De Dagbladschrijver
DE PACIFICATIE VAN AMSTERDAM
ien Raadsel rond Hitier
OUDERS,
handhaaft uw gezag
In ©ns Land
KONING LEOPOLD BEZOEKT NEDERLAND
Sisat 25 fraaie
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
INTERNATIONAAL OVERZICHT
DE KONINGIN
VAN NOORWEGEN
IS OVERLEDEN
Het Nederlandsche Volk bezorgt hem een geestdriftig onthaal
SELMA LAGERLOF JARIG
HEÏ DIREKÏORIüM VAN
Kiiï BhLvibCH KA i'jrïOLIEIk
BLüK VLKGADC.KDE
«DE HALLE»
Katholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 58, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 25fr.
Belgisch Kongo 45.fr.
Frankrijk 45.— fr.
Alle andere landen 65.— fr.
Uedewvkers liin verantwoordelijk voor
kun artikels.
y -
TARIEF VOOR BERICHTEN
Kleine berichten per' regel 1.fr.
2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
Kleine berichten (minimum) 4.fr.
Kouwber. en Bedank, (min.) 5.—fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
I Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
I ingezonden worden. Kleine be-
i richten tegen den Donderdag noen.
ZONDAG 27 NOVEMBER 1938—10 BLADZIJDEN: 50 CENTIEM. G JAAR. N' 43.
Artikels vindt hij overal. De wereld is
voor hem een bestendige cinema, levend
en sprekend...
Ik heb honderden artikels liggen in mijn
schof die waarschijnlijk nooit het licht
zullen zien, omdat ze weg gestoten wor
den of onder andere papieren geraken
door de schuld van de gebiedende meeste
res in het dagbiadwezcn: de Actualiteit.
En de interessantst: artikels zijn die
gene die ik niet mag schrijven.
De redacteur moet optimist zijn. Het
rijn maar de optivnisttn die entwat doen.
Als men maar denkt aan nederlaag; het
ral nooit maar nederlaag zijn.
Ik zeg niet alc de hemel zwart is dat
men moet schrij-en: «hij is blauw», en
zon den struisvogel nadoen die zijn kop
onder zijn vlerken steekt om 't gevaar
niet te zien.
De redacteur moet een ernstige toestand
niet verdoezelen en alzoo doeltreffende
maatregels beletten.
Maar 't is juist ais de toestand gespan
nen is, dat men al zijn krachten nocdig
beeft om middel te schaffen.
Welnu de groote mensclrelijke kracht is
hoop en betrouwen.
Zijn hoop verliezen... Het is de zonde
di? God zelf onmachtig laat om ens te
helpen.
Petrus en Judas vielen diep in zor.de,
omtrent den-elfden tijd.
De eerste verhoopte pardon en kreeg
vergiffenis.
De tweede ging zich ophangen.
Had hij dat niet gedaan, wij gingen nu
een heiligen Judas op onze altaren hebben.
BesluitEen kristen moet zich nooit ver
hangen.
Er een dagbladschrijver moet hem nooit
ertoe drijven met hem den rekke te kra
ken of zwarte inkte in zijn hersens '.e
gieten.
PIERRE L'ERMITE
Een redacteur moet welgezind en blij
moedig zijn. Een heilige die triestig is, s
nnar een .triestige heilige.
De lezer nseoot zijn blad gelijk een goe
glas wijn. En goede wijn verheugt het hert
van den mensoh.
En er zijn al redens genoeg in de wereld
om zich te vervelen zonder dat de gaz-'t
er nog eentonigheid bijvoegt.
Hoe dikwijls moet de journalist een ar
tikel herbeginnen dat door sensatienieuws
te vroeg geboren is en in de mand wordt
geworpen omdat het een uur te oud is.
Een model van journalist is Pierre l'Er-
mite, thans 75 jaar oud. en vergrijsd :n
ie noble mé' f 6e h plume
Pierre l'JSnméte die sedert 50 jaar alle
Zondag het hoofdartikel bezorgt van La
Croix zegt dat hij dikwijls 's nachts op
staat om een gedacht op te teekenen voor
zijn weekartikel, want anders zou hij het
kwijt zijn eer het morgen wordt.
Zoo komt hij tot dien levendigen stijl,
zoo aanschouwelijk.
Geen periode, 't is kort, gekapt, raak;
impressionisme in de letterkunde, sensa
tiestijl voor onze moderns mer.schen die
door de zintuigen leven.
Hij spreekt over de macht van de pers:
In 1935 vroeg hein de Kardinaal Verdier
een nieuwe kerk te willen bouwen. Ze staat
er a: dank zijn artikels, dit, niettegen
staande werkstakingen, loonopslagen enz.
