de groote Spacirweek
Japan in beschuldiging gesteld
S© Centiemen
Off ONS LAND
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
PEZE WEEK
VOOR DE MESSBES
lief d@ BCieEersiijsfen §ia 1
Wacht niet tot het te laat is!
_w<tg z ij ra kiesgerechtigd
WE ZENDEN ONS BLAD
INTERNATIONAAL OVERZICHT
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT J)e Toondichter Aug.DeBoeck plotseling overleden
TE LEUVEN 6 1 5
EEN TWEEDE
VREESELIJKE LUCHTRAMP
IN NEDERLANDSCH-ÏNDIE
ZONDAG 17 NOVEMBER' 1937.
rBraaMiiaaiimiuiiii!Hii;iiiii:iiuiiiii;i;iiiiiii)iiiiiiiii[iii.iiimiiiimL
I «DE HALLE
I Katholiek Weekblad van leper p
Bureel
I Boterstraat, 17, IEPER. H
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per po.t)
I Binnenland 20.— fr. a
Belgisch Kongo 40.— fr. s
Frankrijk 40.fr.
Alle andere landen 60.fr.
lledeu erken tifn verantwoordelijk voor
hun artikels.
WEEKBLAD: 40 CENTIEMEN.
5' JAAR. N' 42.
g"um°wmmiiiniii;i;irEi;i'!»i'i;iiM:n>MBniiiiai>a«iiw ;t; 'f7
1 TARIEF VOOR BERICHTEN: 8
1 Kleine berichten per regel 1.fr. ft
fr. toel. v. ber. m. adr. t bur.
Kleine berichte, (miniman4.— fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 5.fr. g
Drukker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperingo
Tel. Poperinge N' 9
Poatcheckrekening Nr 155.70
iiiiiiiiiiiiiiniiimitnimtiiitiiHiiiiunniiuiuiiim^i
Te herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en p
moeten tegen den Woensdag avond g
ingezonden worden. Kleine be- s
richten tegen den Donderdag noen
awnmu
ÏMMBilIl»,?
TER VOORBEREIDING van den
ALGEMEENEN MISSIEZONDAG
van 24 OKTOBER eerstkomende.
Op het verlangen van Z. H. den
Paus werd. heel de wereld door, de
ALGEMEENE MISSIEZONDAG ook
ZONDAG van de VOORTPLANTING
des GELOOFS genoemd ingericht.
Ieder jaar op den voorlaatsten Zon-
van Oktober dit jaar op 24 Ok
tober wordt er daarom onder alle
Missen gepreekt over de Katholieke
Missies en Missionarissen en meer
speciaal over het Pauselijk Genoot
schap tot VOORTPLANTING des GE
LOOFS.
De geloovigen worden zeer dringend
uitgenoodigd dien dag de H. COM
MUNIE OP TE DRAGEN, de H. MIS
BIJ TE WONEN en EENE MILDE AL-
MOES TE GEVEN voor de versprei
ding van het geloof onder de heide
nen. Het is de GROOTE ALGEMEE
NE GEBEDSDAG voor de Missiën, de
PROPAGANDADAG voor het PAUSE
LIJK GENOOTSCHAP tot VOORT
PLANTING des GELOOFS.
Als voorbereiding van dien dag
wordt er eene spaarwesk ingericht.
Dit is eene week waaronder in elk
katholiek gezin alle NUTTELOOZE.
soms kostelijke UITGAVEN WORDEN
VERMEDEN, dat er iets wordt afge
nomen van onze versnaperingen en
ons genot, op onze vrije uitgaven, ja
zelfs op het NOODZAKELIJKE om
on den Missiezondag toch eene FLIN
KE ALMOES IN DE SCHAAL TE
KUNNEN LEGGEN; aldus wordt onze
almoes VERRIJKT MET HET GOUD
VAN ONS OFFER EN DE WARMTE
VAN ONZE LIEFDE, en wordt rij
dubbel krachtig voor de Missies en
voer ons.
Iffi»BE:iSaSEEB2E!SaSSSBSSBSSS3EEasl5;7IESZH«SaaS££BSS»BS3»3«SaE
DE HERTOG EN EZ HERTOGIN VAN WINDSOR TE BERLIJN
Kristene Ouders. SPAART EN LEERT
UWE KINDEREN SF AREN VOOR DE
MISSIES.
