SINXEN Spleten in het Katholiek Blok? Petroleum en Opstand IN ONS LAND Hel wereldcongres van Budapest KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER MJUiSTATISCHI KATHOLIEKE TKOIPENSCHOUW INTERNATIONAAL OVERZICHT 10 BLADZIJDEN: 50 CENTIEM. «DE HALLE Katholiek Weekblad van leper Bureel: Eoterstraat, 58, IEPER. ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per post) Binnenland 25.fr. Belgisch Kongo 45.fr. Frankrijk 45.fr. Alle andere landen 65.fr. Mede* erker» tifn verantwocrdetijk xoot hun artikels HALLE TARIEF VOOR BERICHTEN: Kleine berichten per regel 1 fr. Kleine berichte, (minimum) 4.— fr. I - fr. toel. v. ber. m. adr. t bur. Rouwbcr. en Bedank, (min.) 5.— fr Drokker-Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge. Tel. Poperinge Nr 9. Postcheckrekening Nr 155.70. Te herhalen aankondigingen prijr. op aanvraag. "ngezonden worden. Kleine br Annoncen zijn vooraf te betalen en moeten tegen den Woensdag avond i richten tegen den Donderdag noen. De apostels zijn weer in het Cena- kel. Welke wondere dingen zijn daar niet gebeurd in de laatste weken: het laatste avondmaal, de eerste verschij ning van den Verrezen Zaligmaker op Paaschavond, een tweede verschij ning, acht dagen later, wanneer Tho mas erbij was. Dan die wonderbare hemelvaart. En nu zijn ze daar vergaderd, vol- herdend in 't gebed. Preekt Maria de retraite, of doen ze hun medidatie a part? Hij is heengegaan, de dier bare Verdwenen, Hij heeft een an deren Trooster beloofd. Maria bidt met al de kracht van haar moeder liefde. Zij weet dat de H. Geest over haar zal nederdalen, nu voor de twee de maal. De eerste keer had de engel Ga- bnël bij de menschwording haar me degedeeld: De H. Geest zal over U nederdalen. De H. Geest zal komen met zijne wonderbare uitwerking, zijn menig vuldige genaden voor hare nieuwe hoedanigheid van moeder der apos telen De H. Geest zal de eerstelingen der Kerk bezielen en een levend lichaam maken waarvan dat Christus het hoofd is. Maria zal hen uiteendoen hetgeen zij alleen wist en zoolang geheim hield over Jezus' kinderjaren en zijn verborgen leven. Zooals ze zich bo ven Jezus' wieg gebogen had, zoo zal ze zich buigen boven de wieg der Kerk. Zie de dienstmaagd des Hee- ren. Sinxen is de geboorte der Kerk. TONGEN VAN VUUR En hen verschenen tongen als van vuur. En allen werden vervuld van den H. Geest. Ze begonnen te spreken. Visschers spreken niet veel. Hadden ze te voren nooit gespro ken? Ja, maar het hield niet veel in. Nu zullen ze spreken om iets te zeggen. Ze hebben een boodschap. Te voren spraken ze natuurlijk, nu bovennatuurlijk. Voordien was het de rede, nu het geloof. De mensch sprak te voren, nu de H. Geest. Als studenten hebben ze den stijl en den trant weg van den meester. Petrus' eerste sermoen is er een dat stof opjaagt. Niemand denkt: 't Is een predi kant van zijn eerste broek. Hij neemt geen blad voor den mcnd. Hij kan het zeggen! Getuigen daarvan: de toehoorders die zich in massa bekeeren. Alleman verstaat den redenaar. Het is al veel als men verstaan wordt. Drie duizend laten zich inschrijven in de groote conferentie die we roe men de H. Kerk. Eerste triomf van den H. Geest." Eerste vangst van Petrus die zich de voorspelling van zijn Meester her innert: Ik zal u menschenvisscher maken. OMMEKEER De apostels zien nu in hun geheel als in een cursus, hetgeen zij met vragen en antwoorden en bij brok ken en stukken geleerd hadden. Die den specialen koers van den H. Geest volgen, trekken er veel nut uit. O. L. Heer had zijn apostels ge leerd: «Bemint elkander.». Nochtans verjoeg Petrus de kin- ders, de sympathiekste wezens. O. L. Heer zei: «Laat de kleinen tot mij komen. Eens dat de H. Geest over hem is neergedaald, zal Petrus hetzelfde zeggen, wetend dat de toe komst behoort aan de jeugd. O. L. Heer had hem gezegd dat ze moesten gelijk worden aan kinders en niet dingen naar de eerste plaat sen. Niettegenstaande die vermaning twistten de apostelen om te weten wie de eerste was onder hen. Na Sireeen zullen ze 't niet meer doen. De Meester had hen gezeid: «Draagt uw kruis.». Dat woord kennen ze, maar ze ver staan het maar wanneer de H. Geest hun verstand heeft verlicht. Dan zuilen ze blij zijn, te mogen lijden voor hun Meester en al jui chend gingen ze naar 't gevang. De H. Geest houdt school, geeft les en alles wordt klaarder, omdat die Oppermeester de geest wordt van