Het VI* Katholiek Kongres van Mechelen
uo Wettelijke RègeeHng I
De Burgeroorlog in Spanje
Donderdag geopend onder machtige belangstelling
Ftüa cis 0«dsrs
van schoolgaande Kinders
ter overweging aangeboden
IN HET ROODE NOORDEN
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
p
INTERNATIONAAL OVERZICHT
Heden Zondag 13 September Slotdag te Brussel
met de geloofsbelijdenis van een gansche Volk
De Geestelijke beteekenis van het
massaspel CREDO
Nieuwsjes rond het
massaspel CREDO
rr.
jI§ j
oNpAG 13 SEPTE^BEa/l936.
8BtBQIlWUUWJL|p^UlUUUW^nndlSllHI^
DE HALLE
l^thollek Weekblad van leper J
Bureel
Boterstraat, 17, IEPER. J
=3
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 19.— fr.
Belgisch Kongo 40.fr.
frankrijk 40.fr. g
Alle andere landen 60.— fr.
u)Biinjun»»Huittimmmfitiiii!tiiitiiiiiiiiii!iiu',i]uiiitiiiiiiii!iiiiiiii^
F.KBLAD: 35 CENTIEMEN -
ALLE
£Sua<minn.,iiiiiim:i'!!ii!i!i>i'<;jiai!iiiu]Riuii!im;!iiHtitiHfl!i:nHiisq
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.fr.
i Kleine berichte, (minimum) 4.fr.
fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
Romvber. en Bedank, (min.) 7.fr.
Drukker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
Tel. Poperinge Nr 9
Poatckeckrekening N-" 155.70
Te herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag,
j Annoncen rijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
j ingezonden worden. Kleine be-
rirhten tegen den Donderdag noen.
iitinniiiitimHftrwmminmtffittiti'üHifflitmniiHuumiHmmHti^l
De «toet der Belgische Bisschoppen op weg naar de H. Mi* in de St Romhoutskathedraat.
Het Vlo Katholiek Kongres van Meche
len werd Donderdag 11. onder een mach
tige belangstelling geopend. Het werd
Woensdag aangekondigd door klokkenge-
luid, wijl de Bisschoppen en Kerkelijke
Hoogwaardigheidsbekleeders, die aan het
Kongres deelnemen, in de Dijlestad hun
intrede deden.
Zijn er toegekomen of werden er ver
wacht, behalve Mgr Van Roey die te Me
chelen vertoeft: Z. E. de Pauselijke Nun
tius van België; al de Bisschoppen van
België; Z. Em. Kardinaal Czerdi, Prins-
Bisschop en Primaat van Hongarije;
Z. Em. Kardinaal Lhondt, Primaat van
Polen; HJi. Em. Kard. Verdier van Pa
rijs en Snart van Reims; Z. Em. Mgr Phi
lippe, Bisschop van Luxemburg; Z. Exc.
Mgr De Jong, Aartsbisschop te Utrecht;
de Bisschop van Kopenhagen, eniz.
Donderdag werd het Kongres ingezet
met een Pontifikale Mis in de Metropo-
litane kerk van St Rombouts te Mechelen.
De kerk was te klein om de talrijke toe
gestroomde geloovigen te bevatten binst
den plechtigen dienst.
Talrijke Bisschoppen, Abten en andere
kerkelijke Hoogwaardigheidsbekleeders, be
nevens een groot aantal Ministers, Oud
ministers, Staatsministers en Burgerlijke
Overheden woonden de plechtigheid bij.
De Plechtige Mis werd opgedragen door
Z. Em. Kardinaal Van Roey zelf.
Na de Pontifikale Mis trokken alle deel
nemers van het Kongres 11.000 Con
gressisten hadden zich ingeschreven
naar het klein Seminarie, alwaar de Al-
gemeene Openingsvergadering werd ge
houden en tijdens dewelke Z. Em. Kar
dinaal Van Roey de openingsrede uitsprak.
Lezing werd dan ook gegeven van den
Apostolischen Brief van Z.H. Paus Pius XI
aan Z. Em. Kard. Van Roey met betrek
op het huidige Kongres.
