1935-1936 Lancashire werktHet gesshi! Eitcs§ië-Ab@ssinië KATFÖLIEK WEEKBLAD VAN IEPER "ïfscr (Se "©jSstapissIiJ vm ceis Vclk INTERNATIONAAL OVERZICHT DE ABESSINIERS VEROVEREN ABBI-Ar^I EN BEDREIGEN MAKALE. EEN ZWEEDSCH HOSPITAAL GEBOMBARDEERD. AAN ONZE ARONNENTEN VAN T BUITENLAND ONZEN ALMANAK BELGIE ZOU DE VREDES ONDERHANDELINGEN VOORTZETTEN m 70NDAC S JANUARI 1936. «DE HALLE Katholiek Weekblad van I sper Bureel: Boterstraat, 17, IEPER. ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per post) Binnenland 19,fr. Belgisch Congo 49,fr. Frankrijk 40,fr. Alle andere landen 60,— fr. WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN. 4" JAAR. N 1. IANSEN VA^TSTE. PoparWT R» t'oetclxecfcrekenln# N' 15.37(4 TARIEF VOOR BERICHTENt Kleine berichten per regel 1,00 fr. Kleine berichten (minimum) 4,0# fr. 2 fr. toeL r. ber. m. adr. t bur. Rouwber. en Bedank, (min.) 5,04 fr. Te herhalen aankondigingent prijs op aan7raag. p Annoncen zijn vooraf te betalen en Jlnioeten tegen den Woensdag avond Mngezonden worden. Kleine be- ii richten tegen den Donderdag noen. ■- fL/ wese voor o! onse Lezers een zalig, voorspoedig |a«ir issssaBüBiiE3rBaBeiai»R&iBBE=iiaBBiBBgaBaBSXEBaesssBM8»asBg Wilhelm Hauff verhaalt in zijn Phantasiën in Bremer Ratskeller hoe zijn grootvader ieder jaar op een "bepaalde datum een Schalttag houdt, een dag waarop hij zich op sluit in een kamer om in verbeelding het verleden te herleven en daarover te mijmeren. Hij zelf laat zich opslui ten in de beroemde kelder van het stadhuis van Bremen, ivaar hij onder het drinken van een flesch zeer oude wijn zijn jeugd en zijn $tm~enten- in het Oosten 'n einde stellen. De aandacht voor de Europeesche zaken is danig sterk dat het Westen nog nauwelijks aandacht genoeg heeft om die gebeurtenissen te volgen. "Van aktieve tusschenkomst in het Oosten is thans geen sprake meer. Er heerscht moedeloosheid in cud Euro pa, 'n moedeloosheid die zijn oor sprong vindt in de zware gkonomlsche krisis eenerzijds maar vooral in de ontchristelijkheid van zijn bescha jarer herdenkt. Lat is romïmtlsbh. ving. Ret 'ma xisme met zijn mate In onze nuchtere 20c eeuw zouden we zoo'n handelwijze moeilijk kunnen in denken bij onze nuchtere menschen. rn toch, in geestelijke retraites wordt ons de gelegenheid geboden om te rug te denken aan ons verleden, aan onze jeugd van onschuld en onze aanraking met het kwaad in latere tijden. Daar trachten we voor de toe komst de natuur te verzoenen met de bovennatuur. Dat zijn de «Schalttage» van de christen menschen. Doch dagen van herdenking bij uit stek zijn de dagen die ons brengen van het eene jaar in het andere. Dat zijn de Schalttagewaarin de en kelingen, de huisgezinnen en de vol keren het voorbije jaar herdenken, de gelukkige en de ongelukkige da gen. Meteen wordt het nieuwe jaar ingeluid, waarvoor we vreezen en hopen, maar vooral hopen, omdat de hoop 'n essentieel christelijke deugd is. Wij herdenken thans het wereld- i beuren tijdens het jaar 1935 waar aan we vastknopen onze vrees en hoop voor het komende jaar. De meest wereldschokkende gebeur tenis van het afgeloopen jaar is on getwijfeld de oorlog in Oost-Afrika. Italië wil van Abessynië 'n Italiaan- sche kolonie maken, 'n Klein grens incident te Oeal-Oeal is de jeiegen- heid geweest om de veroveringsoor log voor te bereiden en om troepen en oorlogsmateriaal naar Italtaansch Erithrea te sturen. De Volkenbond kwam, tusschen.Wij haalden de ders op'. V/ij kenden de Volken.». V/as hij immers niet tusschengeuo- men in andere konfliktcn? En wat had hij bereikt? Japan had er zich uit teruggetrokken. In Zuid-Amerilca heeft hij niet kunnen verhinderen dat de oorlog tusschen Bolivie en Para guay zijn fataal verloop zou hebben, om na drie jaar stil te vallen door de uiipitMng en Cr c van de strij dende... Wij geloofden n... aai de Volken oond iets zou bereiken in het Ethio pisch geschil. Weken en maanden verliepen met besprekingen in de :clioot van den Volkenbond en er bui ten. Verzoeningsvoorstellen volgden mekaar op en toch brak de oorlog uit. Toen heeft men getracht de toe vzssing van de sankties in te voeren. We weten dat de ekonomische afzon dering van 'n