NIEUWSBLAD VOOR
POPERINGHE EN ÖMSTREKFN,
MEUBELS,
HET NOTARIËEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
verschijnende
den Zaterdag namiddag
ANTONY-PERMEKE,,_Phologm/the, Holcrslr., 57., Yper en Bnslliiiisslr, D, Poperinglie. -Telef. 100.
Bank van Poperinghe
yarievig WOONHUIS
WOONHUIZEN
7000 Hoppepersen
10.000 Hoppepersen
12000 Hoppepersen
Een WOONHUIS
Bosclitaiüiën en Plantsoenen
Zondag i3Maart igio
5 Centiemen.
6* /aar. N i5
ANNONCEN
Den drukregel 10 c.
Hei haalde Anrioncen
Eerste Taps, Bollingen
ea Herbergkermissen
mits betaling van 25 cn.
Alle Anrioncen
vooraf betaalbaar
moeten vóór den
V RUDAO-NOKN
ingezonden worden.
IHSCHRIJViNGSPRIJS
Buiten grondgebied van
Poperinglie
Op grondgebied van
Poperinghe
Buitenland 1,60 fr.
De plakbrieven
die bij mij gedrukt zijn,
zullen ééns onvergeid
in bet blad verschijnen.
Uitgever, VALERE SANSEN, Boek- en Steendrukker, Gasthuisstraat, 1B, Poperinghe.
Wekelijksche Almanak.—Maart.
Zon op.
Zon onder
Notaris HAGHËBAERT
TE PROVEN.
Op Woensdag 16 Maart 1910,
TE C ROM EEK E,
Koopdag van
IANDSALAAM en VRUCHTEN.
DE GRAVE, te Ghyverinchove.
Donderdag 7 April 1910
TE HOOG8TAEDE.
Merkweerdige Koopdag
beestialea, landbouwgetuig, kuip= en
kernhalaara, zooals
UITEBHAND TE KOOPEN
Notaris PEEL,
te Rousbrugge-iIaringhe
Woensdag 16" Maart 1910
Openbare Ver hooping
te Crombeke.
Notaris VANDE LAN0ITTE,
Op Zaterdag 19 Maart 1910,
Op Maandag 62\ Maart 1910,
Openbare Verkooping van
esi KEPRR8,
te VLAiERTiNGHE, bij de Statie,
Op Maandag 28 Maart 1910,
Openbare Verkooping van
eiï KEPERS,
ie POPERINGHE, bij het Doolhof.
Notaris BA. CQUA.ER T,
TE POPERINGHE.
Op Vrijdag 25 Maart 1910,
Openbare Verkooping van
en ÏOOO Repei»s,
A VENDUE OU A LOUER
a Godewaersvelde,
'Oil
Franse he
Toltarieven.
In Frankrijk.
NIEUW SCHANDAAL.
Bet Miljard der gestolen Kloosters.
HERBERGTAFELS,
Huichelaars
On tmaskerd
De Passie
te Poperinge.
vqïgons ovcmnikohisl
woraen ingelijfd
EIA1E
liet recht, annoncen oj
artikels te weigeren is
voorbehouden.
2,50 Fr. VOOR IEDEREEN.
De Herbergiers hebben recht
aan Kostelooss inlassehing
van tAvee Herbergl'eesten.
Bijzondere buiten stad 2,50
binnen stad 2,00
Herbergiers buiten stad 1,50
binnen stad 1,00
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Passie-Zondag.s. Euphrasia, Kerstine.
s. Mathildis. Silvia, Alfred.
s. Longinus, Zacharius.
s. Eusebia, Eugeen, Palmyra.
s. Gertruide, Patricius.
O. L. V. 7 Weëen. II. Aarts. Gabriel.
s. Joseph, Josephina.
6 ure 4 min.
5 ure
42 min
C 2
5
44
5 59
5
46
5 57
5
48
5 55
5
49
5 53
5
51
5 51
5
53
Laatste Kwartier.
Nieuwe Maan.
Eerste Kwartier.
Volle Maan.
Vrijdag 4 Maart, te 7 ure 52 minuten 's morgens.
Vrijdag 11 Maart, ten 12 ure 12 minuten 's namiddags.
Vrijdag 18 Maart, ten 3 ure 37 minuten 's morgens.
