OKTOBERMAAND Toestand is ©pgeklssard Vaderlijke Boodschap van den H. Vader MM. HitS®?! Musssüiil, Daladier So^Msiy komen te Munched, komen tot een vreedzaam akkoord van den H. Vader te Rome WINTERUUR De 8 punten van Biet akkoord van Hunchen KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER President Roosevelt zendt een nieuwe Boodschap naar Kanselier Hitier om hem te vragen de zaken vredelievend op te lossen De 8 punten van het akkoord vastgesteld door de Vier" in overeenkomst met de Afgevaardigden van Tsjecko- Slowakije, werden Vrijdag morgen te 1.35 uur officieel kenbaar gemaakt Militair Vliegtuig botst tegen den O. Lieve Vrouwtoren te Brugge Een doode en een zwaar ge kwetste. Twee gewonden onder de burgerlijke bevolking WE ZENDEN ONS BLAD Laat het geloovige volk nog eens zijn toevlucht nemen tot de ontwapende doch onoverwinnelijke macht van het gebed Hot verloop der gebeurtenissen dezer week De H.Vader biedt het offer van zijn leven aan voor de redding van de we reld en den vrede Terwijl millioenen menschen in angst leven... De Duitsche Volksatmcsfeer in verband met de Sudetenkwestïe KATH. H00GESCH00L LEUVEN ZONDAG 2 0KT03ER 1938. WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN 6 JAAR. N 40. wjaa. VUT» ven «DE HALLE» Katholiek '.Veekblad van leper Bureel: Boterstraat, 58, IEPER. ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per port) Binnenland 25 fr. Telgisch Kongo 45.fr. Frankrijk 45.— fr. Alle andere landen 65.fr. Uedew'tken tiin verantwoordelijk voor hun artikels. TARIEF VOOR BERICHTEN Kleine berichten pe. regel 1.fr. i 2 fr. toel. v. bei. m. adr. t. bur. Kleine berichten (minimum) 4.fr. Annoncen zijn vooraf te betalen en Rouwbcr. en Bedank, (min.) 5.— fr. moeten tegen den Woensdag avond Drukker-Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge. Tel. Poperinge Nr 9. Portcheekrekening Nr 155.70. Te herhalen aankondigingen: prlis op aanvraag, ingezonden worden. Kleine be- richten tegen den Donderdag noen. nuaii Mlrmnnr SQ In den Oktobermaand en speciaal met den eersten Zondag der Oktobermaand, viert de H. Kerk het Rozenkransfeest ter eere van Maria. De rozenkrans wordt niet zonder reden genoemd: «Het Zwaard der Christenen». Het volstaat hier twee merkwaardige en openbare feiten, dank zij het rozen kranswapen, roemrijke gebeurtenissen voor de Kerk geworden aan te halen. Doar Het Zwaard der Katholieke K rk werd de sterke-en tot dan toe on- overwinbere- Turksche vloot bij Lepante een nederlaag bezorgd. Met H:t Zwaard der kinderen van Mariawerd de machtige Aligenzen- ketterlj tot de rede gebracht. Geen wonder, dat Paus Leo XIII ver schillende malen aangedrongen heeft het rozenkransgebed te beoefenen. H:t feest 'van den rozenkrans had één zijner Voor gangers reeds ingesteld, maar Paus Leo XII schonk het hoog:ren bloei en luister. .Waar de Vader der Christenheid zoo duidelijk voorging, behooren de kinde ren blijmoedig te volgen. Deze melodie is zoo aangenaam aan het Hart der Hei lige Maagd. Wees gegroet, Mara bad ■St Bernard bij ieder beier van het rozen- ho-'he. n boog zich deemoedig voor een t" ut" Madonna Wees gegroet, Eer- in»rdklonk het minzaam terug. Zóó gaarne luiste"4- de Koningin des hemels naar deze grcster.i"-. En toen de H. Ber- nadettr van Lcurc'es vóór de kale rots haar rozenkrans bad, scheen het haar ais- of «de Dar--. in c.a nis de gebeden zach tjes nazegde. Deze Heiligen