DE PAUSDAG
Uit het Hoeras
Gedenk o Mensch
SO SPRACH HITLER
BH ONS LAND
i
6 FEBRUARI
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
INTERNATIONAAL OVERZICHT
Gunstige berichten
nopens den toestand
van den Paus
HET VLIEGTUIG VAN DEN
DAILY EXPRESS
TE PLETTER GESLAGEN
WE ZENDEN ONS BLAD
IN DEN SENAAT
70MDAG 7 FEBRUARI 1937.
DE HALLE
g Katholiek Weekblad van leper g
Bureel
H Botnrstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per po»t)
Binnenland 20.fr.
Belgisch Kongo 40.fr.
p Frankrijk 40.— fr.
|g Alle andere landen 00.fr.
lit voer
12 BLADZIJDEN. - 40 CENTIEM..
Medewerkers tifn veranhaoordtü
kua artikels.
5* JAAR. N' 6.
biUWiillliMUIIliUUUMIWkiUMHlllillllliililHHBgiillli 11i IHUlit»! !1JU^|
i TARIEF VOOR BERICHTEN: I
s Kleine berichten per regel 1.fr. j
B 7 fr. toeL v. ber. ra. adr. t. bur.
g Kleine berichte, (minimum-! 4.fr.i
i Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr.
éliWIiliiim
1
lUUWUUliwIiuSl
Drukker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
Tel. Poperinge Nr 9
Postcheckrekening Nr 155.70
g Te herhalen aankondigingen:
a prijs op aanvraag.
S Annoncen rijn vooraf te betalen en
Bmoeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be-
B richten tegen den Donderdag noen
BBflBBBMHHHMMHBMinaBN
NHUHIIIIflH
HUlinmiHltlllHfllimiliUliiaUiUUIUlHiRUtllllllllltHtlllllillll
i!iitiiiiiifiinRinitffli!iiiiiiiuiiimm:miiiiKii!iiiiiiiir
Z. H. PAUS PIUS XI
Zaterdag 6 Tebruari ls het de vijf
tiende maal dat heel dit historisch
gebeuren herdacht en de pauskeuze
gevierd wordt.
Gevierd?
In onze Paushulde ligt er dit
jaar zooveel weemoed. De H. Vader
Js tachtig jaar en is erg ziek.
Waar we vroeger jubelden en fier
opzagen naar den genialen Paus die
zoo machtig veel werkt, die de bakens
van het Godsrijk op aarde zoo ver
heeft verplaatst en daarom zooveel
bemind en zooveel gehaat wordt,
moeten wij dit jaar bidden voor zijn
genezing en vreezen... dat 6 Februari
voor de laatste maal de Pausdag is.
Den 24 Januari 1922 vertrok Mgr
Ratti uit Milaan: toen hij in den
trein stapte werd hem een ruiker
Witte bloemen aangeboden, «wit ge
lijk het kleed dat op Zijne Eminentie
wacht te Romeriep iemand.
O neen, sprak hij, draag ze liever
liaar de kapelen er blonk een traan
achter de zware brilglazen.
Den Maandag 6 Februari 1922, te
11.45 uur, verscheen Kardinaal Bisleti
in de loggia van Sint Pieter en riep
over de menschenzee, die daar wacht
te tusschen de zuilengang van Ber
nini: Ik verkondig U eene groote
vreugde: wij hebben eenen Paus...
't Is Zijne Eminentie Kardinaal Ratti,
die den naam heeft aangenomen van
Pius XI.
Veertien maal hadden de Kardina
len gestemd en de veertiende maai
waren alle stemmen bijna uitgebracht
op Kardinaal Ratti. Er zijn veertien
staties geweest vooraleer wij den Paus
op den Calvarieberg goed hadden
vastgespijkerd», zegde de Kardinaal
Staatssekretaris.
Ai
Na de verkiezing stelde de Kardi
naal-Deken de vraag: Aanvaardt
Gij uwe verkiezing tot Opperherder
der Kerk? Na eenige oogenblikken.
van stil ingetogen gebed, antwoordde
de rtieuwgekozene: «Het mag niet zijn
dat men kunne zeggen dat ik wei
gerde te buigen voor Gods aanbidde-
lijken Wil; het mag niet zijn dat men
kunne zeggen dat ik mij onttrokken
heb aan den last, die op mijne schou
ders geladen werd. En daarom, niet
tegenstaande mijne onwaardigheid,
die ik zoo diep voel in mij, ik aan
vaard...
En welken naam wilt Gij aanne
men? Op dit oogenblik bleek opeens
de Paus ontroerd en zijne stem stokte
toen hij antwoordde: «Als kind ben
ik onder het Pontificaat van Pius IX
in de Katholieke Kerk opgenomen en
priester Gods geworden, 't Was Pius X
die mij naar Rome riep en Pius is
een naam van vrede. Mijn leven wil
ik wijden aan 't bewerken van den
vrede op de wereld en 't werk voort
zetten van mijn grooten voorganger;
ik verkies den naam van Pius XI.