Vrijdag 25 Maart, ton 8 ure 21 minuten s' avonds.
van .llerrss, Coevoet, dt Cle
POPERINGHE.
Wij h< bbcn de eer U te laten weten dal
wij te ï'o^eringhe eenen Bank komen
te openen onder den maatschappelijken
naam
BANK VAN POPERINGHE
van Merris, Coevoet, Baert Cie.
Hieronder zult gij een overzicht vinden
van de bewerkingen waarmede wij ons
zullen bezig houden.
Onze bank te Brussel is de Caisse
Générale de Reports de Dépots.
Gelief Ie aanvoerden M de verze
kering onzer gevoelens van hoogachting
BANK VAN POPERINGHE'.
OVERZICHT ONZER BEWERKINGEN
Kredietopening in loopende rekening
compte-courant
Leening op publieke Fondsen.
Leeningen op vaste goederen.
Beursbewerkingen
Bewaring van titels.
Uitgave van Wissels.
Storting van gelden.
Het voorloopig bureel is te Poperinghe,
Groote Markt, nr 17. Telephoon 46.)
Het bureel is open alle werkdagen van
2 ure s morgens tot 's middags en van
O tol 5 ure namiddag
STUDIE VAN DEN
om 2 ure namiddag,
op het hofstedeken waar Theodoor Caveel
overleden is,
Tijd van betaling boven de 10 franks.
STUDIE VAN DEN NOTARIS
om 1 1/2 ure namiddag,
op hei Kasteel hof, bewoond door den
heer Camille Feijs, tegen de dorpplaats
VAN
1 Merriepeerd van 3 jaar met monturing,
1 Kündpeerd van 6 jaar;7 beste Melk
koeien, 4 scboone Jaarlingen, 3 goede
Véerzèkatvers, 3 Stierkalvers8 groote
Zwijns waarvan 3 volgaande Zeugen en
5 Bergzwijns, Pluimgedierte, nieuwe Voi-
tuur met toebehoorten, 2 nieuwe Karren,
Zwijngeste], Monturing voor voituur, Pioegs,
E egdennieuwe Aalpomp, Windmolen,
Beetinolen, Zeefden, Afroomer Heinrich
zoo goed als nieuw, groote hoeveelheid
Aardappels en Beetrapen, nieuw Fournays
van 150 liters. Hooi, Strooi, enz. enz.
Gewone voorwaarden en tijd van be
taling voor de koopen boven de 10 franks
mits goede borg.
MET
koetspoort, paardenstal, remise en verdere
gerieflijkheden, dienstig tot allen handel,
met 2 a. 73 c. grond en erve, te Poperinghe,
bij de statie.
ten dienste van winkel met 1 a. 1 c. grond
en erve, in de Meessenstraat, te Poperinghe.
UI.
DRIE AANEENBOUDEND1
met 2 a. 98 e. grond en erve te Poperinglie,
sectie L, dicht tegen de stad, langs de Wulf-
huiiestraat.
Voor alle inlichtingen zich te begeven
ter studie van den Notaris 3tac<fiiaci*(.
STUDIE VAN DEN
om 3 we namiddag,
ter herberg De Koornbloem bewoond door
Lievin Wylleman, ter dorpplaats van Cnom-
beke,
VAN
EERSTE KOOP De partie genaamd
«De Lange Dreef» groot 30 a. 50 ca., met
46 geteeliende plantsoenen en 1 kruüaar.
TWEEDE KOOP De partie genaamd
De vijf lijnen groot 70 aren 70 centiaren,
met 56 geteeliende plantsoenen.
Gewone voorwaarden en tijd van betaling
mits borg.
STUDIE VAN DEN
TE VLA MEETINGIIE.
om 2.ure en half zeer stipt,
ter herberg Hotel des Brasseurs te Yper,
Statiestraat.,
OVERSLAG VAM
GEMEENTE REN1NGHELST,
Een HOFSTEDEKE, groot 1 h. 04 a. 4 c.
gelegen nabij de plaats, langs de Westersche
Clytie Capellestraat, gebruikt door Ernile
Roose, aan 245 fr. 's jaars, boven de lasten,
met recht van pacht tot 1 October 1912.