In den namiddag vergaderden de on
derscheidene secties dan cm elk het voor
gesteld punt te bespreken. Onder deze
punten merken wij: Het Godsdienstig
Leven - De Katholieke Actie - Het
Openbaar Leven - Het Gezin- Op
voeding en Onderwijs- Kuituur -
Sociale, Ekonomische en Beroepsorgani
satie n - enz.
Een volledig overzicht geven van alle
werkzaamheden en besprekingen is voor
een weekblad onmogelijk. Deze zijn even
wel ten uiterste belangrijk en wij raden
onze lezers ten zeerste aan Katholieke
Dagbladen aan te schaffen, waarin zij
deze werkzaamheden punt voor punt kun
nen vervolgen.
Heden Zondag wordt het Kongres met
een grootsche plechtigheid gesloten te
Brussel, aan de Basiliek van Koekeiberg
en 's namiddags met eene groote betoo
ging op het Heysel-Stadion. Het zal een
grootsche uiting zijn van Katholiek Le
ven. Meer dan 100.000 Katholieken zullen
er aanwezig zijn.
Mocht het Kongres er toe leiden de
ééndracht onder alle Katholieken te doen
ontstaan!
Bij de opening van bet Katholiek Kongres te Mechelen werd in Sint Rombout»kathedraal een H. Mi* opgedragen welke
door Z. Em. Kard. Van Roey werd bijgewoond.
In zijn boek «l'Idée Socialiste», op blz. 13-14, zet Hendrik De Man,
socialistisch Minister, volgende beginselen uiteen
De opvoeding der kinderen is onmogelijk zonder karaktervorming,
t.t.z. zonder,een voortdurende aanpassing aan bepaalde-richtlijnen van
zedelijkheid^ De vorming van het leven is onmogelijk zonder geloof
aan een behaalde beteekenis van het leven en aan bepaalde rangorde
der waarden.
Opvoedkundig gesproken is de neutrale school dus 'n onding.
Katholieke Ouders tot daar H. De Man,
Minister Viviani zelf dierf verklaren: «La neutralité est un leurre
- onzijdigheid 13 bedrog.
Katholieke Ouders uw besluit zal zijn:
Er is matir één school die voor mijn kind geschikt is: deze waar
het volledig onderwijs ontvangt, ook en vooral in den godsdienst;
waar het onderwezen en tevens opgevoed wordt voor het levenwaar
het gevormd wordt tot een beschaafd en ontwikkeld mensch; de
school waat God zelf. de eerste leermeester is:
DE KRISTELIJKE SCHOOL.
MaaaSlBHPBK2aaBaMMEaaBSaBa.EaSSH»B3MH3»3HKHHB
Credoheet het massa-tooneelspel
dat op den Heysel zal opgevoerd worden;
het is een belijdenisspel. De opdracht van
het Congres van Mechelen is: een slot
dag met 's namiddags een geloofs
belijdenis, die onder vorm van scenisch
spel zou gegeven worden. Het moest dus
noodzakelijk groeien tot een massaspel,
ïiar gansch de bevolking, niet alleen
die aanwezig is op het stadion, maar de
bereiking van gansch het land zou aan
deelnemen. Waar dus de opdracht was,
ten scenisch spel te ontwtrpen, hebben
»'c dan met aile elementen rekening ge
houden die zouden kunnen bijdragen om
het spel in de ruimte als werkelijke ge-
loofsoeiijdenis te laten groeien: zoo ont
wierpen we dan Credomet een eerste
deel: Babyion, waarin de stad van het
kwade bang oprijst aan de horizonten,
biet schril naderenden triomf van zonden
tu kwaad; maar de engelen uit het
Apoealypsis rijzen aan den horizont der
tijden, en toonen het vizioen van het
kwaad dat zoovele ellende bracht: zoovele
zielen die vielen, oorlog en ziekten en dood
en ellende, een machtige klaagstcet over
al het kwade dat in ons land gebeurde
en nog gebeurt. Daarover wordt boete
gedaan en de honderdduizenden en gansch
het land slaan mea culpa en bidden het
Confiteor: men ziet hoe het spel telkens
tot indrukwekkende realiteit wil overslaan.
