"t" Bij het Afsterven van Heer Dr Henri Brutsaert
Bij het Afsterven
van Heer ALFONS VERFAILLIE
Van beschaamde Liberalen
en hun "Zedelijke overwinning"
te Poperinge
automobilisten
Echtgenoot van Mevrouw Marie-Josephine De Baets
DE LIBERALE WERKZAAM
HEID IN WEST-VLAANDEREN
M. MISSIAEN
EN DE NEDERLAAG
DER SOCIALISTEN
GEMEENTEVERKIEZINGEN
ALLERHANDE
Geboren te Poperinge op 19 Oogst 1868, en er godvruchtig in den Heer ontslapen op 16 October 1938,
voorzien van de HH. Sakramenten der Stervenden.
t HEER Dr HENRI BRUTSAERT
Geneesheer;
Officier in de Leopoldsorde;
Officier in de Koninklijke Orde
van den Leeuw
Officier in de Kroonorde
Officier van het Openhaar Onderwijs
in Frankrijk;
Vereerd methet Burgerkruis van 1* Klas
1914-1918; de Bijzondere Landbouwdeco-
ratie; het Gouden Kereteeken van het
Nationaal Werk ter Bestrijding der Te
ring; Medalie van het Nationaal Herstel;
Gewezen Hoog-Koninklijke Kommissaris;
Ondervoorzitter van de Vereeniging der
Geneesheeren Oud-Studenten
der Leuvensche Hoogeschool;
Gewezen Voorzitter van den Provincieraad
van Westvlaanderen
Oud-Volks vertegenwoordiger
Katholiek Gemeenteraadslid;
Lid van den Hoogen Kolonialen
Gezondheidsraad
Lid van den Beheerraad van het Prins
Leopold Instituut voor Tropische
Geneeskunde
I'.erelid der Vereeniging van
Geestesgeneeskunde
Voorzitter van de Provinciale Commissie
van het Gemeene Fonds van
Westvlaanderen
Voorzitter van de Commissie voor het
Fonds der Meestbegaafden van het
Arrondissement leper;
Voorzitter van het Geneeskundig
Genootschap voor leper
Voorzitter van de Kerkfabriek van St Jan
Voorzitter van den Beheerraad van het
Sanatorium c De Lovie
Eere-Voorzitter van den Boerenbond van
Poperinge
Eere-Voorzitter van het U\-ynverbond,
gewest Popcruuv
Lid van het Nationaal <L voor
Hop;
Onder-Voorzitter van het Daudsfonds
te Poperinge,
Lid van alle Godvruchtige (it; oc. .-whappen.
Zondagmorgen 16 Oktober liep de droeve
mare door stad: Dr Brutsaert is overleden.
Heer Dr Brutsaert was geboren te Po
peringe op 19 Oogst 1868, uit ec.i vroom
kristen landbouwersgezin.
Zijn jeugd bracht hij tv.; te Watou,
waar zijn vader Burgemeeaj..c vvas. In
het College te Poperinge deed hij schitte
rende studies en kwam cr als laureaat uit
Rethorika in 1888.
Na met alle onderscheiding rijn diploma
van Geneesheer op de Katholieke Hooge
school te Leuven te hebben bekomen,
kwam hij naar Watou terug, waar hij vele
jaren als bekwaam Geneesheer verbleef.
Kort vóór den oorlog werd hij naar leper
geroepen als Geneesheer in het Vrouwe
lijk Geesteskrankengesticht en vertrok
van daar als Geneesheer-vrijwilliger naar
Brussel, bij het uitbreken van den wereld
oorlog 1914-1918.
Na den oorlog kwam hij naar Pope
ringe en van daar ging zijn katholiek-po
litiek leven uit.
Als Katholiek Volksvertegenwoordiger
en als Katholiek Gemeenteraadslid stond
hij jaren ten dienste der Partij en ten
dienste der bevolking.
Werken was zijn leven, en dit bewijzen
de talrijke ambten die D' Brutsaert be
kleedde, ambten die geen eere-posten .va
ren, maar wel harde werkersposten.
Als HoogkoninkliKommissaris bracht
hij er veel toe bij tot spoedigen herop
bouw en herleving onaer streek.
Het Sanatorium De Lovie A omzeg
gens zijn kind. Hoeveel leed werd daar
reeds verholpen?
Steeds stond hij iedereen met raad en
daad ter hulp.
Bet laatste jaar echter zagen we Heer
D1 Brutsaert verminderen. Een pijnlijke
ziekte ondermijnde hem. Ten volle bewust
over zijn gezondheidstoestand, is hij ge
storven als echt kristen.
Zijn leven gaf hij 'voor zijn Vlaamsche
volk. Zijn volk zal voor hem bidden.
De Plechtige Lijkdienst had plaats op
Donderdag 20 Oktober, te 11 uur, in Sint
Janskerk.
Een greote menigte vrienden had er aan
gehouden deze rouwplechtigheid bij te
wonen om te bidden tot ziellafenls van
den duurbare Overleden en hem een
laatste hulde te brengen.
Aan het sterfhuis werden twee lijkreden
uitgesproken: eerst door Heer Emiel De-
keirsgieter, in naam van den Kerkraad
van St Jan; dan door Heer Jozef Vanden-
borghe, van Roeselare, in naam van den
Beheerraad van het Sanatorium De
Lovie
Traag en treurig trok de lijkstoet door
de straten: de Katholieke Harmonie «Ste
Ceciliavoorop, gevolgd door talrijke
rouwkronen, een honderdtal kostgangers
Van het Sanatorium, en het Geneeskun
dig Korps van het Arrondissement.
Nevens de lijkbaar stapten: Heer J.
Var.dooien, Burgemeester van Poperinge;
Heer Dr Ch. De Wulf, Afgevaardigde van
t Geneeskundig Genootschap voor leper;
Heer Em. Desmytter, als Katholiek Ge
meenteraadslid van Poperinge; Heer D'
Sierens, Geneesheer op het Sanatorium
De Lovie».
