Sport Politiek
De tusschentijdkje Verkiezingen te Brussel
De Bedrijvigheid van
de goddeloozen in Rusland
DE TOESTAND DER VEEUITBATING
Dakvensters en valsch zicht
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
Schitterende zege van den Heer Van Zeelam*
Het Rexisme versoröeek! doer Mgr Van Roey, Aartsbisschop van Mechelen
7.0NDAG 18 APRIL 1937..
WEEKBLAD: 40 CENTIEMEN.
«DE HALLE»
jf Boterstraat, 17, IEPER.
5' JAAR. N 18.
DE KONING EN DE KONINGIN VAN ENGELAND
mÊÊËËÈmÊmmmmm
rr~i
INTERNATIONAAL OVERZICHT
DE LAATSTE DAGEN VAN DEN
KIESSTRIJD
HET GEHEIM AKKOORD
REX-V.N.V. BEKEND GEMAAKT
ENKELE PERSMEENINGEN
Een bezoek van Dr Schacht ie Brussel
Katholiek Weekblad van leper
j§ Bureel:
AEONNEMENTSPTIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
P~ Binnenland 20.fr.
Belgisch Kongo 40.fr.
I Frankrijk 40.fr.
Alle andere landen 60.— fr.
HALLE
£<MM!UlimillllRnBIRll}HIII!!II!IJ)l!llUlUUUW!UBJ!!!S!t!!!IB!li!E!f!!iiltg
1 TARIEF VOOR BERICHTEN: 1
Mr
ret ken tint leranhtoordtliik voor
kuM artikels.
Drukker- U itgever
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
Tel. Poperinge Nr 9
Postcheckrekening Nr 155.70
Kleine berichten per regel 1.fr. |g
1 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
II Kleine berichte, (minimum) 4.fr.
g Rouwber. en Bedank, (min.) 5.fr. =j
§1 Te herhalen aankondigingeng
prijs op aanvraag.
H Annoncen zijn vooraf te betalen en g
g moeten tegen den Woensdag avond g
richten tegen den Donderdag noen.g
ingezonden worden. Kleine be-
e= E=
E=
SifllHIIIIIIlllHllllllllli'l'l: iC!JHBni!iiBtBRBHSBl!tfflBllllllt!i|l|fiP
Het is ongetwijfeld niet gemakkelijk I schijnt reeds talrijke bestellingen uit het
steeds betrouwbare inlichtingen te ver- buitenland verwekt te hebben. De Ver
krijgen over de toestanden in Rusland, ecnigingen van Vrijdenkers zouden samen
Waar we echter de hand kunnen leggen met hun gelukwenschen, hun ongeduld
pp authentieke Sovjet-publicaties, daarhebben laten kennen om deze propagan-
hebben we vasten grond onder de voeten.
De Vereenigingen van Goddeloozen
hebben onlangs statistieken over hare be.
drijvigheid gepubliceerd Volgens deze ge
gevens zouden die vereenigingen ().500.000
aanhangers tellen. Een derde daarvan
wordt gevormd door personen onder de
18 jaar: de groote meerderheid door per
sonen tusschen de 18 en de 30 jaar. Eeil
onbeduidend gedeelte der leden is ouder
dan 30 jaar.
Als men nu bedenkt dat die 6.500.000
slechts het 22" deel van de totale bevol
king vertegenwoordigen, dan kan men
bier de belangrijke gevolgtrekking ma
ken dat de verderfelijke beweging waar
van die comiteiten zoo 'n buitengewone
activiteit aan den dag leggen, slechts lang
zaam vooruitgaat. Meer nog, deze cijfers
bewijzen dat de groote massa in Rusland
weerbarstig blijkt voor de goddelooze
propaganda en spijts alles het gelqpf der
vaderen bewaart.
De leiders moeten dezen toestand be
grepen hebben, want in den laatsten tijd
hebben ze. in huil blinden baat tegen God,
allerlei middelen bedacht om hun jam
merlijke propaganda te perfectionneeren.
Het zal niemand verwonderen dat met
de twee machtigste moderne invloedsfac
toren de pers en de kinema, het meest
doelmatige antireligieus propagandamate
riaal wordt vervaardigd. Met dutyelschen
ijver werden daarom allerlei boeken ver
spreid. brochures, fotos, diapositieven
voor lichtbeelden en films. Het hoofd
comité wijst met nadruk op de vaste en
tic bewegende beelden. Het maant al zijn
militanten aan, in de steden, in de dorpen
en zelfs in de uithoeken van het land,
filmvertooningen in te richten door mid
del van draagbare apparaten. Het loont
de moeite hier enkele onderwerpen op te
geven wyi deze propagandafilmsDe
oorsprong van den mensch»; «De impe
rialistische oorlog en de godsdienst»;
«Hoe de godsdienst ontstaan is»; «De
wetenschap en de godsdienst tegenover
'tien oorsprong van de wereld»; «Bestaat
er een ziel?»; «De electriciteit en de
godsdienstige overtuigingenz. De aan
kondiging
damiddelen te ontvangen waarmee ze in
hun ortigeving de zaak van het atheïsme
wijlen bevorderen.
De bedrijvigheid van de goddeloozen
gaat nog verder. Op verscheidene plaat
sen werden Goddeloozen-Instituten opge
richt.
