Sport Politiek De tusschentijdkje Verkiezingen te Brussel De Bedrijvigheid van de goddeloozen in Rusland DE TOESTAND DER VEEUITBATING Dakvensters en valsch zicht KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER Schitterende zege van den Heer Van Zeelam* Het Rexisme versoröeek! doer Mgr Van Roey, Aartsbisschop van Mechelen 7.0NDAG 18 APRIL 1937.. WEEKBLAD: 40 CENTIEMEN. «DE HALLE» jf Boterstraat, 17, IEPER. 5' JAAR. N 18. DE KONING EN DE KONINGIN VAN ENGELAND mÊÊËËÈmÊmmmmm rr~i INTERNATIONAAL OVERZICHT DE LAATSTE DAGEN VAN DEN KIESSTRIJD HET GEHEIM AKKOORD REX-V.N.V. BEKEND GEMAAKT ENKELE PERSMEENINGEN Een bezoek van Dr Schacht ie Brussel Katholiek Weekblad van leper j§ Bureel: AEONNEMENTSPTIJS VOOR 1 JAAR (per post) P~ Binnenland 20.fr. Belgisch Kongo 40.fr. I Frankrijk 40.fr. Alle andere landen 60.— fr. HALLE £<MM!UlimillllRnBIRll}HIII!!II!IJ)l!llUlUUUW!UBJ!!!S!t!!!IB!li!E!f!!iiltg 1 TARIEF VOOR BERICHTEN: 1 Mr ret ken tint leranhtoordtliik voor kuM artikels. Drukker- U itgever SANSEN-VANNESTE, Poperinge Tel. Poperinge Nr 9 Postcheckrekening Nr 155.70 Kleine berichten per regel 1.fr. |g 1 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. II Kleine berichte, (minimum) 4.fr. g Rouwber. en Bedank, (min.) 5.fr. =j §1 Te herhalen aankondigingeng prijs op aanvraag. H Annoncen zijn vooraf te betalen en g g moeten tegen den Woensdag avond g richten tegen den Donderdag noen.g ingezonden worden. Kleine be- e= E= E= SifllHIIIIIIlllHllllllllli'l'l: iC!JHBni!iiBtBRBHSBl!tfflBllllllt!i|l|fiP Het is ongetwijfeld niet gemakkelijk I schijnt reeds talrijke bestellingen uit het steeds betrouwbare inlichtingen te ver- buitenland verwekt te hebben. De Ver krijgen over de toestanden in Rusland, ecnigingen van Vrijdenkers zouden samen Waar we echter de hand kunnen leggen met hun gelukwenschen, hun ongeduld pp authentieke Sovjet-publicaties, daarhebben laten kennen om deze propagan- hebben we vasten grond onder de voeten. De Vereenigingen van Goddeloozen hebben onlangs statistieken over hare be. drijvigheid gepubliceerd Volgens deze ge gevens zouden die vereenigingen ().500.000 aanhangers tellen. Een derde daarvan wordt gevormd door personen onder de 18 jaar: de groote meerderheid door per sonen tusschen de 18 en de 30 jaar. Eeil onbeduidend gedeelte der leden is ouder dan 30 jaar. Als men nu bedenkt dat die 6.500.000 slechts het 22" deel van de totale bevol king vertegenwoordigen, dan kan men bier de belangrijke gevolgtrekking ma ken dat de verderfelijke beweging waar van die comiteiten zoo 'n buitengewone activiteit aan den dag leggen, slechts lang zaam vooruitgaat. Meer nog, deze cijfers bewijzen dat de groote massa in Rusland weerbarstig blijkt voor de goddelooze propaganda en spijts alles het gelqpf der vaderen bewaart. De leiders moeten dezen toestand be grepen hebben, want in den laatsten tijd hebben ze. in huil blinden baat tegen God, allerlei middelen bedacht om hun jam merlijke propaganda te perfectionneeren. Het zal niemand verwonderen dat met de twee machtigste moderne invloedsfac toren de pers en de kinema, het meest doelmatige antireligieus propagandamate riaal wordt vervaardigd. Met dutyelschen ijver werden daarom allerlei boeken ver spreid. brochures, fotos, diapositieven voor lichtbeelden en films. Het hoofd comité wijst met nadruk op de vaste en tic bewegende beelden. Het maant al zijn militanten aan, in de steden, in de dorpen en zelfs in de uithoeken van het land, filmvertooningen in te richten door mid del van draagbare apparaten. Het loont de moeite hier enkele onderwerpen op te geven wyi deze propagandafilmsDe oorsprong van den mensch»; «De impe rialistische oorlog en de godsdienst»; «Hoe de godsdienst ontstaan is»; «De wetenschap en de godsdienst tegenover 'tien oorsprong van de wereld»; «Bestaat er een ziel?»; «De electriciteit en de godsdienstige overtuigingenz. De aan kondiging damiddelen te ontvangen waarmee ze in hun ortigeving de zaak van het atheïsme wijlen bevorderen. De bedrijvigheid van de goddeloozen gaat nog verder. Op verscheidene plaat sen werden Goddeloozen-Instituten opge richt. In het instituut Swerdlov te Kiev, in Oekranië, werd onlangs een nieuwe reeks cursussen gehouden. In de laatste twee jaar werden er 200 propagandisten ge