KRISTUS KONING
Het V.J.V. K.A. viert Kristus-Koning
Diplomatisch wikken
en wegen
lüersisieiimacsnd
50 Centiemen
ONS lAMf
Let op uw Stemrecht
Allerheiligen
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
Wie zijn
INTERNATIONAAL OVERZICHT
Een nieuwe Ministerieele Crisis
De Regeering Van Zeeland afgetreden
jr^jiDAC 31 OKTOBER 1S37.
jmiiiii ii iiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiumiii win
DE HALLE
Katholiek Weekblad van leper §j
Bureel: S
8 Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 20.-— fr.
Belgisch Kongo 40.fr.
Frankrijk 40.— fr.
Alle andere landen 60.— fr.
Uedeuerken tiin verantwoordelijk voor
hun artikels.
«10 BLADZIJDEN. - 40 CENTIEM.,
h
5 JAAR. N 44.
iiaj'amianBBiMmKiawtnrnaif inimsr.ffinjir
j TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.— fr.
I fr. toeL v. ber. m. adr. t. bnr.
Kleine berichte, (minimum! 4.—fr. g
Rouwber. en Bedank, (min.) S.fr. 8
Drulclcer-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE. Poperïnge
Tel. Poperinge
Pottcheckrekening Nr IÜ5-*
Te herhalen aankondigingen: 3
prijs op aanvraag,
i Annoncen zijn vooraf te betalen er. a
moeten tegen den Woensdag avond a
ingezonden worden. Kleine be-a
richten tegen den Donderdag noen g
W
«t:r!iir».rinitiiiiii;:tmi!iiiiniutmtiiii!iiHiinnminitmiiniiiiinuiiriitmmtiiiiiniiiiiinHiii(nmfli!»<miiiiiiiiiiiittintmHmniti;m[Mifi(<
Hij Is niet met den helm geboren.
T?r wereld gebracht in een krotwoning
waar de Commissie van Openbare Ge
zondheid heden sou tegen optreden, wordt
het Kind twee duizend jaren later in
beeld vertoond met in zijn hand houdend
eei: bol... die geen speelbal ls. Men stopt
het kind een aardbol In de hand.
H:t heeft een wereld in zijn hand. De
v-ield zit in goe handen, die zs in stand
houdt, alsof het heelal besturen maar een
kinderspel ware.
Was dat Kind een Kind geweest gelijk
li de andere, nooit zou de wereld in 't
jaar 1937 Hem zulk een koninklijke hulde
h.engen als de viering van hst Kristus
Koningfeest.
HIJ TS KONING
Reeds bij zijn geboorte kwamen her-
aers, en drie Koningen ook deplaceerden
zich om te knielen en te buigen voor den
erfprins.
Aan den ouderdom van twaalf jaar
trad Hij vorstelijk op in den tempel. In
v.eike kerk komt een plechtige kommunie-
kant die zoo de leeraars verbaast door de
v. sheid zijner antwoorden?
utter als werkman aan de schaafbank
hanteert Hij het alaam zonder mekaniek,
ronder gespecialiseerd vakonderwijs. En
jj.'gmtien eeuwen later huldigen Hem de
curisten werklieden als hun Koning en
weüschen welgemeend: «Hij heersche
oier ons!
Hij hing aan een kruis als misdadiger,
droeg een spotkroon die Hem veel pijn
dead... heden is dat kruis een ware troon,
zoo hoog prijkend op de spits onzer torens.
De bedelaar die zijn eten schooide langs
een weg, alhoewel Hij anderen kon spij-
rgen met een versche bakte van meer
dan duizend brooden; de dorstige reiziger
die bij c>n put van Jacob een teugje water
vroeg, alhoewel Hij te Cara waterkruiken
mat wijn vervulde, heeft later een nog
groot er bewijs geleverd van zijn volmacht,
door zich zelf weer levend te maken op
den Paaschmorgen en een tijd daarna
met door zijn eigen macht hemelwaarts
te stijgen.
Die dat ken verdient werkelijk een
kroon en mag zonder tegenspraak den
scepter in handen nemen. Hij is Koning.
GEEN ROOBE TSAK
Aan zijn rijk komt geen einde, het
kent geen frontieren van gebergten, stroo-
men of zeeën; er komt ook geep einde
san in tijd noch in eeuwigheid.
Zijn mandaat is meer dan vcor zeven
jaren, zijn rijk is geen republiek. Nooit
zat Hij een troonopvolger hebben.
In Rusland leeft een roods tsar die
zijn vuist uitsteekt. Onzs Vorst toont zijn
hart.
Audiëntie geeft Hij eiken dag, elk uur.
Men moet zijn aankomst niet melden.
Cecn antichambre, geen protokol omtrent
het tabernakel. Er is geen portier aan het
partaai der kerk en niemand geeft zijn
visietkaartje af.
Over Hem waakt geen geheime politie,
een eeuwig licht toont zijn tegenwoordig
heid. En zijn we ziek te bed, dan komt
Hij nog zelf tot ons, ook incognito als 't
moet en zender parade.
Die zachte Vorst is geen tyran, maar
houdt aan de diktatuur zijner 10 geboden
voor ons eigen weizijn en helpt ons
door zijn genade om het zachte juk te
dragen.
HIJ heeft geen tanks, sleept geen sabel
predikt geen revolutie.
Hij vraagt dat zijn onderdanen zijn
dienst zouden aanvaarden voor méér dan
een term van drie jaar, meer dan dertig
veertig zelfs, zonder rouspeteeren, blij
moedig offervaardig, bereid tot alle
corvéeszonder te chicaneeren over
soldij.
