PATER BROTHER
AUTARKIE EN OORLOG
i iropa
Wetenswaardigheden uit het Land
De Neutraliteit van Belgie
PERSLEIDING
TEGEN PERSVERWARRING
Isigglsche blokkade van den Duitschen uitvoer
Wat de week ons aanbracht
KATHOLIEK
WEEKBLAD VAN IEPER
Zware verliezen op zee, ook voor de neutrale scheepvaart
Coördinatie der Fransche en Engelsche
gemeenschappelijke strijdkrachten
WOELINGEN TE PRAAG
NTERNATIONAAL OVERZICHT
DOOD VAN MGR RASNEUR
AAN ONZE LEZERS
DE HALLE
DE ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1940 IS VASTGE
STELD ALS VOLGT:
HET VERLOOP DER GEBEURTENISSEN DAG NA DAG
EEN NIEUW ROEIEND
MENGELWERK
Op Vrijdag 17 November
ZONDAG 26 NOVEMBER 1939.
«DE HALLE»
Katholiek Weekblad van leper.
Bureel
Boterstraat 58, IEPER.
EEN ABONNEMENT KOST
VAN NU TOT EINDE 1939:
Binnenland 3,00 fr.
Belgisch Kongo 4.25 fr.
Frankrijk 4,25 fr. belgisch geld
Engeland 4,50 fr. belgisch geld
Ander landen 6,25 fr. belgisch geld
Alle Medewerkers tiin verantwoordelijk
simt;tv untf tooi
Kleine berichten per regel 1,— fr.
2 fr. toel. v. ber. m. artr t bur.
Kkine berichten (minimum) 4,fr.
Rou-.vber. en Bedank, (min.) S.fr.
Te hcrhafen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Tel. Poperinge Nr 9.
Postcbeckrekening Nr 155.70.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen Jen Donderdag noen.
I
D rukker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE. Poperinge,
WEEKBLAD 50 CENTIEMEN.
breng lk n als dankzegging voor de
genezing van mijn zoontje, waarvoor
uwe weezen gebeden hebben. Zij gaf
een enveloppe.
Mevrouw, gelief mij aanstonds
te zeggen welke de inhoud is. Ziehier
waarom: Ik heb aan H. Treesje ge
vraagd tegen 4 uur de 9000 fr., die lk
tekort kom, als overeengekomen tee-
ken te geven.
Deze omslag, Pater, bevat 10.000
frank. Wees dus gerust.»
"Zoo overtreft God nog den wensch
van den mensch die betrouwen heeft.
Eenlge stonden later gaf de Kardi
naal de noodige toelating om te
Auteuil te bouwen.
CLEMENCEAU GAF OOK.
De 31 December 1935 bad hij met
betrouwen: «Kleine H. Theresia, als
gij wilt toonen dat mijn kinders U
dierbaar zijn, maak dat de laatste
brief dien ik dit jaar zal openen een
briefje van duizend zou bevatten.».
De 10° brief gaf het gewenschte.
De Pater ging blij naar bed.
's Anderendaags, 1 Januari 1936,
na zijn Mis, bad hij: «Soyez gentille,
petite Sainte Thérèse, om uwe gene
genheid te toonen bij het begin van
't jaar maak dat de 1* brief dien ik
openen zal dit jaar ook een briefje
van 1000 inhoude voor mijn kinder-
kens.
De eerste brief voldeed zijn wensch.
In 1930 had hij begonnen met 300
weezen, in 1936 had hij er 1400.
Dat moest al onderhouden worden
door liefdadigheid.
Hij heeft de kathedraal van Dakar
doen bouwen, en heeft daarvoor ze
ven millioen gebedeld.
Om een bewijs te geven dat hij kon
schooien: Clemenceau, die geen chris
ten was, gaf hem eens honderd dui
zend frank in één trek voor het werk
der Oud-Strijders door P. Brottier ge
sticht! A. B.
