heer Theunis verklaarde dat de nieu
we Regeering ten stelligste onzen frank
zil verdedigen, wat ten andere zijn taak
moet zijn.
"Verder geven wij enkele uittreksels uit
verscheidene bladen die ook in dien zin
uitweiden.
VERGADERING der MINISTERS
BIJ M. THEUNIS
Dinsdag morgen had M. Theunis zijne
Ministers bijeen geroepen op eene verga
dering in zijn hotel. Deze bijeenkomst
gold als kennismaking en eerste beraad
slaging over de wijze van werken, welke
gaat aangenomen worden.
Alleen M. Gutt was afwezig. Deze ls op
terugreis uit Canada. Hij werd' rond den
22 November te Brussel verwacht.
DE MINISTERS TEN PALEIZE
DE EEDAFLEGGING BIJ DEN KONING
Woensdag morgen, te 10 uur, hebben de
nieuwe ministers ten Paleize van Brussel
in handen van Z. M. den Koning den eed
2fgelegd. De nieuwe ministers MM. Hy
mans, Rubbens, du Bus de Warnaffe,
Charles, Francqul en Hiernaux werden
den Koning voorgesteld door M. Tlieunis.
Na de eedaflegging bleef dc Koning nog
geruimen tijd in gesprek met de mi
nisters.
OVERDRACHT VAN MACHTEN
Daarna heeft in de verschillende depar
tementen met nieuwe titularissen de over
dracht van machten plaats gehad. De
nieuwe ministers hebben bezit genomen
van hun kabinet, waarvan het personeel
eerstdaags zal samengesteld worden.
DE REGEERING TOT
HET EINDE DER VOLMACHT
BEPERKTE TAAK
In de regeeringsmiddens zelf wordt ver
zekerd dat het Ministerie Theunis slechts
zoolang aan het bewind zul blijven, tot
die taak tot een goed einde is gebracht.
Er blijven haar daartoe nog twee en
half maanden volmacht over. M. Theunis
is overtuigd dat deze termijn volstaat om
het gestelde dool te bereiken. Daarna zou
hij aftreden om het bestuur aan anderen
over te laten.
WAT DE PERS OVER ONS
NIEUW MINISTERIE SCHRIJFT
DE REGEERING BEVALT MAAR MA
TIG MAAR MOET GES TEUND WORDEN
De Standaard geeft als zijn meening
te kennen:
Ve:l van wat men tegen haar heeft in
geroepen blijft thans bestaan. Er was durf
en moed noodig voor den heer Theunis
om, na de mislukking Jaspar met derge
lijke kombinatie vcor den dag te komen.
Ons bevalt ze slechts matig, én om haar
samenstelling én om enkele bevreemden
de omstandigheden die met haar totstand
koming gepaard gingen. Wat men nu ook
denke over de regeering Theunis, we ver
klaren met nadruk dat het een zware en
noodzakelijke plicht is voor iedereen het
kabinet Theunis uit volle macht te steu
nen. Om wille van de landsbelangen die
op het spel zijn gezet.
De h. Theunis is een karaktervast man,
met flinke beginselen, die het eerlijk
meent en die het volle vertrouwen ver
dient. Hij wil den frank redden, kan hem
redden en, zoo hij gesteund is, zal hem
redden. Het is dus van ondergeschikt be
lang of zijn ministerie, wat de personen
betreft, aanleiding geeft tot kritiek of
niet. De regeering Theunis moet ten al
len prijz« g;steur,d worden omdat juist
moeilijkheden die den h. Theunis in den
weg zouden worden gelegd, een toestand
zou worden geschapen waaruit devaluatie
noodzakelijk zou volgen.
WANVERHOUDING TUSSCHEN
KATHOLIEKEN EN LIBERALEN
IIET BEROEP OP COMPETENTIES
LEVERT GEVAAR OP
La Libre Belgique is niet geestdrif
tig over de samenstelling van de nieuwe
regeering en schrijft onder meer:
Nooit ls de wanverhouding van de ver-
deellng der portefeuilles zoo groot geweest
als thans. In het kabinet de Broqueville
stonden acht katholieken naast zes libe
ralen. De regeering; telt nog slechts zeven
katholieken terwijl het aant/al liberalen
niet. is verminderd. De liberalen zijn bij
zonder gulzig geweest. Zij h-ebbsn slechts
45 mandaten in het parlement, terwijl de
katholieken er 153 hebben. Daarenboven
hebban zij de belangrijkste portefeuilles
in handen.
