Het anti-Communistisch Front Het antwoord van Eden aan Mussolini jTi ROND DE CONCENTRATIEGEDACHTE Naar Katholieke-VIaamsche samenw KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER DE STROGHING IN 'T KATHOLIEKS VLAAMSCHE LAND WE ZENDEN ONS BLAD HOEFSMEDERIJ INTERNATIONAAL OVERZICHT WAT V.N.V. ZEGT PAUL DE M0NT OVER DE REXBEWEGING HET GEDACHT VAN D' A. VERBIST, SENATOR, VOORZITTER DER K.V.V. DE GEEST IN ï)E ANDER PROVINCIES 3 ZONDAG 15 NOVEMBER 1326, DE HALLE JCathoIiik Weekblad van leper S Bureel: Boterstraat, 17, IEPER. ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per post) Binnenland 20.fr. Bete'"!1 Kongo 40.fr. g Frankrijk 40.fr. §j Aüe andere landen 60.fr. g 0 Ut lifter kers rijn verantwoordelijk voor jjj| kun artikels iiiiiiiiiiiiiiii:iiiiiiiiiiiiiiiiniiuiiuiiiuiHiitiiiiiiiiii!iiiiiiii»ii .10 BLADZIJDEN. - 35 CENTIEM.j 4' JAAR. N 46. TARIEF VOOR BERICHTEN: 1 Drukker-Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge Tel. Poperinge Nr 9 Postcbeckrekening Nr 155.70 Kleine berichten per regel 1.fr. II 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. M s Kleine berichte, (minimum) 4.fr. Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. I g Te herbalen aankondigingen: 1= prijn op aanvraag, g Annoncen zijn vooraf te betalen en rs H moeten tegen den Woensdag avond ingezonden worden. Kleine be- j s richten tegen den Donderdag noen iff fp .liilllllllllllllllllllillllilliiliiliillliltI'iltllttlltlKWffltflilüül li.tniti! 3 Het gedacht van HET HANDELSBLAD VAN ANTWERPEN De omstandigheden verwekken tns in de politiek van een land strooniingren, die sterker zijn dan alle partijberekeningen en groeps- indeelingen en hun invloed doen gelden op de leiding en liet bewind. Men ondervindt het vandaag hij de moeizame onderhandelingen die op de samenstelling van de Katho lieke Vlaamsche Volkspartij zijn gevolgd. Meer en meer wint de overtui ging veld dat de tijd der combi naties voor de regeeringsvorming voorbij is en dat het anti-commu nistisch front nog het eenige is dat in het Vlaamsche land wij spreken van het Vlaamsche land alleen omdat wij niets willen af nemen van de zelfstandigheid der Vaalsche Katholieken in zijne verschillende schakeeringen ver langt. Het zijn én binnenlandsche én buitenlandsche gebeurtenissen die aan alle vooroordeel of vooringe nomenheid het zwijgen hebben op gelegd en de Katholieken van alle schakeeringen naar de concentra- tie-cedachten drijven. Binnenlandsche gebeurtenissen heeft men ooit een onbeschaam der schouwspel bijgewoond dan de openlijke steun door de Socialisti sche Partij, die dan toch als regee- ringsoartij tot meer omzichtigheid verplicht was, aan de communisten der zoogenaamde «wettige» regee ring van Madrid gegeven? Den dag dat La Passionaria op het verhoog van het Socialistisch Congres verscheen en 's avonds kwam paradeeren in de salons van Staatsminister Vanderveldeden dag dat men den ronselaar en wa pentrafikant Jean Delvigne aan Belgie wilde opdringen al4 Konink lijke Commissaris voor de wapen- frbrikatie dien dag is er in het Vlaamsche land een beweging van verzet ontstaan die alle aarzeling heeft doen ophouden. Buitenlandsche gebeurtenissen [hebben de anti - communistische strooming ontzaglijk versterkt: de massamoorden op priesters en lee- Vtn in Spanje, het afstoken van kloosters en kerken op groote schaal in dit zelfde land, de onrustwek kende voorvallen in het naburige Frankrijk, met hunne bezettingen van fabrieken en voortdurende so ciale onlusten, hebben de maat doen overloopen. Des te meer daar intusschen dit alles werd goedgekeurd door de Belgische socialistische partij, die geen woorden van sympathie en solidariteit genoeg had, zoowel voor de Spaansche als voor de Fransche kameraden Is daardoor het vertrouwen ge schokt dat men in de regeering stelde? Moet zulks verwonderen, wanneer de groep, die