Ik wil er nog iets bijvoegen, zoo
sprak hij na eene korte wijle, ik wil
dat mijn eersten zegen als een on
derpand van vrede neerkome niet al
leen over Rome en Italië, maar over
heel de Kerk en over de geheele we
reld. Ik zal dien zegen geven van uit
de buitenloggia van Sint Pieter.
Eenige stonden later verscheen,
voor 't eerst sedert 1870, de Witte
Paus in de groote loggia en zegende
over de huiverende volksmassa de
stad en de wereld.
Ullllllülllllilllllllllllllllllttlüllllllllllllim l!llllllfllllllllll!tillllllllll!IIIIUItlllltllllllHRtlllllH«ttfllllinilllllllllK
Er zijn werkelijk nog altijd mèn-
6chen die het gfevaar van dezen tijd
niet bemerken of niet willen bemer
ken. Velen schudden iedere inspan
ning van zich af en vergenoegen zich
met te zeggen: 't Zal mijn tijd nog
wel doen.Anderen zijn totaal on
bewust van wat er rondom hen ge
beurt.
Wanneer men «moed!» genoeg heeft
om zijn tijd te verbeuzelen aan over
dreven bioskoop- of kinema-geieuter,
aan sportfurie of aan prullen van al
lerlei soort, moet men ook man ge
noeg zijn om zijn tijd te durven be
grijpen. En het gaat al evenmin op,
de toekomst zelfzuchtig van zich af
te schudden omdat het nu fatsoenlijk
gaat voor de eenen, omdat de jaren
beginnen te wegen voor de anderen.
Wie slechts voor zich zelf leeft, wie
noch aan zijn kinders, noch aan de
toekomst denkt verdient geen de
minste waardeering. Zooals wij zelf
de erfgenamen zijn van de tallooze
geslachten die ons voorgingen, zoo
ook zullen tallooze anderen onze er
fenis moeten overnemen. En waar we
zonder schroom al de voordeelen en
al de verwezenlijkingen van onze
voorgangers ten onzen dienste stel
den, is het onze plicht erover te wa
ken dat de nageslachten ook iets tast
baars van ons zelf verkrijgen. Wie
krijgt, moet geven! Dit is elemen
taire dankbaarheid.
Wanneer we ons dan afvragen, niet
enkel wat ons zelf binnen zeer wei
nige jaren te wachten staat, maar
vooral voor welke toestanden onze
kinders en onze kleinkinders zullen
komen, dan blijkt het dat deze tijd
zwanger gaat aan onheil en tragische
onzekerheid.
Wie durft nu voorspellen dat de
eerstkomende vijf jaar zullen gelij
ken aan het lustrum dat pas achter
de rug is?
De geschiedenis is een hardvochtige
doch betrouwbare gids. Welnu het
volstaat even de na-oorlogsche perio
de te doorloopen om overtuigd te zijn
dat, indien het hellend vlak met het
zelfde tempo gevolgd wordt, de uit
komst verschrikkelijk wezen zal.
Op geestelijk gebied dient het tot
'niets een rad voor de oogen te draai
en. Het katholicisme boert achteruit
in Vlaanderen. Niet alleen vervlakt
en vervaagt de godsdienstzin van de
geloovigen, maar bovendien hebben
reeds een ruim percentage volksge-
nooten den weg naar de Kerk ver
leerd. Geen gevolgen zonder oorzaken.
De eeuwigheidsleer van de Kerk
heeft niets van haar stralende kracht
verloren, doch de ontvankelijkheid
Van den mensch is zoodanig ver-
Zwakt dat hij zelf de zin voor de
eeuwigheid verloren heeft. Onze tijd
heeft den mensch opgeslorpt.
Deze eeuw die de direkte ergename
is der vorige heeft slechts het tijde
lijke beklemtoond en het eeuwige ont
kend. En wanneer de mensch zich
aan het tijdelijke verslaaft sticht hij
onheil. Wat tijdelijk is, is verganke
lijk. En op dit vergankelijke nu heeft
de mensch al zijn hoop gesteld. Deze
schromelijke begripsverwarring is oor
zaak van al onze ellende, al onze mi-
ze rie.
Niets meer reikt boven de tijd uit.
Het is een hopeloos kluwen om de
zelfzucht, en dus de afgunst en de
haat te doen zegevieren. Noch het
verleden noch de toekomst interes
seeren, slechts het nu, het heden
heeft genade.
En dit NU is synoniem geworden
van een hopelooze jacht naar geld
en genot. Indien de mensch nog
eenig begrip had van eeuwige zaken,
zou hij zich ten minste herinneren
dat hij hier in hoofdzaak is om de
eeuwigheid te verdienen; dat zijn le
ven dus in dienst staan moet van
het Ware en het Goede; en dat het
materieele ondergeschikt is aan de
ziel en de geestelijke waarden.