Zeker de ploeg van den h. Theunis be
vat niet, evenals de vorige ontworpen com
binatie, drie ministers fceiioorsnd tot het
leidend personeel van de groep van de
Société GénéraleDe h. Francqui
brengt nog slechts een van zijn recht-
streeksche medewerkers mede: den h.
Gutt, die thans in het buitenland is; deze
is zoodanig zijn man dat hij zich heeft
tevreden gesteld met zijn principieel ak-
ikoord. Maar een andere financieele groep
komt op het terrein in den persoon van
den h. Theunis zelf.
Aan den anderen kant bezit de h.
Hiernaux, bestuurder van de Universiteit
van den Arbeid te Charleroi, verscheidene
mandaten, namelijk in de koolmijnen en
in de metaalnijverheid!...
Tot wat dient het te verzwijgen dat
het publiek de politiek en de financie niet
graag ziet samengaan...
BE FRANK MOET GERED WORDEN
i< Do Gazet(katholiek, Antwerpen)
geeft als volgt zijn meening te kennen:
Wij hebben cus een Regeering Theunis.
De taak die haar weggelegd is zal weldra
zeer zwaar blijken te zijn en menige ge
varen en moeilijkheden zullen uit den
weg moeten worden geruimd.
Reden te meer om haar in die zware
teak te helpen en te steunen. Voor ons
tellen in hoofdzaak maar twee zaken:
de frank moet worden gered; de zieke
economie moet door werkverruiming weer
nieuw leven en gezondheid worden ge
schonken.
Wat nu de personen betreft die de
- ploeg samenstellen, wij meenen dat er
bekwame menschen genoeg in voorkomen,
die laten verhopen dat zij bekwaam zul
len zijn het financieel en economisch her
stel daadzakelijk aan te pakken.
Maar ontduiken wij het ons niet: deze
ploeg 0 zal het vertrouwen van de open
bare meening moeten herwinnen, met van
meet af a-zi bewijs te geven van zijn vol
ledige onafhankelijkheid in alles wat het
staatsblad aangaat.
VOOR EEN KRACHTDADIG BESTUUR
TOT S LANDS EKONOMI3CH
HERSTEL
Uit Het Nieuws van den D g
Het land verwacht van de Regeering
een krachtdadig bestuur; dat met sterke
hand en met vcorzichtigen spoed gaat in
grijpen om 's lands financieel en ekono-
misch herstel te bewerkstelligen.
Dut is nu inderdaad de hoofdtaak,
LIEVER EEN VAST -
REGEERING SPROG RAM
DAN EEN LOS MINISTERIE
Het Handelsblad(katholiek, Ant-
wepen) geeft den h. Theunis gelijk dat
hij bij de samenstelling van een regeering
niet voortvarend is te werk gegaan, en
eerst een regeeringsprogramma heeft
vastgelegd, w arom al de ministers van
het nieuwe Kabinet zich gebonden hebben
moeten verklaren.
Liever een vast regeeringsprogramma.
dan een los ministerie schrijft het blad.
EEN TEKORT IN VLAAMSCH OPZICHT
TE VEEL FINANCIERS IN DE
REGEERING
Het literaal Vlaamsch orgaan Het
D atste Nieuws geeft uiting aan zijn on
genoegen over de twee volgende punten:
geen Vlaamsch liberaal in de regeering,
er zijn te veel financiers in de regeering.
Het blad schrijft:
In elk geval is nu de regeering samen
gesteld geworden zonder den h Godding,
den Antwerpsohen senator, aan het hoofd
van het departement van Openbaar On
derwijs, zoodat het Vlaamsche land. aan
liberale zijde, door geen enkelen gekozene
meer vertegenwoordigd is!
Wij denken heel eenvoudig: er zijn
te veel financiers in de regeering. en dat
is van aard om verkeerde indrukken op
te wekken op een oogenblik dat zulks
meer dan ooit dient vermeden.