Hij streed zelf voorop en sneuvelde
Calvarië was een eereveld.
Hij vraagt dat zijn soldaten opgewekt
zouden optrekken ook in de slechte sec-
teurs en op de voorposten.
Blijmoedig onzen plicht kwijten ls kon
tent zijn van onzen Koning, dankbaar,
omdat we mogen onder de orders staan
van zulk een sympathieken en populairen
Vorst.
Hij vraagt vrijwilligers, bereid om voor
Hem door het vuur te springen.
Pantcffelmannen zijn niet op hun plaats
in zulk een leger.
Hij wil niet half gediend, niet half
bemind worden. Hij eischt uwen tijd, uw
wil, uw leven. Uw eigen ikis maar
een nummer matricuul meer in den hoop.
Kristus Koning is alles, wij niets. En
dan eerst wordt gij een held als gij niet
meer telt.
DE KONING OMHELST ONS
In den hemel wordt Hij heden door een
zegestoet onder een Triomfboog geleid
Antibestaat niet daar. Daar zijn geen
neutralen.
Daar heerscht concentratie zonder uit
zondering rond den troon van het Lam.
Dat is de ware grootsche hulde met
eenparigheid van stemmen. De schoonste
viering in ons ondermaansch gedoe is
maar een kindsrleute daarbij.
Die Hem heden in onze kerken tot Ko
ning uitroepen mogen morgen gsen vaan-
delvluchtigen zijn, geen dwarsdrijvers,
geen kazakkekeerders.
«Vooruit!» roept de Koning Kristus
tegen het machtig drieverbond van duivel
wereld en vleesch. Beeft niet, Ik ben met
ku. Ten aanval, ter verovering door
apostolaat en katholieke actie op het
ordewoord van mijn Stadhouder op
aarde!
Kome zijn rijk!
Hij eischt offers en martelaars.
Na de eindzege zal Hij ook de eere
merken uitdeslen en in 't front der troe
pen de «accolade» gev-en: «Gij waart
met mij in den slag, komaan, goede die
naar. Gij hebt den goeden strijd gestre
den, ontvang nu uw loon, treed binnen in
mijn paleis, leef hier voor goed in de
vreugde en het geluk van uw Koning».
In dit eeuwig banket zullen wij voor
altijd met onzen Koning zijn, zegevierend
zijn lof zingend. We zullen er leven als
prinsen, Jubelend met het concert der
engelen cm zijn Koningschap.
En aan dat hemsLsch rijk komt geen
einde.
De blijdschap is definitief. A. B.
(BBiü3BiBEasBZ3asasa32&Bii>Bss^s:z::£asasBftMUio38zs2aaaBsa8BEB:3
Vanaf het begin van zijn bestaan heeft
het Vrouwelijk leugdverbond voor Ka
tholieke Actie zich beijverd, om het feest
van Kristus-Koning op het voorplan te
brengen.
Kristus, Koning van de maatschappij,
Koning van de gezinnen. Koning van de
harten, dat is het motto waaronder de
Vrouwelijke K. A.-jeugd steeds gestredfn
heeft, het eerste en het laatste doel waar
rond al haar krachten zich samenbunde
len en waarheen al haar bedrijvigheid
convergeert. Onder Kristus' banier en met
Hem als Leider durft ze het aan, hare
troepen uit te zenden waar de nood het
grootst en de strijd het hevigst is.
De macht van haren Aanvoerder, het
koningschap van haren Leider wil ze dan
ook op waardige wijze gehuldigd zien, niet
alleen door eigen leden, maar ook door
heel de geloovige schare. Zijn feest moet
een hoogdag worden voor al zijn getrou
we belijders.
Sinds ettelijke jaren heeft het Vrouwe
lijk Jeugd verbond voor K. A. het berei
ken en welslagen ervan op zich genomen,
en wist het door degelijke voorbereiding
en verzorgde organisatie de aandacht er
op te vestigen. Ieder jaar wordt er inten
ser gewerkt en de resultaten worden hoe
langer, hoe bevredigender.
Door zijn zorgen werd een Kristus-
Koning fardé uitgegeven, waar de EE.
HH. Bestuurders en Leiders van de res
pectievelijke bonden, de noodige documen
tatie vinden om een schitterende hulde
mogelijk te maken. Meer dan ooit werd
er gewerkt opdat in alle parochies een
plechtig lof met daarbij hoorende gelegen-
htidsaanspraak zouworden gehouden,
waarna in een gemeenschappelijke op
dracht, door alle aanwezigen meegebeden,
Zijn koningschap zou erkend en beleden
worden.
Kristus-Koningfeest blijft zoodoende niet
een hulde binnen de rangen van het
Vrouwelijk Jeugdvcrbond, maar wordt
een grootsche parochiale verwezenlijking
en diep ingrijpende viering.
Liet bloempje van Koekelberg door de
Vrouwelijke K. A.-jeugd aangeboden, zal
dien dag wederom door duizenden gekocht
en gedragen worden, als een openlijke
belijdenis van trouw en gehechtheid aan
Zijn dienst.
Zooals het door allen gekend en ge
weten is moet de opbrengst ervan, den
verderen opbouw van de grootsche basi
lick van Koekelberg mogelijk maken, die
als een blijvende symbool van den geloofs
zin en ware liefde van geheel het volk,
met Gods goedvinden de eeuwen zal trot-
seeren.
