w
k
f J
V
YERSCHÏLLIGE TIJDINGEN.
mi
I1
I
ri
genade, zonder zorgenen nogtans zorgen had hij
hij wilde als de onderen, zoohaast hij er zich de kracht
toe gevoelde, eenige stuivers winnen voor het huisge
zin. Terwijl hij zich verlustigde met het maken van
kleine speelwerktuigjes, welke hij bij den loop van het
een of ander heekje draaien deed, bewaakte hij de
koeien van eene naburige hofstede, of wel, hij opende
en sloot de barreelen op de houten spoorwegen bereden
door de koolwagens bij het uitkomen der mijn,
Doch dit voldeed noch aan zijne werkzaamheid, noch
aan zijnen driftHij wilde een regelmatig en bestendig
loon winnen, en even als de ouderen, ofschoon hij
klein en zwak was, wilde hij nederdalen in de mijn.
Hij was tien jaar wanneer aan zijn verlangen voldaan
werd. Hij daalde in de mijn om de kolen te zuiveren.
Eenige jaren later deed men hem het paard geleiden
dat aan een molen gespannen was op den bodem der
mijn Nadien'werd hij de medestander zijns vaders, en
eindelijk werd hij zelf op zijne beurt geroepen tot het
bestuur eener uitputtingspomp. Hij had alsdan zijn
16e of 17e jaar bereikt.
De zorgen welke hij besteedde aan het werktuig dat
hem was toevertrouwd, de goede uitslag met den wel
ken hij zelf de versletene of gebrokene stukken herstel
de, trokken de aandacht op hem, en men benoemde hom
tot eene der belangrijkste bedieningen der mijnontgin-
ning, deze namelijk van toeziener der vang bij het op
en aflaten der werklieden en der steenkool.
Sinds hij er zich op toegelegd had zelf de werktuigen
aan zijne zorgen toevertrouwd te herstellen, en zelfs te
verbeteren, werden de werktuigen zijn eenige droom.
En dan James Watt, ander beroemd werkman was er in
gelukt zijne wonderbare uitvindingen in toepassing te
brengen Hij ook wilde zoeken en uitvindingen doen.
Maar daartoe was het noodig te lezen en boeken over
de werktuigkunde te bestudeeren. Doch, wanneer hij
de kool op den bodem der mijn ziftte, wanneer hij aan
den molen, aan de uitputtingspomp of aan de vang, ten
minste twaalf uren daags werkzaam was, kon hij er
niet aan denken school te gaan En wat meer is, te
dien tijde waren de scholen niet talrijk. Zoo dat hij
op zeventienjarigen leeftijd nog niet lezen kon
De werktuigen die hij moest oppassen, bleven echter
niet gedurig in werkzaamheid daarbij had hij eenige
vrije uren voor zijnen maaltijd. Hij gebruikte die tot
het aanleeren der letters, die te vormen, en woorden
te spelen. Des avonds bezocht hij den onderwijzer van
een naburig dorpdes nachts werkte hij in zijne kamer.
Maar, onderwijzer en boeken moesten betaald worden,
en zijn dagloon behoorde aan het huisgezin van Bob.
Eens dat hij zelf, uit spaarzaamheid, zijne schoenen
had vermaakt, dacht hij ook wel die van anderen te
kunnen vermaken en hij begon met oude schoenen te
lappen
Aldus arbeidde hij een deel van den nacht, zonder
daarom in het minste zijn dagwerk te veronachtzamen.
Zijn werk was daarbij zoo onberispelijk, dat de klanten
talrijk hem kwamen toegevloeid. Hij had eindelijk zoo
veel spaarpenningskens saamgebracht, dat hij op zeke
ren dag de waarde van een goudstuk in zijnen spaarpot
bezat
Dit eerste geld, stuiverken voor stuiverken bijeen
gegaard, dit geld, de vrucht van zijnen arbeid, moest
hem geluk bij brengen.
