OP EEN VISCHBAK naar IJSLAND
HuidomiiWerlieden, zwarte stippen, vlekjes, puistjes en uitslag
Dnmpo geneest «alle verkoudheden
,2.
NOG AAN WAL!...
WERELDGEBEURTENISSEN
LEERRIJKE REPORTAGE
Bij de Inhuldiging van een Gedenkteeken
te RamskapeHe
Ramskapelle in 1914 - Herinneringen
DE CRYPT VAN DEN
IJZERTOREN
KOSTELOOS TOEGANKELIJK
OP 1, 2 EN 11 NOVEMBER
HOEVER STAAT HET MET
DE KINDERVERGOEDING
AAN DE
MIDDENSTANDERS?
door JEF VAN WYNSBERCHE
isasaaaa
DE MISSIONARIS BRENGT
'N OFFER!
DF, ZAAK VAN T0URH0UDT
VOOR DE RECHTBANK
TE K0RTRIJK
VLIEGTUIG NEERGESTORT
IN AUSTRALIË
en overal ïn *t land begeven de bloedverwanten zïcb naar de kerkhoven waar ze
de grafsteden hunner afgestorven dierbaren gaan versieren. Bloemen en andere
praalvoorwerpen versieren uitwendig, maar geen beter sieraad voor de afgestor
ven dan een innig gebed en een H. Misoffer.
Heden Zondag grijpt een grootse he
plechtigheid plaats in de gemeente Rams
kapelle aan den IJzer. Een gedenkteeken
ter herinnering aan den Slag van Rams
kapelle op 30 en 31 Oktober 1914, wordt
Ingehuldigd.
Dezer dagen spreken alle inwoners van
Ramskapelle over de gruwelijke gebeur
tenissen van Oktober 1914 en halen de
herinneringen op van de bange dagen die
ze doorbrachten.
Toen het Belgisch leger in begin Okto
ber naar Nieuwpoort afzakte, duurde het
niet lang of ook gansch Ramskapelle werd
door de je pen bezet. De soldaten zagen
er zeer armtierig uit. Er waren er met
kloefen aan de voeten. Andere droegen in
plaats van de soldatenmuts een burgers-
klak en de meesten hadden een baard van
twee vingers. Ze zaten op de stoepen v-.n
het dorp neergehurkt, moe. versleten en
■Uitgehongerd. De bevolking voelde veel
compassie en de menschen 1 rachten eten
en manden appels en peren. Ondertus-
sche liepen de officieren rond en schreven
met een stuk krijt op de deuren hoeveel
manschappen er te loge eren waren.
Na drie dagen plaatste men overal zoo
wat de kanonnen en de bevolking besefte
dat het ernstig kon worden. In de brouwe
rij van Henri Verstraete werd een batte
rij gezet. Ook op de hoeve van Rossseuw,
van de weduwe Vandenbroucke en langs
den steenweg naar Pervijze. Hier en daar
plaatsten de Belgen ook valsche batte
rijen om den vijand te verschalken. Mid-
derwljl kwamen nu en dan Duitsche vlieg
tuigen het terrein verkennen.
In de gemeenteschool was het bureau
van den Belgischen Generaal gevestigd.
Men had een observatiepost ingericht in
den kerktoren en een telefoondraad liep
van daar uit naar de gemeenteschool.
Rondom het dorp dolven de soldaten
overal loopgrachten. Het duurde niet lang
of het Belgisch leger kwam in hotsing
met de Duitschers. De beschieting begon.
Projectielen regenden op het dorp. De ko
gels van geweren en mitrailleuzen sisten
vol razernij. Voor de burgersbevolking
werd het onuitstaanbaar en als weerloo-
zen namen de inwoners vanaf den 15 Ok
tober de vlucht al d:n Steendam en Mai-
son Carreé naar Veurne op.
"Ramskapelle telde in 1914 ongeveer ne
gen honderd inwoners. Bijna alle brach
ten den oorlog door in Frankrijk. Er-nlge
families staken over naar Engeland. De
herbergier Charles Degrouwe met zijn
vrouw zijn het langst gebleven tot ver in
•t jaar '15.
Vanaf dsn 15 Oktober is de strijd aan
den gang tusschen Nieuwpoort en Diks-
muide en woedt hevig.
Den 20 Oktober is het de slag bij de
hoeve Bamburgh. Op 21 en 22 Oktober is
het een verwoede strijd bij Tervaete en
Schoorbakke. Vanaf 24 Oktober is het 14"
linieregiment te Sint Joris aan een buiten
gewoon hevig bombardement onderwor
pen.
Maar 't Is vooral den 30 Oktober dat de
strijd overweldig' zwaar wordt te Rams
kapelle. De vijand werpt bommen in de
loopgraven en heeft voet gevat op den
spoorweg en is doorgedrongen tot aan het
dorp. De Duitschers hebben den Molen
van Mr Vergauwe bezet en hebben er hun
mitrailleuzen kunnen Installeeren.