Het Vrouwelijk Jeugdverbond voor Ka
tholieke Actie rekent op de welwillende
medewerking van alle parochiale instel
lingen en roept tot alle geloovigen «Koopt
hot Bloempje van Koekelberg
Hét feest van één Heilige kan de Kerk
reden tot groote vreugde geven; het feest
van Alle Heiligen voert Haar vreugde als
ben top. Gaudeamus begint de feest
mis. Laten wij ons toch allen verheugen
in den Heer, nu wij den feestdag van alle
Heiligen vieren, over wier luisterrijke her
denking de Engelen zich verheugen en
den Zoon van God loven
De grooten en de kleinen, de aanzien
lijken en de armen, ds machtigen en de
nederigen, zij zitten allen rond den disch
van hun Vader, die hen met eeuwige
vreugde heeft gezegend.
Maar den Zoon van God loven wij, om-1 sche aangelegenheid, gewijd wordt in
dat Hij deze Heiligen hier op aarde uit bladen door de diomatische corres
duizend gevaren heeft gered; omdat HIJ j pondenten, doet -tis onwillekeurig
voor hen is Mensch geworden; omdat Hij denfccn, dat men de goêgemeente voor
hen zoo dikwijls door de H. Communie'
DE WISSELVALLIGHEDEN VAN
DE NIET-INMENGING.
Het dramatisch commentaar, dat
aan de besprekingen van de niet-
inmengingscommissle, in de Spaan
gesterkt heeft. Daardoor zijn zij de blin-
zeer naïef houdt. Twee partijen staan
Zoo moet de Basiliek van Koekelberg opgebouwd worden als hulde van ons volk
aan Christus-Koning. Nu staat nog maar het voorste deel van den middenkoor.
Steunt mild dit werk door het koopen van het «Bloempje van Koekelberg»,
op heden Christus-Koning-Zondag.
iHHIMHHHHHMBIIIBaBZUBiaUEKBaHaaBIHHnHaMBHl
LOTENLEENING 1932
In de Nationale Bank te Brussel heeft
Maandag de 68e trekking plaats gehad
van de Lotenleening 1932. De definitieve
obligaties die tot een uitgekomen reeks
behooren hebben recht op een tiende van
Bet lot.
R. 140.794 wint 250.000 fr.
Elk der volgende reeksen wint een lot
Van 25.030 frank.
102752 1Ü2944 112398 126311 129242 142604
157941 167029 167067 173381 179569 179941
190073 190507 190545 207798 213018 220750
231948 236894 238684 239726 246/76 250823
285690,
1lIIIlEEB3BSIEQBS2E3£l3i£3385l
HEB MEDELIJDEN ln naam van H.
There sla, van K J.; helpt mij Jeugd ln
üevaar redden. Dringend noodig om
Patronaat en school te bouwen. Post-
check 139.485. Pastoer Renson bt Xhen-
tslesse.
moeder bij hun sterven gevraagd hebben
hun in gebeden en H. Kommunlën in
dachtig te wezen. Het afscheid in geloof
en liefde heeft een ontegensprekelijke
waarde in het familieleven...
De dooden spreken. Over den dood heen
blijven ze met ons innig verbonden. Ik
geloof in het eeuwig leven; de dooden zijn
niet heelemaal gestorven!
Hun ziel is naar huis gegaan bij God.
Met de dood begint het eeuwig leven.
Hier wandelen wij in 't geloof, daar in
't aanschouwen en genieten.
Hier in leed, daar in vrede. Wij treuren
omdat zij van huis zijn weggegaan, zij
verwachten ons in den waren thuis, bij
den Heer. De dooden spreken allen van
de eeuwigheid!
Zooals onze voorouders deden, moet bij
ons ook dag aan dag het rozenhoedje
gebeden worden en dikmaals ter H. Tafel
genaderd voor de overledenen. Dan blij
ven onze afgestorvenen over den dood
heen met ons verbonden. Dan spreken
onze duurbare dooden met ons langs den
hemel oml G. O. W.-VL
kende zonnen en de schitterende sterren mekaar. Eenerzijds Frank
geworden, die den dag der Eeuwigheid r}jk, Engeland en de democratie
bekronen en opluisteren. De H. Joannes ft het algemeen, anderzijds Duitsch-
heeft hun heerlijken stoet geteekend ln land, Italië en Portugal, de autori-
dat geheimzinnig Boek zijner Openbaring, taire Staten. De twee partijen wen
waarin hij verhaalt van een overpoote schen allebei hetzelfde. De eenen wil
menigte, die niemand kon tellen, uit alle ;ejl daf de vrijwilligers zouden terug-
volken en stammen en landen en talen getrokken worden, dat hiertoe een
in witte kieederen gehuld en staande voor
den Troon en het Lam, de palmtakken commissie zou aangesteld worden om
der overwinning ln de hand. \na te ga tin hoeveel .vrijwilligers zich
Allerheiligen 1 aan weerszijden van het front bevin-
Zij zijn daar, waar wij nog moeten ko- den, en dat hierna, aan de beide strij-
men. Zij hebben de onvergankelijke Stad dende legers de rechten van oorlog-
genomen, waarvoor wij nog moeten vech- voerende partij zouden toegekend
ten. Zij zijn als de gasten in de hooge worden. De anderen vragen dat eerst
opperzaal, terwijl wij neg in den voorhof de rechten van oorlogvoerende partij
het geldt hetzelfde Vaderland. I aan.de ^ee legers zouden gegeven
Van de daken dezer eeuwige Burcht worden, dat hierna een commissie zou
wekken zij ons op den dag van morgen aangesteld worden.- om het aantal
toe: Houdt moed; vecht door; geeft den vrijwilligers na te gaan die van weers-
strijd niet op en na een korten tijd zult zijden strijden en dat daarna eerst
ge met ons vereenigd zijn! De strijdende I zoil begonnen worden met het terug-
Kerk ziet ons morgen vol trots op naar I trekken van vrijwilligers in gelijke
de triomfeerende, de zegepralende Kerk, get alle langs de twee kanten. Kwa
kteJd mochten afwasschen^'in Lt bloed zouden het niet beter doen.