GEDENKT TIJDENS DIE Spaar-
week (van Zondag 17 tot Zondag 24
Oktober) de Missionaris en vergelijkt
UW leven met het ZIJNE.
DE MISSIONARIS HEEFT: GEEN
DAGLOON, GEENE JAARWEDDE,
GEEN INKOMEN, GEEN VERLOF,
GEEN PENSIOEN; maar wel;
ZWAAR WERK. ARMOEDIGE KOST,
SCHAMELE WONING, VERTROOS
TING misschien?, TELEURSTELLIN
GEN zeker. ZIEKTEN gedurig, VEEL
ONTBERINGEN.
EN WIJ? zullen wij niets geven
van ons inkomen opdat de Missio
naris van het ALLERNOODZAKE
LIJKSTE... NIET beroofd zou zijn.
Zijne scholen NIET zou moeten slui
ten? Zijne Kathechisten NIET zou
moeten doorsturen? Zijne kerken
en kapellen NIET zou moeten verla
ten? De vrucht van zijn offer NIET
zou zien verloren gaan?
Onze Missionarissen ontzeggen zich
soms het allernoodzakelijkste voor de
Missies.
Is het te veel gevraagd eene week
te SPAREN voor de Missies?
Zal ik' op den Missiezondag NIETS
AFSTAAN van het MIJNE cm het
ZIJNE te verbeteren?
Kristene menschen, geeft allen mild
en U en de uwen zullen mild geze
gend worden.
Missieaktieleiding van het
Mannenverbond.
Da Kertorj en ds Hertogin van Windsor, die thans in DuitscKland vertoevpn, heb
ban een feestelijk onthaal genoten te Berlijn. Op onze foto ziet men den gewezen
Koning van Enveland en zijne gemalin in gezelschap van Doctor Ley, hoofd van
het Arbeidsfront, die hen bli hun aankomst kwam begroeten.
ISKBHB3BE33BBS3SIB!9S9aV9BXS C33!i9SB9B33SB3&!BS!I3BSES!IESBS2iS
Er is eert vraag, die elkeen gedurende verschillende weken
gereed moet hebben om ze tot al zijn vriendinnen, vrienden en
bekenden te stellen
MOOGT GIJ TOEKOMENDE JAAR KIEZEN VOOR DEN
GEMEENTERAAD?
JA, zoo gij op de kiezerslijst staat!
NEEN, zoo gij er niet op staat!
Elkeen moet zich dus ervan overtuigen of hij, of zij, op de
kiezerslijst ingeschreven is.
Wie er niet op staat en nu het nocdige niet doet om op de
definitieve lijst ingeschreven te worden, vóór het te laat is, mag niet
stemmen voor den Gemeenteraad.
EN NA 20 NOVEMBER IS HET TE LAAT!
Gaat dus zien in het Gemeentehuis of in het katholiek lokaal
uwer gemeente of ge op de kiezerslijst staat.
Als gij er niet op staat doe daar onmiddellijk uw klacht opmaken.
Dat kost U niets.
«o»
Op dit oogenblik moeten de voorloopige
kiezerslijsten die geldig zullen zijn van
1 Mei 1938 tot 30 Apul 1940, ter inzage
liggen van het publiek1. in de gemeen
tehuizen; 2. in de katholieke lokalen.
Het is dus jnet deze lijsten, dat toeko
mend jaar voor de Gemeenteraden zal
gestemd worden.
Wij drukken er zeer sterk op, dat, wie
cp de kiezerslijst niet ingeschreven is, in
geen enkel geval aan de stemming mag
.deelnemen.
De voorloopige lijsten liggen ter inzage
juist opdat iedereen zich ervan zou kun
nen overtuigen dat hij (of zij) ingeschre
ven is, om, zoo dit niet het geval is, zijn
(of haar) inschrijving te vragen.
Die aanvragen moeten gedaan worden,
ten laatste tegen 20 November. Om die
vraag tot inschrijving te wettigen, moeten
bewijsstukken van ouderdom, nationali
teit, woonplaats en goed gedrag bij de
aanvraag gevoegd worden.
De Gemeentebesturen zijn verplicht
deze stukken kosteloos af te leveren voor
zoover zij aangevraagd worden, ten laat
ste tegen 14 November.
Het is dus vóór 14 November, dat men
poet gaan zien of men op de kiezerslijst
Ingeschreven is.