vormd die een volledige opleiding genoten hebben om den onverbiddelijken strijd te voeren, tot algeheele vernietiging van de kerk en het kapitalisme. Het vruchtbare apostolaat der katholieke missonarissen in het Verre Oosten, tot zoo 'n heerlijke apotheose opgevoerd door het Congres te Manilla, heeft het Hoofdcomité der god deloozen een nieuw initiatief doen ne men. Er werd besloten een anti-missie film te vervaardigen waarvan de titel zal luidenDe vreemde missionarissen, vijanden der inboorlingenDeze prent, die de misdadige werking van den mis sionaris wil aantoonen en uitgebreide too- neelen zal bevatten waarin kerken zullen worden vernield, deze prent zal een stom me film zijn, opdat zij overal zou kunnen vertoond worden. Ziedaar enkele staaltjes! Zij kunnen volstaan. Op elk gebied wordt met den zelfden afgrondelijk-diepen haat en met de meest moderne middelen de Godsge dachte en den godsdienst in Rusland be- kampt. Moeten we er aan toevoegen dat de Sovjetstaat een beschermde hand houdt over de Vereeniging der Goddeloozen? Nu rondom ons het communisme drei gend zijn drakenmuil openspert, is het hoog tijd ons te weer te stellen. Zoo pas heeft Zijne Heiligheid Paus Pius XI, in een nieuwe encycliek, met striemende woorden het communisme veroordeeld, de vader van alle goddeloosheid in Rusland I Het Communisme is de onverzoenlijke vijand van de Kerk! Wij zijn de onverzoenlijke vijanden van het Communisme 1 In ons kersten Vlaanderen willen wij noch Satan, noch zijn leetl van dit uitgelezen materiaal IBBBBBBB9BBBIIIB3HBS3BBEiIIIHEëlBBBBBEHBBg!59!SBBBBBBSBflEBBBBB De veehouders maken zich ongerust en niet zonder reden, -enerzjds over de ge voelige en aanhoudende daling van hunne producten, melk, boter, vleesch; ander zijds over de aanhoudende stijging der kostprijzen, onder ander de prijzen der veevoeders. Die ongerustheid Is gemakkelijk te be grijpen. De algemeene toestand van de veeuitbating is verre van schitterend en we stellen met bekommering de vraag: wat zal er dan geworden der boterprijzen binnen enkele weken, als we met over productie zullen af te rekenen hebben? Onze veeuitbating is dus met een groote ramp bedreigd en er dient ernstig gedacht aan het nemen van maatregelen om deze groote ramp te voorkomen. Sedert jaren reeds is de uitbating van het rundvee, het weze nu voor melk productie, boterproductie of voor produc tie van rund- en varkensvleesch, niet meer wist ge v-end en zelfs verlieslatend. Om de gevolgen van deze verliesgevende Uitbating te kunnen nagaan, is het nuttig enkele cijfers te geven omtent het eco nomisch belang van de rundvee, en varkensuitbating. De melkproductie in België kan men schatten op 3 milliard liter, wat eene waarde beteekent van 2 milliard frank boter; wanneer men hierbij de waarde van de afgeroomde melk voegt, geraakt men voor deze landbouwproductie tot eene totale waarde van meer dan 2.400.000.000 fr. De waarde van de voortbrenging van rundvkesch is eveneens zeer aanzienlijk en kan op 1.200.000.000 fr. geschat worden. Hier dient dan nog bijgevoegd de waarde van de opbrengst van varkens vleesch, die kan op l.lOt .000.000 fr. ge schat worden. Wanneer men een overzicht neemt over den toestand der veeuitbating van dezen .Winter, stellen we vast dat de dieren- producten voor onvoldoende prijzen ver kocht worden; ieder kilogram voortge brachte boter, ieder kilogram aangekocht vlessch wordt ver beneden den kostprijs verkocht en brengt dus verlies bij. We meenen nochtans dat dezen voor namen tak van den landbouw eene groote beteekenis genoeg heeft, immers de uit bating van het vee levert aan de land bouwers de 2/3 van hunne totale inkom sten op. Die tak slorpt ook veel hand arbeid op, welke uitgebaat wordt door Ongeveer 300.000 gezinnen. Daaruit volgt dat de veeuitbating ten Volle de belangstelling der Regeering ver dient en dit ten allen tijde, maar vooral op dit oogenblik, want het gaat voor het behoud van den bijzondersten tak van den landbouw. Wanneer men bedenkt dat deze uiterst slechte toestand nu reeds maanden duurt, de toestand is onhoudbaar en moet ver beteren, de pi ijzen van de veeteeltproduc ten zijn zoo laag gedaald dat die vol st nlgt abnormaal aanzien worden. G en enkele nijverheid zou in zulke voorwaarden haar