Maar ingesteld 6050 franken.
om 2 ure en half zeer stipt,
Epiceas
bij de herberg - DE KOEVOET
zijnde 2C Paasehdag,
om 2 ure en half zeer stipt,
Epiceas
Ambt van den Notaris BACQUAERT, ie
Poperinghe.
STUDIE VAN DEN
zijnde Goeden Vrijdag J,
om 2 ure nalniddag, onmiddelijk na de aan
komst van den trein uit Hazebrouek, op de
landingen van den heer Pieter Quaghebeur-
Proot, te Poperinghe, bij de statie van den
ijzer weg en langs d'Elverdinghekalsij,
(d'helft epiceas en d'ander helft sparren),
van 1°, 2e, 3° en 4e klas,
al ware epiceas,
ook verdeeld in vier klassen.
Tijd van betaling tot 1n Januari 1911,
mits goede en welbekende borg le stellen.
De vergadering ter herberg Den Transvaal,
langs de Elverdinghe-kalsijde.
Hameau Callecanes, le long de la frontière.
cm ÉTAllI.ISSEMEftT
pouvant servir de
avec MAIS0N
usage de Oabarêt, et Jardin.
S'adresser au Notaire BUTAYE, a Ypres.
De stormklokke luidt over den Belgischen
landbouw en over ons werkvolk. l)è dag
bladen roepen alarm 1 En niet zonder reden
een dringende gevaar bedreigt weêrom onze
landbouwers, onze groenseliers en onze
werklieden aan de Fransche grenzen.
Langs alle kanten ziet men uit naar mid
delen om onzen machtigen gebuur tot inkeer
te brengen en tc beletten dat er een nieuwe
knak aan onzen uitvoerhandel gebracht
worde.
Vandagc willen we maar spreken van de
Fransche toltarieven tegenover onze land
bouwers en onze groenseliers. Te naaste
keer handelen we over de belangen van ons
werkvolk dat naar 't Franschegaat arbeiden.
De Fransche Kamers hebben do invoer
rechten op sommige landbouwpr.eiukt m
\erhoogd, en wel namelijk op (ruit, groensel,
hoppe, enz.
't Is al lang gekend dat sommige politieke
afdeelingen van 't Frauseh beheer, op alie
manier, den inlamischen handel willen
beschermen; zelfs zij willen de vreemde»
landbouwvoortbrengselen beletten in hun
land nog binnen te dringen, en daarvoor
eischen zij overdrevene inkomrechlen.
Daartoe vinden zij een vasten steun in het
stelsel van het douanentariëf. Tusschen het
raeestedeel der Europeesche landen beslaat
er een handeistraktaat of tolovereenkomst
alzoo komen die naties overeen van weder
zijds sommige produkten niet te hooge te
belasten als zij van 't een land naar 't ander
overgebracht zijn. Zulke handelstraktai ui
heeft België met Engeland, met Holland,
met Duitschland, enz.
Sedert 1892 wil Frankrijk integendeel
geen zuiver handelstraktaat meer met al de
andere landen.
In plaats van de gewone handelstraktaten
heeft Frankrijk een dubbel zelfstandig tol
tarief, met een minimum laagste invoer
recht) voor de landen die Frankrijk van
wederzijdsche voordeelen laten genieten, eh
met een maximum (hoogste invoerrecht
voor de andere.
Daaruit volgt dat de Fransche regeertn"
naar willekeur en goeddunken de inkom-
rechten kan verhoogen in mate en op den
oogenblik die hem best schikken.
Wat willen nu de Fransche Kamers? lloe
worden onze, vroeger reeds zoo zeer beproef
de, landelijke nijverheden bedreigd.
1° Het tolrecht op de vreemde aardap
pelen te brengen van 0,40 fr. per honderd
kilogram, op 3 frank ten minste of 6 frank
ten hoogste.
Onze uitvoer van aardappelen naar
Frankrijk bedroeg 47 millioen kilos in 1906,
43 millioen in 1907, en 24 millioeu in 1908.
Het nieuw recht van ten minste 3 frank
ware de doodsteek voor onze kweekers van
vroege aardappelen.
2° Het douanenrecht op de vreemde hop
zou van 30 op 35 (ofwel 10 frank) gebracht
worden.