baden can razankrans met geloof, met liefde. Zij vonden het hesle maal geen eentonig geb:d, en nog minder 'n last. Immers goede vrienden hebben onderling geringe behoefte aan telkens andere woorden. Zij hebben er slechts weinige, maar die weinige klinken aangenaam, zonder te vervelen het ge durig herhalen ervan veroorzaakt geen verstrooidheid. Wel tot het einde der we- rrld zouden zij met het herhalen dóór ■willen gaan. En aldus moet ook de her haling der weesgegroeten worden opgevat: woorden van degenen, die Maria oprecht vereeren en aanroepen. De ware, christe lijke liefde is gierig in haar woorden; de liefde in wereldschen zin daarentegen zoekt naar honderd en e:n ander manie ren van zeggen en houdt zelden stand De geheimen van den rozenkrans ver halen ons véél omtrent de waarheden van het geloof. Zij voeren ons in den geest naar de geboortegrot van Bethlehem, naar den berg der kruisiging en naar dc stad met de paarlen poorten, die de hemel is; de blijde, de droevige, de glorievolle geheimen. De blijde zijn de witte rozen, de droevige zijn rood, de glorievolle goud. Het gouden zwaard van het Nieuwe Testament is de rozenkrans. Hanteeren wij het trouw in dezen tijd, die voor den strijdenden Christus, de H. Kerk, zoo moeilijk is. Moohten wij de vijanden der H. Kerk, door de zachte uitwerking van dit wapen tot de erkenning brengen van hetgeen ook hun tot grooten vrede zou strekken. Bidden wij, vooral in den October- maand, dikwijls den rozenkrans, en bij zonderlijk in de droeve tijden die we al weer beleven. IESS!3B8E!ISBH8E!£SSfllBBRBBBEB9 Het vliegtuig valt ten pletter in den hof van het Bisdom TIET ONGELUK Donderdag morgen, iets over 7 uur, twam een militair viegtuig ovsr de stad Brugge gevlogen. Heeft er zich een defekt voorgedaan, of werd de piloot door de mist misleid?, maar het vliegtuig is ge vlogen tegen het Zuid-Westelijk toren tje, behoorend tot de vier hoektorentjes, die aan de basis van de naald van den O. L. Vrouwetoren staan. Door die aanraking maakte het vliegtuig een geweldige zwen king, om terecht te komen in den voorhof van het Bisschoppelijk Paleis. Heilige Geeststraat. Daar is het gevallen tegen een boom, die letterlijk uitgerukt werd en tusschen den hofmuur en der. boom tot een vormlooze massa ineengedrongen. Een vleugel is over den muur blijven hangen. De schok is buitengewoon geweldig ge weest, want in de vlucht verden de stee- hen van het torentje meegerukt en. la- pen ver tot in de Heilige Geeststroat ver spreid. EEN DOODE, EEN ZWAAR GEWONDE De bemanning van het vliegtuig was samengesteld uit piloot Verleyn Paul en waarnemer KeyenV-crgh Laurent, deze laatste geboren op 30 December 1914. Bei den. behooren tot het vliegveld Tienen. De piloot Verieyn Paul werd op slag gedood: en waarnemer Keyenbergh Lament werd zwaar gewond, van tusschen de puinen ge haald door toegesnelde ooggetuigen en naar het krijgsgasthuis overgebracht. TWEE GEKWETSTEN ONDER DE BURGERLIJKE BEVOLKING Hot ongeluk heeft ook twee gekwetsten onder de burgerlijke bevolking gemaakt. Mevr. Verhaeghe E., wonende Sulferen- bergstraat. werd aan de arm gekwetst. Erger is er Adolf Coucke. wonende Pre- diskheeronlel 30, aan toe. In de H. Geest straat werd hij door een steenbrok in den rug getroffen en zwaar gewond naar het Pl-Jansshospitaal overgebracht. HET VLIEGTUIG Het vliegtuig is een eendekker, model Palry Fox. Het vliegtuig