Gebr-uwd door de ptrs heeft ze gediend
om onlangs het groot Kon gres der Goede
Pers te lm:-bergen.
Pierre l'Ermite noemt dat zijn tweede
parochie.
Wanneer het geld niet meer toevloeide;
een artikeltje met den r.aam Ste Odile, de
patrones van zijn kerk, en daar kwamen
gouden ringen, ook van arme menschen,
c'ie hun steentje wilden bijdragen. Hij
heeft voor 60.000 fr. zulke juweelen ver
kocht, dikwijls met tranen afgestaan.
Alle baten helper.... al waren het naar
e enige druppels zoutwater bij het pekel
nat van den Oceaan.
De ee rheid en de macht der totalitaire
Staten is te danken aan een goed georga
niseerde pei'-s. Een blad van de opposU.e
wordt niet geduld. De Staat peinst in d?
plaats van hst volk. We keuren dit niet
goed, maar bestatigen toch de macht van
de pers.
De bisschop van Saiamangne schreef, ju
een roerenden brief over de akeligheden
van Spanje: «ikt alles w:rd bereid door
een slechte pers». A. B.
Koningin Wilhelmina en Koning Leopold in de koets, die ken onder liet geestdilftig gejuich van de massa naar het
Koninklijk Paleis op den Dam bracht.
God, het e enige en opperste gezag gaf
O, ouders het recht en de macht om mede
te werken in zijn scheppingswerk; en
hiermede legde Hij u den plicht op, die
gewonnsn schepseltjes op te voeden tot
Zijn Giorie.
Om dit doel te bereiken, maakte God
u deelachtig aan Zijn goddelijk gezag. Hij
gaf u het recht uw kinderen in zijn naam
te bevelen en legde de kinderen den
plicht van gehoorzaamheid op.
Dit gezag kunt u gedeeltelijk over
dragen aan opvoeders eu onderwijzers en
voor uw kinderen blijft jegens die over
sten denzelfden plicht van gehoorzaam
heid bestaan.
Wees nochtans indachtig dat geen
mtnsch ter vereld het recht heeft zijn
trrnmensch te bevelen als hij daartoe
gc:n Goddelijk mandaat bezit, en dat al
uw gezag ophoudt als ge rechtstreeks of
onrechtstreeks bevelend optreedt tegen
Gods we: en wil.
Als gij een deel van uw gez3g over
draagt aan anderen, moet g'er zeker van
rijn dat dezer het kind nie't zulien aflei
den van zijn eeuwige voorbestemming.
D'nkt goed na over de keuze van een
school, kosfehool of bediening. Al ware
de geldwinning eens zoo hoog, uw jongen
of uw meisje mogen u met volie recht
van Godswege gehoorzaamheid weigeren,
ais door uw keus van bediening hun zieie-
Ifrtn en eeuwig geluk ernstig wordm be-
d-
j ouders, de deugd van gehoo-r-
le :nr..a?id is een der schoonste sieraden
van een kind. Die deugd aankweeken
moet een uwer grootste zorgen zijn doen
dit ook is voor u een moeilijke taak.
Waarin wij u willen behulpzaam zijn.
Het kleine kind is van natuur uit tucht
loos. Het weent juist wanneer 't beter zou
zwijgen en waakt wanneer anderen zou
den willen slapen. Heden verstaan is nog
te vroeg!... Wat nu? Denk' ean dat de
opvoeding nu reeds begint; verzorg den
fclrin-e goed, beste moeder, houd hem rein
en gezond, geef hem duizend lieve naam-
P.i~s bij zijn opschik, zie toe of er niets
drukt of prikt cf duwt, en verders, bat
hem dan maar eens goed uitwsenen.
niet op uwen arm, maar in zijn bedje!
Moeder zal ongetwijfeld uitroepen: dat
is hard»; een gebuurvrouw zal mogelijks
wel kletsen: ze ziei haar kind niet gaar
ne en nog meer rimram erbij, doch wil
ens gelooven, indien ge anders te werk
faat, dan wordt de kleine voor u een ech
te tyran, en dan h-.vft moeder zelf de
eerste kiemen van opstandigheid uitge
broed. Dit geschiedt wei onbewust, maar
't is daarom niet te min zoo...