En ook daar zal dan de boeteprocessie
van Veurne met de kruisdragers komen,
een eenig sensationeel feit dat deze stoet
van kruisdragers optreedt te Brussel en
wel ln een massaspel, om boete te doen
voor al het kwaad van het land. Deze
stoet van kruisdragers wordt overvallen
door de horden van Babyion en ze worden
gekruisigd met Christus, maar ook op
dat oogenblik stort Babyion ineen; en
boven de puinen rijst hoog triomfantelijk
Christus aan het kruis: het sacrificie over
wint in ons land. Het is dan ook op dat
sacrifiicie van Christus en van onze
heiligen (versta: de gecanonizeerde hei
ligen, maar ook van alle goede heilige
zielen die stierven in Gods liefde, na zich
k,''cfctend brui* (dertig meter boog met twintig meter in de breedie) aangc-
ir-b in het portaal der Nationale Basiliek van bet H. Hart te Koekeiberg, ter
gtiegenbeid van bet Katholiek Kor.gre* van Mecheiefb -\
doodgezwoegd te hebben voor heilige op
bouwende taak in geest van sacrificie) op
dat sacrifiicie dus, zeg ik, van onze hei
ligen en van Christus, wordt de schoone
kerk opgebouwd in ons landeke door de
nieuwere jeugd: het wordt een blij bou
wen aan vreedzame maatschappij, op de
fundeeringen van Christus en de heiligen:
Wij bouwen fier! Wij bouwen taai! Wij
bouwen blij! En midden die schoone
kerk (symbool van de katholieke maat
schappij in ons land) zal Onze Lieve
Vrouwke troonen. Door gansch het volk
wordt do belijdenis gegeven van echt
geloof: allen bidden de twaalf artikelen
des geloofs, al de geloovigen van het
land samen met de aanwezigen op het
stadion. De klokken der drie duizend
parochies zullen lulden over gansch het
land op dat oogenblik zoo dat gansch het
land werkelijk in ééne geloofsbelijdenis,
één zich voelt. Het is ook op dat oogenblik
dat de horizonten openvouwen en dat
iond Onze Lieve Vrouwke vijfhonderd
engelen den triomf zingen: Regina Coeli
laetare. Het wordt Paschen van ver
rijzenis over het land: Christus verrijst
over ae duizendkoppige menigte!
JOZEF BOON, C. SS. R.
Te Madrid rterd een nieuwe regee
ring gevormd, de derde sedert het
uitbreken van de burgeroorlog. Aan
het hoofd van deze regeering staat
Largo Caballero, de voorvechter voor
een Sovjet-Staat in Spanje, ook nog
de Spaansche Lenin genoemd. Nog
wordt beweerd dat de elementen uit
de vorige regeering werden overgeno
men. De aftredende Eerste Minister
Giral blijft Minister zonder portefeuil
le. Dit om aan te toonen dat de hui
dige regeering beantwoord aan de uit
spraak van het volk een vijftal maan
den geleden. Doch daaraan gelooft nu
toch niemand meer. ledereen is ervan
overtuigd dat al dit commentaar oog
verblinding is en dat op dit oogenblik
een zuivere communistische regeering
te Madrid aan het bewind is gekomen.
We mogen zelfs zeggen dat de com
munisten reeds meester zijn te Ma
drid en te Barcelona sedert de ver
kiezingen. De wandaden waarvan de
straten dezer twee groote steden ge
tuige zijn geweest in de weken die
op de laatste verrassende verkiezin
gen zijn gevolgd bewijzen ten volle
onze beweringIn het tegenoverge
stelds geval zou de eigenlijke regee
ring zeker we^tusschen gekomen zijn
om een eind k>. pellen aan de moor-
dén. de brOriaWfchtihgèn 'en de plun
deringen, die toen dagelijksche kost
waren. Dat gebeurde juist niet; de
regeering liet alles gebeuren, omdat
ze toen reeds in de communistische
klem vast zat. Nu dat Largo Caballero
zelf aan het hoofd van de regeering
staat zou het onzinnig zijn nog te
durven gelooven aan een wettelijke
regeering te Madrid.