In den rouwstoet merkten wij op: Zijn
Exc. Gouverneur Baels, vergezeld van de
Heeren Vandenberghe, Vermeulen, Besten
dige Afgevaardigden, en Lommez, Griffier
van het Provinciaal Bestuur. Verder merk
ten we nog: Heer Verwilghen. Bestuurder
aan het Ministerie; de Heeren Schepenen
Bossaert en Vancayzeele van Poperinge;
Heer Missiaen, Volksvertegenwoordiger;
Heer Clinckemaillie, Arrondissements-
Kcnissaris; Heer Simoens, Landbouw-
Ingc. ietir; de Heeren Burgemeester en
Schepen..i van alle omliggende gemeen
ten en talrijke andere vooraanstaande
personaliteiten uit de streek.
Onder de offerande werden rouwgedach-
tenissen uitgedeeld met foto van Heer
Brutsaert en overtalrijk was het getal fa
milieleden, vrienden en kennissen die ten
offer gingen.
Op het kerkhof werden nog twee lijkre
den uitgesproken; door Heer D' D'Hondt
van Wervik, in naam van het Geneeskun
dig Genootschap van leper; door Heer
Valère Sansen, in naam der Katholieke
Gemeenteraadsleden en Davldsfonds van
Poperinge.
LIJKREDE
uitgesproken door H. Emiel DEKEIRS-
GIETER. in naam der Kerkfabriek van
Sint Jan.
Diepbeproefde Familie,
Geachte Omstaanders.
Iaat mtj toe hier in naam der leden
van de Kerkfabriek Sint Jan een laatsten
groet te brengen aan onzen overleden
Voorzitter. Heer D' Brutsaert. In D' Brut
saert vond de Kerkfabriek van Sint Jan
altijd een wijzien raadsman, een machti
gen steun, een grooten werker.
Wanneer de oorlogsellende gekomen is
en onze stad met puir.en bedekt werd.
dan bleef onze prachtige Sint Jans Kerk
ook niet gespaard. Zij bloedde uit vele
wonden en het is met aandoening en
droefheid dat wij ons herinneren hoe
schamel, hce armzalig zij was over twin
tig jaar.
Dan was goeden raad kostelijk. Ook
hebben wij niet tevergeefs aangeklopt als
wij D' Brutsaert vroegen cms te willen
helpen. En later vooral wanneer D' Brut
saert onzen betreurden Voorzitter, Dr
Henri Dewulf opvolgde, dan hebben wij
gevoeld en ondervonden welke stoere
werkkracht van hem uitging.
Het is met een gevoel van hoogachting
en dankbaarheid, dat wij thans bij dit
laatste vaarwel hulde brengen aan de
nagedachtenis van onzen diepbetreurden
Voorzitter.
Wii twijfelen er niet aan of de Heer
zal onzen Voorzitter rijkelijk belocmen
omdat hij zoo bezorgd was voor het huis
van God en omdat, al wat de Kerk aan
ging, hem zoo nauw ter herte lag.
WIJ bieden oerbiediglijk onze deelne
ming in de d.'epe rouw die Mevrouw, de
Kinderen en de Familie treft en wij ho
pen dat God htm de nocdige sterkte zal
geven om deze beproeving verdienstelijk
te verdragen.
LIJKREDE
uitgesproken door H. Jozef VANDEN
BERGHE, Bestendig Afgevaardigde, in
naam van den Beheerraad van het
Sanatorium Dc Lovie
Diepbeproefde Familie,
Daar zijn lijkreden die men opstelt uit
plicht, andfte die men maakt en uit plicht
maar ook uit de volheid des gemoeds.
Mijn treurklacht om den dood van Heer
Dr Brutsaert werd geschreven uit die
volheid, uit zielbehoefte cmden trocs-
tenden weergalm eener persoonlijke diepe
vriendschap na te luisteren en ook om de
velen te stichten die Hem genegen waren
of ten minste kenden.
Het is als medebeheerder van het Sa
natorium i' St Idesbald dat ik optreden
moet en mijne Collega's dezer Inrichting
zullen wel willen aannemen dat ik den
blik wat verruime over gansch de per
soonlijkheid van den afgestorvene, zoo
veel te meer de gansche persoonlijkheid
het heerlijk dóórvoeren zijner zending in
het Sanatorium mogelijk maakte of ver
gemakkelijkte.
Ik waardeerde het verstand van Dr Brut
saert, ik beminde zijn hart, zijn verstand!
Ik zal het gezond noemen, open en ge
schoold.
Het gezond verstand had hij, naast
Gods schepping, aan het ouderlijke huis,
aan het stille dieps lar.dsleven te danken.
De zwijgende dorpskerk, de ernstige
dorpsschool, de afgezonderde landbouw-
woning, vaders woord en daad die eene
■belangrijke uitbating te beheeren en daar
bij de menschen te besturen had, moe
ders sterke toewijding en liefde, dit alles
maakte van zijn kindsheid de heldere
dageraad van eenen schoonen levensdag,
vol klaarheid en waarheid met gezonden
zin gezien. Zijne jeugdepvoeding kwam
dezen eersten echten, praktischen geest
nog uitdiepen en maakte van den student
Brutsaert de blijde belofte belofte die
vlug werkelijkheid werd dat hij, als
dokter en openbaar man den mensch en
de menschen goed doen zou en met ge
zond verstand leiden en helpen langs ge
zonde wegen.
Ik zeg ook een open verstand en deze
gave wil ik als volgt bepalen: een geest
die openstaat om vlug en geijkt juist
alle woorden en wenken van anderen op
t>e vatten en zich eigen te maken, een
geest die openstaat cm zelf cp te vatten,
zelf te ontwerpen, zelf uit te werken. Deze
vlugheid, dit geijkt-zijn in het begrijpen
en het zelf-opvatten bezat D' Erutsaert
in eene overvloedige maat en daarin lag
voor een ruim deel de bron van zijn vcor-
aanstaand-rijn in denken en deen. van
zijn slagen in ondernemingen .vaarvcor
vele anderen terugdeinsden.
Zijn verstand was ook geschoold, het
is te zeggen geordend en uitgebeiteld op
het model der oudheid en verrijkt daarbij
met nieuwere wetenschap, een rijke men
geling van schoonheidszin en bevoegdheid
die hem voornaamheid gaven, intellectueel
nut en genot voor hemzelf en voor an
deren.