En 't kleintj: groeit, wordt lief en sneb-
brrlekt, ziet en hoort alles, wil alles heb
ben wat hem past en niet past. en moeder
g::ft maar toe, want anders zon de kleine
builen en kwaad worden, en.., slaan 'h
stampen, en stoute ma zeggen. Moeder
vergoeilijkt en zegt: 't Zijn kleine kin-
d?:s. die nog niet vreten wat ze doen of
Velen
Moeder 't is mis, ais g uw kind waarlijk
geren ziet, gij moogc u nooit door geprril
e? getier 'aten beïnvloeden, ge zult eens
ten hoe co vlagen van. huilerigheid zullen
achterblijven naarmate gij u sterk houdt,
en, beste moeder, de gezondheid en 't
ka-nkter van uw kind zuilen e: ten zeerste
dor- ~:baat worden, trrwijl uw eigen ruzie
'e miserie op de helft - vden gebracht.
Het kind word: grooier en gaat ter
school. Zijn verstand ontwaakt en het
begint te redeneeren. Wilt ge nu uw he
keling goor nagaan, boste ouders, ge zult
tnoetsn erkennen dat al de grillen der
«errt-e kin-ierjaren, die ge self hebt helpen
■voeden, door uw mi-p!aatste toegevend
heid, zich scherper beginnen af te tee
lden, en wat vroeger instinktmatig en
tabewust gebeurde, ooi si laan ontaarden
In beredeneerde opstandigheid.
Moeder alleen kan 't hoofd niet meer
bieden, 't vaderlijk gezag moet tusschsn-
kemen. Gelukkig dan maar als vader zich
luet door zijn hart of... door moeder laat
k-den, want anders loopt de h-eele boel
mis.
Hier echter zal de school u helpen. De
tEJi'wi.izer of onderwijle.-e.-, die speciaal
*crd opgeleid voor de opvoeding der
)5u»d, zal zooveel miserie niet hebben met
D binders, die hij (zij) daarbij nog moe
fti onderwijzen, dan eel ouders er heb-
bsn met vier. Hij (zij) zal bij uw kind
*--dra ontdekken wat verkeerd is, hij
'Sj) zal zich beijveren om en geest van
^bstandlgheid, bij" uw kind te dempen cn
JU te roeien, en daartoe zal hij (zij) de
"•ödclen gebruiken die de wetten der
'«"gevatte opvoeding voorschrijven.
An u dan, beste ouders, met di? men-
die het met en uw kinderen goed
"«Saen. mede ts werken, ca wel te zc-rgen
dat ge zelf hun gezag niet afbreekt met
ze in 't bijzijn uwer kinderen te beknib
belen, want onthoudt het goed. dat iedere
steen, dien ge afbreekt van het gebouw
der opvoeding, vroeg of laat op uw eigen
hoofd of hart zal terecht komen.
Verder groeien de kinderen op er.
worden jongelingen cn jongt dochter, ze
zijn geen kind meer. Hier passen nu
ook andere methoden. Zwicht u wel uw
groote kinderen te vernederen of hun fou
ten bloot te leggen in 't bijzijn van an
deren, dit immers wekt den geest van op
standigheid op, hun eergevoel wordt daar
door geschokt.
Beveelt nists wat ge zelf onuitvoerbaar
west cn verbiedt niets wal ge zelf redelijk
vindt. Elk gebod of verbod dient hier door
dacht. Dreigt met geen straffen die ge te
voren weet niet te zullen toepassen, dat
breekt uw gezag af. Houdt er echter aan,
dat uw bevelen worden uitgevoerd, leert
uw groote kinderen 't verkeerde hunner
handelwijze begrijpen, en aarzelt niet,
zonder dreigen, de straf op te leggen die
past cp de bedreven fout. Feu kind dat
zich schuldig voelt en zijn fout begrijpt,
aanvaardt gewoonlijk de straf zonder op
standigheid.
Het is uw strikt recht, zelfs uw plicht,
de uitvoering der straf te eischsn, doen
zwicht u wel van u daarvan nog wrokkig
of wrevelig te toonrn, dit kan niets dan
kwaad.
In moeilijke gevallen, wint het advies
in van priesters cf opvoeders waarin ge
vertrouwen stelt, en dez-en ruilen heel te
vreden zijn u met raad en daad te kunnen
bijstaan in de-vervulling der edele, doch
moeilijk? taak di? u door God werd toe
vertrouwd. G. O.
«EBSBflaHHBBKSSSSBESBSEBBKBBI
KONINGIN MAUD VAN NOORWEGEN
Koningin Maud van Noorwegen die en
kele dagen geleden een heelkundige be
werking heeft ondergaan, is op Zondag
morgen overleden, in een kliniek te Lon
den.
D? Koningin van Noorwegen werd ge
boren te Londen in 18S9 in Marlborough-
house. Zij was de dochter van wijlen Ko
ning Edward VII van Engeland.
In 1836 huwde zij met prins Karei var»
Denemarken die Koning van Noorwegen
werd in 1906 na ae scheiding tusschen
Noorwegen en Zweden.
