Het anti-Communistisch Front
Het antwoord van Eden aan Mussolini
jTi
ROND DE CONCENTRATIEGEDACHTE
Naar Katholieke-VIaamsche
samenw
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
DE STROGHING IN 'T KATHOLIEKS VLAAMSCHE LAND
WE ZENDEN ONS BLAD
HOEFSMEDERIJ
INTERNATIONAAL OVERZICHT
WAT V.N.V. ZEGT
PAUL DE M0NT
OVER DE REXBEWEGING
HET GEDACHT
VAN D' A. VERBIST,
SENATOR,
VOORZITTER DER K.V.V.
DE GEEST
IN ï)E ANDER PROVINCIES
3
ZONDAG 15 NOVEMBER 1326,
DE HALLE
JCathoIiik Weekblad van leper S
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 20.fr.
Bete'"!1 Kongo 40.fr. g
Frankrijk 40.fr. §j
Aüe andere landen 60.fr. g
0 Ut lifter kers rijn verantwoordelijk voor jjj|
kun artikels
iiiiiiiiiiiiiiii:iiiiiiiiiiiiiiiiniiuiiuiiiuiHiitiiiiiiiiii!iiiiiiii»ii
.10 BLADZIJDEN. - 35 CENTIEM.j
4' JAAR. N 46.
TARIEF VOOR BERICHTEN: 1
Drukker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
Tel. Poperinge Nr 9
Postcbeckrekening Nr 155.70
Kleine berichten per regel 1.fr. II
2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. M
s Kleine berichte, (minimum) 4.fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. I
g Te herbalen aankondigingen: 1=
prijn op aanvraag,
g Annoncen zijn vooraf te betalen en rs
H moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be- j
s richten tegen den Donderdag noen iff
fp
.liilllllllllllllllllllillllilliiliiliillliltI'iltllttlltlKWffltflilüül
li.tniti! 3
Het gedacht van HET HANDELSBLAD VAN ANTWERPEN
De omstandigheden verwekken
tns in de politiek van een land
strooniingren, die sterker zijn dan
alle partijberekeningen en groeps-
indeelingen en hun invloed doen
gelden op de leiding en liet bewind.
Men ondervindt het vandaag hij
de moeizame onderhandelingen die
op de samenstelling van de Katho
lieke Vlaamsche Volkspartij zijn
gevolgd.
Meer en meer wint de overtui
ging veld dat de tijd der combi
naties voor de regeeringsvorming
voorbij is en dat het anti-commu
nistisch front nog het eenige is
dat in het Vlaamsche land wij
spreken van het Vlaamsche land
alleen omdat wij niets willen af
nemen van de zelfstandigheid der
Vaalsche Katholieken in zijne
verschillende schakeeringen ver
langt.
Het zijn én binnenlandsche én
buitenlandsche gebeurtenissen die
aan alle vooroordeel of vooringe
nomenheid het zwijgen hebben op
gelegd en de Katholieken van alle
schakeeringen naar de concentra-
tie-cedachten drijven.
Binnenlandsche gebeurtenissen
heeft men ooit een onbeschaam
der schouwspel bijgewoond dan de
openlijke steun door de Socialisti
sche Partij, die dan toch als regee-
ringsoartij tot meer omzichtigheid
verplicht was, aan de communisten
der zoogenaamde «wettige» regee
ring van Madrid gegeven?
Den dag dat La Passionaria op
het verhoog van het Socialistisch
Congres verscheen en 's avonds
kwam paradeeren in de salons van
Staatsminister Vanderveldeden
dag dat men den ronselaar en wa
pentrafikant Jean Delvigne aan
Belgie wilde opdringen al4 Konink
lijke Commissaris voor de wapen-
frbrikatie dien dag is er in het
Vlaamsche land een beweging van
verzet ontstaan die alle aarzeling
heeft doen ophouden.
Buitenlandsche gebeurtenissen
[hebben de anti - communistische
strooming ontzaglijk versterkt: de
massamoorden op priesters en lee-
Vtn in Spanje, het afstoken van
kloosters en kerken op groote schaal
in dit zelfde land, de onrustwek
kende voorvallen in het naburige
Frankrijk, met hunne bezettingen
van fabrieken en voortdurende so
ciale onlusten, hebben de maat doen
overloopen.