was voorzien van machinegeweren en gewapend met bom men. Het mag een wonder heeten dat het vliegtuig geen vuur heeft gevat en dat de bommen niet zijn ontploft. Dit ware een echte ramp geworden. De passende maat regelen zijn door de overheid getroffen om de puinen weg te ruimen. ER KOMT GEEN OORLOG vredestoespraak In Belffie, Tan nu tot einde jaar, aan wie on« zendt in postzegel* of stort op po«t- cheelcrekening 155.70 ran V. Santen-Van- nette, Drukker. Poperinge, de som Tan 4,50 FRANK. Voor het Buitenland zende man ons per Internationaal Pottmandaat: Uit Frankrijk: 11,00 fr. (Belg. geld) Uit Amerika: 16,25 fr. (Belg. geld) -■r y-- RIJKSKANSELIER HITLER MUSSCLIN! MINISTER-PRESIDENT DALADIER Na cle dagen van angst die we beleefden bij het zien der algemeene bewapening en der talrijke mannen en jongelingen die hun gezin moesten verlaten, was het eene algemeene verlichting te vernemen dat Kanselier Hitier, daartoe aangespoord door alle Staatsoverheden, er toe besloot met de afgevaardigden van Engeland, Frankrijk en Italië sarnm te komen om het te betrachten tot eene vreedzame opossing te geraken. Er we"d vastgesteld Donderdag 29 September te Muenchen samen te komen. Per vliegtuig kwamen de afgevaardigden te Muenchen toe, allen rond 11 uur 's mrogens: Heer Mussolini uit Italië; Heer Nevile Cham berlain uit Engeland; Heer Daladier uit Frankrijk. Hitler en Mussolini kwamen eerst samen. Er mag wel opgemerkt worden dat de Heer Mussolini daags te voren te Rome het bezoek had ontvangen van den Engeschen Ambassadeur, die hem wel wat richt lijnen zal geireven hebben. Italië heeft steeds veel last in Ethiopië en Engeland heeft langs daar ook zijn woordje mee te praten. Muenchen ontving de afgevaardigden in volle feesttooien rond de middag kwamen de Vier bijeen. Laat ons zeggen dat ook machtdragers der Tcheeksche Regeering aanwezig wa~en om met Frankrijk en Engeland overleg te plegen. Met kort oponthoud werden Donderdag namiddag 3 vergaderingen gehouden. Intuspchen hoorden we Z. H. de Paus die over heel de wereld zijn stem verhief om dringend de katholieken aan te zetten betrouwvol te bidden voor den vrede. En om 1 u. 35 Vrijdag morgen werd de blijde mare officieel ken baar gemaakt dat de vier afgevaardigden te Muenchen tot een vrede lievend akkoord waren gekomen en dat het oorlogsspook verdreven was. Een akkoord werd gesloten over de Tcheeksche kwestie en beter ver standhouding werd bewerkt tusschen Engeland, Frankrijk en Duit- schland om door eerlijke samenwerking een gezonder Europeesche geest te scheppen. Het oorlogsvisioen is verdwenen. Laten we verder gehoor geven aan den aandoenlijken oproep van Z. H. de Paus en vurig voo"t te bidden om echte vrede door liefde en verdraagzaamheid te verkrijgen en te behouden. Oktobermaand is daar; O. L. Vrouw van den Rozenkrans, O. L. Vrouw van Vrede, bid voor ons. Vrijdag morgen te 1.35 uur werd offici eel medegedeeld dat men tot een overeen komst gekomen was met volgend akkoord; 1. De vier bijeengekomen Mogendhe den zijn akkoord dat het Sudetengebied met 1 Okt. naar Duitschland gaat. Elk land neemt zijn verantwoordelijkheid het akkoord te eerbiedigen. 2. Tcheko-Slovakij? zal dit gebied ontzetten tegen 10 Oktober, zonder iets te beschadigen of te vernielen. 3. Binnen de 5 dagen wordt door e£n commissie der vier landen met Tcheko- Slovakije erbij, de juiste modaliteiten en tekst opgesteld. 