Wie moet nu op de kiezerslijst inge
schreven zijn, en mag dus aan de ge
meenteverkiezing deelnemen?
Alle mannen en vrouwen, die Belg zijn,
CP 1 Mei 1938 ten minste 21 jaar oud
7ullcn zijn en die de gemeente bewonen,
Vóór 1 Januari 1937.
Er is echter een speciale voorwaarde
Joor de gemeentekiezers, die tusschen
1 Januari en 20 Maart van gemeente vcr-
j- iflerd zijn. Deze moeten op de kiezers-
'St hunner nieuwe woonplaats inge-
li
sciire
ven zijn.
Deze die van gemeente veranderd zijn
tusschen 20 Maart en 1 Juli, kunnen ner
gens gemeenteverkiezers zijn, daar ze ner
gens o maanden verblijf hebben op het
oogenblik, dat de voorloopige kiezerslijs
ten verschijnen. Maar als ze vroeger reeas
kiezer waren voor Kamer, Senaat en Pro
vincie, moeten ze als dusdanig op de kie
zerslijst ingeschreven blijven, waar zij er
vroeger op stonden.
Ziedaar de bijzonderste bepalingen voor
het kiesrecht.
Degenen die niet op de kiezerslijsten
staan, en niet vallen onder toepassing der
voorgaande bepalingen, kunnen op de de
finitieve kiezerslijst ingeschreven worden.
De aanvraag daarvoor moet vóór 20
November gericht worden tot het College
van Burgemeester en Schepenen. De aan
vraag moet vergezeld zijn van een uit
treksel uit de geboorteakte, om te be
wijzen, dat de aanvrager den noodigeft
leeftijd bereikt heeft, een uittreksel uit de
bevolkingsregisters om de voorwaarden
van verblijf te bewijzen, een bewijs van
nationaliteit en goed gedrag om te too-
nen dat de aanvrager niet onder de toe
passing der uitsluitingsmaatregelen valt.
Dat iedereen nu zijn rechten doet gel
den.
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker, Poperinge, de som van
4,40 FRANK.
Voor het Buitenland zende men ons per
Internationaal Poitmandaat:
Uit Frankrijk: 8,80 fr.
Uit Amerika: 13,20 fr.
OORLOGSRECHT
De gruwel van de tegenwoordige
Japansch - Chineesche oorlog, heelt
weer eens de aandacht doen vestigen
op het vraagstuk van het oorlogs
recht. Als de oorlogen dan toch niet
te vermijden zijn, zal men maar be
proeven met er de wreedheid van te
verminderen of de buitenstaanders in
bescherming te nemen. In den loop
van de 19f eeuw, naar aanleiding van
de Balkanoorlogen vooral heeft men
verschilende bepalingen ingelascht in
de vredesverdragen, die uitgegroeid
zijn tot een stuk oorlogsrecht. Een
van de bijzonderste regelen, die aldus
geformuleerd werd, voorzag de eer
biediging van de neutrale vlag bij de
scheepvaart, dat beteekende, dat een
schip van een niet oorlogvoerend land,
niet mocht aangerand worden. De
oorlog van 1914-18 heeft ons geleerd
dat liet heel moeilijk is in geval van
oorlog verbintenissen van dergélijken
aard te houden. De neutrale schepen,
die goederen leverden aan een van de
oorlogvoerende partijen, werden door
de andere in den grond geboord. Het
is alsof een oorlog steeds een onvoor
waardelijk karakter draagt en dat
onder de leuze oorlog is oorlog
geen verzachtende omstandigheden
kunnen in aanmerking genomen wor
den.
Na de laatste oorlog, werd. er vooral
naar gestreefd, de burgerlijke bevol
king voor bombardement te verdedi
gen en het gebruik van zekere vree-
selijke wapens als gassen en vlam
menwerpers te verbieden. It.alie heeft
niet geaarzeld voortdurend de open
steden in Abessynie te bombardeeren
en heeft op die wijze wellicht meer
bereikt dan met zijn landtroepen. Ook
Japan bekommert zich thans aller
minst om dat oorlogsrecht, bombar
deert de groote steden en maakt ge
bruik van vlammenwerpers. Naast het
feit dat Japan zich bedient van het
recht van den sterkste om een zwak
kere Staat aan te vallen en te ver
overen, is de wijze waarop Japan
oorlog voert een van de belangrijkste
redenen van de stijgende verontwaar
diging, die zich over de geheele we
reld tegen het land van de rijzende
zon opgaat.
