Is Rerum-Novarum voor alle standen?
Ontbindingsgeuren in het huis van Geneve!
Dringend Bericht
Eucharistisch Congres te Boedapest
Het Ministerie Janson neemt ontslag
Onthulling van het Roosvenster
in Sint Maartens Kathedraal te leper
door Z. M. Koning Leopold III
INTERNATIONAAL OVERZICHT
op ZATERDAG 21 MEI 1938, te 11 uur
H. SPAAK
WORDT KABINETSVORMER
EN SLAAGT IN ZIJN POGING
NA EEN JAAR
Het ontslag van drie Katholieke Ministers
brengt de Regeering Jansen ten vai
H. Spaak vormt een Regeering die het vertrouwen van SCamer en Senaat bekomt
«DE HALLE
Katholiek Weekblad ran leper
Bureel:
Boterstraat, 58, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per poet)
Binnenland 25.— fr.
Belgisch Kongo 15.fr.
Frankrijk 45.fr.
Alle andere landen 65.fr.
Medewaken tifi verantveerdeliik voor
kun artikels.
5 JAAR. Kr 2L
^aaig|*8'i
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.fr.
Kleine berichte, (inmimum) 4.fr.
- fr. toel. v. ber. m. adr. L bur.
Rouwber. en Bedank, (min.) 5.fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
'ingezonden worden. Kleine be
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
richten tegen den Donderdag noen.
ZONDAG 22 MEI 1938
Tel. Poperinge Nr 9.
Postcheckrekening Nr 155.70.
ONS NIEUW MINISTERIE. Van links naar rechts, zittend: Generaal Denis, de H. Marck, de H. Spaak, de H.
Dierckx, de H. Max Leo Gerard. Staande, van links naar rechts: de HH. Delaltre, Balthazar. Merlot, Pholien, Hey-
mani en Devleeschauwer.
10 BLADZIJDEN: 50 CENTIEM.
SANSEN-VANNESTE, Poperinge. KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
HET NIEUW ROOSVENSTER
VAN DE KATHEDRAAL TE IEPER
schen in de verleden eeuw de schoonste
produkien van het vasteland naar hun
eiland letterlijk hebben gedraineerd
Frankrijk, België, Duitschlar.d en Zwit
serland zijn dcor de verzamelaars ge
plunderd geweest. De brandvensters van
het H. Bloed te Brugge zijn in een Mu
seum te Londen. De groots kerk te
Shrewsburg is versierd met de ramen der
abdij Altenberg bij Keulen. En zoo zijn
er vele voorbeelden aan te halen.
Door de studie van deze meesterwe: ken
van het vasteland en van de Engelsche
middeleeuwsche ramen staat de huidige
Engelsche glasschilderkunst aan de spits.
DE TRIOMPHALE TERUGKEER VAN HITLER TE BERLIJN
PRINSES BEATRIJS VAN HOLLAND GEDOOPT
O. H. HEMELVAARTDAG, 26 MEI 1938
HET AFTREDEN
DER REGEERING JANSON
H. Janson toog naar den Koning en
kreeg opdracht een pog:ng aan te wenden
om de ontslagnemend; Ministers van hun
besluit te doen terugkeeren ofwel plaats
vervangers er voor te vinden.
Eerste-Minister Janson liep dan rade
loos rond en poogde de drie ontslaggevers
te vervangen door de Heeren d'Aspre-
mcnt-Lynden. Houssiaux en Sap, maar
ge:n enkel dezer Heeren dacht er maar
een oogsnblik aan op d e manier in een
gedlskrediteerde Regeering te treden.
Tot slot van r: kening moest de H. Jan
son de pijp aan maarten geven en na een
kabinetsraad, gehouden op Vrijdag 13 Mei.
in den namiddag, was gansch de Regee
ring ontslagnemend. Het ontslag wrrd
zelfden avond den Koning aangeboden,
die het aanvaardde.
co»
EEN NIEUWE REGEERING
MET SLECHTS ELF MINISTERS
Den Vrijdag avond nog begon de Ke
ning zijn raadplegingen. Opvolgentlijk
kwamen de HH. Max, Mceyerson, Huys-
mans en Spaak op het Koninklijk Paleis
toe.