HBIBISMHEIBEHIUHIiliaHiH
BISSCHOP VAN DOORNIK
Donderdag 11. is Z. Exc. Mgr Rasncur,
Bisschop van Doornik, aldaar op 65-iari-
gen leeftijd in den Heer ontslapen. Z. Exc.
Mgr Rasneur was sedert enkelen tijd
lijdend aan griep en is er nu aan be
zweken.
Hij was de honderdste Bisschop van
het Bisdom Doornik.
De begrafenisplechtigheden werden vast
gesteld op Donderdag c. k.
Moge de Heer hem thans het Eeuwige
Licht schenken.
De Fransche schrijver Henry Bor
deaux, lid van de Fransche Aca
demie, schreef de voorrede voor
ten boek over Pater Brottier.
Toen hij Krijgsaalmoezenier was bij
'het 121* Regiment voetvolk was hij
als bij wonder ontsnapt in den s'ag
van Verdun waar zijn divisie de drie
vierden harer manschappcr verloor.
Een zijner citaties zegt: legendaire
aalmoezenier, magnifieke ziel... enz.
Na den wapenstilstand kwam zijn
Bisschop. Mgr Jalabert, met wien hij
In den Senegal 7 jaren missionaris
vas geweest, hem in Duitschland be
zoeken.
Pater Brottier vertelde hoe hij dui
zend keeren in groot gevaar was ge
weest in de Somme, in Vlaanderen, te
Verdun, overal, en hij niet kon be
grijpen hoe hij nooit was gekwetst
geweest.
Mijn beste Pater, antwoordde
de Bisschop, bekijk dit prentje uit
mijn brevier, uw portret geplakt op
een santje van de Kleine Theresia
van Lisleux, en de woorden alonder:
«Kleine Zuster Theresia. bewaar mij.
P. Brottier.Dit is mijn volle over
tuiging. Zij heeft u bewaard.».
Hewel, Monseigneur, antwoord
de de Pater, voor haar moeite, beloof
ik haar een schoone kapel als ze zal
zalig verklaard worden
mtt;:i!iHiiiiii!iiHiifliMi't![!i::riii:i!!iiiiimiiiiiiumiiii:ii!Ui!ii:iiiHiiiiiimuiuiiimiii!):t
wezenlijkt heeft, gedurende vele ja
ren, namelijk Sovjet-Rw.land. Maar
ten koste van welke ontberingen, door
het volk gedragen!
Er ls een oorlog die regelmatig ieder
jaar herbegint in de maanden November-
December, en die tenslotte toch altijd
grooten en beslissenden invloed uitoefent
op de andere oorlogen die de mensch-n
in hun driftigheid op onregelmatige tijd
stippen ontketenen. Het ls de abonnenten-
oorlog, de papieren oorlog, de persoorlog,
die nu weer over het lot van veel geeste
nen, laten wij het maar klaarder zeggen,
over het lot van veel zielen beslist.
De Katholieke Perscentrale die haar
lustrum viert met harder te werken in
deze troebele tijden, heeft U nu al vijf
jaar achtereen gewezen op de geweldige
verantwoordelijkheden van de katholie
ken op het gebied van deze sterkste groot
macht. Dit jaar zal het bizonder plech
tig zijn, want nu kunnen we in de goed
gekeurde Nederlandsche vertaling enkele
decreten van het Concilie van Meohelen
citeeren, waarin de Bisschoppen officieel
de gevaren der slechte pers en de gewe
tensplichten der katholieken beschrijven.
DE SPECIFIEK MODERNE GEVAREN
In een inleidend decreet schetst het
Provinciaal Concilie van Mechelen eerst
in het algemeen de gevaren der moderne
propaganda-middelen of grootmachten
De technische vooruitgang heeft in de
XXste eeuw een nieuw complex van
propaganda-middelen geschapen of in
de hand gewerkt, die voor de katholie-
ken heel wat nieuwe gevaren en pro-
blemen meebrengen. De dagbladen, de
periodieke bladen allerhande, de kine-
ma-voorstellingen en radio-uitzendin-
gen werken veelvuldig in op alle klas-
in sen van de maatschappij, en kunnen,
ongeveer evenzeer als de invioed van
grootstad of van arbeidersmilieu, het
goede verhinderen dat een gepaste op-
voeding en de deugdzame voorbeelden
in familie en school hebben meegegc-
ven.
