Maria's Hemelvaart De Burgeroorlog in Spanje DE OLYMPISCHE GEEST De wereld zal moeten kiezen! XVII' Ijzerbedevaart te Diksntuide P KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER Ij Annoncen zijn vooraf te betalen en M 5 moeten tegen den Woensdag avond g g ingezonden worden. Kleine be- g richten tegen den Donderdag noen. E De Oorlogsberichten Stukziiien? I BifDS PARTIJEN MELDEN OVERWINNINGEN Yersche troepen der rebellen nit MorokKo overge- braent - ue nieMnntengiiiig en ne wapett<evern%tftt Ier vreemde Landen - limoenen fiaai 9011a wormen naar FranKrijk gevoerd - 0e Bedreiging om inuunu schijnt toe te nemen mmmm INTERNATIONAAL OVERZICHT KERKELIJK NIEUWS op Zondag 23 Oogst 1936 WE ZENDEN ONS BLAD Verzacht-geneest «2 Doos A en 7'Air. In alle Apotheken DIENST DER PAKETBOOTEN OOSTENDE-DOVER ZONDAG 16 OOGST 1936 ■BBMUMHHIIIIIIIHIIB a—||i j «DE HALLE katholiek Weekblad van leper Bureel: Boterstraat, 17, IEPER. S- ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per po»t) Binnenland 19.fr. g Belgisch Kongo 40.fr. g Frankrijk 40.fr. g Alle andere landen 60.fr. jjg WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN Drukkcr-Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge Tel. Poperinge Nr 9 Postcheckrekening Nr 155.70 4* JAAR. N 33. g'UimimiiiiiiiuuiuiiiuiiUiituiiiiuiiiiniiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiMiiimiaitiijg TARIEF VOOR BERICHTEN: j Kleine berichten per regel 1.fr. U g Kleine berichten (minimum) 4.fr. 3 g 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. I Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. I g Te herhalen aankondigingen: m prijs op aanvraag. g rillllllliilllllllllllllllllllillliiililll illlllli^llllllUlllllllllllllllllllllillillllliU''!1!? In het Evangelie van dien Hoogdag, jesen wij dat O. L. Heer naar Betha- pië ging, waar Hij, gelijk altijd, wel ur.ivangen werd in 't huis van La- prus. Welkom! Welkom! Maria zette zich neer aan de voe ten des Heeren, ze peinsde er niet op, (B te vragen: «Heer hebt Gij geen é'rst?Zij dronk zelf zijn woorden. Doch Martha, de «maitresse de mai- son», was druk bezig, ze liep heen en neer zooals dat gaat in een huishou den. En ja, was het maar de Meester alleen, Hij was niet eischend, maar er jaren ook leerlingen mee en om te toonen dat ze welgekomen waren, wilde ze ook alles uithalen wat zij tad. Voor dat goed onthaal had ze sef fens in haar hoofd de spijskaart ge reed, maar daarmee was alles niet tiaar in de keuken. Koornsala verlezen, de tafel zetten, enz... dat gaat al alleen niet en t is eerder opgegeten dan bereid, zegt elke kokin. Ze had al een keer of twee teeken gedaan naar Maria, hare zuster, maar deze dacht aan geen mayonnaise, zij smaakte hoe zoet de Heer ls. Martha kon het op het einde niet meer uitstaan, en al kwamen ze over een lijk twee zusters, Martha was toch een beetje jaloersch dat Maria voor zich alleen al de vertroosting kreeg terwijl zij de handen vol had met kommen en tellooren. Het werkte op haar zenuwen. Ieder vrouw verstaat dit best en denkt inwendig: Had Martha ook aan beschouwingen ge daan O. L. Heer ging moeten vasten. Heer, bekommert Gij er U niet cm dat mijne zuster mij alleen Iaat Voor het bedienen. Zeg haar dan dat zii mii helne En de Heer antwoordde in Maria's plaats, niet om haar te veroordeelen, jntegor>deel. Marthal Martha! (en voorzeker ging zijn vermanende wijsvinger zoo, od en neer) gij zijt bezorgd en be kommerd over vele zaken, doch één dins is noodig één gerecht is ge noeg) Maria heeft het BESTE DEEL gekozen, en het zal haar niet ont nomen worden. Maria, na zulke woorden, zal nog min onstaan om te helpen. MEER DAN EEN LUNCH. Zoo leerde de Heer dat wij vooruit en vooral de geestelijke zaken moe ten behertigen meer dan den lunch. -Zoekt eerst het rijk Gods»... en de wg komt achterna. Marth-je deed het werk van een maartje. Maar Ma nk deed het werk der heiligen, luis teren naar Gods wcord, dat is eten ra drinken. 