Een tegenaanval wordt beslist ender het
commando van Generaal Six. Men opent
een hevig artillerievuur op den vijand.
De Belgen liggen te wachten nabij den
Koolhofvaart. Het zijn de mannen van
het 6" Linieregiment. Ook het 16" Fran-
sche Jagersbataljon moet krachtigen steur,
verleenen. Ook acht bataljons koloniale
troepen, Marokkanen, Algerijnen en Se-
negaleezen, alle lenige kerels die niet ge
makkelijk wijken voor heLsch geschut,
zullen op den vijand stormen.
In den achtermiddag begint de aanval
en duurt gansch den nacht. Een bataljon
van het 7" en van het 14* helpen ook.
Ziehier hoe A. Hans den aanval be
schrijft.
«Op het Ncordhof bij boer Broecke
staan er Zouaven en in den cmtrek ligt
ook het Fransche 151'. Als langs de stralen
van een halven cirkel zal men oprukken
om Ramskapelle uit het Noorden, het Wes
ten en het Zuiden te bestoken. Moeizaam
trekken de mannen heen, dekking zoekend
in de grachten, want het dorp spuwt ko
gels over de vlakte, en het vijandelijk ge
schut houdt al de toegangswegen onder
vuur.
't Is een lastig marcheeren, een kruipen,
een springen en zien laten vallen cm een
doortocht te zoeken tusschen de moord
dadige projektielen. Met de uniformen in
flarden, de voeten door de gescheurde
schoenen sleuren onze soldaten zich voert.
Om twee uur in den namiddag hebben
onze troepen en hun geallieerden toch
reeds de aangewezen punten bezet.
Men wacht op het sein van den storm.
Vroeg eindigt c'.e dag. Nevelen rijzen uit
de grachten en verbreiden zich over de
weiden. Daar s halt de k'aroen. Het sein
tot den aanval.
De zwarten spitsen de ooren als schich
tig wild en trillen over gansch hun ranke
gestalte. Ze springen op. Bchu:m ligc on;
hun mond waarin h<blanke mes glin
stert. Als een gv.f rolt de lirie vooruit.
Vreeselijke kreteu klinken. De tirailleurs
stormen in de ste j.opgrar.n der Du t-
schers die RiBikaot, c moeten crccei
gen maar an ;r-g op de vluch slaan
Toch zijn er die zich nog willen weren,
maar hun verzet duurt slechts enkele
stonden. Messen flikkeren en de sterven
den zien boven zich een visioen als van
duivels, wezens met grijzende tanden en
vurige cogen van Afrikanen.
Op 31 Oktober is de tegenaanval inet
succes bekroond.
Ramskapelle wordt weder doo- de Bel
gen en de Franscheq bezet en de frontlijn
is hersteld.
Nu maakt de overstroom.ing vooruit
gang. Be vijand is ingehouden en in de
twee volgende maanden van het jaar 1914
verstevigt zich het frcr.t van den IJzer.
DE DUITSCHE SIEGFRIEDLINIE
Zicht op een gedeelte der beruchte Siegfricdünie op de Westgrens in Duitschland,
met een speciaal versterkingssysteem op het achterplan, dat een ware hinderlaag
voor de stormwagens vormt.
llfljaHlBiafilS»IB9BZISS9££9SiaiSaiie3BZSaaaVSSB9SSBICSB3USfi
Ter gelegenheid van Allerheiligen en
Allerzielen, dagen van algemcene dooden-
lierdenking. zal de Crypt van den ljzer-
toren te Kaaskerke (Diksmuide) evenals
alle jaren, kosteloos toegankelijk zijn voor
iedereen op Dinsdag 1 en Woensdag 2
November alsook op Vrijdag 11 No
vember, herdenking van den Wapenstil
stand.
Dit jaar zal deze 20° herdenking van
der Wapenstilstand gepaard gaan inet de
onthulling van een gedenksteen aan den
geest der beroerde Septemberdagen van
dit jaar, tijdens dewelke de zucht naar
vrede en de nooit-meer-oorlogs-wil van de
volkeren zoo eensgezind tot uiting kwam.
Bij de onthulling van deze gedenksteen
ral de* Heer Germain Lefever, algemeen
voorzitter der V.O.S. en bestuurslid van
het Bedevaartcomité, namens de Ijzerbe
devaart het woord voeren.
De plechtigheid wordt ingeleid door eene
Herdenkingsmis in de kerk van Kaaskerke
te 10 uur, waarna optocht naar den Ijzer-
toren. waar te 11 uur de Wapenstilstand,
onder het luiden van «Nele» plechtig
herdacht wordt.
Onze menschen zijn terecht ongeduldig
geworden. Sommigen vragen zich af of er
wel ooit iets zal van terecht komen.
Wanneer het de werklieden betreft duurt
het soms geen 14 dagen om de wetsbepa
lingen te hunnen gunste toepasselijk te
maken.
In zake de kindervergocdingen aan den
middenstand duurt het welhaast 18 maan
den.
Is dat niet het princiep van twee ma
ten en twee gewichten»?