Edoch alles rondom hem leert het
tegenovergestelde.
Niemand ontgaat den invloed van
zijn milieu. Slechts luttelen zijn dap
pere voortrekkers die den weg aan
wijzen. De grootste hoop blijft kind
van den tijd. En deze tijd is alles
behalve stichtend. Waar de eenen
hardvochtig in de weelde stikken,
lijden anderen honger. Hier staat een
sterk aaneengesloten kapitalistische
klasse, en er tegenover een vijandig
proletariaat. Niemand zal durven
ontkennen dat deze antithesis, dat
deze bittere tegenstelling de ware lijn
van het Evangelie volgt. Er is een
oogenblik geweest dat de Verlosser
krachtig de zweep hanteerde om de
sjacheraars uit den tempel te gooien.
Kapitaal is dienst, niet voor enke
len, maar voor de gemeenschap.
Waar is echter de gemeenschap!
Klassen, slechts klassen zijn te ont
waren, en dan nog klassen die dik
wijls met opgeheven hand tegenover
elkaar staan.
En om deze wantoestanden aan te
vuren en aan te wakkeren heeft de
politiek de partijen uitgevonden.
Het was niet voldoende dat de eene
klasse tegen de andere opstond. Ook
door de partijen werd de verdeeld
heid aangevuurd en verheerlijkt.
Waar het bindende voor de eeuwig
heid (godsdienst) uit het oog verloren
werd, werd ook het bindende voor
het tijdelijke (nationaal stambewust-
zijn) stukgeslagen. Waar er geen ban
den meer waren voor het leven, zou
den er a fortiori nog minder zijn voor
de eeuwigheid.
Het individualisme van dezen tijd,
sterk gesteund door de wetenschap
en de koninklijke rede verrichten
duivelsch werk. Hoe meer banden
stukgeslagen worden hier, hoe meer
banden er verdwijnen voor later.
Niet alleen krijgt de godsdienst het
hard te verduren, ook alles wat de
menschen op aarde binden kan wordt
stelselmatig vernield. En waar de
mensch kind van zijn tijd is, en als
een hyena tegenover zijn medemensch
opgejaagd wordt is het dan niet meer
te verwonderen dat de goddeloosheid
hoogtij viert.
De geest van Evangelie geldt ook
voor deze wereld. Het gaat bepaald
niet op de menschelijke bestemming
na te streven in regelrechte strijd
met de evangelische waarheden. Wie
op aarde anti-evangelisch leeft, moet
ook de eeuwige belooning niet ver
wachten.
En nu mag er gevraagd worden of
de maatschappij wel in de lijn van
het Evangelie ligt. Nu mag er ge
vraagd worden als klassen- en par-
tijenstrijd de geschikte baan zijn om
de eindbestemming te bereiken. Nu
mag er gevraagd worden of de socia
le ONTBINDING tot ios-van-elkaar-
staande wezens wel de juiste weg aan
duidt?
De naastenliefde is WET en geen
RAAD.
Daaruit volgt in de eerste plaats de
noodzakelijkheid om het kapitalisme
Zie vfrrolg- hiernevens.
Niemand kent de mensehen zoo
goed als de Kerk!
Zij heeft zoo'n klaren, diepen kijk
in den zwakken maar ook sterken
kant van den mensch!
Zij weet waar hij vaak gebonden
ligt en welke middelen er moeten
worden gebruikt om weer los te ge
raken.
Dees dagen roept de Kerk de men
schen uit de Carnaval-vreugde, uit
de drukke zorgen van 't bestaan om
hen te zeggenGedenk o mensch
dat ge stof zijt en tot stof zult weder-
keeren!
Dat woord richt de Kerk tot ieder
een: armen en rijken, kinderen en
ouderlingen, menschen in den bloei
van hun leven: Gedenk o mensch!
Wanneer we er diep op ingaan is
het een harde maar toch zeer heil
zame les.
't Kost van zoo te midden den le-
vensroes herinnerd te worden aan die
woorden! Maar het heeft zijn groote
nut!
De groote les die we er uit trekken
is: dat alles rondom ons eens eindigt!
Dat alles wat stoffelijk is, van geen
waarde is als het niet een middel is,
om het eeuwige zekerder te bereiken!
Die woorden leeren ons beter dan
gelijk welke andere taal: de waarde
van de eeuwigheid.
Dat is ten slotte alles voor ons!
Heel ons leven heeft maar beteekenis
in de mate dat we onze eeuwige eind
bestemming er door kunnen bereiken.
Denkt ge niet, als we daar meer
konden aan denken iederen dag
dat velen onder ons ernstiger zouden
leven en met veel njeer icver hun
apostolaat doorzetten en bijgevolg
een schooner en gelukkiger leven
zouden hebben!
Als we daar meer aan dachten,
zouden we 'n dieper bewijstzijn krij
gen: dat we allemaal kleine, nietige,
hulpelooze schepselkens zijn en dat
we ondanks zooveel verschillen, toch
allemaal gelijk zijn voor God en voor
de eeuwigheid!