het meeste ministers in het Kabinet telt, alles gedaan heeft om wantrouwen te doen ontstaan Wij willen de oogen niet sluiten voor dit verschijnsel, omdat het ons dwingt er de consekwenties uit te trekken, zooals onze bevolking er eene uit trekt. En die consekwentie is eenvoudig; Katholieke concentratie in deri ruimsten zin, groot Katholiek anti communistisch Blok, dat allen ver- eenigt die het Katholiek Blok aan vaarden, zonder ook iemand uit te sluiten. Dit niemand uitsluitenis de eenige struikelblok in de luopende onderhandelingen en dat heett de JHeer Minister Rubbens zelf geen onoverkoombare genoemd. In zijne rede te St .Niklaas hield Minister Rubbens een warm' plei dooi voor de eendracht der Ka- lEHSaSHHBBBBHMHHEHiafl tholicken en de concentratie van alle katholieke krachten Moet Rex erbij zijn? Onze lezers weten wat de Minls- er over gezegd heeft: Tusschen een partij als de onze. die er steeds prijs op gesteld heeft opbouwend werk te verrichten en mee te werken aan de Staatsleiding en een partij die gegroeid is in de kritiek en de oppositie kan de af stand begrijpelijkerwijze niet met één stap worden overschreden. En anderzijds tusschen een partij zooals de onze die reformis tisch is, en een andere zooals Rex, die onmiskenbaar streeft naar een totalitair regiem en aanstuurt op een Staatsgreep, en die daartoe mid delen aanwendt die beslist onwaar dig zijn, is de afstand mijn inziens van dien aard, dat hij niet kan over brugd worden vóór dat die groep tot gezondere opvattingen en waar diger methodes zal gekomen zijn Wij kunnen dit oordeel, breed opgevat, onderschrijven, al staat het dan ook vast dat, van on waardige methodesgesproken, wij in de laatste weken een merk- waardigen ommekeer hij den Heer üegrelle en bij de Rexpers hebben vastgesteld Terwijl daarentegen de «onwaar dige methodes van het Belgisch socialisme, door 7 ministers in de Kroonraad vertegenwoordigd, ten opzichte van het «Frente Popular» geen oogenblik hebben opgehouden. Dit is het dat het Katholieke land vóór en boven alles ziet en nog zou zien, zelfs al moest Rex volharden in dwalingen, die er een negatieve partij van maakten, terwijl alleen eene constructieve partij op hoop van zegen kan leven. Zoo ver staan we vandaag en het Katholieke Vlaamsche volk heeft te kiezen. In de volksvergadering te Oos tende verklaarde M. Verbist, na een bestrijding van de dictatuur: Wij reiken de hand aan allen. Hier staan we, en God met ons! God met ons, in den strijd tegen het communisme, dat de ergste vorm van dictatuur is die in de wereld bestaat. TAXANDER. A Dat is wel: Katholieke Concen tratie in den ruimsten zin; één katholiek blok tegen het commu nisme. Zoo moet het zijn. IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie ons zendt in postzegels of stort op post- checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van- neste, Drukker, Poperinge, de som van 2,40 FRANK. Voor het Buitenland zende men ons per Internationaal Postmandaat: Uit Frankrijk: 5,60 fr. Uit Amerika: 8.40 fr. KARDINAAL PACELLI NAAR DE V. S. VAN AMERIKA BEKENDMAKING Er zullen in December 1936 leergangen van hoefsmederij geopend worden te Yper in de smis van M. Leon Vandermarliere, Meester-hoefsmid, Rijsslstraat, 170. Wor den tot de lessen aangenomen al de hoef smeden en personen, die ertoe de aan vraag zullen gedaan hebben aan M. Louis Scharlaken, Dokter in de veeartsenijkun de te Koeselaere, door den Heer Minister van Landbouw gelast met het geven der leergangen. Bij de aanvraag die moet toegezonden worden vóór 30 November 1936, moet een uittreksel uit hun geDoor.eatk gevoegd worden. Zij zullen daarna een bijzondere uitnoo- diging ontvangen, meldende aag en uur van net beginnen der leergangen. De hoef smeden moeten zich voorzien van de klei ne werktuigen welke zij noodig hebben om net hoeiijzer te mak.n. DE WAPENSTILSTANDVIERING IN DE HOOFDSTAD t mm HEER ANT. EDEN Eneelseh Minister van Buitenlandsche Zaken. 