Des te meer daar intusschen dit
alles werd goedgekeurd door de
Belgische socialistische partij, die
geen woorden van sympathie en
solidariteit genoeg had, zoowel voor
de Spaansche als voor de Fransche
kameraden
Is daardoor het vertrouwen ge
schokt dat men in de regeering
stelde? Moet zulks verwonderen,
wanneer de groep, die het meeste
ministers in het Kabinet telt, alles
gedaan heeft om wantrouwen te
doen ontstaan
Wij willen de oogen niet sluiten
voor dit verschijnsel, omdat het ons
dwingt er de consekwenties uit te
trekken, zooals onze bevolking er
eene uit trekt. En die consekwentie
is eenvoudig;
Katholieke concentratie in deri
ruimsten zin, groot Katholiek anti
communistisch Blok, dat allen ver-
eenigt die het Katholiek Blok aan
vaarden, zonder ook iemand uit te
sluiten.
Dit niemand uitsluitenis de
eenige struikelblok in de luopende
onderhandelingen en dat heett de
JHeer Minister Rubbens zelf geen
onoverkoombare genoemd.
In zijne rede te St .Niklaas hield
Minister Rubbens een warm' plei
dooi voor de eendracht der Ka-
lEHSaSHHBBBBHMHHEHiafl
tholicken en de concentratie van
alle katholieke krachten
Moet Rex erbij zijn?
Onze lezers weten wat de Minls-
er over gezegd heeft:
Tusschen een partij als de onze.
die er steeds prijs op gesteld heeft
opbouwend werk te verrichten en
mee te werken aan de Staatsleiding
en een partij die gegroeid is in de
kritiek en de oppositie kan de af
stand begrijpelijkerwijze niet met
één stap worden overschreden.
En anderzijds tusschen een
partij zooals de onze die reformis
tisch is, en een andere zooals Rex,
die onmiskenbaar streeft naar een
totalitair regiem en aanstuurt op
een Staatsgreep, en die daartoe mid
delen aanwendt die beslist onwaar
dig zijn, is de afstand mijn inziens
van dien aard, dat hij niet kan over
brugd worden vóór dat die groep
tot gezondere opvattingen en waar
diger methodes zal gekomen zijn
Wij kunnen dit oordeel, breed
opgevat, onderschrijven, al staat
het dan ook vast dat, van on
waardige methodesgesproken,
wij in de laatste weken een merk-
waardigen ommekeer hij den Heer
üegrelle en bij de Rexpers hebben
vastgesteld
Terwijl daarentegen de «onwaar
dige methodes van het Belgisch
socialisme, door 7 ministers in de
Kroonraad vertegenwoordigd, ten
opzichte van het «Frente Popular»
geen oogenblik hebben opgehouden.
Dit is het dat het Katholieke land
vóór en boven alles ziet en nog zou
zien, zelfs al moest Rex volharden
in dwalingen, die er een negatieve
partij van maakten, terwijl alleen
eene constructieve partij op hoop
van zegen kan leven.
Zoo ver staan we vandaag en het
Katholieke Vlaamsche volk heeft
te kiezen.
In de volksvergadering te Oos
tende verklaarde M. Verbist, na
een bestrijding van de dictatuur:
Wij reiken de hand aan allen.
Hier staan we, en God met ons!
God met ons, in den strijd tegen
het communisme, dat de ergste
vorm van dictatuur is die in de
wereld bestaat. TAXANDER.
A
Dat is wel: Katholieke Concen
tratie in den ruimsten zin; één
katholiek blok tegen het commu
nisme. Zoo moet het zijn.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker, Poperinge, de som van
2,40 FRANK.
Voor het Buitenland zende men ons per
Internationaal Postmandaat:
Uit Frankrijk: 5,60 fr.
Uit Amerika: 8.40 fr.
KARDINAAL PACELLI
NAAR DE V. S. VAN AMERIKA
BEKENDMAKING
Er zullen in December 1936 leergangen
van hoefsmederij geopend worden te Yper
in de smis van M. Leon Vandermarliere,
Meester-hoefsmid, Rijsslstraat, 170. Wor
den tot de lessen aangenomen al de hoef
smeden en personen, die ertoe de aan
vraag zullen gedaan hebben aan M. Louis
Scharlaken, Dokter in de veeartsenijkun
de te Koeselaere, door den Heer Minister
van Landbouw gelast met het geven der
leergangen.
Bij de aanvraag die moet toegezonden
worden vóór 30 November 1936, moet een
uittreksel uit hun geDoor.eatk gevoegd
worden.
Zij zullen daarna een bijzondere uitnoo-
diging ontvangen, meldende aag en uur
van net beginnen der leergangen. De hoef
smeden moeten zich voorzien van de klei
ne werktuigen welke zij noodig hebben om
net hoeiijzer te mak.n.
DE WAPENSTILSTANDVIERING IN DE HOOFDSTAD
t mm
HEER ANT. EDEN
Eneelseh Minister
van Buitenlandsche Zaken.
'Wens de herdenking van den wapenstilstand tc Brussel speldde de Koning het
dfen der Yuurkruisen op een kussen, dat daarna aan den voet van het monument
aan den Onbekenden Soldaat gelegd werd.