4. Het Sudetengebied zal per stroken bezet worden door Duitschland, dit tegen 7 Oktober. 5. Het internationaal komiteit. zal he parin waar buiten het Sudetengebied volksstemming moet gehouden worden. Deze moet plaats hebben vóór 30 Novem ber. - Internationale troepen zullen intus- sclun de rust handhaven. 6. De frontieren zullen door het in ternationaal komiteit juist afgebakend worden. 7. Een optierecht zal geeiseht worden voor het aansluiten of niet bij de Sudeten. De inwoners hebben daarvoor 6 maanden tijd. 8 De Tcheecksche Regeering zal alle in legerdienstzijnde Sudeten demobilisee- ren en alle Sudeten ge vangenen vrijlaten. Dit mo t gebeuren binnen de 4 weken. Dit akkoord, vastgesteld in overeen komst met de afgevaardigden van Tcheko- Slowakije werd geteekend door Hitier, Da ladier, Chamberlain en Mussolini. Hitler bedankte de Hesren Chamber lain, Daladier en Mussolini om hun vre- defibetrach tingen Heer Chamberlain bedankte Hitier dm het gesloten akkoord. Mussolini trad op als de goote bemid delaar en om den oorlogsgeest in Europa te doen verdwijnen. Mussolini heeft reeds 's nachts per spoor Muenchen verlaten. De Fransche afgevaardigden verlieten Muenchen per vliegtuig te 13 uur. Chamberlain had Vrijdag morgen te 11.30 uur nog en bijeenkomst met Hitier om verder moeilijkheden te regelen. In den namiddag zou hij uit Muenchen ver trekken per vliegtuig. Als vervolg van ons relaas van verleden week kunnen we e'erst en vooral melden dat Chamberlain onverrichter zake van Godesberg terug naar Londen is afgereisd. Dit geschiedde Zaterdag morgen der verleden week. We gaan dus voort met beknopt verslag over de Europeesche po litieke hoogspanning en zullen om de beurt de werking aanschouwen der 4 bijzon derste mogendhedenFrankrijk, Engeland, Italië en Duitschland; om tenslotte tc handelen over Tcheko-Slowakije zelf en laatst over on*: eigen land Belgie. WAAROM CHAMBERLAIN MET HITLER TE GODESBERG NIET OVEREENKWAM. Chamberlain had Hitier gevraagd, zoo lang ze samen aan het onderhandelen waren, geen geweldniiddelen te gebruiken aan de grens. Hitler had er geen acht op gegeven en tc midden hun onderhandelin gen kwam uit Tcheko-Slowakije het be richt toe dat Duitsche troepen de stad Asch binnen gestormd waren. Dit was een eerste oorzaak, maar de volgende, en wellicht de grootste was dat Hitier ten slotte nog altijd meer en meer vereischte, cn Chamberlain absoluut niet meer toe geven wilde omdat hij zelf ondervond dat de cischen die Hitler van Benes vergde cvenzwaar waren als die welke een over winnend land aan- de overwonnenen af dwingt. Kortom de eischcn van Hitler waren de volgende 1. De afstand binnen de acht dagen van het Sudeten-Duitsche gebied waar een bevolking woont die meer dan 70 t.h. Duitsch is. 2. Het houden van een volksstem ming in de andere districten waar een Duitsche bevolking de meerderheid heeft. 3. De opheffing van de Duitsche en Tchekische taaieilandjes «door ruil van de bevolking». 