Zou de hopteelt die aan een groot gedeelte
van West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en
Braband werk en welstand verschaft, ook
niet gespaard blijven
Tot nu toe was de vreemde hop in Frank
rijk belast met een invoerrecht van minstens
30 frank (hetgeen op onze hop toegepast
werd).en hoogstens 45 frank. Dit tarief in
1891 vastgesteld, deed den uitvoer van Bel
gische hop merkelijk dalen. Voor het tijd
vak 1880-1889 was onze jaarlijksche uitvoer
van hop naar Frankrijk gemiddeld 850 dui
zend kilos; van 1890 tot 1899 nog 450 dui
zend kilos; van 1900 tot 1909 is die gemid
delde hoeveelheid omlrentdezelfdegebleven.
3° De rechten op de appels en de peren
zouden gebracht worden van 2 fr. op 5
frank ten minste per 100 kilos. Welnu wij
hebben in 1907 meer dan 900.000 kilos ver-
sche appelen naar Frankrijk gezonden zon
der rekerfjng te houden van de peren die
niet afzonderlijk vermeld staan.
4° Op het «<nY?oo/'(Brusselsche suikeri.isa-.
lade) hieven de Franschen een recht van 6 fr.
per 100 kilos. Nu willen de wetgevers dit
inkomrecht verdubbelen, en voor al de vroege
groenseis ook (zooals erwten, boontjes, enz.)
twaalf frank rechten heffen.
5" Sedert 1892 wordt er voor de Bolgi-
gische druiven aan de Fransche grenzen
oen recht geeischt van een frank en half fier
kilo. Voortaan zouden alle verzendingen
die rechten betalen op het bruto gewicht,
dat is fruit en emballagie te zarnen gewegen.
Zulke invoerrechten zouden om zoo te
zeggen gelijk staan met een verbod van in
voer.
Frankrijk weleer eene bron van weelde
voor ons landeken zon dus letterlijk voor
onze produkten gesloten blijven.
Daartegen hebben de landbouwersbonden
van ganscli België, en vooral deze van
West-Vlaanderen, geprotesteerd
Dit gevaar heeft M. van Merris in de Ka
mer van Volksvertegenwoordigers aange
klaagd, en hij heeft gevraagd dat het
Landsbestuur naar middelen zou uitzien om
onze landbouwersbevolking, bijzonderlijk
de hopplanters, te helpen en le beschermen.
Daartegen heeft de Hoogere Landbouw
raad van Brussel ook eeno krachtdadige
werking der Belgische Regeering gevraagd.
En toch schijnt het dat de Fransche
Senaat niet wilt toegeven de hooge iinkoin-
rechten moeten er door, want te Parijs is er
zaad tekort... in het baksken!
Wij zullen onze lezers goed op de hoogte
houden van deze kwestie die al de landelijke
bewoners aanbelangt.
A. Weiman.
- Vooraleer uwe meubels, stoelen of
beddens te koopen komt zien naar den Ba
zar, bij Sansen-D-corte, Poperinghe.
Schoond gedraaien Tafelpoottn aan
1,50 - 1,75 en 2,00 fr. de garniture.
Groote keus van Korkestoeicn,
Zekere Duez werd dinsdag namiddag te
Parijs aangehouden, llij was over eenige
maanden nog rechterlijke likwidator, ge
last met de zaken der ontbonden kloosteror
ders le vereffenen. Tengevolge van onre
gelmatigheden in zijne boeken ontdekt,
moest hij zijn ontslag geven.
Niettemin bleef Duez rechterlijke beheer
der der goederen van zinueloozon en min
derjarigen. Het parket kwam tusschen en
voor laatst genoemd beheer werd Duez door
M Lemarquis vervangen. Deze laatste be
vond den 4 Maart dat er in de zaken van
Duez een tekort van 696,060 fr. was. Op
verzoek van den oneerlijken likwidator
stond M. Lemarquis hem een uitstel toe tot
den 7 Maart, om zijne zaken in orde te
irengen. In plaats van de beloofde fondsen
te brengen, kwam Duez aan M, Lemarquis
bekennen dat er in zijne -zaken een tekort
Ivan 4 miljoen was. Hij zegde op de beurs
gespeeld en verloren ts hebben. Het gevolg
dezer bekentenis was dat de aanhouding van
Duez besloten werd.