0. L. Heer is niet gekomen om eens goed te dineeren of te soupeeren, dat is bijzaak voor Hem en ook voor ons. Doen lijk Maria als leerlinge luiste ren, is nog beter dan rondloopen en klappen lijk een die baas is thuis. En de H. Kerk past dit Evangelie toe op de andere Maria. Maria, de Moeder des Heeren, die zich ook zijn dienstmaagd noemde, die zoo langen tijd zijn eten heeft gekookt, tot zijn grootste voldoening, is te peinzen. En al wat voor Jezus kwam, een blik, een woord, 't was al even aangenaam. Maria van Nazareth die eerst de gastvrijheid schonk aan Hem, die ook alles was voor haar, kon ook luis teren naar zijn woorden, nog meer dan Maria uit Bethanië, en ze kon ze in heur hert bewaren, als inleggen in conserve, terwijl ze de spijzen be reidde gelijk Martha, maar zij heeft nooit geklaagd of om hulp gevraagd, ze vond nog tijd over om het beste deel te kiezen, het beschouwend ge bed dat niet zal weggenomen worden, het feestmaal der ziel. Het tooneel van 't huisje te Naza reth was nog schooner dat dit van Bethanië. Daarom ook is zij nog schooner ten hemel gevaren. Dat is het beste deel verkiezen. A BETER DAN DESSERT. Maria van Bet'hanië genoot eerst van het zielefeest; het schoonste ban ket voor haar was Jezus' tegenwoor digheid, Jezus' blik, Jezus' woord, al les wat van Hem kwam. In zulke oogenblikken vergeet men gemakkelijk de keuken en al de dé tails der huishoudkunde. Dan zit men stil, met luisterende aandacht, vol vrede in 't hart, zon der gejaagdheid. Hoe langer dat het duurt, hoe beter. Waarom reeds aan tafel gaan? De Heer spreekt niet altiid zoo tot het hart, het gebeurt dat Hij zwiigt en zich doof gebaart en stom opdat wij nog luider zouden roeoen. Kostelijk uur, als de Heer tot de ziel spreekt, al slaat het 11 y2. wees niet haastig, de Heer spreekt tot de z'el met licht en troost; zijn woor den zijn melodie en balsem tegelijk, al wat ge wilt, beter dan de dessert na het noenmaal. Blijf ingetogen en ge zult smaken hoe zoet de Heer is. Drink, o ziel. met volle teugen en smaak, gij hebt daar niet eiken dag de keuze van, en wie weet wanneer Hii nog eens alhier voorbijkomt. Niet eiken óag is het zoo zonnig in huis, weldra komt de lange winter met de slijkwegen en wij krijgen geen bezoek meer. En Martha die dacht: dat is toch niet wel vanwege Maria, ze zou moe ten beschaamd zijn, de Meester zou haar moeten bekijven... Martha wordt zelf bekeven... o heel vriendelijk en taktvol, dat ze 't niet kon kwalijk nemen, hoe liekte«raakt, een vrauw- mensen ook is. «Martha! Martha! j> Dat zoet woord deed de koorts vallen harer bedrijvigheid, het was een cal- mant voor de reflexen van haar ze nuwgestel. Dan had zij het beter op lijk haar zuster in de eening der minnende ziel, het grootste geluk der aarde en de voorsmaak van de eeuwi ge vreugde, het beste deel dat haar niet zal ontnomen worden. A. B. Een beslissends slag blijft uit maar as gaat steeds voort, zoowel te lanae te urecnen ae radioposten der rebellen tahegeering. Van weerszijden worden de talenten der tegenpartij gelogenstraft of taigenacntig voorgesteld. Te Maand werden de Engelsche onder- tanen ormgend verzoent de stad te verla te, Men is er ook bevreesd voor een ftegtuigenaanval en bevel werd gegeven te nacnts alle lichten te dooven. Nabij Valencia hebben de regeerings- toepen een bombardementsvliegtuig, met Gapens aan boord en dat bestemd was Vaar de rebellen, aangeslagen. Grenada werd door Regeeringsvllegtui- Ka gebombardeerd. De ops.anaeiingen schijnen een heftigen vanvai op frun te bereiden. Artillerievuur te macniengeweergeknetter werd zeer trui aldaar waargenomen. In deze streek febben de opstandelingen de stad Tolosa 'ïgenomen, ue watertoevoer der nog door rooden bazette stad San Sebastian af- teneden. De opstandelingen melden dat bj zekar vorderen in de richting van San Sebastian. Generaal Mola zou aldaar over te welingerichte luchtvloot beschikken. De baan irun-faan Sebastian zou door de rebellen zijn bezet. De toestand rond Madrid mag als volgt worden opgevat: Uit Marokko neeft Ge neraal franco 15.000 soldaten doen over brengen naar Spanje, aiien legioensolda ten en geregelae Airikaansche troepen. Deze moeten eerst Badajoz veroveren om aldus ae verbinding daar te stellen met de troepen van Generaal Mola. Wanneer dit zal gebeurd zijn zal Madrid tusscnen ane vuren komen te staan, namelijk uit het Noorden, het Westen en net Zuiden. Door de rebellen werd de verbinding tusschen Sevilla en Cordoba reeds tot stand ge bracht. Zware gevechten worden geleverd rond Badajoz, aan de Portugeesche grens en alles schijnt erop te wijzen dat