bedrijvigheid voort zetten, doch de voortbrengers van melk, boter en vleesch kunnen deze productie niet stopzetten en zijn genoodzaakt iederen dag nieuwe verliezen t<f onder gaan. Moet men dan niet begrijpen dat een zeer gewettigde misnoegdheid, ont staat bij de boerenbevolking. Vooral in de huidige omstandigheden is het tergend voor de landbouwers te moeten werken en zwoegen, geen 8 uren daags, geen 10 tot 12 uren, maar 14 tot 16 uren daags, om dan ten slotte met het aangeklaagd aanzienlijk verlies hun produc'.:n te moeten afzetten. Maar ieder moet toch begrijpen, dat alswanneer de landbouwers de vergelij king maken tusschen hun toestand en dezen der anderen, zij met een gevoelen van verontwaardiging en verbittering staan, niet omwille van de gunst der an deren, maar omwille van hun ongunst. Voorzeker, de toestanden zijn niet de zelfde, maar de landbouwers eischen te recht, dat in het werk van economische heropbeuring hun nijverheid de landbouw heel wat meer bezorgdheid en heel wat meer steun zou genieten, dan hen tot hier toe zoo karig wa-- toegesmeten. De Regeering, het Parlement moeten zich meer aandachtig, meer edelmoedig en meer daadwerkelijk inlaten met het lot onzer bewonderenswaardige boeren bevolking. Zij ook eischen met reden dat zij him deel krijgen in de beloofde eco nomische heropbeuring en de landbouwers terecht de vraag mogen stellen; «Hoe lang nog, ja hoe lang nog, zullen we moeten wachten vooraleer er iets in huis zal komen van al de beloften door de Regeering afgelegd En we besluiten: de toestand van de veeuitbating is zoo nijpend, dat er zonder uitstel moet worden ingegrepen dat een zoo belangrijke tak van den landbouw als de melk-, boter- en vleeschproductie niet langer met verlies kan werken. De Regeering moet hijg onverwijld haar ware bekommerni; met den land bouw laten blijken en onmiddellijk daden stellen om den toestand te verhelpen, daar waar het kan R. DESMYTER, Landbouwleeraar, oormezele. Een bevoegd persoon met wie we over dit schrijven spraken, zegt ons; Een valorisatieplan komt te worden voorgesteld ten opzichte van de 2? vel- productie in 't algemeen, waarin de bo terproductie begrepen is. Het spreekt van zelf dat de maatrege len voorgesteld in dit plan niet onmid dellijk uitslagen kunnen geven; ze zullen eerst maar een half jaar verder kunnen gunstiger invloed uitoefenen». Er is dus voor de veeteelt verbetering op handen; dat is 't bijzonderste. KONING GEORGE VI. KONINGIN ELISABETH. Hierboven afdruk der laatste fotos van Koning George VI en Koningin Elisabeth van Engeland. De Kroning van bet Engelsch Vorstenpaar zal met veel praal en plechtigheid geschieden op 12 Mei eerstkomende te Londen. DE OPGEZEGDE VOETBALMATCH Dat het met de sport op onze da gen niet heel zuiver staat weet ieder een. De kenners spreken van Truc en Combine van gemaakt spel en van omkooperij». Nu, dat kan nog begrijpelijk zijn, maar meer en meer wordt de sport vastgekoppeld aan de politiek, en dat wordt nog minder gegeerd door de liefhebbers. Het is duidelijk dat een flinke prestatie van een landgenoot in internationale be twistingen, de nationale fierheid op wekt en het nationaal bewustzijn be vordert, maar als de sport hoofdza kelijk moet dienen om het nationale prestige hoog te houden dan verliest zij hare eigenlijke beteekenis. Het is algemeen bekend, dat de Olympische spelen, die verleden jaar in Duitsch- land werden gehouden, een onverge lijkbaar middel zijn geweest waardoor Duitschland heeft getracht de bui tenlanders te verbluffen en hunne sympathie te winnen voor het heer- schende bewind. En tenslotte wordt het verstaanbaar dat de sport dienst baar gemaakt wordt aan de politiek. Er is toch geen volksuiting die zoo algemeen gevolgd en begrepen wordt, waar er meer eenheid van voelen en van meeleven heerscht. Het zijn voor al de landen met totalitaire Staats inrichting, die daar munt trachten uit te slaan. Doch op die wijze wordt de sport ook een barometer, die slecht of goed weer aankondigt in de inter nationaal politieke verhoudingen. En dit mochten we zoo pas ondervinden. Te Parijs moest een Fransch-Italiaan- sche voetbalmatch gespeeld worden. Van taliaansche zijde nu is de match afgelast geworden, omdat Frankrijk niet de noodige waarborgen heeft ge boden