Bij het verlaten van het Koninklijk
Paleis meldde de H. Spaak dat de Koning
hem opdracht had gegeven een nieuw ka
binet samen te stellen en dat hij dit had
aanvaard
M. Spaak is een nog jong werkzaam
socialistisch voorman. Het is een vol
bloed waal, maar verstandig, 't is te zeg
gen en heel gevaarlijk man voor de Ka
tholieken omdat hij ze met een schijn van
gelijk geven en een lachend gezicht zal
trachten verder te verhielen en dus mach
teloos te maken.
De Heer Spaak nam het vastberaden
aan en beloofd? er kort mede gidaan te
krijgen. Hij verklaarde naar geen foefel-
greepjes te zullen luisteren en geen exclu
sieven te zullen aanvaarden. En Za
terdagavond werden reeds namen voor
uitgezet. zie vervolg op 2» blad.
ftanasisBaka^BeaB^aaiBHsaaaafea
Met het feest van O. L. H. Hemelvaart
vragen we dringend aan alle correspon
denten en berichtgevers te willen zorgen
dat hunne inzendingen deze week ons een
dag vroeger geworden, waarvoor dank.
DOOR Z. E. H. KAN. JOS CARDIJN
iiir'üiniiiiiii'iiiiiiü'iiiüitiüiüiiiiiiiiiiüiiiKiiiiiiillliliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
lUillllllllllMlinillllllUlllllJlllllllllllllUllllllllUllllllUIIIIIIM^
Hit college van Burgemeester en Sche
penen heeft de eer aan de bevolking van
leper het programma en de bijzonder
heden van de Plechtigheid van den 21 Mei
aanstaande te laten kennen.
Zijne Majesteit de Koning Leopold in
zal te leper per spoor aankomen t; 10.45
uur en ter statie ontvangen worden door
de Burgerlijke en Militaire Overheden.
Zijne Majesteit neemt de Eelgische
troepen, een detachement van het 3* Linie,
met muziek en vaandel, in oogenschcuw
en begeeft zich daarna in auto. naar Sint
Maartens Kathedraal, langs de Statie
straat, Tempeletraat en Boterstraat.
Z. M. zal afstappen aan de J. Coomans-
straat en hulde brengen aan het Mo
nument der Iepersche gesneuvelden. Tus-
schen een du":bele haag van Oudstrijders
en schoolkinderen, zal Z. M. de Koning
wandelen naar St Maartens Kathedraal,
alwaar Hij te 11 uur door het Inrichtend
Comiteit zal ontvangen worden.
De Koning zal de Britsche Eerewaeht
in ccgenschcuw nemen, opgesteld op de
Vandenpsersboompiaats. Dezo Eerewaeht
zal bestaan uit een détachement van de
5th Royal Inniskilling Dragoon Guards
het muziek der Royal Fuseliersen een
afvaardiging van de Royal Air Force
Aan St Maartens Kathedraal zal Z. M.
opgewacht en ontvangen worden dcor
Z. D. H. de Bisschop van Brugge en de
Geestelijkheid.
Na de plechtigheid in de Kathedraal
begeeft Zijne Ma jest: it zich naar de
Meenenpoort langs de Bce-zingestraai,
Surmont de Volsberghestraat, Carton-
straat, Lange Torhoutstraat en Kauwe-
kijnstraat.
Z. M. zal bloemen neerleggen onder de
Meenenpoort, het Britsch détachement
zal daarna voor Z. M. defileeren.
Na verloop der plechtigheid aan het
Britsch Gedenkteeken der Meenenpoort
zal de Koning ten Stadhuize ontvangen
worden door den Gemeenteraad.
Na deae entvangst verlaat Z. M. Koning
Leopold IT I de Stad.
leper, den 17 Mei 1938.
BELANGRIJK BERICHT
Op Zaterdag 21 Mei aanstaande, ter
gelegenheid der Inhuldiging van het
Roosvenster in St Maartens Kathedraal,
moeten al de p:rsor,:n die wenschen de
kerkelijke plechtigheid bij te wonen, het
zij zij drager zijn van eene uitnoodiging
of niet, vóór 10.30 uur ten laatste, in de
Kathedraal hunne plaats innemen,
CONCERTEN
Als huldeblijk aan de Britsche Over
heden en bezoekers meet de Harmonie
m Yprianaop Vrijdag 20 Mei, om 20
uur, op de René Colaertplaats, e;n Con
cert geven met volgend programma:
1. Une journée a Vienne, ouverture Suppé.
2. Dans les caux bleues Hawaïennes
Ketelbey.