In het instituut Swerdlov te Kiev, in
Oekranië, werd onlangs een nieuwe reeks
cursussen gehouden. In de laatste twee
jaar werden er 200 propagandisten ge
vormd die een volledige opleiding genoten
hebben om den onverbiddelijken strijd te
voeren, tot algeheele vernietiging van de
kerk en het kapitalisme. Het vruchtbare
apostolaat der katholieke missonarissen
in het Verre Oosten, tot zoo 'n heerlijke
apotheose opgevoerd door het Congres te
Manilla, heeft het Hoofdcomité der god
deloozen een nieuw initiatief doen ne
men. Er werd besloten een anti-missie
film te vervaardigen waarvan de titel zal
luidenDe vreemde missionarissen,
vijanden der inboorlingenDeze prent,
die de misdadige werking van den mis
sionaris wil aantoonen en uitgebreide too-
neelen zal bevatten waarin kerken zullen
worden vernield, deze prent zal een stom
me film zijn, opdat zij overal zou kunnen
vertoond worden.
Ziedaar enkele staaltjes! Zij kunnen
volstaan. Op elk gebied wordt met den
zelfden afgrondelijk-diepen haat en met
de meest moderne middelen de Godsge
dachte en den godsdienst in Rusland be-
kampt. Moeten we er aan toevoegen dat
de Sovjetstaat een beschermde hand houdt
over de Vereeniging der Goddeloozen?
Nu rondom ons het communisme drei
gend zijn drakenmuil openspert, is het
hoog tijd ons te weer te stellen. Zoo pas
heeft Zijne Heiligheid Paus Pius XI, in
een nieuwe encycliek, met striemende
woorden het communisme veroordeeld, de
vader van alle goddeloosheid in Rusland I
Het Communisme is de onverzoenlijke
vijand van de Kerk!
Wij zijn de onverzoenlijke vijanden van
het Communisme 1
In ons kersten Vlaanderen willen wij
noch Satan, noch zijn leetl
van dit uitgelezen materiaal
IBBBBBBB9BBBIIIB3HBS3BBEiIIIHEëlBBBBBEHBBg!59!SBBBBBBSBflEBBBBB
De veehouders maken zich ongerust en
niet zonder reden, -enerzjds over de ge
voelige en aanhoudende daling van hunne
producten, melk, boter, vleesch; ander
zijds over de aanhoudende stijging der
kostprijzen, onder ander de prijzen der
veevoeders.
Die ongerustheid Is gemakkelijk te be
grijpen. De algemeene toestand van de
veeuitbating is verre van schitterend en
we stellen met bekommering de vraag:
wat zal er dan geworden der boterprijzen
binnen enkele weken, als we met over
productie zullen af te rekenen hebben?
Onze veeuitbating is dus met een groote
ramp bedreigd en er dient ernstig gedacht
aan het nemen van maatregelen om deze
groote ramp te voorkomen.
Sedert jaren reeds is de uitbating van
het rundvee, het weze nu voor melk
productie, boterproductie of voor produc
tie van rund- en varkensvleesch, niet
meer wist ge v-end en zelfs verlieslatend.
Om de gevolgen van deze verliesgevende
Uitbating te kunnen nagaan, is het nuttig
enkele cijfers te geven omtent het eco
nomisch belang van de rundvee, en
varkensuitbating.
De melkproductie in België kan men
schatten op 3 milliard liter, wat eene
waarde beteekent van 2 milliard frank
boter; wanneer men hierbij de waarde
van de afgeroomde melk voegt, geraakt
men voor deze landbouwproductie tot
eene totale waarde van meer dan
2.400.000.000 fr.
De waarde van de voortbrenging van
rundvkesch is eveneens zeer aanzienlijk
en kan op 1.200.000.000 fr. geschat worden.
Hier dient dan nog bijgevoegd de
waarde van de opbrengst van varkens
vleesch, die kan op l.lOt .000.000 fr. ge
schat worden.
Wanneer men een overzicht neemt over
den toestand der veeuitbating van dezen
.Winter, stellen we vast dat de dieren-
producten voor onvoldoende prijzen ver
kocht worden; ieder kilogram voortge
brachte boter, ieder kilogram aangekocht
vlessch wordt ver beneden den kostprijs
verkocht en brengt dus verlies bij.
We meenen nochtans dat dezen voor
namen tak van den landbouw eene groote
beteekenis genoeg heeft, immers de uit
bating van het vee levert aan de land
bouwers de 2/3 van hunne totale inkom
sten op. Die tak slorpt ook veel hand
arbeid op, welke uitgebaat wordt door
Ongeveer 300.000 gezinnen.
Daaruit volgt dat de veeuitbating ten
Volle de belangstelling der Regeering ver
dient en dit ten allen tijde, maar vooral
op dit oogenblik, want het gaat voor het
behoud van den bijzondersten tak van
den landbouw.
Wanneer men bedenkt dat deze uiterst
slechte toestand nu reeds maanden duurt,
de toestand is onhoudbaar en moet ver
beteren, de pi ijzen van de veeteeltproduc
ten zijn zoo laag gedaald dat die vol
st nlgt abnormaal aanzien worden.