dat er geen incidenten in den aard van anti-Italiaansche betoogin gen zouden plaats gegrepen hebben. Het was immers reeds gebeurd, dat Italiaansche renners uitgejouwd wer den bij den aanvang van de Parijsche zesdaagsche. Waarschijnlijk zullen dit jaar weer geen Italiaansche renners deelnemen aan de ronde van Frank rijk en zullen alle Italiaansche sport mannen wegblijven uit gelijk welke internationale wedstrijd op Fransche bodem. Welnu deze verschijnselen voorspellen in ieder geval geen mooi weer in de Fransch-Italiaansche ver houdingen. ROND DE INMENGING IN SPANJE De reden van de gespannen toe stand tusschen de twee landen is te vinden in het zeer vinnig debat om de kicestie van de niet-inmenging in Spanje. Op het oogenblik dat het nieuwe plan zou toegepast geworden zijn, werd door de Fransche pers uit gebazuind dat de nederlaag van de troepen van Generaal Franco, een paar weken geleden, een Italiaansche nederlaag was, omdat het bijna alle maal Italianen waren die tegen de regeeringstroepen streden. Dat heeft de Italianen woedend gemaakt, zoo dat ze onvoorzichtig werden. Des noods zouden ze rechtstreeks tus- schenkomen. Maar Frankrijk ripos teerde weer heftig en beweerde zulks te zullen beletten door een blokkade van de Spaansche kust, enz. Sedertdien re gent het beschuldigingen van weers zijden, beschuldigingen van interven tie in de Spaansche burgeroorlog, met overvloed van cijfermateriaal, die als we maar een klein gedeelte gelooven, toch nog een tragische indruk ach terlaten en het bewijs leveren van wat we reeds herhaaldelijk beweer den, dat er van een werkelijke niet- inmenging nooit iets zal in huis ko men. Deze strijd, die vooral een pers- strijd is, heeft de twee latijnsche vol keren tegen mekaar opgehitst met het gevolg dat een Franschman geen Ita liaan mag zien, of hij jouwt en roept en fluit. Tot die toestand heeft ook de huidige volksfrontregeering in Frankrijk zelf, grootendeels bijgedra gen door bij elke gelegenheid officieel het volksfrontregiem op te hemelen en fascisme aan ie vallen en te be- leedigen. Blum, de Fransche Eerste Minster, geeft het voorbeeld. Bij een rede uitgesproken tot de arbeiders van de tentoonstellingswerken heeft hij verklaard dat de tentoonstelling de triomf zou beteekenen van het volksfront over het fascisme. Het is de strijd tusschen twee ideologieën die thans op de spits gedreven wordt tusschen Frankrijk en Italië. Doch achter deze uitingen steekt er heel zeker veel meer. Ook de TERRITORIALE WENSCHEN van Italië spelen hier een rol. Het is reeds jaren dat het niet goed gaat tusschen de twee buren aan de Alpen. Over een zevental jaren was het vlam en vuur. Langs weerszijden van de Alpen werden legermaneuvers uitge voerd en iedereen vreesde het ergste. Daarna is de animositeit een beetje verminderd. In de loop van 1935 werd een geheime overeenkomst tusschen Laval en Mussolini, die aan deze laat ste de onzijdigheid en de tegemoetko ming van Frankrijk verzekerde, die hij meende te kunnen gebruiken bij de geplante verovering van Abessynie. Doch Engeland is zoo radikaal opge treden bij het uitbreken van de oor log in Oost-Afrika dat Frankrijk er, meer dan het wenschte, door meege sleurd werd. Toch heeft ze bij de toe passing van de sancties zoo veel tijd gewonnen en zoo geremd, dat de ver overing toch mogelijk is geworden. Doch Italië heeft hiervoor maar heel weinig dankbaarheid betoond. Bij verschillende gelegenheden heeft Mussolini laten gevoelen dat hij niet ingenomen is met de houding die Frankrijk heeft aangenomen tijdens den Abessynischen veldtocht. Hij had waarschijnlijk nog meer hulp, althans meer openlijke hulp verwacht. Moge lijk ook heeft het militaire succes in Abessynie en de geweldige geestdrift van zijn volk te dier gelegenheid be tuigd, zijn droom om eens geheel Noord-Afrika, zooals in den tijd van het oude Rome ientg bij Itaiie te voe gen, nieuwe kracht geschonken, en meent hij toch door een dreigende houding het veritaliaanschte Tunis te kunnen afdwingen van Frankrijk En wat al mogelijkheden worden niet opengesteld bij een overwinning van Generaal Franco in Spanje? Wie weet verwacht hij zelfs geen geluk van een militair conflikt met Frankrijk? Is het soms niet om die reden dat hij zich tracht te beveiligen