De Koning van Engeland, Ed
ward VIII, heeft bij zijn troonrede,
naar aanleiding van de heropening
van het Engelsch Parlement, gezegd
dat zijn land trouw blijft aan de
Volkenbond en aan het Locarnovact.
Een paar dagen later heeft Eden,
Minister van Buitenlandsche Zaken,
het Engelsche standpunt nader toe
gelicht en getracht door bezadigd
heid en rustig overleg de indruk door
de rede van Mussolini te Milaan ver
wekt, eenigszins te neutraliseer en.
Tegenover de gestorven of stervende
illusies van de Duce neemt ook Eden
positie en waar Mussolini ze de ge-
nadeklop wil toedienen tracht hij
hoop op nieuw leven op te wekken.
Waar Mussolini spreekt als de ver
tegenwoordiger van het vasteland dat
zich bedreigd voelt, vraat Eden heel
rustig, als iemand die verwittigt te
gen voortvarendheid, als de vertegen
woordiger van het zelfgenoegzame
Engeland dat op het oogenblik door
geen enkel land en door geen enkel
gevaarlijke ideologie bedreigd wordt,
de oude John Bull die Europa, het
grillige kind een beetje raad wil ge
ven.
Hij antwoordt op de rede van de
temperamentvolle Mussolini en voor
al op enkele punten", zooals, de Vol
kenbond, het Locarnopact, de ontiva-
pening en het vraagstuk van de Mid-
dellandsche Zee.
DE VOLKENBOND MOET
NIET STERVEN
Volgens de Italiaansche leider zou
de Volkenbond radikaal moeten her-
nieuwd worden, iets waarvoor hij niet
veel kans ziet, anders moet ze ver
dwijnen en hij zou hierover niet
treuren. Eden is de dokter die nog
een poging wil wagen om de zieke te
redden en hij heeft goede hoop dat
hij hierin zal lukken. Hij geeft toe
dat de Volkenbond een bloedtrans
fusie zou moeten ondergaan en na
melijk in dien zin dat ze niet mag
blijven het statu-quo verdedigen. Dat
beteekent eenvoudig dat hij voortaan
rekening moet houden met de evolu
tie die Europa ondergaan heeft sedert
de oorlog. Tot nu toe was het statuut
van de Geneefsche instelling verbon
den aan de na-oorlogsche verdragen
en vooral aan het Verdrag van Ver
sailles. Ze heeft het tegen alles en
iedereen hardnekkig verdedigd en
geen duimbreed toegegeven aan ze
kere rechtmatige grieven van Duitsch-
land, Oostenrijk en Hongarije. In dien
zin heeft ze bijna uitsluitend het
Fransche standpunt verdedigd, eenigs
zins gematigd door de invloed van
Engeland. Dat was ook de tijd van
de onbeperkte politieke invloed in het
na-oorlogsche Europa, waar alle klei
ne landen zich schaarden om het
vaandel van de glorievollen overwin
naar. Het verbitterde Duitschland is
er toen uitgetrokken om plaats te
maken voor een Fransch uitgenoo-
digde Rusland, die er dankbaar ge
bruik van gemaakt heeft om allerlei
verderfelijke princiepen en theoriën
in te burgeren en de internationale
atmosfeer zoodoende nog meer te
ontredderen. Als Eden de statu-quo
politiek van de Volkenbond verwerpt
dan bedoelt hij heel zeker dat zijn
statuut moet los gemaakt worden van
de na-oorlogsche vredesverdragen.
(BBBSBSaBBBXBSSBBBBKBSlBaaans
Zoo zal er veel bitterheid verdwijnen
uit de harten van zekere leden en
Duitschland zal er geen bezwaar meer
tegen hebben om terug te keeren. Als
Eden het zoo meent zal er in ieder
geval nog veel meer moeten veran
deren. Zelfs wanneer het Verdrag
van Versailles opgeheven wordt zal
Duitschland nog niet zoo heel rap
naar Genève
ALLE TENDENSEN VERTEGEN
WOORDIGD! 'ArfV
Eden zegt ook ergens dat in de
Volkenbond alle tendensén moeten
vertegenwoordigd zijn, wat beteekent
dat naast de Franschen, de Russische
die gelijkloopend zijn ook de Duit-
sche en Italiaansche zouden moeten
toegelaten worden. Doch Duitschland
zal nooit met een Russische afgevaar
digde willen onderhandelen, zoolang
Rusland zijn huidige theoriën en
strekkingen blijft verdedigen. Het is
trouwens de grootste dwaasheid die
de Volkenbond sedert den oorlog ge
daan heeft, een soort zelfmoordpo
ging, Sovjet-Rusland te willen aan
vaarden als lid. De Volkenbond streeft
er naar in de wereld orde en vrede
te brengen. Hij wil een soort opper-
gerechtshof zijn die alle geschillen,
aie tuschen de landen oprijzen tracht
bij te leggen en Rusland of de komin
tern, wat tenslotte hetzelfde betee
kent, streeft juist het tegenoverge
stelde doel na, wanorde en anarchie,
teneinde het communisme overal te
doen zegevieren. Wij deelen niet in
het optimisme van den Heer Eden
zoolang het communisme niet offi
cieel veroordeeld, wordt door den Vol
kenbond zoodat Rusland zich ver
plicht ziet er uit te trekekn.