des Heeren! We hebben het al zoo dikwijls ge-
Door dit opzien worden wij geholpen, zegd, dat van een niet-inmengings-
Or.willekeurig komt ons hetzelfde doel commissie of van een niet-inmen-
voor bogen te staan, dat ook de Heiligen gingsaccoord nooit iets van in huis
zich steeds stelden: de Kemel. Niet de zou gekomen zijn. Het is al zoo lang
aarde met haar dingen die zoo rap voor- daf hiervan sprake is, dat er verga-
bijgaan en d:e voor de Heiligen dering op vergadering gehouden wordt
eon pelgrimsweg is geweest, een middel d,„iL
naar het doel; niet het hooge doelwit zelf. e.n al ma°.r dc?°,r W°rdt door die
En nu kan het hoogfeest, dat wij vieren, d.en van de niet-inmengingscommis
het verlangen naar de onvergankelijke sie rechtstreeks of onrechtstreeks aan
goederen des Hemels weer brandend in inmenging gedaan door het zenden
ons maken zooals de loopers in ds ren- van oorlogstuig of vrijwilligers
baan branden van verlangen om het Voorstellen worden gedaan en ver-
eindpunt van hun streven te bereiken, worpen om na enkele weken of jnaan
Van het feest van Allerheiligen gaat een den weer opgerakeld te worden. En
wekroep uit: Volgt ons na! En dat na- 7 voorstellen aetormnleerd on
volgen ls de beste heiligenvereering. ^j-scjie voorstellen gejormuieera op
Weest mijne navolgersschrijft de 14 Jub mislukten en drie maanden
H. Paulus «gelijk ik Christus navolg», later vormen ze de gewichtigste basis
De weg :.i de middelen? voor de besprekingen. Zooals hierbo-
Dezeifde als die zij hebben benut; het- ven aangetoond zijn de partijen in
zelfde reglement: de gebeden van God de commissie het eens, maar de volg
■en dis van den voortlevenden Christus, ord3 van de te treffen maatregelen
de Roomsche Kerk de acht Zaligheden. \wordt anders geformuleerd en daarop
b'deuWOT sTriidraa Ee~ schijnt een overeenkomst onmogelijk
"LastigDat zal wel zijn, maar de we- Ite worden. Toch niet, want daags
re ld, kost die
dat het genm
hakken dan één avond te dansen. En-die I vanw&fe ItaliegCstèu-..
moeite, die men voor de wereld geeft, land, waarop, dit land toch afziet, van
waar loopt doe ten laatsten op uit? Op \de eisch cm eerst de twee strijdende
niet veel goeds, terwijl de Heiligen ons iegers ais oorlogsvoerende partijen te
leeren, dat, wie voor den Hemel vecht, JL eerste de andere vun-
duizendvoudig zal worden beloond. Daar erKennen om eerste ae anaere pun
gelijkt het leven cp aarde een benauwde £era> namelijk het onderzoek van de
droom. Daar zal het ruwe kleed heerlijk aan te stellen commissie en het sym-
blinken en het fijne gewaad zijn luister bolisch terugtrekken van de vrijwil-
verliezen. Daar zal een- strenge levens- ligers te laten voorgaan.
wijze en een harde boete méér vreugde
geven dan alle aardsche pretjes. Daar zal POLITIEK VAN TIJD WINNEN.
de arme hut meer roem hebben dan een
villa met al haar glans van goud. e beginnen stilaan dat middel tè
Doen wij juist als alle Heiligen: houden JCoeti Itcili6 m oorlog was met
wij God in het hart en Zijn Hemel in Abessynie, werd gepoogd om Italië te
breken, door sankties maar toen had
Frankrijk zich voorgenomen om de
latijnsche gebuur te helpen. Zulks
vloeide voort naar het schijnt uit een
geheime, maar toch algemeen geken
de overeenkomst tusschen Laval en
Mussolini. Laval wist bij de bespre
met Slerhefhg^ rLtn Volkenbond, met aller-
naartoe gingen. De zieienavond moest Ilel belangrijke en onbenullige voor-
het oog!