G en enkele nijverheid zou in zulke
voorwaarden haar bedrijvigheid voort
zetten, doch de voortbrengers van melk,
boter en vleesch kunnen deze productie
niet stopzetten en zijn genoodzaakt
iederen dag nieuwe verliezen t<f onder
gaan. Moet men dan niet begrijpen dat
een zeer gewettigde misnoegdheid, ont
staat bij de boerenbevolking.
Vooral in de huidige omstandigheden
is het tergend voor de landbouwers te
moeten werken en zwoegen, geen 8 uren
daags, geen 10 tot 12 uren, maar 14 tot
16 uren daags, om dan ten slotte met
het aangeklaagd aanzienlijk verlies hun
produc'.:n te moeten afzetten.
Maar ieder moet toch begrijpen, dat
alswanneer de landbouwers de vergelij
king maken tusschen hun toestand en
dezen der anderen, zij met een gevoelen
van verontwaardiging en verbittering
staan, niet omwille van de gunst der an
deren, maar omwille van hun ongunst.
Voorzeker, de toestanden zijn niet de
zelfde, maar de landbouwers eischen te
recht, dat in het werk van economische
heropbeuring hun nijverheid de landbouw
heel wat meer bezorgdheid en heel wat
meer steun zou genieten, dan hen tot hier
toe zoo karig wa-- toegesmeten.
De Regeering, het Parlement moeten
zich meer aandachtig, meer edelmoedig
en meer daadwerkelijk inlaten met het
lot onzer bewonderenswaardige boeren
bevolking. Zij ook eischen met reden dat
zij him deel krijgen in de beloofde eco
nomische heropbeuring en de landbouwers
terecht de vraag mogen stellen; «Hoe
lang nog, ja hoe lang nog, zullen we
moeten wachten vooraleer er iets in huis
zal komen van al de beloften door de
Regeering afgelegd
En we besluiten: de toestand van de
veeuitbating is zoo nijpend, dat er zonder
uitstel moet worden ingegrepen dat een zoo
belangrijke tak van den landbouw als de
melk-, boter- en vleeschproductie niet
langer met verlies kan werken.
De Regeering moet hijg onverwijld
haar ware bekommerni; met den land
bouw laten blijken en onmiddellijk daden
stellen om den toestand te verhelpen,
daar waar het kan
R. DESMYTER,
Landbouwleeraar,
oormezele.
Een bevoegd persoon met wie we over
dit schrijven spraken, zegt ons;
Een valorisatieplan komt te worden
voorgesteld ten opzichte van de 2? vel-
productie in 't algemeen, waarin de bo
terproductie begrepen is.
Het spreekt van zelf dat de maatrege
len voorgesteld in dit plan niet onmid
dellijk uitslagen kunnen geven; ze zullen
eerst maar een half jaar verder kunnen
gunstiger invloed uitoefenen».
Er is dus voor de veeteelt verbetering
op handen; dat is 't bijzonderste.
KONING GEORGE VI.
KONINGIN ELISABETH.
Hierboven afdruk der laatste fotos van Koning George VI en Koningin Elisabeth
van Engeland. De Kroning van bet Engelsch Vorstenpaar zal met veel praal en
plechtigheid geschieden op 12 Mei eerstkomende te Londen.
DE OPGEZEGDE VOETBALMATCH
Dat het met de sport op onze da
gen niet heel zuiver staat weet ieder
een. De kenners spreken van Truc
en Combine van gemaakt spel en
van omkooperij». Nu, dat kan nog
begrijpelijk zijn, maar meer en meer
wordt de sport vastgekoppeld aan de
politiek, en dat wordt nog minder
gegeerd door de liefhebbers. Het is
duidelijk dat een flinke prestatie van
een landgenoot in internationale be
twistingen, de nationale fierheid op
wekt en het nationaal bewustzijn be
vordert, maar als de sport hoofdza
kelijk moet dienen om het nationale
prestige hoog te houden dan verliest
zij hare eigenlijke beteekenis. Het is
algemeen bekend, dat de Olympische
spelen, die verleden jaar in Duitsch-
land werden gehouden, een onverge
lijkbaar middel zijn geweest waardoor
Duitschland heeft getracht de bui
tenlanders te verbluffen en hunne
sympathie te winnen voor het heer-
schende bewind. En tenslotte wordt
het verstaanbaar dat de sport dienst
baar gemaakt wordt aan de politiek.
Er is toch geen volksuiting die zoo
algemeen gevolgd en begrepen wordt,
waar er meer eenheid van voelen en
van meeleven heerscht. Het zijn voor
al de landen met totalitaire Staats
inrichting, die daar munt trachten
uit te slaan. Doch op die wijze wordt
de sport ook een barometer, die slecht
of goed weer aankondigt in de inter
nationaal politieke verhoudingen. En
dit mochten we zoo pas ondervinden.
Te Parijs moest een Fransch-Italiaan-
sche voetbalmatch gespeeld worden.
Van taliaansche zijde nu is de match
afgelast geworden, omdat Frankrijk
niet de noodige waarborgen heeft ge
boden dat er geen incidenten in den
aard van anti-Italiaansche betoogin
gen zouden plaats gegrepen hebben.