Zij verkondigen zelden openlijk ver-
dcrfelijke theorieën en stelsels maar
door middel van nieuwstijdingen, ver-
halen en beelden, dringen zij levensop-
vattingen en levenswijzen dermate op,
dat zij waarlijk een grootc school voor
de volwassenen genoemd kunnen wor-
i> den, een school die heden ten dagen een
ware dwingelandij voert over de samen-
leving.
De uitbreiding van het nieuwe hei-
dendom is voor een groot deel aan deze
grootmachten te wijten.
Men bewere niet dat het ieder vrij
O staat, zich aan deze tyrannieke invloe-
den te onttrekken. De menschelijke
zwakheid vormt hier immers een groot
struikelblok en de aantrekkingskracht
van die propagandamiddelen, die ont-
wikkeling of ontspanning brengen, is
zoo sterk, dat bijna niemand zich aan
hun inwerking kan onttrekken, zooals de
ondervinding trouwens uitwijst.
Zooals het past wordt dit gevaar dan
nader omschreven in een volgend de
creet
De gevaren die vooral heden ten dage
in bladen en tijdschriften komen opzet-
ten, zijn niet te onderschatten, temeer
daar de drukwerken in steeds grooter
zijn bedrijvigheid daarop ingericht.
Daarom is het voorloopig gewaagd met
absolute zekerheid het welslagen van
de Engelsclie blokkade te voorspellen.
oplage verspreid worden en er geen huis
meer gevonden wordt waar niet dage
lijks of ten minste wekelijks langs de-
zen weg gedachten aan de lezers opge-
drongen worden. Het valt ook niet le
ontkennen «lat tegenwoordig veel druk
werken verspreid worden die van het
kristelijke geloof en zeden afkeeren of
tenminste tot onverschilligheid inzake
godsdienst voeren. Reeds mocht Leo
i) XIII zeggen Aan den eenen kant
worden de menschen gedreven door een
onverzadigbaren honger om te lezen, aan
n den anderen kant grijpt een stortvloed
n van slechte geschriften in volle vrijheid
.•steeds verder om zich heen; men kan
moeilijk schatten, hoeveel schade voor
de goe«le zeden, hoevee! verlies voor het
<i waar geloof daaruit volgt.
OOK DE LEZERS HEBBEN PLICHTEN
Het spreekt vanzelf dat het Concilie
het kwaad eerst in den wortel aantast en
begint met de gewetensplichten van de
uitgevers, opstellers, verkoopers en aller
hande medewerkers uit te stippelen die
voor het goede of het kwade in de pers
verantwoordelijk zijn. Het zou echter te
gemakkelijk zijn hier het regenscherm
systeem te gebruiken en de lezers te la
ten denken dat zij wijs genoeg zijn om
alles te mogen lezen, al mogen zij niet
alles doen wat hen aanstaat,
Daarom luidt het decreet 62. kort en
klaar
Ook de lezers hebben hun plichten.
Zij die zich abonnecren op bladen cn
tijdschriften, die tegen het geloof en de
goede zeden strijden, bedrijven een zwa-
re zonde. Op deze geschriften zijn «le
algemeene indexwetten en can. 1399,
nn. 2, 3, 6, 9, van het Kerkelijk Wetboek
in hun geheel toepasselijk, cn wanneer
regelmatig lezing ervan noodig is, moet
D daarvoor eerst de gepaste dispensatie
toegestaan worden. Zijn ook afkeurens-
waardig, alhoewel in mindere mate, zij
die de katholieke uitgaven opzij latend,
neutrale of lichtzinnige schriften lezen.
Het is voor de katholieken immers ecu
zware verplichting de middelen tc ge-
bruiken waardoor de christelijke en ker-
kelijke geest wordt bewaard en ontwik-
kcld.