'Wens de herdenking van den wapenstilstand tc Brussel speldde de Koning het dfen der Yuurkruisen op een kussen, dat daarna aan den voet van het monument aan den Onbekenden Soldaat gelegd werd. De Koning van Engeland, Ed ward VIII, heeft bij zijn troonrede, naar aanleiding van de heropening van het Engelsch Parlement, gezegd dat zijn land trouw blijft aan de Volkenbond en aan het Locarnovact. Een paar dagen later heeft Eden, Minister van Buitenlandsche Zaken, het Engelsche standpunt nader toe gelicht en getracht door bezadigd heid en rustig overleg de indruk door de rede van Mussolini te Milaan ver wekt, eenigszins te neutraliseer en. Tegenover de gestorven of stervende illusies van de Duce neemt ook Eden positie en waar Mussolini ze de ge- nadeklop wil toedienen tracht hij hoop op nieuw leven op te wekken. Waar Mussolini spreekt als de ver tegenwoordiger van het vasteland dat zich bedreigd voelt, vraat Eden heel rustig, als iemand die verwittigt te gen voortvarendheid, als de vertegen woordiger van het zelfgenoegzame Engeland dat op het oogenblik door geen enkel land en door geen enkel gevaarlijke ideologie bedreigd wordt, de oude John Bull die Europa, het grillige kind een beetje raad wil ge ven. Hij antwoordt op de rede van de temperamentvolle Mussolini en voor al op enkele punten", zooals, de Vol kenbond, het Locarnopact, de ontiva- pening en het vraagstuk van de Mid- dellandsche Zee. DE VOLKENBOND MOET NIET STERVEN Volgens de Italiaansche leider zou de Volkenbond radikaal moeten her- nieuwd worden, iets waarvoor hij niet veel kans ziet, anders moet ze ver dwijnen en hij zou hierover niet treuren. Eden is de dokter die nog een poging wil wagen om de zieke te redden en hij heeft goede hoop dat hij hierin zal lukken. Hij geeft toe dat de Volkenbond een bloedtrans fusie zou moeten ondergaan en na melijk in dien zin dat ze niet mag blijven het statu-quo verdedigen. Dat beteekent eenvoudig dat hij voortaan rekening moet houden met de evolu tie die Europa ondergaan heeft sedert de oorlog. Tot nu toe was het statuut van de Geneefsche instelling verbon den aan de na-oorlogsche verdragen en vooral aan het Verdrag van Ver sailles. Ze heeft het tegen alles en iedereen hardnekkig verdedigd en geen duimbreed toegegeven aan ze kere rechtmatige grieven van Duitsch- land, Oostenrijk en Hongarije. In dien zin heeft ze bijna uitsluitend het Fransche standpunt verdedigd, eenigs zins gematigd door de invloed van Engeland. Dat was ook de tijd van de onbeperkte politieke invloed in het na-oorlogsche Europa, waar alle klei ne landen zich schaarden om het vaandel van de glorievollen overwin naar. Het verbitterde Duitschland is er toen uitgetrokken om plaats te maken voor een Fransch uitgenoo- digde Rusland, die er dankbaar ge bruik van gemaakt heeft om allerlei verderfelijke princiepen en theoriën in te burgeren en de internationale atmosfeer zoodoende nog meer te ontredderen. Als Eden de statu-quo politiek van de Volkenbond verwerpt dan bedoelt hij heel zeker dat zijn statuut moet los gemaakt worden van de na-oorlogsche vredesverdragen. (BBBSBSaBBBXBSSBBBBKBSlBaaans Zoo zal er veel bitterheid verdwijnen uit de harten van zekere leden en Duitschland zal er geen bezwaar meer tegen hebben om terug te keeren. Als Eden het zoo meent zal er in ieder geval nog veel meer moeten veran deren. Zelfs wanneer het Verdrag van Versailles opgeheven wordt zal Duitschland nog niet zoo heel rap naar Genève ALLE TENDENSEN VERTEGEN WOORDIGD! 