de re bellen deze stad binnen kort zullen ver overen. Een kolonne roode milities die de stad ter hulp kwam, werd met groote ver liezen uiteengeslagen door de Marokkaan- sche troepen. De weg van Ciudad Keai is voor hen ook vrij. Een kolonne rebellen uit Sevilla vertrokken maakt groote vor deringen en zal weldra ook Madrid kun nen aanvallen. (Zie vervolg op 2blad.) "■■BP"' iJTERE SPOT EN GEK GEDOEN. Bovengaande foto toont d$n binnen- van eene kerk, waar de anarchisten (kameraden van de socialistisch-kom* "istische regeering) huis gehouden hebben op hun eigen manier, dit is op J**Kro€pcnde wijze. In deze kerk houden roode milicianen de wacht. Ze heb- er eenige doodskoppen verzameld en ten toon gesteld, omhangen met pries- kwaden. Meer dan bittere spot en gek gedoen. Alleen de grondelooze haat C°d, Kerk en Godsdienst kan zóó iets inblazen. Spreekt nu eens van be®. ?lllJ en demokratie! De vloer der kerk is bezaaid met opgegraven ge beenten, verbrijzelde kruisbeelden, enz. Er Is een tijd geweest dat de olympische spelen een merkwaardige brok Grieksche beschaving waren. Zoowel de Ilelleensche lichaams- als geesteskultuur vormden eeuwen geleden een indrukwekkende synthese van menschelijk streven naar grootschheid en schoonheid. Alwie zich in de XX» eeuw nog inspan nen wil en kan om op te klimmen tot de oeroude bron van levensglans en held haftigheid, komt onveranderlijk bij de Grieken terecht. Tientallen eeuwen voor uitgang en ontwikkeling zijn nog niet eens bekwaam geweest de standaard- beschaving der Grieken te evenaren, verre van te overtreffen. En al hebben de Grieken zelf zich niet kunnen handhaven op het schitterend peil van vroeger, over hun land en hun volk ligt het mysterie en de aantrekkings kracht van hun glorieus verleden. De Grieken hebben aan de menschheid een kuituurbasis gegeven die ecuwig ls. Zij hebben hun taak volbracht. Ieder volk krijgt eens zijn kans om het beste van zich zelf te geven aan de menschheid. Het Griekscha volk kreeg die kans teen het leven nog primair en natuurlijk was. Het heeft ze schitterend benut, zoo schitterend zelfs dat de gemotoriseerde 20" eeuw verplicht geweest is de Grieksche geest terug aan te spreken. Het reorganiseeren van de olympiades, de revalorisatie van de oeroude Grieksche heldhaftigheid, de terugkeer naar de een voud en de zuiverheid der aarde, het wederopbloeien van massa-» geesten massa-gevcelens zijn zooveel vormen van den drang naar kuituurwaarden, waar van het oude Griekenland het mono- polium bad. Sedert de goddelijke timmermanszoon van Nazareth een deel gaf aan deze schoone kuituurwaarden, aan deze levens essentie, bezit de menschheid feitelijk alles wat ze hebben moet om het totale leven uit te bouwen tot een onvergan kelijke schoonheidstempel. Het is noch de schuld van hst gcddelijk menschenkind, noch de schuld van de oude Spartanen en At.heners, als de vol maakte deeg dien ze in onze handen lie ten, tot een wanstaltig misbaksel gedijde. Wat men ook zeggen moge. de bescha vingswaarden hebben de Grieken op een onvergelijkbare manier aangewend. Zij ten minste hebben schitterend aangetoond hoe een gezonde ziel in een gezond lichaam dient begreucn te worden. WIJ die steeds met hetzelfde princiep vooruit komen, wij hebben alle zin voor evenwicht en maat verloren. Lichaamsontwikkeling ontaardde tot een verlagende sportmanie die beschamend is en zielsontwikkeling ligt beschimmeld cn muf in ons onder bewustzijn. De olympische geest bestaat niet meer! De olympische geest die Herodotus toeliet te schrijven dat tijdens de olympische spelen de oorlog stilviel, de olympische geest die gansch het volk tot een trillende, zinderende massa kneedde, één met zijn overwtiinaai-gv-ééH-met pijn overwonnenen. Waren het da Maeedoniërs niet die verstomd uitriepen Wee ons die der gelijk volk willen veroveren, want het strijdt nog voor de eer! Daar ligt de olympische geest! Het beroeren en meeleven van een dorp, een stad, een land, een volk met de besten onder de besten om de eer, de roem, het prestige en de prestatie. Het is verkeerd te meen en dat de Grieksche lichaamskuituur tot een ver afgoding ontaardde. Geen land ter wereld heeft ooit meer zin voor orde, maat en harmonie aan den dag gelegd dan de Hellenen. Geen kunstenaar is er ooit in