in het Oos ten door tweeledige overeenkomsten met Griekenland, Bulgarije, Yoego- Slavie en weldra met Roemenie? En is het soms niet daarom dat Duitsch land zich zoo stil houdt omdat het een dergelijk avontuur vreest, en dat we de zoo onbegrijpelijke geruchten vernomen hebben over een mogelij ke toenadering tusschen Rusland en Duitschland? (Verboden nadrukj ROSKAM. Onze vriend Pax kwam Dinsdag beteu terd ons bureel binnen en zegde ons op wat moedeloozen toon: Ik schrijf geen artikels meer! Hoel Ge schrijft geen artikels meer! Wat hapert er? Hij nam een weekblad en legde het voor ons open; het was «De Volksmacht» van Zondag laatst; (het christen weekblad waar we een paar weken vroeger zulke versterkende proza in gelezen hadden uit Poperinge!). Lees eens daar. En ik las. Ziet Ge, zegde hij; ik heb nog maar twee artikels geschreven en ze gooien reeds naar me van uit een dakvenster! om dat ik verstandhouding zoek tusschen alle katholieken en vraag dat er niet verder zou samengegaan zijn met tegenstrevers. We lachten om zijn verslagenheid! Nog geen entrainement 1 Weihoe, omdat Ge eerlijk uwe mee ning hebt geschreven meening die ge deeld wordt door zooveel welmeenende katholieken uit alle standen, die het ons zelf komen zeggen, en omdat zulks hier en daar één niet aanstaat (natuurlijk) daarom reeds ophouden? Hebben de jongst verloopen gebeurtenis sen niet bewezen dat wat Ge schreeft wel waarheid is. 't Is maar de waarheid die zeer doet, jongen. Wat hebben we gezien te Poperinge eenige maanden geleden? Onder den socialistischen oproep: Ge zellen en Gezellinnen werden in alle ka tholieke werkersgezinnen oproep-briefjes besteld tot eene vergadering die zou ge houden worden in het Christen Volkshuis en waar zouden als sprekers optreden: een christen werkleider; een liberale werklei- der; een socialistische werkleider. Op de vergadering werd aangekondigd dat de christen afgavaardigde niet kon aanwezig zijn; de liberaal sprak er kort, die menschen zijn rap uitgepraat als het werkvolk geldt; de socialist sprak er een geslagen uur en behaalde er al het succes. Had hij moeten willen inschrijven voor het socialistisch syndikaat, ze waren met velen weg, verklaarde ons een katho liek werkman die van die vergadering kwam en ons zijn spijt over zulk samen- loopen met socialisten onbewimpeld uit drukte. Ik heb dus niet te veel geschreven, zegde Pax ons, eenigszins opgebeurd. Neen, jongen! Op uw wensch ka tholieke belangen bovenal te verdedigen, en dit door alle standen, springt uw tegen strever kwaad rond. Hij kan uw gezeg de ook niet weerleggen en probeert het niet eens. Als antwoordt spreekt hij opeens van Jeugdactle en Paaschac- tie We keuren die werken ten zeerste goed, maar die hebben hier met die zaak niets te zien. Uw tegenstrever draait rond den pot. Hij weet misschien niet welke veeg uit de pan hij komt te krijgen in zijn eigen blad De 'lijdvan 2 April 11. dat schrijft: Het optreden (van vertegenwoordigers der Christen werklieden) in gemengde vergaderingen zou ZEKER AFKEURENS WAARDIG zijn in het vlaamsche land». Dat is een direktin zijn dakvenster. Van uit een dakvenster echter heeft men geen juisten kijk op de zaken. Bezien van uit een dakvenster door iemand die op zijn gemak boven de we reld zit en niet beter vraagt dan er op zijn gemak te blijven zitten, is alles schoo- ne van ver. Schoone van veris echter soms verre van schoone Wij, wij staan in de werkelijkheid; wij zijn onafnankelijk genoeg om ons boven gedachten van groepen en standen te zet ten; wij willen gaan luisteren bij de wer kende klasse maar ook bij de andere klassen. Wij deelen dat eerlijk mede, beste Pax, en daarom keuren we goed wat Ge over veertien dagen hebt geschreven en we ho pen dat die meneer van uit z'n dakvenster edelmoedig genoeg zal zijn om zijn dak venster te verlaten en eens beneden de werkelijkheid te komen bezien. Misschien zal hij wel bedrogen zijn; hij kan dan met ons helpen streven voor de zedelijke en stoffelijke belangen van al de klassen. Dat is steeds onze betrachting. Ge moet dus voortschrijven, Pax. En Pax gaf ons een ferme handgreep en trok heen al mompelend: Ik ga seffens schrijven over 't onweer van Zondag; t zal misschien wel niet in 't mooiste Nederlandsch zijn; maar 't zal toch eerlijk gemeend zijn en ze zullen het wel verstaan; ze hebben het andere ook verstaan; en moest het soms niet heel juist zijn, dan luister ik steeds geern naar goe den raad. ar zoek de zon voor iedereen, breed bezien, zonder dakvenster. Strijd tegen tegenstrevers voer ik geern, om ze naar ons over te halen, maar ruzie met katholieken gaat me niet. Ik durf te genstrevers in de oogen zfen en zal nooit de socialisten hun zooien likken. - Ik streef voort voor broederlijke samenwer king van allen in christelijken zin. Goed Pax, ga nu rap schrijven. Dat doe ik, dag Mijnheer, Dag Pax. INTERIM. <Ca33a&EaaSBBSBSBBauZ^rf«iJa.