ONTWAPENING EN LOCARNOPACT
De ontwapeningsillusie is nog niet
dood voor Eden. De pogingen om tot
een beperking van de bewapening te
komen moeten niet opgegeven wor
den en om te beginnen kondigt hij
aan, dat Engelandzijn bewapenin
gen zal verhoogen. Dat zal wel een
criterium zijn van diplomatische be
hendigheid: tooorden wekken maar
voorbeelden trekken. Niettegenstaan
de de goede luim van Sir Éden kun
nen wij maar moeilijk gelooven dat
hij meent wat hij zegt.
Ook het Locarnopact moet niet op
gegeven worden. Niettegenstaande de
betrokken landen zeer verschillen in
hun meeningen hoopt de Engelsche
Minister van Buitenlandsche Zaken
dat een nieuw Locarnopact tot de
nieuioe mogelijkKèüen behoort. Zelfs
Belgie beweert aan zijn, verplichtin
gen te dier zake getrouw te blijven.
Wij gelooven dat de internationale
toestand nog een beetje zal moeten
evolueeren en zouden daarna een
verbond tusschen Engeland, Italië,
Duitschland en Frankrijk met vreug
de kunnen begroeten, doch Belgie
mag er voor deze keer gemakkelijk
buiten blijven en zoo zal het ook wel
de groote meerderheid van het Vlaam
sche volk meenen. Dat de Belgische
regeering zich nog gebonden acht aan
het gegeven woord kunnen we aan
nemen zoolang het eerste Locarno
pact niet definitief opgezegd is door
al de partijen, maar eens dat het zoo
ver is moet ze, de wil indachtig van
het grootste gedeelte van de bevol
king, alle nieuwe verplichtingen ver
mijden.
EN DE MIDDELLANDSCHE ZEE
Tenslotte antwoordt Eden op het
voorstel van Mussolini, waar hij aan
stuurt op een overeenkomst betref
fende de belangen van Italië en En
geland in de Middellandsche Zee. Hij
ziet niet in waarom zoo 'n overeen
komst niet zou mogelijk zijn. Enge
land wenscht alleen een vrije ver
bindingsweg naar zijn overzeesche
bezittingen en wil hierdoor geenszins
de belangen van Italië schaden, dat
door zijn ligging heelemaal op de
Middellandsche Zee aangewezen is.
Doch daarom mag Mussolini deze zee
ook niet maken tot een uitsluitend
Italiaansche zee, waar de Engelschen
zouden beschouwd worden als onge-
wenschte vreemdelingen. Zoowel de
rede van Mussolini als deze van Eden
zullen veel bijdragen om de goede
verstandhouding tusschen de twee
landen te herstellen en we verwach
ten dat binnenkort zal onderhandeld
worden voor een overeenkomst.
i Verboden nadruk.) ROSKAM.
133
UIT EEN BRIEF
VAN KAMERLID BORGINON
In sommige kringen wordt tegen
het onderhandelen met Rex opgeko
men omdat Degrelle streeft naar «dik
tatuur».
In een brief die Kamerlid Borginon
schrijft aan Heer Adv. Muilier, zegt
hij onder meer:
Ook wij verwerpen eiken vorm van
diktatuur, die van Degrelle, gelijk iedere
andere, en de leider der Rex-beweging
zelf heeft niet alleen elk streven daartoe
ontkend, maar het stellig veroordeeld,
als strijdig met de gansche traditie van
deze gewesten, en onvereenigbaar met
»het karakter van Walen zoowel als Vla-
mingen.
Wij bevestigen dat de principieele ba-
sis voor een innige verstandhouding
voorhanden is, en dat wij bereid zijn
»ovcr het verleden de spons te vagen.
Thans wordt er onderhandeld. Zal
morgen de strijd weer oplaaien?
Hoe afschuwelijk ook die gedachte,
het V.N.V. hoeft er niet voor beducht
»te wezen, omdat het zich NIETS zal te
verwijten hebben.
A
Die eerlijke verklaring van Advo-
kaat Borginon mag ons geruststellen
en moet ons bevredigen.
EEN «POLITIEKE RAAD VAN
REX WORDT OPGERICHT.