In het Staatsblad van 30 September 1938
is de lijst verschenen der bewilligde klas
sen.
Wanneer zullen de koninklijke besluiten
verschijnen?
Wij vernamen dat de parlementaire
commissies het onderzoek zullen aanvan-
gen.
Wij hopen Jat er den meest mogehjken
spoed zal aan den dag gelegd worden en
er een einde zal gesteld worden aan dezen
toestand opdat onze middenstanders die
altijd voor de anderen betalen, ook eens
rechtvaardige vergoeding voor eigen kin
deren zouden trekken.
VATIKAANSTAD
ZIJN HEILIGHEID DE PAL'S LAAKT
NOGMAALS DE HITLERIAANSCHE
KERKVERVOLGING
Bij de ontvangst van de leden van het
Archeologisch Kongres heeft Z. H. de Paus
een rede gehouden waarin hij opnieuw
en op d? strengste wijze de Kerkvervol
ging in Duitschland heeft gelaakt.
De kerkvervolgingen in Oastenrilk en
Duitschland. zei de Heilige Vader, worden
voortgezet met een zonderlinge stoutmoe
digheid. Zij worden met den dag ernstiger
en precieser, zooals ervan getuigen de
bewijzen die voor Ons liggen. Die vervol
gingen hebben den Paus diep ontroerd,
niet slechts als Vader van de Christen
heid, doch ook als mensch, die moet toe
zien hoe de menschelijke waardigheid
met de voeten wordt getreden, zooals Ju-
liaan de Geloofsverzaker en Judas dit
hebben gedaan.
De Paus heeft verzet aangeteekend te
gen de beschuldigingen die werden uit
gebracht tegen den Kardiaal van Wee-
nen.
Verder verklaarde hij: Het heden is
wat God wil dat het is. Ook de toekemst
berust in handen van God. De groote
dingen zijn in handen van God en niet
in hander. van de menschen.
De Paus heeft de hegemonie van Na
poleon III beleefd; die van Bismarck, die
wat meer was dan een keizer; die van
Wilhelm II, die den wereldoorlog begon
om daarna onttroond te worden.
Wij zien thans een nieuwe hegemonie
rijzen. Wij weten niet wat de Goddelijke
Voorzienigheid ons voorbereidt
Ten slotte weerlegde de H. Vader de
bewering als zou de Kerk aan politiek
doen.
FRANKRIJK
DE GRAAF VAN PARIJS LEGT
EEN VERKLARING AF OP
FRANSCHEN BODEM
Donderdag 20 Oktober 11. werden een
20-tal Parijsche journalisten uitgenoodigd
om op een hun tevoren onbekende plaats
buiten Parijs een verklaring te aanhooren
vanwege de Prins van Parijs, de Fransche
troonpretendent. Ter bestemming aange
komen werden zij ontvangen, niet door
de Gravin zooals zij hadden gedacht, maar
door den Prins van Parijs zelf, die van
uit Belg ié, waar hij in verbanning leeft,
per vliegtuig was gekomen.
De Prirs legde zijn verklaring af. Hierin
vraagt hij den Franschen de monarchie
te willen herstellen. Hij vroeg een sterke
rogeerlng voor Frankrijk en zegde te wil
len optreden als bondsvormer tusschen
alle Franschen.
Na lezing van zijn verklaring en enkele
oogenblikken onderhoud met de van hun
verbazing bekomen journalisten, vertrek
de Prins dan, weerom per vliegtuig, terug
naar België.
GEEN ONTBINDING
Thans wordt gemeld dat in Frankrijk
geen ontbinding van de wetgevende Ka
mers zal plaats hebben. Alleen de Regee
ring zelf zou grondige wijzigingen onder
gaan.
NAAR IRANSCH-DUITSCHE
TOENADERING
Hierover werd deze dagen nogal veel
gesproken en geschreven. Zekere bladen
beweerden zelf dat een nooit-meer-oorlog-
verklaring zou afgelegd worden tusschen
Frankrijk en Duitschland en zelfs dat
Hitier een niet-aanvalspakt aan Frankrijk
en Engeland zou voorstellen.
GEDEELTELIJKE VERKIEZINGEN
Gedeeltelijke verkiezingen werden ge
houden Zondag 11. in Frankrijk ter her
kiezing van 97 Senatoren. Deze worden
niet verkozen bij algemeen stemrecht,
maar door de leden der gemeentebesturen
en dergelijke.
De verkiezingen hebben een lichte ver
schuiving vertoond in de richting van de
gematigde partijen en van de partijen
van rechts. De Radikalen hebben het
meest verloren.
EEN REDE VAN
EERSTE-MINISTER ÜALADIER
Op het Kongres der Radikaal-Socialis-
ten, gehouden te Marseille, heeft Eerste-
Minister Daladier een belangrijke rede
gehouden.
Heer Daladier begon met het akkoord
van Munchen te verrechtvaardigen. Dit
akkoord was redelijk. Alleen de Kommu-
nisten hebben aangestuurd op oorlog. De
houding der Kommunistische Partij had
den oorlog kunnen doen uitbreken.