Een ander Liberaal blad zegt verder:
In de ministeries waar de financiewe-
rold een wipplank van invloed kan vinden,
ROUW AAN HET VATIKAAN
De gezondheidstoestand van Kardinaal
Gasparri was Zaterdag 17 November zeer
verslecht. Zijn biechtvader, E. P. Modes
to, had hem het Heilig Oliesel toegediend.
Een nieuweaderlating en talrijke inspui
tingen werden gedaan. Doch de doorluch
tige zieke verzwakte steeds meer en meer,
zoodat de dokter zijn ziekbed niet dierf
verlaten.
De geest van den Kardinaal bleef echter
helder. Te 9 u. 30 had Kardinaal Gas
parri, neef van den zieke, het Heilig Mis
offer in de kleine kapel naast de zieken
kamer opgedragen, zoodat de kranke de
godsdienstplechtigheid van uit zijn bed
kon bijwonen.
Heel den Zondag verslechte den toe
stand van den doorluchtigen zieke en
Z. Em. Kardinaal Pietro Gasparri is
's avonds om 10 u. 25 overleden ln den
ouderdom van 82 jaar.
Hij was staatssekretaris aan het Vati-
k iansche hof van 1914 tot 1930.
In 1929 onderteekende hij met Musso
lini de Lateraan-verdragen waar zijn
naam* voor altijd zal verbonden blijven.
Hij wijdde lange Jaren zijn werkzaam
heden aan de Kodifikatie van het Kerke
lijk en Kanoniek recht.
DE PLECHTIGE BEGRAVING
van den grooten Kardinaal werd bijge
woond door 23 Kardinalen; de nationale
eer werd het stoffelijk overschot geboden
door de Italiaansche troepen. Z. H. de
Paus, de Koning van Italië en de Duce
deden zich op de plechtigheid vertegen
woordigen.
DE BENOEMING VAN EEN NIEUWEN
KARDINAAL KAMERLING
Door het afsterven van kardinaal Gas
parri is de bediening van kardinaal ka
merling opengevallen. De kardinaal ka
merling oefent het hoogste kerkelijk ge
zag uit bij het afsterven van den Paus.
Men vermoedt dat Kardinaal Pacelli die
hooje waardigheid zal verkrijgen.
Het rood blad van Gent is bezig zijn le
zers verhalen op te disschen betreffend
het wonderoord Lourdes. Het is enkel
grove spot. Wacht tot de kiezingen na
deren: dan zijn ze tegen den godsdienst
niet!
lEBBBBaaBSBBBBBiaBSBSBBBaBaa
plaatst men hooge personaliteiten, die on
betwistbaar zeer bevoegd zijn, doch waar
van men op voorhand zou moeten weten
of zij de groote particuliere belangen, die
zij vertegenwoordigen, zullen kunnen tot
zwijgen brengen. Ziedaar hoe het vraag
stuk zich voordoet; het is stellig zeer
ernstig; ondanks alles is het 't Parlement
dat het over enkele dagen zal oplossen.
DE REDE VAN ROESEI.ARE
EN HET REGEERINGSPROGRAMMA
In de Echo de la Bourse van Maan
dagavond lezen we o. a. nog de volgende
beoordeeling:
De heer Theunis heeft herhaaldelijk
en met nadruk gezegd dat het voor hem
veel belangrijker was een klaar en duide
lijk programma op te maken dan wel 12
heeren safnen te brengen die min of meer
zouden akkoord gaan. met zekere gedach
ten. Men mag die hulde ean den heer
Theunis brengen dat hij gezocht heeft in
volle klaarheid zijn taak te beginnen. Aan
al degenen die hij heeft geraadpleegd
heeft hij on vermindert) are inzichten te
kennen gegeven op dewelke hij volstrekt
akkoord eischte. Be antwoorden die hij
heeft ontvangen waren immer dezelfde:
Akkoord, Akkoord! En 't was op een
verzet, tegen gelijk welke devaluatiepoging
dat de heer Theunis een geloofsbelijdenis
van ieder zijner toekomstige medewerkers
vergde.