Die woorden: Gedenk o mensch
dat ge stof zijt... en tot stof zult we-
derkeeren» dwingen ons tot boele en
versterving.
Nochtans dwingen niet in de be-
teekenis van dwang en korvee maar
een blij en dankbaar aanvaarden van
den vasten, van boete en vrijwillige
versterving.'
Door die woorden krijgt de ziel in
ons de plaats die haar toekomt de
eerste en de eereplaats.
Die ziel staat boven het lichaam
gelijk het leven boven den dood; ge
lijk de hemel boven de aarde.
Het lichaam moet onderworpen zijn
aan de ziel! i
Het lichaam moet een middel zijn
voor de ziel om haar doel te kunnen
bereiken!
Die boete en versterving herinneren
ons aan het sterven dat niet ver af
ligt aan de vergankelijkheid van alles
wat er rondom ons leeft en beweegt.
Ze zijn een middel tot herstel van het
bedreven kwaad en tot beheersching
van onze driften waardoor we de
reinheid van onze ziel bewaren en
beschermen
Die boete en versterving moeten we
niet ver gaan zoeken! We vinden da
gelijks gelegenheid er toe in ons eigen
familiemidden en in het arbeidsmid-
den en in het apostolaat dat onze
organisatie van ons vraagt.
Zorgen we ervoor dat we model-
geloovigen worden door vriendelijk
heid, gedienstigheid, spaarzaamheid
en goedheid.
Uit zoo'n opvatting van het leven
groeit de blijde goddelijke verrijzenis
van alle volksklassen.
G. ROLF.
DE H. VADER ZOU ZICH NAAR
CASTEL GANDOLFO BEGEVEN
Dz H. Vader heeft Woensdag middag
eamgen. tijd doorgebracht op de loggia bij
Zijn bijzondere vertrekken gelegen, om te
genieten van der. heerlijken zonneschijn,
hetgeen zijn gezondheidstoestand zeer ten
goede kwam.
De volmachten, welke gedurende de da
gen van 's Pausen ziekte aan den kardi-
naal-prefekt, Z. H. Em. de kardinaal-de-
ken, Gennaro Granito Plgnatelli dl Bel-
monte, waren verleend, zijn door Zijne
Heiligheid ingetrokken, aangezien de H.
Vader thans weer persoonlijk alle beslis
singen treft.
om te vormen tot dienstbaarheid.
Daaxna komt het bundelen van alle
families tot een groot en sterk, één-
voelend en één-handelend volk.
Het is natuurlijk dat na de familie
en het volk ook de liefde tot de an
dere volkeren komt.
Familie en volksdeugden dienen in
het licht gebracht van de eeuwige
Zon, werken samen om de mensche
lijke bestemming te verwezenlijken.
Wederzijdsche dienstbaarheid' en
liefde in het tijdelijke wekken drang
naar geest en ziel.
Het is allemaal zeer eenvoudig. Wie
zich losrukken kan van partijen- en
klassenstrijd, wie van het groot-ka
pitaal een knecht maken kan van de
gemeenschap, in. plaats van een ty-
ran, wie de noodige macht bezit om
een nieuwe maatschappij uit te bou
wen die op het Evangelie gecimen-
teerd is, zal reuzenwerk verrichten.
Als de menschen verstandig genoeg
worden zullen om zich onder deze
bannier te scharen zal het niet zoo
lang meer duren.
De katholieke krachten zijn nu
dwaas genoeg geweest om elkander
te bestrijden. Ze hebben voortaan wat
anders te doen. Maar ook zij die hun
geloof verloren, dienen herwonnen.
En dit kan, ais de Katholieken zelf
het voorbeeld geven van eendracht en
van waarachtig beleven der eeuwige
waarden.
Dergelijke taak is voor sterke schou
ders weggelegd.
imiitatitiiiiniiiiiiiiiiiiiiniitiinfiumMiwuiittiiiiiiiiUuiuuittmmuiiiHiiuuMtiiuiuuiuuuiiiiutiiasuaiiuiuaiiMmumimumuinHniuiuun
HITLER,
naar wie Zaterdag heel de wereld luisterde
BLIJDSCHAP EN TELEURSTELLING
Nog nooit ward, met zoo'n span
ning over de geheele ivereld, uitge
zien naar een rede als naar die welke
Hitier Zaterdag, 30 Januari 12. uit
gesproken heeft, naar aanleiding van
de vierde verjaardag van de Natio-
naal-Socialistische Staatsgreep. Het
is een getuigenis voor het groote ge
zag, dat Hitler in vier jaren tijds in
het buitenland heeft weten te ver
werven, maar vieteen een bewijs van
groote nood van onze tijd. De Spaan-
sche crisis heeft de verhoudingen zoo
op de spits gedreven, dat men zich
alom afvraagt wie eindelijk het ver
lossende gebaar zal brengen, dat de
ontspanning zal veroorzaken. Zoo uit
zinnig zijn de hooggespannen ver
wachtingen, dat men hoopte dat het
gebaar van Duitschland zou kunnen
komen, alsof Duitschland niet het
laatste land is dat in de huidige om
standigheden een oplossing brengen
kan.