'ArfV Eden zegt ook ergens dat in de Volkenbond alle tendensén moeten vertegenwoordigd zijn, wat beteekent dat naast de Franschen, de Russische die gelijkloopend zijn ook de Duit- sche en Italiaansche zouden moeten toegelaten worden. Doch Duitschland zal nooit met een Russische afgevaar digde willen onderhandelen, zoolang Rusland zijn huidige theoriën en strekkingen blijft verdedigen. Het is trouwens de grootste dwaasheid die de Volkenbond sedert den oorlog ge daan heeft, een soort zelfmoordpo ging, Sovjet-Rusland te willen aan vaarden als lid. De Volkenbond streeft er naar in de wereld orde en vrede te brengen. Hij wil een soort opper- gerechtshof zijn die alle geschillen, aie tuschen de landen oprijzen tracht bij te leggen en Rusland of de komin tern, wat tenslotte hetzelfde betee kent, streeft juist het tegenoverge stelde doel na, wanorde en anarchie, teneinde het communisme overal te doen zegevieren. Wij deelen niet in het optimisme van den Heer Eden zoolang het communisme niet offi cieel veroordeeld, wordt door den Vol kenbond zoodat Rusland zich ver plicht ziet er uit te trekekn. ONTWAPENING EN LOCARNOPACT De ontwapeningsillusie is nog niet dood voor Eden. De pogingen om tot een beperking van de bewapening te komen moeten niet opgegeven wor den en om te beginnen kondigt hij aan, dat Engelandzijn bewapenin gen zal verhoogen. Dat zal wel een criterium zijn van diplomatische be hendigheid: tooorden wekken maar voorbeelden trekken. Niettegenstaan de de goede luim van Sir Éden kun nen wij maar moeilijk gelooven dat hij meent wat hij zegt. Ook het Locarnopact moet niet op gegeven worden. Niettegenstaande de betrokken landen zeer verschillen in hun meeningen hoopt de Engelsche Minister van Buitenlandsche Zaken dat een nieuw Locarnopact tot de nieuioe mogelijkKèüen behoort. Zelfs Belgie beweert aan zijn, verplichtin gen te dier zake getrouw te blijven. Wij gelooven dat de internationale toestand nog een beetje zal moeten evolueeren en zouden daarna een verbond tusschen Engeland, Italië, Duitschland en Frankrijk met vreug de kunnen begroeten, doch Belgie mag er voor deze keer gemakkelijk buiten blijven en zoo zal het ook wel de groote meerderheid van het Vlaam sche volk meenen. Dat de Belgische regeering zich nog gebonden acht aan het gegeven woord kunnen we aan nemen zoolang het eerste Locarno pact niet definitief opgezegd is door al de partijen, maar eens dat het zoo ver is moet ze, de wil indachtig van het grootste gedeelte van de bevol king, alle nieuwe verplichtingen ver mijden. EN DE MIDDELLANDSCHE ZEE Tenslotte antwoordt Eden op het voorstel van Mussolini, waar hij aan stuurt op een overeenkomst betref fende de belangen van Italië en En geland in de Middellandsche Zee. Hij ziet niet in waarom zoo 'n overeen komst niet zou mogelijk zijn. Enge land wenscht alleen een vrije ver bindingsweg naar zijn overzeesche bezittingen en wil hierdoor geenszins de belangen van Italië schaden, dat door zijn ligging heelemaal op de Middellandsche Zee aangewezen is. Doch daarom mag Mussolini deze zee ook niet maken tot een uitsluitend Italiaansche zee, waar de Engelschen zouden beschouwd worden als onge- wenschte vreemdelingen. Zoowel de rede van Mussolini als deze van Eden zullen veel bijdragen om de goede verstandhouding tusschen de twee landen te herstellen en we verwach ten dat binnenkort zal onderhandeld worden voor een overeenkomst. i Verboden nadruk.) ROSKAM. 133 UIT EEN BRIEF VAN KAMERLID BORGINON In sommige kringen wordt tegen het onderhandelen met Rex opgeko men omdat Degrelle streeft naar «dik tatuur». In een brief die Kamerlid Borginon schrijft aan Heer Adv. Muilier, zegt hij onder meer: Ook wij verwerpen eiken vorm van diktatuur, die van Degrelle, gelijk iedere andere, en de leider der Rex-beweging zelf heeft niet alleen elk streven daartoe ontkend, maar het stellig veroordeeld, als strijdig met de gansche traditie van deze gewesten, en onvereenigbaar met »het karakter van Walen zoowel als Vla- mingen. Wij bevestigen dat de principieele ba- sis voor een innige verstandhouding voorhanden is, en dat wij bereid zijn »ovcr het verleden de spons te