Dinsdag namiddag heeft M. Albanel, on
derzoeksrechter, eene huiszoeking bij Duez
gedaan, de zegels gelegd op de ingang zijn
de likwidaties, en experten aangesteld om
de boeken van Duez na te zien. Dit werk
zal wel een jaar» duren, want, zoowel voor
de kloostergoederen als voor andere likwi
daties die aan Duez toevertrouwd waren,
bestaan er duizende rekeningen.
Dinsdag ook werd Duez door den onder
zoeksrechter ondervraagd. Hij bevestigde
dat hij de ontvreemde miljoenen op de Beurs
verspeeld heeft.
Men kent nog het juist bedrag niet der
ontvreemdingen door Duez gepleegd het
zal in alle geval minst 5 miljoen zijn.
Woensdag sprak men zelf van fO mil
joen
In bel kofferTort van den dief heeft men
declits 12,000 fr. gevonden
't Is eene dakpan van belang, die, in
Frankrijk, de vrijmetselaarsregeering en de
godsdiensthatende meerderheid der Kamers
op liet hoofd gevallen is. Men zal eens te
meer mogen zeggen onrecht goed gedijt
niet.
Men weet hoe de vroegere ministers Wal
deck- Rousseau en Combes er in geluktwaren
de fransche Kamers de wet tegen de kloos
ters te doen stemmen onder voorwendsel
van het recht van vereeniping beter te rege
len, werden a! de kloostergemeenten, die
niet uitdrukkelijk gemachtigd geweest wa
ren zich in Frankrijk te vestigen, ontbonden
verklaard.
Om in liet land te blijven, moesten zij de
toelating aan de Kamers vragen, doch aan
allen welke die vraag deden, werd de toela
ting stelselmatig geweigerd. Het meerendeel
der kloosterlingen die zicli in gods- en gast
huizen, in. armenscholen en weezenhuizen
toewijdden aan het onderwijs der jeugd, liet
onderhoud van weezen en ouderlingen of
het verplegen van zieken en gebrekkelijk®),
verlieten Frankrijk, waar lmn de vrijheid
ontnomen werd om God te dienen, en de
liefdadigheid te beoefenen.
Er werd dan nog eene wet gestemd, waar
door al de goederen der ontbonden kloosters
aangeslagen werden ten voordeele van den
Staat, juist gelijk ten tijde der Fransche
Revolutie. Men beweerde dat de klooster
goederen eene weerde hadden van ten mins
te een miljard, en dat, wanneer de Staat er
de hand zou op gelegd hebben, dat mil
jard zou kunnen dienen om pensioenen aan
de oude werklieden te betalen.
Men verkocht de kloostergebouwen, de
kerken en kapellen, de scholen, gods-, gast
en weezenhuizen, door de kloosterlingen be
diend men verkocht de gewijde vaten, de
kruis- en heiligenbeelden, de preek- en
biechtstoelen, de schamele meubeltjes uit de
kloostercellen, de schoolbanken der leerlin
gen, de bedden der zieken.
Die opsomming alleen toont genoeg dal
die inpalming een ware diefstal van het goed
van den arme was.
Al samengenomen kwam men nog tot
geen half miljard, en van deze som bleef er
veel hangen aan de vingers van degenen die
zich met de vereffening bemoeiden.
De eenvoudige rechtveerdigheid zegt ons
dat het dubbel misdadig, hatelijkschande
lijk, wraakroepend is, zulke eigendommen,
het goed van den arme, te stelen. En noch
tans, de fransche Kamers, de fransche vrij
metselaarsregeering hebben zulken diefstal
gepleegd.
Is het dan te verwonderen dat de ambte
naars dier regeering, de handlangers dier
inpalmitigen, voor lmn eigen evenmin gewe
tensbezwaren hadden? Als de Kamers, als
de Staat, ais de officieele overheden, als de
rechtbanken zelve hun daar het voorbeeld
van gaven, waarom zouden zij dan ook niet
een deel van dien buit voor hen nemen
Waarschijnlijk oordeelde Duez ook zoo
over de zaak en vond hij het geheel eenvou
dig 5 of 6 miljoen van de opbrengst der ver
knopingen in zijnen zak te steken.
Wanneer de overheid zelve do grondsla
gen der zedeleer afbreekt, wanneer zij alle
recht en reden onder de voeten treedt, dan
mag men van woge hare ambtenaars niet
nieer kjescjiheid en plichtbesef verwachten,
dan er aan hoogèr hand gevonden wordt.