3. Rapsodie Slave, Friedemann,
4. Pomone, valse Waldteufel.
Engelsche en Belgische Volksmarschen,
Engelsch Lied.
OP ZATERDAG 21 MEI 1938
Om 10.30 uur: Beiaardconcert.
Na de plechtigheid aan de Meenen-
poort: Concert door de Muziek der Royal
Fuseliers», Groote Mar't Koning Albert,
Machtig groote
licht kolonnen, waar
voor niet minder
dan 200 schijnwer
pers in werk ge
steld werden, wor
den van achter de
«Zegezuil» de lucht
ingezonden. Dit al
les om den Fübrer
te huldigen die pas
uit Italië was te
ruggekeerd.
Wat verleden week reeds te voorzien
was, is gebeurd. We hadden Vrijdag van
verleden week pas gedaan met het druk
ken van ons blad toen de radio ons mede
deelde dat de Regeering Janson gevallen
was.
De spijtige v:rd:eling die we beloofden
in de katholieke rangen en waar bij de
stemming van den Donderdag niette
genstaande de wensch van het Blok
19 Christen Demckratcn stemden met de
Socialisten tegen 32 Katholieken, had een
onuithoudbaren toestand geschapen.
Drie Katholieke Ministers die in geen
dubbelzinnig.n toestand wilden verkee-
ren, gaven Vrijdag namiddag hun ont
slag. Dit waren de Heeren Pierlot, du Bus
de Warnaffe en De Smedt.
Enkele uren r.a de stemming hebben zij
den H. Janson werkelijk verzocht hun
ontslag aan te bieden aan den Koning,
gezien hun politieke vrienden h:n hun
vertrouwen niet meer hadden geschonken.
Heer Marck. Christen Demokraat. oor
deelde dat ook hij niet meer in de Regie
ring kon blijven zoo al de schakeeringen
van de Rechterzijde niet meer in de Re
geering waren v:rttg?nwoordigd en ze
steunden. Toch bleef het oordeel van de
Christen Demckratische Greep dat de H.
Marck zijn portefeuille motst behouden
in de Regeering Janson.
Verleden week ga
ven we een kort re
laas over de doop-
plechtigheden der
Hollandsche Prin
ses waar onze Ko
ning als Peter van
het Prinsesje op
trad. - Hier geven
we een foto de*
plechtigheid. - We
zien Prinses Ju
liana die Beatrija
draagt, met aan
haar rechterkant
Prins Bernard, na
haar Koningin Wil-
helmina en aan haar
linkerkant Koning
Leopold III.
De vraag schijnt belachelijk.
En toch zijr er menschen die beweren
dat Rerum-Novarum alleen geschreven is
voor de werklieden. Alsof het arbeiders
vraagstuk dat er in behandeld wordt al
leen kan opgelost worden door de arbei
ders.
Neen, Rerum-Novarum is geschreven
voor alle geloovigen en nog meer voor alle
men-chen van alle standen en van alle
landen. Nooit werd het plechtiger en met
meer aandrang herhaald dan door Paus
Pius XI in zijn wereldbrief over het god
deloos communisme. Wel met recht kon
den uitmuntende staatslieden beweren,
dat zij, na de verschillende sociale syste
men bestudeerd te hebben, niets gevon
den hadden dat wijzer is dan de beginse
len, uiteengezet in de encyclieken Re-
rum Novarum en Quadragesimo An
no». Maar ook in niet-katholieke landen
erk?nt men hoe nuttig voor de mensche-
lijke maatschappij de-sociale leerstellingen
van de Kerk zijn.
Hoe «chrijnend is dan ook de klacht van
Pi us XI.
«Het is maar al te waar, dit d° rr
van handelen in zekere katholiek? krin
gen er toe heeft bijgedragen om het ver
trouwen der werklieden in den godsdienst
van Jezus-Christus te ondermijnen. Zij
hebben niet willen inzien, dat de christe
lijke naastenliefde het erkennen van som
mige rechten eischt, welke men den ar
beider verschuldigd is, en welke de Kerk
hem dan ook uitdrukkelijk toegekend
heeft. Hoe moet men de handelwijze be-
oordeelen van die katholieke patroons, die
er op sommige plaatsen in geslaagd zijn
het voorlezen van Onze Encycliek Quadra
gesimo A: ro in hun patronaatskerken te
beletten? Of van de katholieke industriee-
len, die zich tot heden toe verzet hebben
tegen een werkliedenbeweging. welke door
On> zelf aangeprezen is? En is het niet te
betreuren, dat het eigendomsrecht, door
de Kerk als wettig verklaard, werd mis
bruikt om den werkman zijn rechtmatig
loon en zi>n sociale rechten te onthouden?»