Ze hebben het mij beloofd ver
zekerde de heer Theunis die er dan pittig
bijvoegde: «E11 ik wil gelooven dat ze
rechtzinnig waren
i> In werkelijkheid heeft de heer Theu
nis aan zijn medewerkers niet gevraagd
zich op een onbekend programma vast te
leggen. Hc'gene hij hun aanbiedt, 't is de
rede van Roeselare, het programma van
M. Sap.
De beurs zal met genoegen vernemen
dat de heer Theunis niet wil hooren van
het b:Ja sten der Intresten onzer staats
fondsen. En betere tijden zullem afgewacht
worden die zullen toelaten de noodige ont
lastingen te doen.
De heer Sap moet het gevoel hebben
dat de wrekende gerechtigheid geen ijdel
begrin is: Men herneemt reeds, verscherpt,
een finantieel programma dal zijn tegen-
strevers die in de regeering gebleven zijn,
overdreven vonden.
DE KATHOLIEKE MINISTERS VRAGEN
NIET ALS VERTEGENWOORDIGERS
DER RECHTERZIJDE IN DE
REGEERING TE ZETELEN
De hoofdredacteur van Le Rappel»
besluit:
- Zou het. dan niet gepast wtzen dat de
rechterzijde acn de minister, die tot de
rechterzijde willen bchooren, zon vragen
zich niet te beschouwen als zijnde hare
vertegenwoordigers in den schoot der re
geering?
Dat ware naar het ons toeschijnt
doodgewone voorzichtigheid. Eet is niet
mogelijk dat de katholieke partij zich ga
in het gedrang brengen ln een politiek-
flnancieel avontuur dat z:er onrustwek
kend is en waaruit weinig waarschijnlijk
iets goeds zal voortvloeien.
1 Voorzorgen zijn noodzakelijk. Een
voorzorg zou het wezen van de katholieke
ministers een zeer categorieke verklaring
te eischen getuigend dat zij enkel ten
persoonlijkeu titel deel maken van de re-
geerine.
Er is geen geschikter werkterrein
voor de geldmachten dan de demo-
kratie. Het klinkt als een absolute
onmogelijkheid, het is een banale
werkelijkheid. Ofwel regeert de fi
nancie, en de demokraien dulden ze.
ofwel regeert de demokratie en ze
wordt onmiddellijk getorpedeerd. De
volkssouvereineteit is een tragi-ko-
medie geworden. Tragisch naar om
laag omdat enkele schamelen over
tuigd vechten voor haar. komisch
naar omhoog omdat de geldmachten
er eenvoudig mee lachen. Zij praten
niet, zij handelen; zij tioisten niet,
zij regeeren. Onverstoorbaar-kalm
vervolgen ze hun weg. Hun macht is
werkelijkheid, de macht van het volk
is illusie.
De demokratie loopt zich morsdood
tegen de financie. De demokratie
heeft de financiemacht zien tot s'and
komen, zonder haar te kunnen be
letten.
Thans REGEERT de financiemacht
en de demokratie kan het evenmin
verhinderen. Er is meer. De demo
kratie vergaapt zich aan de financie
en vergeet zich zelf.
De paradijsappel is een symbool en
de mensch is zoo zwak. Velen laten
zich bekoren, en de eenzaat dm het
wagen durft zich te verzetten wordt
schaakmat gezet.
De demokratie culmineert en toch
heeft het geld de macht in handen.
En krijgt de demokratie haar kans,
ze zal uit het zadel gewipt worden.
Het is reeds gebeurd, het zal waar
schijnlijk nog gebeuren.
Het regiem is ziek. De grondvesten
deugen niet. Zoolang de geestelijke
waarden en de primaire menschelij-
ke deugden niet officieel gekwoteerd
worden, zal ze niemand koopen.
Het is bedroevend, maar het is
onze fout. WIJ zijn er de oorzaak
van. en ook het redmiddel ligt in
ONS. We hebben het reeds gezegd,
we zullen het nog herhalen. Zoolang
wij onze apathie, onze onverschillig
heid, ons oud gewaad niet afwerpen
is er geen verandering mogelijk. Het
is hoog tijd. We moeten niet tevre
den zijn met het bestaande, als het
bestaande niet meer deugt. We moe
ten het zuiverste, het beste, het ver-
hevenste, het rechtvaardigste willen.
Het is te hopen dat de jongste ge
beurtenissen enkele oogen zullen ge
opend hebben, en dat ze voortaan
open zullen blijven.