Een jongmeisje, Fanny Henderson, bracht hem eens
een paar oude schoenen te vermaken. Zij was dienst
meid op eene nabij gelegen hoeve, waar Stephenson den
maaltijd had genomen, en waar hij haar had leeren
kennen. Hij had bij haar een goed hart gevonden,
werkzaamheid, een uitmuntend karakter en een goed
overleg. Arm was zij doch hij was niet rijk, ofschoou
mpu hem in eene andere mijnontginning eene nieuwe
en voordeelige verbintenis had aangeboden. Hij had,
't is waar, eenige spaaroordjes vergaard. Hij huwde
Fanny Herderson. Alsdan was hij 21 jaar oud.
Gedurende een jaar was het leven gelukkig voor het
jonge gezin. Georgius werkte in de mijn en, te huis
teruggekeerd, maakte hij nieuwe schoenen en sneed
kleederen welke Fanny vervaardigde en verkocht.
Zekeren dag, gedurende zijne afwezigheid, tastte het
vuur de schouw zijner woning aan. De geburen blusch-
ten den opkomenden brand met al te veel iever en bra
ken zijnen huisraad, waaronder een uurwerk waaraan
hij zeer hield.
Acht dagen nadien was alle spoor van brand ver
dwenen, en Stephenson, door zijn uurwerk te herstel
len, was uurwerkmaker geworden en begon met de
uurwerken te herstellen welke men hem toevertrouwde.
Soms, wanneer het werk in de mijn min dringend
was, kon men langs de werven twee jonge werklieden
ontwaren die gaarne met elkander in onderhandeling
waren, want zij spraken over wetenschappen, werk
tuig- en scheikunde. Waar het' noodig was lieten zij
zich nooit bidden om de vaartuigen die tot den vervoer
dienst der steenkolen behoorden van hunnen ballast te
helpen verlossen. En weet gij wie die twee vrome
werklieden waren? Georgius Stephenson, die later den
grootên ingenieur worden moest; William Fairbern, die
zich eenen glorierijken naam in de kunst der Nijver
heidsgebouwen moest verwerven. Twee der grootste
namen van het tegenwoordige Engeland!
Worclt voortgezet.)
Plaatsvervanging'. Een koninglijk besluit van
5 dezer bepaalt den prijs van de plaatsvervanging door
het departement van oorlog voor het jaar 1882 op eene
som van 1000 fr.
Gevaren. Men telegrafeert uit Verviers, 9 Sep
tember 2 uur 50 m. De Ourthe en de Vesdre stroomen op
duizend plaatsen over. De Maas is nog uit hare bedding
niet getreden. Er zijn ernstige gevaren te vreezen.
Bezweken. Er is op nieuw een belgische navor-
scher in Afrika bezweken. De heer ingenieur Nève, die
Stanley op den Congo vergezelde, is door eene kwaad
aardige koorts weggerukt. Hij was maar 29 jaar oud.
Wanneer hij Belgie verliet, was hij kloek en gezond.
Stanley loofde zeer zijn vernuften zijne .krachtdadigheid.
Die dood is een groot verlies voor de wetenschap en voor
het vaderland.
De diepste put der aarde is tegenwoordig de
put S4 Maria der zilvermijn van Przibran (Bohemen) die
1032 meters diep is. Het zal niet mogelijk zijn dieper te
graven daar de hitte er reeds stikkend is. De Adalbert-
put derzelfde mijn is 1020 meters diep.
Bewaarmiddel. Ziehier een middel welk wei
nig landbouwers kennen en nogtans zeer nuttig is om
de boter en de melk binst de groote warmte te bewaren.
Dit middel bestaat hierin, alle morgenden den kelder
met zeer warm water te begieten en daarna hem goed
afdroogen. Daarna wordt de kelder goed gesloten en een
uur later, wanneer men er ingaat, gevoelt men eene ijs
koude luchtgesteldheid.
Baron de L. is een der meest gekende landbouw
kundigen en behaalt op al de prijskampen der streek de
gouden inedalie voor zijne soort van zwijnen. Hij ontving
van een pachter den volgenden brief:
Mijnheer, ik heb u overal op de jaarmarkt gezocht,
zonder u te ontmoeten.