Het was immers reeds gebeurd, dat
Italiaansche renners uitgejouwd wer
den bij den aanvang van de Parijsche
zesdaagsche. Waarschijnlijk zullen dit
jaar weer geen Italiaansche renners
deelnemen aan de ronde van Frank
rijk en zullen alle Italiaansche sport
mannen wegblijven uit gelijk welke
internationale wedstrijd op Fransche
bodem. Welnu deze verschijnselen
voorspellen in ieder geval geen mooi
weer in de Fransch-Italiaansche ver
houdingen.
ROND DE INMENGING IN SPANJE
De reden van de gespannen toe
stand tusschen de twee landen is te
vinden in het zeer vinnig debat om
de kicestie van de niet-inmenging in
Spanje. Op het oogenblik dat het
nieuwe plan zou toegepast geworden
zijn, werd door de Fransche pers uit
gebazuind dat de nederlaag van de
troepen van Generaal Franco, een
paar weken geleden, een Italiaansche
nederlaag was, omdat het bijna alle
maal Italianen waren die tegen de
regeeringstroepen streden. Dat heeft
de Italianen woedend gemaakt, zoo
dat ze onvoorzichtig werden. Des
noods zouden ze rechtstreeks tus-
schenkomen. Maar Frankrijk ripos
teerde weer heftig en beweerde zulks te
zullen beletten door een blokkade van
de Spaansche kust, enz. Sedertdien re
gent het beschuldigingen van weers
zijden, beschuldigingen van interven
tie in de Spaansche burgeroorlog, met
overvloed van cijfermateriaal, die als
we maar een klein gedeelte gelooven,
toch nog een tragische indruk ach
terlaten en het bewijs leveren van
wat we reeds herhaaldelijk beweer
den, dat er van een werkelijke niet-
inmenging nooit iets zal in huis ko
men. Deze strijd, die vooral een pers-
strijd is, heeft de twee latijnsche vol
keren tegen mekaar opgehitst met het
gevolg dat een Franschman geen Ita
liaan mag zien, of hij jouwt en roept
en fluit. Tot die toestand heeft ook
de huidige volksfrontregeering in
Frankrijk zelf, grootendeels bijgedra
gen door bij elke gelegenheid officieel
het volksfrontregiem op te hemelen
en fascisme aan ie vallen en te be-
leedigen. Blum, de Fransche Eerste
Minster, geeft het voorbeeld. Bij een
rede uitgesproken tot de arbeiders
van de tentoonstellingswerken heeft
hij verklaard dat de tentoonstelling
de triomf zou beteekenen van het
volksfront over het fascisme. Het is
de strijd tusschen twee ideologieën
die thans op de spits gedreven wordt
tusschen Frankrijk en Italië. Doch
achter deze uitingen steekt er heel
zeker veel meer. Ook de
TERRITORIALE WENSCHEN
van Italië spelen hier een rol. Het is
reeds jaren dat het niet goed gaat
tusschen de twee buren aan de Alpen.
Over een zevental jaren was het vlam
en vuur. Langs weerszijden van de
Alpen werden legermaneuvers uitge
voerd en iedereen vreesde het ergste.
Daarna is de animositeit een beetje
verminderd. In de loop van 1935 werd
een geheime overeenkomst tusschen
Laval en Mussolini, die aan deze laat
ste de onzijdigheid en de tegemoetko
ming van Frankrijk verzekerde, die
hij meende te kunnen gebruiken bij
de geplante verovering van Abessynie.
Doch Engeland is zoo radikaal opge
treden bij het uitbreken van de oor
log in Oost-Afrika dat Frankrijk er,
meer dan het wenschte, door meege
sleurd werd. Toch heeft ze bij de toe
passing van de sancties zoo veel tijd
gewonnen en zoo geremd, dat de ver
overing toch mogelijk is geworden.
Doch Italië heeft hiervoor maar
heel weinig dankbaarheid betoond.
Bij verschillende gelegenheden heeft
Mussolini laten gevoelen dat hij niet
ingenomen is met de houding die
Frankrijk heeft aangenomen tijdens
den Abessynischen veldtocht. Hij had
waarschijnlijk nog meer hulp, althans
meer openlijke hulp verwacht. Moge
lijk ook heeft het militaire succes in
Abessynie en de geweldige geestdrift
van zijn volk te dier gelegenheid be
tuigd, zijn droom om eens geheel
Noord-Afrika, zooals in den tijd van
het oude Rome ientg bij Itaiie te voe
gen, nieuwe kracht geschonken, en
meent hij toch door een dreigende
houding het veritaliaanschte Tunis te
kunnen afdwingen van Frankrijk
En wat al mogelijkheden worden niet
opengesteld bij een overwinning van
Generaal Franco in Spanje? Wie weet
verwacht hij zelfs geen geluk van een
militair conflikt met Frankrijk? Is
het soms niet om die reden dat hij
zich tracht te beveiligen in het Oos
ten door tweeledige overeenkomsten
met Griekenland, Bulgarije, Yoego-
Slavie en weldra met Roemenie? En
is het soms niet daarom dat Duitsch
land zich zoo stil houdt omdat het
een dergelijk avontuur vreest, en dat
we de zoo onbegrijpelijke geruchten
vernomen hebben over een mogelij
ke toenadering tusschen Rusland en
Duitschland?