oorlogvoerend land het noodzakelijk na heel korte tijd zal nopen de wapens neer te leggen. Duitschland moest het ondervinden tijdens de laatste oorlog. Doch de sankties werden maar gedeeltelijk toegepast en de oorlog duurt voort. Wij gelooven nog niet dat de Volken- bond de oorlog zal doen ophouden, widat het de groote landen zijn die de politiek van den Volkenbond dik teeren en omdat diégroote landen veelal tegenstrijdige belangen verteg jenwoordigen. In het huidige konfliki rijn de voortvarende politiek van En- eland en de remmende politiek van vrankrijk kenschetsend voor deze op vatting. Als de oorlog ophoudt zullen rialistische levensbeschouwing heeft aan de volkeren de steun van het geloof aan bovennatuurlijke waarden ontnomen. Het jaar 1935 heeft ons geleerd dat dit marxisme niet ge knakt toerd door de overwinning van het fascisme in Italië, van het natio- naal-socialisme in Duitschland en van het kristen solidarisme in Oostenrijk, maar dat het krachtiger dan ooit de democratische landen aantast en verzwakt. In Spanje, Frankrijk en de Zuid-Amerikaansche republieken volgden opstand op opstand. Zelfs Amerika en Engeland hebben moeten rekening houden met de onvermoei bare werking van het komintern. Het afgeloopen jaar geeft ons de indruk van groote politieke verwar ring over de geheele wereld. De eko nomische krisis, met zijn lange sleep van gevolgen: ellende, werkloosheid ontreddering van ae produktie, van het krediet, enz., heeft de openbare financiën van alle landen in verle genheid gebracht. Door allerlei plan nen trachtte men tijdelijk de katas- trofe van de Staatsruïne te voorko men. Maar naast die tijdelijke plan nen duikt thans stilaan uit de ver warring het geraamte op van 'n eko nomische organisatie die bemoedigend nieuwe tijden inluidt, omdat die eko nomische organisatie, naast zekere afwijkingen 'n wonderlijke gelijkenis vertoont met de korporatieve Staats inrichting aanbevolen door de Heilige Vaders Leo XIII en Pius XI. C" politieke verwarring groeit ooic ma" en meer eenheid. De ge schiedenis 0ns dat de nieuwe stroomingeii up politiek gebied, ten goede of ten kwiu.e lenslotte door breken. Na het liberalisme, heeft het socialisme weten zijn weg te maken Overal zien we dat rechtsche stroo mingen onder vorm van fascisme, na tionaal-socialisme en dergelijke, meer en meer veld winnen. Ook hier moe ten we 'n terugkeer vaststellen naar de oude princiepen van de kerkelijke leer: erkenning van de pritvaateigen- dom, erkenning van de gebondenheid van de menschen onderling, erken ning van gezag en orde. Redenen om ons weer te verheugen, zeker! Maar de toepassing van die princiepen ge beurt in veel landen op verkeerde wijze. De gebondenheid van de men schen onderling steunt meestal niet op onze verwantschap met Kristus. Het gezag en orde, die weer op dc voorgrond geplaatst worden, zijn niet het gezag van de Schepper, de orde door God gewild. Het voorbije jaar was op inter nationaal politiek gebied zeer som ber. Het nieuwe jaar zal de op lossing brengen van zekere kon- flikten, 'n goede of 't slechte op lossing. De verhoudingen tusschen de landen zijn verscherpt, vooral in Centraal Oostelijk Europa. Daar uit zouden nieuwe konflikten kunnen voortvloeien. Somber wordt ook net nieuwe jaar aangekondigd, midden oorlogsrumoer. Maar hopen we nie- temin! Hopen we dat 1936 op tnt - Een gesprek met Volksvertegenwoordiger R. D. DE MAN. we kunnen zeggen, het is het werkjmationaal gebied rusri'ger.cK van Engeland, niet van den Volken bond. In het Verre-Oosten drijft Japan oi gestoord zijn plannen door. Na Mandsjoerije wordt thans Noord- China onderwotpen en tot een zelf standige Staat ingericht, die de Ja- pansche iridustrieprodukten zal af nemen, en aan de Russische expansie voor spoediger wêze dan 1935. Wij, Heken, vooral moeten aan de V)t die geest van hoop meedee.en, hoop op God en ook op de mensc Dit beteekent vertrouwen en u-t vertrouwen rijst de gedachte ac. solidariteit van alle menschen en keren. Verboden nadruk.) ROSKAM. Op 5 December 11. heeft de Heer Robert D De Man bij de Kanver een wetsvoorstel ingediend tot bescherming van de openbare zedelijkheid tegen het gevaar van