Er waren veel beesten, maar ik heb geen een varken
aangetroffen van uw slag.
Gelief mij te melden of gij er mij een koppel wilt af
staan.
De Vledermuis. Met ijver worden bijna overal
de vledermuizen verjaagd en vervolgd. Schoon zij noch
door een fraai uiterlijk, noch door een sierlijke vlucht
uitmunten, behooren zij toch tot de nuttigste dieren. De
vledermuis- is een vleeschetend dier en leeft enkel van
insecten, die des nachts in de weer zijn. Nachtvlinders,
welke zoovele schdadelijke rupsen voortbrengen, vlie
gen, kevers, vooral meikevers, waarvan eene enkele
vledermuis in éénen nacht verscheidene honderden
vangt, zijn voor de vledermuis eene geliefkoosde spijs.
Neemt men in aanmerking, dat over het geheel het aan
tal vijanden van den land- en tuinbouw, van de ooftteelt,
enz. zoo groot is, dat vele gewassen door hen vernield
worden, waaruit onze voedingsmiddelen en andere le
vensbehoeften gewonnen moeten worden en dat hun
getal oneindig grooter is, dan dat hunner natuurlijke
verdelgers, dat de menscli volkomen machteloos is, om
de verwoestingen te keer te gaan, als zij in menigte
verschijnen (b. v. rupsen, meikevers enz.), dan springt
het nut van onze vrienden onder het dierenrijk in het
oog aan de landbouwers; tuiniers en liefhebbers van het
plantenrijk zijn daarom de bescherming en de vermeer
dering der nuttige vogels aanbevolen, en voor ditmaal
in het bijzonder eens die der vledermuizen, welke met de
nachthuilen ter wacht gaan, als de andere schildwach
ten zijn gaan slapen.
De vruchten nog te velde la-
De Oogst in Italië.
ten veel te wenschen over ten gevolge der overgroote
droogte dezer laatstse dagen. De maïs is geheel mislukt;
hot voeder is verbrand en de olijven vallen af. Slechts
de wijngaarden beloven een goeden oogst. Ook aan de
tabac deed de droogte veel schade; kemp is in voldoende
voorwaarden; doc^'^uit en groenten laten veel te wen
schen.
ra»
Handel. De Westfriesche Courant meldt omtrent
het rundvee dat eenigen tijd geleden met een specialen
trein van Alkmaar naar Parma in Italië verzonden
werd, dat die beesten zijn aangekocht voor rekening
van een vereeniging van landeigenaren en huurboeren,
omdat het Hollandsche ras bekend staat als bijzonder
melkgevend. Het zijn alle zwartbonte beesten en zij za
gen er, alhoewel vermoeid door de extra lange reis, die
in een paar dagen afgelegd was, goed uit. Het waren
133 stuks, te weten 8 stieren, 8 koeien, 4 gedekte vaar
zen en 109 vaarzen van 1 jaar. De inkoopsprys bedroeg
44,564.84 lire, transportkosten 12,317.32, invoerrecht
409.90, bijkomende onkosten 3648.12; de 133 stuks kos
ten dus totaal 63,040,18 gulden of gemiddeld 474 lire of
225 gulden per stuk.
Zouden onze veehandelaars in soortgelijke verzendin
gen geen voordeel kunnen doen
Bericht. Volgens de opgave van een Fransch ge
neesheer bestaat er een gemakkelijk middel om vliegen
en dazen van de paarden verwijderd te houden. Laat
anderhalf lood jeneverbessen trekken op een liter water
en bestrijk dan het paard daarmede met behulp van een
spons. Het middel is eenvoudiger en zeker onschuldiger
dan het bestrijken met petroleom, dat ook wel eens aan
geraden wordt.