Uit dit huwelijk is esn -oon geboren,
prins Olav van Noorwegen die in 1929 in
den echt is getreden met prinses Martha
van Zweden, zus'er van wijlen Koningin
Astrid.
De Koningin werd door haar volk in
het hart gedragen. Z'j zal diep worden
betreurd.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBIB!
op onze postcheckrekening 15.570 en
ons blad wordt U per post gezon
den v an. f beden tot einde 1939.
ABONNEMENTSPRIJS
van nu tot einde 1939.
Voor Frankrijk 53,03 fr.
Belgisch Congo 59,00 fr.
Engeland 53.00 fr,
Amerika 72,93 fr.
Cliina 72,50 fr.
Australia 72,50 fr.
DE KONING TE AMSTERDAM.
We hebben niet gauio de gelegen
heid om onze wekelijksche bijdrage te
vrijden aan onze Noorderbroeders, Ne
derland. Alhoewel het op economisch
gebied even sterk als andere landen
in de maalstroom van de depressie
werd meegesleurd, blijft het veel min
der beroerd door de branding van het
internationaal gebeuren. Het bleef ge-
vrijivaard door de oorlogscatastrophe
en zijn traditionneele zelfstandigheid,
die behalve de tijd van Fransche Re
volutie en Napoleontische heerschap
pij, gegrondvest werd op meer dan
drie eeuwen, heeft het gespaard van
internationale avonturen.
Thans dat Koning Leopold bij de
Koningin van Holland te gast is, ma
ken we dankbaar gebruik van deze ge
legenheid, om eens Spaansche Revolu
tie, Midden-Europeesche nationalitei
tenkwestie, de as Rome-Berlijn, enz.,
onberoerd te laten en onze blikken
Noordwaarts te richten.
Des te gereedelijker doen we het,
daar achter het ceremonieele, achter
de feestelijkheden, de ontvangsten, de
vriendelijkheden en hartelijkheden
heel wat meer steekt dan de opper
vlakkige lezer wel zal vermoeden.
Te Amsterdam worden de grondves
ten gelegd van een Belgisch-Neder-
landsche samemcerking, op kuitureel,
economisch en militair gebied.
Zooals wel eens de afgevaardigden
van de Noorderprovinciën te Gent
bijeenkwamen om de verzoening met
het Zuiden te bezegelen in de Paci
ficatie van Gent en de strijd geza
menlijk tegen de Spaansche dwinge
landij te voeren, zoo wordt thans te
Amsterdam, na vele jaren van schei
ding, onverschilligheid en wantrouwig
egoïsme, door Koning Leopold een
nieuwe Paeificatie gesloten, die ons
zal toelaten met onze taal- en stam
genoten, onze wcdsrzijdsche, in vele
opzichten gemeenschappelijke, kui
tuur te schragen en te verrijken, en
onze wederzijdschc economie en po
litieke zelfstandigheid te verdedigen
tegen de bedreiging van vreemde
machtsinvloeden.
NADRUK OP GEZAMENLIJKE
VERDEDIGING.
Het zal sommigen zeker wel opge
vallen zijn, hoe de Koning tot twee
maal toe, namelijk op het banket van
den eersten avond, en bij zijn ont
vangst door de Burgemeester van Am
sterdam de tweede dag, gewezen heeft
op de noodzakelijkheid die beide lan
den gevoeld hebben, n*ar aanleiding
van de laatste internationale veririk-
kelingen, om steun bij mekaar te zoe
ken. Wij meencn dat er ernstig spra
ke ts van een militair accoord met
Nederland, ten einde des te beter de
politiek van zelfstandigheid en neu
traliteit, ten overstaan van de groote
landen, te bewaren.
Wij hadden destijds herhaaldelijk
gelegenheid om te wijzen op dc groote
voordeden die voor Belgie verbonden
waren bij een desolidariseeren met de
groote mogendheden en met die in
ternationale instituten zoools de Vol
kenbond, ivaar diezelfde groote mo
gendheden de plak zwaaien. Bijna
alle geschillen ontstaan tusschen dc
groote landen. Zij zijn het bijzondere
doelwit van ideologische proefnemin
gen. Waarom moeten de kleine lan
den meegesleurd, icorden in economi
sche en ideolcgische- gèschültn waar
mee zij niets te maken hebben?
Vooral de twee laatste jare-i hebben
deze gevaren in een schril daglicht
gesteld. Tengevolge van een onloo
chenbare wil van zekere internatio-
nalisesrende partijen Marxistenf om.
in een preventieve oorlog de opgang
van Duitschland te remmen, werden
ws langs het kanaal van het Fransck-
Belgisch militair accoord en art. 16
van het Volkenbondspact in een nieu
we wereldoorlog meegesleurd.