Deze drievoudige bloeiende geeot:sver-
takking hielp er machtig toe mede om
van Dr Brutsaert te maken: een schitte
rend student, een bekwaam dokter, een
beslagen gespecialiseerde vcor geestes-
kranken, een fijne p:n, een wijze mond,
een opefroaar man voor Stad. Provincie
cn Land die, lijk alle grcctsren. meer zal
geschat worden na zijn heengaan dan
gedurende zijn leven, een goed Lanwri-
taan eindelijk ln het Gemeenfonds en het
Sanatorium St Idesbald dat hij met
zijn betreurden vriend, den Heer Eek-ert,
zóó heerlijk opschrikte, geriefde en uit
breidde on tot een zegen liet uitgroeien
voor zooveel naar gezondheid-hunkerende
lichamen en soms droevig-gestemde har
ten.
Ik zegde dat ik zijn verstand waardeer
de en zijn hart beminde en dit hart was
beminnenswaardig.
Ik weet het, dat kon soms anders schij
nen te zijn; het verstrooid-groeten van
een napeinzend, veel aangesproken man;
het kordaat antwoorden onmogelijk
als men inziet dat een verzoek geen gevolg
kon hebber, hst te durven verec.lllen
van mecnin ..i mer. overtuigd is iets
recht vóór \t lieoben; het krachtdadig
handhaven ecnex ingenomen ju.ct-ven
den stelling; hei, alléén-werken soms om
dat de werkdrift zóo onstuimig is, dit alles
kan een mensch ar.deia vóórstsllui dan
hij wezenlijk is en onjuist doen beoar-
deelen. Dit is het lot van veel menschen
die vóóraangaan en handelen moeten!
Welnu alwie D' Brutsaert van nabij kende
en diep schouwen mocht in zijn ziel zal
niet enkel goedheid en schoonheid in
haar hebben ontdekt, maar gesticht ge
weest zijn, beter gemaakt door het voelen
van veel zedelijken adel met weinig aan
stelling.
Als ik, om enkel van zijn openbaar le
ven te spreken, rijh optreden in d«n
Gouwraad herdenk; zijn tusschenkomst
in het Parlement, inzonder de verslag
gever van het 'probleem der Volksgezond
heid en dit vtn het Koloniaal bescha
vingswerk; als ik mi] zijn heropbouws
zending herinner na den oorlog, zijn lief
derijke zorg "an eiken dag in het Sana
torium dat hij stichtte, de offergave van
hem zelf met één woord voor de belangen
en het geluk van zijne medem'uschen,
dan zeg ik diep-gemeend: Hij was de
goede dienaar die de talenten, hem ge
schonken, vermenigvuldigde en thans met
de vruchten van zijn arbeid gerust mag
verschijnen voor Hem die de gaven toe
bedeelde.
Gelukkig is de Echtgenoot*- van zulk
een man die, i tast zijne sociale zending,
met dit hart j diep zijn haardstede be
minde! Gelukk'g rijn diens kinderen die
immer in vaders leven een, leerboek zullen
vinden van plicht, toewijding en ouder
lijke bezorgdheid.
Ik wil dit rouwbeklag sluiten met een
beschouwing die een zijner naaribestaan-
den mil maakte; Het meer vereenzaamd
leven der laatste jaren, de stille avond
zijner dagen zal wel de blijde gel eg~n held
geweest ziln die God aan de werkdrift!te
zielen geeft om, de IJdelheid van alles in
ziende, nog dichter bij Hem te gaan in
het vooruitzicht der uiterste en eeuwige
ontmoeting. Dit zal wel zoo geweest zijn!
Ik die, den Donderdag avond toen hij den
Vrijdag middag onbewust werd van het
leven, hem zien, hem hooren mocht in
een laatste opflakkering van geesteshel-
derheid en gemoedeli'kheid. heb den in
druk dat deze naastbestaande waarheid
sprak!
Mocht Doctor Brutsaert thans genieten
van de volheid der glorie beloofd aan him
die het Geloof getrouw blijven en het lij
den heelen der menschen!
LIJKREDE
uitgesproken door H. Dr D'HONDT van
Wervik, in naam van het Geneeskun
dig Genootschap van het Arrondisse
ment.
Als studiemakker aan de Hoogeschool
van Leuven, als oude vriend van de fa
milie, als eerevoorzitter van het Genees
heeren verbond van het Iepersche, ben ik
verplicht een laatste woord van hulde en
vaarwel tot den overledene te richten.
Dokter Brutsaert onthoofdt een trio
van getrouwe vrienden, dat in Leuven
over vijfjaar ontstond en sedert dien
voortgezet wierd dank aan regelmatige
bijeenkomsten, die familiebetrekkingen
geleken.
Zulk een vriend verliezen doet pijn en
doet nadenken. Zulk een vriend vervangen
is niet meer mogelijk. Tijd, gelegenheid
en lust ontbreken om nieuwe banden zoo
nauw toe te halen. Er blijft ons een troost,
zulke vrienden sterven niet, zij blijven
leven in het geheugen, zij blijven leven,
spreken en deugd doen. Vele aangename
herinneringen zijn ons bijgebleven, zullen
later met smaak herdacht en besproken
worden; onder meer persoonlijke opvat
tingen, eigenaardige uitdrukkingen, waar
Vader Lauwers, een eerste penne van
zei: ik zou willen kunnen schrijven lijk
Brutsaert
Enkele maanden geleden ontving ik het
bezoek van M. en van Mevr. Brutsaert.
Naar gewoonte was het feest in mijn huis
en in mijn hert, maar voor de eerste maal
trof ik weemoed op zijn gelaat. Hij ver
dook het niet en liet mij lezen in het in
nerlijke van zijn gemoed alsof hij een
laatste mededeeling wilde toevertrouwen.
Over zijne wankelende gezondheid, over
onrustwekkende ziekteteekens redeneerde
hij koelbloedig, maar zijn gemoed schoot
vol als hij sprak over zijne familie, die
voor hem alles overtrof, over de teedere
zorgen van een uitgelezene echtgenoote,
van een lieve dochter met een gepasten
voornaam, over de kiesche gedienstigheid
van een schoonzoon, over kinders en
schoonkir.de rs, die in de 'colon ie een edel
leven van naasten- en vaderlandsliefde
verkozen hadden en een vooraanstaande
rol speelden en vaders fierheid waren;
over kleinkinderen, die hij zag opgroeien
door middel van een reeks goed bewaarde
dagelijks bezichtigde en bespreken beel
tenissen. Zal ik mijn Co^goleezen nog
eens wederzien, sprak hij. Die gedachte
doet mij soms sidderen. Het gaat over
met te overwegen dat edelmoedige or.der-
:.ie. 'pgen edelmoedige offers elschen en
verdienen.