Frankrijk heeft nu weer vrede en is
vast ^besloten dien te bewaren. Frankrijk
wil overeenkomen met Italië en Duitsch
land. Akkoorden kunnen gesloten worden,
die den vrede zullen versterken.
De basis van de Fransche diplomatie
blijft de nauwe verstandhouding met En
geland. Die verstandhouding sluit echter
geen andere uit.
Frankrijk moet ock een einde maken
aan de vergissingen van het verleden. Een
nieuw tijdperk mOet worden ingeluid. Dit
kan slechts als het volk en de natie sterk
zijn.
De flnancieele tosstand is benard. Voor
1939 zijn de lasten 53 milliard hooger dan
de inkomsten. Er zijn 102 milliard lasten
voor den Staat tegenover een nationaal
bikomen van 220 milliard. Dit kan niet
blijven duren. De financies moeten her
steld worden.
De eerste vereisehte hisrvoor is de ver
hooging der voortbrengst; er moet ge
arbeid worden. De arbeiders mogen geen
gehoor meer geven aan de kommunisti
sche opruierij. De nationale plicht moet
door iedereen vervuld worden.
De 40-uren wet moet en zal binnen kort
aangepast worden aan de noodwendig
heden.
Ten slotte verklaarde Heer Daladier dat
vreemden zich niet mogen mengen in
Fransche aangelegenheden.
ITALIË
BEPERKING VAN DEN
VROl'WENARBEID
Bij decreet werd de vrouwenarbeid fel
beperkt. In openbaren en partikulieren
dienst mag voortaan maar voor een pro-
oent meer vrouwen in dienst genomen
worden. Waar minder dan tien bedienden
werken mag er geen enkele vrouw werk
zaam zijn. Uitzondering wordt gemaakt
voor familieleden, alsmede voor bedrijven
met specifiek voor vrcuwen geschikte ar
beid.
20.000 ITALIANEN NAAR LIBYE
20.000 Italianen zullen naar Libye over
gebracht worden, waar nieuwe dorpen
werden aangelegd en deze zullen bevol
ken. De Italiaansche bevolking van Libye
zal hierdoor met een slag verdubbeld zijn.
Anderzijds heeft de Fascistische Raad
besloten Libye als bestanddeel van het
Italiaansch grondgebied te aanschouwen,
dus als Europeesch gebied.
DUITSCHLAND
DE KERKVERVOLGING
De kerkvervolging in Duitschland houdt
aan.
Minister Goebtels hield ock een rede
tegen Kardinaal Innitzer.
Zondag 11. werd in al de kerken van
Weenen lezing gegeven van een schrijven
van Kardinaal Innitzer, waarin deze pro
test nanteekent tegen de verwijtsels hem
toegeslingerd.
In Oostenrijk werden intusschen alle
confessioneels scholen gesloten.
Alle recht op toezicht op het godsdienst
onderwijs werd aan de Kerk onttrokken
in het bisdom Salzburg. Tegenover Mgr
Waits, bisschop van Salzburg, voeren de
Nazi's een hetzecampagne. Aan het volk
werd verkaard; «Gil verdient een an
deren Bisschop dan deze Heer Sigismcr.d
Waltz, die te oud is om den nieuwen tijd
te begrijpen en niet oud genoeg om te
zwijgen
In de n Osservatore Romano», blad van
het Vatikaan. zijn een aantal Informaties
verschenen over Freiburg, om. over de
sluiting der Katholieke scholen, het be
schadigen van godsdienstige gebouwen te
Innsbruck, het bezetten met geweld van
het godsdienstig gesticht te Feldkirchen.
OUD-KANSELIER SCHUSCHNIGG
MOCHT DE BEGRAVING VAN
ZIJN VADER NIET BIJWONEN
De vader van den oud-bondskanselier
van Oostenrijk, Heer Schuschnigg. is ge
storven te Weenen. De militaire eer voor
den gewezen veldmaarschalk die den over
ledene was, werd geweigerd.
Oud-Kanselier Schuschnigg werd het
ook niet toegelaten de begrafenis bij te
wonen. Zijn vrouw, Gravin Vera Fugger,
was aanwezig op de plechtigheid,
PALESTINA
OUD-JERUSALEM DOOR DE
ENGELSCHEN GEZUIVERD
De Engelsche troepen hebben de oude
stad van Jerusalem gezuiverd van Ara
bische rebellen. De legeroveiheden zijn
zinnens zulks te doen over gansch het
gebied.
TCHEKO-SLOWAKIJE
DE GEBEURTENISSEN VOLGEN
ZICH OP
Tusschen Tcheko-Slowakije en Honga
rije is nog geen akkoord tot stand geko
men. Beide landen zijn akkoord om de
kwestie te laten 'bedisselen door een
scheidsgerecht van Duitschland, Polen en
Italië. Tcheko-Slowakije eischt dat Ru-
menië ook zou vertegenwoordigd zijn in
de aan te stellen kommissie.