LANGS WELKE ZIJDE IS DE
WETTELIJKHEID?
Over een maand ongeveer schreef
de bekende Professor van de Univer
siteit van Genève, Guglielmo Ferrero,
in het Belgisch dagblad Le Soir
een spitsvondig artikel over de wette
lijkheid van de regeeringen. Volgens
hem zijn alleen die reaeeringen wet
telijk die door de verkiezingen aan
-het .liewind komen. Zij handelen in
opdractif - van het volk volgens de
wenschen uitdrukt door het volk.
Onwettig zijn daarentegen aë^f^pse-
ringen die aan de macht komen aouT
een Staatsgreep tegen de wil van het
volk in. Zoo veroordeelt Ferrero de
huidige Duitsche en Italiaansche re
geeringen als anti-volksche en illegale
regeeringen. De regeering van Madrid
noemde hij wettelijk en de eenig ver
dedigbare.We geven toe dat in gezonde
Dit spel werd ontworpen, op aanvraag
en naar de richtlijnen van het Congres
van Mechelen, door Pater Jozef Boon,
O. SS. R., leeraar der Poësisklasse aan
het College van het Eucharistisch Hart
te Esschen. Hij schreef het scenario en
neemt de algemeene leiding van het
gansche opzet.
Het is geen spreekkoor, maar wel dege
lijk een tconeelspel, een massaspel, waar
een twee duizend spelers aan deelnemen,
met kostumcering, decor, muziek, spreek-
en zangkoren: met een woord, alie
tooneelmiddelcn werden aangewend, met
kleur, klank, bewegingen, enz., enz. Het
moet immers een speittakel zijn in den
vollen zin van het woord: de massa aan
wezigen heelt te kijken, van het begin
tot liet einde, en ook meê te spelen: er
zijn deelen in waar heel dc massa meê
antwoordt en dialogeert.
De regie is in hanaen van Lode Gey sen;
de kostumeering en het decor worden
ontworpen door Ast Fonteyne.
De muziek: een rijke partituur voor
zangkoren (meer dan 6Ü0 man) en too-
neeimuziek met orkest werd gecompo
neerd door Meester Arthur Meulemans,
die ook de diligent zal zijn voor dit mu
zikaal gedeelte van het spel.
Zoo cat samen ruim 3.000 man aan dit
massaspel deelnemen.
deren die gevolgd zijn, was geen wet
telijke regeering omdat ze niet beant
woordde aan de verlangens van de
kiezers en omdat ze misbruik heeft
gemaakt van de haar opgedragen
macht. Die regeeringen waren mein-
eedige regeeringen.
Waren de rebellen dan in hun recht
toen ze de opstand uitlokten en oor
zaak werden van de onmenschelijke
slachting die nu al zooveel weken
duurt? Wij zijn de eersten om toe te
geven dat iedere opstand tegen een
wettelijk gezag, dat de regels van het
natuurrecht eerbiedigt, en die het wel
zijn van de volksgemeenschap na
streeft, niet alleen onwettelijk, maar
meteen misdadig is. De opstand van
Generaal Franco, van het leger en
van het gezondgebleven deel van het
Spaansche volk, is geen opstand van
dien aard. De rebellen of nationalen
of witten, zooals ze ook mogen ge
noemd worden strijden tegen de on
wettelijkheid die was gaan heerschen
in Spanje en die noodzakelijk moest
leiden tot de bolsjeviseering van het
Spaansche volk. Wat nu een commu
nistische Staat beteekent weten we
uit de geschriften van de communis
ten zelf en vooral uit het sprekende
voorbeeld dat Sovjet - Rusland ons
biedt: Wtiar dé wet tan dé haat en
van de drift hoogtij viert, waar de
godsdienst verbannen is daar kunnen
wij, Christenen, ons niet thuis gevoe
len. Tegen zulk een Staat zullen wij
ons desnoods ook met al onze krach
ten verzetten, al moesten wij ook de
martelingen en de gruweldood van de
Spaansche geloovigen ondergaan. Door
hun strijd en de doeleinden die zij
voorop stellen komen de Spaansche
opstandelingen in het raam van de
wettelijkheid.