DE ZELFSTANDIGHEID VAN
REX-VLAANDEREN
Op uitnoodiging van de Kath. VI. Een
heid te Berchem gaf Senator Paul de
Mont Maandagavond een uiteenzetting
over de politieke ontwikkeling der Rex-
beweging, waar hij onder meer volgende
verklaarde
VOOR KATHOLIEKE VLAAMSCHE
CONCENTRATIE
De tijd is gekomen om onze actie van
het agitatorisch naar het politiek terrein
te verleggen.
Hoe men het ook draaie, de katholieken
zullen altijd het gres leveren van de Con
centratie in Vlaanderen. Het meegaan
met de huidige regeering bestendigt alleen
de marxistische overheersching, vermits
de verdeeldheid van de nationale groepen
wordt aangewakkerd. Zonder Rex is geen
nationale meerderheid meer mogelijk.
Het akkoord Rex-V.N.V. kan een goede
verstandhouding niet in den weg staan.
Het werd tot stand gebracht door Romsée
en Elias eenerzijds en Prof. Mertens en
ik-zelf anderzijds. Zijn wij dan zulke ge
vaarlijke avonturiers, dat men boven een
akkoord met ons een samengaan met lo-
De Staatss: kretaris van Z. H. de Paus
Pius XI, Z. H. Em. Kardinaal Pacelli, ver
liet op 30 September Rome met bestem
ming van de V. S. van Amerika. De Kar
dinaal vertoefde reeds te New-York, Bos
ton en Washington en zal nog andere
groote centrums van de Vereenigde Staten
bezoeken. Hij heeft de vier Amerikaansche
Kardinalen gezien.
Kardinaal Pacelli werd ook door Presi
dent Roosevelt ontvangen.
De onderhandelingen die Kardinaal
Pacelli aanknoopte met de overheden der
V. S. hebben tot gevolg gehad dat diplo
matieke betrekkingen zullen hervat wor
den tusschen het Vatikaan en de V. S.
van Amerika. Er zal een nunciatuur van
het Vatikaan zijn te Washington en een
gezantschap der V. S. in het Vatikaan.
lEEEIBBBBBBEBBEaBBBSflBBBXaBBE
gebroeders en antl-klerikalen verkiezen
zou?
ONZE METHODES MOETEN HER
ZIEN WORDEN»
Sprekend over de dictatuur en over de
methodes van Rex zegt spreker o.m.: Het
nastreven van persoonlijke dictatuur is
in strijd met de Rex-leer. Het manifest
van Rex-V.N.V. is in dit opzicht duidelijk
genoeg.
Onze methodes moeten herzien worden,
gaat hij verder, vermits het eerste sta
dium onzer actie voorbij is. Als er een
concentratie tot stand komt is onze plaats
daarin aangewezen, wat dan nieuwe ver
plichtingen meebrengt. De opvattingen
Rex-V.N.V. zijn identiek en worden ge
meenschappelijk gepropageerd. Rex er
kent het bestaan van twee nationale
groepen in België, daarom kan Rex zich
aanpassen in Vlaanderen en in Wallonië.
Rex wil geen hinderpa"' zijn bij de con
centratie in Vlaanderen. Het is onzinnig
te komen aandraven met het geheim
accoordIndien de K.V.V. er zóó op
stond, dan had ze Rex-Vlaanderen maar
bij de onderhandelingen moeten betrek
ken. Doch ons accoord is zoo vast dat men
te vergeefs zal pogen er een wig tusschen
te drijven.
DE INRICHTING
VAN REX-VLAANDEREN
De Heer de Mont deelt de belangrijke
beslissingen mede, welke door de Rex-lei-
ding werden genomen:
1. Een politieke raad van Rex zal wor
den opgericht bestaande uit drie verte
genwoordigers van Rex-Vlaanaeren, drie
van Rex-Wallonië en twee van Rex-Brus-
seL Dit zal voor goed een einde stellen aan
de legende der persoonlijke dictatuur.
2. De vertegenwoordigers en verant
woordelijke personen van Rex-Vlaande
ren zijn: Prof. Mertens, Paul de Mont en
een derde wiens naam nog niet kan ge
noemd worden.
3. Rex-Vlaanderen is al lang, autonoom.
De drie voornoemde personen zijn ge
machtigd om alle verbintenissen aan te
gaan. Hunne handteekening is bindend.
4. Rex is bereid mede te werken met en
toe te treden tot elke Vlaamsch-nationale
concentratie cp grond van het manifest
van Rex-V.N.V.
5. Indien blijken moest, dat een bepaal
de formatie onmogelijk moest zijn, dan
is Rex, in samenwerking met V.N.V., be
reid een anderen vorm van concentratie
te onderzoeken..