Hitier heeft in zijn rede niets an
ders gedaan, dan de nationaal-socia-
listische politiek verklaard in het
licht van de huidige tijdsomstandig
heden. Het is de logische voortzet
ting van de binnenlandsche en bui-
tenlandsche politiek, zooals die reeds
sedert vier jaren gehuldigd wordt.
Degenen die iets anders verwacht
hebben zijn teleurgesteld. Als Eden
en Blum verwacht hebben dat Hitier
zijn houding feqenover het commu
nisme zou gerr^igd hebben of als
ze'gehoopt hebben 'dat Duitschland
het initiatief voor de ontwapening
zou hebben genomen terwijl nu En
geland en Frankrijk juist hunne be
wapeningen verhoogen dan zijn ze
effenaf onredelijk geweest. Het kon
dan ook al bij voorbaat gezegd wor
den dat ze zouden ontgoocheld zijn.
Blijdschap om de rede van Hitier
is er in Italië, omdat het de bevesti
ging is van de fascistische politiek
en noodzakelijk een versteviging van
het Italiaansch prestige moet betee-
kenen. Blijdschap zal er ook wel zijn
onder de troepen van Generaal Fran
co, te vernemen dat het Spanje waar
voor ze vechten gerekend wordt tot
de vrienden van een machtige Euro-
peesche Staat... Blijdschap in Neder
land omdat zoo uitdrukkelijk de on
zijdigheid en de onschendbaarheid
van het land gewaarborgd wordt ten
aanschijn van de geheele luisterende
wereld. Blijdschap en teleurstelling
onder de Belgische bevolking. Blijd
schap voor degenen, die de woorden
neutraliteit en onschendbaarheid we
ten te waardeeren. Teleurstelling voor
de mannen van de roode interna
tionale.
VERSAILLES
Hitler heeft destijds zijn geweldige
aanhang in Duitschland. gewonnen,
dank zij zijn strijd tegen het Verdrag
van Versailles. Het is het kernpunt
van zijn programma geweest vóór
1933. Sedert het nationaal-socialisme
gezegevierd heeft is heel de binnen
landsche en builenlandsche politiek
ingegeven geworden door het streven
om het Diktatongedaan te ma
ken. Daarom heeft Hitier de Volken
bond verlaten. Dit organisme immers,
heeft sedert den oorlog bijna geen
andere actie gekend dan die voor het
handhaven van het beruchte verdrag.
Frankrijk was heer en meester te
Genève, daar het door groote leenin
gen, de meeste kleine landen voor
zijn politiek gewonnen had. Door zijn
stroef vasthouden aan Versailles,
heeft de Volkenbond de groote crisis
voorbereid, die hij nu doormaakt.
Om dezelfde reden heeft Hitier her
bewapend, omdat een herbewapend
Duitschland, de eenigi kans was om
de gelijkberechtigheid tegenover het
buitenland te veroveren en om de
verschillende verrassingen te kunnen
doordrijven, die zooveel stof hebben
opgejaagd. Noch Frankrijk noch En
geland kunnen hiervoor aan Hitier
iets verwijten, want op grond van de
veertien punten, die Wilson voorstel
de bij de onderhandelingen voor de
wapenstilstand en die Duitschland
aanvaardde, zouden alle landen na
den oorlog in gelijke mate ontwape
nen. Duitschland is verplicht gewor
den door het Verdrag van Versailles
om te ontwapenen tot op een leger-
contingent van 100.000 man. Doch
ook de verbondenen hadden zich
voorgenomen te ontwapenen en dat
is nooit gebeurd. Hitier heeft steeds
gezegd: Wij willen behandeld wor
den als de gelijke van Frankrijk en
Engeland, ontwapen tot op de leger-
sterkte van Duitschland en wij zul
len voldaan zijn. De andere landen
hebben het nooit gedaan en ten slotte
is Duitschland zijn gelijkberechtiging
gaan zoeken in een herbewapening
tot het zich kon meten met de andere
groote mogendheden. We moeten be
kennen dat zonder de huidige leger
macht van Duitschland, Hitier nooit
zou hebben kunnen verwezenlijken,
wat hij thans gedaan heeft in de ver
bazende korte tijsspanne van vier ja
ren. In de hier besproken rede heeft
hij eindelijk nog een laatste streep
getrokken door de bepalingen van het
vredesverdrag, door aan de Rijksbank
en aan de Rijksspoorwegen de servi-
tuden te onttrekken die ze sedert
bijna tiointig jaar bezwaarden. Zij
dienden immers als waarborg voor de
herstelbetalingen volgens Dawes- en
Young-plan. Zoo hevig was de mis
noegdheid hierover dat de spoorwe
gen in diskrediet geraakten en dat
velen liever dan de herstelbetalingen
te steunen over afstanden van meer
dan 100 km. te voet gingen of fietsten.