vagen. Thans wordt er onderhandeld. Zal morgen de strijd weer oplaaien? Hoe afschuwelijk ook die gedachte, het V.N.V. hoeft er niet voor beducht »te wezen, omdat het zich NIETS zal te verwijten hebben. A Die eerlijke verklaring van Advo- kaat Borginon mag ons geruststellen en moet ons bevredigen. EEN «POLITIEKE RAAD VAN REX WORDT OPGERICHT. DE ZELFSTANDIGHEID VAN REX-VLAANDEREN Op uitnoodiging van de Kath. VI. Een heid te Berchem gaf Senator Paul de Mont Maandagavond een uiteenzetting over de politieke ontwikkeling der Rex- beweging, waar hij onder meer volgende verklaarde VOOR KATHOLIEKE VLAAMSCHE CONCENTRATIE De tijd is gekomen om onze actie van het agitatorisch naar het politiek terrein te verleggen. Hoe men het ook draaie, de katholieken zullen altijd het gres leveren van de Con centratie in Vlaanderen. Het meegaan met de huidige regeering bestendigt alleen de marxistische overheersching, vermits de verdeeldheid van de nationale groepen wordt aangewakkerd. Zonder Rex is geen nationale meerderheid meer mogelijk. Het akkoord Rex-V.N.V. kan een goede verstandhouding niet in den weg staan. Het werd tot stand gebracht door Romsée en Elias eenerzijds en Prof. Mertens en ik-zelf anderzijds. Zijn wij dan zulke ge vaarlijke avonturiers, dat men boven een akkoord met ons een samengaan met lo- De Staatss: kretaris van Z. H. de Paus Pius XI, Z. H. Em. Kardinaal Pacelli, ver liet op 30 September Rome met bestem ming van de V. S. van Amerika. De Kar dinaal vertoefde reeds te New-York, Bos ton en Washington en zal nog andere groote centrums van de Vereenigde Staten bezoeken. Hij heeft de vier Amerikaansche Kardinalen gezien. Kardinaal Pacelli werd ook door Presi dent Roosevelt ontvangen. De onderhandelingen die Kardinaal Pacelli aanknoopte met de overheden der V. S. hebben tot gevolg gehad dat diplo matieke betrekkingen zullen hervat wor den tusschen het Vatikaan en de V. S. van Amerika. Er zal een nunciatuur van het Vatikaan zijn te Washington en een gezantschap der V. S. in het Vatikaan. lEEEIBBBBBBEBBEaBBBSflBBBXaBBE gebroeders en antl-klerikalen verkiezen zou? ONZE METHODES MOETEN HER ZIEN WORDEN» Sprekend over de dictatuur en over de methodes van Rex zegt spreker o.m.: Het nastreven van persoonlijke dictatuur is in strijd met de Rex-leer. Het manifest van Rex-V.N.V. is in dit opzicht duidelijk genoeg. Onze methodes moeten herzien worden, gaat hij verder, vermits het eerste sta dium onzer actie voorbij is. Als er een concentratie tot stand komt is onze plaats daarin aangewezen, wat dan nieuwe ver plichtingen meebrengt. De opvattingen Rex-V.N.V. zijn identiek en worden ge meenschappelijk gepropageerd. Rex er kent het bestaan van twee nationale groepen in België, daarom kan Rex zich aanpassen in Vlaanderen en in Wallonië. Rex wil geen hinderpa"' zijn bij de con centratie in Vlaanderen. Het is onzinnig te komen aandraven met het geheim accoordIndien de K.V.V. er zóó op stond, dan had ze Rex-Vlaanderen maar bij de onderhandelingen moeten betrek ken. Doch ons accoord is zoo vast dat men te vergeefs zal pogen er een wig tusschen te drijven. DE INRICHTING VAN REX-VLAANDEREN De Heer de Mont deelt de belangrijke beslissingen mede, welke door de Rex-lei- ding werden genomen: 1. Een politieke raad van Rex zal wor den opgericht bestaande uit drie verte genwoordigers van Rex-Vlaanaeren, drie van Rex-Wallonië en twee van Rex-Brus- seL Dit zal voor goed een einde stellen aan de legende der persoonlijke dictatuur. 2. De vertegenwoordigers en verant woordelijke personen van Rex-Vlaande ren zijn: Prof. Mertens, Paul de Mont en een derde wiens naam nog niet kan ge noemd worden. 3. Rex-Vlaanderen is al lang, autonoom. De drie voornoemde personen zijn ge machtigd om alle verbintenissen aan te gaan. Hunne handteekening is bindend. 