geslaagd de volmaaktheid der Grieksche kunstenaars te benaderen. De Grieken zijn uitverkorenen geweest. En nevens hun omlympiades hadden se hun tooneel, hun koren en him reidansen, hun treur spelen en hun amphitheaters. De olympische spelen zijn een model geweest. De geest ervan was zuiver, na tionaal en verheven. Het ging niet om geia, aocn om ae eer. Het was geen tegen strever tegen tegenstrever, opgejaagd, aoor betalende kijkers met vereenmende in- zicnten. De mympiscne spelen waren een ieest voor al ae Grieken, voor deelnemers en toescnouwers, dje zich eén voelden in het harae leven maar ook in deze begees terende wedstrijden. En zij die zin hadden voor schoonheid, zoowel voor schoonheid van ziel ais voor schoonheid van lichaam, vonden in deze spelen de glans van het leven, de har monie met de natuur, en de geestarift van den strijd om het meesterschap. De olympisciie geest was de geest der massa, de geest van het voik, de geest van offervaardigheid en saamiioorigneid. In deze tijden van verworden pro fessionalisme Klinkt uit zinledig, hoi en belachelijk. Wij ingewikkelde menschen der 20" eeuw, met Komp.exe zielsproble men en gemechaniseerde zintuig-n en ledematen, zijn zoover van ae natuur en het leven afgedwaald dat schoone levens waarden geen klank meer hebben voor onze trommelvliezen, die suizen van cijfers en kanonballen. Onze geest is niet olympisch meer, onze geest is satanisch. Onze geest is zelf- en schraapzucht, pronk- en eerzucht. Baron Pierre de Coubertin bracht in 1890 de olympische speien terug op den voorgrond en hierom zijn wij hem allen veel dank verschuldigd. Gaandeweg zijn de olympiades gegroeid tot een ontzaglijke massa-ontplooiing en Duitschiand bereikt er nu een glansrijk hoogtepunt mee. De Romeinen gaven de massa brood en spe ien. Het komt er op aan de massa goede speien te geven. En indien de olympische geest weer door de volkeren voert is iiet reeds een groote stap op den weg terug. In deze periode van hergroepeering der enkelingen tot nationale verbonden heid zijn de olympische spelen een dappere faktor ten goede. Wanneer het eer- en het nationaal gevoel, de weder- zijdsche waardeering en de offervaardig heid opnieuw aan de spits gebracht wor den is er kans dat de tij keeren zal. Hoe zwaar de ekonomie en de mechani satie ook >.egen, hoe diep het business ook gedrongen is in ons vleesch en merg, de redding voor de toekomst brengt alleen de breede, bezielende olympische geest de geest van kuituur en harmonie, de geest van heldhaftigheid en offer. Slechts dan, wanneer de jeugd en het volk terugkeeren tot de natuur en de groote menschelijke deugden mag er hoop op beternis verwacht worden. Het is beter te behooren tot een dapper, held haftig en bezield geslacht, dan ingescha keld te zijn in een nuchtere, praktische en commercieele generatie. Eens triomfeert de geest over de stof, want zooais de geest van Tijl en Nele is ook de olympische geest onsterfelijk, zelfs wanneer hij begraven wordt onder tanks en machines. De Spaansche burgeroorlog blijft ver boven alle andere gebeurtenissen, de belangstelling van de geheele we reld, gaande houden. Geen wonder. Hoe ernstig het bloedvergieten ook zijn moge, toch kent de geschiedenis bloediger gebeurtenissen, die ten tijde dat ze zich voordeden byna onopge merkt bleven en thans in vergetelheid zijn geraakt. In Spanje wordt thans uitgemaakt, wat eens zal moeten uit gemaakt worden voor alle landen van de wereld, of het fascisme zal zege vieren ofwel het marxisme. HET FASCISME Fascisme en marxisme zijn twee tamelijk oppervlakkige benamingen geworden. De communisten en de so cialisten hanteeren het woord fas cisme met veel handigheid en duiden hierdoor aan, alle wereldbeschouwin gen, strekkingen, verschijnselen die niet overeenkomen met hun leer. Het blijft een naam, met ee'fi vage betee- kenis, waaraan ze ten gerieve van de groote massa, trachten een verrader lijke klank te hechten, door hem sa men te koppelen met oorlog, kapita lisme, diefstal, uitbuiting, enz. In de meeste landen, zooals Spanje worden als fascisten beschouwd zoowel ka tholieken, als diegenen die werkelijk tot een groepeering behooren, die de princiepen van het Italiaansch fas cisme als grondslag nemen. In meer beperkte zin echter is fas cisme een