Frankrijk en Belgie kunnen in 1034
nog demokratisch genoemd worden
En iedereen zou ten minste verhopen
dat de demokratie zich op haar best
zou toonen in een tijdperk waarin
fascisme en kommunisme nieuwe rij
ken vestigen. En wat gebeurt er?
In Frankrijk jubelen de demokra
ten van allerlei pluimage omdat de
sobere maar eerlijke Doumcrguc een
voetje gelicht wordt. En wat is het
ministerie Flandin: het beruchte Co
mité des Forges, de groot-financie,
de petrool-industrie en de loge.
Wat kan het hen schelen, als het
vaderlandsche front maar van de
straat gehouden wordt
In Belgie is het weinig beter. Het
kabinet de Broqueville is gevallen
omdat het voelde dat het niet opge
wassen was voor zijn taak. De Heer
Jaspar kreeg de opdracht om het ge
vallen kabinet te vervangen. De lijst
van zijn vermoedelijke medewerkers
was een formidabel stortbad: neven
de groot-financie kwamen de indus
trie en de wapennijverheid er nog
bij. Vergeleken met het Fransche ka
binet liet het allerlei veronderstel
lingen toe. De Heer Jaspar is op het
allerlaatste moment toch terugge
deinsd. Dc Heer Theunis werd er ein
delijk bijgehaald en na veel labo-
rieuze besprekingen kwam hij er toe
een ministerie te vormen. Financie
en industrie krijgen hun aandeel; de
wapenindustrie bleef ten slotte toch
nog links liggen.
Het kan ons niet bevredigen. Het
is onmogelijk eigen belangen met het
algemeen belang te verzoenen, vooral
als het eigen belang de financie is.
Wie het Staatsschip moet besturen,
hoeve zijn handen mij te hebben.
Geen industrie, geen financie, maar
vrije, ongebonden, onafhankelijke
persoonlijkheden. De nooden van ons
volk zijn thans groot genoeg om het
zijn maximum-kans van redding te
geven. En boven alles mogen de lei
ders niet van het zwoegende en sla-
meurende volk vervreemd zijn. Lei
ders zijn ten slotte offervaardige die
naars die geen persoonlijke belangen
te verdedigen hebben. Wie er heeft,
behartige ze, maar late dan ook de
volksleiding aan anderen over.
Leiding veronderstelt verantwoor
delijkheid. Wie faalt hoeft reken
schap te geven. In ruil heeft een lei
ding recht op gehoorzaamhetd. Gezag
en verantwoordelijkheid zijn nu juist
de elerr^enten die aan de demokratie
ontbreken.
Is het niet bevreemdend dat de
Heer de Broqueville reeds op reis was
vooraleer de nieuwe regeering tot
kclijk inbeelden dat een verantwoor
delijke eerste-minister heengaat voor
aleer zijn opvolger ter plaatse is. En
dat in een periode als deze!
En als de ekonomische nood van
het land zoo nijpend is, waarom hoeft
het dan een week zonder regeering
te zijn? Het is volkomen onbegrijpe
lijk. Toch niet! Persoonlijke amb'ües
en partijbelangen zijn moeilijk te be
vredigen. Er moet gedoseerd, geivikt
en gewogen worden. En dat aUes
vergt tijd. Intusschcn kan het alge
meen belang wachten!
Welke is nu het resultaat van deze
lastige baring? De Heer Sap werd
buiten gewalsd omdat de Heer Van
Cauwelaert hem niet meer lijden
mocht. De Heer Dnesberg, Rector der
Luiker Universiteit, mocht van den
Heer Devèze geen minister van On
derwijs worden omdat hij katholiek
deriviis worden omdat hij niet anti
godsdienstig genoeg is. De Heer Gsd-
ding had liever Koloniën, kreeg On
derwijs en per slot van rekening is
hij heelemaal geen minister
De kandidatuur van den Heer Du
Bus de Warnaffe schrikte de liberale
Staatsministers af, zoodat ze bij
hoogdringendheid op het Brusselschc
Stadhuis samenkwamen. De Heer Van
Isacker verhuisde van het eene mi
nisterie naar het andere. Niet-parle-
mentairen kregen een ministerie en
de Société Générale de leiding. Wat
de Vlamingen betreft, die werden
eenvoudig overdonderd door Wallonië
en Brussel. Als er voor alles moet
gewikt en gewogen worden, dan kon
het hier ook gedaan worden.