(Verboden nadrukj ROSKAM.
Onze vriend Pax kwam Dinsdag beteu
terd ons bureel binnen en zegde ons op
wat moedeloozen toon:
Ik schrijf geen artikels meer!
Hoel Ge schrijft geen artikels meer!
Wat hapert er?
Hij nam een weekblad en legde het voor
ons open; het was «De Volksmacht» van
Zondag laatst; (het christen weekblad
waar we een paar weken vroeger zulke
versterkende proza in gelezen hadden
uit Poperinge!).
Lees eens daar.
En ik las.
Ziet Ge, zegde hij; ik heb nog maar
twee artikels geschreven en ze gooien reeds
naar me van uit een dakvenster! om
dat ik verstandhouding zoek tusschen alle
katholieken en vraag dat er niet verder
zou samengegaan zijn met tegenstrevers.
We lachten om zijn verslagenheid! Nog
geen entrainement 1
Weihoe, omdat Ge eerlijk uwe mee
ning hebt geschreven meening die ge
deeld wordt door zooveel welmeenende
katholieken uit alle standen, die het ons
zelf komen zeggen, en omdat zulks hier
en daar één niet aanstaat (natuurlijk)
daarom reeds ophouden?
Hebben de jongst verloopen gebeurtenis
sen niet bewezen dat wat Ge schreeft wel
waarheid is. 't Is maar de waarheid die
zeer doet, jongen.
Wat hebben we gezien te Poperinge
eenige maanden geleden?
Onder den socialistischen oproep: Ge
zellen en Gezellinnen werden in alle ka
tholieke werkersgezinnen oproep-briefjes
besteld tot eene vergadering die zou ge
houden worden in het Christen Volkshuis
en waar zouden als sprekers optreden: een
christen werkleider; een liberale werklei-
der; een socialistische werkleider.
Op de vergadering werd aangekondigd
dat de christen afgavaardigde niet kon
aanwezig zijn; de liberaal sprak er kort,
die menschen zijn rap uitgepraat als
het werkvolk geldt; de socialist sprak er
een geslagen uur en behaalde er al het
succes.
Had hij moeten willen inschrijven
voor het socialistisch syndikaat, ze waren
met velen weg, verklaarde ons een katho
liek werkman die van die vergadering
kwam en ons zijn spijt over zulk samen-
loopen met socialisten onbewimpeld uit
drukte.
Ik heb dus niet te veel geschreven,
zegde Pax ons, eenigszins opgebeurd.
Neen, jongen! Op uw wensch ka
tholieke belangen bovenal te verdedigen,
en dit door alle standen, springt uw tegen
strever kwaad rond. Hij kan uw gezeg
de ook niet weerleggen en probeert het
niet eens. Als antwoordt spreekt hij
opeens van Jeugdactle en Paaschac-
tie We keuren die werken ten zeerste
goed, maar die hebben hier met die zaak
niets te zien.
Uw tegenstrever draait rond den pot.
Hij weet misschien niet welke veeg uit
de pan hij komt te krijgen in zijn eigen
blad De 'lijdvan 2 April 11. dat schrijft:
Het optreden (van vertegenwoordigers
der Christen werklieden) in gemengde
vergaderingen zou ZEKER AFKEURENS
WAARDIG zijn in het vlaamsche land».
Dat is een direktin zijn dakvenster.
Van uit een dakvenster echter heeft
men geen juisten kijk op de zaken.
Bezien van uit een dakvenster door
iemand die op zijn gemak boven de we
reld zit en niet beter vraagt dan er op
zijn gemak te blijven zitten, is alles schoo-
ne van ver. Schoone van veris
echter soms verre van schoone
Wij, wij staan in de werkelijkheid; wij
zijn onafnankelijk genoeg om ons boven
gedachten van groepen en standen te zet
ten; wij willen gaan luisteren bij de wer
kende klasse maar ook bij de andere
klassen.
Wij deelen dat eerlijk mede, beste Pax,
en daarom keuren we goed wat Ge over
veertien dagen hebt geschreven en we ho
pen dat die meneer van uit z'n dakvenster
edelmoedig genoeg zal zijn om zijn dak
venster te verlaten en eens beneden de
werkelijkheid te komen bezien. Misschien
zal hij wel bedrogen zijn; hij kan dan
met ons helpen streven voor de zedelijke
en stoffelijke belangen van al de klassen.
Dat is steeds onze betrachting. Ge
moet dus voortschrijven, Pax.
En Pax gaf ons een ferme handgreep en
trok heen al mompelend:
Ik ga seffens schrijven over 't onweer
van Zondag; t zal misschien wel niet in
't mooiste Nederlandsch zijn; maar 't zal
toch eerlijk gemeend zijn en ze zullen het
wel verstaan; ze hebben het andere ook
verstaan; en moest het soms niet heel juist
zijn, dan luister ik steeds geern naar goe
den raad. ar zoek de zon voor iedereen,
breed bezien, zonder dakvenster. Strijd
tegen tegenstrevers voer ik geern, om ze
naar ons over te halen, maar ruzie met
katholieken gaat me niet. Ik durf te
genstrevers in de oogen zfen en zal nooit
de socialisten hun zooien likken. - Ik
streef voort voor broederlijke samenwer
king van allen in christelijken zin.