wereldbeschouwing, die voortbouwt op de gevestigde christe lijke beschaving, maar die zekere waarden op den voorgrond stelt en er heilaas andere verwaarloost. Het stelt op den voorgrond, de Staat, ge bouwd op orde en macht. In de Staat moet orde heerschen door het inrich ten van 'n hiërarchische leiding, dit is door het aanstellen van leiders bo ven leiders, naar de verschillende be voegdheden en naar bepaalde gewes telijke omschrijvingen zooals dit het geval is bij het leger of in de Kerk. Tucht is het cement dat heel de hiërarchische inrichting moet stevig houden. Iedereen moet gehoorzamen aan degene die boven hem staat. Ei- kan maar een leider zijn voor iedere bevoegdheid, of onderdeel ervan, ook voor iedere gewestelijke omschrijving of nadere indeeling. Men kan niet te zelfdertijd gehoorzamen aan twee lei ders. Vandaar dat men ook maar een opperleider kan erkennen. De economische inrichting van het land moet steunen op het corporatis- mt( Atien aie eenzetjae stand, die eenzelfde beroep uitoefe nen, of in eenzelfde industrie werk zaam zijn worden vereenigd om hun ne bijzondere belangen te verdedigen, en te behartigen. Verder streeft het fascisme dooi en sterke weermacht en door de be vrediging van het grootst mogelijk aantal behoeften op eigen bodem, tot de onafhankelijkheid van het buiten land. OoJc daar waar het fascisme nog niet gevestigd is, wordt getracht door orde en macht aan het bewind te ge raken. Hierdoor onderscheidt het fascisme zich zeer sterk van het MARXISME dat zich door nee seneppen van so ciale wanorae en maciueiooze ver- ueeidheiu, ae overmaent tracht te verzekeren. het communisme ziet m net cnrunenaom, ue oorzaan van ae misbruinen en on, ectuvaara.yli.eaea, uie in ae wereld oesiaan. Daarom ver werpt net ae yeneeie christelijke be schaving mei zijn stanaen om in de plaats te stellen een nieuwe orde, waarin alle menschen gelijk zullen zijn, en vrij. Daarom wordt de eigen dom, die het typisch kenmerk is van rijkdomverschil ufgeschaft. Geen rij ken en geen armen meer: iedereen gelijk! we weten als Christenen, dat God de menschen verschillend van natuur yescnapen heejt. ledereen is niet even oekwaam, en iedereen wordt op de wereid niet op dezelfde wijze van rijkdommen voorzien. De gelijkheid onaer de menschen is niet mogelijk. Alteen voor God worden alle men schen gelijk. En de vrijheid van het communisme is nog betrekkelijk en is eerder vrijheid in de losbandigheid; vrijheid in het huwelijk, vrijheid in het botvieren van de driften. Niemand is echter vrij anders te denken dan communistisch. We spreken hier alleen van com munisme, omdat het de zuiverste vorm is van het marxisme. De socia listen, die bij hun opkomst even radi- kaal waren als de communisten van thans, zijn veel gematigder geworden. Toch is het ook bij hen de materieele levensbeschouwing met het negeeren van het bovenaardsche de onover brugbare scheiding met de katholie ken. Daarenboven komen ze stilaan heelemaal onder den invloed en de leiding van de socialisten dank zij de taktiek van het volksfront. DE STRIJD OM DE MACHT Tusschen die twee wereldbeschou wingen woedt de strijd over de ge heele wereld. In Duitschiand werd het pleit in 1933 gewonnen door het nationaal-socialisme tegen een bui tengewoon sterk georganizeerde com munistische partij, die meer dan hon derd zetels telde in de Reichstag. Daar gebeurde alles, met verrassende orde en zekerheid, zonder dat een druppel bloed moest gestort worden. Thans is Spanje aan de beurt. Daar zijn de verhoudingen meer evenwich tig. Te oordeelen naar de verkiezings uitslagen waren de linkschen lichte lijk in de meerderheid. Maar Moskou had ook alle aandacht gevestigd op Spanje, ten einde er zoo spoedig mo gelijk een Sovjet-Staat van te maken, al6 'n vooruitgeschoven post van het communisme in het Westen. Alle maatregelen waren getroffen om te gen 'n mogelijker reactie weerstand te bieden. En het is ook alleen dank zij deze maatregelen dat de regeering het zoo lang houdt tegen de hevige en omzeggens onweerstaanbare reac- tionnaire opstand, die nu is losgebro ken. Welk land zal thans volgen? Wij zouden allen gedacht hebben Frank rijk, maar voor het zoover kwam is reeds Griekenland aan de beurt ge komen. De communisten hebben daar getracht de algemeene