Maar ja! Vlaanderen!
Als men met dergelijke methedes
meent de krisis op te lossen, dan is
men volkomen mis.
Het allerelementairste is toch in
de allereerste plaats vertrouwen
schoppen. En men heeft in de week
van 11 tot 18 November juist het te
genovergestelde gedaan. Er was er
al niet veel meer. Er is er nu nog min
der. Het is in deze tijden krankzin
nig van de waarheid te verbloemen.
Wie dag in dag uit met zijn beide
voeten IN het volk staat en niet er
BOVEN, weet pertinent goed dat het
geloof in de toekomst, met dergelijk
regiem, op vriespunt staat. Er is trou
wens geen geloof meer. Ons volk is
totaal reaktieloos. Zijn aktiviteit, zijn
energie, zijn levenslust, zijn idealis
me werden volledig lam gelegd. Het
is niet meer bekwaam zijn heerlijke
geestesgaven te ontplooien. Het on
dergaat gedwee de mlz?rie en de el
lende. Het is een dood volk gewor
den. Anders zou het niet dulden dat
de groot-financie de krisis moet op
lossen, en dat men een week aan een
stuk kijft, intrigueert, konkelfoest en
diskuteert, wijl het land en meteen
het volk aan den boord van den af
grond staat.
De verloopcn gebeurtenissen heb
ben nog nooit krachtiger de dek.a-
dentie van het dèmokratisme geïl
lustreerd. En zij die er nog meer vra
gen leven er van. Anders kan het
niet. Maar zij die er niet van leven
hebben toch zeker ook wel het recht
te vragen dat er opgehouden wordt
met het leven te versjacheren aan de
politiek. Wie eerlijk en rechtvaardig
is, mag, neen moet, eerlijk en recht
vaardig geregeerd worden.
(Verboden nadrukHerwig.
HET STANDPUNT VAN DE NIEUWE
REGEERING BETREFFENDE
DE MUNTWAARDE
Woensdagnamiddag werd de eerste offi-
cieele vergadering van den kabinetsraad
gehouden onder voorzitterschap van den
h. Theunis, eerste minister.
Naar medegedeeld werd heeft de Raad
zich uikkoord gesteld op de groote lijnen
van de regeeringsverklaring. Men verze
kert dat deze betrekkelijk kort zal zijn en
dat er een passage betreffende de munt
waarde zal ln voorkomen. De reg«ring
zal Dinsdagnamiddag ln de Kamer on
middellijk na de lezing van de verklaring,
een debat erover aannemen.
De raad heeft ook opnieuw het onder
zoek aangevat van het ontwerp van be
groeting, door de vorige regeering opge
steld.
Men schrijft de nieuwe regeering het
Inzicht toe nog meer massieve en dras
tische bezuinigingsmaatregelen te treffen
dan deze welke het kabinet de Broque
ville voorbereidde.
De eerste maatregelen door onze Re
geering genomen, geven wij op tweede
blad.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
stand kwam. Kan men het zich wer- garije te leggen.
Bij den Volkenbond werd door Yougo»
SLmë een beklag ingediend over den
moord op Koning Alexander. Deze nota
bevat een aanklacht op Hongarije waar
de terroristen zich konden oefenen in
daartoe bereidde kampen. Er wordt den
VoTkenbond geyraagd de verantwoorde
lijkheid van den moordaanslag op Hon-
yj
den Zaterdag morgen per post thuis wil
bssteld worden, hoeve slechts onderstaan
de briefje in te vullen cn i:i een open
enveloppe gefrankeerd met 0,10 fr. te
zenden aan
DE KALLE FOPERINGE.
Mijnheer de Uitgever,
Gelieve mij ten kwijtschrift aan te bieden van 18,60 frank voor een
abonnement op DE HALLE tot einde 1935.
Men ontvangt alsdan het blad kosteloos van nu tot Nieuwjaar.
Naam
Gemeente
rsF~~ Dit bericht ls enkel geldig voor België. Wie ln Frankrijk cn»
blad begeert van nu tot einde 1935, sture ons 38,50 frank op per
internationaal postmandaat.