Op Rex kan gerekend worden voor het
antimarxistische front. Wij strijden met
open vizier, besluit spreker, die ons ach-
terbaksche bedoelingen toeschrijven ken
nen ens niet. Rex-Vlaanderen is de
Vlaamsche Katholieke Concentratie gene
gen. Indien ze geen werkelijkheid wordt
zal de schuld zeker niet bij ons liggen.
De Heer de Mont werd langdurig toe
gejuicht. Daarna ontspon zich een vrucht-
oare bespreking.
VLAMINGEN, VOL VERTROU
WEN EN IN GEESTDRIFT MOET
GIJ ALLEN MEEBOUWEN
In een radiorede, Donderdag avond,
richtte Senator Dr A. Verbist, Voor-
ziUer der Kath. Vlaamsche Volks
partij, het wooord tot al zijn Vlaam
sche Volksgenooten.
Het was een uiteenzetting van het
doel betracht door het Directorium
en oproep tot samenwerking van alle
Arbeiders, Boeren, Middenstanders en
Vlaamsche Intellectueelen.
Alle Diktatuur werd er hevig afge
keurd, en als slot verklaarde Heer
Verbist als volgt:
Vlaamsche Volksgenooten,
In naam van het Directorium der
Katholieke Vlaamsche Volkspartij
roep ik U op tot loyale en kracht
dadige samenwerking
Wij willen werken in den geest van
het Congres van Mechelen, in de lijn
van het Congres der Vlaamsche
Concentratie van Leuven.
Vlamingen, vol vertrouwen en in
geestdrift MOET GIJ ALLEN mee
bouwen aan de Vlaamsche-Nationale
orde in de Katholieke Vlaamsche
Volkspartij.
IB3B
LEENING DER
VERWOESTE GEWESTEN 1922
174c TREKKING
Dinsdag morgen had te Brussel de 174e
trekking plaats van de Leening van de
Verwoeste Gewesten 1922.
R. 197.544 Nr 13 wint 250.000 fr.
R. 197.544 Nr 11 wint 100.000 fr.
De andere nummers van de voornoemde
reeks en de nummers van de reeks 116.489
zijn betaalbaar met 312,Sd tr. ot 300 fr,
naar gelang zij al ot niet aan de kon
versie werileu onderworpen.
We mogen met vreugde aanstippen
dat gedachte veld wint van concen
tratie in den geest aangeduid op het
Congres van Mechelen door Z. Em.
Kardinaal Van Roey die samenwer
king vroeg van al de Katholieken.
Het zou ons te ver lelden hier vol
ledig verslag te geven over al wat in
dien zin deze week op volksvergade
ringen en in katholieke bladen ge
zegd en geschreven werd; we moeten
ons bepalen met eenige treffende uit
treksels.
OP DE VOLKSVERGADERING
TE IEPER
waren een 700-tal aanwezigen.
Onder de aanwezigen merken we
op: Heer Advokaat Lommez, Besten
dig Afgevaardigde van West-Vlaan-
deren; de Heeren I. Delahaeye, Jos.
Vandermeersch, Pattyn, Lemahieu,
allen Gemeenteraadsleden van de
stad leper, verder H. B. Vermeulen,
VI. Nationalistisch Provincieraadslid
en Bestendig Afgevaardigde; H. Ad
vokaat Verstraete, plaatselijk V.N.V.-
leider; H. Charles van Reninghe de
Voxvrie, Rexistisch leider voor leper.
Op het podium de twee sprekers.
De Heer Advokaat DEGROEVE, uit
Brugge, die Prof. De Vleeschouwer
vervangt, heet de aanwezigen wel
kom. Hier wordt geen tegenspreke-
liike meeting gehouden, zegt spreker.
Het Directorium van de K.V.V. gaf
ons opdracht U een uiteenzetting te
geven van hare taak. Al wie bekom
merd is met de toestand van ons volk,
en met de toestand van de Kerk in
dit land, Is hier welkom. Het woord
wordt aan den Heer Advokaat VAN-
DEKERCKHOVE gegeven.
«WIJ BLAZEN
DE VERZAMELING...»
De aanspraak van Heer Adv. Van-
dekerekhove was een oproep tot con
centratie zonder exclusieve, van Ver-
dinaso over V.N.V.-Rex. Parti Social
Catholique, A.C.W. tot K.V.V.. Er
is maar één strijd: de strijd tegen het
groeiende communisme.
De uiteenzetting werd heel zakelijk
en klaar voorgesteld en herhaaldelijk
werd de spreker door luide toejui
chingen onderbroken.
Advokaat Vandekerckhove behaal
de veel bijval om zijn klaarziende,
gezonde aanspraak.
DE V.N.V. LEIDER VRAAGT
HET WOORD.