ï9 VLltLAlLN ZiELEn van net vagevuur tielpt degenen die mij helpen school en patronaat te jouwen. Postcneck 139.485 pastoor Reason te Xhendelesse. HET SCHRIJVEN VAN Z. EXC. MGR. VAN ROEY In een rede gehouden den Woensdag avond voor den verkiezingsdag had de H. Degrelle, in het Sportpaleis, verklaard dat Rex niet veroordeeld was door de Kerke lijke Overheid van België en dat de Ka tholieken dus vrij keus was gelaten te stemmen voor wie zij wilden. Deze bewe ring lokte onmiddellijk een tusschenkomst uit van Z. Exc. Mgr. Van Roey, Aartsbis schop van Mechelen, die volgend schrij ven bekend maakte: Luidens een Brusselsch dagblad en naar getuigenissen waaraan geloof mag gehecht worden, heeft M. Degrelle in een rede door hem uitgesproken in het Sportpaleis te Brussel gezegd ond'r de hoofding Rex en Mechelen Eén gezag, één enkel gezag mag zeg gen of Rex op den goeden weg is: Meche len. Heeft Mechelen gesproken? Neen. Zal Mechelen spreker? Neen, omdat het ge rustgesteld is nopen.; Rex en de katholie ke kiezers zal vrijlaten te stemmen voor wien ze willen. Indien er den minsten twijfel omtrent ons bestond zou de /..arts bisschop gesproken hebben. Vermits onze zaak echter duidelijk is, laat hij den ka tholieken alle vrijheid In dezelfde aanspraak heeft M. Degrel le gezegd dat er geen conflict bestaat tusschen Mechelen en Rex en dat Rex niet werd veroordeeld door den Kerstbrief der Bisschoppen waarin Rex niet ver meld werd Wij hadden gehoopt niet in het open baar te moeten tusschenkomen ten over staan van de verkiezing van 11 April ver mits de plicht van den katholieken kiezer duidelijk blijkt uit den Herderlijken Brief van Kerstmis. Doch aangezien we rechtstreeks ter za ke worden geroepen en ons stilzwijgen uitgelegd wordt als een goedkeuring, is het ons onmogelijk niet te spreken. Wij verklaren dus: 1) Dat de gemeenschappelijke Brief der Belgische Bisschoppen in talrijke GE DEELTEN rechtstreeks op de Rex-bewe- ging doelt en hare methodes en grond- princiepen veroordeelt; 2) Dat, verre van gerustgesteld te zijn nopens Rex, wij overtuigd zijn dat Rex een gevaar daarstelt voor het Land en voor de Kerk. Bijgevolg is de plicht van elk loyaal katholiek in de verkiezing van 11 April duióeliik en moet elke onthouding afge keurd worden. Mechelen, 9 April 1937. J. E. Kard. VAN ROEY, Aartsbisschop van Mechelen. Dit schrijven wees dus de katholieken op bepaalde wijze wat hun plicht was. Op dit schrijven antwoordde de H, De grelle met een verklaring waarin hij zijn hoop uitdrukte dat alle misverstand tus schen Rex en de H. Kerk zou kunnen op geruimd worden. Deze verklaring bevatte niet zijn onderwerping aan het oordeel van Z. Exc. Mgr. Van Roey, maar eindig de met de woorden Rex vaincra «o» Brussel kende binst de laatste dagen van den kiesstrijd steeds een groot- scheepsch gevoerde propaganda, gevoerd met plakkaten, strooibriefjes, spandoeken, meetings, enz. Alle mogelijke middelen werden gebruikt om de propaganda kracht bij te zetten, tot zelfs ezels en kameelen toe die door de straten van Brussel wan delden met allerlei opschriften. Gansche reeksen autos, zelfs deze van een auto- skooter van de foor, met allerlei spandoe ken, meest ten voordeele van den H. Van Zeeland, doorkruisten Brussel. De dag van de stemming zelf werd bijna enkel nog propaganda gemaakt voor den H. Van Zeeland. Een paar propaganda- autos der Rexisten werden hun spandoe ken afgerukt door anti-Rexisten. Er werd ook nog gepoogd het Rex-lokaal te Brus sel-stad te overrompelen maar dit werd verhinderd door de gendarmen die de om liggende straten bezetten. De stemming zelf verliep anderzijds eerder kalm. «o» Op den Vrijdag avond voor de verkie zing werd ook de tekst van het geheim ak koord Rex-V. N. V. bekend gemaakt. Voor wie de strekkingen van Rex en van V. N. V. Kent brengt het weinig nieuws mee. Men kan zich dan ook wei afvragen waarom men dit zoolang geheim heelt gehouden. Hier dient ook nog opgemerkt dat de tekst van dit akkoord op verscheidene punten verschilt naar gelang het bekend werd gemaakt in de Fransche Rex-bladen of in de Vlaamsche Rex- en V. N. V.