4. -Duitschland zou de neutraliteit van Tcheko-Slowakije niet waarborgen zoo lang de Polen en de Hongaren dit niet doen. We kennen het resultaatChamberlain brak de onderhandelingen af en vertrok Zaterdag morgen per vliegtuig te 9.42 u. naar Londen terug. Vóór zijn vertrek verklaarde hij Ik vertrek naar Londen, waar ik on middellijk mijn collega's in kennis zal stel len met mijn bevindingen. In de komende dagen weegt een zware verantwoordelijk heid op alle belanghebbenden die de aan hangige vraagstukken met grooten ernst zullen moeten instudeeren. Wij moeten nog geweldig pogingen doen om den vrede in Europa te redden. CHAMBERLAIN ZENDT HITLER'S MEMORANDUM NAAR BENES Kort vóór zijn vertrek uit Godesberg heeft Chamberlain, op algemeen aandrin gen der politieke personen die hem ver gezelden, dc 4 eischen ook memoran dum genoemd van Hitier aan de re geering van Bencs overgemaakt. Hij heeft er echter aan gehouden erbij tc voegen dat hij dit niet voor eigen rekening wil aannemen, en hij aan de regeering van Praag de aanvaarding dezer voorwaarden niet kon aanraden. Bij de aankomst van Chamberlain tc Londen riep hij de Ministerraad bijeen. Deze vergaderde én Zaterdag én Zondag. Voor Zondag avond bad Engeland dc Fransche Ministers Daladier en Bonnet uitgenoodigd, die Zondag avond te 21 u. in de Engelsche hoofdstad aankwamen. MINISTERS DALADIER EN BONNET TE LONDEN Maandag morgen hebben de Engelsclie cn Fransche Ministers samen vergaderd, 's Namiddags zijn de Fransche naar huis getrokken. Het resultaat, eerst wat passief aanschouwd, werd, door zonderling toeval President Roosevelt in een ak- tief stadium overgebracht zooals we ver der zullen zien. TCHEKO-SLOWAKIJE ANTWOORDT AAN CHAMBERLAIN Zondag namiddag werd het antwoord van Praag op liet Duitsche voorstel te Londen overhandigd Het memorandum kon niet worden aangenomen en. voeg de het antwoord erbij, «In zulke omstan digheden heeft Praag tot de algemeene mobilisatie besloten. PRESIDENT ROOSEVELT KOMT TUSSCHEN Op het kritieke oogenblik is Roosevelt tusschen gesprongen met aan Chamber lain. Benes, Daladier en Hitier een oproep te doen waarin hij vraagt dat de onder handelingen zouden worden voortgezet ten einde tot een vreedzame regeling te ge raken. Frankrijk en Engeland, altijd even solidair, hebben hierop geantwoord dat dit eveneens hun doel is. In akkoord daar mee heeft Chamberlain Maandag beroep gedaan op Hitier om de onderhandelin gen niet af te breken eveneens Frank rijk stemde daarmede ten volle in. PRESIDENT ROOSEVELT'S UITING GETROUW, STELT CHAMBERLAIN EEN NIEUWE BOODSCHAP AAN HITLER VOOR Sir Wilson bracht ze per vliegtuig naar Hitier. De Fransche en Engelsche regeerin gen kunnen de drakonische eischen van Hitier niet aannemen, doch willen een nieuw bewijs geven van hun goeden wil geven. Zij stellen voor irii i..- i .hue tot be- zettting van het Sudetèn-Duitsche gebied zal worden bespoedigd, zonder dat zij evenwel den uitersten datum van 1 Octo ber wileln aanvaarden, stellen zij voor dat spoed zal worden gemaakt mej de ontrui ming van het gebied door Tchekische troe pen en met het transfert van de bevolking. Het is trouwens in het belang van de Tcheken zelf dat dit conflikt als mogelijk zoti worden geregeld. Maar nu moet Duitschland zich ook uit spreken voor of tegen den oorlog. Men hoopt dat de stem van Frankrijk en van Engeland, gesteund door Presi dent Roosevelt, gehoor zal vinden tc Ber lijn. NOG TWEE VERGADERINGEN TE LONDEN In een Kamervergadering van Woens dag wou Chamberlain zijn politiek toe lichten, en voor Donderdag kondigde hij aan dat de leden van het Hoogerhuis aan de Kamervergadering, in hun private tri bunes. Zouden deelnemen. In laatstgenoem de vergadering kondigde hij het verheu gend nieuws af (iets wat we verder zien zullen) dat Mussolini, Daladier, Hitier en