Gelukkig had Koning Leopold reeds
de zelfstandige neutraliteit tegenover
Engeland, Frankrijk en Duitschland
weten te bedingen. Toch heeft de
laatste mobilisatie geleerd, dat hei
niet zeker was in geval van werkelijk
conflict dat we zouden gevrijicaard
gebleven zijn. Evenmin was dit het
geval voor Nederland. Het is deze be
vinding die wellicht Noord en Zuid
thans tot mekaar drijft.
ECONOMISCHE TOENADERING.
Dat er reeds lang sprake is van eco
nomische toenadering, blijkt uit tal
rijke publicaties, bijeenkomsten en
voordrachten, o. a, nog onlangs door
Minister Heymans. Thans werden
telegrammen uitgeioisseld tusschen
Dr Posthumus en M. Van Isacker, die
beiden respectievelijk deel uitmaken
van commissies om de mogelijkheden
van samenwerking te onderzoeken.
Natuurlijk zijn er belangrijke moei
lijkheden. Zulk een samenwerking
moet degelijk ovenuogen worden, en
kan niet onvoorioaardclijk gebeuren.
Er is niet meer de aanvulling van de
economische toestand van beide lan
den zooals dit over enkele decenniën
het geval was. Nederland heeft zich
in den laatsten tijd heel sterk geïn
dustrialiseerd. Er zijn belangen die
met mekaar in strijd zouden komen.
Zoo is het b.v. duidelijk dat we geen
concessies kunnen doen aan Neder
land inzake de beschermingsmaatre
gelen voor onze landbouw. Een tolvrij
verkeer voor landbouwgoederen tus
schen beide landen zou de ruïne be-
teekenen van onze landbouw.
Anderzijds echter kan de weder-
zijdsche goederenuitwisseling sterk
aangroeien, kunnen hinderlijke ge
schillen, zooals deze tusschen de ha
vens van Rotterdam en Antwerpen
vriendelijk bijgelegd worden.
OP KULTUREEL GEBIED.
Ook hier en hier vooral zijn wij
met sterke banden aan het Noorden
verbonden. Geheel onze geschiedenis
cn vooral de geschiedenis van onze
kunst bewijst het. Koning Leopold
heeft er zoo schoon op genezen toen
hij de Burgemeester van Amsterdam
om zijn ivelkomstrede antwoordde.
V/ij kunnen mekaar bewonderen in
onze schilden van Noord en Zuid, die
ds wereld verbazen en onze trots zijn.
Onze letterkunde is gemeenschappe
lijk en niet te scheiden. De grootste
Nederlandsche dichter Joost van den
Vondel was een zoon van Antwerpsche
ouders, zooals zoovele Vlamingen, die
meegewerkt hebben aan de grootheid
van dat Nederland der 17" eeuw. Op
kuitureel gebied zijn we met duizen
den banden aan het Noorden verbon
den. Het wordt tijd dat ook dit kon-
takt tusschen Noord en Zuid meer
aangewakkerd wordt.
Eindelijk heeft het ons allen als
Vlamingen verheugd dat in Neder
land bij deze gelegenheid, zooals het
pastte, de taal werd gebruikt van die
onderdanen van de Vorst die de vijf
achtsten van de bevolking uitmaken
in Belgie, taal die dezelfde is als die
van de Nederlanders zelf. Het heeft
ons ook juist daarom zoo aangenaam
verrast te vernemen dat te Amster
dam meer dan eens een flinke
Vlaamsche Leeuw ter cere van de
Koning gezongen werd. Wie had zulks
een dertigtal jaren her durven hopen?
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
B3BE9B9BBBBBBHB8nB
DE GODSDIENSTSTRIJD
Het is algemeen bekend dat de Führer
de godsdienst voor het volk waardeert, zij
liet dan ook uit opportunisme. Anders
is het gesteld wanneer de Kerk zich tegen
Hitler's beleid uitspreekt. Zoo betreurt
Hitler het ten zeerste, dab de Kerk zich
niet volkomen eens verklaart :«et de ste
rilisatiemaatregelen, die mannen en vrou
wen, wier voortolanting het ras in gevaar
brengt, tegen wil en dank onvruchtbaar
maakt. Dc Führer verheerlijkt het hloed,
dat bracht sterilisatie maar ook het goed-
prateu van de veelwijverij, de minachting
van de kindcrlooze vrouw, onverschillig of
zij ai dan niet getrouwd is. Of de Kerk
hierin Hitier wil volgen!!
De houding der Kerk in liet Joden
vraagstuk vindt ook geen genade hij den
Führer.