verderfelijke werken uit te geven, uit te stallen, te verkoopen en dezelve op te voeren». Ten gerieve onzer lezers zijn wij den Heer Robert D. De Man over dit wets voorstel gaan ondervragen. Met bereid willigheid stond hij ors te woord. Wij houden er aan hier den Heer De Man te danken voor de inlichtingen die hij ons verschafte en hopen dat den strijd dien hij voert voor de bescherming van de openbare zedelijkheid, met welslagen moge bekroond worden. Het wetsvoorstel neergelegd door den Heer De Man sluit aan bij het wets voorstel dat thans ter Kamer besproken wordt en dat als doel heeft den invoer van vreemde schunnige en onzedelijke geschriften te verbieden. Er weze opgemerkt dat het wetsvoorstel waarover wij hier zullen spreken, reeds in 1925 ingediend werd door den Heer Sinzot, tengevolge nochtans van zekere omstandigheden, waaronder twee Kamer ontbindingen, werd het nooit gestemd. Het is onbetwistbaar dat. ondanks den strijd die aangegaan wordt tegen den verkoop en het uitstallen van onzedelijke prenten en drukwerk, de schunnige ge schriften en beelden meer en meer onder het vplk verspreid worden. De zeden kwetsende uitgaven en prenten worden vóór de oogen der kinderen uit gestald* in den omtrek van de stations zelfs op plaatsen die aan het Staats toezicht zijn onderworpen, bieden de leurders de onredelijkste -geschriften en 'prenten tegen lagen prijs aan. Het komt er op aan, volgens een uit drukking van den Heer De Man, de straat proper te houden». Daartoe dienen maatregelen genomen, die toelaten spoe dig en krachtdadig op te treden. Welnu, tot hiertoe bestaan dergelijke maatregelen niet. Voor wat het uitgeven, uitstallen, verkoopen of opvoeren van verderfelijke werken aangaat, treden de parketten gewoonlijk met groote traag heid op. De reden daartoe is de vrees voor vrijspraak voor het Assisenhof. In derdaad moesten vervolgingen op dit gebied tot eene vrijspraak voor het Assisenhof leiden, dan zouden zij niets anders zijn dan eene reclame voor het onzedelijk werk en eene aansporing voor sommige publicisten om nog verder te gaan. Men moet dus doelmatiger strijd middelen vinden tegen de zedeloosheid. Tot hiertoe, bij het instudeeren dezer vraagstukken, heeft men zich altijd ge plaatst op het terrein der zedelijkheid, welnu het schijnt wel doeltreffender zich te plaatsen op het gebied der vrijheid en d»r gerechtigheid; dit is wat de onder tekenaar van het wetsvoorstel noemt: «Het wanbedrijf objectief maken». Im mers. zooals de H. Hoorn d?sd op merken: De straat is aan onu. Wij hebben het volle recht ervan gebruik te maken zonder beleedigd te worden. Wij worden beleedigd door het feit dat, in strijd met onzen wil van iuisvaders, onze kinderen dingen zien die wij niet willen dat ze zien Het zou er dus vooral op aankomen niet meer het onzedelijk feit, maar wel de publiciteit ervan te straffen. Om dit doel te bereiken stelde de Heer Procureur-Generaal Meyers, van het be roepshof van Luik, in een rede te Luik uit gesproken, voor De gemeenteoverheid te wapenen om haar snel te laten optreden Tevens stelde hij een tekst op; deze tekst, opgemaakt door een beslagen jurist, is het eerste artikel geworden van het wetsvoorstel dat wij hier bespreken. Dit artikel luidt als volgt: De procureurs des Konings. de bur gemeesters en de commissarissen van politie mogen diegenen waarschuwen, welke beelden, prenten of voorwerpen, die de eerbaarheid der kinderen kunnen in gevaar brengen, uithangen of doen uithangen, uitstallen of doen uitstallen. Indien, na deze waarschuwing, het plak kaat, het beeld of het voorwerp niet binnen vier en twintig uren ls weg genomen, kunnen die personen gestraft worden met een geldboete van 15 tot 25 fr. en met gevangenisstraffen van 1 tot 7 dagen of met slechts een dezer straffen. Aldus wordt, zocals we hooger deden Opmerken, het feit van beelden of voor werpen, welke de eerbaarheid der kin deren kunnen in gevaar brengen, aan te plakken of te doen aanplakken, uit te stallen of te deen uitstallen, tot overtreding gemaakt. En dit zal wellicht voldoende zijn om op onze openbare wegen een volstrekten eerbied voor het kind te ver zekeren. Daarenboven zal, volgens de