sisaiEBiaBBGaBBEssassBsssaia
door de voltallige familie samen overge- wendsels zooveel tijd te winnendat
bracht worden! Nu denk ik nog met Aller- cie sankties eerst heel laat toegepast
heiligen vol helmwee terug aan ons hui- werden toen het pleit bijna beslecht
zeken! was en dat ze dan nog maar half toe-
Tegen zes uur staan we allemaal voor gepast werden. Nu gaat het weer
ons deur onder de sterren. En dan ge- juis^ op dezelfde wijze. Langs weers-
beurde het! Plots gaan de zware klokken zijden tracht men in de niet-inmen-
van onze dorpskerk aan 't rillen en zin- .?aen "acni men in ae mei inmen
gen. Even daarop vallen de klokken van gingscommissie tijd te winnen. Intus-
de naaste parochie in, scherp en klaar, schen denkt men eveneens van weers-
En dan breekt het kleppend en galmend zijden de kans te doen keeren langs
ios langs alle kanten! Dan kan de fris- de zijde van die vechters waarvoor
sciie avondlucht u doen beven, dan tril- men partij gekozen heeft. Italië heeft
len de klokkenklanken tot in uw zlei. Ja thans met genoegen kennis genomen
tiaar hangt mysterie in tie klokken. van de vooruitgang van de nationalen
Vader zegt cat de kakken met Aller- t Noorden Gijon stond 0 het
heiligen anders klinaen; ze zijn afgestemd J
op de eeuwigheid. Daar steekt de sUm I Vunt te vallen en de verovering van
in van allen dis met ons geleefd hebben Asturie en vütl het laatste weeroar-
Ge most een hart van steen hebben om\stige deel in Noord-Spanje was om-
daarbij koud te blijven, 't Is zoo goed dan zeggens een voldongen feit. Er was
dat moeder haar paternoster boven haalt dan maar weinig op gewaagd om een
en heel de familie meetroont in de warme beetje tegemoet te komen aan het
kamer, die weldra ruischt van 't geza- Fransch-Engelsch voorstel. De toe-
Istand van Generaal Franco was er
st;m ^efe^n ïïl«ig"axik™n van-I *oo sterk op verbeterd en
daag veel vuriger dan anders. Niemand de tijd die, eerst het aanstellen van
HimniwH!!!i!fflflifiimmiifflmiiiiht!!!!!iiiiHr!iiffliiiiHfliimHimiu'
de commissie voor het onderzoek naar
het aantal vrijwilligers langs de twee
zijden van het front, ten tweede het
eigenlijk natellen van die vrijwilli
gers en ten slotte het feitelijk terug
trekken ervan zou in beslag nemen
zoo onberekenbaar lang, dat het niet
noodig bleek de spanning nog langer
te doen aanslepen.
DE VEROVERING VAN ASTURIE.
Nu is ook Asturie in handen van de
nationalen gevallen. Alle aandacht is
thans geconcentreerd op het Arra-
gonfront, waar de strijd in de eerste
weken een beslissende wending zal
nemen en waar de roode troepen te
vergeefs hebben getracht door te bre
ken in de laatste veertien dagen
door een geweldig offensief. Valencia
schijnt niet heel veilig meer en de
regeering heeft al plannen cm naar
Barcelona te verhuizen. De roode mo
raal staat op vriespunt en ook de
buitenlandsche supporters van de
wettelijke regeeringhebben hun
enthousiasme verloren. Emiel Vander-
velae, de patron van de B. IV. P.,
schreef over enkele dagen in de Dé
pêche de Toulouse dat de oneenlg-
heid aan de zijde van de regeering
van Valencia te wijten is aan de
meestermakerij van de communisten,
die alhoewel ze in de laatste verkie
zingen die de revolutie voorafgingen,
maar een zestiental zetels veroverden
op meer dan vierhonderd, toch de so
cialisten beheerschen. Een dubbele be
kentenis, die we zullen onthouden,
Mijnheer Emiel. Eerst erkent ge de
oneenigheid bij de rooden; is het op
die wijze, dat in Spanje een volk
strijdt voor de vrijheid van de arbei
ders en voor het behoud van de de
mocratie in de wereld? Ten tweede
erkent ge dat niet de socialisten of de
arbeiders in het algemeen maar de
communisten onvoorwaardelijk de
baas zijn, al zijn ze dan nog zoo'n
minderheid. Is dat geen les voor U,
Mijnheer Emiel. Zegt V dat niet dat
ge in Belgie al evenmin moogt ver
trouwen op het communistische jan
hagel en dat ge er ook eens met haar
en pluimen door zult opgeëten wor
den als het ooit zoo ver komt bij ons
als in Spanje. Doch wees gerust, de
katholieken in Belgie zullen nooit
dulden, dat een der uwen of een com
munist een vinger uitsteekt naar een
priester of naar een katholieke leek
of naar een kerk.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
p De geweldige opslag van het ga- |f
H zetpapier verplicht ons de prijs van p
H ons weekblad te verhoogen.
p We dachten eerst min lezing te
H geven door grooter letter te gebrui- s
Ij ken, maar we willen niet dat ons
S blad aan belang vermindert.
H We willen dat ons blad het beste
H blijve der streek en zullen hiervoor
j=§ ieveren zooals in 't verleden. Meer p
uitleg moeten we daarover onze Le-
jÜ zers niet geven: ons blad levert daar p
wekelijks bet bewijs van.
H We hebben dus beslist dat MET p
p DEN EERSTEN ZONDAG VAN g
I NOVEMBER onze bladen:
«DE POPERINGENAAR
«DE H ALLE s
«DE TOEKOMST
zullen verkocht worden aan
VIJFTIG CENTIEMEN.
1 DE ABONNEMENTSPRIJS voor
1938 zal bedragen:
In Belgie 2S frank.
In Frankrijk 45 frank.
In Congo 45 frank.
Andere Landen 85 frank.
We rekenen erop dat al onze Le- i
zers ons zullen trouw blijven en
verzekeren hen dat ons blad steeds
waar voor zijn geld zal geven.
Aan allen bij voorbaat slank.
De Uitgever,
V. SANSEN-VANNESTE.
GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE-
DENI NA LEZING. SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
/RIEND. ZOO STEUNT CE ONS.
DANK EROM.
slaapt, zelfs dï kleinsten niet. Heel de
familie waakt en bidt in warme zielsge
meenschap met haar duurbare dooden.
De klokken van Allerheiligen hullen den
avond, in stemmig gebed!
's Morgens met Allerzielen is moeder er
vroeg uit. Voor de kinderen haalt ze hun
zondagspakje uit. Allen moeten mee naar
de kerk en te kommunie voor de dooden.