Het is c;,i alle geloof in internatio
nale overeenkomsten te verliezen. In
een lijd waar de beschaving een top
punt schijnt bereikt te hebben, wordt
de waarde van het menschelijk leven
genegeerd, wordt de wet van de recht
vaardigheid en van de naastenliefde
met voeten getreden.
VRIENDEN EN VIJANDEN
En toch zijn het niet allemaal vij
anden, die Japan zich door deze oor
log maakt. De landen die door hunne
economische structuur, hunne dichte
bevolking en hun gebrek aan kolo
niën, een zekere gelijkenis vertoonen
met Japan, verdedigen de handelwijze
van dit laatste land. Aldus hebben
Italië en Duitschland, niet geaarzeld
Japan moreel te steunen, door zijn
handelwijze goed te keuren. Dit
schijnt gerechtvaardigd te zijn, door
het feit dat de oorlog in China, on
rechtstreeks tegen het communisme
en de Sovjet-Republiek gericht is.
Doch veel belangrijker, dan het eerste
argument is de diplomatische waar
de, die in de Japansch-Chineesche
oorlog geborgen ligt en wat voor Ita
lië beteekent, dat de verovering van
Abessynie, een noodmaatregel was, op
gedrongen door zijn bevolkingsteveel
juist zooals dit nu het geval is voor
Japan. En Duitschland maakt gebruik
van de gebeurtenissen in het Verre
Oosten met meer klem dan ooit zijn
koloniën terug te eischen. De gele
genheid is inderdaad zeer gunstig.
Het is alsof aan de rijke landen zou
verklaard worden, twee van de lan
den wien het grondgebied, niet meer
voldoende ruimte schonk voor de
steeds wassende bevolking hebben
naar de wapens gegrepen om zich met
geweld, de noodige ruimte te verschaf
fen, nu is er nog een derde, voor wie
diezelfde nood wellicht nog nijpen
der is. Wilt ge een nieuwe oorlog ver
mijden geef maar haastig die kolo
niën terug
Vijanden van Japan zijn vooral
Rusland en de Vereenigde Staten van
Amerika. De anti-Japansche campa
gne van Rusland, dagteekent reeds
van vóór het uitbreken van den oor
log. Als nu de Sovjet-Republiek werk
dadig de Chineezen steunt, en de we
reldopinie voor deze laatsten en tegen
Japan tracht te beïnvloeden dan ligt
dat heelemaal in de lijn van zijn po
litiek. De beschamende nederlaag, die
het Tsaristisch Rusland tegen Japan
opliep in 1905, al gebeurde het onder
het zoo gehate Tsarenbewind. was
toch een Russische nederlaag, die de
Sovjets niet vergeten zijn. Zij ver
heugen zich daarom in de moeilijk
heden die de Japanners in hun op-
marsch ontmoeten. Als de oorlog lang
duurt, moet hij natuurlijk ook een
belangrijke verzwakking van Japan
meebrengen en hierin zou weieens
een gevaar kunnen schuilen voor ver
dere verioikkelingen.
DE HOUDING VAN DE U. S. A.
Als de houding van Rusland be
grijpelijk is, dan is de heftige cam
pagne die on het oogenblik door de
Vereenigde Staten gevoerd wordt te
gen de Japansche overweldiger eerder
verrassend. De redevoeringen van
Roosevelt en andere groote Ameri-
kaar.sche Staatsmannen volgen me
kaar on en worden met veel rucht
baarheid aan de wereld meegedeeld.
Nu richten de Amerikanen zich ook
tegen Duitschland en Italië in ver
band met de Svaansche oorlog, nadat
ze zich van heel de burgeroorlog maar
weinig aangetrokken hadden .Wij mee-
nen dat dit vooral te wijten is aan
het feit dat die twee landen zich aan
de zijde van Japan gesteld hebben.
De Amerikaansch-Japansche rivaliteit,
is niet jong. Reeds dertig jaar spreekt
men van het vraaastuk van de Pa-
cifiek of van de Stillen Oceaan. Het
gaat hier om de opperheerschappij
in dat gebied, waar in veel gevallen
de belangen van de beide naties in
tegenstrijd zijn, o. a. mét betrekking
tot de voogdij in de Philipvijnsche
eilanden. Wij kunnen de houding van
de Staten tegenover Japan niet beter
vergelijken, dan met deze van Enge
land ten tijde van de Abessynische
oorlog. Amerika heeft groote belan
gen in China en in de Stille Oceaan
en ziet met leede oogen de expensie-
politiek van Japan, verwezenlijking
op verwezenlijking boeken.