Heer Meyers, de tusschenkomst van den pro cureur des Konings, van de burgemeesters en de politiecommissarissen een ernstige beteugeling en een onmiddellijk en doel matig ingrijpen mogelijk maken. Men kan er nog bijvoegen, dat wegens het recht van interpellatie dat ean de gemeenteraadsleden behoort, het optreden van den burgemeester gemakkelijk kan verkregen en gecontroleerd worden. En men weet welk een indruk, vooral ln kleinere steden en buitengemeenten, een optreden van de gemeentelijke overheid kan laten op de bevolking!... A Dcch dit ls nog niet voldoende. In beginsel, ls ieder huisvader, die ln het zedelijk bezit van zijn gezin zou be nadeeld worden door een van de hooger opgesomde wanbedrijven, bevoegd om in rechte op te treden. Maar hoe dikwijls maken de huisvaders gebruik van dit recht? Het gerecht kost te duur en daarbij... Het haalt toch niets uit!... Daarom stelt de onderteekenaar ven het huidig wetsvorstel voor, dat de ver- eenigingen zonder winstgevend doel, die rechtspersoonlijkheid bezitten, het initiatief en de aar.-prakelijkheid voor de vervolgingen op zich zouden kunnen nemen. In rechte Inderdaad terzet zich daar niets tegen: burgerlijke persoonlijkheid brengt met zich dc. bevoegdheid in rechte op te treden voor de verdediging van de rechten en de belangen van de ver- eeniging; de vereeniging heeft aldus den zelfden rechtsingang als de burger. Op die wijze dus zouden de vereenigin- gen zonder winstgevend doel, en de in stellingen van openbaar nut, op aanvraag van haar leden, kunnen optreden tegen de daden van de uitbuiters van de zedeloos heid, als zijnde een aanslag op het doel dat zij nastreven. Te dien eir.de wordt dn het huidig wetsvoorstel een tweede artikel voorzien, dat bepaalt dat de vereenigingen zonder winstgevend doel en de instellingen van openbaar nut. waarvan sprake in de wet van 27 Juni 1921, het reëht hebben daden, wanbedrijven en overtaedin; verband houdend met het doel hunner instelling, voor de strafrechtbanken te vervolgen, hetzij bij we ge van recht- streekscbe dagnv* ••cü.riiMr. hetzij met eeft eijïh w. scl...uï** r Slmgr hi tc ii-wito Deze bepaling laat aldus toe aan die -. ereenigingen op tet reden als burgerlijke partij, in den loop van het onderzoek wegens wanbedrijven, beschouwd als drukpersmisdrijven en onderworpen aan het Hof van Assisen. Daarenboven, kan het Hof, zelfs ln geval van vrijspraak, altijd veroordeelen tot schadevergoeding. Dit zou ontegensprekelijk een sanctie zijn en eene beteugeling. A De Heer Robert D. De Man heeft met het neerleggen van het wetsvoorstel dat we hier aan de hand van zijn inlichtingen komen te bespreken, heerlijk werk ver richt. Het zal er ten minste toe bijdragen eene mentaliteit te schep;>en, waarbij het begrip zedelijkheidzal verscherpt worden. Wij mogen echter niet vergeten dat de uitleg der wetten, en vooral der wetten op de zedelijkheid, veelal afhangt van de mentaliteit die heerscht onder het volk op dit gebied en dat de jury's heel dikwijls de vertolkers zijn van dez mentaliteit. J. R. IB33BSBBBBBBBBBB3BBBBBBBBSBIBBBBBBBBB3BBBBBBBBB3!3BB9SaBBB VAN HET OORLOGSFRONT IN ABESSINIE De troepenbeweging van de Abessiniers hebben de Italianen stilaan er loe ge dwongen hun frontlijn met pinnekensdraad te stabiliseeren. Een primitief vervoermiddel in Ethiopië. J AheuinUcke regeering de hand gelegd heeft op alle verkeenmiddelen, rijn Daar de .„u-l-n vemlicht hun toevlucht te nemen tot een soort primitieve de inlandjche notabelen ve p draagstoelen. De geleidelijke verbetering in de vraag naar textielwaren stelt de kwestie van het vernieuwen van het materiaal in de fa brieken op den voorgrond. Vele fabrikan ten begeeren terecht meer voordeel te ha len uit de meest moderne voortbrengst- methoden. Maar het groot probleem dat hen tegenhoudt is met klaarte en zeker heid den aankoop van nieuw materiaal ge wettigd te zien. Iedereen zal aannemen dat meer dan de helft van de bestaande toerusting meer dan twintig Jaar oud is; dat de manier van voortbrengen intusschen een Hinken sprong vooruit heeft gedaan. Aldus meet de verwerking veel hooger zijn met nieuw materiaal dan met de huidige verouderde modellen. Om de