Sterven is niets, maar scheiden van
dezen aan wie men de gelukkigste ston
den van het leven te danken heeft, dit
alleen schijnt mij hard, een zwaar rant
soen van het geluk op aarde.
Ik trachtte hem moed in te spreken.
Hij schudde zijn, hoofd. Ik oocht ernaar,
aan zijn ged.achter.gang een mlere rich
ting te geven.
Het was nutteloos totdat ik r-'euws
vroeg over het Gemeesheerenverbond van
leper, waar hij zich met hert en ziel aan
gelegen liet.
De Voorzitter van ons verband, de On
dervoorzitter van de Vereeniging der Ge
neesheeren Oud-Studenten der Leuven
se he Hoogeschool herleefde opeens. Hij
sprak over het ambt van peneecheer zoo
als het vroeger was, scoals het heden is,
over de gevaren die het bedreigen. Hij
wees op de redmiddelen en op de manier
van ze toe te passen. Hij was in zijn ele
ment. Gaarne zei hij, zou ik mijne laatste
krachten aan die edele taak toewijden.
Het Geneesheeren verbond ven leper is
Dokter Brutsaert veel verschuldigd. Hij
zat de vergaderingen voor met prestige,
gezag, orde, wijsheid en welsprekendheid.
Hij zocht ernaar aan het programma een
wetenschappelijk karakter te geven. Zijn
ambt nam hij ter herte en kon zich vele
onbekende offers getroosten. Hij was hu
manist maar tevens begaafd met positie
ven praktischen geest, dien hij van zijn
Greffier aan het Vredegerecht te Poperinge
Echtgenoot van Mevrouw Madeleine Haghebaert
Qeboren te fQeceren-Ijzer, den 29 Juni 1870, en godvruchtig inden Heer ontslapen
te Poperinge den 18 Oktober 1938.
vader geërfd had en aan zijn kinders ge
schonken heeft.
Heel zijn levensbaan draagt merktee-
kens van uitstekende gaven en van bui-
tengewoone werkzaamheid. Eerst prakti-
zeerde hij te Watou en wierd er gauw ko
ning in de streek. Later als bestuurder van
het Gesticht voor geesteskranken in leper
zocht hij ernaar en wist hij schcor.e ver
beteringen in te brengen. Bij het losbre
ken van den wereldoorlog snelde hij deels
te voet naar de hoofdstad, die reeds bezet
en onveilig was en deed er dienst in het
Roode-Kruis. Hij kende r.och vaar noch
vrees, enkel wat hij als een plicht aan
schouwde. Na den wapenstilstand kwam
hij haastig naar Pcprringe, bekommerde
zich met het onderkomen, de bevoorra
ding, den gezondheidstoestand der terug- I
gekeerde bevolking, wierd Staatscommis-
saris benoemd voor den heropbouw, later
Voorzitter van den gouwraad van West
vlaanderen. Hij hielp het Sanatorium
De Loviestichten en bleef er de be
heerder en de ziel van.
Als Volksvertegenwoordiger hield hij
zich bijzonder bezig met Staatszaken, met
volksgezondheid en wierd zeer geschat in
hooge sfeeren. Brieven van hocggeprezene
Staatslieden zijn er het bewijs van. Ge
durende de periode van kamerzittingen
verbleef hij vier da-gen per week in Brus
sel om nuttige bitrekkingen aan te knoo-
pen en naar inlichtingen en documen
tatie te aceken. Op zestigjarigen ouder
dom, moederziel alleen wie zou dat
aandurven? trok hij tot tweemaal toe
naar Congo, doorkruiste de Kolonie per
vliegtuig en kwam thuis met een rijken
oogst van inlichtingen, verslagen en wen
ken. Het was niet zonder gegronde re
dens, dat Eerste Minister Jaspar hem
spontaan het Ministerie van Koloniën
aanbood.
Zijn veelzijdige beiïrijvigheid eischte
veel tijd, inspanning en kommer, maar
hij was onvermoeibaar tot op het laatste
toe. In den loep zijner ziekte, na een
voldoende herstel, dat rust en voorzorg
vroeg, woonde hij, de week voor zijn dood,
lastige vergaderingen bij te Poperinge in
«De Lovie en in Brugge. Hij kwam thuis
afgemat en zakte vcor goed ineen. Hij
viel op het slagveld, zooals menig strijder
het verkiest.
Het Geneesheerenverbond van 't Ieper
sche mocht nog veel goeds van hem ver
wachten en had meer dan ooit zijn kalm
en wijs beleid van doen. God heeft het
anders geschikt. Dagen van rouw en kom
mer zijn aangebroken. De mensch over-
sohat wat hij begeert, onderschat wat hij
bezit, waardeert best wat hij verloren
heeft. De leden treuren. In groep ge
schaard, zwijgend, doen zij uitgeleide aan
hun diepbetreurden voorzitter en zijn ko
men buigen voor zijn graf. Zij bieden
hunne eerbiedige sympathie, wenschen
moed en troost aan de beproefde echtge
noote en aan de familie en smeeken den
Almachtige, dat het Hem behagen zou
aan den noesten werker, aan den over
tuigden Kristen een rust- en eereplaats
in Zijn Rijk te verleenen.
j Heer Jozef VandenbergL.e, Bestendig Afgevaardigde, brengt een laatste buldewoord
aan het stoffelijk overschot van Heer Dr Brutsaert.
LIJKREDE
uitgesproken door H. Valère SANSEN,
in naam der Katholieke Gemeente
raadsleden en van het Davidsfonds.
Eerwcerde Heeren,
Diepbeproefde Familie,
In naam der Katholieke Gemeenteraads
leden kom ik hier een laatste hulde bren
gen aan de betreurde nagedachtenis van
een groot katholiek voorman: Heer Dokter
Brutsaert.
Zijn leven verging in hard werken om
zijn evennaaste te steunen en om zijn
partij te dienen.
Als geneesheer wist hij de lijdenden
steeds te helpen, evenwel met zijn op
beurend woord als met zijn groote kunde.
Maar ik wil het hier vooral hebben over
de 'bedrijvige loopbaan van Heer Dr Brut
saert als katholiek voorman.