De buitenlandsche niet-kathoHeke bla
den en tijdschriften zijn even gevaarlijk
en vallen dus onder dezelfde regels.
WAAR VINDT MEN PERSLEIDING
Op die vraag kunnen wij nu bijzonder
klaar antwoorden.
De Katholieke Perskeurraad. afdeeling
Perscentrale D. P. heeft eindelijk haar
werk voltooid en heeft de keuringslijsten
van meer dan 800 in ons lar.d gelezen
bladen en tijdschriften door den hulp
dienst en uitgeverij Katholieke Propagan
da Centrale (K. P. C.) laten uitgeven.
Daar vindt men dus de veilige gids op
het terrein der dagbladen, kultureelê
weekbladen. Illustraties, allerhande tijd
schriften, handelend over wetenschap,
kunst- en cinemabladen, humor- en mo
debladen, enz. Voor ieder soort worden
aan de katholieke lezers nu klaar de aan
te raden, of tenminste toelaatbare publi
caties aangegeven, (voor allen of voor vol
wassenen) en wordt ook gewaarschuwd
tegen de vele af te raden of verboden
bladen die met bedriegelijke titels bij
katholieken toch kunnen binnensluipen.
Een alphabetische klasseering en Inlei
dende uitleg komen daarbij. De Perslei-
dingsbrochuur moet ln handen komen
van alle katholieken die op een of ander
gebied verantwoordelijkheid dragen, ze
kost ten andere maar 2 fr, om Iedereen
te kunnen bereiken.
De hervorming begint in het hoofd en
wanneer de katholieken beter ingelicht
zullen zijn en beter bewust der persge
varen, zullen zij ook kordater en mach
tiger worden op persgebted.
Het vergif komt langs de pers ln vele
geesten. De waarheid moet bij velen juist
door de pers in de geesten bewaard en
verlevendigd, en zco half verloren, weer
herwonnen worden.
Vooral in deze tijden ook moeten de
trouwe lezers van de katholieke bladen
hun blad dubbel trouw blijven. De tijden
zijn zwaar, en veel uitgevers worden grijs
van het cijferen en berekenen. Nu meer
dan ooit moeten onze menschen eensge
zind rond de vertolkers van hun overtui
ging geschaard staan.
Elk blad dat valt is een nederlaag, elk
blad dat recht blijft is een borstwering
temeer voor het verdedigen van ons ge
loof en van onze wereldbeschouwing.
Daarom moet de oorlog, de persoorlog,
die op het einde van ieder jaaT herbegint,
voor onze bladen een zegepraal worden.
F. MORLION o. p. -
DE AUTARKIE VAN DUITSCHLAND.
1000 FRANK DAAGS.
Dat is een schoon inkomen voor een
Pater die belofte van armoe deed.
Tot dan toe had Pater Brottier nog
wel hooren spreken van Treesje, maar
hij had nog geen bijzondere devotie
voor haar.
Het was voor hem als een openba
ring en van dien stond af wilde hij
haar al zijn werk opdragen.
Toen hij stierf in 1936, zei Kardi
naal Verdier in zijn lijkrede: «De
goede Pater heeft te Parijs een won
derbaar werk gesticht en ik meen niet
te overdrijven met te zeggen dat het
een voortdurend wonder is, dit wee-
zenhuis met zijn 1400 kinderen in
stand te houden.
Om die kapel op te bouwen heeft
hij in 't jaar 1924 en 1925 dagelijks
het briefje van duizend frank ont
vangen. den eenen keer per post, den
anderen keer door een onbekende...
op alle manieren.
Eens was het rond 9 uur 's avonds:
Pater Brottier zegdeIk heb nog
mijn dagelijksch biljet van 1000 fr.
niet gekregen, ga eens zien naar den
offerblok in de oude kapel. Men ging
zien. het zat erin... te minste in de
opening, iedereen had het kunnen
uitnemen.
Een anderen avond zei hij ook:
«Ik heb het nog niet maar gij zult
zien, het zal komen.