hun geest, de ziel huner ziel. A. B. Ten gevolge der richtlijnen, dis met zoo veel aandrang op het VI" Congres van Mechelen werden voorgehouden, werkt het Directorium, van het Blok der Katholieken sinds twintig maanden aan de herinrich ting der Partij die alle Katholieken van dit land wil groeperen ter gezamenlijke verdediging hunner belangen, in het open baar leven. De moeilijkheden dezer taak. Het was niet gemakkelijk deze taak tot een gced einde te brengen; het ging er mist om de partij van één klas, maar wel om een werkelijk NATIONALE partij die alle klassen en standen der maatschap pij samenbrengt voor de verwezenlijking van een gemeenschappelijk programma van geestelijke hernieuwing en nationaal belang. Deze hervormde partij heeft zich voor de eerste maal aan de openbare opinie voorgesteld gedurende het Congres van Oktober 1937. De bijval was groot en troostend voor de partijleiders, bijzonder voor de zoo toegewijde voorzitters Alfons Verbist en Giovanni Hoyois. Een nieuw bewijs harer leefbaarheid werd geleverd bij de ministerieels krisis die de tot standkoming der Regeering Janson voorafging. Gedurende gansch de ze periode, heeft het Blok zich als een vast aaneengesloten partij vertoond en heeft het hierdoor een zeer gunstigen in druk op de openbare opinie verwekt. De vuurproef. De nieuwe partij zou nochtans haar vuurproef moeten onderstaan: deze ver toonde zich onder den vorm der finan- tieeie moeilijkheden die gedurende de maand Februari tut land in beroering brachten. Het «s oimoodig aan al de politieke ge beurtenissen te herinneren die het ontslag der Regeering Janson voorafgegaan en ge volgd hebben. Wij zijn thans ver genoeg gevorderd om hen objectief en met sereen gemoed te beoordeelen. Men heeft toen gesproken van spleten in het Katholiek Blok. van een onherstel bare scheuring, van de volledige misluk king der krachtinspanningen om de een heid der katholieken in het openbaar le ven te herstellen. Wat moeten wij hiervan. t" enken? Eerste vaststelling: alle organen van het Biok hebben uitstekend gewerkt. Toen de finantieele en budgetaire moeilijkheden werden bekend gemaakt en na kennisna me der voorstellen van den Heer Soudan, heeft het Directorium dsr partij, roet me dewerking van bijzonder bevoegde perso naliteiten. den toestand onderzocht, nauwkeurig de regeeringsontwerpen be studeerd en, na verschillende vergaderin gen, het meerendeel dezer voorstellen ver worpen. Deze beraadslagingen hadden plaats in een uitstekende atmosfeer van eensgezindheid: een duidelijke houding werd aangenomen door het voltallig een parig Directorium van bet Blok. Gedurende het Congres van 24 April hebben de plaatselijke leiders en afge vaardigden vrijmoedig hun houding kun nen uiteenzetten. De besluiten der voorgedragen versla gen werden door een indrukwekkende meerderheid aangenomen. Het Blok nam hierdoor een zeer krachtdadige houding waarbij in allereerste plaats belangrijke bezuinigingen werden geëischt en waarbij het evenwicht der begroeting verder werd mogelijk gemaakt door het weder invoe ren van de kris 1st aks evenals door de rechten op douanen en accijnzen, met dezen verstande nochtans dat deze laat- sten zich moeten aanp..3seh aan de leef baarheid der kleine en middelbare nij verheden. De uitslag van dit belangrijk Congres was dan ook zeer aaiir-.oedigend. Alle schakeeringen der partij hadden immers de zelfde duidelijke houding aangenomen tegenover een uiterst delikaat probleem. De vuurproef van het Katholiek Blok werd schitterend doorstaan. Waar de kinlc in den kabel komt. Spijtig genoeg, hebben er zich moeilijk heden voorgedaan op het parlementair plan. Onsenigheid nopens de principes of mis verstanden nopens de te yolgen takrieK? Het is zeker dat al <fc katholieks par lementsleden trouw hebben willen blijven aan de dagorde van het Blok en nochtans heeft de Rechterzijde een spijtige ver deeldheid gekend: sommigen stemden voor, anderen tegen, een derde reeks onthield zich. Niemand kan nochtans deze ver- deelheid aan het Blok ten laste leggen. DE SCHULD MOET GEZOCHT WOR DEN IN EEN GEMIS AAN VOLDOEND ORGANISCH VERBAND TUSSCHEN DE PARTIJLEIDING EN DE PARLEMEN TAIRE RECHTERZIJDEN. Om de her nieuwing van dergelijke dwalingen, die voor ds Partij noodlottig kunnen zijn, te voorkomen, is het dringend noodzakelijk het ontwerp van statuut der Rechterzij den te herzien. Dit ontwerp van statuut