hernieuwing te staven ls het ge past overtuigend te bewijzen dat nieuwe machienen, nieuwe getouwen uiteraard een goede geldplaatsing uitmaken, waar van de baten zoo groot zijn dat óe fabri kant niet kan aanvoeren er geene te kun nen koopen. Nieuw materiaal ls niet verschillend van aandeele of goederen. Het bézit ervan ver- eischt een kapitaalsuitgave en de bezitter verwacht een gelijkwaardig inkomen van de nieuwe belegging, door bijkomende winst voortvloeiend uit een grooteren om zet in een minder tijdbestek. Het zijn daarbij de verkocpsmogelijkhe- den welke moeten bewijzen dat de her nieuwing voldoende inkomsten zal afwer pen om dm aankoop van nieuw materiaal te staven. Eens zoo verre, moeten de fabri kanten, in hun eiger. belang, hiermede re kening houden. Te Lancashire is de toestand sinds lang zeer erg. Eenlgen tijd geleden verklaarde Sir Walter Pristen. voorzitter van de Tex tile Machinery Makers Ltd., dat Lancas hire's fabrieken zoo goedkoop als deze van Japan kunnen voortbrengen. Om dit te doen mosten rij echter een grondige reorganisatie ondergaan en, als in Japan, waar all° materiaal omzeggens nieuw is, moderne textielmachienen ge bruiken. Indien Lancashire dezelfde nieuwste uit rusting had, om te werken in hetzelfde snelle tempo als Japan, dan zou niets d Engelsche productie tegenhouden aan de zelfde of aan nog iagere prijzen voort te brengen dan dezen gevaarlijken concur rent. Na een grondig onderzoek in Japan be gon Sir Walter in Engeland proefnemin gen te doen. Er bestond niet de minste moeilijkheid om evenveel te weven wan neer Amerikaansch of Indisch katoen ge bezigd werd. Een volledige afwerking werd ingestudeerd van het lijnwaad waarmede Japan de wereldmarkten voorziet. De re sultaten waren welsprekend. Ze werden aan de spinnerijen en weverijen van de streek voorgelegd. Op hun beurt konden deze aldus nagaan of nergens spoor van vergissing ln de berekeningen te vinden was. Daarna werd een bestek opgemaakt voor een fabriek van 60.000 spillen, voorzien van automatische getouwen, die 30.000.000 yards lijnwaad per jaar konden producee- ren. De uiteindelijke cijfers toonden aan dat, met een uitgave van 3CO.OOC, het mogelijk ware een bestaande fabriek in Lancashire te kpopen, herin te richten, met öe meest moderne machienen en automatische getouwen te voorzien; in massa lijnwaad te produceeren, te ver schepen naar Indië en aldaar te verkoo pen aan dezelfde prijzen als deze van Ja pan; aldus nóg een winst te verwezenlij ken van 15 na aftrok van de noodige delgingen bij betaling van de trade union loonprijzen en met te werken volgens de trade union-uren. Nog eens werden deze cijfers overge maakt aan de bevoegde diensten van de belanghebbende weverijen en spinnerijen van Lancashire. Experten werden door de Handelskamer aangeduid die er geen mis- berekening in vonden. Het consort ori&ui der kwestige fabriekanten maakte enkele opmerkingen, maar het was mogelijk de gedane kritiek voldoening te geven en de verbeteringen aan te brengen. Vele onder nemingen werkten hooger vermelde proef nemingen practisch iri eigen inrichting uit en bevestigden de voorgelegde cijfers. De Regeering kreeg daarna aanzoek om een model-fabriek op te richten, derwijze dat de wereld kon nagaan, dat Lancashire met Japan kan concurreeren en terzelf- dertijde nog een behoorlijke winst maken. Sir Walter is intusschen zoo voldaan over de mogelijkheden van de zaak en de juistheid zijner vooruitzichten, dat hij aangeboden heeft met de Regeering de kosten van den aanleg en het in werking stellen van de model-fabriek te dekken. Lancashire is voor het ccgenblik gansch beroofd van beschikbaar kapitaal. De ka- toenhandel heeft zoo'n benarde reputatie dat geen enkele financieele instelling er nog geld wil in steken. De dag zal echter komen dat deze plannen volledig ingang zullen vinden. Het kapitaal zal van zelf toestroomen, gezien Londen bezorgd uit ziet naar de schaarsche gelegenheden om zijn kapitalen vruchtbaar te plaatsen. Dan ook zal Engeland de geheelheid van de textielzaken, die het verloor door Japan, terug winnen en Lancashire zal opnieuw zijn vroegeren welstand krijgen. Ook te Manchester werd een