Goed Pax, ga nu rap schrijven.
Dat doe ik, dag Mijnheer,
Dag Pax.
INTERIM.
<Ca33a&EaaSBBSBSBBauZ^rf«iJa.ï9
VLltLAlLN ZiELEn van net vagevuur
tielpt degenen die mij helpen school en
patronaat te jouwen. Postcneck 139.485
pastoor Reason te Xhendelesse.
HET SCHRIJVEN
VAN Z. EXC. MGR. VAN ROEY
In een rede gehouden den Woensdag
avond voor den verkiezingsdag had de H.
Degrelle, in het Sportpaleis, verklaard dat
Rex niet veroordeeld was door de Kerke
lijke Overheid van België en dat de Ka
tholieken dus vrij keus was gelaten te
stemmen voor wie zij wilden. Deze bewe
ring lokte onmiddellijk een tusschenkomst
uit van Z. Exc. Mgr. Van Roey, Aartsbis
schop van Mechelen, die volgend schrij
ven bekend maakte:
Luidens een Brusselsch dagblad en naar
getuigenissen waaraan geloof mag gehecht
worden, heeft M. Degrelle in een rede door
hem uitgesproken in het Sportpaleis te
Brussel gezegd ond'r de hoofding Rex
en Mechelen
Eén gezag, één enkel gezag mag zeg
gen of Rex op den goeden weg is: Meche
len. Heeft Mechelen gesproken? Neen. Zal
Mechelen spreker? Neen, omdat het ge
rustgesteld is nopen.; Rex en de katholie
ke kiezers zal vrijlaten te stemmen voor
wien ze willen. Indien er den minsten
twijfel omtrent ons bestond zou de /..arts
bisschop gesproken hebben. Vermits onze
zaak echter duidelijk is, laat hij den ka
tholieken alle vrijheid
In dezelfde aanspraak heeft M. Degrel
le gezegd dat er geen conflict bestaat
tusschen Mechelen en Rex en dat Rex
niet werd veroordeeld door den Kerstbrief
der Bisschoppen waarin Rex niet ver
meld werd
Wij hadden gehoopt niet in het open
baar te moeten tusschenkomen ten over
staan van de verkiezing van 11 April ver
mits de plicht van den katholieken kiezer
duidelijk blijkt uit den Herderlijken Brief
van Kerstmis.
Doch aangezien we rechtstreeks ter za
ke worden geroepen en ons stilzwijgen
uitgelegd wordt als een goedkeuring, is
het ons onmogelijk niet te spreken.
Wij verklaren dus:
1) Dat de gemeenschappelijke Brief der
Belgische Bisschoppen in talrijke GE
DEELTEN rechtstreeks op de Rex-bewe-
ging doelt en hare methodes en grond-
princiepen veroordeelt;
2) Dat, verre van gerustgesteld te zijn
nopens Rex, wij overtuigd zijn dat Rex
een gevaar daarstelt voor het Land en
voor de Kerk.
Bijgevolg is de plicht van elk loyaal
katholiek in de verkiezing van 11 April
duióeliik en moet elke onthouding afge
keurd worden.
Mechelen, 9 April 1937.
J. E. Kard. VAN ROEY,
Aartsbisschop van Mechelen.
Dit schrijven wees dus de katholieken
op bepaalde wijze wat hun plicht was.
Op dit schrijven antwoordde de H, De
grelle met een verklaring waarin hij zijn
hoop uitdrukte dat alle misverstand tus
schen Rex en de H. Kerk zou kunnen op
geruimd worden. Deze verklaring bevatte
niet zijn onderwerping aan het oordeel
van Z. Exc. Mgr. Van Roey, maar eindig
de met de woorden Rex vaincra
«o»
Brussel kende binst de laatste dagen
van den kiesstrijd steeds een groot-
scheepsch gevoerde propaganda, gevoerd
met plakkaten, strooibriefjes, spandoeken,
meetings, enz. Alle mogelijke middelen
werden gebruikt om de propaganda kracht
bij te zetten, tot zelfs ezels en kameelen
toe die door de straten van Brussel wan
delden met allerlei opschriften. Gansche
reeksen autos, zelfs deze van een auto-
skooter van de foor, met allerlei spandoe
ken, meest ten voordeele van den H. Van
Zeeland, doorkruisten Brussel.
De dag van de stemming zelf werd bijna
enkel nog propaganda gemaakt voor den
H. Van Zeeland. Een paar propaganda-
autos der Rexisten werden hun spandoe
ken afgerukt door anti-Rexisten. Er werd
ook nog gepoogd het Rex-lokaal te Brus
sel-stad te overrompelen maar dit werd
verhinderd door de gendarmen die de om
liggende straten bezetten. De stemming
zelf verliep anderzijds eerder kalm.
«o»
Op den Vrijdag avond voor de verkie
zing werd ook de tekst van het geheim ak
koord Rex-V. N. V. bekend gemaakt. Voor
wie de strekkingen van Rex en van V. N. V.
Kent brengt het weinig nieuws mee. Men
kan zich dan ook wei afvragen waarom
men dit zoolang geheim heelt gehouden.