Intusschen brengt deze kwestie veel re-
geeringsmceilij'kheden te Praag.
Polen en Hongarije, ten einde een ge
meenschappelijke grens te hebben, had
den het Ruthsensch gebied geëischt en
er geen deel van aan Rumenië aangebo
den. Koning Carol heeft dit van de hand
gewezen. Rumenië blijft liever een ge
meenschappelijke grens te behouden met
Tcheko-Slowakije dan met Polen en Hon
garije.
Tcheko-Slowakije zal, volgens een nieu
we grondwet, ook een nieuwen naam krij
gen, heel waarschijnlijk deze van Nieuw-
Slavië
Heer Eene.sj is naar Engeland afgereisd.
In Slowakije zal het partijenstelsel ver
dwijnen. Dit land wordt een Kristelijken
Staat en zal het corporatief stelsel in
voeren.
Polen heeft nog enkele gemeenten ge
kregen en er werd afgezien van verdere
volksstemminge n
Duitschland heeft ook enkele gemeen
ten teruggeschenken aan Tchecko-Slo-
wakije.
Te Praag werden alle vrijmetselaars
loges ontbonden.
ENGELAND
DE HERTOG VAN KENT WORDT
GOUVERNEUR VAN AUSTRALIË
De Hertog van Kent, broeder van den
Koning van Engeland, werd benoemd tot
Gouverneur-Generaal van Australië. Hij
zal met gansch zijn gezin naar Australië
gaan wenen.
yÜJCfi. Jrt i5O.O0O.0C0
Na het interessante onderhoud bij den
Waterschout, nam Mijnheer Vandenber-
ghe afscheid; de uitgave van zijn Vis-
scherijblad eischte hem op.
De marconist Vandevelde zou nog even
bij me blijven. Hij zou me nog inderhaast
een goedecafé aanwijzen, waar vis-
schers regelmatig kwamen, en waar ik
nog eens stevig tn goedkoop aan wal kon
dlneeren.
Wij hoefden niet ver te loopen: slechts
een paar honderd meter. Nog minder zelfs.
Het was een gewone café; ervoor stond
een visschersvrci w, achter een toonbank-
je, kreeften en garnalen te verkoopen.
Een portie versche kreeften, meneire?
Dank u!
Er zat gsen kiant in de gansche café:
de bazin zat er op d'r eentje, achter 'n
tafeltje, garnalen te pellen.
'n Wederzijdsche hoofdknik: kort maar
familiair.
We namen plaats.
De bazin stond recht en kwam naar
ons toe.
Wat gaat de kempagnie drinken?
Zij vroeg het, de handen op de heupen,
ons strak aankijkende.
Wat mag ik u aanbieden?
Wat drinkt u?
Voor mi, 'n kleintje! zei de Mar
conist.
De bazin ver-oerde niet: ze keek me
doorvorschend vlak in de oog en.
Ook 'n kleintje! zei ik, en dacht dat
het één of andere mlddag-aperttlef gold.
Maar ik was mis
Korten? vroeg de bazin aan den
marconist.
Deze knikte bevestigend: de oogen even
dicht knijpend. A!s wou hij zeggen: «Geen
gevaar! Kom er maar mee te voorschijn!».
De handen van de heupen, een ver-
milderden blik, een halven draai, de ba
zin slofte weg en verdween achter een
gangdeur.
Zijn ze hier niet benauwd om al
cohol te bedienen?
Waarom?
Het is toch wettelijk verboden; en
er staan toch zware straffen op voor de
overtredsrs. Ook sluiting van de café,
meen ik?...
Allemaal zeeverwetten! Te Oostende
en overal in 't land, vegen de cafébazen
er vierkantig hun voeten aan. Kontrool,
streng optreden, bedreiging met hooge
geldboeten, 't sluiten van de café, ge
vangenisstraf... niets kan 't alcohol ge
bruik stopzetten. Vooral de visschers blij
ven hun branderijs voor keel en maag op-
eischen. Zoo sprak de marconist.
Sloffende stappen in den gang, de gang
deur werd open geduwd, de bazin kwam
naar ons toe met twee breede doch on
diepe wijnglaasjes in d'r handen. De
glaasjes werden voor ons neergezet met
een gewoon en eenvoudig «Asjeblief!» en
Dank u!
Prosit!
We drenken genever, ongegeneerd, on
bekommerd als bevonden wij ons op
Franschen bodem, waar het alcoholver-
bruik in cafés tosgelaten is.
We dronken één glaasje, twee glaasjes,
andere vi;*chers kwamen binnen, we
dronken een derde glaasje... en meteen
had ik de overtuiging dat inderdaad, voor
de visschers de acoholwet niet bestond,
dat voor de visschers het alcoholgebruik
behoort tot de algemeens voorbereidingen
tot afscheid van het vaste land.