Sinds den oorlog bewoonde hij onze
stad.
Als katholiek volksvertegenwoordiger
van ons arrondissement en als katholiek
gemeenteraadslid onzer stad, heeft hij
jaren zijne beste krachten besteed om
iedereen ten dienste te staan.
Nooit was het hem te veel; niets ontzag
hij om zelf iemand voldoening te geven
zoo het mogelijk was of om, door rijn
machtigen steun, het zijne daartoe bij te
dragen.
Dienstveerdig was hij in den vollen zin
van het woord; voor eenieder, zander on
derscheid van politieke gezindheid.
Hij was de man van de daad. Volks-
vleier was hij nooit; hij had durvende
openhartigheid genoeg om te zeggen wat
kon bereikt worden en wat niet kon, en
dan wist hij alles in t werk te stellen om
tot het doel te geraken.
■"Verken vas rijn leven cn de talrijke
ambten die hij bekleedde leveren daar
het beste bewijs van: die ambten waren
geen eerepasten maar harde werkers-
posten.
«Verandering van werk, is rusten»,
hoorden wij hem zoo dikwijls zeggen; die
leuze paste hij ten volle toe.
Zijn politieke loopbaan verschafte hem
veel kommer, en ook veel genoegen om
al het goede dat hij erdoor kon verrichten
en de hulp die hij overal bon veelomen.
Aan studie en werk rijn volk ten bats
versleet hij zijn leven.
Zijn kristen Vlaamsche volk stond hij
rijn leven lang ten di-nste als geneesheer,
als kristen leider, als Vlaamochvoelend
strijder; en hier moet lk hem cok hulde
brengen en dank betuigen vanwege de
bloeiende Davidlsfonds-afdieellEg onzer
stad. vaar hij jaren de ievcrige Onder-
Voorzitter en bezieler was.
Het laatste jaar, helaas, zagen we D'
Brutsaert verminderen.
Een pi.rjljke ziekte ondermijnde hem.
Moedig droeg hij zijn zwaar kruis, z'n
zeiven vergetend om, niettegenstaande
het hevig lijden, toch steeds met anderen
bekommerd te rijn: met het weirijn der
katholieke partij; met het welvaren zijner
rieken; met den bloei van het Sanatorium
D8 Lovie»; waar hij de groote bezieler
was, en waar zooftele hem zoo geliefde
kostgangers hulp en genezing vonden.
De draad is opeens afgesneden. Moe
dig zag hij de dood toetreden; ten volle
bewust over rijn gezondheidstoestand, wa
ren de laatste dagen een echte voorberei
ding; biddend roar allen, vergiffenis vra
gend, vergiffenis schenkend; hij wilde
met volle kristen onderworpenheid voor
den oppersten Rechter verschijnen.
In volle gelatenheid ls hij gestorven
Een groot katholiek leider is ons ont
nomen, Bij God heeft hij reeds loon naar
werken verkregen en zal hij bidden om
ons in onze taak steun en verlichting te
brengen.
Aan de diepbeproefde Echtgenoote, aan
de treurende Kinderen hier aanwezig, aan
de zoo diep getroffen Kinders die ginder
ver in het Zwarte Congoland hun Jeugdig
leven opofferen tot beschaving en hulp
aan zooveel minbedeelden, bieden wij
onze innige krtstene deelneming.
Mocht ons gebed strekken tot ziellafe-
nis van den duurbaren Overledene en tot
zielesterirte der ln droefheid gedompelde
Familie.
Als Leider, als Vriend, danken wij U.
Heer Dokter, en we zullen U steeds in
onze gebeden indachtig rijn.
HIJ heeft den goeden strijd gestreden.
Barmhartige Jezus, geeft hem de eeuwi
ge rust.
LIJKREDE
uitgesproken door den Wel Ed. Heer
LEON van MERR1S, Vrederechter van
het kanton Poperinge, tijdens de be
grafenis van wijlen Heer ALFONS
VERFAILLIE. in leven Griffier van
het kanton Poperinge.
Diepbeproefde Familie,
Geachte Toehoorders,
Bij het verlaten van St Bertinuskerk
te midden der diepste droefheid weer
klonk het In Paradisum Ten Hemel
geleide U de Engelen». Wij twijfelen er
niet aan dat de ziel van onzen dierbaren
afgestorvene in de blijdschap der Zalig
heid is ingetreden en dat het eeuwig licht
ze bestraalt, en dat is voor ons een zoete
troost. Doch het lichaam dier ziel wordt
hier te midden tranen ter aarde gebracht,
in den gewijden gTond neergelaten, zoo
dat het in stof vergaat. Hier zal in af-
wachtng der verrijzenis rusten wat over
blijft van hem, dien gij, geëerde familie,
bemindet als den besten vader, dien gij,
beste toehoorders vereerdet als een goe-
dn vriend, dien ik hoogschatte als mijn
getrouwen en betrouwden griffier.
Nu, vooraleer het kerkhof te verlaten,
wil ik in 't openbaar eene diepe en wel
gemeende hulde brengen aan hem die
mij zoolange jaren ln 't uitoefenen van
mijn ambt ter rijde stond. MIJ ls het
plicht en geerne vervul ik hem.
Alfafis Verfaillie, uit een oude kriste ne
en Vlaamsche familie geboren, stichtte
een huisgezin, dat te midden der lichtzin
nigheid onzer dagen een voorbeeld blijft
voor allen. Kij was vader, de vader die
in Gods naam het gezag voerde te midden
deze voor wie hij voor God de verant
woordelijkheid doreg. Hem gehoorzaamde
men geerne omdat hij met zijn voorbeeld
aan zijn woord kracht bijzette. Hij was
het hoofd, maar met moeder was hij ook
het hart van zijne familie: de zich zelf
slachtofferende, de zich zelf vergetende
liefde. Uiterst bekommerd was hij om de
toskomst dei' rijnen, en om deze te ver
wezenlijken r-ibeidde hij dag en nacht,
hoe lastig het ook soms was, hoe doodend
zal ik zeggen, in de dagen zijner laatste
riekte, tot wanneer hij uitgeput neerzonk
ln onmacht treurende: 't Is gedaan, ik
kan niet meer». Hij had zoo gaarne nog
enkele maanden, vechtende tegen zich
zelf, om recht te blijven, het leven be
waard, om zijn ambt dat hij zoo waardig
vervulde in de handen van één der rijnen
over te laten. Doch de Heer heeft het an
dera gewild: hij is gevallen op het veld
van plicht en eer, zijn leven gevende voor
vrouw en kinders. Zijn pagedachtenis
bllive in zegening
Hij was niet alleen de beste vader, hij
was ook de goede vriend. Dat bekent gij
allen alhier die zijn stoffelijk overschot nu
omringt. Hij was de vriend die in wee en
leed bijbleef, die trouw was aan zijne ver
bintenissen, die met woord en daad, waar
en voor zooveel hij kon, hielp, bijstond en
verdedigde. Griffier van 't Vredegerecht
van 't kanton Poperinge sinds vele jaren
vond ik hem als medewerker in 1921.