Onmiddellijk na deze spreekbeurt
vroeg H. Advokaat Verstraete, plaat
selijk leider van V.N.V., om namens
het V.N.V. een klein woordje van in
stemming met de spreker te mogen
zeggen, dit in den geest van volle
dige concentratie en samenbrengen
van alle katholieke Vlaamsche krach
ten. Het ging er over de houding van
het Directorium tegenover de rede
van den Koning, over de buitenland
sche politiek en tegenover de verzwa
ring der militaire lasten.
Advokaat De Groeve doet opmer
ken dat hij dit niet mag toestaan,
dit naar de opdracht gekregen van
het Directorium.
Advokaat Verstraete doet vruchte
loos opmerken dat in andere verga
deringen aan de Nationalisten een
stoel aan het bureel werd aangebo
den, wat hier niet is gebeurd, en dat
de Nationalisten ook het woord werd
verleend. Ziende dat niets baat, ver
laat hij de zaal, gevolgd door enkele
V.N.V.-ers.
ADVOKAAT DEGROEVE AAN
HET WOORD.
«ALLE KATHOLIEKEN ZIJN
WELKOM.»
Na deze incidenten die wat herrie
in de zaal hebben teweeggebracht,
nam Advokaat DEGROEVE zelf het
woord. Na aangetoond te hebben hoe
het liberaljsme eigenlijk de schuld
draagt van de choas waarin we nu
leven en worstelen, betoogde spreker,
dat alleen de terugkeer tot de kriste-
lijke opvatting van het leven, waar
de menschen mekaar als broeders be
schouwen, en de arbeider niet langer
in zijn patroon een vijand ziet, onze
maatschappij kan redden.
We houden veel van Vlaanderen.
De rol die Vlaanderen heeft gespeeld
in de geschiedenis van de Westersche
beschaving is niet gedaan. We moe
ten weer aanknoopen met de traditie.
We moeten terug een groote rol gaan
spelen. De Staat moet ons hierin met
al zijn krachten medehelpen.
Sprekende over diktatuur, zegt spre
ker, dat ons volk steeds vrij was, en
deze vrijheid behouden wil en zal. De
persoonlijkheid van de mensch, gaat
Doven het belang van den Staat. Wij,
Katholieken, kennen maar één leider,
één ftihrer: God! (Toej.)
Hij sluit met een oproep tot alle
Katholieken. Er aal aan niemand ge
vraagd worden: Wat wilt ge? Fede
ralisme, bestuurlijke scheiding of wat
anders? Het kan ons niet schelen.
ALLE Katholieken zijn welkom in de
rangen van de K.V.V. Eerstdaags zul
len overal plaatselijke vergaderingen
worden belegd voor den uitbouw van
de K.V.V. Komt en sluit aan!
Een stem in de zaal: «Laat dan
ook de VI. Nationalisten aan het
woord.».)
Na een kort dankwoord, gaat de
vergadering uiteen. Er wordt fel ge
redetwist.
Wij vinden het jammer dat in de
Volksvergaderingen, ingericht door
het Directorium, geen gelegenheid
gegeven wordt aan V.N.V.-Rex om
een motie voor te dragen.
In leper werd deze aanvraag door
Adv. Verstraete heel rustig en in con
centratie-geest gedaan.
Zich daaraan onttrekken is den
schijn geven dat het Directorium be
vreesd is voor een anders gedacht.
En dat doet in zulke vergaderingen
meer kwaad dan goed.
En best ware nog: eerst akkoord
maken en dan volksvergaderingen
iiuuden met sprekers ucr verschillen
de groepen sprekend In zelfden zin.
Katholieken moeten dat kunnen!
We moeten in poiltiek naar veel
meer nastenliefde en rechtzinnigheid.
DE VOLKSVERGADERING
TE OOSTENDE
«WIJ REIKEN DE HAND AAN
ALLEN.»
Vrijdag avor.d van verleden week
had de Volksvergadering plaats te
Oostende.
Traden op als sprekers: Heer Se
nator Verbist en Advokaat Muilier.
Heer Verbist sloot zijn rede met
te zeggen: Wij retken de hand aan
allen.
Heer Advokaat Muilier verklaarde
onder meer:
De onrust die Iieerscht in maat
schappelijk en politiek opzicht in ons
land zal en moet verdwijnen door een
loyale samenwerking van alle katho
lieke Vlamingen wat betreft maat»
schappelijke solidariteit, Vlaamsen
nationaal gevoelen en christelijke le
vensopvatting.
En hij besloot zijn rede met den
oproep: «De beschaving ls bedreigd!
laat ons een nieuwe maatschappij op
bouwen gesteund op het woord óet
Pauzen.