werd aan het Congres gedurende de maand Oktober voorgelegd door de Heeren Nobels en du Bus de Wamaffe, het ver kreeg de goedkeuring van de groote meer derheid van het Congres maar er werd beslist dat bet eerst aan het onderzoek der Rechterzijden zou onderworpen wor den. In de Kamer werd reeds een tekst aangenomen die het ontwerp van het Congres zeer benadert. Het werd nochtans vooraknu niet in praktijk gesteld, zoodat het organisch verband tusschen de Partij en de parlementaire groepen nog niet be staat. De voorbije moeilijkheden leveren een nieuw bewijs van de dringende noodzake lijkheid hieraan te verhelpen. Faljiet van het Blok? Mag men dan spreken van een faljiet van het Blok? De finantieele ontwerpen der Regeering Janson werden onder de drukking der Katholieke Partij opgege ven, De nieuwe Regeering heeft de be sluiten van het Congres van het Blok aan genomen. De andere partijen hebben zich akkoord verklaard. De Regeering heeft ernstige besparingen aangekondigd en aan de Kamer het ontwerp voorgelegd waar bij de oude krisis laks wordt hersteld en de rechten cp doeanen en accijnzen wor den gewijzigd; de Kam:r van Volksverte genwoordigers heeft deze ontwerpen aan genomen met uitzondering der artikels be treffende het bier die door de Regeering worden voorbehouden om de belangen der groote en middelbare brouwerijen te kun nen verzoenen. HET IS DUS DE POLI TIEK VAN HET BLOK DIE TRIOM FEERT. Een nationale part-ij. Men geeft zich niet voldoende reken schap van de moeilijkheden die men in een partij zooals de onze ontmoet om al de belangen te harmoniseeren. De socia listische partij is een klassepartij waarvan de houding zeer eenvoudig blijkt, en noch tans is deze partij erg verdeeld: moet men herinneren aan de oppositie gevoerd door den Heer Buset en zijn vrienden bij de finantieele voorstellen van den Heer Max-Léo Gérard Onze Partij groepeert burgers, landbou wers, werklieden, financiers en hande laars, Vlamingen en Walen; tusschen de ze zoo gemakkelijk uiteenloopende belan gen moet een gelijkvormige gedragslijn worden vastgesteld nopens problemen die niet aileen van ideologischen of wijsgee- rigen aard zijn, maar vooral van tech nisch karakter en die van zeer nabij de stoffelijke belangen van eenieder aanra ken, zooals b. v. de belastingen. Besluiten. Uit al deze gebeurtenissen kan men ten drieledig besluit trekken. 1) DE SAMENHOORIGHEID EN DE TUCHTGEEST MOETEN IN DE PAR TIJ VERSTERKT WORDEN. Wij zullen alleen sterk en machtig zijn in zoover wij een aaneengesloten eensgezinde partij vormen, die klaar en duidelijk haar stand punt tegenover ieder groot probleem dat zich stelt bepaalt en die dit standpunt in het Parlement doet aannemen onder W ZEE VERVOLG HIERNEVENS. President Cardenas (In licïit kostuum) heeft onmiddellijk de noodige maatregelen genomen om den opstand te onderdrukken. - Inzet: de opstandige generaal Cedillo. HET GEHEIMZINNIGE MEXICO. Terwijl in Europa alle aandacht ge vestigd blijft op de Tsjechoslovaksche binnenlandsche verhoudingen, gebeu ren er in het verre Mexico zonder linge zaken, waaruit voorloopig wei nigen klaarheid kunnen halen. Sedert twee maanden ongeveer is er een ge schil aanhangig tusschen de Mexi- kaansche regeering en de rijke petro- leummaatschappijen. Op 21 Mei l.l. is er nu een opstand losgebroken in de Staat San Luis Potosi onder de lei ding van een zekere Generaal Cedillo. Deze opstand zou van fascistischen aard zijn en nauw in betrekking staan met de petroleumkwestie. Voor loopig is het zeer moeilijk om uit de verwarde berichtgeving duidelijke ge gevens te halen en conclusies te trek ken. Mexico is steeds een zeer ge heimzinnig land geweest, dat ons be kend is geworden om de menigvuldige opstanden, om het revolverspel, om de kerkvervolging, om het verblijj van Trotsky, enz. Het communisme heeft er een zeer sterke aanhang en de kans is zeer groot dat er in Mexico een Sovjet-Republiek opgericht wordt. Geleidelijk worden de eigendommen gecollectiviseerd en verschillende in- dustriën blijken reeds genationali seerd géwordén te zijn. Dit was thans ook het geval met de petroleummij- nen en ziehier in welke omstandig heden. DE PETROLEUMKWESTIE. Om de Staat van zekere sociale las ten te verlichten, die het onder zeer vooruitstrevend linksch bestuur op zich genomen had, werden over en kele weken ziuare belastingen gelegd op de petroleummaatschappijen. Deze