En nu er in de officieele scholen in Frank
rijk geleerd wordt dat er geen God is, dat
de onsterfelijkheid der ziel een uitvindsel
dor priesters is, dat er geen hel noch hemel
bestaat, dat de godsdienst enkel bedrog is,
wal moet er dan van de opkomende jeugd
geworden? Kan, het dan nog eenige verba
zing verwekken, dat de misdadigheid er èefi
oprecht schrikwekkend peil bereikt en dat
de apachenwereld er langzamerhand geheel
en ganscli meester wordt, niet alleen in do
groole steden, maar ook op den buiten?
WetgeviDg, regeering, bestuur, gerecht,
onderwijs, alles in Frankrijk verkankert,
en vroeg of laat is er eene ramp te duchten,
gelijk die wélke de verdorven romèinsche
en oostersche rijken deed instorten en ver
gaan.
Voor ons, Beigen, wij kunnen hot niet
genoeg herhalen, moeten al die droevige
gebeurtenissen eene les zijn, eene dringende
waarschuwing om in ons land nooit de gods
diensthaters terug aan het bewind te laten
komen, want zij ook verlangen dat er in
België een Combes Zou oprijzen, en dan wa
re het ook met al onze vrijheden, met onzen
eigen aard, met onze weerdigheid, misschien
zelfs met onze onafhankelijkheid gedaan.
De kiezing nadert en weerom beginnen
onze tegenstrevers, zoowel liberalen als so
cialisten. in hunne bladen hun oud liedje te
zingen vau: Wij zijn tegen den godsdienst
niet.
Maar, 't gebeurt soms dat die mannen
hunnen helschen haai tegen de religie niet
meer kunnen verkroppen en eens duidelijk
laten zien wat. zij eigentlijk in 't herte vér-
langen, namentlijk de vervolging tegen den
godsdienst en al wat godsdienstig is.
Om zulks te bewijzen knippen wij do vol
gende aanhalingen uit de laatste verslagen
der Kamerzittingen
15 Febr. Socialist TerwagneDe
Gndsdienst moet uit de school.
17 id. Socialist Berloz Ik heb Com
bes toegejuicht en ik keur hem nog goed.
(In zijne Kerkvervolging)
18 id. Socialist VandeveldeGera
ken wij meesterwij ondersteunen geene
godsdienstige scholen meer.
23 id. Liberaal Masson- Rechtzin
nig gesproken, de wet van 1879 is mijn
verlangen. Als eenen leergang moet ver
boden worden, 'i is dazen van den Gods
dienst.
Ziedaar, christone ouders, wat de libera
len en socialisten schikken te doen, moesten
zij eens de overhand halen en meester spe
len de kinderen opleiden buiten God en zijn
gebod.
Onthoud deze verklaringen en stemt op
22 Mei voor de katholieken, die vrede en
vrijheid laten aan iedereen.
"De kunst tot het volk brengen is dekunst
verlagen-' beweren geleerde koppen alhier;
in zake van schoonheid oordeelt de menigte
veelal verkeerd schrijven verwaande wel
weters aldaar. Dat niet in elk geval iedere
edele poging door den gewonen man naar
verdienste zal gewaardeerd worden geven
wij gereedolijk toe, maar beroert even de
snaar der edele gevoelens die in hem sluime
ren. toont hem een voorbeeld van plichtbesef,
van edelmoedigheid, van zelfverloochening,
en geheel Zijne ziel zal medezinderen. Spreekt
vooral tot zijnen godsdienstzin en in hem
schiet wakker die teederheid van gemoed
die den zucht van medelijden uiet kan be
dwingen noch den traan van aandoening
wegdoppen.
De passieweek te Poperinge staaft het
eens te meer.
Opvatting.
Fra Angeiico schilderde geknield zijne
verrukkelijke Moedermaagdende spelers
te Oberammergau bereiden zich tot huniie
vertooningen door een strengen vasten en
's morgens naderen alie ter Heilige Tafel.
In dien zin van geloof en vroomheid, met.
de meening dat ze geen jacht mochten ma
ken op luidruchtige® bijval maar dat hun
spel een aanschouwelijke, treffende predi
king móest zijn hebben allen, tot d<-nlaatsten
figurant toe, hunne zware taak opgevpt.