Hier dient ook nog opgemerkt dat de
tekst van dit akkoord op verscheidene
punten verschilt naar gelang het bekend
werd gemaakt in de Fransche Rex-bladen
of in de Vlaamsche Rex- en V. N. V.-
bladen.
In dit akkoord wordt o. m. een versmel
ting van Rex en van V. N. V. in Vlaan
deren in het vooruitzicht gesteld.
Het bijzonderste punt uit het akkoord
is ons dunkens wel het volgende:
Het V. N. V. aanvaardt
a) Ten opzichte van het nationaal pro-
bleem, de Belgische Federale staat, wat
niet beteekent dat de Dietsche opvat-
tingen worden opgegeven
Hoe dat de Rexisten daarmede kunnen
akkoord gaan, gaat ons verstand te boven.
DE UITSLAG
DER VERKIEZINGEN
Zondag avond werden spoedig de uit
slagen der verschillende kantons gemeld
en wel bijna to. ieders verbazing bleken
de uitslagen een schitterende zege te
brengen voor den H. Van Zeeland en een
verlies voor den H. Degrelle.
De einduitslag bevestigde zulks en gaf
volgende cijfers:
Ingediende stembiljetten: 363.440
Geldige stemmen;
345.082
VAN ZEELAND:
275.840
75.89
DEGRELLE:
69.242
19.05
Witte en ongeldige
stembriefjes:
18.358
5.05
Aantal afwezige kiezers:
25.985
6.67
Al de percentages werden berekend in
verhouding net het aantal neergelegde
stembiljetten.
TER VERGELIJKING MET DE
UITSLAGEN t AN 24 MEI 1936
Socialisten, Katholieken,
Liberalen, Communisten.
Totaal: 254.214
Rex en Vlaamsche Natio
nalisten; 77.721
De andere (kleine) partijen 11.776
Witte en ongeldige
stembriefjes:
Afwezige kiezers in 1936;
28.795
20.919
68.7
19.9
3.1
7.8
5.30
EERSTE MINSTER VAN ZEELAND
HEER LEON DEGRELLE
De H. Van Zeeland bleek dus een winst
van 21.626 stemmen te hebben behaald
tegenover de uitslag van 1936 en de H.
Degrelle een verlies van 4.479 stemmen.
Wat ook wel zonderling voorkomt is het
klein aantal blanco-stemmen in verhou
ding met deze van 1936. Hier dient toch
opgemerkt dat het thans ook veel gemak
kelijker was zijn stem uit te brengen ge
zien er maar twee lijsten tegenover elkaar
stonden.
Na het bekend maken van den einduit
slag heerschte groote vreugde in de loka
len der partijen die den H. Van Zeeland
steunden: verslagenheid in de Rex-loka-
len. Niettemin legde de H. Degrelle een
verklaring af waarin hij zijn vreugde uit
drukte dat Rex stand had gehoude.-, dat
in 1936 dezen die Rex stemden meestal
misnoegden waren maar dat de stemmen
thans op zijn naam uitgebracht stemmen
zijn van overtuigden. Verder zegde de H.
Degrelle nog dat tienduizenden katholie
ken voor hen zouden gestemd hebben wa
re de nota van Z. Exc. Mgr. Van Roey
niet verschenen.
Door Socialisten en Kommur.isten wer
den enkele vreugdestoeten ingericht die
echter in bepaalde straten of wijken wer
den gehouden door de openbare macht.
Zoo werd o. m. de begraving van den H.
Degrelle of van Rex verbeeld. Marxisten
hielden er ook enkele onbetamelijkheden
op na.
Zondag avond werd een proclamatie
van den H. Van Zeeland bekend gemaakt
waarin deze allen die voor hem gestemd
hadden van harte bedankte.
HEER VAN ZEELAND WORDT DUS
VOLKSVERTEGENWOORDIGER
De Heer Van Zeeland, gezien de groote
meerderheid van stemmen op zijn naam
uitgebracht, wordt dus volksvertegenwoor
diger. Hij zal geen lid worden van een of
andere partij. Hij wil volksvertegenwoor
diger van de Nationale Unie blijven, ver
klaarde hij.
Door de uitgelokte verkiezingen te Brus
sel heeft Rex thans een zetel verloren in
de Kamer.
EEN WINST- EN VERLIEZENLÏJST
REX—V. N. V.
Ten documentairen titel nog het hier
navolgend overzicht.
Vergeleken bij de Kamerverkiezing Mei
1936 verloren Rex-Y, N. V. in de kieskan
tons;
Brussel
681 stemmen
Sint Gillis
171
Schaarbeek
636
St Jcost-ten-Noode
863
Elsene
1087
Molenbeek
274
Ukkel
630
Anderlecht
30
-
St Kwintens-Lennlk
403
Halle
661
-
Vergeleken bij de Kamerv- Mei
1933 wonnen Rex-V. N, V. ril h; "hen:
A°sche
Wolvertem
Vilvoorde
2C4 stemmen
SC2
411
hetzij 977 stemmen
Het totaal verlies voor Rex-V. N. V. be
draagt dus 4.479 st'mmen (69.242 op 11
April l.:~ tegen 73.721 op Mei 1936).
DE REXISTEN MINDER STANDVASTIG
E.riV DE V. N. V.-ERS?