maatregel ligt trouwens heelemaal in de politiek van de marxistische poli tiek. De petroleummagnaten weiger den echter deze schikking te aan vaarden en kwamen in verzet. Daarop werden de bronnen zonder meer in beslag genomen door de regeering als zaken van algemeen nut. Belangen van het groot-kapitaal en van zekere groote landen kwamen in het ge drang. De werken werden stilgelegd, een crisis van werkloosheid brak uit in de gebieden van de petroleumbron- nen en het grootste gedeelte van de bevolking schaarde rich rond de pre sident Cardenas mei sympathiebetui gingen, terwijl overal omhalingen werden gedaan om de getroffen ar beiders te steunen. Het schijnt dat ook de katholieken hieraan deelna men, niettegenstaande de verwoede en bijna hopelooze strijd die zij tegen de regeering te voeren hebben om hun godsdienstvrijheid te vrijwaren. Daarop werd door Engeland aan de Mexikaansche regeering herinnerd dat ze nog schulden te betalen had sedert ongeveer twintig jaar en dat ze die beter zou terugbetalen dan pri vaatbezit in beslag te nemen. Enge land verdedigde hier duidelijk de be langen van Engelsche onderdanen en waarschijnlijk de belangen van En- gelsch kapitaal. Daarop reageerde de Mexikaansche regiering op vérrassen- de wijze. Het riep zijn gezant te Lon den terug en verbrak hiermee de be trekkingen met Engeland, een feit zonder voorgaande in de Engelsche diplomatische geschiedenis. Hiermee voelde Londen zich genoodzaakt het zelfde te doen en hief het gezantschap te Mexico-stad op de Britsche belan gen in handen gevende van de Con sul-Generaal. Dat het daarbij niet blijven zou was duidelijk. Ook andere middelen werden beproefd. Engeland en Ame rika besloten de Mexikaansche pe troleum te boykotten en hoewel de regeering van Cardenas antwoordde dat het die naar andere landen zcu zenden die tot nu toe geen afne mers waren, en hiermee was bedoeld Duitschland en Italië, scheen ze toch vreeselijk in het gedrang te komen, daar ze zelf geen tankschepen had om de olie te vervoeren. OPSTAND VAN CEDILLO. Zoo ver stond de zaak, toen van regeeringszijde reeds herhaaldelijk geruchten verspreid werden van een mogelijke opstand, die zich zou si- tueeren in de Staat San Luis Potosi, tvaar Generaal Cedillo de hand zou in hebben. Deze echter negeerde dergelij ke plannen te koesteren en verklaarde zelfs aan de zijde van President Car denas te staan. De geruchten doken steeds weer op en de regeering nam zelfs maatregelen tegen alle eventua liteiten. Op 21 Mei brak dan toch de op stand los, in de omstandigheden die verwacht icaren. Het bleek zelfs dat het parlement van San Luis Potosi op 15 Mei de President en de regeering ongrondwettelijk had verklaard en daarom geiceigerd had ze verder te erkennen. De eerste berichten meld den dat de regeering de toestand meester was en dat de opstand bedwongen was. Achteraf kwamen steeds voor de regeering ongunstiger berichten. De opstand scheen een grootere uitbreiding te nemen en zelfs een grensstaat van San Luis had zich aangesloten bij de beweging van Ce dillo. Deze bleek over een belangrijke troepenmacht en over aanzienlijke munitie te beschikken, ook over vlieg tuigen die door Amerikaansche lood sen bestuurd werden. Geheel de legermacht van de re- geering werd in het gelid gebracht en toen kon deze de opstandelingen overwinnen. Generaal Cedillo kon op het laatste oogenblik ontsnappen ever de grens van de Vereenigde Staten. Of het daarmee gedaan is weten we niet. Tijdens de laatste dagen ver namen we bijna niets. Volgens som mige gegevens echter zou een aan zienlijk contigent opstandelingen zich in de bergen verschanst hebben waar een guerillaoorlog zou voortgezet wor den. BESLUIT. Dat zijn de gekende feiten. Het is alles samen niet heel duidelijk. Wel meenen we hier te staan voor een strijd van de communistisch gezinde Mexikaansche regeering tegen het kapitalisme gesymboliseerd in een van zijn meest typische vormen: de petroleumtrust. Waarschijnlijk zal Moscou zich in deze zaken niet on gelegen laten. Of er meer achter zit weten we niet. Natuurlijk zullen de marxisten beweren dat het fascisme er mee gemoeid is. Of dit zoo is, zal weldra blijken. Verboden nadruk.) ROSKAM. saHBHBBiiiiSlisaBSBaszsBBBsaBBiaiBHBiagaiias Om een volledige overzicht te geven, door al do opeenvolgende plechtigheden uitvoerig te bespreken, van het 34" Eucha ristisch Wereldcongres te Budapest, ware