hij te Munchen zouden samenkomen om te onderhandelen. ENGELAND EN FRANKRIJK STEL LEN ZICH BORG VOOR DEN AF STAND VAN HET SUDETENGEBIED Nadat Chamberlain de rede van Hitier (zie onder: «De Volksatmosfeer in Duitschlandingestudeerd had heeft hij te Londen verklaard wat hierop neer komt Uit naam van de Britsche regeering verklaar ik, dat wij ons moreel verplicht achten, cr op toe te zien, dat de beloften eerlijk en volledig worden nagekomen, en wij zijn bereid er voor te zorgen, dat zij op dusdanige wijze met allen rede lijken spoed worden uitgevoerd, mits de Duitsche regecring toestemt in een rege ling van de voorwaarden der gebieds overdracht door onderhandeling en niet door geweld. Ik vertrouw, dat de Rijkskanselier dit voorstel, dat gedaan wordt in denzelfden geest van vriendschap als waarin ik in Duitschland werd ontvangen, en dat, in dien het aanvaard wordt, in overeenstem ming zal zijn met den Duitschen wensch Niet zooveel als in Engeland is er deze week in Duitschland gebeurd, immers, Engeland staat actief tegenover een min of meer tot 1 Oktober passieve Duitsch land. Sinds Hitier te Godesberg het memo randum door bemiddeling van Chamber lain. de regeering van Praag ter hand stelde memorandum waarhij althans oppervlakkig alle Nazi's tcnvolle in overeenstemmen met hun Fiihrer heeft Duitschland aan toeschouwingspolitick ge daan. Ze hebben Benes' werk hekritizeerd cn Engeland's gewardeerd. Veel meer valt cr voor de eerste dagen (sinds ons laatst verschenen nummer) niet op te nemen. De eerste dagen stonden allen in een tee- ken van wachten op de REDE VAN DEN FUHRER dewijl Duitschland die rede nadien zelf overwoog cn den uitslag ervan in de in- kwestic liggende banden zoo goed moge lijk trachtte te vernemen. Wat de Führer feitelijk gezegd heeft: we kunnen zijn rede kort samenvatten 1. - De Sudeten moeten op 1 Oktober hun vrijheid terug hebben of anders komen de Duitschers ze kalen. 2. - In de gemengde gebieden zal een volksstemming plaats hebben de ze zal geschieden naar het voorbeeld van de volksstemming in het Saar- gebied. 3. - De Duitsche troepen trekken zich dan terug, en de Britisch Legion komt in te staan voor de rust. 4. - Dit alles geldt slechts de Duitsche minderheden. 5. - Dit is onze laatste territoriale eisch. De rede was dus een lange bespreking der korte punten van het memorandum. Een dringenden wenk eari de bewindvoerders riour de vreedzame benen van loyale onderhandelingen en duurzame accoorden Voor een vrede die steunt op het recht EERSTE MINISTER CH AMBERLAIN en op het evangelisch onderricht De Heilige Dader heeft Donderdag avond een toespraak gehouden welke Werd uitgezonden door den Datikaanscben zen der en door alle Italiaansche zenders als ook Joor een groot aantal zenders in het buitenland. De Paus sprak 'n bet Itali' aanscb. De toespraak werd daarna ver taald in het Engelsch, in het Fransch, In het Nederlandsch en in het Duitsch. De H. Vader sprak °P een diepontroer- den toon. Zijn toespraak werd onderbro ken door snikken. De Heilige Vader sprak Terwijl millioenen menschen in angst leven voor het dreigend oorlogsgevaar en voor de bedreiging met moorden en pui nen zonder weerga, vangen Wij in Ons vaderlijk hart de heklemmingen van zoo veel Onzer zonen op en noodigen Wij de bisschoppen, de priesters, de kloosterlin gen en de geloovigen uit zich met Ons te vereenigen in het gebed, in het