Er is niemand, die de oorloa door
Japan ontketend evenmin als de oor
log door Italië in Afrika gevoerd, kan
goedpraten. Beide landen hebben een
groote schande op zich geladen en het
volstaat niet te verwijzen naar de
Engelsche koloniale oorloven van En
geland in het verleden. Slechte voor
beelden moeten, niet nagevolgd wor
den. Doch die oorlogen konden ver
meden geworden zijn door een billijke
politiek van de groot-mogendheden
en vooral van de geallieerden. Had
men aan de Japanners en de Italia
nen niet de poorten gesloten van de
inwijking in Amerika en de Engelsche
koloniën, vooral Australië, had men
vroeger aan Japan en Italië de be
loofde vergoedingen geschonken, voor
hun deelname aan den oorlog 1914-18,
dan zou wellicht twee oorlogen ver
meden geworden zijn. Wil men een
derde oorlog vermijden, wil men een
wereldoorlog vermijden, dat men
maar spoedig aan Duitschland de ko
loniën terug geeft, die het met zoo
veel aandrang opeischt.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
Radioluisteraars, Missievrienden, al
len op heden Zondag 17 dezer, te 20
uur, afstemmen op KORTRIJK waar
E. P. De Clippele, S. J., over de GROO
TE SPAARWEEK zal spreken.
TREKKING
VAN DE LEENING DER
VERWOESTE GEWESTEN 1922
De plechtige H. Geestmis zal gezongen
worden op Maandag 18 Oktober, te 10
uur, in de Kollegiale Kerk van St Pieter.
Na de Mis plechtige openingsvergadering
in bet Groot Auditorium van het Paus-
Kollege met een Fransche redevoering
van 7. Exc. Monseigneur den Rektor en
een Vlaamsche redevoering vgn Monsei
gneur den Onder-Rektor.
taEZr8333B5S93BEB3EiECZSSSBBB
AMERIKAANSCH CONSUL
VERMOORD IN SYR1E
Zaterdag namiddag, te 4 uur, is de B:l-
gische gekende toondichter August De
Boeck, leeraar aan het muziekkonserva-
torium te Brussel, plotseling overleden.
Hij was tevens bestuurder zin het con
servatorium te Mechelen.
In B:Igië en cok daar buiten was De
Boeck zeer goed gekend.
Zaterdag had te Brussel de 185® trek
king plaats van de Leening der Verwoeste
Gewesten 1922.
Reeks 58.7ÖS Nr 11 wint 250.000 fr.
Reeks 40.810 Nr 3 wint 100.000 fr.
Reeks 58.706 Nr 1 wint lOC.ÖOü fr.
De andere obligation van de reeks 58.452
zijn betaalbaar met 312,59 fr. of 369 ir.
al naar zij al dan niet werden omgevormd.
W. Tb. n-r:ir.er, C -nru"-C -r.er- cl der
Vfrssrigde Staten te Beyrouth, die door
een onbekenden met revolverschoten werd
vermoord.
H Da geweldige opsla» van I oi £a-
H zetpapier verolicht ens da prijs van
H ons weekblad te verheogen.
frj We dachten eerst min lezin» te
pfeven door groole- letter te gebrul- p
ken, maar we willen n et dat ons ëe
jjj blad aan belang vermindert.
H We willen dat ens bl^d het beste
s blzjve der streek en zullen hiervoor |f
fl ieveren zocals in 't verleden. Meer p
fÊj! uitleg; moeten w® daarover onze Le- g
fË zers niet geven: ons blad levert daar pi
p wekelijks het bewSfs van.
We hebban dus beslist dat MET H
S DEN EERSTEN ZONDAG VAN 1
g NOVEMBER onze bladen:
«DE POPERINGENAAR
m «DE HALLE
«DE TOEKOMST»,
zullen verkocht worden aan
VIJFTIG CENTIEMEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS voor g
IC33 zal bedragen: Ejj
In Eelgie 25 frank.
In Frankrijk 45 frank.
In Congo 45 frank.
Andere Landen 65 frank,
p We rekenen erop dat al onze Le-
p zers ons zuilen trouw blijven cn p
H verzekeren hen dat ons blad steeds
p waar voor zijn geld zal geven.