Onder dé flink» leiding van een man die
bier ter stede allefëèsT0frt5Breddert,en wiens
naam ik maar liever verzwijg omdat ieder
een hem kent, hebben zij de stoutste ver
wachtingen ver overtroffen.
En nochtans met wat moeilijkheden had
den zij niet te kampen
Niets dat de nieuwsgierigheid prikkelt,
geen enkel tafereel dat de toeschouwers
niet honderdmaal reeds te voren zagen af
gebeeld... alles even ernstig in een avond-
feest.
Veel vermogen goede wil aan de eene zijde,
en nooit vermoeide offervaardigheid gepaard
met fijnen smaak aan de andere.
Eerste tafereelen. - O. L. Vrouw.
Eigij braaf kind dat ons met uw lief
stemmetjo kwaamt vermanen koest j te
zitten en niet te roeren! We me.enen het u
niet kwalijk maar uwe waarschuwing was
wel nutteloos. Niet zoo gauw klonk de schel
en trók het doek op of onze tongen violen
stil en met altijd verscherpte gretigheid ver
meldden zich onze Oógpn in de keurige tafe
reelen op het toonéél ontrold. Een spijt
gevoelden wij hoe jammer! wij hadden
soms wat langer willen genieten die beval
ligheid der groepeering, die ongedwongen
heid, die losheid der houd ingen, die streelendo
harmonie in de klourenschikking zelf.
Wilden de inrichters soms onze beste
krachten sparen voor de eigenlijke lijdens
geschiedenis waarin zij wonderen verricht
hebben?
't Is mogelijk Toch kunnen wij ook over
die eerste groepen niet stilzwijgend heen
stappen. Nog zien wij in ons geheugen het
tafereel der geboorte met don herder die
vorenaan knielde. Met kinderlijk geloof, in
den vollen eenvoud des harten, hoog hij
voorover, reikhalsde hij naar het teedere
wichtje op den arm zijner moeder.
Ik ben de dienstmaagd des Hoeren zei
die moeder en dit bleef ze geheel het spel
door eene maagd die leeft op de aarde maar
die schouwt in don hemel, op wier gelaat
de smetteloosheid der zie! straalt met een
glans die overweldigt en u laat uitroepen
Wees gegroet... vol van gratie... gebenedijd
zijt gij ofidér alle vrouwen." Zij had er bij
gevoegd mij geschiede naar uw woord.
Ja, haar hart beeft en bloedt wel op de
lijdensstondeo, haar grieft het snerpend wee
op liet afscheidsuui maar één blik ten
hemel, één zielsverheffing en de "godgela
tenheid- brengt weer de kalmte en de rust
op heur gelaat.
De andere Vrouwen.
Dezelfde hand die O. L. Vr. africhtte
moet ook de andere speelsters in hunne rol
opgeleid hebben. Aangrijpend was de tilijde
intrede te Jerusalem. VVij zouden hier gaar
ne gewijde woorden herbalen »Ex oreiac-
tentium et infantium...", de schoonste lof u
toegezongen rolde, o God, van de lippen der
kinderen. Eene innige zielevreugde lachte
op de wezens, speelde in de oogen van de
jubelende meisjes; ze mochten hun godde
lijke» meesier nu vrijelijk loven naar harte
lust en ze deden het met zulk een genoegen
Des te droeviger was het afscheid, des te
grievender was de ontmoeting Jangs dien
akèligen Calvarieweg Wij hebben speelsters
gezien die zoo zeer ontroerd waren dat hun
ne wangen bleek sloegen vau angst en dat
de kleintjes op hunnen arm een stuur ge--
zichtjen zetten als wilden ze vragen...
Groote zuster, waarom weent gij P«
Wij zijn er bijna zeker van dat die wee-
nende vrouwen ten tijde van Poperinge's
grooten dag onder die bedevarende vrouwen
gingen van wie De Poperinghenaar schreef
Zij gingen door de straten al zingend
maar zij zagen niemand, zij waren alle
bezig met de vereering hunner beminde
hemeimoeder.
