DE PAUSDAG Uit het Hoeras Gedenk o Mensch SO SPRACH HITLER BH ONS LAND i 6 FEBRUARI KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER INTERNATIONAAL OVERZICHT Gunstige berichten nopens den toestand van den Paus HET VLIEGTUIG VAN DEN DAILY EXPRESS TE PLETTER GESLAGEN WE ZENDEN ONS BLAD IN DEN SENAAT 70MDAG 7 FEBRUARI 1937. DE HALLE g Katholiek Weekblad van leper g Bureel H Botnrstraat, 17, IEPER. ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per po»t) Binnenland 20.fr. Belgisch Kongo 40.fr. p Frankrijk 40.— fr. |g Alle andere landen 00.fr. lit voer 12 BLADZIJDEN. - 40 CENTIEM.. Medewerkers tifn veranhaoordtü kua artikels. 5* JAAR. N' 6. biUWiillliMUIIliUUUMIWkiUMHlllillllliililHHBgiillli 11i IHUlit»! !1JU^| i TARIEF VOOR BERICHTEN: I s Kleine berichten per regel 1.fr. j B 7 fr. toeL v. ber. ra. adr. t. bur. g Kleine berichte, (minimum-! 4.fr.i i Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. éliWIiliiim 1 lUUWUUliwIiuSl Drukker-Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge Tel. Poperinge Nr 9 Postcheckrekening Nr 155.70 g Te herhalen aankondigingen: a prijs op aanvraag. S Annoncen rijn vooraf te betalen en Bmoeten tegen den Woensdag avond ingezonden worden. Kleine be- B richten tegen den Donderdag noen BBflBBBMHHHMMHBMinaBN NHUHIIIIflH HUlinmiHltlllHfllimiliUliiaUiUUIUlHiRUtllllllllltHtlllllillll i!iitiiiiiifiinRinitffli!iiiiiiiuiiimm:miiiiKii!iiiiiiiir Z. H. PAUS PIUS XI Zaterdag 6 Tebruari ls het de vijf tiende maal dat heel dit historisch gebeuren herdacht en de pauskeuze gevierd wordt. Gevierd? In onze Paushulde ligt er dit jaar zooveel weemoed. De H. Vader Js tachtig jaar en is erg ziek. Waar we vroeger jubelden en fier opzagen naar den genialen Paus die zoo machtig veel werkt, die de bakens van het Godsrijk op aarde zoo ver heeft verplaatst en daarom zooveel bemind en zooveel gehaat wordt, moeten wij dit jaar bidden voor zijn genezing en vreezen... dat 6 Februari voor de laatste maal de Pausdag is. Den 24 Januari 1922 vertrok Mgr Ratti uit Milaan: toen hij in den trein stapte werd hem een ruiker Witte bloemen aangeboden, «wit ge lijk het kleed dat op Zijne Eminentie wacht te Romeriep iemand. O neen, sprak hij, draag ze liever liaar de kapelen er blonk een traan achter de zware brilglazen. Den Maandag 6 Februari 1922, te 11.45 uur, verscheen Kardinaal Bisleti in de loggia van Sint Pieter en riep over de menschenzee, die daar wacht te tusschen de zuilengang van Ber nini: Ik verkondig U eene groote vreugde: wij hebben eenen Paus... 't Is Zijne Eminentie Kardinaal Ratti, die den naam heeft aangenomen van Pius XI. Veertien maal hadden de Kardina len gestemd en de veertiende maai waren alle stemmen bijna uitgebracht op Kardinaal Ratti. Er zijn veertien staties geweest vooraleer wij den Paus op den Calvarieberg goed hadden vastgespijkerd», zegde de Kardinaal Staatssekretaris. Ai Na de verkiezing stelde de Kardi naal-Deken de vraag: Aanvaardt Gij uwe verkiezing tot Opperherder der Kerk? Na eenige oogenblikken. van stil ingetogen gebed, antwoordde de rtieuwgekozene: «Het mag niet zijn dat men kunne zeggen dat ik wei gerde te buigen voor Gods aanbidde- lijken Wil; het mag niet zijn dat men kunne zeggen dat ik mij onttrokken heb aan den last, die op mijne schou ders geladen werd. En daarom, niet tegenstaande mijne onwaardigheid, die ik zoo diep voel in mij, ik aan vaard... En welken naam wilt Gij aanne men? Op dit oogenblik bleek opeens de Paus ontroerd en zijne stem stokte toen hij antwoordde: «Als kind ben ik onder het Pontificaat van Pius IX in de Katholieke Kerk opgenomen en priester Gods geworden, 't Was Pius X die mij naar Rome riep en Pius is een naam van vrede. Mijn leven wil ik wijden aan 't bewerken van den vrede op de wereld en 't werk voort zetten van mijn grooten voorganger; ik verkies den naam van Pius XI. Ik wil er nog iets bijvoegen, zoo sprak hij na eene korte wijle, ik wil dat mijn eersten zegen als een on derpand van vrede neerkome niet al leen over Rome en Italië, maar over heel de Kerk en over de geheele we reld. Ik zal dien