meest be- trouwensvolle en dringendste gebed, voor het behoud van den vrede in rechtvaar digheid en liefde. Laat het geloovige volk nog eens zijn toevlucht nemen tot die ontwapende doch onoverwinnelijke macht van het gebed, opdat God in Wiens hand het lot van de wereld berust, bij alle bewindvoerders het vertrouwen bevestige in de vreedzame ha nen van loyale onderhandelingen en duur zame accoorden en allen ook doordrinsren zou in één klank met de vredeswoerden, die zoo dikwijls werden uitgesproken van gevoelens en werken, die dezen vrede moeten bevorderen en grondvesten op de veilige basis van het recht en van de Evangelische onderrichtingen Dankbaar, meer dan het in woorden kan uitgedrukt worden, voor al de ge beden die door de geloovigen uit heel de katholieke wereld gestort werden en nog worden, offeren Wij van ganscher harte dit leven op dat dank aan die gebeden door den Heer werd geschonken en on langs om zoo te zeggen vernieuwd: Voor de redding, voor den vrede van de wereld, offeren Wij de onschatbare gift van een reeds lang leven, hetzij dat de Meester over leven en dood het ons wil ontnemen, hetzij dat Hij integendeel nog meer den arbeidsdag wil verlengen van den bedruk ten en vermoeiden werkman. Wij hebben des te meer betrouwen op de gunstige aanvaarding van dit offer, daar het gezamenlijk geschiedt ter her denking van den zachtmoeaigen en held- haftigen martelaar Sint Wenceslas (be schermheilige van Tcheko-Slowakije Red.) en op den vooravond van het feest van den Heiligen Rozenkrans die alom- bekende smeekbede van de maand van den Heiligen Rozenkrans, gedurende dewelke, zooals Wij het zoo sterk aanbevelen, in de heele katholieke wereld zulten ver dubbelen de vurigheid en de getrouwheid aan deze devotie die reeds zulke groote en weldoende iusschenkomsten hebben ver kregen van de Heilige Maagd in de lots bestemmingen van het verwarde mensch- dom. Het is met het volle vertrouwen, welke deze herinneringen ons ingeven dat wij aan de groote katholieke familie en aan geheel het menschdom onzen vaderlijken zegen schenken: De zegen des Almachti- gen, des Vaders, des Zoons en des Hei- iigen Geestes, dale over U en blijve met U voor altijd fot aansluiting van de Sudeten-Duitschers bij het Duitsche rijk. zonder dat in eenig deel van Europa bloed wordt vergoten, niet zal verwerpen. Daarop stelde Chamberlain Hitier voor, dat, mocht het ooit tot een akkoord tus schen Duitschland en Tcheko-Slowakije komen, tijdens de volksstemming, de Britisch Legion de rust handhaven zou. CHAMBERLAIN VERZOEKT MUS SOLINI ZICH MET HITLER IN VERBINDING TE STELLEN. Dit wordt aanzien als een uiterste poging om den vrede te redden. In de zware gemoederen van Woensdag avond is plots een klare lichtstraal boven gekomen toen we door de radio vernemen konden dat Chamberlain Musolini aange spoord had (we weten niet door welke middelen) om van zijn vriendschap met den Führer gebruik te maken deze wat vredelievender te stellen. Mussolini is daarin geslagen en heeft verkregen dat op Donderdag 11. EEN ONTMOETING HITLER-CHAM- BERLAIN-DALAD IER-MUSSOLINI plaats zou hebben te Munchen. Tegen den middag kwamen de Statenleiders te Mun chen aan en gingen in den namiddag over tot een eerste samenkomst. Als iets eenigs in de geschiedenis mag die samenkomst van 4 Staatshoofden aan zien worden. Thans heeft de samenleving bewijs ge leverd dat niet meer zooals