De visschers hebben bitter weinig
ontspanning in hun leven! verzekerde de
marconist me terloops, en hij veegde er
ter overtuiging bij: Dat zult ge nu eens
persoonlijk kunnen bestatigen, persoonlijk
kunnen ondervinden. Zoolang ze op 't wa
ter zwalken hebben ze niet het minste
oomfort, niet de minste ontspanning, zelfs
niet de noodige rust! Dan valt er steeds
te werkente zwoegen, te vechten soms
met de geweldige natuurelementen. Voor
al wij, de IJsland vaarders, wij blijven
steeds minst ens drie weken i an huisdrie
weken verwijderd van vrouw en kinderen,
van vrienden en familie, van een rustig
huizelijk leven. Als het 's avonds vijf, zes
uur is en dat op 't vaste land bijna alle
man gedaan heeft met werken, op zijn
duizend gemakskens naar huis wandelt,
thuis rustig 'kan soupeeren, en dan hon-
derde mogelijkheden heeft om den avond
aangenaam door te brengen... dan gaat
't werk van den visscher onvermoeid door; I
dan is een visscher nooit zeker van een
korte nachtrust. Want is v vbch, dan
wordt er dag en nacht doorgevlscht, veer
tig, vijftig uren aan één stuk door, om
dan in de gauwte een drietal uurtjes te
slapen, en dan weer opnieuw veertig a
vijftig urer. te slabsuren. Is er mist of
storm.', dan valt er in 't geheel niet aan
slapen, aan rusten te denken.
Dat duurt drie, vier weken aan één
stuk. Zelfs 's Zondags hebben wij geen
vijf minuten speciale verpoozing. Op zee
zijn voor ons al de dagen en nachten
eender: trachten zooveel visch mogelijk
op te halen! Visch!... Visch!... Altijd
visch!...
Als wij dan terug aan wal komen, na
vier weken zwalken soms, doodmoe, dan
komt heel ons menschenlijf tot ontwaken.
Dan voelen wij me als wie ook wat een
vrouw, wat kinderen in 't leven betee-
kenen. Wat een zaligheid een stevige om
helzing, flinke zoenen van beminden ge
ven. Wat teeders we misten gedurende al
die vele dagen afwezigheid. Wat veels is
er te zien aan val.
Wij zijn tusschen twee reizen in, slechts
een paar daagjes aan wal. In die twee
daagjes echter moet een heelen hoop din-
Drink, drink, broederlein drink!
Schenk toch de glazen eens vol.
Drink, drink, broederlein drink!
Leve het bier en de lol.
Neem er nog eentje en dan nog een paar."
Zonder het biertje is 't leven niets waard/1
(Beiersch Lied.)
gen gedaan worden. Allereerst de groote
wasch van ons heele lichaam, want op een
vischbak bestaat daar weinig gelegenheid
toe. Dan een goede brok eten, rustig, met
'n kleinen op den schoot, en de vrcuw
dicht bij u... ondertusechen vertellen van
de reize, vragen wat er aan wal zooal ge
beurd is. Dan 't bed in, om eens tien,
twaalf, vijftien uren aan één stuk door
te slapen, en al de spieren en peezen van
t heele lichaam tot kalmte te brengen.
Slapen!... slapen aan wal! We kunnen
er niet van uit! Wij hebben dien langen
slaap noodig! Ons heele lijf eischt hem
op! 't Is de reserve rust opdoen, om eenige
uren later reerds weer drie tot vier weken
onafgebroken ts zwoegen!
Maar wij willen ook eens uit: eens met
de familie, maar cok eens alleen! We wil
len kameraden van andere vischbakken
zien, hen de handen schudden, hen tegen
de schouders stcoten. We willen de vlam
in him oogen zien, de klank van hun stem
hooren, de geur van hun heele wezen
opsnuiven! We ontmoeten ze in onze vis-
scherscafés, waar ce orgels tintangelen,
waar pootige meiden helder lachen en
tintelend zingen. Schol! We trakteeren!
We krijgen glaasjes! We rooken als Tur
ken! We gaan op in 't relaas van onze
wederwaardigheden! Ds kriebel kemt in
ons bloed! We dansen! Alles draait om
ons heen! We vergeten al onze kommer
nissen en zorgen! Wij gaan op in leute
en 't plezier!
Alcohol!... Tabak!... Zware dampen!
Zwoele lucht! We kunnen er niet tegen!
't Bevangt ons! Het maakt ons stom
dronken! .Zitk!
Met een stuk in onze voeten waggelen
we naar huis. De vrouw sakkert. Niet uit
kwaadheid! Uit medelijden met or.s dom
pelaarsleven, dat wij even poogden te ont
vluchten, te vergeten.
't Bed in. Een nieuwen trok van twaalf
a vijftien uur. Opstaan met een zwaren
kop! Dat laatste dagje vóór de afvaart
weer op zijn positieven komen, thuis 't
eene en 't ar.dere arrangeeren. Naar de
vlschmijn gaan en er vernerren voor hoe
veel onze vangst gemijnd wordt. Uitreke
nen hoeveel prooentgeld we zullen ont
vangen. Naar de reederij gaan om ons
loon. Op gemakske met de maten nog
een paar borrels pakken. Nog een tournee
geven! Nog proflteeren van vier, vijf tour
nees die de maten geven. Den zieken kop
weer duizelig voelen worden.