Terwijl ze de kleinen wascht en kleedt,
vertelt ze over grootmoeder en grootva
der, die al zoo lang dood zijn en over de
overleden nonkels en tanten, ja soms
broertjes of zusjes... En dat de kinderen
voor allen moeten bidden, ja, dat de
goede menschen met Allerzielenmaand
hijna heel 't vagevuur kunnen doen leeg-
In de kerk is 't veel stiller en stemmiger
dan anders. De menschen zitten letterlijk
op elkander gepakt. En toch bidden ze
eerbiedig en ongestoord. De zwarte lijk-
oa.vr op het koor, met de vele kaarsen
rond, doet hen terugdenken aan de uit
vaart van allen, die hen zijn voorgegaan
met hun liefde en hun geloof. Ze bidden
samen met hun dooden. En ze pinken een
traan weg voor ze naar de kommuniebank
gaan, waar ze vroeger naast hun familie
leden neerknielden.
't Is voor de dooden van de familie, op
dat ze eeuwig zouden leven!
Op de kerkhoven verdringen de men
schen zich op de graven en spreken over
de slechte tijden: de dooden onder hun
voeten zwijgen. Op sommige graven staan
kostbare zerken en liggen kransen en
bloemen, andere liggen overgroeid en
DE KONING ONDERHANDELT MET DE LEIDERS VAN DE
VERSCUILL1GE POLITIEKE GROEPEN
DE HH. VERBIST EN HOYOIS. VOORZITTERS VAN K. T'. V.
EN P. C. S. WERDEN OOK DOOR DEN KONING ONTVANGEN
OUD-MINISTER SAP HAD MET DEN KONING EEN ONDER
HOUD VAN EEN UUR
II. DE MAN WORDT BELAST DOOR DEN KONING EEN
NIEUW KABINET TE VORMEN.
II. VANDERVELDE HAD EERST GEWEIGERD
Keer paul Van Zvelar
GEVALLE*
Wat sedert enkele dagen voorzien was is
gebeurd. Het gerechterlijk onderzoek, in
gesteld bij de Nationale Bank, he'ft den
val van den H. Van Zeeland als eerste-
minister, en vervoglens van gansch zijn
ministerie, tot gevolg gehad. De Nationale
Bank is dus de struikelblok geweest.
Welke nieuwe Regeering deze van den
H. Van Zeeland zal vervangen dient nog
uitgemaakt. Inmiddels zal het voor onze
lezers wel van belang zijn een kort relaas
der feiten der laatste dagen voor de mi
nisterieele crisis en de aanleiding ervan te
vernemen, ook wel het verder verloop
ervan.
EEN KABINETSRAAD
DIE VIJF UREN DUURDE
Vrijdag 22 Oktober werd een kabinets
raad gehouden, onder-voorzitterschap van
den H. De Man, plaatsvervangend eerste-
minister, d.n H. Van Zeeland in verlof
zijnde.
De vergadering duurde niet min dan 5
uren. Talrijke loopende kwesties werden
afgehandeld. Zoo werd"a o. verschei
dene ontwerpen van Kordnidertjle.sluiten
goedgekeurd, betreffende naUicuJÈ atm Na
tionalen Dienst voor Delcrederb, de Mid-
denkas voor klein beroepskrediet, den
Dienst voor Ekonomisch herstel, enz. Een
voor-ontwerp werd den Raad voorgelegd
omtrent de verplichte verzekering tegen
werkloosheid, enz. In zekere middens werd
deze vergadering dan ook betiteld als een
likwidatie-vergadering.
De voorvallen van de Nat. Bank en den
huidigen politieken toestand waren echter
de meest belangwekkende kwesties die
door onze Ministers besproken werden,
Deze kwesties werden langdurig bespro
ken; gedurende vijf uren, zooals hierbo
ven reeds gemeld.
Vóór de bijeenkomst van den Raad had
Minister De Man den Koning op de hoog
te gebracht van de feiten waarover het
gerecht een onderzoek heeft ingesteld in
de Nat. Bank, nadien gaf hij zelfde in
lichtingen aan zijn collegas, waarna een
verslag werd gezonden naar den H. Van
Zeeland, die asldan. verbleef in het Zuiden
van Frankrijk.
H. Van Zeeland liet weten dat hij naar
Brussel terugkeerde en ontslag zou nemen,
om zijn zaak zelf te kunnen verdedigen
en niet als eerste-minlster te moeten on
dervraagd worden door den onderzoeks
rechter.
In den kabinetsraad waren de meenin
gen verdeeld. De eene Ministers zagen
liever een oplossing in het voorloopig heen
gaan van den H. Van Zeeland tot het ge
recht volledige klaarheid heeft gebracht.
Anderen wenschten dat gansch het mi
nisterie ontslag nam samen met den eer
sten-minister.
Ten slotte werd besloten er enkele uren
te laten overgaan tot den terugkeer van
den H. Van Zeeland om dan de definitieve
beslissing te treffen.
Dat belet echter nist dat er geen rees
is zonder vuur. De openbare meenir.g van
het land eischt dat het nu eens er. vcor
goed gedaan weze met die onverkwikkelij
ke histories v:.n de Nationale Bark Dat
het gerecht dus tot het einde, desnoods
tot het bittere t.nde zijn volRdigen plicht
doe. De zeöt! Jke nasleep van vroegere
verkeerde toe tanden moet heelemaa'. op
geruimd worden.
Het ingestelde onderzoek brengt natuur
lijk mede dat den onderzoeksrechte v de
HH. Franck en Van Zeeland, toenderii.ld
respectievelijk Gouverneur en Vice-C-ou-
vernein van d; Nat. Bar.k, alsmede >riT
bestuursleden, ondervragen. Mogelijks ral
dit onderzoek ook leiden tot de inbe-ecui-
digingstelUng van die heerep.