EN IN DE ANDERE LANDEN?
We kunnen ons nu nog afvragen of
er in onze tijden, nog echte wettelijke
democratische regeeringen kunnen
bestaan. Is er in Frankrijk een wet
telijke regeering? Is de huidige Bel
gische regeering een wettelijke regee
ring? Volgens de zuivere christelijke
Staatsopvattingen moeten we hier
kordaat ontkennen. De Staat is het
middel bij uitstek om de volkeren te
organiseeren en om de stoffelijke en
geestelijke welstand te verzekeren.
IftëéT. onderhoorige moet zich veilig
voelen Nn-jdjn bestaan, in zijn bezit
in zijn familieleven, in dejtèóssfening
van zijn godsdiensT. Bieden de hui
dige democratische regeeringen nog
de noodige waarborgen voor die vei
ligheidOm bij ons land te blijven;
omstandigheden een democratische wat doet de huidige regeering om de
regeering, die de redelijke weergave
is van de gezonde volksmeening een
ideale regeering zou kunnen genoemd
worden. Doch in een tijd zooals de
onze waar de laagste driften bij het
ordestorende elementen te beteugelen.
Om duidelijker te zijn, wat doet men
te Brussel om de vloed van het com
munisme in Belgie tegen te houden.
In naam van de vrijheid, die er een
volk uitgebaat worden in tijden vanbandelooze wordt, laat men zoowel de
kiesstrijd, waar de massa door ophit- slechte als de goede opvoeding toe,
sing en valsche beloften zijn gezond
denkvermogen verloren heeft, kan
men nog bezwaarlijk spreken van wet
telijke verkiezingen en van wettelijke
regeeringen, die daaruit gevormd wor
den. Het zou onzinnig zijn te bewee n
dat de laatste verkiezingen in Spanje
de weergave zijn geweest van de ge-
heele Spaansche volksgemeenschap.
Wel hebben de Spanjaarden gestemd
voor het Volksfront, althans de helft
deed het. Ze hebben gehoopt groo-
tere welvaart, op betere levensvoor
waarden. Maar in geen geval hebben
ze gestemd opdat hun gekozenen anar
chie zouden teelden. Ze hebben niet
gestemd voor de vernietiging van de
kerken, voor de moord op priesters
en kloosterlingen. Zoo'n regeering zoo
als die welke onmiddellijk volgde op
de verkiezingen en zooals al de an-
laat men zoowel de slechte als de
goede Staatsopvattingen tot het volk
doordringen. Het wordt hoogtijd, nu
dat het werkelijk nog niet te laat is,
dat de gezonde groote meerderheid
van de volksvertegenwoordigers de
koppen bijeen steken om een wette
lijkheid te scheppen, die er voor het
oogenblik niet meer is.
Engeland is het eenige la?id in
Europa waar nog een gezonde demo
cratie heerscht. Kunnen wij dat niet
meer bereiken? Ja, als de confessio-
ncele belangen gewaarborgd zijn en
ds politiek niet meer verward wordt
door de strijd tegen de Kerk. Doch
daar zijn we voor het oogenblik veel
verder van dan we ooit geweest zijn.
Alleen een rechtsche front kan bij
ons nog redding brengen.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
iEb£ga**BBtfifci3iiBBEia;ate33E3iaaiBas35i;iiJai*MaiuftBitKsaBaik*u«aiiiBiU
DE STAKING TE CLERMONT-FERRAND
IW
Men weck dnt de prefectuur van Clermont-Ferrand bezet werd door 2.003 bedien
den en w i liledcn die protest vilden aanteckonen tegen do bczeK.'-ig tl-sr fabriek
Micaelin door stakers. Men ziet hier de garde-mobÜe die de be se Kers d-r pit.ee-
tuur uitt e n dri jvea*
Incidentjes kunne)} zich soms vliegens
vlug ontwikkelen. Een groepje levenslusti
ge Vlamingen zit in t hartje van Rijsel
zich te versnaperen aan een flinken demi
(Pernod en fils mogen maar ééns aange-
rproken worden door de heeren wijl de
dames beter doen een onschuldige cham-
pagne-fraisette te slurpen)Daar klinkt of
beter dondert het plots in het café Vive
l'A. R. A. C. en voor de vaart antwoordt
een Fransch-Vlaamsche spuiter ah! oui!