De Pauselijke Encyclieken. Ie brieven
der Bisschoppen, het niet bewilligen van dc
cischcn in de jeitgdopvoeding hebben ten
slotte Hitier verbitterd. De Führer ging
toen maar aansluiting zoeken bij een
nieuw heidendom. Rosenberg het hij rus
tig begaan, behandelde hem zelfs met de
grootste onderscheiding.
Hitler, niettegenstaande zijn overtuiging
van het jammerlijke van een burgeroorlog
door kerkstrijd, heeft zich er toe toch be
sloten. Hij geeft natuurlijk voor dat de
Kerk eigenlijk de schuldige is. omdat zij
niet wil hukken inzake huwelijkswetge
ving. sterilisatie en jeugdopvoedijig. Aldus
is de kerkstrijd in Duitschland niet ont
staan op zuiver godsdienstig gebied, maar
de oorlogsverklaring ligt in de besliste
aanspraak van beiden in de gemengde
vraagstukken, waar Kerk en Staat betrok
ken zijn. Zoo is het tenminste voor Hitier.
HITLER EN DE GEESTELIJKHEID
Over de priesters schrijft Hitler in
Mein Kampfeerst lofwaardige woor
den. Hij geeft zelfs eerlijk toe. dat men
het slecht gedrag van één of andere gees
telijke de Kerk niet mag aanrekenen. No
pens het fel omstreden celibaat der pries
ters, zegt Hitler de volgerwie woorden
Het voortreffelijke van liet celibaat zie
ik in de omstandigheid, dat de geestelijken
hun opvolgers niet uit eigen rijen'krijgen.
wat tot familie regeering en oude sleur zou
leidenzij krijgen hun opvolgers uit de
IBSBaNKEBBESBSBSBQSBBSBSaBSIES:
breede massa van het gezonde volk en le
ven daarom steeds in contact met de volks
ziel. Dat is de oorzaak van de ongeloof
lijk sterke kracht, die aan deze oeroude
instelling eigen is. Daaruit spruit de be
wonderenswaardige jeugdigheid van dit
reuzenorganisme voort, die geestelijke le
nigheid en stalen wilskracht.
Hitler's waardecring voor de geestelij
ken loopt niet verder, want herhaalde ma
len beschuldigt hij de priesters «godsdienst
misbruikt te hebben voor politieke doel
einden Nu zal Hitler gedeeltelijk wel
gelijk hebben, waar hij het heeft over het
gedrag van Tsjechische priesters in het
Sudeten-gebied. Zij zouden de belangen
van Praag boven die der Kerk hebben
gesteld cn de ont-Duitsching in de hand
hebben gewerkt. De Duitsche geestelij
ken bleven werkloos toezien ctt ook <le
hoogere geestelijkheid deed weinig om aan
dit misbruik oen einde te maken. Ziedaar
de beschuldiging, die Hitier niet toe
schrijft aan kwaden wil. doch dc oorzaak
schuift op een gebrekkige opvoeding tot
het Duitschdom van dc jeugd af aan.. Zn o
nam Hitier het erg kwalijk, dat de Tsje
chische priesters hun eigen volksbelangen
soms stelden hoven die van de Kerk. ter
wijl hij van de Duitsche priesters juist
verlangt dat ze hun volksbelang boven
dat der Kerk plaatsen.
HITLER EN RCME.
In zijn uiteenzetting, waarschuwt Hitlcf
dikwijls Rome den godsdienst niet te ver
mengen met «zuiver aardsche dingen»;
het ergste evenwel vindt hij het vermen
gen van politiek en godsdienst. Kier
raakt hij aldus het dclikate vraagstuk van
de verhouding tusschen Kerk cn Staat. In
zuiver bovenaardsche zaken kent Hitler
zeer gaarne het voorrecht toe aan de
Kerkdoen in aardsche dingen, in de ge-,
mengde kwestie, zooals opvoeding en hu
welijk, eisrht Hitler het voorrecht van
den Staat.. Hier vinden wij dan ook tie
diepste oorzaak van Hitler's conflict met
de Kerk. Hij heeft met haar in vrede wil
len leven op voorwaarde, dat de Kerk.
zich zou schikken naar zijn vvcnschen. De
Kerk kon dit niet voor verschillende za
ken. en dit krachtens haar goddelijke zen
ding. Vandaar het conflict, en geen won
der dat Hitier langzaam aan niets meer
voor Christendom en Kerk voelt.
BSBBSBSSSSBSSSLGB
Koning Leopold op weg naar Amsterdam in den Nederlandschen Koninklijken trein. De Vorst neemt groetend afscheid
van de bevolking van Rozcndaal.
nET VERTREK UIT BRUSSEL
Koning Leopold III verliet Maandag
ri.or.tn Bruesel cm het aangekondigde be
zoek aan Nederland af te leggen.