vroeger, ieder Staatshoofd achter een stalen ondoor dringbare muur zijn eigen prestige waar deerde en dat a priori alles ten zijnen voordeele afloopeu moest. Ook is in de gang van bemidedlingszaken een kente- jring ontstaan, eenig in de geschiedenis; kentering waar in plaats van massale ver gaderingen met nul als resultaat, 4 Staats hoofden elk wat water in hun wijn doen en samen zich verplaatsen, bijeen, om per soonlijk, met hun prestige en volmacht, de nijpende samenlcvingspunten te bestu- deeren en er vruchtbare besluiten uit te trekken. Door dit feit, eenig in de geschiedenis, heeft de wereld een overgansperiode be wezen van de vroegere stijfhoofdigheid is het tot verzoenlijkheid gekomen en daarvoor ligt een mooi te bewerken ter rein in het verschiet. En hoe er de indruk van was in de buitenwereld? Iedereen was benieuwd die te vernemen, maar nogmaals, de inhoud was er reeds half en half van bekend- Die rede is dan ook op zichzelf en in haar gevolgen heel kalm althans naar inhoud en resultaat geweest. Een derde factor die wel veel invloed zal uitgeoefend hebben op het hierna vol- gen^j 4* punt is de telegram van Roosevelt naar Hitier. Eerst sprak Roosevelt ten behoude van den algemccnen vrede. Hitier antwoordde er wat nevens de kwestie op en gaf Roosevelt tusschen de lijnen te lezen dat wat hem betreft, zijn standpunt uitgemaakt was, en dat den vrede in de handen van Bencs lag. Maar den Ameri kaan is in Roosevelt bovengekomen en ditmaal klaarder dan de eerste maal liet de President der Vereenigde Staten ken nen dat de gansche Amerikaansche Natie, uit algemeene menschlievendheid, geen oorlog in Europa dulden kon. Hitier heeft er het zijne van begrepen om in 't vervolg een toontje lager te zingen. Als bewijs daarvan kan aanzien worden de vierde Duitsche noemenswaardigheid der week, en wel dc bijzonderste, n.l.de uit- noodiging die Hitier de 3 overige Staats hoofden, op aandringen van Mussolini, gezonden heeft om met hem te Munchen te komen onderhandelen. Daardoor heeft Hitler: 1) zijn vriendschap bejegend te genover Mussolini; 2) uiting gegeven aan de gevoelens van President Roosevelt, en 3) heeft hij te kennen gegeven dat hij nog voor den vrede vatbaar is en eenigszins meevoelt met de woorden die Chamber lain Dinsdag avond in zijn radiorede uit sprak: «Het is afschuwelijk en fantastisch dat de wereld gas en andere vernielings- tuigen zou gebruiken om een kwestie wel ke in princiep werd geregeld. Zie vervolg op 2blad. De Rector van de Universiteit tc Leu ven vraagt ons 't volgende mee te deelen: De Studenten van de Universiteit die niet te Leuven zijn, worden verzocht er niet te komen tegen 1 October. Hun exa men zal later plaats hebben op een da tum die hun tijd zal bekend gemaakt worden. A! de toelatingsexamen zullen ook later plaats hebben. De inschrijvingszittingen voor het aca demisch jaar 1938-1939 worden geschorst vanaf heden tot latere schikkingen. DE WINTERTIJD TREEDT IN CP ZONDAG 2 OCTOBER Er wordt eraan herinnerd dat, ter vol doening aan het koninklijk bêsluit van 8 Felruari 1838, de tijd in den nacht van Zaterdag 1, op Zondag 2 Oktober e.k., te 3 uur (Zomertijd), die 2 uur gewon» wettelijke tijd)) wordt, zertig minuten achterintgesteld wordt. Wanneer het dus 12 ure middernacht zal zijn, moeten alle uurvekeu een uur stiigekgd worden.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1938 | | pagina 1