Vive La Rocque Het zou er natuurlijk
onmiddellijk bovenarms opzitten, ware bet
niet dat we heel naïef onze hoedanigheid
van vreemdeling inroepen en beleefd om
een woordje uitleg vragen. L'A. R. A. C. en
La Rocque hoe verwant ze ook klinken,
blijken namelijk water en vuur te zijn.
L'A. R. A. C. beteekent Association Répu-
blicaine (Révolutionnaire beweren velen)
des Anciens Ccm-battants of Republikein-
sche Vereeniging van Oud-Strijders. In
feite een onschuldige titel, ware het niet
dat Henri Barbusse, kcmmunistisch let
terkundige er de voorzitter van is en onze
zegsman een betaald propagandist der
Kommunlstische partij. Kolonel La Ro
cque is de leider der Vuurkruisen en staat
bii de linkschen aangeschreven als de pu
blieke vijand nummer 1. Het was dus vol
strekt niet te verwonderen dat de toespe
ling door een onzer vrienden zeer kwalijk
kon opgenomen worden. Daarom ook ver
zochten we om een woordje uitleg, wat ons
buitengewoon vriendelijk en hoffelijk ver
strekt werd. Want dit mag graag toegege
ven worden onze kommunistische propa
gandist was in da eerste plaats een flink
opgevoed mensch en een charmante
tegenstander. Vooraleer we echter den tijd
hadden om onze vraag te plaatsen, had de
kemmunist het reeds heftig aan den siok
met een tegenstander, die naderhand een
Vuurkruiser bleek te zijn en bovendien
een vriend van den A. R. A. C. man. De
diskussie kreeg het wel warm (de Fran-
schen loopen met de warmte in 't bloed)
maar nimmer overschreed ze da grens an
het hoffelijke. Er was natuurlijk niet de
minste kans dat die twee menschen het
eens konden worden en daar het reeds
tamelijk laat (of beter vroeg!) begon te
geraken, moest de redetwist willens nillens
stopgezet worden. Plots klonk het zeer
krachtig en beslist uit den mond van den
Vuurkruiser, die mordicus zijn werkman
schap staande hield, spijts zijn heeren-
kleedij: «Ecoute mon ami, ca finira par
se casser la grieule i. Luister, mijn
vriend, dat eindigt met elkanders wezen
stuk te slaan
Dit bewijst wel dat, alhoewel uiterlijk
alles rustig, het inwendig gist. Zoowel
rechts als links bereiden zich voor, omdat
ze overtuigd zijn dat het feitelijk niet
anders gaan zal. Het Is natuurlijk een
trieste zaak dat iandgenooten zoo onbarm
hartig tegenover elkaar staan, maar hït is
nog veel triester te vernemen dat het
eindresultaat afhankelijk is van een
broederoorlog. Men kome om de liefde
Gods niet meer aandraven met demo-
kratie, volkswil en parlementarisme. .Men
houde rekening met de feiten. Wie ock de
wettelijke macht bezit, zal ze slechts kun
nen houden ten koste van Be totale onder
drukking der tegenstrevers en om deze
onderdrukking der tegenstrevers en om
deze onderdrukking mogelijk te maken is
een sterke hand noodig. Zcodat de dik-
tatuur zoowel van links als van rechts
komen kan, naar gelang de richting die
overwint. Rustigheidshalve kunnen we
hieraan toevoegen dat een onderdrukking
niet noodzakelijk bloedig zijn moet.
Hst spreekt van zelf dat we de kans
om nader kennis te maken met de kom
munistische propagandist niet lieten ont
glippen, en het'ging des te gemakkelijker
daar het een joviale kerel en een knap
onderlegd man gold.