Een persoon bracht na enkele
oogenblikken een brief met de vraag
naar een goed gebed voor een zie
ken vader De Pater deed den om
slag open.
Ca y est.
Een anderen avond: «Ik heb het
nog niet vandaag, maar ik heb nog
eenige brieven te openen, gij zult zien
het zal er in zitten hier of daar.
Inderdaad in den derden brief.
De Pater loech als een kind.
Het was zoo regelmatig, zoo nor
maal. alsof het zoo moest zijn, en
het niet anders meer kon.
Op het laatst was de Pater daaraan
geheel gewoon en niet meer verwon
derd.
1000 Frank per dag en hij geraak
te er eerlijk aan, we moeten het on
partijdig bekennen.
ANDER MERKWAARDIG FEIT.
Het was in November 1923, hij moest
te 4 uur bij den Kardinaal Dubois
zijn om toelating tot het bouwen zij
ner kapel. Kwart voor 4 uur wachtte
hem de taxi toen een dame hem wilde
spreken.
Ik ben haastig, zei de Pater,
te 4 uur moet ik bij den Kardinaal
zijn.
Dames durven veel!
Pater, ik laat u niet los, de
Kardinaal kan wachten, zei ze. Hier
WIJ ZENDEN ONS BLAD
KOSTELOOS
van nu tot einde het jaar aan al-
wie in Belgie on* per post
kaart een abonnement vraagt voor
het jaar 1940 of 25 fr. stort op ons
postcheckn. 15.570 van V. Sansen-
Vanneste, Poperinge.
Ons blad teit onder de beste
weekbladen van 't Land en kan U,
voor 50 centiemen per week, uren
aangename lezing verschaffen.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 12 MAANDEN:
In Belgie 25 Frank
Belgisch Kongo 9 Belgas
Frankrijk 9 Belgas
Holland 9 Belgas
Alle ander Landen 13 Belgas
1 Belga 5 Belgische franken.
Onze abonnementsprijs blijft de
zelfde van 't vorige jaar.
We rekenen erop dat al onze
Abonnenten ons zullen trouw blij
ven en danken ben bierbij bij voor
baat.
DE UITGEVER.
beginnen we beden. Het is een
x Courtbs-Mableren dat zegt ge
noeg. Lees beden de le bijdrage van
en schrijf ons dan dadelijk een post
kaart om een abonnement te vra
gen voor 1940.
Het zal U een genoegen zijn weke
lijks onze hoofdartikels, bet sterk ge
documenteerde Internationaal Over
zicht van onzen Medewerker Ros
kam bet verhaal der wereldgebeur
tenissen, ons vermakelijke «Manneke
uit de Maan en verders alle
nieuwstijdingen uit Land en streek
te lezen.
Lees ons blad en bet zal U vol
doening geven!
SAMENVOERING DER EKONOMI-
SCIIE OORLOGSINSPANNING VAN
FRANKRIJK EN ENGELAND.
ITALIË BLIJFT EEN ANTI-BOLS
JEWISTISCHE POLITIEK VOEREN.
Te Londen vergaderde de Opperste Raad
der Verbondenen. Van Fransche zijde
woonden o. m. deze vergadering bij de
HH. Daladier, Gamelin, Darlan en Vuil-
lemin.
Een volledig akkoord werd verwezen
lijkt Frankrijk en Engeland zullen het
gebruik van hun gemeenschappelijke
VOOR DE SOLDATEN
geven wij voor 1940 Abonnementen
aan den verminderden prijs van
5 fr. per 3 maanden.
DE INTERPELLATIE
VAN DEN HEEK HUBIN
VISCOUNT GORT
hoofd-generaal van de Engelsche troepen
die in rrankrijk verdrijven. In Engeland,
voor hij in deze functie naar Frankrijk
overgeplaatst werd, was bij Chef van de
Britsche Etat-Major. Hij werd dit in 1937
benoemd door M. Hore Beiisha, toenmalig
Minister van Oorlog.