Aan aden bij voorbaat dank.
De Uitgever,
V. SANSEN-VANNESTE. j
lIBBBBBBBBIIIBMBIBniaiMBIIBBBwJ
NEGEN DDODEN
Voor de tweede maal in ééne week
heelt op Nederiandsch-Indic eene ver
schrikkelijke luchtramp plaats gehad. F.en
bombardementsvliegtuig van de zeemacht,
dat een nachtvlucnt ondernam tusschen
Sourabaya en Batavia is op den grond te
pletter gevallen. Het toestel is volledig
vernield en de negen inzittenden werden
op slag gedood.
Woersdapf merren lad de plechtige be-rafeni» van den r-rooten VHamscben
toondichter plaats te Merchtem. Onze plaat vertoont de earliotnst van dm begra
fenisstoet aan de kerk van Merc'-tm.
lEESBjyssssaaasBssaEBfflZiaaaawBBaaBaBSBirarssBzzsasaassassa
GE Z1JT OVER ONS BLAD TEVRE
DEN! NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GtBUUR OF
VRIEND, ZOO SlEUNT GE ONS.
DOE HET ZONDER UITSTEL.
EEN ANTI-JAPANSCHE BETOOGING HAD PLAATS OP TRAFALGAR SQUARE TE LONDEN
CHINEESCHE REDENAARS SCHANDVLEKKEN DEN JAPANSCHEN AANVAi.
NIEUWE BENOEMINGEN AAN DE
HOOGESCHOOL TE LEUVEN
Werden benoemd tot Doctor Honoris
Causa aan de Hoogcchool te LeuvenMej.
E. Bolpaire, E. H. Cyr. Verschaeve, Frank
Lateur (Stijn Streuvels), Prof. Gerard
Brom (Nijmegsn) en Anton Van Duin
kerken (Amsterdam).
Aan deze Vlaamsch en Nederlandsche
letterkundigen bieden wij onze beste ge-
lukwenschen om deze vereerende benoe
mingen.
DE 11-URF.NWEFK AFGEKEURD
DOOR DE SOCIALISTEN?
Wij zitten dus met de 40-urenweek aan
ons been in onze groote havens, en wel
licht binnen kort in andere takken enzer
nijverheid. Een nieuw socialistisch pro-
dukt, dat een heel noodlottigen terugslag
hebben moet op onze nationale economie.
Wat geeft dat. Voor wie aan demagogie
do:t zijn alle middelen goed.
In ieder geval staan wij nu voor het
vrij zonderlinge feit dat de socialisten zelf
de 49-urenweek afkeuren.
Het gezond doorzicht komt wel wat laat
en er is hst treurig voorbeeld van Frank
rijk toe noodig geweest, het land waar de
alles behalve gelukkige proef der 40-uren
week werd getroffen.
Nu schrijft de social-' etische volksver
tegenwoordiger Max L.izefc zelf in de
«Journal de Charleroi» bet volgende:
Wat de 40-uren arbeid betreft, laat
ons nu niet de dwaashoofden uithangen,
vooral daar men in Frankrijk er totaal is
van teruggekeerd.
Wij moeten eischen de strikte toepas
sing der 48-uren week, zelfs voor die nij
verheden waarvoor uitzondering werd ge
maakt.
Eilaas komt dit verstandig doorzicht nu
voor verscheidene bedrijven reeds veel te
laat.
HET 5S5 KONGRES DER
SOCIALISTISCHE PARTIJ
Zaterdag 9 Oktober werd het 5(3* Kon-
gres der Socialistische Partij geopend, in
het Volkshuis te Brussel.
H. Vandervelde, de patronwas de
eerste redenaar. Hij bracht verslag uit
over de Regeeringspolitkk en de voort
zetting van het programma.
Spreker zegde dat we een tijd beleven
welke zeer veranderlijk is en dat vast-
schoon weer niet meer bestaat. Op inter
nationaal gebied is er volslagen onzeker
heid. Indien Italië niet toegeeft zal
Frankrijk, volgens de H. Vandervelde,
spoedig een einde maken aan de gTap der
niet-inmenging. Misschien staan wij dus
op den vooravond van srnsationeele ge
beurtenissen.