En het besluit van den Pars is dan lo
gisch
Als de wijze van handelen van zekere
katholieken op economisch gebied te wen-
inasaBBBBaBBBBaaaafisBaaaaH]
schen heeft overgelaten, dan kwam dit
dikwijls hieruit voort, dat zij niet vol
doende hebben gekeild en overwogen de
onderrichtingen, op dit gebied dcor de
Pausen gegeven. Daarom is het zeer nood
zakelijk. dat men IN ALLE RANGEN
VAN DE GEMEENSCHAP een meer in
tense sociale vorming bevordert, welke
aan de verschillende graden van verstan
delijke ontwikkeling beantwoordt.
En verder zet de Paus uiteen alle posi
tieve middelen die volgens Re-rum Nova-
rum en Quadragesimo Anno dienen op
touw gezet tegen het communisme:
Wij denken ook aan de organisaties
van klassen: van werklieden, van land
bouwers, van technici en van geneeshee-
ren en van patroons, van intellectueelen en
zoovele anderen; van mannen, en vrou
wen, die in dezelfde cultuurtcestanden le
ven en bijna natuurlijkerwijze in homo
gene groepen vereenigd worden. Juist de
ze groepen en deze organisaties zijn be
stemd om wederom die ordening in de
maatschappij in te voeren, welke wij be
doeld hebben in Onze Encycliek Quadra
gesimo Anno; en om- aldus de erkenning
van Christus Koningschap te verbreiden
in, de verschillende gebieden van de cul
tuur en van den arbeid.
En de Paus eindigt met dezen dringen
den oprcep: Vervolgens zouden Wij tot
al onze dierbare kinderen, VAN IEDERE
SOCIALE KLASSE, van alle nationali
teit, van elke religieus of leekengroepce-
ring in de Kerk een nieuwen en nog drin
gender oproep tot EENDRACHT willen
richten. Meermalen werd Ons hart be
droefd voor de VERDEELDHEID, dikwijls
futiel in haar oorzaken, maar altijd tra
gisch in haar gevolgen, welke de kinderen
van een en dezelfde moeder, de Kerk, met
elkaar in conflict brengt... Zij die werken
aan de vermeerdering van de tweedracht
onder de katholieken, laden een verschrik
kelijke verantwoordelijkheid op zk.i te
genover God en tegenover de Kerk.
Die eendracht kan maar voordspruiten
uit de hartelijke aankleving van de ééne
en zelfde leering der Kerk zooals ze be
paald werd in alle encyclieken en bijzon
der in RERUM NOVARUM
DE LAATSTE VOORBEREIDING
Voor de vier en dertigste maal in de
geschiedenis der Eucharistische congres
sen zal 'n onafzienbare menigte van ka
tholieken, samengestroomd uit alle hoe
ken der aarde, priesters en leeken, vrou
wen en mannen, samen komen op eenzelf
de plek van den aardbol om gedurende
vijf dagen en vijf nachten aan onzen
Heer Jezus Christus, tegenwoordig onder
de gedaante der Eucharistische Ho-tie, de
plechtige en gezamenlijke huide van aan
bidding, liefde en eerherstellende gods-
vracht te brengen.
Dit jaar zal dit Internationaal Eucha
ristisch Congres plaats hebben van 25 tot
29 Mei in de hoofdstad van Hongarije, in
i erschoone Boedapest.
Om zijn uitzonderlijke schoonheid werd
Boedapest uitverkoren voor dit Eucharis
tische feest.
Een jaar geleden.
Voor de viering van dit internationaal
congres, werd op Zondag 27 Mei 1937 het
Heilig Eucharistisch jaar geopend doof
een grandiose plechtigheid der Hongaar-
sche katholieken.