4. Rex is bereid mede te werken met en toe te treden tot elke Vlaamsch-nationale concentratie cp grond van het manifest van Rex-V.N.V. 5. Indien blijken moest, dat een bepaal de formatie onmogelijk moest zijn, dan is Rex, in samenwerking met V.N.V., be reid een anderen vorm van concentratie te onderzoeken.. Op Rex kan gerekend worden voor het antimarxistische front. Wij strijden met open vizier, besluit spreker, die ons ach- terbaksche bedoelingen toeschrijven ken nen ens niet. Rex-Vlaanderen is de Vlaamsche Katholieke Concentratie gene gen. Indien ze geen werkelijkheid wordt zal de schuld zeker niet bij ons liggen. De Heer de Mont werd langdurig toe gejuicht. Daarna ontspon zich een vrucht- oare bespreking. VLAMINGEN, VOL VERTROU WEN EN IN GEESTDRIFT MOET GIJ ALLEN MEEBOUWEN In een radiorede, Donderdag avond, richtte Senator Dr A. Verbist, Voor- ziUer der Kath. Vlaamsche Volks partij, het wooord tot al zijn Vlaam sche Volksgenooten. Het was een uiteenzetting van het doel betracht door het Directorium en oproep tot samenwerking van alle Arbeiders, Boeren, Middenstanders en Vlaamsche Intellectueelen. Alle Diktatuur werd er hevig afge keurd, en als slot verklaarde Heer Verbist als volgt: Vlaamsche Volksgenooten, In naam van het Directorium der Katholieke Vlaamsche Volkspartij roep ik U op tot loyale en kracht dadige samenwerking Wij willen werken in den geest van het Congres van Mechelen, in de lijn van het Congres der Vlaamsche Concentratie van Leuven. Vlamingen, vol vertrouwen en in geestdrift MOET GIJ ALLEN mee bouwen aan de Vlaamsche-Nationale orde in de Katholieke Vlaamsche Volkspartij. IB3B LEENING DER VERWOESTE GEWESTEN 1922 174c TREKKING Dinsdag morgen had te Brussel de 174e trekking plaats van de Leening van de Verwoeste Gewesten 1922. R. 197.544 Nr 13 wint 250.000 fr. R. 197.544 Nr 11 wint 100.000 fr. De andere nummers van de voornoemde reeks en de nummers van de reeks 116.489 zijn betaalbaar met 312,Sd tr. ot 300 fr, naar gelang zij al ot niet aan de kon versie werileu onderworpen. We mogen met vreugde aanstippen dat gedachte veld wint van concen tratie in den geest aangeduid op het Congres van Mechelen door Z. Em. Kardinaal Van Roey die samenwer king vroeg van al de Katholieken. Het zou ons te ver lelden hier vol ledig verslag te geven over al wat in dien zin deze week op volksvergade ringen en in katholieke bladen ge zegd en geschreven werd; we moeten ons bepalen met eenige treffende uit treksels. OP DE VOLKSVERGADERING TE IEPER waren een 700-tal aanwezigen. Onder de aanwezigen merken we op: Heer Advokaat Lommez, Besten dig Afgevaardigde van West-Vlaan- deren; de Heeren I. Delahaeye, Jos. Vandermeersch, Pattyn, Lemahieu, allen Gemeenteraadsleden van de stad leper, verder H. B. Vermeulen, VI. Nationalistisch Provincieraadslid en Bestendig Afgevaardigde; H. Ad vokaat Verstraete, plaatselijk V.N.V.- leider; H. Charles van Reninghe de Voxvrie, Rexistisch leider voor leper. Op het podium de twee sprekers. De Heer Advokaat DEGROEVE, uit Brugge, die Prof. De Vleeschouwer vervangt, heet de aanwezigen wel kom. Hier wordt geen tegenspreke- liike meeting gehouden, zegt spreker. Het Directorium van de K.V.V. gaf ons opdracht U een uiteenzetting te geven van hare taak. Al wie bekom merd is met de toestand van ons volk, en met de toestand van de Kerk in dit land, Is hier welkom. Het woord wordt aan den Heer Advokaat VAN- DEKERCKHOVE gegeven. «WIJ BLAZEN DE VERZAMELING...» De aanspraak van Heer Adv. Van- dekerekhove was een oproep tot con centratie zonder exclusieve, van Ver- dinaso over V.N.V.