vergade ring belegd. In de dagorde werd de Regee ring aangespoord een commissie te benoe men om den toestand van verval in de textielnijverheid na te gaan. Het valt aan te stippen dat 25 van de spinnerijen uit Lancashire vertegenwoordigd waren in deze bijeenkomst en dat de besluiten doorgingen met één enthouding. Sir Walter heeft verklaard dat de mo del-fabriek stellig zal opgebouwd worden en binnen eenige maanden in werking treden. Hij is overtuigd dat de gevolgen Lancashire zullen redden en het spook der werkloosheid doen verdwijnen in een der belangrijkste takken van de Engelsche nijverheid. (Sfr. Textile Exporter. Empire «Sc Over seas Trade Journal, Nov. 1935). S. DEPUYDT. BBBBBBBEBBSEBBBEBBBBXBSBSB 30 EtL'opiërs gedood, 2, Zweden en 50 Ethiopiër3 gekwetst. NIEUWE VREDESONDERHANDELINGEN DOOR BELGIE INGEZET? Eenige Abonnenten uit Frankrijk schrijven ons deze week dat ze moeilijkheden hebben in de Fran- sche postkantoren om ons, per in ternationaal postmandaat 40 Belgi sche franken op te sturen. Ter inlichting dezer Lezers zij dus gezegd dat er ons moet opgezonden: voor 40 franlc 8 belgas, voor 60 franlc 12 belgas. Van eenige Abonnenten ontvingen wij geld te veel; om daarvoor te ver gelden zonden wij aan deze een lees boek of almanak in vergelding. Aan allen onzen besten dank. iBS2BS.271£312BafiBZBaBESBZSasa zullen wij maar aanstaande week medegeven. DE LAATSTE OORLOGSGEBEURTENISSEN OP HET TIGRE-FRONT. MAKALE BIJNA OMSINGELD. De grootste gebeurtenis op het Tigre- front schijnt wel te zijn: de verovering van Abbi-Addi door de Abessiniers. Hier door kunnen de Abessiniërs een omsinge lingsbeweging rond Makale verwezenlij ken. Abbi-Addi is eigenlijk de hoofdstad van het Tembiengebied. Na eerst teruggesla gen te zijn geweest, zijn de Abessiniërs teruggekeerd en hebben onverhoeds de Italianen overvallen. Zij werden ontvangen op artillerievuur en bombardeerende vliegtuigen maar niets baatte en de Italianen moesten zich te rugtrekken na zware verliezen te hebben geleden. De Italianen zouden zich dan hebben teruggetrokken, op hun tocht de kerken in brand .tekende; dit volgens Abessinlsche berichten. De verliezen van de Abessiniërs zijn ook zwaar daar zij zonder dekking de mitrallieussnesten be stormden maar deze oc]j tot zwijgen brachten. Twintig Italiaansche officieren zouden bij dit gevecht gesneuveld zijn en een honderdtal Askaris gevangen genomen. Door de inname kunnen de Abessiniërs een omsingelingsbeweging van Makale uit- voeern. Volgens een bericht uit Addis- Abeba, zouden c'.e Italiaansche troepen rond Makale zelfs va" hun basis zijn af gesloten door de Ab; "MKiërs. De Abessiniërs willen gansch het Tigre- gebicd heroveren, niet met door een mas- salen aanval te doen maar door bij dag en nacht gevaarlijke onverwachte uitvallen te doen. Te Af-gaga zouden de Italianen de Abessiniërs hebben verslagen. De verliezen zijn ook zwaar van weerszijden. Aan de Takkazs-rivier,» op Kerstdag, werd een Italiaansch vliegtuig genood zaakt te landen in de Abessinische lijn. Een tweede vliegtmg wilde ter hulp ko men maar kantelde bij de landing. De vliegers werden verrast door de Abessi niërs en namen de vlucht in de richting der Italiaansche lijn, na hun vliegtuigen in brand te hebben gestoken. Een derde Italiaansch vliegtuig bestookte de vervol gers met mitraljeuzenvuur en verwittig de per radio den naast gelegen Italiaan sch en post. Ruiterij werd uitgezonden en juist toen de vliegers door hun vervolgers bijna gesnapt werden, kwam de Italiaan sche versterking opdagen en de vliegers redden. Dinsdag 11. werd nog uit Addis-Abeba gemeld dat de Abessiniërs verder opruk ken naar Makale en dat, bij een gevecht, de verliezen van weerszijden zeer zwaar geveest zijn en dat or r dc Italianen 23 officieren zijn gesneuveld. Onder de Abossinische strijdkrachten die vechten rond Makale bevinden zich ook afdeelingen van het gedrild Keizerlijk leger. P DE ITALIANEN STEKEN KERKEN IN BRAND. De Bisschop van, Abessinië heeft aan alle Kristelijke kerken van geheel de we reld een telegram gezonden waarin protest wordt aangeteekend tegen het verbranden van kerken door de Italianen, vandalen werk door dezen gepleegd