zegen geven van uit de buitenloggia van Sint Pieter. Eenige stonden later verscheen, voor 't eerst sedert 1870, de Witte Paus in de groote loggia en zegende over de huiverende volksmassa de stad en de wereld. Ullllllülllllilllllllllllllllllttlüllllllllllllim l!llllllfllllllllll!tillllllllll!IIIIUItlllltllllllHRtlllllH«ttfllllinilllllllllK Er zijn werkelijk nog altijd mèn- 6chen die het gfevaar van dezen tijd niet bemerken of niet willen bemer ken. Velen schudden iedere inspan ning van zich af en vergenoegen zich met te zeggen: 't Zal mijn tijd nog wel doen.Anderen zijn totaal on bewust van wat er rondom hen ge beurt. Wanneer men «moed!» genoeg heeft om zijn tijd te verbeuzelen aan over dreven bioskoop- of kinema-geieuter, aan sportfurie of aan prullen van al lerlei soort, moet men ook man ge noeg zijn om zijn tijd te durven be grijpen. En het gaat al evenmin op, de toekomst zelfzuchtig van zich af te schudden omdat het nu fatsoenlijk gaat voor de eenen, omdat de jaren beginnen te wegen voor de anderen. Wie slechts voor zich zelf leeft, wie noch aan zijn kinders, noch aan de toekomst denkt verdient geen de minste waardeering. Zooals wij zelf de erfgenamen zijn van de tallooze geslachten die ons voorgingen, zoo ook zullen tallooze anderen onze er fenis moeten overnemen. En waar we zonder schroom al de voordeelen en al de verwezenlijkingen van onze voorgangers ten onzen dienste stel den, is het onze plicht erover te wa ken dat de nageslachten ook iets tast baars van ons zelf verkrijgen. Wie krijgt, moet geven! Dit is elemen taire dankbaarheid. Wanneer we ons dan afvragen, niet enkel wat ons zelf binnen zeer wei nige jaren te wachten staat, maar vooral voor welke toestanden onze kinders en onze kleinkinders zullen komen, dan blijkt het dat deze tijd zwanger gaat aan onheil en tragische onzekerheid. Wie durft nu voorspellen dat de eerstkomende vijf jaar zullen gelij ken aan het lustrum dat pas achter de rug is? De geschiedenis is een hardvochtige doch betrouwbare gids. Welnu het volstaat even de na-oorlogsche perio de te doorloopen om overtuigd te zijn dat, indien het hellend vlak met het zelfde tempo gevolgd wordt, de uit komst verschrikkelijk wezen zal. Op geestelijk gebied dient het tot 'niets een rad voor de oogen te draai en. Het katholicisme boert achteruit in Vlaanderen. Niet alleen vervlakt en vervaagt de godsdienstzin van de geloovigen, maar bovendien hebben reeds een ruim percentage volksge- nooten den weg naar de Kerk ver leerd. Geen gevolgen zonder oorzaken. De eeuwigheidsleer van de Kerk heeft niets van haar stralende kracht verloren, doch de ontvankelijkheid Van den mensch is zoodanig ver- Zwakt dat hij zelf de zin voor de eeuwigheid verloren heeft. Onze tijd heeft den mensch opgeslorpt. Deze eeuw die de direkte ergename is der vorige heeft slechts het tijde lijke beklemtoond en het eeuwige ont kend. En wanneer de mensch zich aan het tijdelijke verslaaft sticht hij onheil. Wat tijdelijk is, is verganke lijk. En op dit vergankelijke nu heeft de mensch al zijn hoop gesteld. Deze schromelijke begripsverwarring is oor zaak van al onze ellende, al onze mi- ze rie. Niets meer reikt boven de tijd uit. Het is een hopeloos kluwen om de zelfzucht, en dus de afgunst en de haat te doen zegevieren. Noch het verleden noch de toekomst interes seeren, slechts het nu, het heden heeft genade. En dit NU is synoniem geworden van een hopelooze jacht naar geld en genot. Indien de mensch nog eenig begrip had van eeuwige zaken, zou hij zich ten minste herinneren dat hij hier in hoofdzaak is om de eeuwigheid te verdienen; dat zijn le ven dus in dienst staan moet van het Ware en het Goede; en dat het materieele ondergeschikt is aan de ziel en de geestelijke waarden. Edoch alles rondom hem leert het tegenovergestelde. Niemand ontgaat den invloed van zijn milieu. Slechts luttelen zijn dap pere voortrekkers die den weg aan wijzen. De grootste hoop blijft kind van den tijd. En deze tijd is alles behalve stichtend. Waar de eenen hardvochtig in de weelde stikken, lijden anderen honger. Hier