Middel tegen slaaploosheid. Als zoodanig be
veelt een duitsch geneesheer aan Bevochtig de helft
van een handdoek met water, leg dien zoo in den nek
dat de helft er door bedekt wordt, en sla de drooge helft
van den handdoek er over heen om de spoedige verdam
ping te voorkomen. Dit middel werkt snel en aange
naam, verfrischt de hersenen en veroorzaakt een gezon
der slaap dan door een slaapmiddel verkregen kan
worden. Men kan ook warm water gebruiken, maar de
meesten geven de voorkeur aan koud. Voor hen, die
lmnne hersens sterk inspannen, hetzij door hoofdwerk
of door zorgen en verdriet, is dit middel gebleken eene
ware weldaad te zijn.
Onderwijs. Het nieuw programa der Normaal
school zal met october worden ingevoerd. De studie der
nederlandsche taal is veel ernstiger gemaakt en dat mag
men vooral danken aan den heer Germain, directeur-
generaal van het lager onderwijs. Deze hooge ambte
naar. alhoewel in het Walenland geboren, heeft onlangs,
bij een bezoek aan de normaalschool voor onderwijzers
te Brussel, bewezen, dat hij de nederlandsche taal ten
volle machtig is. Gedurende een uur woonde hij den
vlaamschen leergang bij en deed door zijne onder
vragingen en verklaringen genoegzaam verstaan, dat
hij met den rijkdom onzer taal bekend is. Mochten al de
Walen dit goed voorbeeld volgen, dan zou onze taal niet
meer zoo onmeedoogend verstooten worden. De heer
Germain deelt ook het gedacht, dat men het hoogduitsch
bij middel van het nederlandsch moet onderwijzen, het
geen in de vlaamsche normaalscholen ook zal gedaan
worden.
Allerlei.
Gelijkenis. Een onderwijzer wilde aan zijn zes
jarige leerlingen de gelijkenis van den goeden Herder
uitleggen en zeiAls gij nu eens allen kleine schaap
jes waart, kinderen, wat zou ik dan zijn? Het groote
schaap meester.»
Een professor die nog al eens aan verstrooing leed,
had zich voor zijn avondmaal een pekelharing laten
brengen. Nadat hij nog een belangrijk gedeelte uit een
beroemd werk ten einde had gelezen, wil hij den haring
naar de maag zenden, doch ontdekt plotseling dat hij
verdwenen is. Hoe hij ook zoekt, nergens is hij te vin
den. Toen hij echter den volgenden morgen zijne lectuur
wilde voortzetten, ontdekt hij in het boek plotseling
zijn verloren geraakten haring. Als een leesteeken had
hij den haring tusschen zijn boek gelegd om te weten
waar hij zijne lezing gestaakt had.
Tegewoordig wordt veel gebruik gemaakt van mar-
garineboter, die door de speculanten als zeer voldoende
wordt aanbevolen.
Hoe goed die boter is leeren ons de muizen die bij
een boterkoopman de margarineboter lieten staan om
van de hechte te gaan smullen.
Die kleine beestjes weten er verschil genoeg in om de
valsche boter aan ons te laten.
Door het springen eener petroollamp geraakte te
Rotterdam eene barak in brand waar een levend spre
kend mensclienhoofd zonder beenen vertoond werd.
Bij deze gelegenheid hadden de straatjongens het
genoegen gratis het hoofd met zijne anders onzichtbare
beenen den brand te zien ontloopen.
Iets voor de vrouwen.—De, leelijkheid heeft
dit voordeel op de schoonheid, dat de schoonheid ver
dwijnt, terwijl de leelijkheid blijft.
Bébé repasse sa lecon d'histoire naturelle, avec sa
grande soeur.
Quel est le mari d'unejument, demande l'institutrice
improvisée
C'est un cheval, répond Bébé.
Et le mari d'une chatte c'est un cliat.
Et le mari d'une canne
Bébé hésite un moment, puis tout a coup
C'est un parapluie
En quoi un habit large ressemble-t-il a une jolie
femme désolée
C'est que tous deux présentent une belle ampleur
(belle en pleurs).
4.^
fW.
Si-1
H I