Beide aanspraken werden warm
toegejuicht.
Met genoegen bestatigen we dat
Heer Muilier zijn zienswijze heeft
veranderd. Kortrijk en Brugge wa
ren een slechten inzet. Nu zijn wtf
op de goede baan.
-«o»-
DE VOLKSVERGADERING
TE ROESELARE
GEESTDRIFTIGE VERGADERING.
VERHEUGEND SUCCES.
Uit Roeselare vernemen we:
De groote volksvergaderingen van de
Katholieke Vlaamsche Volkspartij bren
gen stilaan maar zeker meer klaarheid
en eenheid van inzicht onder de katho
lieke Vlimingen die toch hetzelfde hoofd
doel nastreven.
Maandag avond werd in de zaal Pa»
triatej 8 uur, te Roeselare, een verga
dering gehouden van de Katholieke
Vlaamsche Volkspartij, die werd voorge
zeten door Senator Van Coillie en die
door een zeer talrijk publiek werd bij
gewoond.
Op deze vergadering, waarop Oud-Mi»
nister Sap, Senator Giles de Peüchy tü
verscheidene andere Kamer- en Senaat-
leden uit de provincie tegenwoordig wa
ren, werd liet woord gevoerd door Se
nator Verbist en door Adv. De Groeve,
van Brugge.
De vergadering is tot een waar sukse?
uitgegroeid. Door beide sprekers werd
geen woord uitgebracht dat niet doof
Katholieke Vlamingen, Vlaamsch Natio
nalisten en Rexfsten inbegrepen kon bij
getreden worden. Het woord Re-eist o|
Vlaamsch Nationalist werd zelfs niet e<:.$
uitgesproken.
Beide sprekers drongen aan op samen
werking van ALLE Katholieke Vlamin
gen en werden dan ook geestdriftig toe
gejuicht.
-to»-
GEESTDRIFTIGE
VERGADERING TE TURNHOUT
Te Turnhout had Zondag ook eeri
«concentratievergadering» plaats in
het lokaal V.O.S. en belegd door het
Verbond van Katholieke Vlamin
gen.
De belangrijkste rede werd er ge
houden door Prof. Eyskens van Leu
ven en we zullen ons bepalen met
het geven van hier en daar een zin
uit die belangrijke aanspraak:
«We hebben hier te onderzoeken lie
»het mogelijk is geweest dat zoovele Vla-
mingen die immer tegenover elkander
hebben gestaan tot eensgezindheid zijn
gekomen te Leuven, aldus spreker. Al
wie het goed meent heeft begrepen, dat
een nieuwe periode in den V laamschen
strijd is aangebroken. De tijd der lrag-
mentarische oplossingen is voorbij. Au
zijn we op weg liet gansche probiet ni
»op te lossen, ik meen in alle recht-
zinnigheid dat het nog niet te laat is
zulke concentratie te organiseeren. Toe
juichingen.)
Laat ons in dien geest van concert-
tratie in deze dagen eiken broedertwist
en elke verdachtmaking vermijden.
Ik hoop dat de geest van Leuven
moge voortleven om velen samen te
brengen. Laat ons zeggen dat a.le Vl«-
mingen die bereid zijn, op een basis van
Katholieke VI. Nationale en Volksche
orde moeten samengebracht worden, of
zij behooren tot de K.7.V. of tot V.N.V,
tot Rex, of tot Verdinaso.(Toej.)
Indien we een samenwerken willen tot
stand brengen, moet zeer duidelijk wor-
den gezegd dat geen enkele tractie
streeft naar dictatuur. Geruststellende
verklaringen zijn m dit opzicht aigelegd,
Maar het is eveneens noodig, dat tr
»geen verschuivingen gebeuren naar links,
want uiterst links staat de echte dicla-
»tuur. Het is de eenige partij in dit land
»die afhankelijk is van het buitenland.
YVij weten allemaal dat we gaan naar
gezagsregeeringen, naar Staatshervor-
ming. Vlaanderen moet voorbereid wor-
den. We moeten gereed staan om te
beletten, dat in de toekomst ooit tegen
Vlaanderen zou worden geregeerd.
Daarom moeten we samenkomen. Om
fier en zelfstandig te kunnen nemen
datgene wat ons toekomt.
Ons volk moet worden het beste van
de Dietsche volksgemeenschap tot dt-
welke wij behooren. (Applaus).
Laat ons hopen dat de wenscheil
in aile hoeken van Vlaanderen uitge
drukt, aan het Directorium de goede
weg aanwijzen, bijzonderlijk nu er
dezer dagen door V.N.V. en van Rex
verklaringen zijn afgelegd die bewij
zen van breede geest om door aigt-
meene samenwerking alle Katholiek#
Vlamingen samen te brengen.
God gave het.