staat een sterk aaneengesloten kapitalistische klasse, en er tegenover een vijandig proletariaat. Niemand zal durven ontkennen dat deze antithesis, dat deze bittere tegenstelling de ware lijn van het Evangelie volgt. Er is een oogenblik geweest dat de Verlosser krachtig de zweep hanteerde om de sjacheraars uit den tempel te gooien. Kapitaal is dienst, niet voor enke len, maar voor de gemeenschap. Waar is echter de gemeenschap! Klassen, slechts klassen zijn te ont waren, en dan nog klassen die dik wijls met opgeheven hand tegenover elkaar staan. En om deze wantoestanden aan te vuren en aan te wakkeren heeft de politiek de partijen uitgevonden. Het was niet voldoende dat de eene klasse tegen de andere opstond. Ook door de partijen werd de verdeeld heid aangevuurd en verheerlijkt. Waar het bindende voor de eeuwig heid (godsdienst) uit het oog verloren werd, werd ook het bindende voor het tijdelijke (nationaal stambewust- zijn) stukgeslagen. Waar er geen ban den meer waren voor het leven, zou den er a fortiori nog minder zijn voor de eeuwigheid. Het individualisme van dezen tijd, sterk gesteund door de wetenschap en de koninklijke rede verrichten duivelsch werk. Hoe meer banden stukgeslagen worden hier, hoe meer banden er verdwijnen voor later. Niet alleen krijgt de godsdienst het hard te verduren, ook alles wat de menschen op aarde binden kan wordt stelselmatig vernield. En waar de mensch kind van zijn tijd is, en als een hyena tegenover zijn medemensch opgejaagd wordt is het dan niet meer te verwonderen dat de goddeloosheid hoogtij viert. De geest van Evangelie geldt ook voor deze wereld. Het gaat bepaald niet op de menschelijke bestemming na te streven in regelrechte strijd met de evangelische waarheden. Wie op aarde anti-evangelisch leeft, moet ook de eeuwige belooning niet ver wachten. En nu mag er gevraagd worden of de maatschappij wel in de lijn van het Evangelie ligt. Nu mag er ge vraagd worden als klassen- en par- tijenstrijd de geschikte baan zijn om de eindbestemming te bereiken. Nu mag er gevraagd worden of de socia le ONTBINDING tot ios-van-elkaar- staande wezens wel de juiste weg aan duidt? De naastenliefde is WET en geen RAAD. Daaruit volgt in de eerste plaats de noodzakelijkheid om het kapitalisme Zie vfrrolg- hiernevens. Niemand kent de mensehen zoo goed als de Kerk! Zij heeft zoo'n klaren, diepen kijk in den zwakken maar ook sterken kant van den mensch! Zij weet waar hij vaak gebonden ligt en welke middelen er moeten worden gebruikt om weer los te ge raken. Dees dagen roept de Kerk de men schen uit de Carnaval-vreugde, uit de drukke zorgen van 't bestaan om hen te zeggenGedenk o mensch dat ge stof zijt en tot stof zult weder- keeren! Dat woord richt de Kerk tot ieder een: armen en rijken, kinderen en ouderlingen, menschen in den bloei van hun leven: Gedenk o mensch! Wanneer we er diep op ingaan is het een harde maar toch zeer heil zame les. 't Kost van zoo te midden den le- vensroes herinnerd te worden aan die woorden! Maar het heeft zijn groote nut! De groote les die we er uit trekken is: dat alles rondom ons eens eindigt! Dat alles wat stoffelijk is, van geen waarde is als het niet een middel is, om het eeuwige zekerder te bereiken! Die woorden leeren ons beter dan gelijk welke andere taal: de waarde van de eeuwigheid. Dat is ten slotte alles voor ons! Heel ons leven heeft maar beteekenis in de mate dat we onze eeuwige eind bestemming er door kunnen bereiken. Denkt ge niet, als we daar meer konden aan denken iederen dag dat velen onder ons ernstiger zouden leven en met veel njeer icver hun apostolaat doorzetten en bijgevolg een schooner en gelukkiger leven zouden hebben! Als we daar meer aan dachten, zouden we 'n dieper bewijstzijn krij gen: dat we allemaal kleine, nietige, hulpelooze schepselkens zijn en dat we ondanks zooveel verschillen, toch allemaal gelijk zijn voor God en voor de eeuwigheid! Die woorden: Gedenk o mensch dat ge stof zijt... en tot stof zult we- derkeeren» dwingen ons tot boele en versterving. Nochtans dwingen niet in de be- teekenis