Daags voordien hadd?n Hr Colijn. Eer
ste-Minister van Nederland, en Hr Spaak,
Eïrste-Mmister van België, gewezen op
wat beide landen gem:ens hebben en hoe
verdere en inniger samenwerking op aiie
gebied gewenecht wordt. In Eelgiê en cok
in Nederland werden verder neg andere
raoisici-praken gehouden over dit bezoek.
(Zie vervolg op 5' &lad.)
DE NIEUWE TYPEN VAN
MUNTSTUKKEN
Dat we nieuwe muntstukken zouden
krijgen hebben wij reeds verleden week
gemeld.
Wat iedereen evenwel neg met meer
genoegen zal vernemen is dat de nieuwe
muntstukken van minderen omvang zul
len zfln ais d-e-ae thans in cmlcop. Het
nieuw muntstuk van 5 fr. z?.l kleiner zijn
dan bet huidigs van 20 fr. en de nieuwe
munt van 1 fr. zal eveneens kletfïer zijn
als t hans.
Hier nu enkele verdere kenmerken der
nieuwe stukken:
De pasmunt van 5. 10 en 25 centimes
bestaat uit een iegs-ering van koper, zink
en nikkei; zij wegen onderscheidenlijk
2 'F 4 c-ij6 16 gram; zij hebben een dia-
mater van 19, 22 en 26 millimeter. Zij dra
gen in het midden een doorboring.
Zij dragen op de beeldzijde het naam
cijfer L m. mat erboven de konings
kroon; eronder hat jaartal.
Op de keerzijde staat het inschrift
België-Belgique en de aanduiding van
de waarde: ze verbeeldt een reeks van
drie schilden mat c'.e wapens der negen
hoofdplaatsen van provinciën, schilden
clie aldus zijn verdeeld: óp het stuk van
5 can times, de wapens van de stcc'an Aar
len. Gent en Luik; co het stuk van 10 cen
times. te van de steden Antwerpen,
Hasselt en. Nam-n. en cp het stuk van
25 centimes, deze van ds steden Brugge,
Brussel en Bergen.
De dcelirunien van 0.50 fr., 1 fr. :n 5 fr.
zijn uit zuiver nikkel; ze wegen respectie
velijk 2 '4. 4 v. en 9 gram; ze hebban een
diameter van 18. 21 en. 25 millimeter.
Op d? t Tdrijd? staat de Belgische
leeuw, het iaart'I en de waarde.
lUOBBiSaRBSBja&SLKESaSiaBaBRBS
De wellicht mees*, beroemde Zweedscbe
schrijfster, Se.ma Lageriöf, v»i_*ns boeken
zoo wondergoed alle ncordscbe lovens-
atmosfeer naschilderen, is op ZO Novem
ber LI. £0 jaren oud gjworden.
lazBa&a&aasbaB&B&iflsciaiiJSBSBS»
Het diroktorium van hst Esigisch Ka-
thohsk Bioa heeft Vrijoag 18 Novemcsr
geaintnac heel twn cag vc.gaderd cm hst
Kcngi-is dat cp 27 November zal plaats
hsss-n, voor te bereiden.
De afgevaardigden van hst P.C.S. en
van. de K.V.V. kwamen in den voormid
dag alzonderlijk samen, 's Nam.ddags had
een gemeenschappelijke vergadering p»aa-s.
De financieels en buóg-taire toestand
van het land schijnt de tatnolieks mid
dens to bekommeren. Zoo b.v. wat hst
vraagstuk der verzekering t-gen werkloos
heid botreft schijnt het KathoLck Bick
g routen deels de opvattingen aan te kle
ven die door Senate.* J.-J. Dsclercq on
langs nog weiden uitgedrukt tijdens een
vergadering van de rechterzijde van dra
Senaat. Wat de Spaansche kwestie be
treft was men vrij algemeen van cord-eel
dat deze kwestie ge.u regeeringscrlsis
waard is. De Katholieken blijven natuur
lijk op hun standpunt dat een handels
agent naar Burgos meet worden gezon
den. Zij rekenen er echter cp dat <ia E?r-
rte-Miniater eerlang een cplcrelng zal we
ten te vinden die de drie xuc .rdenheids-
parti. :n kan b; vr edig en.
Op dc keerzijde staat het inschrift Bel-
gië-Belgiqtie ze verbeeldt e>en reeks van
drie schilden met de wapens der negen
provinciën, aldus verdeeld: cp het stuk
van. 50 centimes, de wapens van de pro
vinciën Oost-Vlaanderen, Luik en Luxem
burg; op het stuk van één frsnk, deze van
de provinciën Antwerpen, Limburg en
Namen, en cp het stuk van 5 fr., deze van
de provinciën Brabant, West-Vlaanderen
en Henegouwen.