Naar den H. Vandervelde is de H. Van
ÏSeeland, die in verlof is gegaan, ziek ge
worden om de walgelijke aanvallen welke
tegen hem gericht werden. Thans gaat
een nieuw huilkoor op omtrent de zaak
Barmat.
De huidige regeeringsformule is de eenig
mogelijke althans. De regeeringsverklarin-
gen van 1935 en 1936 laten toe dat een
heel stel hervormingen doorgevoerd wor
den waaraan de Socalistische Partij groot
belang hecht.
De Socialisten zijn met de Middenstand,
zoo deze de kleine bedienden, de staats-
agenten, de landbouwers, de kleine ne
ringdoeners groepeert. De eischen van den
Middenstand mogen gesteund worden,
evenwel mogen die eischen niet indrui-
schen tegen het algemeen belang nog te
gen het belang der arbeidende klasse. Aan
de syndikalistische en korporatieve rech
ten mag niet getornd worden.
Na een uitval tegen Rex, Mussolini, enz.
en beschouwingen te hebben uitgebracht
over de rede van den H. Roosevelt en over
de jongste besluiten van den Volk inbond,
raakte H. Vandervelde de Spaansche
kwestie aan. H. Vandervelde wil steunver
lening aan de Spaansche rooden.
H. Gobiet volgde den H. Vandervelde op
als redenaar. Hij stelde den elsch dat een
pensioen van 6.009 fr. zou verletnd wor
den aan de oude lieden, vanaf hun 69-jaar.
De arbeiders zouden 4 van hun loon
daarvoor moeien afstaan en de patroons
6 bijstorten.
H. Martel nam akte dat het taalvraag-
stus naar een volgend kengres verzonden
wordt.
H. Pierard ziet geen mogelijkheid een
andere rege-ringscombinatie te vormen
dat de huidige. Maar steeds moeten de
Socialisten erin de broekdragen, dit
met of zonder Van Zeeland. Hij heette de
zoogenaamde crisis van over v-ertien da
gen een negergevecht in den nacht
Spreker protesteert ook tegen de tergin
gen tegen de vrijwilligers die terugkee-
ren uit Spanje. De praktijken van de
Nationale Bank schandvlekt hij als im
moreel.
H. Vandervelde, Burgemeester te Moes-
kroen, stelt voor de taalgrensgemeenten
zelf te laten beslissen of zij bij Vlaande
ren ofwel bij Wallonië willen aangesloten
worden.
H. Balthazar heeft genoeg van de
taalkwestie. Deze moet volledig opgesiost
worden: in Vlaanderen Vlaamsch, in Wal
lonië Fransch en in de taalgrensgemeente'
ten tweetaligheid. Spreker bestatigt dat de
taalwetten niet tot ge past zijn.
H. Rollin spreekt over Spanje. Hij
vreest dat de rooden er zullen bezwijken
en hij eischt dat meer steun aan hen ver
leend wordt
Ten slotte van de zitting van Zaterdag
kreeg de H. Spaak het woord. Onze Mi
nister van Buitenlandsche Zaken vtrkiaar
de dat ons land met alle Staten op goeden
voet dient te staan. Het Spaansch vraag
stuk is ir-swikkeld. In een regeering van
Natiën el Unie ken hij niet handelen ais
Socialist n aar enkel voor het grootste be
lang, dit van het land. De burgeroorlog
van Spanje mag niet ontaarden in een we
reldoorlog. Vervolgens weidde de II. Spaak
nog uit over zijn houding in den Volken
bond, het Chineesche vraagstuk, onze bin-
nenland'che politiek, de steun van de
Socialisten aan de huidige Regsering,
steun die voort zal verleend vverejan. enz.
H. Spaak werd luidruchtig toegejuicht.
Zcrr.dag werd het Kongres voortgezet.
Talrijke redenaars namen dien deg ook
nog het woord.
H. Max Buset windt dat Socialisten en
Kommunisten best afzonderlijk kunnen
strijden, maar hij ziet geen gevaar in een
samengaan van beide partijen voor de
aanstaande gemeentelijke verkiezingen.
Hij verzet zich tegen de opslorping der
Kommunisten door de Socialistische Par
tij. De Kommunisten zouden mesten op
houden een konkurrsntie te voeren tegen
over de Socialisten. Het gevaar van Rex
mag cok niet onderschat wprd:ii. Alie
corporatisme moet geweerd worden. De
meest dringer.de taak is d~ versterking
der partij; 100.000 nieuwe leden dtiflïrt
aangeworven.