Door een godsdienstige plechtigheid,
door c.:n Kardinaal zelf voorgezeten, in de
groo.e basiliek, waar slechts de belangrijk
ste figuren van het land plaats vonden,
werd het internationaal Eucharistisch
Congres in Boedapest, dcor het Katholiek
Hongaarsche volk voorbereid.
Hoe de duizenden herbergen?
De belangstelling en bescherming van
de hoogste personaliteiten is niet voldoen
de om verschillende duizenden bezoekers
op comfortabele wijze onderdak te ver
schaffen.
Reeds het vorige jaar hadden de groote
wereldreisbureaux alle beschikbare hotel
ruimte gereserveerd voor hun clienten,
zoodat reeds in September moeilijk nog
een kamer te krijgen was. Daarbij kwa
men nog andere vraagstukken, waarmede
het comité zich had pezig te houden, pro
blemen die met de toeneming van het
aantal pelgrims dagelijks groeiden, als het
vervoer en voeding.
Vooral het vervoer was voor de Honga
ren een netelige kwestie. En niet alleen
netelig maar zelfs smarteliik, omdat Hon
garije, na den wereldoorlog en vooral
sinds den Roemeenschen inval een groot
deel van zijn spoorwegmateriaal had ver
loren. Dit vraagstuk werd zoo goed moge
lijk opgelost, zoodat 68 extratreinen dui
zenden pelgrims naar Boedapest zullen
brengen. Voegt hierbij de toevoer per auto,
langs de groote autostrade Wsenen-Bce-
dapest en welke vert r ook naar Roemenië
gaat, maar ook per schip langs den
schoonen Donau en met de blauwe Donau-
express door de lucht.
Wat het nachtverblijf der duizenden be
treft, ook dit eisehte. zelfs in deze stad
van meer dan een millioen inwoners, bij
zondere aandacht en zorg. Benevens de
vele schoone en groote hotels, paleizen
van Bord. pest, werd door de stad ver
schillende gebouwen ter beschikking van
het comité gesteld. Zelfs nieuwe gebou
wen werden met dat bijzonder doel gezet,
nadat reeds de colleges, seminaries en
soortgelijke instituten zich hadden aange
boden. Tenslotte boden vele Hongaren ge
meubileerde kamers aan, reeds een jaar
tevoren waren er eenige duizenden bij
het comité ingeschreven.
Een ander gecompliceerd vraagstuk was
het spijzen "van die duizenden. Wij durven
hier eenige artikels opgeven van de le
vensmiddelen, die per dag besteld zijn
door het comité: 150.000 eieren, 150.090
liter melk, 110.000 kgr. brood. 60.0"0 k".
rundvleesch, 90.000 kgr. varkensvleesch,
100.C00 kgr. kalfsv'eesch, enz.
Andere voorbereiding.
Zoowel de geestelijke voorbereiding als
de propaganda in heel de wereld om pel
grims te trekken naar dit feest, werd een
jaar lang door de Hongaren met groote
intensiviteit gevoerd.
De geestelijke voorbereiding is diep en
grootsch geweest en alle krachten van het
land heeft men in dienst gesteld van het
welslagen dezer hoogtijdagen.
De grootste predikers zijn door het land
getrokken om in vurige redevoeringen,
alle standen in de juiste stemming te
brengen en hen op te roepen tot dezen
kruistocht voor den Euoharistischen Ko
ning.
in alle parochiekerken zijn speciale
.voorbereidingen gehouden in tridua en
retraites voor mannen en vrouwen. Ook
retraites voor ambtenaren en zakenmen-
schen, voor werklieden en studenten, voor
journalisten en professoren werden ge
houden, zoodat de innerlijke voorbereiding
even verscheiden als diep was.
Binnen kort wordt daar de Kening der
wereld gehuldigd in zijn H. Sacrament.
Uit 35 landen zullen de pelgrims komen
met 26 Kardinalen, 267 Bisschoppen en
8 a 9030 Priesters. De H. Vader zal te de
zer gelegenheid spreken; u r.
radiostations en veertien omroepers in
Boedapest zullen ieder in een andere taal
die stem des Pausen overbrengen.
Moge Vlaanderen, ten minsten met de
geest, zich scharen tusschen de volkeren
om den universeelen Eucharistischen Ko
ning te huldigen!!
DE 101» ZITTING VAN DE
VOLKENBOND.