staking uit te lokken en zich de leiding van de link- sche partijen te verzekeren om ge leidelijk de leiding van geheel het land over te nemen naar de bevelen van Moscou. Doch de Grieksche Pre mier, Metaxas, heeft het geraadzaam gevonden, en soort voorloopige dicta tuur te vestigen en de voorgenomen communistische stormloop te stuiten. Overal werden troepen gemobilizeerd om de orde te handhaven en om de electriciteits-, gas- en waterbedrijven te verdedigen. Dit alles gebeurde zoo spoedig en zoo radicaal dat de geheele opzet reeds vergeten is. IN BELGIE. De tactiek die door de Communisten in Spanje en in Frankrijk aeheziad werd. wordt door hen ook in Belgie toegepast en na de ondervinding in voornoemde lan den wellicht degelijker dan te voor. Reeds kwam het volksfront tot stand tusschen communisten en socialisten. Hierbij verliezen de communisten vol ledig hun arrogant en revolutionnair karakter voorloopig althans. Ze willen alle anti-fascistische elemen ten vereenigen en daarom richten ze zich ook tot de christelijke democra ten. OPGEPAST! Als de vos de passie preekt... Vrijheid van godsdienst!... Allemaal oogverblinding. Laten onze arbeiders zich niet vangen door hun gehechtheid aan de democratie en hunne onrechtstreeksche tegenzin voor het fascisme. Het communisme is een grooter gevaar dan het fascis me. Dat ze zich toch niet laten mee slepen met een volksfront, ook niet met het fascisme. Maar als er moet gekozen worden, en de tijd komt wel licht, dan toch nog liever het fascis me, dat meer waarborgen biedt voor het voortbestaan van onze moeder de H. Kerk. (Verboden nadruk.) ROSKAM. dBüidU.aK.dtiaiBitttfbèltfaUB&tiiaBBtinaB VOOR HET OPRICHTEN VAN NIEUWE KERKEN Zaterdag L. Vrouw Hemelvaart) zal in alle kerken en kapellen van het bis dom Brugge een geiamzameling vvprden gehouden voor het bouwen juin nieuwe LEENING DER VERWOESTE GEWESTEN 1922 Maandag morgen had in de Nationale Bank te Brussel de 1718 trekking plaats van de Leening der Verwoeste Gewes ten 1922. Reeks 179.932 Nr 17 wint 250.000 fr. R. 50.775 Nr 8 en R. 134.104 Nr 14. winnen elk 100.000 fr. De andere nummers van die reeksen, naar gelang zij al dan niet aan de con versie werden onderworpen, zijn uitbe- taalbaar met 312,50 fr. of 300 fr. DE HOLLANDSCHE MINISTERS OP RONDE - -mmm GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE- DEN! NA LEZING. SCHUIF HET IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF VRIEND. ZOO STEUNT GE ONS. DANK EROM. TWINTIG JAAR GELEDEN OP DEZEN DAG... Het ls vandaag juist 20 jaar geleden dat Heldcnhuldewerd gesticht aan het IJzerfront. In verband hiermede zullen volgende bi;zonderheden door onze lezers voorzeker cp prijs gesteld worden: Ten einde aan de Vlaamsche gesneu velden een waardigen Vlaamschen graf zerk te bezorgen, werd op 15 Augustus 191G een Heldenhulde-comité gesticht. De E. H. C. Verschaeve was er voorzitter en pen ningmeester van, Dr J. Van Hcutte, on dervoorzitter en Jos. Selfschotter, secre taris. Van het beschermend comité maak ten deel uit: F. De Pillecyn, voorzitter van het A. K. V. S.; J. Guldentops, hoofd opsteller van Ons Leven J. Van Seve- ren, hoofdopsteller van De Hoogstu dent Ing. H. D'Haese, voorzitter van het Vlaamsch Verbond te Leuven; R. Vande- velde, voorzitter van het Vlaamsch Ver bond te Gent; Dr H. Gravez, voorzitter van «Amicitia»; Dr. J. Verduyn, oud voorzitter van het K. VI. Hoogstudenten- verbond; Dr. A. De Beuckelaere, alg. stu- dentensecretaris te Gent; Prof. Dr. Fr. Daels, voorzitter van K. VI. Oud-Hoog- studentenverbond. C. Verschaeve omschreef toen als volgt het nagestreefde doel: <- Wat Heldenhulde wil? Eenvoudig weg wat het woord uit drukt: aan helden hulde brengen. Wie helden zijn? Al onze jongens, die hier zoo eenvoudig door onze straten loo- psn, langs onze graskanten liggen, in onze putten en slooten zich wasschen, allen en telkens als er één valt en 't graf bo- vem hem toegaat, hoed af voor hem! want deze heeft de proef tot het einde toe doorstaan en zijn graf is 't graf van een held. Maar zoodra het graf hun heldentaak opsluit, begint onze plicht. Heldengraven zijn geen graven als diegene van andere menschen; de hoogste menschelijke deug den: gehoorzaamheid, moed, doodsver achting, verduringskracht, die ze 't graf invoerden, moeten