Zuster Marie-Germaine alie gelukOveral
waar uwe kinderen voorkomen haalt gij er
eere van, 't moge ontvangst zijn van den
gouverneur, inhaling van tien deken, stoet
of passiespel. Binnen de stille muren van
Sint Michiels zet gij ongetwijfeld ai dikwijls
een feestje op touw dat aan uw volkje leert
zijn verblijf lief te hebben.
Johannes. - Judas.
Met het laatste avondmaal begon het
eigenlijke lijdensdrama.
Als middenpunt de edele verschijning van
Christus, die aan zijne geliefden het erfdeel
toereikt waarmede zij de wereld voor Hem
zullen moeten koopen.
Zielkundige en leerzame vorenstelling.
Aan Christus' zijde de leerling dien Jezus
beminde" vertrouwelijk rust zijn hoofd op
s meesters borst, zoo vertrouwelijk als een
kind zich tegen zijne moeder drukt. Zonder
schroom stelt hij de vraag Meester wie
zaldan de verrader zijn?De reinheid des har
ten baart gerustheid en openhartigheid.
De tegenstelling nu... de zonde... het ver
raad. Judas' geweten is gefolterd, van daar
die schuwheid, die ongerustheid, die ont
steltenis, die wroeging die noopt tot spreken,
die verblindheid die achter eene heiiigschen-
derij eene misdaad wil verduiken. Judas'
spel vertolkte dit alles, 't was daarbij sober
der dan in het tooneel der wanhoop. Hoe
meesterlijk liet daar ook was, hier beviel
het ons meer. Die Judas moet een duivel
achtige verrader zijn in de bloedstukken.
Christus M. Albert Baert.
Hij alleen, zoo gauw hij verscheen was
het mikpunt aller blikken. De slankheid
zijner gestatte, de plechtstatigheid zijner ge
baren, de adel die lag op zijn aangezicht, de
majesteit die dit alles omhulde maakte hem
tot den volschoonen, den idealen Christus.
't Is zwarte nacht om hem heen, de olijf-
hoornen in de duisternissen gewikkeld dui
ken weg... Christus bidt in den hof. Maai
bij gevoelt een hevigen strijd de mensche-
lijke natuur moet lijden en zij heeft er een
afschuw van! Gejaagd staat hij op; zijn
stap is zenuwachtig..en de discipelen sla
pen. Mislrooslig keert hij weer... nog eens
biddenNieuwe ontsteltenishet bloed
zweet van den angst breekt uit... Hij rilt,
springt koortsachtig op... en de discipelen
slapen. Een derde gebed nog vuriger... de
engel verschijnt, laving dauwt in zijne ziel
en zijn aanbiddelijke lippen spreken het
Fiat, dat uw wil geschiede Nu richt hij
zich gelaten op en vol bedaardheid wacht
hij liet oogenblik af. M. Albert Baert uw
spelen leerde ons duidelijker de kracht van
het gebed.
Het tafereel van den kruisdood was het
puikste onder alle. De school der liefde
Goddelijke liefde in den stervenden Zalig
maker, boetvaardige liefde bij de bekeerde
zondares, levenlang getrouwe liefde bij de
Moedermaagd en Johannes, wilde liefde bij
dc natuur die huilt en jammert en weeklaagt
bij het heengaan van haren Schepperliefde
ntet begrepen door de soldaten en de joden
die beschaamd henendruipen. Ons bracht
de stervende Christus de woorden van den
dichter te binnen
o Man vali Smarte met de doornenkroon,
o Bleek bebloed gelaat, dat in den nacht
Gloeit als een groole bleeke vlam, wat macht
Van eindloos lijden maakt uw beeld zoo schoon
Glanzende liefde in eenen damp van hoon,
Wat zijn uwe lippen stil, hoe zonder klacht
Staart ge af van 't kruis, hoe lacht gij sonis zoo
God van Mysterie, Gods bemindste Zoon [zacht,
O vlam van liefde in dit koud héelal
Schoonheid van smarten op deez' donkere aard
We wenschen ten slotte hartelijk geluk
aan allen die er toe medehielpen, aan de
figuranten niet het minst want vele onder
hen moeten welgeoefende looneelislon zijn.
M. DeKeirsgieter we bedanken u om het
genot dat gij ons versöhaflet. en het goede
werk dat gij verrichttet... Zullen wij nog
tien jaar moeten wachten naar degelijk