VOOR DE VREDE
Veel i3 vooral verwacht geworden
van de voorstellen die Hitier betref
fende de vrede zou doen. Men ver
wachtte dat hij wellicht zou doen,
toat hij vroeger reeds ge?"~had,
namelijk, Sovjet-Rusland erkennen
als een Staat waarmee het betrek
kingen wil aanknoopen, maar dat het
nooit het communisme zou dulden in
Duitschland. Niets daarvan. Heel dui
delijk heeft hij laten verstaan dat
er van een werkelijke vredesorgani
satie nooit iets zal in huis komen zoo
lang het communisme vrij kan voort-
vjoekeren in zekere landen en de bin
nenlandsche vrede blijft bedreigen
en zoolang de aanstichters van inter
nationale troebelen en de vergiftigers
van de internationale opinie onge
straft blijven. Verder vraagt hij we-
derzijdsche eerbied van de behoeften
van elk volk, waardoor hij bedoelt
wat hij elders uitdrukkelijk ver
noemd, de erkenning van het recht
van Duitschland op zijn vooroorlog-
sche kolonies. Eindelijk zou de Vol
kenbond moeten veranderd worden
in een organisme van evolutionnisti-
schen aard, wat beteekent, dat het
zott moeten rekening houden met de
veranderde omstandigheden en de
veranderde verhoudingen en niet
meer zooals vroeger gedurende twin
tig jaar vasthouden aan een verdrag
waardoor een groot volk tot een
schandelijke vernedering gedwongen
wordt. Hitler is alleen logisch met
zich zelf en we kunnen maar niet
begrijpen waarom men in Frankrijk
en in Engeland meer verwacht heeft.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
4 Dooden, waaronder de be
kende journalist Pemberton.
Het vliegtuig van den «Daily Express»,
waarvan meu sinds Dinsdag zonder nieuws
was, werd weergevonden in een afgezon
derde streek van Schotland. Het toestel
was omzeggend gansch door brand ver
nield. De vier inzittenden waren dood:
onder hen de bekende dagbladschrijver
Harold Pemberton die den Italiaansch-
Abessinischen oorlog volgde en ook
Spanje bezocht drie maand geleden.
3EüaaaSiBBiEiifi&23S8SSla!<jSH89£B
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker, Poneringe, de som van
13,89 FRANK.
Voor het Buitenland zer.de men ons per
Internationaal Postmandaat:
Uit Frankrijk: 37,63 fr.
Uit Amerika: 55,40 fr.
ES
DE VLAAMSCHE STRIJD OP DE
TAALGRENS
Een onderteek werd dus ingesteld over
het niet toepassen der taalwetten in de
omgeving van Edingen en wijl het onder
zoek nu aan den gang is werd de strijd
thans uitgebreid tot de streek van Landen,
met o. m. in de kleine gemeente Walshou-
tem, de gemeente van den H. Pierco, het
Liberaal Kamerlid en Burgemeester dier
gemeente. Officieel is die gemeente een
Vlaamsche eentalige gemeente, maar nog
immer is er het register der gemeente
raadszittingen uitsluitend gebeur1'—het
Fransch, dus onwettelijk. De drr':: :':- d r
gemeente zijn ook in het Franecb
De H. Grammens, de zie! -n den
Vlaamschen strijd aan de taalgrenzen,
bracht er een bezoek aan het Gemeente
huis en wist er het Fransch registre des
déliJiérationsmeester te worden. Dit re
gister is hij dan gaan neerleggen op het
Ministerie van Binnenlandsche Zaken. In
het geheel werden 37 onwettelijke stukken,
welke meegenomen werden van uit het ge-
msenthuis van Walshoutem, in bedoeld
Ministerie neergelegd.
Alle Vlamingen hopen dat het Ministe
rie van Binnenlandsche Zaken streng zal
optreden om door alle gemeenten van het
land streng de Belgische taalwetten stipt
te doen naleven.
HET RONSELEN VOOR HET
FRENTE POPULAR.
EEN KOMMUNIST AANGEHOUDEN
Over enkelen tijd werden te Antwerpen
enkele jongelingen geronseld voor het
Frente Popular. Twee hunner, toen zij te
Parijs to:kwamen, werden door een En-
gelschman die uit Spanje terug was geko
men, op de hoogte gesteld van wat hen in
Spanje te wachten stond en zij verkozen
dan maar terug naar huis te keeren. Hun
terugkeer moesten zij te voet doen, geen
ander middelen hebbende. Zij kwamen toe
te Bergen en verhaalden er hun wederva
ren, ook dat zij aangeworven werden door
een Kcmmunistisch Provinciaal Raadslid
van Antwerpen, de genaamde Van Belle.