De muntrand is geribd; voor de 5 frank
stukken is daarenboven diep gegraveerd
in de ribben, het inschrift België-Bei-
giquevoorhanden.
DE VERPLICHTE VERZEKE
RING TEGEN WERKLOOSHEID
Het nccrgzlegd ontwerp afgekeurd
door de Rechterzijde van den
Senaat.
De Rechterzijde van den Senaat ver
gaderde om. hst wetsontwerp cp de ver
plichte verzekering tegen werkloosheid te
toespreken. Heer J.-J. Beclercq bracht
me.een verslag uit over de studie u.e c'.e
Studiekommissie van het Blek der Katho-
lkken van de kwestie had gemaakt.
Di: verstag sprak zich uit tegen c'.e
goedkeuring van het ontwerp dat docr de
Kamer werd aangenomen. Eenparig trad
de vergadering de-ze zienswijze bij, dus
het ontwerp van de Kamer verwerpend.
Vooral werden bezwaren geuit tegen de
financieels- rijde van het vraagstuk. De
Rechterzijde van den Senaat is partij-
g?.ngcr van ce verplichte verzekering,
maar niet op de wijze door do Katr.er
voorgesteld.
Het verslag wijst er eerst cp dat de
schattingen, die gedaan werden, zoo zeer
uiteenloopend zijn dat men er rio.i niet
op kan berusten. Zco men reenlhg lied.
gehouden met de gegevens van den Na-
tioeiaie-n Dienst voor Arbeidsbemiddeling
■en Werkloosheid, dan had men tevens
kunnen vaststellen dat het ontwerp naar
een ramp zou gaan, met namsli. een
staatrtusschenkcmst te eiechen van 915
milhoen, in plaats van 575 millioen als
wordt beraamd.
Be-n mogelijk tekort mag niet gedekt
worden met l-eeningen, deze politiek ware
al te gevaarlijk.
De Kommissie van het Blok der Katho
lieken kan. cok niet aannemen dat de bij
dragen dezelfde zijn vce-r alle loontrek-
keneten, zoowel arbeiders, bedienden als
siaateagenten. De bedienden loepen min
der gevaar var. werkloosheid als de arbei
ders en de functionnarissen op geenerlei
wijze. Wanneer de bijdrage een verzeke
ring is, dan is het billijk dat slechts de
verzekerde betale; indien het een natio
nale belasting is dan moet de last ervan
drukken op de gansche colleeticlteit maar
niet- op een categorie burgers, hier roet
name de staatsambtenaren.
De Kommissie vraagt eveneens meer
eerbied voer de waardigheid van d? ar-
beidiars, van afhouding op het loon aan
ae bron mag niets terechtkomen en de
arbeider moet steeds vrij blijven zich aan
te sluiten bij welk syndikaat hij oek wil.
Gezien het loon der werknemers ontoe
reikend is om al de lasten van de werk
loosheid te dragen, is het billijk dat de
werkgevers en de openbare besturen hun
dee! van d en last ervan dra ten
Dit standpunt werd dus volledig bijge
treden door de gansche Rechterzijde van
den Senaat.
De Senaatscommissie daartoe aange
steld. kwam Wcenrdag bijeen cm het in
gediend ontwerp te bespreken. Minietcr
Delattre poogde ce amendementen voor
te brengen cm het ontwerp met het stand
punt d-er Katholieken eenig.szins te ver
zoenen. Een besluit werd r.og niet ge
troffen.
BELASTINGSONTVANGSTEN
Voor de eerste tien maanden van 1938
beloop-en de totale ontvangsten 7.974 mil
lioen. onderscheiden als volgt:
Eelasting en 2.654 millioen.
Douanen 2.522 millioen.
Registratie 2.793 miliocn.
In vergelijking met de vooruitzichten,
beloopt dc mind-eropbrengst 431 millioen
(5,04 5<.) zegge:
Douanen 5f mhl.c-en
Registratie 523 mill.c-en
<32 m llle-en
waarvan dienen afgetrekkeu 1 millioen
i meer opbrengst vosr t-e belastingen.
Bij vergelijking ven de cn.vangsten van
11933 met die van liet cur. n-.emmwd
tijdsverloop van 1937, kv.ht m n tot een
take vermindering van <3
miliicea
(0,57 (Zie vervolg op i* blad.)
Drulcker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge.
Tel. Poperioge Nr 9.
Postckeckrekeniag Nr 155.70.