van dwang en korvee maar een blij en dankbaar aanvaarden van den vasten, van boete en vrijwillige versterving.' Door die woorden krijgt de ziel in ons de plaats die haar toekomt de eerste en de eereplaats. Die ziel staat boven het lichaam gelijk het leven boven den dood; ge lijk de hemel boven de aarde. Het lichaam moet onderworpen zijn aan de ziel! i Het lichaam moet een middel zijn voor de ziel om haar doel te kunnen bereiken! Die boete en versterving herinneren ons aan het sterven dat niet ver af ligt aan de vergankelijkheid van alles wat er rondom ons leeft en beweegt. Ze zijn een middel tot herstel van het bedreven kwaad en tot beheersching van onze driften waardoor we de reinheid van onze ziel bewaren en beschermen Die boete en versterving moeten we niet ver gaan zoeken! We vinden da gelijks gelegenheid er toe in ons eigen familiemidden en in het arbeidsmid- den en in het apostolaat dat onze organisatie van ons vraagt. Zorgen we ervoor dat we model- geloovigen worden door vriendelijk heid, gedienstigheid, spaarzaamheid en goedheid. Uit zoo'n opvatting van het leven groeit de blijde goddelijke verrijzenis van alle volksklassen. G. ROLF. DE H. VADER ZOU ZICH NAAR CASTEL GANDOLFO BEGEVEN Dz H. Vader heeft Woensdag middag eamgen. tijd doorgebracht op de loggia bij Zijn bijzondere vertrekken gelegen, om te genieten van der. heerlijken zonneschijn, hetgeen zijn gezondheidstoestand zeer ten goede kwam. De volmachten, welke gedurende de da gen van 's Pausen ziekte aan den kardi- naal-prefekt, Z. H. Em. de kardinaal-de- ken, Gennaro Granito Plgnatelli dl Bel- monte, waren verleend, zijn door Zijne Heiligheid ingetrokken, aangezien de H. Vader thans weer persoonlijk alle beslis singen treft. om te vormen tot dienstbaarheid. Daaxna komt het bundelen van alle families tot een groot en sterk, één- voelend en één-handelend volk. Het is natuurlijk dat na de familie en het volk ook de liefde tot de an dere volkeren komt. Familie en volksdeugden dienen in het licht gebracht van de eeuwige Zon, werken samen om de mensche lijke bestemming te verwezenlijken. Wederzijdsche dienstbaarheid' en liefde in het tijdelijke wekken drang naar geest en ziel. Het is allemaal zeer eenvoudig. Wie zich losrukken kan van partijen- en klassenstrijd, wie van het groot-ka pitaal een knecht maken kan van de gemeenschap, in. plaats van een ty- ran, wie de noodige macht bezit om een nieuwe maatschappij uit te bou wen die op het Evangelie gecimen- teerd is, zal reuzenwerk verrichten. Als de menschen verstandig genoeg worden zullen om zich onder deze bannier te scharen zal het niet zoo lang meer duren. De katholieke krachten zijn nu dwaas genoeg geweest om elkander te bestrijden. Ze hebben voortaan wat anders te doen. Maar ook zij die hun geloof verloren, dienen herwonnen. En dit kan, ais de Katholieken zelf het voorbeeld geven van eendracht en van waarachtig beleven der eeuwige waarden. Dergelijke taak is voor sterke schou ders weggelegd. imiitatitiiiiniiiiiiiiiiiiiiniitiinfiumMiwuiittiiiiiiiiUuiuuittmmuiiiHiiuuMtiiuiuuiuuuiiiiutiiasuaiiuiuaiiMmumimumuinHniuiuun HITLER, naar wie Zaterdag heel de wereld luisterde BLIJDSCHAP EN TELEURSTELLING Nog nooit ward, met zoo'n span ning over de geheele ivereld, uitge zien naar een rede als naar die welke Hitier Zaterdag, 30 Januari 12. uit gesproken heeft, naar aanleiding van de vierde verjaardag van de Natio- naal-Socialistische Staatsgreep. Het is een getuigenis voor het groote ge zag, dat Hitler in vier jaren tijds in het buitenland heeft weten te ver werven, maar vieteen een bewijs van groote nood van onze tijd. De Spaan- sche crisis heeft de verhoudingen zoo op de spits gedreven, dat men zich alom afvraagt wie eindelijk het ver lossende gebaar zal brengen, dat de ontspanning zal veroorzaken. Zoo uit zinnig zijn de hooggespannen ver wachtingen, dat men hoopte dat het gebaar van Duitschland zou kunnen komen, alsof Duitschland niet het laatste land is dat in de huidige om standigheden een oplossing brengen kan. Hitier heeft in zijn rede niets an ders gedaan, dan de