De Heeren algevaardigden van de
landen die nog lid zijn van de Vol-
kenbond, ook de Negus, zijn te Ge- j
nève bijeengekomen om een reeks
zeer kiesche vraagstukken te bespre-
ken. Het ging er hoofdzakelijk om de
Ethiopische kwestie te likwideeren, om
zich met wat retoriek van de Spaan-
sche en Chineesche klachten te ont- j
maken en om een paar ontwerpen
door Chili en Zwitserland ingediend.
Interessant was deze zitting vooral,1
omdat men zich afvroeg welke goo-
chelwoordkunst de hoogachtbare Hee
ren zouden aanwenden om zich van
een netelige reeks onverenigbaarhe
den te ontdoen. Onvereenigbaar im
mers was de definitieve oplossing van
de Abessynische kwestie met het pact
van de Volkenbond en met de hou
ding door het instituut aangenomen
tijdens de vijandelijkheden. Onver
eenigbaar waren al de te nemen be
slissingen tegenover de voorstellen
van Chili, Zwitserland en Spanje met
datzelfde pact. Alles wat gezegd en
besloten werd: leugen en komedie.
Zoo onmogelijk is die 101c zitting ge
weest, dat we met bijna quasi-zeker-
heid mogen zeggen, dat er geen 102e
zitting meer komt, of het moet zijn
dat men van de Volkenbond een
nieuwe inrichting maakt, met een
nieuio piet en een positiever meer
beperkt werkterrein en dat er daar
voor nog veel plaats en tijd is in een
wereld, zooals ze thans reilt en zeilt,
gelooven we niet.
AFVALLIGHEID.
Al de landen, die een tijd 'geloofd
hebben, dat de Volkenbond desnoods
door een loyale, onvooringenomen en
belanglooze tusschenkomst hen in ge
val van conflict met buren zou be
schermd hebben tegen misbruik van
het recht van den sterkste, hebben
dat geloof voelen verzwinden, tijdens
de laatste jaren en vooral na de
schijnheiligheid in de Abessynische
kwestie betoond. Vooral de kleine lan
den worden bewust dat ze maar wei
nig te verwachten hebben van de Vol
kenbond zoo ze ooit in hun belangen
of zelfs in hun. bestaan bedreigd wor
den. Het is het eigenbelang van de
groote mogendheden dat steeds ge
diend wordt en zoo wordt het pact,
dat het princiep van collectieve vei
ligheid huldigt een gevaar doordat
het die kleine landen dreigt mee te
slepen in gewapende conflicten waar
mee ze niets te stellen hebben. Ne
derland hèeft in deze. zaak reeds soe
verein zijn opvatting laten kennen.
Het zal niet meer gedoogen dat b. v.
art. 16 zou gebruikt worden om vreem
de legers over zijn grondgebied te la
ten doortrekken om andere landen
aan te vallen. Ook Belgie legde te
dien opzichte verklaringen af alhoe
wel minder duidelijk en minder be
slist. Thans komt Zwitserland in die
memorabele zitting met de eisch om
onzijdig te kunnen blijven en ontsla-
IflBBBSBBSBBSBEEBEiaEBBBBSflSBBi
HA1LE SELASSIE NAAR GENÈVE
De Oud-Negus van Abessynie, Haile Se
lassie, is van Parijs naar Gcnève afge
reisd. We zien hem Kier te Genève den
trein uitstappen. De man gaat overal
het onrecht aanklagen dat tegen hem ge
pleegd werd, maar niemand heeft tijd cm
naar hem te luisteren.
gen te worden van de verplichtingen
die zouden kunnen voortvloeien uit
een algemeene actie met militaire of
zelfs economische sancties. De vraag
werd door de hooge vergadering in
aanmerking genomen en men mag
verioachten dat ook andere kleine
landen dit voorbeeld zullen volgen.
Is het oogenblik niet geschikt opdat
ook Belgie in die zin rsageere?
De afgevaardigde van Chili heeft
namens zijn regeering een ontwerp
voorgelegd tot wijziging van het pact.
De vergadering heeft het voorstel niet
aanvaard, waarop de Chileensche re
geering het voornemen heeft laten
kennen om ook aan Genève voor goed
vaarwel te zeggen. Welke landen zul
len weldra nog volgen?
DE KOMEDIE
OM ABESSYNIE EN ZIJN NEGUS.