Muziek
Anderen helderen lach!
Andere tintelende oogen!
Nieuw leven!
Nieuwe bedwelming!
Schol! De glazen tikken! De dikke cl-
garetten- en sigarenrook prikt in de
oogen! Zuren drank walmt uit de magen
op.
Alles draait voor de cogen, op 't kling-
klangertg orgelspel!
Draaien!... Draaien!. Zweeten! Snak
kend naar adem op een stoel neervallen.
Dan denken dat het hoog tijd is dat
we naar huis gaan!... Dat v;e moe zijn!
Dat wij ons bed noodig hebben! Dat d#
onzen op geld wachten, om al den tijd da*1
wij weer op 't water zullen zijn, te kun!
nen brood en vleesch koopen, te kunnen
wonen, zich te kunnen kleeden... te kunJ
nen leven.
Leven!...
Op zee werken we ons kapot om aan dat
leven niet te denken! Aan wal drinken'
we ons kapot om dat leven zoo weinlj
mogelijk nuchter te beleven!
Dat is de doorsnee-visscher!
De marconist zweeg! Op straat tin*
tankte de tram voorbij!
Wij rookten een cigaret.
Wij h arden den regelma.igen tiktak
van de hangklok.
Tiktak! Tiktak! Tiktak! klonk het..,
almaardoor in ééne regelmaat.
Half één! zei ik, om de stilte te bre
ken, om niets te n.oeten antwoorden op
de zeer gloedvolle en wonder gevoelige
rede van den anders stillen marconist.
Hij keek naar zijn eigen uur, en knikte
instemmend:
Half één!... Ik moet op zijn laatst
te één uur thuis zijn!
Nieuwe stilte!
Wondere atmosfeer! Intuïtief voelde ik
dat hij niet tot de door hem afgeschilder
de doorsnee-visschers behoort! Dat hij
hooger staat! Dat als hij mij verteld»
"«Wij zuipen! Wij dansen! Wij
werken ons aan wal en op zee kapot om.
het leven niet te bepeinzen. dien wij
eigenlijk «zij!... de anderen» meest zijn!
Ik besefte duidelijk dat hij een diep den
ker is, met for-,chen kijk op het leven,
vooral op het leven van het Vlaamsche
visschersvolk! Dat hij zijn groote genoe
gen, zijn zich-zelf vergeten, zijn geluk,
vindt bij de zijnen: zijn vrouw, zijn twee
kinderen
Hij dronk zijn glaasje in trage teug
leeg, stootte hét tikkend op het tafel
blad: vier-vijfmaal. De bazin kwam af
rekenen. Wij betaalden samen.
Kan meneer hier dineeren?
Zeke»Wat wenscht u meneer?
Weinig vet! Want hij vertrekt met
ons dezen namiddag naar ITsland! licht
te de marconist de bazin in.
Het menu werd opgemaakt: over een
half uur zou het klaar zijn.
Of ik reeds een en andere bijspijs ge-
k"chl, had. om op reis mede te r.emen?
vroeg ze nog.
Nee!...
Zij zou zorgen voor 24 eieren, een stuk
spek, een eir.d saucisson, een paar pakken
Cöte d'ormelk-chocolade, een paar
flesschen prima genever en een vijftig
pakjes Davros-sigaretten.
Intus "hen kon ik nog even de stad iti-
loopen.
De marconist nam afscheid van in:f
Tot straks! zei hij. Te trie uur moet
u op de Tweede Tettebrug zijn bi] d»
0.163.
JEF VAN WIJNSBERGHE.
Nadruk verboden.
Wc-rdt vervolg!
HET WATERSCHOUTGEBOUW TE OOSTENDE.
ENGELSCHE KRIJGSGEVANGENEN UIT SPANJE
TERUGGEKEERD
Veertig Engelsche vrijwilligers van de internationale brigade die door de troepen
van Franco werden gevangen genomen, werden in ruil van eenzelfde aantal lta-
liaamche krijgsgevangenen, te Barcelona uit de nationalistische concentratiekam
pen ontslagen. Op onze foto bemerkt men een aantal dezer vrijgelaten vrijwilli
gers dien naar Engeland zijn teruggekeerd, bij bun aankomst in het Victoria-station
te Londen.
iBBEBXiiaaiiiiaiiaaiiasiiggazaiisaiaBiGiixaaaiaaaiflsaüSfli
b'j groot en klein, snel en radicaal. Groote doos S frank. In alle Apotlteken.
NOVEMBER-DECEMBER zijn de beste
maanden om de graslanden een flinke
Potaschbemesting toe te dienen. Hoe
veelheden van 800 tot 1200 kgr. Syl-
vin'iet-Kaïniet 14 of 300 tot 400 kgr.
Chloorpotasch per hectare zullen uwe
weilanden winstgevend maken.