het ons onmogelijk bij gebrek aan plaats. LAATSTE VOORBEREIDING Den Zondag 22 Mei zijn de kerkelijke plechtigheden begonnen met een algemee ns H. Communis van de Hongaarsche staatsbeambten (nl.: politie, post-, spoor-, trambedienden). Dsze menschen zouden in de volgende dagen de handen vol krij gen, zoodat voor hen geen sprake meer kon zijn aan het congres deel te nemen. Daarom was het een schoon gedachte, de ze beambten in de gelegenheid te stellen, gezamenlijk te getuigen van hun trouw en hun vereering voor de H. Eucharistie. Zulk een prachtige geestelijke voorbe reiding van het Budapester congres is wel licht een der schoonste uitslagen van dit congres. Gedurende gansch een jaar heeft het katholiek Hongarië zich inwendig ver diept door tridua, algemeene H. Commu nies en Eucharistische vergaderingen. LUISTERLIJKE INTOCHT VAN DEN EEREV OORZITTEK Maandag, 23 Mei, stond den Pauselijke Legaat, Kardinaal Pacelli een vorstelijk onthaal te wachten in de Congresstad. Immers, niet meer als gewoonte was de Kardinaal van het land ds Pauselijke af gezant, maar heeft Z. H. Vader het voor zitterschap van dit wereldcongres aan een den vorm van teksten waarmee alle par lementairen der partij akkoord zijn. Daarom moeten de statuten en beslis singen van bet Blok geëerbiedigd worden niet alleen in hun teksten, maar ook in hun geest. 2) HET IS DRINGEND NOODZAKE LIJK DAT ER REGELMATIG VOELING BESTAAT TUSSCHEN HET DIRECTO RIUM DER PARTIJ EN DE BUREELEN DER PARLEMENTAIRE RECHTERZIJ DEN. Te dien eir.de zou een bijzondere Commissie, welke de leiders der Partij en invloedrijke leden van ds rechterzijde groepeert, zeer nuttig zijn. 3) Tenslotte is het niet overbodig eraan te herinneren dat het CONGRES VAN HET BLOK DER KATHOLIEKEN AL LEEN BEVOEGD IS OM DE KATHO LIEKE POLITIEK VAST TE STELLEN. Het Direc.orium is gelast met de alge meene partijleiding. De bij de partij aangesloten groepen verbinden zich geen ander programma te verdedigen dan dat van het Blok. Zij voe ren bij hun leden propaganda om hen tij de partij te doen aansluiten en om de al- gemeene doelstellingen te doen aanvaar den. Ziedaar wat moest onderlijnd worden na deze vuurproef die het Katholiek Blok onderging. De Katholieke Partij blijft de strijd- formatie van alle Katholieken welke be sloten hebben hun p-ogramma gemeen schappelijk te verdedigen voor het hooger welzijn van het land en de katholieke zaak. J. B. der hoofdfiguren der Kerk opgedragen nl. zijn eigen staatssecretaris. De intocht van Kardinaal Paoelli was een triomfale ontvangst; duizenden had den reeds van 's morgens vroeg post ge vat langs de aangeduide straten. De kerkelijke overheid van Hongarië met Kardinaal Seredi aan 't hoofd, de wereldlijke overheid met minister presi dent Imredy en Rijkspresident Admiraal Horthy wenschten den vorstelijken gezant hartelijk welkom in de congresstad. INDRUKWEKKENDE TOESPRAAK Uit de krachtige rede van Z. H. Em. Kard. Pacelli kunnen we niet nalaten eenige zinsneden weer te geven: Te midden van troebelen, die de we reld en de geesten verdeelt, is dit congres een manifestatie van liefde, een manifes tatie voor den vrede en de gerechtigheid Gods. Heilige broederschap van Christus, dat is de zin van het Eucharistisch Con gres, dat onder zijn bannieren de volke ren der wereld vereenigt en de groote fa milie der Katholieke kerk. Want de H. Eucharistie is de band der liefde, van die liefde die grooter is dan de hoop en hot geloof en die nooit moede wordt en nooit verzaakt dcch integendeel alles gelooft, alles hoopt en alles verdraagt. In deze liefde volgen wij Christus na. die ook nu nog voor semmigen een ergenis, voor an deren een dwaasheid is. Dien velen ver werpen of be potten en Dien een ontaar de wetenschap meende te kunnen be schouwen als een figuur, die niet meer past in de beschaving en de geestelijke richting van dezen tijd, waarin het Pila- tusoordeel telkens weer wordt uitgespro ken door hen, die evenals de hoogmoedi ge Romeinsche rechter de vraag stellen: Wat is de waarheid? Verder nog: Ons geloof, onze hoop en onze liefde bezingen thans den lof van den Christus die door Pilatus veroordeeld werd. Het vuur van ons geloof zal door de vervolgingen niet gedoofd worden, maar Integendeel aangewakkerd worden. Dat getuigen de volksmenigten die hier aan den Donau rijn samengestroomd en zich deemoedig buigen voor den troon der Eucharistie. PLECHTIGE