Het was echter niet wenschelijk. voor
het prestige van het Eerste-Minis terse hap,
dat H. Van Zeeland, nog bekleed met dte
waardigheid, in het kab:net van den on
derzoeksrechter verschijne. Men achtte
het beter dat hij ontslag zou nemen.
Dit heeft de H. Van Zeeland cok inge
zien en hij berioot dus ontslag te nemen,
om dan voor den onderzoeksrechter 5 e
verschijnen en zijn verdediging persoon
lijk op zich te nemen.
DE HEB
VAN ZEELAND TERL'G UIT
VERLOF.
Er is een vraag, die elkeen gedurende verschillende weken
gereed moet hebben om ze tot al zijn vriendinnen, vrienden en
bekenden te stellen.
MOOGT GIJ TOEKOMENDE JAAR KIEZEN VOOR DEN
GEMEENTERAAD?
JA, zoo gij op de kiezerslijst staat t
NEEN, zoo gij er niet op staat!
Elkeen moet zich dus ervan overtuigen of hij, of zij, op
kiezerslijst ingeschreven is.
Wie er niet op staat en nu het noodige niet doet om op
definitieve lijst ingeschreven te worden, vóór het te laat is, mag niet
stemmen voor den Gemeenteraad.
Alle rekiamaties moeten tegen 15 November ingediend worden.
Gaat dus zien in het Gemeentehuis of in het katholiek lokaal
uwer gemeente of ge op de kiezerslijst staat.
Als gij er niet op staat doe daar onmiddellijk uw klacht opmaken.
Dat kost U niets.
Wacht niet tot het te laat is!
de
de
Alle mannen en vrouwen, die Belg zijn,
op 1 Mei 1938 ten minste 21 jaar oud
vergaten! De dooden vragen enkel ge- zullen zijn en die de gemeente bewonen,
vóór 1 januari 1937.
In de families wordt ig aan dag binst gr js echter een speciale voorwaarde
H Communie gedacht aan de dooden. voor de gemeentekiezers, die tusschen
Daar spreken de menschen met hun doo- i Januari en 20 Maart van gemeente ver
den lanve den hemel om. Lte families le- anderd zijn. Deze moeten op de kiezers-
ven uit gedachtenis aan hun dooden. lijst hunner nieuwe woonplaats inge-
De kim vergeten nooit dat vader en schreven zijn.
(Zie vervolg hlernevensj Deze die van gemeente veranderd zijn
tusschen 20 Maart en 1 Juli, kunnen ner
gens gemeenteverkiezers zijn, daar ze ner
gens 6 maanden verblijf hebben op het
oogenblik, dat de voorloopige kiezerslijs
ten verschijnen. Maar als ze vroeger reeds
kiezer waren voor Kamer, Senaat en Pro
vincie, moeten ze als dusdanig op de kie
zerslijst ingeschreven blijven, waar ze er
vroeger op stonden.
Ziedaar de bijzonderste bepalingen voor
het kiesrecht.
DE AANLEIDING VAN HET ONTSLAG
VAN DEN H. VAN ZEELAND
Zooals reeds gezegd vindt het ontslag
van den H. Van Zesland zijn aanleiding
in het onderzoek dat het gerecht bevolen
heeft in den schoot der Nationale Bank.
De vaststellingen der deskundigen van
hst Parket die deel nemen aan het inge
steld onderzoek gaan hoofdzakelijk over
de comptabiliteit van de Nationale Bank,
in den tijd dat H. Franck gouverneur en
j H. Van Zeeland vice-gouverneur der Na
tionale Bank waren.
Er wordt o. nr. in sommige bladen voor
gehouden dat sommige uitgaven verborgen
werden, dat onware inschrijvingen werden
gedaan om reeële te verduiken, verder zou
h:t onderzoek gaan over sommige posten
g.boekt voor publiciteit, over een onecht
verslag-verbaal van beraadslaging van het
bestuurskomiteit, over zekere vermoedelij
ke bsdriegelijke posten op de begrooting,
enz. Het zou gaan over uitgaven van onge
veer 1 millioen per jaar.
Naar andere bron zou het ingesteld on
derzoek enkel gaan over het uitkeeren
toendertijd van de gratificatiesof
dertiende maand welke uitbetaald werd
aan het personeel. Hst bedrag dier grati
ficaties werd geheim gehouden en in een
geheime boekhouding ingeschreven, wat
het Parket als verkeerd cordeelt. De Gou
verneurs en de Bestuurders werden op die
manier niet vergoed, zoodat zij dus niet
beschuldigd zijn van bevreemding van
geldmiddelen. De publiciteitsuitgaven zou
den ook door het gerecht onderzocht wor
den. Er wordt namelijk beweerd dat som
mige publiciteitsuitgaven door een of an
dere direktielid zouden gedaan zijn ten
persoonlijken titel, cm zekere bladen te
beïnvloeden.
De oensoren zouden hiervan onwetmd
zijn gehouden geweest.
In de bladen en middens die vijandig
staan tegenover den H. Van Zerland wor
den de feiten waarover het onderzoek gaat
wel opgeblazen en langs de ar.dsre zijde
w:l wat geminimaliseerd
Het is voorbarig ecnige konklusie uit al
het bovenstaande te trokken. Het Parket
onderzoekt en dit enderzoek zal de waar
heid aan het daglicht br:r.gen en uitma
ken in hosver de beschuldigingen die te
gen den H. Van Zeeland uitgebracht zijn,
gegrond zijn. Men wacht dus af.