-Rex. Parti Social Catholique, A.C.W. tot K.V.V.. Er is maar één strijd: de strijd tegen het groeiende communisme. De uiteenzetting werd heel zakelijk en klaar voorgesteld en herhaaldelijk werd de spreker door luide toejui chingen onderbroken. Advokaat Vandekerckhove behaal de veel bijval om zijn klaarziende, gezonde aanspraak. DE V.N.V. LEIDER VRAAGT HET WOORD. Onmiddellijk na deze spreekbeurt vroeg H. Advokaat Verstraete, plaat selijk leider van V.N.V., om namens het V.N.V. een klein woordje van in stemming met de spreker te mogen zeggen, dit in den geest van volle dige concentratie en samenbrengen van alle katholieke Vlaamsche krach ten. Het ging er over de houding van het Directorium tegenover de rede van den Koning, over de buitenland sche politiek en tegenover de verzwa ring der militaire lasten. Advokaat De Groeve doet opmer ken dat hij dit niet mag toestaan, dit naar de opdracht gekregen van het Directorium. Advokaat Verstraete doet vruchte loos opmerken dat in andere verga deringen aan de Nationalisten een stoel aan het bureel werd aangebo den, wat hier niet is gebeurd, en dat de Nationalisten ook het woord werd verleend. Ziende dat niets baat, ver laat hij de zaal, gevolgd door enkele V.N.V.-ers. ADVOKAAT DEGROEVE AAN HET WOORD. «ALLE KATHOLIEKEN ZIJN WELKOM.» Na deze incidenten die wat herrie in de zaal hebben teweeggebracht, nam Advokaat DEGROEVE zelf het woord. Na aangetoond te hebben hoe het liberaljsme eigenlijk de schuld draagt van de choas waarin we nu leven en worstelen, betoogde spreker, dat alleen de terugkeer tot de kriste- lijke opvatting van het leven, waar de menschen mekaar als broeders be schouwen, en de arbeider niet langer in zijn patroon een vijand ziet, onze maatschappij kan redden. We houden veel van Vlaanderen. De rol die Vlaanderen heeft gespeeld in de geschiedenis van de Westersche beschaving is niet gedaan. We moe ten weer aanknoopen met de traditie. We moeten terug een groote rol gaan spelen. De Staat moet ons hierin met al zijn krachten medehelpen. Sprekende over diktatuur, zegt spre ker, dat ons volk steeds vrij was, en deze vrijheid behouden wil en zal. De persoonlijkheid van de mensch, gaat Doven het belang van den Staat. Wij, Katholieken, kennen maar één leider, één ftihrer: God! (Toej.) Hij sluit met een oproep tot alle Katholieken. Er aal aan niemand ge vraagd worden: Wat wilt ge? Fede ralisme, bestuurlijke scheiding of wat anders? Het kan ons niet schelen. ALLE Katholieken zijn welkom in de rangen van de K.V.V. Eerstdaags zul len overal plaatselijke vergaderingen worden belegd voor den uitbouw van de K.V.V. Komt en sluit aan! Een stem in de zaal: «Laat dan ook de VI. Nationalisten aan het woord.».) Na een kort dankwoord, gaat de vergadering uiteen. Er wordt fel ge redetwist. Wij vinden het jammer dat in de Volksvergaderingen, ingericht door het Directorium, geen gelegenheid gegeven wordt aan V.N.V.-Rex om een motie voor te dragen. In leper werd deze aanvraag door Adv. Verstraete heel rustig en in con centratie-geest gedaan. Zich daaraan onttrekken is den schijn geven dat het Directorium be vreesd is voor een anders gedacht. En dat doet in zulke vergaderingen meer kwaad dan goed. En best ware nog: eerst akkoord maken en dan volksvergaderingen iiuuden met sprekers ucr verschillen de groepen sprekend In zelfden zin. Katholieken moeten dat kunnen! We moeten in poiltiek naar veel meer nastenliefde en rechtzinnigheid. DE VOLKSVERGADERING TE OOSTENDE «WIJ REIKEN DE HAND AAN ALLEN.» Vrijdag avor.d van verleden week had de Volksvergadering plaats te Oostende. Traden op als sprekers: Heer Se nator Verbist en Advokaat Muilier. Heer Verbist sloot zijn rede met te zeggen: Wij retken de hand aan allen. Heer Advokaat Muilier verklaarde onder meer: De onrust die Iieerscht in maat schappelijk en politiek opzicht in ons land zal en moet verdwijnen door een loyale samenwerking van alle katho lieke Vlamingen wat betreft maat» schappelijke solidariteit, Vlaamsen nationaal gevoelen en christelijke le vensopvatting. En hij besloot zijn rede met den oproep: «De beschaving ls bedreigd! laat ons een nieuwe maatschappij op bouwen gesteund op het woord óet Pauzen. Beide aanspraken werden warm