in het achter uittrekken na den slag van Abbi-Addi. Bij hun terugtrekken zouden de Italia nen de burgerlijke bevolking in hun af tocht ook mishandeld hebben. Deze beide feiten zijn in strijd met het internationaal recht. GIFTGASSEN? Volgens het Duitsche Nieuwsbureau ge vestigd te Addis-Abeba, hebben de Italia nen op 23 December 11. gebruik gemaakt tijdens de gevechten aan de Takkaze- stroom van stikgassen. Niettegenstaande hebben de Abessiniërs hun stellingen weten te behouden. OP HET OGADENFRONT. Van het Ogadenfront werden geen ern stige botsingen gemeld. Alles wijst er evenwel op dat een be slissende slag nakend is. Op dit front moet de Italiaansche gene raal Graziani met 40.000 man het hoofd bieden aan de talrijke Abessinische strijd krachten die in Ogaden werden samenge trokken. De troepen van Ras Desta schij nen de Italianen in den flank te willen aanvallen terwijl meer dan 100.000 man neergezakt komen van Djidsjiga en Har- rar om de Itaianen op front aan te vallen. De troepen van Kas Desta; oprukkende in drie kolommen, zouden tot 50 kilometer zijn genaderd van de Italiaansche leger macht. De streek bestaande uit moerassen en dichtbewassen struiken levert ook de Ita lianen groote moeilijkheden op. Men verwacht dat de beslissende slag zou plaats hebben bij Annale. Moesten de Abessiniërs hier een sukses boeken, zou dit de doorbraak d r Italiaansche linies beteekenen. De Abessiniërs h bben intusschen ge tracht zich ook beter te bewapenen. Drie honderd automobielen zijn aangekomen uit Zwitserland en Amerika en een derde ervan werden reeds gepantserd. Engeland heeft bovendien nog beloofd pantserwa gens cf tanks te leveren en Abessinische soldaten werden reeds geoefend in het sturen van de tankv die veroverd werden op de Italianen. Op een lengte van 54 Km. hebben de Italianen nog pinnekensdraad aangelegd en er machiengeweren en veldgeschut tus schen opegsteld cm een fiankaanval te we ren. Zooals wij reeds verleden week meldden, hebben de Italianen een vliegtuig in de handen moeten laten van Abessiniërs na bij Daggajjhur. De piloot werd gedood en twee andere inzittenden die zich konnen verbergen werden later gevangen geno men. Andere Italiaansche vliegtuigen zijn nadien op verkenning gegaan om ttrach ten het verloren machien te vernietigen, maar de Abessiniërs hadden het zoo wel weggedoken dat het niet ontdekt werd. Het vliegtuig zal opgeknapt worden en dan in dienst worden gesteld bij de Abes siniërs. CS ITALIANEN BOMBAR- DZEREN EEN ZWEEDSCH HOSPITAAL 39 Abessiciërs gedood. 2 Zweden en 59 Abessiniërs gewond. Een Zweedsch hospitaal opgericht op 30 kilometer van Dolo op het Ogadenfront. achter de troepen van Ras Desta, en ge houden door het grootste gedeelte van de Zwaedsche zending van het Rood-Kruis. werd door 12 Italiaansche vliegtuigen ge bombardeerd ailioewel op alls Urnou de rood-kruis vlag was geschilderd en wijl bij de tenten gezwaaid werd met de Zweed- sche Nationale slag. Zooals men weet had de Rcod-Kruis in richting bij het uitbreken van den oorlog gevraagd aan beide partijen als zij van harentwege hulp begeerden. Italië wees het aanbod af en Abessinië aanvaardde het. Zoo komt het dat uit verscheidene landen, zoowel van Europa als van Ameri ka, rood-kruis hulpposten naar Abessinië werden gestuurd, waaronder een uit Zwe den. Niet alleen zouden de Italiaansche vlie gers bommen hebben laten vallen op het hospitaal maar ook giftgasbommen, en hebben dan nog de tenten doorschoten met hun mitralleuzen. Twee Zweden, waaronder Hr Hylander, hoofd der zen ding, werden gekwetst. 