Door eene degelijke voorbereiding als com-
mis griffier ln de toen moeilijke griffie
van Roesbrugge-Haringe bezat griffier
Verfaillie, volkomen kennis van vele wet
ten, bijzonderlijk van deze die hem in
staat stelden behulpzaam te rijn aan
weezen en arbeldsiachtoers. De edele
maatschappelijke instelling voor vooruit
richt en spaarzaamheid, de Spaar- en
Lijfrentkas, vond in hem, bijzonderlijk
vóór den oorlog, een ieverigen propagan
dist. Verders om reden zijner ondervin
ding heeft hij dikwijls wijzen raad kun
nen geven in de moeilijke en zoo dikwijls
kiesche familiezaken die een Vrederech
ter op te lossen of te lelden heeft.
Het afsterven van zulkeen vader,
van zulk een vriend, van zulk een
medewerker kan niet anders dan diep ons
hart schokken en ons bitter doen treuren.
Getroost worden we niet zoo we met onze
blikken niet opzien naar den Hemel, waar
hij om zijn hooge verdiensten zeker rij
kelijk wordt beloond. Het moet herhaald
worden: Hij was een diep godsdienstig en
kristen man. een diep geloovige Vlaming
naar den ouden stempel. De Heer zal hem
geoordeeld hebben gelijk wij; en onzen
trouwen dienaar, rijnen trouwen dienaar
in rijn vreugde ontvangen hebben. Dat
rij geluk onze wonden heele Dagelijks bij
het verlaten der Griffie zegde ik hem:
Griffier tot morgenen telkens ant
woordde hij diep kristelijk: Als 't God
belieft». En nu kan mijn laatste woord,
mijn laatste groet tot hem dan ook niet
anders rijn dan dezeGriffier, als 't God
belieft, tot morgen
We lezen 'in «La Der nier e Heure»;
EEN BEZIELER ERVAN
M. HILAIRE LAHAYE
ER WERD GESTEMD TEGEN DE
EXTREMISTEN. EEN HEVIGE
KIESKAMPAGNE DIE HAAR
VRUCHTEN VOORTBRACHT.
leper, 22 Oktober.
In de gemeenteverkiezingen van Zon
dag 1.1. hebben de Iepersche liberalen een
mooi suksc3 behaald.
Sinds de laatste Kamerverkiezingen zijn
in West-Vlaandcren de liberalen niet pas
sief gebleven.
Dc jongeren, aangespoord door de oude
ren, hebben een vruchtvolle propaganda
gevoerd. Zij hadden als leider de jonge
advokaat Hilaire Lahaye, zoon van den
betreurden liberalen burgemeester Nestor
Lahaye.
Toen Hilaire Lahaye nog student was,
vvas hij de vurige voorstander van de
liberaal-solidaristische gedachte in West
vlaanderen.
Met een onbegrensd enthousiasme
stichtte hij, onder de bescherming van
zijn vader, de Liberale Jonge Wacht van
Poperinge die weldra 500 leden telde en
waarvan dit sukses gevierd werd bij mid
del van een grootsche manifestatie aan
dewelke M. Frangois Bovesse, toenmalig
Minister van Openbaar Onderwijs, deel
nam.
De Jonge Wacht telt sindsdien meer
idan duizend leden.
Voor liet oogenblik zit Hilaire Lahaye
[de Federatie der Liberale Jonge Wachten
[van het arrondissement leper voor.
Op liet oogenblik dat de Iepersche li
beralen een hernieuwde strijd gingen voe-
Iren voor de gemeenteverkiezingen, deed
I terecht M. Van Alleynncs, de oude voor
vechter, voorzitter der Liberale Verccni-
Iging van het arrondissement leper, beroep
lop Hilaire Lahaye om hem uit te noodi-
Igcn te willen opkomen op de liberale lijst
|te leper.
In deze klerikale vesting hadden de li-
Iheralen twee zetels, en, spijts hun gewel
dige propaganda, konden zij niet meer ver-
hopen.
Én nochtans, de jonge Hilaire Lahaye
Iliad er betrouwen op, hij vroeg de strijd-
Iplaats; hij verdubbelde in krachtdadig
heid: zijn Jongere Wachten volgden hem
|inct spanning; de kieskampagnc werd he-
Ze moest schitterend uitvallen, met
Ide overwinning van Hilaire Lahaye die
leen derde zetel veroverde voor de liberale
I lijst.
Deze mooie overwinning werd warm
Igevierd. Ziedaar nu Hilaire Lahaye, ge-
|ineentcraadslid op 25-jarigcn ouderdom.
Het is ontegensprekelijk een der jongste
mandatarissen van het land.
In samenwerking met zijn jonge vrien-
Iden stichtte hij, een jaar geleden «Het
IOffensief», het orgaan der jonge libera-
jlen van West-Vlaanderen dat, gedurende
Ide gansche kieskampagne een lievige pro
paganda voerde.
Éenige maanden geleden huwde Hilaire
Lahaye, te De Panne, de dochter van M.
Arthur Van Houtte, liberaal schepen van
Adinkerke.
Daar ook werd met brio dc liberale pro
paganda gevoerd en bracht een prachtige
[overwinning. De liberalen, onder leiding
[van Schepen Van Houtte, bekwamen 5
I zetels, dewijl de klerikalen cr slechts nog
|4 overhielden.