- bladen. In dit akkoord wordt o. m. een versmel ting van Rex en van V. N. V. in Vlaan deren in het vooruitzicht gesteld. Het bijzonderste punt uit het akkoord is ons dunkens wel het volgende: Het V. N. V. aanvaardt a) Ten opzichte van het nationaal pro- bleem, de Belgische Federale staat, wat niet beteekent dat de Dietsche opvat- tingen worden opgegeven Hoe dat de Rexisten daarmede kunnen akkoord gaan, gaat ons verstand te boven. DE UITSLAG DER VERKIEZINGEN Zondag avond werden spoedig de uit slagen der verschillende kantons gemeld en wel bijna to. ieders verbazing bleken de uitslagen een schitterende zege te brengen voor den H. Van Zeeland en een verlies voor den H. Degrelle. De einduitslag bevestigde zulks en gaf volgende cijfers: Ingediende stembiljetten: 363.440 Geldige stemmen; 345.082 VAN ZEELAND: 275.840 75.89 DEGRELLE: 69.242 19.05 Witte en ongeldige stembriefjes: 18.358 5.05 Aantal afwezige kiezers: 25.985 6.67 Al de percentages werden berekend in verhouding net het aantal neergelegde stembiljetten. TER VERGELIJKING MET DE UITSLAGEN t AN 24 MEI 1936 Socialisten, Katholieken, Liberalen, Communisten. Totaal: 254.214 Rex en Vlaamsche Natio nalisten; 77.721 De andere (kleine) partijen 11.776 Witte en ongeldige stembriefjes: Afwezige kiezers in 1936; 28.795 20.919 68.7 19.9 3.1 7.8 5.30 EERSTE MINSTER VAN ZEELAND HEER LEON DEGRELLE De H. Van Zeeland bleek dus een winst van 21.626 stemmen te hebben behaald tegenover de uitslag van 1936 en de H. Degrelle een verlies van 4.479 stemmen. Wat ook wel zonderling voorkomt is het klein aantal blanco-stemmen in verhou ding met deze van 1936. Hier dient toch opgemerkt dat het thans ook veel gemak kelijker was zijn stem uit te brengen ge zien er maar twee lijsten tegenover elkaar stonden. Na het bekend maken van den einduit slag heerschte groote vreugde in de loka len der partijen die den H. Van Zeeland steunden: verslagenheid in de Rex-loka- len. Niettemin legde de H. Degrelle een verklaring af waarin hij zijn vreugde uit drukte dat Rex stand had gehoude.-, dat in 1936 dezen die Rex stemden meestal misnoegden waren maar dat de stemmen thans op zijn naam uitgebracht stemmen zijn van overtuigden. Verder zegde de H. Degrelle nog dat tienduizenden katholie ken voor hen zouden gestemd hebben wa re de nota van Z. Exc. Mgr. Van Roey niet verschenen. Door Socialisten en Kommur.isten wer den enkele vreugdestoeten ingericht die echter in bepaalde straten of wijken wer den gehouden door de openbare macht. Zoo werd o. m. de begraving van den H. Degrelle of van Rex verbeeld. Marxisten hielden er ook enkele onbetamelijkheden op na. Zondag avond werd een proclamatie van den H. Van Zeeland bekend gemaakt waarin deze allen die voor hem gestemd hadden van harte bedankte. HEER VAN ZEELAND WORDT DUS VOLKSVERTEGENWOORDIGER De Heer Van Zeeland, gezien de groote meerderheid van stemmen op zijn naam uitgebracht, wordt dus volksvertegenwoor diger. Hij zal geen lid worden van een of andere partij. Hij wil volksvertegenwoor diger van de Nationale Unie blijven, ver klaarde hij. Door de uitgelokte verkiezingen te Brus sel heeft Rex thans een zetel verloren in de Kamer. EEN WINST- EN VERLIEZENLÏJST REX—V. N. V. Ten documentairen titel nog het hier navolgend overzicht. Vergeleken bij de Kamerverkiezing Mei 1936 verloren Rex-Y, N. V. in de kieskan tons; Brussel 681 stemmen Sint Gillis 171 Schaarbeek 636 St Jcost-ten-Noode 863 Elsene 1087 Molenbeek 274 Ukkel 630 Anderlecht 30 - St Kwintens-Lennlk 403 Halle 661 - Vergeleken bij de Kamerv- Mei 1933 wonnen Rex-V. N, V. ril h; "hen: A°sche Wolvertem Vilvoorde 2C4 stemmen SC2 411 hetzij 977 stemmen Het totaal verlies voor Rex-V. N. V. be draagt dus 4.479 st'mmen (69.242 op 11 April l.:~ tegen 73.721 op Mei 1936). DE REXISTEN MINDER STANDVASTIG E.riV DE V. N. V.