Dit gaf aanleiding tot een huiszoeking
in het lokaal der pas gestichte Vlaamsche
Kommunistische Partij te Antwerpen en
de Kommunist Van Belle werd ingerekend.
Denkelijk zullen nog andere aanhoudin
gen volgen.
EEN ZONDERLING
SOCIALISTISCH KONGRES
Zondag II. werd te Charleroi een Kon-
gres gehouden door de Socialistische mijn
werkers. H. Gailly, Socialistisch Volksver
tegenwoordiger, sprak er een groote rede
uit.
Uit zijn rede stippen wij het volgende
aan:
Iedereen zou moeten gepensionneerd
worden op 60-jarigen leeftijd en dit pen
sioen zou minstens 6.000 fr. moeten zijn.
Ds Staat moet hiervoor maar tusschen-
komen en kan het noodige geld vinden in
de nationalisatie van allerlei thans Ioo-
nende bedrijven. De verwarring onder
het proletariaat, t. t. z. de socialistische
partij, is weerom zeer groot; er is gebrek
aan duidelijk programma en aan tucht.
Hij kan niet dulden dat de Jonge Wachten
de les zouden spellen aan de syndikaten.
De huidige regeering moet behouden blij
ven. In zake den burgeroorlog in Spanje
is de niet-inmenging het eenige middel om
een wereldoorlog te vermijden. In het
vooruitzicht van een fascistische putsch
wil de H. Gailly dat de algemeens staking
voorbereid weze, om ze te kunnen uitroe
pen zoo het voor de socialisten noodig
mocht blijken.
Tot slot van de vergadering werd een
motie goedgekeurd met bijna algemeene
stemmen waarin de 40-uren arbeidsweek
wordt geëisebt. een grooter pensioen op
60-jarigen leeftijd, een herziening van de
wet op de betaalde verlofdagen, nationali
satie van enkele bedrijven, o. m. van de
electriciteits-, wapen- en brandstoffennij-
vsrheden, verscherpte kontrool op de ban
ken, enz. Als slot werd een broedergroet
gebracht aan de roode broeders van het
Spaansche front.
DE TAALREGELING IN HET LEGER
De Katholieke Vlaamsche Groep:n van
Kamer en Senaat vergaderden «Dinsdag 11.
in den namiddag, ten einde hun houeüng
vast te stellen omtrent bepaalde punten.
Tijdens de vergadering werd eerst de
talenxegeling in het Leger besproken.
Vroeger hadden die groepen reeds bepaald
dat zij het wetsontwerp onvoldoende acht
ten. Er werd vastgesteld dat de leden in
de Kamerafdeelingen, mits voorbehoud,
het ontwerp zouden goedkeuren om geen
verdere moeilijkheden te verwekken, wijl
intusschen de studie van deze regeling zal
voortgezet worden. In de Kamer zal er dan
gestreefd werden om verbeteringen aan
het wetsontwerp te brengen. Er werd ook
verklaard i eet er een einde dient gesteld
aan de op alge bied gemengde eenheden.
Nog weed besloten dat de leden der Ka-
merafdeelingen zouden stemimen tegen een
ontwerp waarbij enkele gemeenten oer
omgeving van Brussel zouden gevoegd
worden bij Groot-Brussel.
De groepen verklaarden zich ook bereid
om in overeenstemming met da Vlaamsche
Nationalisten te interpelleeren in de Ka
mer over de taalgremekwestie.
In de vijf Kamerafdeelingen werd het
wetsontwerp der Regeering goedgekeurd,
maar van velen onder voorbehoud.
IN DE
SOCIALISTISCHE KAMERGROEP
De Socialistische Kamerleden vergader
den ook Dinsdag. Een vinnig d.bat had
plaats nopens het ontslag van den Heer
Vandervelde en door verscheidene leden
werden geweldige uitvallen gedaan tegen
Eerste Minister Van Zeeland en cok t :gen
andere ook Socialistische Regeer:r:ge
leden. Er werd protest aangeteekend t ren
het feit dat zij, de Scc. Volksvertegen
woordigers, geen medezeggenschap kregen
toen hst ontslag van den H. Vandervelde
vooropgesteld werd.
HET ALKOHOLRECIEM
In vier van de vijf Kamerafdeslingen
werd een wetsontwerp aangenom.n, waar
bij de wet cp de alkobol zal worden ver
scherpt voor wat betreft de private krin
gen.
DE GODSDIENSTIGE FORMULE VAN
DEN GERECHTERLIJKEN EED
Door den Socialist Frnest werd een
voorstel ingidier.d bij de Kamer tot af
schaffing van de godsdienstige formule
van den gerechterlijken eed. In drie Ka
merafdeelingen werd dit vcorstel verwor
pen en in twee andere goedgekeurd.
GEEN 'EU VE CONVERSIE
Geruchten te len verspreid, als zou de
Belgische Regeenng een nieuwe conversie
der renten beoogen. De Minister van Fi
nanciën heeft deze beweringen ten stellig
ste gestraft.