Als men de cijfers der verschillende
cantons nagaat moet men opmerken dat
de H. Degrelle best stand heeft gehouden
in deze waar de Vlaamsche Nationalisten
het talrijkst zijn. Zco hebben de Vlaam
sche cantons van Assche, Pt Kwintens-
Lennik en Wolvertem in 1936, 10.940 stem
men gegeven aan de Vlaamsche Nationa
listen en Rexisten en thans 11.100. Verle
den jaar behaalden de Vlaamsche Natio
nalisten er 9.000 stemmen Er moet dus
toegegeven worden dat het door de
Vlaamsche Nationalisten is dat de H. De
grelle er zijn cijf:r heeft kunnen behou
den.
Daartegenover verliest de H. Degrelle
talrijke stemmei^ in de cantor.s waar de
Vlaamsche Nationalisten bijna geen stem
men behaalden, o. m. te Brussel-stad. Uk-
kel. Schaarbeek. Het valt. dus buiten twij
fel dat de Vlaamsche Nationalisten stand
vastiger zijn gebleken en meer het gege
ven ordewoord hebben gevolgd dsn de
aanhangers van den H. Degrei'.e z:if.
DE BEKOMMERNIS VOOR DE
TOEKOMST
De Standaard
oordeelt dat de propaganda voor den Heer
Van Zeeland een krachtig gebruik heeft
weten te maken van het schrikbeeld van
een zoogenaamd totalitair regime en van
deze verkiezingen een demonstratie heeft
gemaakt door het traditionneele regime.
De snaar der anti-Vlaamscbe gezindheid
werd weer bespeeld. Voor het overige
heeft het onbetwistbaar financieel en eko-
nomisch succes van den Eersten Minister
gewerkt ten gunste van den H. Van Zee
land, alsmede de vrees voor het onzekere
en den vrijheids wil. Na de tusschenkomst
van Z. Exc. Mgr. Van Roey hadden de
Katholieken niet meer te denken aan
onthouding. Onze kommer moet steeds
gaan naar het Katholiek probleem ais
naar het Vlaamsch probleem. Steeds blijft
het rood gevaar te worden bestreden en
alle aandacht moet er aan gewijd worden,
wijl ook de eenheid onder de Katholieken
dient bewerkt.
Totaal 5456 stemmen (Zle vervolB op 2' bladJ
BBBBaBBBBBBflSBBBaBBEBBBB8EEIBBBBBBBBBEBBBBB£u£.tiJaMBflBtfia
De Schacht, rechts, b: H. Frajick, m diens kabinet van de Nationale Bark.
Hr Dr Schacht, voorzitter van de Duit-
sche Rijksbank, leeft deze week een be
zoek gebracht aan Brussel. Dinsdag mor
gen kwam hij er toe per speciaal vliegtuig.
Op het vliegplein werd hij begroet door
den Duitschen Gezant te Brussel. Te
11 uur werd nij ontvangen door den Ko
ning en daarna begaf hij zich naar de
Nationale Bank waar hij een gesprek had
met den H. Louis Franck, bestuurder der
Nationale Bank, om daarna een maaltijd
bij te wonen bij den H. Franck waar o. m.
de HH. De Man, Minister van Financier-;
Theunis, Staatsminister, en talrijke groo
te nijveraars en financiers aanwezig wa
ren.
Dinsdag namiddag voerde de H. Schacht
talrijke besprekingen over handels- en nij
verheidsbelangen
Woensdag voormiddag werd de H. Dr
Schacht eveneem ontvangen door den H.
Van Zeeland. Eerste Minister.
Het doel van het bezoek van den Heer
Schacht zou zijn het bevorderen en ver
ruimen der ekonomische en financieele
betrekkingen tu schen beide landen. Ant
werpen inzender is erop gesteld meer tra
fiek te krijgen van Duitschand. De Heer
Schacht moet ook ongetwijfeld besprekin
gen hebben gevoerd met den Heer Van
Zeelan- o.er den algemeenen internatio
nalen toestand, nu inzonderiijk dat de H.
Van Zeeland uoor de Engelsent en Fran
sche Regeeringen opdracht kreeg na te
gaan weike maarregelen zouden kunnen
getroflen women ten voordeele v^n den
inirnationalen ru.lhandel. Mogelijks
heeft de K. Schacht ook gepoogd kredie
ten te krijgen voor zijn land.
H. Dr Schacht verklaarde aan de pers-
leden te Brussel slechts over ekonomische
vraagstukken te hebb.n gesproken. Nog
verklaarde hij dat Duitschland wil en
hoopt op een algemeen akkoord en ekono
mische ontwapening, doch dat zijn land
geen behoefte heeft aan kredieten. Zijn
doel was de handelsbetrekkingen tusschen
beide landen te verruimen. Duitschland
wil ook muntvastheid. Op zuiver politiek
gebied wilde hij zich geenszins uitlaten.
Dr Schacht verklaarde nog dat hij zich
naar Parijs zal begeven om er het Duit-
sche paviljoen in te huldigen.
Woensdag avond had nog een luister
rijke receptie plaats ter eere van Dr
Schacht té Brussel en Donderdagmorgen
vertrok de Duitsche financier per vlieg
tuig terug naar Berlijn.