boven 't graf uitschit teren. Dit verdienen onze jongens tot hun glorie. Dit eischt o"s volk, dat ze danken, en 't nageslacht, dat ze navolgen moet. OA janaM jV* naAnwi^taM naawLi jernoro Ori I Heldenhulde betaalde zijn tol aan liet oorlogsmonster schending verbrijze ling maar heerlijker dan dood en ver nieling: de opstanding en het éénige Diksmuide jaarlijks met zijn honderd duizenden en zijn triomfantelijken IJzer- toren! Laten wij vandaag stil herdenken, de namen van hen die tweemaalge dood werden, eens in hun lichaam en eens in hun ideaal. Hen, wier graf werd ge« schonden en onteerd. Zij, de eerste marte laars tot in den dood gesmaad en ver volgd! De zerken van volgende IJzerjongens werden bevuild en dichtgestreken met cement: Algoet Jules, sergeant 6® linie, Melden Caipentier Al., soldaat 2® Jagers te voet, Alveringent De liroote kmiel. soldaat 4" linie, brugge De Keuster, soldaat O" linie, Demiksent De Keyser £dg., adjudant 17" linie, Bocchout Deraul li., genie 5" divisie, Lokeren Derudder F., korporaal 15" linie, Koekelare Develtere Aug., soldaat S" artillerie, Zedelgem Deveneyns juuen, gesneuveld yi-ir-'i/, Watervliet Dieusart Oct., soldaat 2" reg, gescnut, Aiveringem 12 lietioes i' rans, soldaat I" unie, i urnhout liilleoert tiutiert, soldaat 10® l.nie, Oiul Joos Kdni., x" jagers te paard, Sinaai-VVaas rsoukuyt ilenri, korporaal 4» linie. Dikkcousch Lietaert Jules, soldaat 4" linie, Brugge Mampacy Constant, soldaat 6" linie, Boom Mees Leon, soldaat 6" linie, Boom Kaviels Joz.. soldaat 3" jagers te paard, Edingen Raes Leo, korporaal 5" linie, Antwerpen Koggeman A., soldaat 5" linie, Mechelen Smits Leo, adjudant 16" linie. Antwerpen (2) Smolders Ch., sergeant 6* linie, Gent Stappaerts Fr., soidaat 16® linie, Tielen Tygeien Petrus, soldaat 2" linie, Borgerhout liirneven Karei, brankardier i" linie, Zoersel (2) Vanüersteen Pr., soidaat 4" linie, Overrnecr Van Dyck Louis, soldaat 6® linie, Kumpst Van Eeckhoutte I., soidaat 6" linie, Kumbeke Van Opstal Louis, soldaat, Turniiout Van Petegheni, soldaat 1" linie, Wettercn Van Steenocrgbe Vict.. soldaat 2" linie, jjendermonde Vermeulen j. B.. soldaat 6» linie. Baal Vérschelden H., brankardier 1" linie, St. Niklaas Zwaenepoel I/o, sergeant 4® linie, Breedene. Wie waren de plichtigen? Niemand wist het en ook nu weet men het nog niet. Nooit stelde de legerovemeid een onder zoek in. Het gold immers maar Vlaamsche gesneuvelden. Na den oorlog werd de haat tegen de Heldenhulde-zerke:® grooter naarmate meer elementen, vreemd aan alle leven op het front, zich schrap zetten tegen den nieuwen geest, dien de Vlaamsche Oud- Strijders bezielde. Op bevel van den Minister van Lands verdediging werden, einde Mei 1925, door den dienst der militaire grafsteden, onge veer 130 zerken waaronder de geschon den exemplaren verbrijzeld, om er me de makadamwegen aan te leggen 1 In spijt van een uit alle hoeken van Vlaanderen loskomend protest, werden daarna nog meer dan 500 zerken vernietigd en het is slechts na lange er. bittere onderhande lingen dat het comité in Oktober 1928 weer in het bezit kwam van de 226 nog niet verbrijzel ie zerken. Deze woe-te officleele aanslag was de klop, die allen wakker schudde. Op de zesde Ijzerbedevaart (1925) stroomden dertig duizend Vlamingen bijeen, die den eed van Trouw aan Vlaanderen afleg den en besloten een groctsch monument van Eerherstel op te richten. Daar rijst nu slank onze toren, als een •1 wekkende wijzervoor heden en toe komst; bergend in zijn schoot het ge beente van zeven zinnebeeldige iJzerdoo- den, toreend in zijn flanken de vier beel den van het Vlaamsch IJzeridealisme; en geen dag gaat voorbij, zonder den inge togen groet van tientallen volksgenooten, geen jaar gaat voorbij, zonder den bewus- ten opmarsch van honderdduizenden, die de Vlaamsche dooden trouw komen zwe ren in hun liefde voer Vlaanderen. En straks, bij de XVII® Bedevaart zal wederom gansch het eendrachtge Vlaan deren rondom zijn IJzertoren vereenigd staan! re>s> VOORLOOPIG PROGRAMMA ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1936. 