nationaal-socia- listische politiek verklaard in het licht van de huidige tijdsomstandig heden. Het is de logische voortzet ting van de binnenlandsche en bui- tenlandsche politiek, zooals die reeds sedert vier jaren gehuldigd wordt. Degenen die iets anders verwacht hebben zijn teleurgesteld. Als Eden en Blum verwacht hebben dat Hitier zijn houding feqenover het commu nisme zou gerr^igd hebben of als ze'gehoopt hebben 'dat Duitschland het initiatief voor de ontwapening zou hebben genomen terwijl nu En geland en Frankrijk juist hunne be wapeningen verhoogen dan zijn ze effenaf onredelijk geweest. Het kon dan ook al bij voorbaat gezegd wor den dat ze zouden ontgoocheld zijn. Blijdschap om de rede van Hitier is er in Italië, omdat het de bevesti ging is van de fascistische politiek en noodzakelijk een versteviging van het Italiaansch prestige moet betee- kenen. Blijdschap zal er ook wel zijn onder de troepen van Generaal Fran co, te vernemen dat het Spanje waar voor ze vechten gerekend wordt tot de vrienden van een machtige Euro- peesche Staat... Blijdschap in Neder land omdat zoo uitdrukkelijk de on zijdigheid en de onschendbaarheid van het land gewaarborgd wordt ten aanschijn van de geheele luisterende wereld. Blijdschap en teleurstelling onder de Belgische bevolking. Blijd schap voor degenen, die de woorden neutraliteit en onschendbaarheid we ten te waardeeren. Teleurstelling voor de mannen van de roode interna tionale. VERSAILLES Hitler heeft destijds zijn geweldige aanhang in Duitschland. gewonnen, dank zij zijn strijd tegen het Verdrag van Versailles. Het is het kernpunt van zijn programma geweest vóór 1933. Sedert het nationaal-socialisme gezegevierd heeft is heel de binnen landsche en builenlandsche politiek ingegeven geworden door het streven om het Diktatongedaan te ma ken. Daarom heeft Hitier de Volken bond verlaten. Dit organisme immers, heeft sedert den oorlog bijna geen andere actie gekend dan die voor het handhaven van het beruchte verdrag. Frankrijk was heer en meester te Genève, daar het door groote leenin gen, de meeste kleine landen voor zijn politiek gewonnen had. Door zijn stroef vasthouden aan Versailles, heeft de Volkenbond de groote crisis voorbereid, die hij nu doormaakt. Om dezelfde reden heeft Hitier her bewapend, omdat een herbewapend Duitschland, de eenigi kans was om de gelijkberechtigheid tegenover het buitenland te veroveren en om de verschillende verrassingen te kunnen doordrijven, die zooveel stof hebben opgejaagd. Noch Frankrijk noch En geland kunnen hiervoor aan Hitier iets verwijten, want op grond van de veertien punten, die Wilson voorstel de bij de onderhandelingen voor de wapenstilstand en die Duitschland aanvaardde, zouden alle landen na den oorlog in gelijke mate ontwape nen. Duitschland is verplicht gewor den door het Verdrag van Versailles om te ontwapenen tot op een leger- contingent van 100.000 man. Doch ook de verbondenen hadden zich voorgenomen te ontwapenen en dat is nooit gebeurd. Hitier heeft steeds gezegd: Wij willen behandeld wor den als de gelijke van Frankrijk en Engeland, ontwapen tot op de leger- sterkte van Duitschland en wij zul len voldaan zijn. De andere landen hebben het nooit gedaan en ten slotte is Duitschland zijn gelijkberechtiging gaan zoeken in een herbewapening tot het zich kon meten met de andere groote mogendheden. We moeten be kennen dat zonder de huidige leger macht van Duitschland, Hitier nooit zou hebben kunnen verwezenlijken, wat hij thans gedaan heeft in de ver bazende korte tijsspanne van vier ja ren. In de hier besproken rede heeft hij eindelijk nog een laatste streep getrokken door de bepalingen van het vredesverdrag, door aan de Rijksbank en aan de Rijksspoorwegen de servi- tuden te onttrekken die ze sedert bijna tiointig jaar bezwaarden. Zij dienden immers als waarborg voor de herstelbetalingen volgens Dawes- en Young-plan. Zoo hevig was de mis noegdheid hierover dat de spoorwe gen in diskrediet geraakten en dat velen liever dan de herstelbetalingen te steunen over afstanden van meer dan 100 km. te voet gingen of fietsten. VOOR DE VREDE Veel i3 vooral verwacht geworden van de voorstellen die Hitier betref fende de vrede zou doen. Men ver wachtte dat hij wellicht zou doen, toat hij vroeger reeds ge?"