Over België had hij echter maar «ft
oppervlakkige opvatting en ons land in«
teresseerde hem blijkbaar niet erg.
Over Vlaanderen en de politieke toe»
stand wist hij zoo goed als niets, tenzij
dat de Vlamingen hoofdzakelijk Roomsch-
katholieken zijn. Dan hadden we het
maar over Frankrijk. En hier bleek het
al dadelijk dat voor het oogenblik file
oogen op Spanje gericht zijn.
Wat echter verwonderlijk mag schimen
ls het feit dat de kommunisten voor het
oogenblik schier louter propaganda maken
voor het Volksfront, waarin toch radikaleri
zetelen. De kommunistische leerstelsels
zijn tijdelijk opgedoekt en alle krachten:
worden aangewend om het sukses te ver
zekeren en te bestendigen van het Volks
front. Dit is natuurlijk handige taktlek.
Met de rechtschen aan het bewind wordt
het kommunisme Ie erfvijand voor het
rijk en verliest het zijn kans. Met de
linkschen leeft het en zal het kunnen
rekruteeren. Eens de oclitieke toestand
een beetje rustiger wordt het zwaartepu-
weer op het sociale verplaatst en rr
noegdheid is er op dit geb'ed altijd, zoo -
ze gemakkelijk kan geëxploiteerd worde.
Ook bij een eventueel? overwinning eer
republikeinen in Spanje we schrijven
Oogst en cp dit oogenblik is de burge; -
oorlog nog immer onbeslist) zal het kor.
munisme wel scherper vooruitkomen.
Thans ls zrifs voor de kommunisten heh
Volksfront de ideale formule, de eerde»
wekroep, het eenige ordewoord.
Alle meeningsverschlllen tusschen rac,
kalsn, socialisten en kommunisten (en i
zijn er heel wat) zijn spoorloos verdwenen.
Er is het Volksfront. Slechts dat en niet
anders, voorlocpig althans. Het Volksfront
waagt zijn kans op het nationaal plan in
Frankrijk. Lukt het, dan zorgen de kom
munisten wel voor de bewerking der
geesten en de verschuiving naar Moskou
tos. De mannen kiezen ze uit, het zijn
verduveld geen luilakken en geen lummels.
Om het bewijs te geven dat zelfs kom
munistische propagandisten over het
sovjet-regime zwijgen (en liever langs een
onschuldigen omweg als de oud-strijders-
groe pee ringen hun theorieën ingang doen
vinden) om slechts het Volksfront te
prijzen, kunnen we er op wijzen cat
zekeren avond na een zeer vrank en vrij
moedig gesprek, de kommunist ons
L'CEuvrein de hand stopte met bede
het blad te lezen. L'CEuvre nu ls slechts
een radikaal-socialistisch blad dat in het
Volksfront het verst van het kommunisme
staat. Dat was natuurlijk een handig
maneuver om de onschuldigste zijde van
het kommunisme te laten kennen.
Zoo verstandig wort er te werk gegaan.
Voorname, welopgevoede, zeer hoffelijke
menschen, die allereerst het Volksfront
leeren kennen langs de minst gevaarlijke
zijde.
Nadien, ja nadien komt natuurlijk de
rest. Zelfs over het godsdienstig probleem,
zijn ze voorzichtigWij zijn niet tegen
den godsdienst. V/ij kennen den gods
dienst niet. Vrij aan u te gelooven of niet
Het Volksfront in Frankrijk is geen
schim. Menschen met voorname autos
steken hun overtuiging op zak niet. Het
Volksfront rekruteert in alle milieus. Over
den tegenstand, of liever het verweer
konden we tot ons spijt geen nadere in
lichtingen krijgen. Uitgesteld is niet ver
loren.
Er grijpt een dubbele frontvorming
plaats die vroeg of laat tegen elkaar aan
botst. De heer Vindevogel mag In De-
Standaard beweren dat zijn partij en
het huidig regime gemakkelijk mogen
blijven bestaan. Deze zeer begrijpelijke
bewering is in deze tijden van front
vorming nu reeds een utopie geworden,
zelfs in ons land.
tlBBBBBBBBBBBSBBBBBSBBHBHïBBEBB
De rebellen bezetten het verr oeste Irun en bedreigen San Sebastian.