toegejuicht. Met genoegen bestatigen we dat Heer Muilier zijn zienswijze heeft veranderd. Kortrijk en Brugge wa ren een slechten inzet. Nu zijn wtf op de goede baan. -«o»- DE VOLKSVERGADERING TE ROESELARE GEESTDRIFTIGE VERGADERING. VERHEUGEND SUCCES. Uit Roeselare vernemen we: De groote volksvergaderingen van de Katholieke Vlaamsche Volkspartij bren gen stilaan maar zeker meer klaarheid en eenheid van inzicht onder de katho lieke Vlimingen die toch hetzelfde hoofd doel nastreven. Maandag avond werd in de zaal Pa» triatej 8 uur, te Roeselare, een verga dering gehouden van de Katholieke Vlaamsche Volkspartij, die werd voorge zeten door Senator Van Coillie en die door een zeer talrijk publiek werd bij gewoond. Op deze vergadering, waarop Oud-Mi» nister Sap, Senator Giles de Peüchy tü verscheidene andere Kamer- en Senaat- leden uit de provincie tegenwoordig wa ren, werd liet woord gevoerd door Se nator Verbist en door Adv. De Groeve, van Brugge. De vergadering is tot een waar sukse? uitgegroeid. Door beide sprekers werd geen woord uitgebracht dat niet doof Katholieke Vlamingen, Vlaamsch Natio nalisten en Rexfsten inbegrepen kon bij getreden worden. Het woord Re-eist o| Vlaamsch Nationalist werd zelfs niet e<:.$ uitgesproken. Beide sprekers drongen aan op samen werking van ALLE Katholieke Vlamin gen en werden dan ook geestdriftig toe gejuicht. -to»- GEESTDRIFTIGE VERGADERING TE TURNHOUT Te Turnhout had Zondag ook eeri «concentratievergadering» plaats in het lokaal V.O.S. en belegd door het Verbond van Katholieke Vlamin gen. De belangrijkste rede werd er ge houden door Prof. Eyskens van Leu ven en we zullen ons bepalen met het geven van hier en daar een zin uit die belangrijke aanspraak: «We hebben hier te onderzoeken lie »het mogelijk is geweest dat zoovele Vla- mingen die immer tegenover elkander hebben gestaan tot eensgezindheid zijn gekomen te Leuven, aldus spreker. Al wie het goed meent heeft begrepen, dat een nieuwe periode in den V laamschen strijd is aangebroken. De tijd der lrag- mentarische oplossingen is voorbij. Au zijn we op weg liet gansche probiet ni »op te lossen, ik meen in alle recht- zinnigheid dat het nog niet te laat is zulke concentratie te organiseeren. Toe juichingen.) Laat ons in dien geest van concert- tratie in deze dagen eiken broedertwist en elke verdachtmaking vermijden. Ik hoop dat de geest van Leuven moge voortleven om velen samen te brengen. Laat ons zeggen dat a.le Vl«- mingen die bereid zijn, op een basis van Katholieke VI. Nationale en Volksche orde moeten samengebracht worden, of zij behooren tot de K.7.V. of tot V.N.V, tot Rex, of tot Verdinaso.(Toej.) Indien we een samenwerken willen tot stand brengen, moet zeer duidelijk wor- den gezegd dat geen enkele tractie streeft naar dictatuur. Geruststellende verklaringen zijn m dit opzicht aigelegd, Maar het is eveneens noodig, dat tr »geen verschuivingen gebeuren naar links, want uiterst links staat de echte dicla- »tuur. Het is de eenige partij in dit land »die afhankelijk is van het buitenland. YVij weten allemaal dat we gaan naar gezagsregeeringen, naar Staatshervor- ming. Vlaanderen moet voorbereid wor- den. We moeten gereed staan om te beletten, dat in de toekomst ooit tegen Vlaanderen zou worden geregeerd. Daarom moeten we samenkomen. Om fier en zelfstandig te kunnen nemen datgene wat ons toekomt. Ons volk moet worden het beste van de Dietsche volksgemeenschap tot dt- welke wij behooren. (Applaus). Laat ons hopen dat de wenscheil in aile hoeken van Vlaanderen uitge drukt, aan het Directorium de goede weg aanwijzen, bijzonderlijk nu er dezer dagen door V.N.V. en van Rex verklaringen zijn afgelegd die bewij zen van breede geest om door aigt- meene samenwerking alle Katholiek# Vlamingen samen te brengen. God gave het.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1936 | | pagina 1