30 Abessiniërs werden gedood en 50 gewond: dezen wa ren ofwel zieken ofwel hulpverplegers. Gansch het lazaret werd vernietigd. Op bewuste plaats waren geen tro«perl opgetrokken: binst den dag verspreiden de Abessinische krijgers zich in het struik gewas en alleen 's avonds slaan zij hun kamp op. Dit om het bombardement van de Italiaansche vliegers te mijden. Het staat ook vast dat de Italianen de plaats van de ambulantie goed moesten kennen, maar de Italianen willen dezen aanval rechtvaardigen met de bewering dat twee Italiaansche vliegers die tot da len werden gebracht bij Daggabhur, ont hoofd1 werden en hun hoofden door de straten van Harrar werden rondgedragen en dat de Abessinische legerhoofden een onderkomen zouden zoeken ln den tenten van de Rood-Kruiskampen. Het bombardement van het Zweedsch Rood-Kruiskamp heeft over de gansche wereld een pijnlijke opschrikking en groo te verontwaardiging feweeg gebracht. In Zweden, dat bijna e half millicsn kro nen vrijwillige giften ontving voor het zenden van een rood-kruisafdeeling naar Abessinië, heerscht om dit zoo betreurd feit groots rouw Volgens de laatste berichten uit Addis- Abeba hebben de Italiaansche barbaarsche vliegers eerst strooibriefjes gewerpen naar de troepen van Ras Desta waarin gemeld was dat wraak zou genomen worden om den dood van de Italiaansche vliegers die naar Italiaansche nieuwsbron zouden zijn onthoofd geweest. Enkele minuten nadien werd het Zweedsch lazaret gebombardeerd. Uit Addis-Abeba wordt evenwel de ont hoofding van bedoelde vliegers ten stellig, ste gelogenstraft. In Zweden voeren de bladen een heftige propaganda tegen Italië en eischen dat schadevergoeding worde verleend aan de slachtoffers. Denkelijk zullen ook anti- Italiaansche betco^mgen worden op touw gezet. •Ds Zwse.dsche Reegeriiig'heeft de En gelsche Regeerir.g verzocht een onderzoek naar het bombardement in te stellen, te doen door den Engelsche Minister in Abessinië. Deze daad heeft meteen een onuitwisch- bare schandvlek geworpen op het wapen schild van Italië en stempelt, samen met het in brand steken der kerken, het ge bruik van giftgassen en mishandeling der burgerlijke bevolking, den oorlog van Mus solini tot een oorlog van het barbarisme ln plaats als een oorlog in dienst van de beschaving ABESSINIE VAST EN BIDT. De kerkelijke overheid heeft de niet- strijders last opgedragen gedurende enkele dagen te bidden en te vasten t ,i einde zich te vereenigen ïr de sodaten. DE BOKSER C. tNERA NAAR ABESSINIE Primo Carnera, de cud-wereldkampioen der zwaargewichten (bckssport) die voor enkele weken in verlof uit de V. S. van Amerika was teruggekeerd, moet nu naar Abessinië vertrekken om gedurende tv. ee maanden te dienen in de birgartillerie. De Italiaansche reus heeft verscheidene boksn. tchen die hij afgesloten had, moe ten opzeggen. IN DEN ITALIAANSCHEN MINISTERRAAD DE VOORSTELLEN LAVAL-HOARE GAVEN HEM NOG NIET GENOEG. Maandag 11. vergaderde de Italiaansche Ministerraad. Mussolini zette er den in ternationalen toestand en de krijgsver richtingen in Oost-Afrika uiteen. Betref fende de voorstellen van Parijs, verklaarde hij dat deze de minema-eischen van Italië nopens Abessinië op verre na nog met konden bevredigen. Mussolini maakte ook den lof van de Italiaansche bevolking die haar goud had ingeleverd en weidde uit over het verzet tegen de sancties. De Rijksbegrootin^ voor 1936-1937 werd ook neergelegd. Deze begrooting sluit met een overschot van een twintigtal millioe- nen. De uitgaven der krijgsverrichtingen in Oost-Afrika werden er evenwel nizt in rekening gebracht. Het financisel jaar 1934-1935 sloot met een tekort van 2.030 millicen, waarvan .75 millioen voor den veldtocht in Abzssin.ë, Het Engelsch blad Dai!v Express meldt dat nieuwe vredesond:.-indelingen aan den gang zijn waarvan een klein x- gealliesrd land het initiatief heeft geno men. Uit Rome werd zelfde bericht uitge zonden. De nieuwe voorstellen zouden niet zulke uitgeb. eid gebiedsafstanden bevatten als het voorstel Laval-Koare maar de gebie den die door Abessinië aan Ita'.ië zouden worden afgestaan, zoud-.n degelijker zijn. Engeland en Frankrijk zouden zich bij de onderhandelaren a. ijdig houden, zij zouden maar tusschen kcnien indi.a te voorstellen aan den Volkenbond zouten voorgelegd worden. Het voorsul zou e en Volkenbond cok maar voorgelegd woroen nadat l de lauden hun principieele in stemming ermede soudon hobb.n betuigd. Voornoemd Engelsen blad voegde eraan toe dat Mussolini geneigd zcu zijn die voorstallen aan te nemen crmiat hlj^gra^ klzin ex-gealil erd in verband gebiacnt m i werd ook vredesonderi Vau ofiici' nieuws gelogenstraii. verving indeling eie zijde te Brussel werd dit Z' lila-,)

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1936 | | pagina 1