Tegenstrijdige berir.Vten omtrent de fronten van Madrid, Toledo
en Huesca. De rooden moeten het eiland Majorca verlaten.
De gevluchte roode strijders van Irun worden door de Fransche terug
naar Barcelona gevoerd. Nieuwe regeering Caballero te Madrid.
De soldaten van het nationaal leger bezetten Irun en houden de huizen in 't oog
van waaruit ze kunnen beschoten worden door de laatste verdedigers der stack
IRUN BEZET.
Na talrijke dagen van harden en bloe-
dijirii strijd zijn de nationalen er ten slot
te :n gelukt de rooden te verdrijven uit
Irun en de onmiddellijke omgeving ervan.
Vooraleer de vlucht te nemen naar Frank
rijk, hebben rooae strijders eerst nog de
gansche s„ad in brand gestoken, na de
huizen met benzine te hebben besproeid
opdat de brand een groote uitbreiding zou
nemen. Gansch Irun is een ruïne gewor
den.
Bijna alle inwoners zijn naar Frankrijk
gevlucht.
Spaansch Behobia moest huis per huis
ingenomen en gezuiverd worden.
D3 roode vluchtelingen waren gansch
ontmoedigd en verklaarden dat zij bedro
gen waren geweest door de Madrileensche
Regeering. Velen waren al zwemmend
dcor de Bidassoa naar Frankrijk gevlucht.
Te Hendaye zijn talrijke Spaansche ge
wonden ondergebracht.
In Irun werden docr de rooden. voor
hun vlucht, talrijke gijzelaars vermoord
wijl al wie zijn huis niet wilde verlaten,
werd doodgeschoten. Volgens de corres
pondent van Paris-Soir werden de gij
zelaars er met petroleum overgoten en dan
in brand gestoken. Niet de vliegtuigen
noch de artillerie der rebellen hebben Irun
tot een puin gemaakt, maar enkel de ver-
woestzucht der anarchisten.
BELGEN EN FRANSCHEN
AAN DE VERDEDIGING VAN IRUN.
Ook Fransche en Belgische roeden heb
ben gestreden in de rangen der Spaansche
volks.rc:.ters ter verdediging va 1 irun en
o.ngt zii.g. Eij Iiua zouaen tw.e riari
sche n zijn gesneuveld en twee Belgen. De
Belgische roode strijders verhaalden cat
zij lang alleen stellingen hebben gehou
den, die kort nadat zij ze verlaten hadden,
door hun Spaansche roode strijdgenooten
verlaten werden. Zij verdedigden bijzon
derlijk de brug die Spanje verbindt met
Hendaye (Frankrijk).
Te Irun zijn c.e kickken, die nog in een
toren waren gespaard gebleven, aan het
luiden gegaan, tct groote verrassing van
dezen die nog overgebleven waren, wat se
dert 19 Juli niet meer voorgevallen was.
ZEVEN DUIZEND ROODE MILITIANEN
UIT FRANKRIJK TERUG NAAR HUN
IiAND GEBRACHT.
Zeven duizend leden van de roode mi
litie, die de streek van Irun hadden ver
dedigd en naar Frankrijk waren gevlucht
na verslagen te zijn geweest, werden door
de zorgen der Fransche Regeering per
speciale treinen terug naar Barcelona ge
voerd, alwaar zij opnieuw in de strijden
de milities werden opgenomen.
Te Bordeaux hadden die lieden nog de
onbeschoftheid, bij hun overbrenging, een
kloosterzuster en een verminkte te belee-
dlgen, alsook een generaal; de twee laat
st en moesten een schuilplaats zoeken in
een nabijgelegen politiepost. Omdat een
trein met bedevaarders uit Lourdes naast
de trein van de roode militianen kwam te
staan zongen deze de Internationale
en begonnen te schelden. Dit alles bleef
ongestraft.
Schoone niei-inmengings-politiek van
Frankrijk!
i '/ic verreis i' bla~'l
1