Onder de vrouwen moet een krachtige
propaganda gevoerd worden. Ook op dea
buiten.
H. Bosmans, een jongere Socialist, sprak
tegenstrijdig met den H. Buset. Deze spre
ker prees een samengaan van Socialisten
en Kommunisten. De strijd tegen h:t fas
cisme moet op breeder plannen geschie
den. In de pogingen voor Katholieke Con
centratie ziet d:n H. Bosmans cck fascis
tisch gevaar. Onder eenheid verstaat hij
slechts: eenheid van Socialisten en Kom
munisten. Ten slotte zong hij neg den iof
van het Volksfront in Frankrijk en in
Spanje.
II. De Brouckère bracht vervolgens dei
groet der socialistische internationale. Hij
gaf dan een prachtig pleidooi voer samen
gaan van Socialisten en Kommunisten.
Dit om de socialistische opvattingen te
kunnen opdringen.
H. Pattest stelde dan de vraag: Waar
is de wervingskracht van het Socialis
me? Spreker oordeelt dat de Socialis
ten er niet op vooruitge,. an zijn sedert
1923. Zij vertrokken alsdan met 709.00»
aangeslotenen en eindigen thans op 560
duizend. Daartegenover vertrokken de
Kristen Werklieden met 290 .COO en zijn
retds aangegroeid tot 309.9CO. Bij de So
cialisten is een gebrek aan aanhoudende
actie. Betere propagandisten moeten ie
Socialisten hebben.
De HH. Harmignies en Gaiily spraken
nog tegen een samengaan met de Kom
munisten. H. Verneirt sprak rog voor.
Ten slotte werd een resolutie aangeno
men. In d:ze resolutie uit het Kongres
zich voor de voortzetting steun te verke
nen aan de huidige Regeering en hei hui
dig regeeringsprogTamma voort te zetten.
In zake buitenlandsche politiek wordt de
collectieve veiligheid weer vooruitge ze!,
wordt het opgevtn van de niet-inmenging
en steun aan rood-Spanje geeischt.
Het Kongres werd dan gesloten.
Hoofdzakelijk hebben de Socialistische
woordvoerders dus het samengaan met de
Kommunisten, het Spaansch vraagstuk, de
eenheid en vooruitgang der eigene partij
en het verwezenlijken van het Socialis
tisch programma in den schoot der Re
geering Van Zeeland behandeld. Het
Vlaamsche vraagstuk kreeg uitstel
STUDIEDAG VAN ZEDENADEL
Zondag 11. heeft Zsdenadei te Antwer
pen, in het Sint Ignat.us-gesticht, een
merkwaardige studiedag gehouden. Senator
Verbist zat de vergadering voor. Een tal
rijke schaar toehoorders vuk.e de zaai.
Veel hoogstaande personaliteiten, zoowel
geestelijke als wereldlijke, waren tegen
woordig.
Eerst werd gewezen cp de noodzakelijk
heid van Zedenadel, dit in verband met
wat er nu in Limburg aan het licht is ge
komen.
E.P. Arts, S. J., besprak dan de zedelij
ke bescherming van de jeugd, thuis.
Aikoholisme en ontucht kunnen zet ge
vaarlijke en moeilijk te overwinnen erfe
lijke belasting Veroorzaken. Gezonde, ste
vige christelijke traditie zijn e:n eenig
bolwerk voor de zedelijkheid. Hieruit moet
men een keus doen voor het voorbereiden
van het huwelijk. De eerste levenslndruk-
ken zijn de diepste. Bij de jeugd werkt-
vooral de atmosfeer. Aan de kinderjaren,
tot de 7 jaar, dienen greoto zorgen besteed,
op allerlei gebied.
Vanaf 7 jaar ontwaakt het geweten. Het
kind moet zich dan ieeren te verdedigen
tegen zichzelf door de zedigheid. De op-
votders hebben te waken over den om
gang van hun kinderen.
De rijpere jeugd, vanaf 15 jaar, moet
opgevoed worder. tot zelfstandigheid en
meer door gebed en voorbeeld can docr
vermaningen. De opvoeder moet de beste
vriend van het huis zijn. Het huis moet
aantrekkelijk zijn, het kir.d moet C.nke
arbeid te deer. hebber.. Het geweten vor
men is een allereerste piicht. De thui*
moet niet enkel de jeugd verdedigen maar
ook opvoeden-