~had, namelijk, Sovjet-Rusland erkennen als een Staat waarmee het betrek kingen wil aanknoopen, maar dat het nooit het communisme zou dulden in Duitschland. Niets daarvan. Heel dui delijk heeft hij laten verstaan dat er van een werkelijke vredesorgani satie nooit iets zal in huis komen zoo lang het communisme vrij kan voort- vjoekeren in zekere landen en de bin nenlandsche vrede blijft bedreigen en zoolang de aanstichters van inter nationale troebelen en de vergiftigers van de internationale opinie onge straft blijven. Verder vraagt hij we- derzijdsche eerbied van de behoeften van elk volk, waardoor hij bedoelt wat hij elders uitdrukkelijk ver noemd, de erkenning van het recht van Duitschland op zijn vooroorlog- sche kolonies. Eindelijk zou de Vol kenbond moeten veranderd worden in een organisme van evolutionnisti- schen aard, wat beteekent, dat het zott moeten rekening houden met de veranderde omstandigheden en de veranderde verhoudingen en niet meer zooals vroeger gedurende twin tig jaar vasthouden aan een verdrag waardoor een groot volk tot een schandelijke vernedering gedwongen wordt. Hitler is alleen logisch met zich zelf en we kunnen maar niet begrijpen waarom men in Frankrijk en in Engeland meer verwacht heeft. (Verboden nadruk.) ROSKAM. 4 Dooden, waaronder de be kende journalist Pemberton. Het vliegtuig van den «Daily Express», waarvan meu sinds Dinsdag zonder nieuws was, werd weergevonden in een afgezon derde streek van Schotland. Het toestel was omzeggend gansch door brand ver nield. De vier inzittenden waren dood: onder hen de bekende dagbladschrijver Harold Pemberton die den Italiaansch- Abessinischen oorlog volgde en ook Spanje bezocht drie maand geleden. 3EüaaaSiBBiEiifi&23S8SSla!<jSH89£B in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie ons zendt in postzegels of stort op post checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van- neste, Drukker, Poneringe, de som van 13,89 FRANK. Voor het Buitenland zer.de men ons per Internationaal Postmandaat: Uit Frankrijk: 37,63 fr. Uit Amerika: 55,40 fr. ES DE VLAAMSCHE STRIJD OP DE TAALGRENS Een onderteek werd dus ingesteld over het niet toepassen der taalwetten in de omgeving van Edingen en wijl het onder zoek nu aan den gang is werd de strijd thans uitgebreid tot de streek van Landen, met o. m. in de kleine gemeente Walshou- tem, de gemeente van den H. Pierco, het Liberaal Kamerlid en Burgemeester dier gemeente. Officieel is die gemeente een Vlaamsche eentalige gemeente, maar nog immer is er het register der gemeente raadszittingen uitsluitend gebeur1'—het Fransch, dus onwettelijk. De drr':: :':- d r gemeente zijn ook in het Franecb De H. Grammens, de zie! -n den Vlaamschen strijd aan de taalgrenzen, bracht er een bezoek aan het Gemeente huis en wist er het Fransch registre des déliJiérationsmeester te worden. Dit re gister is hij dan gaan neerleggen op het Ministerie van Binnenlandsche Zaken. In het geheel werden 37 onwettelijke stukken, welke meegenomen werden van uit het ge- msenthuis van Walshoutem, in bedoeld Ministerie neergelegd. Alle Vlamingen hopen dat het Ministe rie van Binnenlandsche Zaken streng zal optreden om door alle gemeenten van het land streng de Belgische taalwetten stipt te doen naleven. HET RONSELEN VOOR HET FRENTE POPULAR. EEN KOMMUNIST AANGEHOUDEN Over enkelen tijd werden te Antwerpen enkele jongelingen geronseld voor het Frente Popular. Twee hunner, toen zij te Parijs to:kwamen, werden door een En- gelschman die uit Spanje terug was geko men, op de hoogte gesteld van wat hen in Spanje te wachten stond en zij verkozen dan maar terug naar huis te keeren. Hun terugkeer moesten zij te voet doen, geen ander middelen hebbende. Zij kwamen toe te Bergen en verhaalden er hun wederva ren, ook dat zij aangeworven werden door een Kcmmunistisch Provinciaal Raadslid van Antwerpen, de