OPENING Woensdag, den 25 Mei, werd het Eucha ristisch Congres officieel geopend met Pontificale HH. Missen en roerende hulde aan het Allerheiligste Sacrament. Het was een dag van smeeking en eerherstel voor de zonden, begaan tengevolge van genot zucht en alcoholisme. Deze dag ontving den rijksregent ook een doorluchtig schrijven van Z. H. den Paus waardoor de Hongaarsche regeering hartelijk bedankt werd voor de edelmoe dige en katholieke medewerking tot het wellukken van dit wereldcongres. Budapest mocht in deze dagen het ge luk hebben 15 Kardinalen (2 waren door ziekte en Kardinaal Irmitzer en Kardinaal Faulhaber, beide uit Duitschland, om po litieke redenen weerhouden), honderden bisschoppen, ock onze Mgr Lamiroy, dui zenden priesters en 590.000 katholieken uit het buitenland, binst deze onvergete lijke dagen aan de plechtigheden te zien desi nemen. ZIE VERVOLG OP TWEEDE BLAD. Pacelli, de Pauselijke Legaat, zegent het volk tijdens de sluitingsplechtigheden. DE CRISISBELASTING DOOR DE KAMER AANGENOMEN In Kamerzitting van Vrijdag 27 Mei 11. werd de b:spreking voortgezet van de re- geeringsvoorstellen inzake herinvoering van de crisisbelasting. alsmede van wij ziging der tol- en accijnsrechten. IXze voorstallen waren in de richting der besluiten van de Krmerkommissie van Financiën, en ook de eenige die aanvaard baar waren verklaard door het Blok der Katholieken. De Socialisten hadden aangekondigd dat zij dusdanige amendementen zouden indien-n dat men weer tot de verworpen mobilienbelasting zou geraken. In de vo rige zittingen verklaarde de n'euwe Mi nister van Financiën, Heer Max-Léo Gé rard zooals reeds gem: ld dat geen amendementen zouden worden aanvaard, wijl Eersts-Minister Spaak het tegen overgestelde z.gde. Ten sotte haalde de stelling van den Minister van Financiën de bovenhand en in Kamerzitting van 27 Mei werden alle amendementen onaanvaardbaar verklaard en werd overgegaan tot de stemmingen. Beide voorstellen werden met groote meerderheid van stemmen aanvaard. De crisisbelasting, die een jaar verdwe nen bleef, zal dus terug in voege worden gebracht. EEN NIEUWE ANTIKLERIKALE ZET VAN MINISTER HOSTE Bij het benoemen van een nieuwen rec tor van de Rijksuniversiteit te Gent, heeft Minister Hoste weer eens voldoening ge schonken aan zijn antiklerikalisme. Tot nieuwe rector werd door hem benoemd de Socialist Dr J. P. Haesaert, die heel wat minder titels en verdiensten bezit dan H. Kluyskens, een Katholiek, die ais eer ste kandidaat was verkezen, door de Aca- demieraad der Universiteit. Het is reeds de tweede maal dat Minister Hoste de kandidatuur van den H. Kluyskens af wijst en een antiklerikaal in zijn plaats benoemt. De benoeming van den H. Haesaert heeft begrijpelijker wijze heel wat beroe ring gebracht in de Universiteitsmiddens. De blad:n hebben zich ook met de zaak bemoeid. De katholieke bladen tegen het besluit van den H. Hoste; liberale en so cialistische bladen verdedig:n den Heer Hoste. Vooruitwilde zelfs de uitsluiting ge pleegd door Minister Hoste rechtvaardi gen met te beweren dat, zoo H. Kluyskens tot rector der Gervtsche Hoogeschool ware aangesteld geweest, de2e Universiteit een broeinest van Vlaamsch Nationalisme en Fascisme zou geworden zijn! Wie zou nog beweren dat de Socialisten met geen fascist op den neus loopen? DE KOMMUNISTISCHE LANDDAG WAS EEN FIASCO Zondag 11. was het Landdag te Gent voor de Vlaamse he Kommunisten. Een grootsehe propaganda werd gevoerd in de werk middens om wat volk op te tromme len. Niets kon evenwel baten. De Landdag werd een fiasco. Amper een 1.509 Kom- mpnisten namen eraan deel en de stoet door de straten van de stad ging door onder de grootste onverschilligheid. VERGADERING VAN DEN LANDSRAAD DER LIBERALE PARTIJ De Landraad der Liberale Partij ver gaderde Zondag 11. te Brussel. Eerst werd medegedeeld dat de Partij geld noodig had en een verhooging der bijdragen werd in het vooruitzicht gesteld. De Voorzitter, H. Coulonvaux, hield een uitvoerige rede. Naar spreker, heeft de Liberale Partij deelgenomen aan een drie ledige Regeering om alle blokvorming, zoo van links of van rechts te vermijden. Het kabinet Janson is gevallen om de fouten door de voorgaande Regeering begaan. In de huidige Regeering is de Liberale Partij niet vertegenwoordigd. Ware de Partij geraadpleegd geweest bij de vorming van de Regeering, dan ware die samenstelling