OOK TE POPERINGE was de strijd
I lievig. De liberale lijst was geleid door
I M. Arthur Lahaye, eveneens een zoon van
pen ouden Burgemeester. De kollecti-
1 visten dienden een lijst in, evenals de
1 vlaamscli-nationalistendo klerikalen en
I le kristen demokraten gingen samen. Ook
Ide rexisten dienden een lijst in, zij had-
Iden als eerste kandidaat een oud mede-
I werker én beschermeling (protégé) van
[burgemeester Lahaye, die de liberale zaak
I -erraden had.
De lijst Lahaye, die de meerderheid had
[met 7 zetels, verloor een zetel die toever-
[trouwd werd aan de vlaamsch-nationalis-
Jten; het klerikaal-kristen demokraten blok
[bekwam 6 zetels. Noch de kollectivisten,
I toch de rexisten bekwamen een zetel.
Tegenwoordig is cr geen volstrekte
I neerderheid meer. Wat zal de gel;,./en
[nationalist verrichten? Zal hij overhingen
[naar links of rechts? Politiek gesproken,
[schijnt het dat zijne gedachten veeleer van
[liberale strekking zijn. Zoo de vereeniging
[zich aldus voordoet, dan valt er te den
ken dat M. Arthur Lahaye zijn diepbe
treurden vader, als burgemeester, zou op
volgen.
Dit is ten anderen den wensch van het
grootste deel der bevolking.
Wat leper nu betreft, de liberalen zul
len niet inslapen op hun verworven lau
werkransen, maar, opgebeurd door de
jeugdige kracht van Hilaire Lahaye en
onder de waakzame bescherming der oude
ren, geleid door M. Van Alleynnes, zul
len zij vol vertrouwen nieuwe suksessen
tegemoet gaan.
A
Zoo schreef Zondag 1.1. liet liberale
nieuwsblad La Dernière Heure
Wij, die hier de streek bewonen, kun
nen best oordeelen wat er van waarheid
en wat er van leugen in dat schrijven zit.
Over hetgeen geschreven is leper aan
gaande, zulleu we hier niet antwoorden
de liberalen wonnen er eeu zetel op de
socialisten en dat is ons gelijk. Bijzon
derste is dat te leper de Katholieken een
flinke meerderheid behaalden.
We willen het hier alleen hebben over
wat geschreven is met betrek op Pope
ringe.
Dus volgens La Dernière Heure was
de LIBERALE lijst aan de Gemeente
verkiezingen te Poperinge geleid door
M. Arthur Lahaye
Op den avond der Kiezing, toen we al
len broederlijk naar de uitslagen
stonden te wachten op de speelplaats der
Kouterscliool, werd cr gesproken over de
«liberale» lijst. Een broeder van M.
Arthur Lahaye meende dit te moeten te
rechtstellen met te zeggen: «De Gemeen-
tebelangcrs, a.u.b.
Maar dat pakte niet meer, en bij de
bevolking hier pakt dat ook niet meer.
En de proza die de Heeren Lahaye nu
aan «La Dernière Heure» lieten geworden
levert hen wel een brevet van liberalisme.
Wat aangaat den beschermeling, die
de liberale zaak verraden heeftdie moe
ten wij niet verdedigen, hij is daar zelf
man genoeg voor. Enkel dit, M. Gombert
is steeds opgekomen tegen de Katholie
ken, maar als Gemeentehelanger. Den
dag dat deze liberaal geworden zijn, is
hij van hen afgescheiden.
Als er verraders zijn langs die kant,
dan is liet wel de kliek der jonge Heeren
Lahaye met hun liberale Jonge Wacht.
A
Wat aangaat het liberaal-zijn van wij
len Heer Burgemeester Nestor Lahaye,
HEM WERD ENKEL DIT ETIKET
DOOR ZIJN FAMILIE OPGEVEST
TOEN HIJ. ZIEKELIJK. NIET MEER
VOLDOENDE BESEFTE WAT MET
EN ROND HEM GEBEURDE.
Het valt ons pijnlijk dit eens te moe
ten zeggen maar, met alle eerbied voor
wijlen Heer Burgemeester, zien we ons
daartoe verplicht gezien zoo oneerbiedig
door de familie zelf gedurig te pas en ten
onpas met het aandenken van een over
leden gesjacherd wordt uit louter liberaal
politiek eigenbelang. Alle eerlijke Kie
zers te Poperinge waren verontwaardigd
op den vooravond der stemming zoo maar
een doode in den kiesstrijd geworpen te
zien.
Over wat hierboven in hoofdletters voor
komt begcercn we niet verder uit te wei
den, maar zijn gereed het t« doen zoo
het ons gevraagd wordt.
f-
Wat wc lezen over de groöte propa
ganda van het liberale Offensiefzal
hier ook de inwoners wel doen lachen
in den kiesstrijd verscheen één nummer
van «Offensief» en... het kwam uit twee
dagen na de Kiezing!
«De 1000 leden der Liberale Jonge
Wachtdat kennen we hier ook. Als
we ze zien uitgaan kunnen we er 30-40
tellen en op hun uitstapje naar zee ver
leden Zomer, vulden ze één autobus en
half. verplichte oude menschen, vrouwen
en kinders medcbcgrepen.
En wat betreft de liberale strekking van
den gekozen Kandidaat der Nationalisten,
het gaat daarmee zeer wel.
Als de Heeren liberalen nteenen daarop
te mogen rekenen, zouden zij kunnen lee-
lijk mis zijn.
De Gebroeders Lahaye, die leper en
Poperinge willen liberaal maken met
medewerking van vrijmetselaar Heer Van
Alleynnes mogen over hun geuzen-
werk fier zijn.
Maar wij hebben de oogen open en
zullen ons volk op de hoogte houden.
In hun bedanking verklarttu ze zich heel
gelukkig otn hun zedelijke overwin
ning! 1
Een zetel en 490 stemmen verligzen dit
is voor die liberale Heeren een zedelijke
overwinning!
(Zie vervolg onderaan V kolom.»
We waren nieuwsgierig om de beden
kingen van M. Missiaen te lezen over den
uitslag der Iepersche verkiezingen.
Uit die bedenkingen immers kunnen wij
entwat leeren.
M. Missiaen bekent rechtuit dat de uit
slag der gemeenteverkiezingen, voor zijn
partij, een groote ontgoocheling is ge
weest... We steken het niet weg. we had
den er ons aan verwacht een zetel hij te
winnen... En in plaats van vooruitgang
verliezen we stemmen en een zetel».