genaamde Van Belle. Dit gaf aanleiding tot een huiszoeking in het lokaal der pas gestichte Vlaamsche Kommunistische Partij te Antwerpen en de Kommunist Van Belle werd ingerekend. Denkelijk zullen nog andere aanhoudin gen volgen. EEN ZONDERLING SOCIALISTISCH KONGRES Zondag II. werd te Charleroi een Kon- gres gehouden door de Socialistische mijn werkers. H. Gailly, Socialistisch Volksver tegenwoordiger, sprak er een groote rede uit. Uit zijn rede stippen wij het volgende aan: Iedereen zou moeten gepensionneerd worden op 60-jarigen leeftijd en dit pen sioen zou minstens 6.000 fr. moeten zijn. Ds Staat moet hiervoor maar tusschen- komen en kan het noodige geld vinden in de nationalisatie van allerlei thans Ioo- nende bedrijven. De verwarring onder het proletariaat, t. t. z. de socialistische partij, is weerom zeer groot; er is gebrek aan duidelijk programma en aan tucht. Hij kan niet dulden dat de Jonge Wachten de les zouden spellen aan de syndikaten. De huidige regeering moet behouden blij ven. In zake den burgeroorlog in Spanje is de niet-inmenging het eenige middel om een wereldoorlog te vermijden. In het vooruitzicht van een fascistische putsch wil de H. Gailly dat de algemeens staking voorbereid weze, om ze te kunnen uitroe pen zoo het voor de socialisten noodig mocht blijken. Tot slot van de vergadering werd een motie goedgekeurd met bijna algemeene stemmen waarin de 40-uren arbeidsweek wordt geëisebt. een grooter pensioen op 60-jarigen leeftijd, een herziening van de wet op de betaalde verlofdagen, nationali satie van enkele bedrijven, o. m. van de electriciteits-, wapen- en brandstoffennij- vsrheden, verscherpte kontrool op de ban ken, enz. Als slot werd een broedergroet gebracht aan de roode broeders van het Spaansche front. DE TAALREGELING IN HET LEGER De Katholieke Vlaamsche Groep:n van Kamer en Senaat vergaderden «Dinsdag 11. in den namiddag, ten einde hun houeüng vast te stellen omtrent bepaalde punten. Tijdens de vergadering werd eerst de talenxegeling in het Leger besproken. Vroeger hadden die groepen reeds bepaald dat zij het wetsontwerp onvoldoende acht ten. Er werd vastgesteld dat de leden in de Kamerafdeelingen, mits voorbehoud, het ontwerp zouden goedkeuren om geen verdere moeilijkheden te verwekken, wijl intusschen de studie van deze regeling zal voortgezet worden. In de Kamer zal er dan gestreefd werden om verbeteringen aan het wetsontwerp te brengen. Er werd ook verklaard i eet er een einde dient gesteld aan de op alge bied gemengde eenheden. Nog weed besloten dat de leden der Ka- merafdeelingen zouden stemimen tegen een ontwerp waarbij enkele gemeenten oer omgeving van Brussel zouden gevoegd worden bij Groot-Brussel. De groepen verklaarden zich ook bereid om in overeenstemming met da Vlaamsche Nationalisten te interpelleeren in de Ka mer over de taalgremekwestie. In de vijf Kamerafdeelingen werd het wetsontwerp der Regeering goedgekeurd, maar van velen onder voorbehoud. IN DE SOCIALISTISCHE KAMERGROEP De Socialistische Kamerleden vergader den ook Dinsdag. Een vinnig d.bat had plaats nopens het ontslag van den Heer Vandervelde en door verscheidene leden werden geweldige uitvallen gedaan tegen Eerste Minister Van Zeeland en cok t :gen andere ook Socialistische Regeer:r:ge leden. Er werd protest aangeteekend t ren het feit dat zij, de Scc. Volksvertegen woordigers, geen medezeggenschap kregen toen hst ontslag van den H. Vandervelde vooropgesteld werd. HET ALKOHOLRECIEM In vier van de vijf Kamerafdeslingen werd een wetsontwerp aangenom.n, waar bij de wet cp de alkobol zal worden ver scherpt voor wat betreft de private krin gen. DE GODSDIENSTIGE FORMULE VAN DEN GERECHTERLIJKEN EED Door den Socialist Frnest werd een voorstel ingidier.d bij de Kamer tot af schaffing van de godsdienstige formule van den gerechterlijken eed. In drie Ka merafdeelingen werd dit vcorstel verwor pen en in twee andere goedgekeurd. GEEN 'EU VE CONVERSIE Geruchten te len verspreid, als zou de Belgische Regeenng een nieuwe conversie der renten beoogen. De Minister van Fi nanciën