Abessynie is thans sedert April 1936,
dus reeds meer dan twee jaar, door
Italië veroverd. Dezè verovering werd
door talrijke leden van de Volken
bond erkend, die efepfijds in de schoot
van het Geneefsche instituut opge
treden zijn voor zijn verdediging en
die deelnamen aan de sancties tegen
Italië. Zelfs Benesj die een van de
vergaderingen voorzat en zich als de
kampioen van het laffelijk aangeval
len Abessynie gedroeg heeft reeds het
Italiaansche keizerrijk erkend. En op
die 1Q1C vergadering zetelt de Negus
inhoogsteigen persoon om zijn land
te vertegenwoordigen dat nog altijd
lid is en dat hij zelf niet meer regeert.
De regeling van de Abessynische
kwestie was nu het hoofdpunt van die
vergadering en iedereen wist dat re-
geling hier beteekende, de schrapping
I van Abessynie van de ledenlijst en de
erkenning van het voldongen feit. En
om de zaak heelemaal paradoxaal te
maken had Engeland de taak op zich
genomen om er een einde aan te stel
len, Engeland dat in 1935 het initia
tief nam om de Volkenbond te gebrui
ken tegen Ilaiie. We weten waarom
Engeland zoo handelt: het is een con
ditio sine qua non, voor het behoud
van zijn Italiaansche overeenkomst.
Engeland heeft destijds op grond van
princiepen als rechtvaardigheid, men-
schelijkheid en bescherming van de
zwakke volkeren zich tegen de ver
overing van Abessynie verzet. Thans
wil hst die verovering erkennen om
dat het noodzakelijk is voor de vrede
in Europa. In beide gevallen echter
was het Engeland te doen om de ver
dediging van eigen belangen.
CHINA EN SPANJE.
Van de klachten van Wellington
Koo, de Chineesche afgevaardigde,
heeft men zich zeer gemakkelijk af
gemaakt door een verklaring van
sympathie voor het geteisterde China.
Het is werkelijk zeer goedkoop.
Del Vayo, de Spaansche vertegen
woordiger, was zeer scherp in zijn
rede en verweet vooral Engeland door
de niet-interventie-commissie, het de
mocratische Spanje overgeleverd te
hebben aan de willekeur van de auto
ritaire landen. Doch Lord Halifax was
evenmin malsch met zijn antwoord
en verweet het Republikeinsche Span
je, dat het volgens een onderzoek dat
thans te Londen aan de gang is, meer
hulp heeft gekregen van Rusland en
van Frankrijk dan ooit vermoed is
geworden.
BEPERKTE WERKING VAN DE
VOLKENBOND.
Hel misselijk schouwspel dat die
101vergadering van de Volkenbond
aanbood, zal de meesten overtuigd
hebben dat het gedaan is met de
stichting van Wilson. De ontbindings
geuren zijn alom waarneembaar.
Als politiek instrument is de Vol
kenbond een ellendige dood gestorven.
We meenen echter niet dat het hier
mee heelemaal gelikwideerd zal wor
den. Er is een terrein waarop de Vol
kenbond zich verdienstelijk heeft ge
maakt, namelijk dat van de algemee
ne economische studies, die heel wat
meer aarde aan den dijk hebben ge
bracht dan al de politieke bijeenkom
sten. Wellicht zal in de toekomst de
studieafdeeling met zijn ruime docu
mentatie en zijn grootscheepsche en
quètes blijven bestaan.
Maar de Volkenbond zooals hij al
gemeen gekend is zal niet meer bij
eenkomen. Er zal hoogstwaarschijn
lijk geen 102e vergadering meer ge
houden worden.'
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
9Z2SEZ2iaSSB3BBBaEB3aSBBBBaXBBBBII3BBBBaaBaBBaBBBSB
IIHIIBHIBBBBBflBPBBBBBIBBSIBBBBaBIIBBBaBBIBBBlBBIBBBBBaiB
D? plechtigheid vare 21 Mei belocft
schitterend te zijn, dank zij vooral de
vereerende aanwezigheid van Z. M. den
Kening, Z. Exc. de Bisschop van Brugge,
en tal van personaliteiten uit Engeland.
Onze Lezers zullen er belang in steden
eenige bijzonderheden te vernemen over
het prachtig Roosvenster dat zal ingehul
digd worden.