HET ONTSLAG DER REGEERING
H. au Zeeland was dus, na een verlof
van enkel drie weksn, teruggeroepen. Hij
zou reeds Zaterdagavond te Brussel z'jn
toegekomen. Zondag stelde hij zich in be
trekking met het Paleis des Konings, met
dsn Gouverneur van de Nationale Bank,
en met enkele leden van het college van
oensoren van de Bank.
Ook enkele Ministers begaven zich Zon
dag naar Boschvoorde waar zij een onder
houd hadden mot den H. Van Zeeland.
Maandag hadden opnieuw talrijke be
raadslagingen plaats. H. Van Zeeland be
gaf zich naar den Koning en ontving ver
schillende bezoeken van zijn ministers. Te
4 uur namiddag had een kabinetsraad
plaats tijdens dewelke er besloten werd
dat de Regeering gezamenlijk ontslag zou
nemen, samen met den H. Van Zseland.
Te 5.30 uur begaf den H. Van Zeeland
zich naar den Koning om dit ontslag in te
dienen, ontslag dat aanvaard werd.
HEER VAN ZEELAND
F PREEKT VOOR T>F RADIO
Mflandagavond-hieid de H Van Zeeland
een afscheidsrede voor de Radio. Na het
ontslag zijner Regeering medegedeeld te
hebben wees hij op den verwarden poli
tieken tosstand. De eenheid en het onder
ling begrip werd in de jongste maanden
verstoord en een vage mistevredenheid
heeft vele elementen aangetast, elementen
waarop hij steeds gerekend had. Tegelijk
met dit ontbindingswerk ontwikkelde zich
een hatelijke campagne van lastér, welke
steeds hernieuwd werd. Die laster was bij
zonder gemunt op hemzelf, het Regee-
ringshoofd.
H. Van Zeeland zette dan uiteen hoe
men dan gekomen is tot de incidenten van
de Nationale Bank, incidenten welke hem
noch rechtstreeks noch persoonlijk raken.
Gezien hij evenwel de eer heeft gehad te
werken voor deze nationale instelling kon
hij er niet vreemd aan blijven en de ge
rezen incidenten dienen volledig opge
klaard. Zulks is noodig voor de Bank, ook
voor hemzelf; daarom heeft hij verkozen
zijn vrijheid terug te nemen om er het
zijne aan dit werk te kunnen toebrengen.
Ons werk, vervolgde de aftredende eer
ste-minlster, is niet af. Toch is het groot
ste deel onzer taak volbracht.
De economischs en financieele toestand
van België is diep gezond. De Thesaurie
beschikt over ruime reserves. Instellingen
die voor doel hebben eventueele moeilijk
heden te verhelpen staan paraat. Het zal
volstaan er een doelbewust gebruik van
te maken.
Hij sloot zijn radio-rede met een oproep
om een te blijven tot het volbrengen van
de niet-voleindigde taak en erop te wijzen
dat 's lands toekomst alleen van belang is.
H. VAN ZEELAND HEEFT OOK
ONTSLAG GENOMEN ALS
VOLKSVERTEGENWOORDIGER
H. Van Zeeland heeft ook ontslag geno
men als volksvertegenwoordiger. Dit .iet
hij per brief geworden aan den Vooizitier
van de Kamer. Er zouden evenwel stappen
zijn aangewend opdat de H. Van Zee. :nd
van dit ontslag zou afzien.
Naar andere berichten zou dit ont.'ag
nog niet overgemaakt zijn aan ae gre..ie
van de Kamer.
Het ontslag van den H. Van Zeeland sis
volksvertegenwoordiger zal hoogstwaar
schijnlijk geen aanleiding geven tot nieu
we verkiezingen, alhoewel H. Van Zeelri.d
geen plaatsvervanger heeft.
Naar de laatste wet gestemd omtrent de
verkiezingen, wet bestemd om een reeks
tusschentijdige verkiezingen te verhinde
ren, moet de Kamer zelf daarover ttciis-
sen. Denkelijk zal de Kamer besluiten, dat
geen nieuwe tusschentijdige verkiezing-u
moeten plaats hebben.
DE CONFERENTIE DER
NEGEN MOGENDHEDEN VERDAAGD
Te Brussel moest op Vrijdag 11. 23
Oktober de conferentie der r.eg.r. mo
gendheden worden gehouden, dit ir. ver
band met de gebeurtenissen in China.
Het was ds Belgische Regeering, die, in
gevolge het besluit van den Volkenbond,
die conferentie bijeen te roepen had, en
aldus uitnoodigingen had gestuurd naar
de betrokk n mogendheden. Het viel dus
moeilijk die conferentie te houder, ais
onze Regeering ontslagnemend was en er
nog geen nieuw was aangesteld. Diensvol
gens werd besloten de bedoelde conferen
tie te verdagen tot op 3 November aan
staande. De betrokken regeeringen wer
den van dit besluit op de hcogie ge
bracht.
EEN AFSCHEIDSBRIEF VAN DE
MINISTERS AAN H. VAN ZEELAND
Na het aftreden der Regeering hebben
de Ministers een schrijven van afscheid
sn vertrouwen aan den H. Van Zeelar.d
onderteekend. De Ministers betuigden den
aftred: iden eerste-minister hun gevcolens
van achting, vriendschap en v-rrtnxF-en,
verklaarden zich fier te zijn zijn mede
werkers te zijn geweest en dat eenmaal,
het werk dat den H. Van Zeeland heeft
verricht, door allen zou naar de waard#
geschat mogen worden.
(Zie vervolg op 2' blaiJ