heeft deze beweringen ten stellig ste gestraft. DE WERKTIJD IN DE MIJNEN Het Koninklijk Besluit waarbij de werk tijd in de koolmijnen op 40 uren gebracht wordt is thans in voege getreden. Alhoe wel er schaarschte heerseht aan zekere soorten kolen werd er nog geen enkele af wijking toegelaten. Om de kolenschaarschte te keer te gaan zullen voor Wallonië 1.500 vreemde mijn werkers toegelaten worden. Voor Limourg zullen denkelijk afwijkingen worden tos gelaten. Het valt evenwel te twijfelen c!at vreemde geschoolde arbeidskrachten zul len kunnen aangeworven worden gezien in alle landen de koolmijnen thans in volle rendement werken en aldaar ook schaarschte aan kolen heerscht. In zekere middens wordt betoogd dat men niet vreemde arbeiders zou moeten toelaten maar eerder Belgische werklieden er toe begeven meer naar de mijnen te gaan werken door betere loonen, beteie arbeidsvoorwaarden en een gemakkelijker vervoer van hun haardsteden naai' de mijnen. - STIJGING DER KOLENPRIJZEN. 20 Fr. PER TON VOOR DE HUISKOLEN Het Belgisch Kol-enkantoor heeft beslo ten tot verheoging van de kolenprijzen. Voor de huiskolen zal de verhooging 20 fr. bedragen per ton en voor de nijverheids kolen 13,50 fr. Voor agglomeraten zal Ue verhooging 15 fr. per ton bedragen. HEER VAN ZEELAND AAN T V.'OCKD Op Dinsdag en Woensdag 1!. heeft de Senaat de bespreking aangevat over de besluiten der aangestelde kommissie Ser- vais, belast met een enderzeek ever de politiek-financieele schandalen, en dia verslag uitbracht. Deze kemmi-sie behan delde o. m. de leening Mendelssohn. Van verschillende zijden werd kritiek uitgeoefend op het verslag dier kommissie, verslag waarin enkele missingen en on nauwkeurigheden zouden voorkomen. Woensdag gaf de H. Van Zeeland, Eer ste Minister, uitleg over de kwestie. Eerst bracht hij hulde aan de Kommissie Ser- vais en legde de werking dier Kommissie uitean. Hij wees op het klein getal oneer lijke of twijfelachtige gevallen die door da kommissie werden vastgesteld. Inzake de kredietver leeningen dcor den Slaat ge daan zal deze maar weinig noemenswaar dige verliezen erdoor te lijden hebben. Heer Van Zeeland verklaarde nog rat toen er sprake was een buitenlandscha leening aan te gaan bij de Firma Men delssohn, hij gekant was tegen die kening, omdat hij de voorwaarden ervan te zwaar vond. Toch begrijpt hij de beweegredenen v.elke de toenmalige Regeering had cm die leening aan te gaan, daar zij het op harr had genomen den frar.k aan zijn pariteit van alsdan te behouden, wat alsdan riet meer mogelijk zcu werden. Er werd ook gesproken van een verlies van honderden millioen welke deze lee ning had teweeggebracht. In feite kan er van geen verlies sprake zijn. immers Bel gië is aan de Fiiema Mendelssohn maar een gelijke hoeveelheid goud verschuldigd gebleven als werd geleend. Voor kwestie de partikuliere belangen die tusschengekomen zijn van weg? Bel gische personen of instellingen werd de zaak aanhangig" gemaakt bij het Gerecht dat verder moet vonnissen. Ten slotte ver dedigde zich den Heer Van Zeeland te;.-, den laster en verdachtmakingen w men tegen hem had verspreid in blac's van een partij der oppositie. Persoonlijk laten die aanvallen hem kcud, zegt de Eerste Minister. Zijn handelingen zijn steeds eerlijk geweest. Herhaaldelijk werd spreker stormachtig toegejuicht. GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE DEN! NA LEZING, SCHUIF HET IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF VRIEND. ZOO STEUNT GE ONS. DANK EROM. IB3B33aa£BSS3IXB3ZlBS2aB33SBSEHBSB3B3S!3SS3EBS!iasasa2EEE3BSC2eB :sBBBB3an3a3.33?snaj:3aLia^riiJiC3253Z£:B3 Be VilegrcRj?) bij Oran. - overbrengen der slachiofóers. - E£e lijiepSecüttiglisdsi:. ZIE EI JZ ONDERREDEN OP 9' BLAD, Het stoffel»'k overschot der slachtoffers van de vliegramp te Oran kwam te XViarsailio aan. Men ziet hier de o\ erscheping der kisten. Minister Jaspar ïs de bloedverwanten van de slachtoffers der vliegramp in rouwkapel der Noordstatie te Brussel gaan bezoeken.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1937 | | pagina 1