DE WERKTIJD IN DE MIJNEN
Het Koninklijk Besluit waarbij de werk
tijd in de koolmijnen op 40 uren gebracht
wordt is thans in voege getreden. Alhoe
wel er schaarschte heerseht aan zekere
soorten kolen werd er nog geen enkele af
wijking toegelaten.
Om de kolenschaarschte te keer te gaan
zullen voor Wallonië 1.500 vreemde mijn
werkers toegelaten worden. Voor Limourg
zullen denkelijk afwijkingen worden tos
gelaten. Het valt evenwel te twijfelen c!at
vreemde geschoolde arbeidskrachten zul
len kunnen aangeworven worden gezien in
alle landen de koolmijnen thans in volle
rendement werken en aldaar ook
schaarschte aan kolen heerscht.
In zekere middens wordt betoogd dat
men niet vreemde arbeiders zou moeten
toelaten maar eerder Belgische werklieden
er toe begeven meer naar de mijnen te
gaan werken door betere loonen, beteie
arbeidsvoorwaarden en een gemakkelijker
vervoer van hun haardsteden naai' de
mijnen.
- STIJGING DER KOLENPRIJZEN.
20 Fr. PER TON VOOR DE HUISKOLEN
Het Belgisch Kol-enkantoor heeft beslo
ten tot verheoging van de kolenprijzen.
Voor de huiskolen zal de verhooging 20 fr.
bedragen per ton en voor de nijverheids
kolen 13,50 fr. Voor agglomeraten zal Ue
verhooging 15 fr. per ton bedragen.
HEER VAN ZEELAND AAN T V.'OCKD
Op Dinsdag en Woensdag 1!. heeft de
Senaat de bespreking aangevat over de
besluiten der aangestelde kommissie Ser-
vais, belast met een enderzeek ever de
politiek-financieele schandalen, en dia
verslag uitbracht. Deze kemmi-sie behan
delde o. m. de leening Mendelssohn.
Van verschillende zijden werd kritiek
uitgeoefend op het verslag dier kommissie,
verslag waarin enkele missingen en on
nauwkeurigheden zouden voorkomen.
Woensdag gaf de H. Van Zeeland, Eer
ste Minister, uitleg over de kwestie. Eerst
bracht hij hulde aan de Kommissie Ser-
vais en legde de werking dier Kommissie
uitean. Hij wees op het klein getal oneer
lijke of twijfelachtige gevallen die door da
kommissie werden vastgesteld. Inzake de
kredietver leeningen dcor den Slaat ge
daan zal deze maar weinig noemenswaar
dige verliezen erdoor te lijden hebben.
Heer Van Zeeland verklaarde nog rat
toen er sprake was een buitenlandscha
leening aan te gaan bij de Firma Men
delssohn, hij gekant was tegen die kening,
omdat hij de voorwaarden ervan te zwaar
vond. Toch begrijpt hij de beweegredenen
v.elke de toenmalige Regeering had cm die
leening aan te gaan, daar zij het op harr
had genomen den frar.k aan zijn pariteit
van alsdan te behouden, wat alsdan riet
meer mogelijk zcu werden.
Er werd ook gesproken van een verlies
van honderden millioen welke deze lee
ning had teweeggebracht. In feite kan er
van geen verlies sprake zijn. immers Bel
gië is aan de Fiiema Mendelssohn maar
een gelijke hoeveelheid goud verschuldigd
gebleven als werd geleend.
Voor kwestie de partikuliere belangen
die tusschengekomen zijn van weg? Bel
gische personen of instellingen werd de
zaak aanhangig" gemaakt bij het Gerecht
dat verder moet vonnissen. Ten slotte ver
dedigde zich den Heer Van Zeeland te;.-,
den laster en verdachtmakingen w
men tegen hem had verspreid in blac's
van een partij der oppositie. Persoonlijk
laten die aanvallen hem kcud, zegt de
Eerste Minister. Zijn handelingen zijn
steeds eerlijk geweest. Herhaaldelijk werd
spreker stormachtig toegejuicht.
GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE
DEN! NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
VRIEND. ZOO STEUNT GE ONS.
DANK EROM.
IB3B33aa£BSS3IXB3ZlBS2aB33SBSEHBSB3B3S!3SS3EBS!iasasa2EEE3BSC2eB
:sBBBB3an3a3.33?snaj:3aLia^riiJiC3253Z£:B3
Be VilegrcRj?) bij Oran. - overbrengen der slachiofóers. - E£e lijiepSecüttiglisdsi:.
ZIE EI JZ ONDERREDEN OP 9' BLAD,
Het stoffel»'k overschot der slachtoffers van de vliegramp te Oran kwam te
XViarsailio aan. Men ziet hier de o\ erscheping der kisten.
Minister Jaspar ïs de bloedverwanten van de slachtoffers der vliegramp in
rouwkapel der Noordstatie te Brussel gaan bezoeken.