DE GEVERS EN HUNNE BEDOELING
Het brandglas is, zooals de Gedenk
plaat uitvoerig beschrijft, een gift aan
België van wege het Britsch leger en de
Koninklijke Luchtmacht ter eere van
God en tot roemvolle gedachtenis van den
Koning der Belgen Albert I.
Onze betreurde Vorst was Veldmaar
schalk van het Britsch leger en Kp.onel
van het 5" Koninklijk Inniskilling Dra
gonders Regiment. Hij had in Engeland
veel sympathie, en de vereering en gene
genheid werd nog verhoogd tijdens den
oorlog door de heldhaftigheid van den
Koning en zijn gemoedelijken omgang
met de soldaten. Koning Albert was voor
het Engelsch volk als een sprookjesprins,
een ideale verschijning die het symbool
geworden was en de incarnatie van het
klein maar moedig België.
Het Britsch leger en vooral deze eenhe
den waarmee Koning Albert persoonlijk
verbonden was, hebben er aan gehouden
een heerlijk monument op te richten aan
de gedachtenis van den geliefden Vorst
Godsdienstzin was een karaktertrek van
Koning Albert, en is ook nog een hoeca-
nigheid van het groot Engelsch volk.
Daarom werd dit monument opgericht
«God ter eere», in een kerk, en wei in
die beroemde Iepersche kathedraal door
den oorlog verwoest en door ons christen
volk heropgebouwd.
ENGELSCHE GLASSCHILDERKUNST
Het is overbekend, dat de Engelschen,
in de Middeleeuwen, hebben uitgemunt
door hun glasschilderkunst.
De prachtige ramen van Cantorberg ko
men op den rang van hei beste wat de
Fransche grootmeesters hebben voortge
bracht. De Kathedraal te York met haar
honderd reusachtige gebrandschilderde
vensters is zeker het schitterendst mid-
deleeuwsch voorbeeld dat tot ons geko
men is; en cok de andere kerken van
York zijn in dit opzicht buitenge a oon
rijk bedeeld.
Laat ons daarbij voegen dat de Engel-
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBEBBBBBBII
ONDERWERP
VAN HET ROOSVENSTER
Ons venster, ontworpen door Miss Ged-
des, is een vrije bewerking op het thema
van het Te Deurn de hymne van dank
baarheid die hier in lijn en kleur wordt
uitgezongen om de Verrijzenis van het
Belgisch Volk na den oorlog.
In het midden prijkt de Christus, geze
ten op den regenboog, symbool van den
vrede. Rond de Christus de zinnebeelden
van de Evangelisten en twee aanbiddende
soldaten.
De eerste kring draagt de voorstellin
gen van de Apostelen en Evangelisten De
tweede draagt, boven, de figuren van
zestien profeten; en onder, 4eze van zes
tien martelaren, waarender we herken
nen, St Albertus van Leuven, patroon van
onzen Koning, St Bonifatius en Dymph-
na, beide van Engelschen oorsprong maar
die in onze streek hebben geleefd, verder
Karei de Goede, Graaf van Vlaanderen
en onze lieve Sta Godelieve van Gistel.
De uiterste drie- en vierbladen dragen
engelfiguren en wapenschildenhet Bel
gisch wapen, dit van 't Britsch leger, aa
de Koninklijke Luchtmacht, van het In
niskilling Regiment.
't Is een heerlijke .symphonic van kleu
ren!
Hoe schoon bij Meester G. Ce/.;11e,
Tijdkrans
D? zon re rijst.
't gaan balken lichts
dwers door den rhoor; ze realen
op war ~i en vloer
Gods heiligen, in
roo, blauwe en perrsche stralen.
Hoe heerlijk is
De kerke "nu,
en weerd het huis te wezen
van Hem, die als
de bronne wordt
van liefde en licht geprezen!
Door de eeuwen hoen moet rir meester
werk de dankbaaiheid van 't Engelsche
en 't Esleische Volk voortzingen: «Te
Deum laudamus». We loven U Heer U
looft het glorierijke koor der Apostelen...
U prijst het luisten jke tal der Profe'?h...
U roemt de schirierende schaar d Mar
telaren... U roepan alle Engelen: H-eilig,
Heilig. Heilig!
I3BBBB9BBRB53BBBBB3B3BEBBBJB
VERLATEN ZIELEN van het vagevuur
helpt degenen die mij helpen school en
patronaat te bouwen. Postcheck 139.485,
Pastoor Renson te Xhendelesse.