RADIOS, PHONOS en PLATEN bij
J. Deibaere, GasthuLstr- 30, Poperinge.
INDEX-CIJFER
MET 5 PUNTEN GESTEGEN
Het index-cijfer, zooals liet werd vast
gesteld op 15 Oktober, beloopt tot 769
pui. en voor liet rijk, tegen 764 punten
voor de vorice maand.
DE KONING 37 JAAR
De volger.de weck wordt Koning Leo
pold 37 jaar oud. Onze Vorst werd gebo
ren te Brussel op 3 November 1901, in
het Paleis van de Wetenschapstraat, toe-
behoorende aan den Markies d'Assche.
Vrijdag 4 November is de verjaardag
van liet burgerlijk huwelijk van Prins
Leopold, Hertog van Brabant, met Prin
ses Astrid. te Stockholm en 10 November
de verjaardag van liet kerkelijke huwelijk
te Brussel.
taSSK93S:3E?SSiaSUai5BE£sISBa:BBM
P.reed en groot en diep en wijd
Deint de zee met zang der doodl
Heidendom met haat en nijd!
Zielen kermen steeds in nood!
'k Hoor de roepstem van den Heer!..,
«Mij geschiede naar uw woord!»
'k Leg mijn jeugd voor Jezus neer,
Zijn stem heeft mijn hert bekoord!
Vaarwel! Vader, Moeder, Land,
Huis cu Kerk!... Mijn herte bloedt!...
Volk en Vlaandren, heilig pand!
'k Breng 'n offer! Vaarwel!... 't Moet!
Beselare, Missiezondag '38. GEO.
BUjflEHZE
Maandag 11. is Van Tourhoudt, de moor
denaar van Rekkem, verschenen voor de
boetstraffelijke rechtbank te Kortrljk,
wegens zedenfeiten gepleegd met de min
derjarige Yvonne Deprez, en voor dezes
ontvoering.
Het debat ging door met gesloten deu
ren.
De zitting werd gekenmerkt door Inci
denten verwekt door de drie verdedigers
van den beschuldigde. De rechtbank zal
aanstaande week vonnis vellen.
Van nu af reeds heeft de verdediging
verzet en beroep aangeteekend wegens ju
ridische fouten. Alles laat voorzien dat
deze zedenzaak nog lang zal aanslepen en
dat Beroeps- en Verbrekingshoven nog
zullen mee te-praten hebben in dit geding.
iBssaia9BaiXB»BBaflB9BaHaisH
ACHTTIEN DOODEN
Een verkeersvliegtuig van de Australi
sche lijn Adelaide-Melbourne is te pletter
gestuikt toen het 'bijna ter bestemming
was. Al de inzittenden, 4 leden der be
manning en 14 passagiers, verongelukten.
Zeven van de ongelukkigen werden tij
dens den val uit het toestel geslingerd en
de overigen werden verbrand in de ka
juit van het toestel,
EEN GELUKKIG INITIATIEF
TEN VOORDEELE VAN DE
BELGISCHE UITVINDERS
EN AMBACHTSLIEDEN.
Den 9 November a.s. wordt in liet mid
denpunt van Brussel, in liet Belgisch
Lluis de Broeckèreplaats, 40, alwaar rui
me zalen ter beschikking staan, eene ten
toonstelling van uitvindingen ingericht.
De Belgische uitvinders en ambachts
lieden genieten het bijzonder voordcel dat
hunne deelname geheel kosteloos is. Al
leen voor uitvindingen, die reeds uitgebaat
worden, zal voor een deel in de kosten
moeten worden tusschen gekomen.
Het bestuur heeft ook besloten, gedu
rende deze tentoonstelling eene reek»
prijskampen en voordrachten in te rich
ten. De twee volgende onderwerpen staan
reeds op het programma
Hoe een uitvindingsbrevet verkocht
wordt» door Jacques Gevers, en «Den
Verkoop van brevetten begunstigd door do
Opzoeking der voorbekendhedendoor
Vincent Gevers.
Bij de prijskampen zullen belangrijk#
premiën en medailles worden toegekend.
Voor alle verdere inlichting zich te wen»
den tot het «Belgisch Huis», de Broeckère»
plaats, 40, Brussel, of tot J. Gevers, Aal«
moezeniersstraat, 70, Antwerpen. Aangea
zien het aantal plaatsen beperkt is, is hel
aan te raden zonder verwijl in te schrijven!)
IBlBBBBaBBBBBBBBiaBBBBBBBB»
WAT NOEMT MEN oen normale weide-,
bemesting? Dosissen van 800 tot 120#j
kgr. Sylviniet-Kaïniet 14% welke ook
kan vervangen worden door 300 tok
400 kgr. Chloorpotasch per ha.
IBIBBIBBBBIBBBBBBflBBBBaBBBBBHflBB4BBBaiBBBBSa»IBBa»BflHaaM
verdwijnen door de huidzuiverende, huidvoedende eq huidverfraaiende kracht die Purpl iq hooge mate bezit, Tube 12 fr. Dooj 7,50 fr. eu 4 fr. In alle ApotJietót*
WE NADEREN ALLERZIELENDAG