Verder zien wij dat M. Missiaen, al»
leider der partij, ermee verlegen zit dat hij
hier en vooral te Brussel zou kunnen ver
antwoordelijk gesteld worden voor die ne
derlaag en dat men hem zou kunnen het
verwijt toeslingeren: «Varus, wat hebt g«
met mijn legioenen gedaan?».
Daarom houdt hij eraan te verklaren en
te herhalen dat het zijn schuld niet is I
Onze grootste troost is voor ons dat we
het bewustzijn hebben dat we ten volle
onzen plicht gedaan hebben op alle ge
bied... Niets was ons te zwaar of te lastig
om de socialistische gedachte bij het vol!{
te doen ingang vinden. In alles en voof
alles waren we bekommerd met den so-
cialistischen strijd... Niets hebben we ver
waarloosd om de socialistische organisa-
tién te versterken, en het lezerstal def
socialistische dagbladen te verhoogen...
We hebben in al die opzichten volkomen
onzen plicht gedaan.
Het volk echter heeft zijn leider (s) niet
gevolgd. En M. Missiaen betreurt het
niet beter door het volk begrepen te
wordenDe reden voegt hij er niet bij
is 't omdat 't volk te dom is... of te slim?
In elk geval zijn er partijgenooten dig
zich niet meer geneeren om «kritiek uit
te oefenen op de socialistische partij eft
hare leiders», 't is te zeggen op M. Mis
siaen
En daarop volgt een uitval in regel te
gen degenen die zich uitgeven voor com
munist en slechts menschen zijn die over-
loopen van persoonlijken haat tegen d»
socialistische leiders't is te zeggen, nog
eens, tegen M. Missiaen!
Wee die «volksmisleiders»! Wee die
klassenverraders Wee die «vijanden
van de eenheid der arbeidende klasse»!
Wee de mannen die «een dolk hebben
gestoken in den rug der socialistische or
ganisatie»
En nu volgt de bedreiging: «We zijn
in het bezit van de lijst der peters di«
dc zoogezegde communistische kandida
tenlijst geteekend hebben». En M. Mis
siaen houdt boven het hoofd van die pe
ters, als een zwaard van Damoclès, d»
publicatie van al die namen in «Voor Al
len zij zullen gebrandmerkt worden al»
verraders en overgeleverd aan de wraak
van alle partijgenooten. Slechts op één
voorwaarde is er vergiffenis te bekomen.
Diegenen zullen gespaard blijven die den
knieval doen bij een der socialistische lei
ders en komen verklaren dat zij getee
kend hebben tegen hun zin of zonder t«
weten wat zij doen Zooniet, is er geen
pardon te verkrijgen.
Onverbiddelijk zal men zijn tegenover
deze die meer hebben gedaan dan d«
communistische lijst te teekenenOn
verbiddelijk vooral tegenover «de com
munistische haantjes vooruitwier namen
hier volgenJan Dochy, Bruyère, Devos,
Callandt en HuygebaertZeker is het
dat zij «binnenkort de belooning van hun
verraad zullen krijgen». We zijn dus
verwittigdbinnen kort zal de roode ter
reur» in voege komen te leper en de
eerste slachtoffers zullen zijn de gewezen
socialisten die de zware misdaad begaan
hebben niet meer te willen leven onder
den dwang van den geliefden en gevier-
den «führer» Edgar Missiaen!
JUISTE UITSLAGEN
GEKOZEN
TE ROESBRUGGE-HARINGE.
Lijst 1: Deertn Robert, Vandcnbusschft
Julien, Laridon Oswald, Laseure Leon,
Neuvillc Felix, Delanote Hector, Cambroa
Robert.
Lijst 2: Deheegher Eucher.
Lijst 4: Morlion Camille.
Plaatsvervangers. Lijst 1DcweerdL
Alexander.
GEKOZEN TE BEVEREN-IJZER.
Lijst 1, Katholieke Vlamingen, 4 geko
zen: Butaye K., Dehaene J., Dehaeck M,
Desmyttere D.
Lijst 2, Katholieken, 5 gekozenFey»
C., Ingelaere R., Missiaen R., Persyn G,
Vanrobaeys N.
!BBaaBHaBaBaHflaas&£EaHSFaaa
BESCHERMING
DER HOPAANPLANTINGEN
Een koninklijk besluit is verschenen
houdende maatregelen om de hopaanplan-
tingen voor ziekten en ongedierte te vrij
waren.
De eigenaars, pachters en ingebruik-
houders, te welken titel ook, zijn er tos
gehouden, door alle middelen, de ziekten
(zwammen, enz.) en het ongedierte (in
secten, spint, enz.) te bestrijden op de door
hen gekweekte hopplanten.
OUD-LEERLINGENBOND
DER TUINBOUWSCHOOL KORTR1JK
We hebben de eer Ued. uit te noodigen
tot de zeer leerrijke voorstelling van een
nieuwe klankfilm handelende over VAN
BOL TOT BLOEM afgerold onder lei
ding van Landbouwingenieur Schclstracte,
op Zondag 30 Oktober te 15 uur, in de
voordrachtzaal der Tuinbouwschool, Filip
van Elzaslaan, Kortrijk.
e zijn overtuigd dat U deze zeldzame
kans niet zult laten voorbijgaan zonder
ervan te genieten.
iHHaixsBiBBMiiasiaBBaaazai
- W
■aassKssji.iassssasHaiaBaeeaBBa
DKRmT tarief-autovcrzckcring. HON-
1 >qtcn 7\ Per .^aar zu'1 8'j er uw on"
vandaan °hLVurmil^eren' Schrijft ons nog
h. het kost of verplicht U tot niets.
VAN REMORTEL
Frère Orbanlaan, 72, GENT.
Als ze daarmee gediend zijn, zullen ws
ons best doen om lien per naaste gclcgen-
n°K zoo een zedelijke overwinning
te bezorgen.
T T
«La Dernière Heure» vergeet natuur-
''Jk te.zeggen dat op 5 stemmen na. de
Katholieken nog een zetel veroverden op
de liberalen! Maar dat zal voor de
naaste liberale «zedelijke overwinning
zijn 1
Eu de paar kandidaten die op jjf ''l'f'
rale lijst staan en beweren geen 1
te zijn, zullen zij geen terechtwijzing
den naar «La Dernière Hcurér»?
doen ze ook mee aan volksbedrog^