niet aanvaard geweest. Toch hebben de Liberale Parlementairen hun vertrouwen geschonken, omwille van het programma dat goed is. De alkoholwet moet in ieder geval herzien worden. Na zijn rede werd H:er Coulonvaux tot Voorzitter der Partij herkozen. Redevoeringen en bespreking van de nieuwe statuten besloten verder de ver gadering. VERPLICHTE VERZEKERING TEGEN ONVRIJWILLIGE WERKLOOSHEID Moeilijkheden van toepassing. De Regeering is zinnens de verplichte verzekering tegen onvrijwilige werkloos heid door te voeren en Dinsdag verga derde de Kamerkommissie voor Sociale Voorzorg en Arbeid om een onderzoek te wijden aan deze kwestie. Alras daagden moeilijkheden op. Van linkse he zijde werd geëischt dat de bij dragen aan de bron zouden worden gehe ven, t.t.z. door de werkgevers. Van recht- sche zijde werd uitschakeling van afhou ding aan de bron geëischt. Van weers zijden was men in gelijk getal, de Libe ralen evenwichtig verdeeld zijnde, en beide stellingen werden verworpen. Het voorstel der Regeering werd eveneens ver worpen. Men stond dan even ver als te voren. Thans wordt verwacht dat onderhande lingen zullen aangenknoopt worden onder de meerderhsidspartijen om een vergelijk te betrachten, of nog dat de Regeering de vertrouwenskwestie stellen zal om haar eigen ontwerp. Mogelijks wordt de rege ling hiervan ook ovc- '.aten aan een Ko ninklijk Besluit. OUD-MINISTER DE MAN TERUG IN DE POLITIEK Zijn Plan wil hij maar niet laten varen. Oud-Minister De Man, de vader van het failiet gegaan Plan van den Arbeid is terug op het politisk tocmeel verschenen. Zijn eerste heroptreden geschiedde te Charleroi, ter gelegenheid van een socia listische vergadering. Heer De Man hield een uitvoerige rede, waarin hij om. verklaard? dat hij terug naar den Senaat zou gaan, er^ er zijn ver dediging opnemen. Zijn ziek te, vervolgde hij, was een werkelijke ziekte, die bijna doodelijk is geweest. Toen hij de Finan cies verliet zou de Begrooting wel in even wicht geweest zijn zoo men de voorgestelde nieuwe belastingen had goedgekeurd. Te gen de» nieuwe belastingen is een cam pagne van ophitsing gevoerd geweest, waardoor de Regeering Janson is gevallen. Die nieuwe taksen troffen enkel de groots inkomsten. Daarom werden ze gekelderd. Ten slotte pleitte spieker voor zijn fameus Plan en voorspelde dat het weer op den voorgrond zal treden! Volgens Heer De Man ging het dus op perbest toen hij vertrok. Hij vergat echter te zeggen dat zijn eerste opvolger, Heer Soudan, niet maisch is geweest bij zijn beoordeeling om het beleid van zijn voor zaat. H. D: Man. De nieuwe Minister van Financiën, H. Max-Léo Gérard, is het nog min geweest en deze financieels tschnie- ker, om nog nr r te doen uitkomen dat bet fameus planfailliet is gegaan, stelds reeds de likwédatie voer van enkele ondcrdeelen van dit plan, o.m. het her- schattingsfonds, en dssd uitschijnen dat het fonds ter ondersteuning van de ren- tenmarkt al 'zijn gelden in renten heeft steken, waarden waarop e:n verlies van 112 millioen is voorgekomen. Hieruit blijkt dat dit fonds de renten aan de hoogste koersen heeft gekccht, aan prijzen waarop het terder moes; verkcopen. Ds renten stonden over enkele maanden aan 102 thans aan 59 Op een milliard renten is het verlies dus wel ongeveer dit van. bedoold fonds. D: politisk van H. De Man was dus heel verkeerd. H. De Man sprak ook over zijn ziekte. II: t is wel mogelijk dat hij werkelijk ziek is geweest, maar toch blijft het vast dat die ziekte na mosselen-eten bijzonder wel gepast is gekomen voo." den vader van het planom de financieels moeilijk heden cp een anders rug te schuiven. Nog blijft het vast dat in Oktober en In December nog H. De Man beweerde dat zijn begrooting in evenwicht was. H. De Man berustte zich dan op een kin derlijk optimisme en dacht dat het steeds bever zou gaan, alswanneer een ekonomi- sche crisis zich reeds afteekende. Na zijn vertrek kwam men tot een tekort van on geveer 2 milliard in plaats van een even wicht. In de Kamer bevestigde H. Soudan daarbij nog dat het tekort reeds bestond van in Juni 1937. Voor den H. Do Man was het zeer een voudig: als er een tekort is, dan moet het magr gedokt warden door nieuwe belas- tingen. Dat de handel en nijverheid er door geraakt worden kan hem niet raken. Dit alles ingezien zou de H. De Man beter doon zich nog wat stil te houden en eens goed na te gaan welk kwaad hij aan