7 uur 's avonds: Aan den voet van den IJzertoren: Concert. Uitvoering van Vlaamsche liederen en internationale mu ziek. 9 uur 's avonds: Aankomst (aan het IJzermonument) van den Estafettenloop van den Vlaamschen Blauwvoetbona; daarna voortzetting van het concert. Volledige belichting van den IJzertoren. De toren zal tot li uur 's avonds be- stijgbaar zijn. ZONDAG 23 AUGUSTUS 1936. 20 Jaar Heldenhulde Hulde aan: F. DEPREZ, F. KUSTERS, H. WILLEMS. v vuilAiiuucag VC 11.IX) U. STipi, pltfCIlllgr H. Mis in open lucht, medegezongen door de massa in de IJzervlakte. (Missa Bre- vis) ter nagedachtenis van onze gesneu velden en voor den Wereldvrede. Begin der IJzerplechtigheid. Bazuinge schal. 1. Grootsche vlaggenoptocht met vlaggenhulde aan den voet van den IJzer toren. Gezamenlijke uitvoering van Het lied der Vlamingen(E. Hiel, Peter Be- noit). Al de liederen worden uitgevoerd onder leiding van toondichter Jef Van Hoof. 2. Toespraak door G. Lefever na mens de Vlaamsche Oud-Strijders. 3. Gezamenlijke uitvoering van Mijn Vlaanderen heb ik hartelijk lief(Th. Coopman, G. T. Antheunis). 4. 20 Jaar HELDENHULDE Hulde aan de geredde zerkjes. Tijdens de hulde uitvoering van Gedachtenis (C. Verschaeve, Jef Van Hoof). 5. Bloemenhulde aan E'. Deprez, F. Kusttrs en H. Wiixenis, en voor den vrede onder de volkeren. 6. Eed van trouw aan Vlaande ren a. Groet van de vlaggen. 7. Toespraak door een frontmakker der 3 gehuldigaen. 8. Iluide door een Zuid-Afrikaner. 9. Gezamenlijke uitvoering van h:t TransvaaLch volkslied 10. Toespraak door Prof. Dr. Fr. Daels, namens het Bedevaaitkomitet. 11. Overhandiging van het Bonds- vaandel aan de u. S. 12. Vredesoptccht der Vlaamsche Oud- Strijders en B. V. O. S. voor het IJzermo nument. Tijdens de Vredes-optocnt ge zamenlijke uitvoering door de massa van: Van Rijswijckmarscn, Wij reizen om te leeren, strijdkreet, In Transvaal, Eiaard- lied, Koppeistok, Ai zingend c vrije lied, Vlaanderen roept, en Groeninge. 13. De Vlaamsche Leeuw Namiddag: Vanaf 3 uur: Concert in de IJzervlakte. Op de markt (tusschen 3 en 5 uur) iZanguitvoering en Vlaamsche strijdliederen. 's Avonds, te 8 uur: Doorlcopcnd con cert in de IJzervlakte. Volledige beiichiing IJzertoren (bestijgbaar tot 11 uur 's a- vonds). .-ré Zie verder uurregeling bijzondere trams. Het Bestuur der Ijzerbedevaart verzoelct ons te willen mededeelen: 1. - Voor toegang tot het terrein van Heldenhulde, waar de plechtighe den plaats hebben, zal het herkenning steeken sluxaa vereischt ivorden. 2. - De herkenningsteekens zijn verkrijgbaar op het Sekretariaat der Be devaart, 35b, Maria Doolaeghestraat, Diksmuide en bij Ultra Montes, 46, Korte Nieuwstraat, Antwerpen, tel. 276.51 en 303.50, en Nieuwstr., 167, Brussel, tel. 17.53.44. Bij de bestelling dient opgegeven met welk vervoermiddel de reis naar Diksmuide zal geschieden. De uurregelingen der speciale treinen zijn in druk. Voor verdere in lichtingen wende men zich ULTRA MONTES of het SEKRETARIAAT DER BEDEVAART. ■■sissiHHMiiii*aiiai5*2SEE23SBiBiaaaMKasaiBaRLJvi>;fiBMHHr.aRa 3. in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie ons zendt in postzegels of stort op post checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van- neste, Drukker, Poperinge, de som van 7,60 FRANK. Voor het Buitenland zende men ons per Internationaal Postmandaat: Uit Frankrijk: 16 frank. Uit Amerika: 24 frank. De Nederlandsche Minister van Waterstaat, Jhr van Lidth de Jeude, heeft een origineel vervoermiddel uitgedacht om een groep Parlementsleden de groote wer ken te laten zien die in het Noorden van het land worden uitgevoerd om aan werkloozen arbeid te bezorgen. Gedurende de venoopen maand Juli hebben de paketbooten van den Oostende- Dover-dienst 47.101 reizigers vervoerd bij vertrek uit Oostende, terwijl zij er 65.9v5 aangevoerd hebben. Het totaal verkeer heeft alzoo 113.042 reizigers bedragen, hetgeen een gemiddeld dagverkeer verte genwoordigt van 3.646. Vergeleken met de maand Juli van het vorige jaar geeft dit totaal van 113.042 een toeneming aan van 38.441 reizigers, weze ongeveer 51,50 Het automobielen-verkeer neemt steed* meer en meer toe en rechtvaardigt ten zeerste het in dienst stellen, vanaf 1 Augustus, van de car-ferrh London-Is tanbul». Inderdaad werden in Juli 1936, 1.932 motorrijtuigen vervoerd, terwijl er slechts 892 en 3o3 verscheept werden ge durende dezelfde maanden van 1935 en 34.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1936 | | pagina 1