-ERS? Als men de cijfers der verschillende cantons nagaat moet men opmerken dat de H. Degrelle best stand heeft gehouden in deze waar de Vlaamsche Nationalisten het talrijkst zijn. Zco hebben de Vlaam sche cantons van Assche, Pt Kwintens- Lennik en Wolvertem in 1936, 10.940 stem men gegeven aan de Vlaamsche Nationa listen en Rexisten en thans 11.100. Verle den jaar behaalden de Vlaamsche Natio nalisten er 9.000 stemmen Er moet dus toegegeven worden dat het door de Vlaamsche Nationalisten is dat de H. De grelle er zijn cijf:r heeft kunnen behou den. Daartegenover verliest de H. Degrelle talrijke stemmei^ in de cantor.s waar de Vlaamsche Nationalisten bijna geen stem men behaalden, o. m. te Brussel-stad. Uk- kel. Schaarbeek. Het valt. dus buiten twij fel dat de Vlaamsche Nationalisten stand vastiger zijn gebleken en meer het gege ven ordewoord hebben gevolgd dsn de aanhangers van den H. Degrei'.e z:if. DE BEKOMMERNIS VOOR DE TOEKOMST De Standaard oordeelt dat de propaganda voor den Heer Van Zeeland een krachtig gebruik heeft weten te maken van het schrikbeeld van een zoogenaamd totalitair regime en van deze verkiezingen een demonstratie heeft gemaakt door het traditionneele regime. De snaar der anti-Vlaamscbe gezindheid werd weer bespeeld. Voor het overige heeft het onbetwistbaar financieel en eko- nomisch succes van den Eersten Minister gewerkt ten gunste van den H. Van Zee land, alsmede de vrees voor het onzekere en den vrijheids wil. Na de tusschenkomst van Z. Exc. Mgr. Van Roey hadden de Katholieken niet meer te denken aan onthouding. Onze kommer moet steeds gaan naar het Katholiek probleem ais naar het Vlaamsch probleem. Steeds blijft het rood gevaar te worden bestreden en alle aandacht moet er aan gewijd worden, wijl ook de eenheid onder de Katholieken dient bewerkt. Totaal 5456 stemmen (Zle vervolB op 2' bladJ BBBBaBBBBBBflSBBBaBBEBBBB8EEIBBBBBBBBBEBBBBB£u£.tiJaMBflBtfia De Schacht, rechts, b: H. Frajick, m diens kabinet van de Nationale Bark. Hr Dr Schacht, voorzitter van de Duit- sche Rijksbank, leeft deze week een be zoek gebracht aan Brussel. Dinsdag mor gen kwam hij er toe per speciaal vliegtuig. Op het vliegplein werd hij begroet door den Duitschen Gezant te Brussel. Te 11 uur werd nij ontvangen door den Ko ning en daarna begaf hij zich naar de Nationale Bank waar hij een gesprek had met den H. Louis Franck, bestuurder der Nationale Bank, om daarna een maaltijd bij te wonen bij den H. Franck waar o. m. de HH. De Man, Minister van Financier-; Theunis, Staatsminister, en talrijke groo te nijveraars en financiers aanwezig wa ren. Dinsdag namiddag voerde de H. Schacht talrijke besprekingen over handels- en nij verheidsbelangen Woensdag voormiddag werd de H. Dr Schacht eveneem ontvangen door den H. Van Zeeland. Eerste Minister. Het doel van het bezoek van den Heer Schacht zou zijn het bevorderen en ver ruimen der ekonomische en financieele betrekkingen tu schen beide landen. Ant werpen inzender is erop gesteld meer tra fiek te krijgen van Duitschand. De Heer Schacht moet ook ongetwijfeld besprekin gen hebben gevoerd met den Heer Van Zeelan- o.er den algemeenen internatio nalen toestand, nu inzonderiijk dat de H. Van Zeeland uoor de Engelsent en Fran sche Regeeringen opdracht kreeg na te gaan weike maarregelen zouden kunnen getroflen women ten voordeele v^n den inirnationalen ru.lhandel. Mogelijks heeft de K. Schacht ook gepoogd kredie ten te krijgen voor zijn land. H. Dr Schacht verklaarde aan de pers- leden te Brussel slechts over ekonomische vraagstukken te hebb.n gesproken. Nog verklaarde hij dat Duitschland wil en hoopt op een algemeen akkoord en ekono mische ontwapening, doch dat zijn land geen behoefte heeft aan kredieten. Zijn doel was de handelsbetrekkingen tusschen beide landen te verruimen. Duitschland wil ook muntvastheid. Op zuiver politiek gebied wilde hij zich geenszins uitlaten. Dr Schacht verklaarde nog dat hij zich naar Parijs zal begeven om er het Duit- sche paviljoen in te huldigen. Woensdag avond had nog een luister rijke receptie plaats ter eere van Dr Schacht té Brussel en Donderdagmorgen vertrok de Duitsche financier per vlieg tuig terug naar Berlijn.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1937 | | pagina 1