het land heeft berokkend. In talrijke bladen van het land werd H. De Man reeds fel gehekeld. Zoo krijgt hij van de Nation Beige den titel van een blinde en on vooruitziende beheerder verklaart L'Indépendance Beige dat de oud-Minister van Financiën een slechte rede heeft uitgesproken en verklaart La Lihre Belgique dat H. De Man aan de magogie heeft gedaan om een dalende populariteit te verhoogen. In de Senaatsvergadering van Dinsdag was H. De Man ook aanwezig. Vóór de opening der zitting was hij reeds op zijn bank. Toen de Voorzitter in aantocht was, trok hij er vandoor langs een achterpoort je om na de opening langs de groote deur een groote intrede te doen. De Socialisten klapten dan In de handen, wijl de Vlaam- sche Natonalisten en Rexisten riepen: Mosselen, Mosselen ZWAAR GEWONDEN KLEREN TERUG UIT SPANJE Zij leggen een klacht neer tegen de Kommunistische Partij. In de streek van Charleroi zijn een 17-tal Belgen uit Spanje teruggekeerd, meest allen zwaar gewond. Vóór maanden werden zij geronseid door de Kommunis ten, een hoog loon beloofd in Spanje, milde ondersteuning voor hun vrouw of familie in België, en een som van 19.900 frank bij hun terugkeer. Na zwaar lijden m Spanje en erge ver wondingen opgeloopen te hebben, geraak ten zij met veel moeite het land uit. Terug in België, gingen zij aankloppen bij de Kommunisten die hen aangeworven had den. Hun loon was hun niet betaald ge weest en van ondersteuning aan de fa milie was nooit iets terecht gekemen. De mannen vlogen echter buiten en de be loofde 10.000 fr. bleven cok geweigerd. Ten einde raad hebben die 17 mannen nu besloten een klacht neer te leggen bij het Belgisch gerecht logen dezen dri hen geronseld hebben. HEER VINDEVOGEL EN REX Te Ronse werden onderhandelingen ge voerd om het samenstellen van een geza menlijke lijst van Katholieken, Rexisten en Vlaamsche Nationalisten voor de aan staande gemeenteverkiezingen. Rex heeft evenwel als voorwaarde ge steld dat H. Vindevogèl niet op die lijst mocht staan. Deze voorwaarde zou wel een struikel steen kunnen worden. VOOR DE GRENSARBEIDERS Volksvertegenwoordiger Robert De Man, vergezeld door den Eerste-Schepen en door den gemeentesecretaris van Wervik, had Woensdagmorgen een onderhoud met den Minister van Buitenlandsche Zaken. Hij drong aan opdat de Regeering een stap zou doen te Parijs om een minder strikte interpretatie te bekomen van het Fransch-Belgisch protocol op de grensar beiders, dit ingevolge de nieuwe bedrei ging met werkloosheid die zich voor velen onder hen op het oogenblik af teekent. De Minister van Buitenlandsche Zaken heeft beloofd de belangen van de grens arbeiders in de mate var. het mogelijke te zullen behartigen. HERZIENING DER WET OP DE BETAALDE VERLOFDAGEN In de Kamer werd Donderdag de be spreking aangevat van een wetsontwerp ter herziening van de wet betreffende de jaarlijksche betaalde verlofdagen. Dit voorstel zou het verlof veralgemeenen op alle loontrekkenden. En dat ware hef re delijkste ook. WANNEER DE AANSTAANDE GEMEENTEVERKIEZINGEN In de laatste dagen deden geruchten de ronde als zou de Regeering zinnens zijn de gemeenteverkiezingen, die dit jaar in Oktober moeten plaats hebben, te verda gen tot na de aanstaande wetgevende ver kiezingen van 1949. Hiertegen kwam reeds verzet tot uiting. Het Directorium van het Blok der Ka tholieken, dat Donderdag bijeenkwam, heeft besloten zich formeel te verzetten tegen alle verdaging van de gemeentever kiezingen. In zelfde vergadering werd met voldoe ning bestatigd dat in zake fisketle kwe-eie, de zienswijze van het Elok praktisch werd aangenomen door de meerderheidspartij en. Nog werd besloten geen afhouding •an de bron te aanvaarden inzake de ver plichte verzekering tegen onvrijwillige werkloosheid. BELG1E EN NATIONAAL SPANJE De Senaatskommissi; voor Buitenland sche Zaken vergaderde eveneens Donder dag 11. Tijdens de vergadering werd door H. Spaak, Eerste Minister en Minister van Buitenlandsche Zaken, medegedeeld dat onderhandelingen werden aange knoopt met de Regeering van Burgos met het oog cp een handelsvertegenwoardiging van ons lar.d bij Nationaal Spanje. HEB MEDELIJDEN 'n naam van B. rheresla, van K. J.; helpt mij jeugd in gevaar redden. Dringend noodig om patronaat en »o vol te bouwen Pont- check 139 486 Pad oor hextson te Xiiea- delesse.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1938 | | pagina 1