"NGHE OUDST
EUWSBLAD VOOR
DE BOERENKRIJG
HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN BLAD
verschijnende den Zaterdag namiddag.
Koopt üwa MEUBELS, Stoelen, Kmdervoituren,
Gordijnen, Tapijten, in den Bazar, bij Sansen-Decorte, Poperinghe
Te Koopen uit ter hand
rrrmr,T„rT1T1|TM|||nn. r-'iriKiiiiiriirir'niimi-wriiiiiipianii nitii
Zondag 17* November igi2.
5 Centiemen.
9e /aar. N Si.
ANNOHCH
Den drukregel 10 c.
Herhaalde Annoncen
volgens over'feenkoms:
Eerste Taps, BoHtagen
OB llerbergkei-iiissen
mits betaling van 25 c".
Alle Amioueen
vooraf betaalbaar
moeten vóór den
ingezonden worden.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Buiten grondgebied van
Poperinghe
Op grondgebied van
Poperingbe
Buitenland 4,611 fr
De plakbrieven
die bij mij gedrukt zijn,
zullen ééns onvergeld
in het blad verschijnen.
Uitgever, VALERE SANSEN, Boek- en Steendrukker, Gasthuisstraat, 1B, Poperinghe,
Wekelijksche Almanak. November. Zon op, Zon ond.
N o taris S YOEN,
BACQUAEBT te Poperinghe
en DE VOS, te W atou.
34 Popui. en 2 Wilgen Boomen
Notaris CASSIEES
Vrijdag December 1912,
OPENBARE VERKOOPING
ZAAILANDEN
I) ONCK, te Veurne en
PEEE, te Bousbrugge.
Maandag 18 November 1912,
Zeer Schoons Koopdag van
Notaris EIE2EES,
OPENBARE VERPACHTING
op Vrijdag 22 November 1912,
Notaris DE VOS,
Donderdag 21 Nov. 1912,
Openbare Verpachting
Notaris VANUE LAN0ITTE.
Donderdag 21 Nov. 1912,
1250Ö KKPKR8 eis
§000 Hopoepersen
te VLAMERTINGHE, bij de Statie.
Op Donderdag 5 Dee. 1912,
BOOMEN
Notaris Haghebs.ert,
Uit der hand te koopen,
en
groot
Voornaam WOOWIIUI8
hop- en al anderen
handel le Popedng'ite*
Yperstraat, tegen de Groote Markt.
Bewoor.d door Mme We Benoit Dcgryse.
Voor alle inlichtingen zich te wenden
bij den Notaris Van Uayzeele, te
Rening helst,
dienstig voor
UIT TER HAND TE KOOPEN I °l>enin9 deP Kamers-
OVER TE NEMEN
Binnen de Kamer.
Veranderingen in 't Ministerie.
Iedereen Soldaat.
Verklaring dsr Regeering rijn,
A ROTH E EK - D ROGERIJ
A. KESTELIJIM,
Gasthuisstraat, 35, POPERINGHE.
tassafes&j
■worden ingelijfd
VRIJ DAG-NOEN
Hel recht, annoncen of
artikels te weigeren is
voorbehouden.
DEPUTE
NDSENAAB
2,50 Fr. VOOR IEDEREEN.
De Herbergiers hebben r -tit
aan Kostelooze inlrvssching
van twee Herbei gfeesten.
Bijzondere builen stat! 2,50
binnen stad 2,00
Herbergiers builen stad 1,60
binnen stad 1,00
**SP
iihi 1
Zondag
17
Sol. van s. Livinus. s. Gregorius, bisschop.
7 u.
3 m.
3 u.
52 m.
Maandag
18
s. Zacheus, Odo, Romanus.
7
5
3
51
Dinsdag
19
s. Elisabeth, Abdias.
7
7
3
50
Woensdag
20
s. Felix van Valois, Ociavius.
7
8
3
49
Donderdag
21
Maria Presentatie.
7
10
3
48
Vrijdag
22
s. Cecilia, Alphonsina.
s. Clemens, Trudo, Adela.
7
11
3
47
Zaterdag
23
7
13
3
46
KANTOOR VAN DEN
|d,
<s&*ski&aKm
Laatste Kwartier. Zaterdag 2 November, ten 3 ure 38 minuten 's morgens.
Nieuwe Maan. Zaterdag 9 November, ten 2 ure 5 minuten 's morgens.
Eerste Kwartier. Zaterdag 16 November, ten 10 ure 43 minuten 's avonds.
Volle Maan. Zondag 24 November, ten 4 ure 12 minuten 's avonds.
Studiën der Notarissen
Vrijdag list November Uil
o o 1 1)2 uur, op d'hofSteele van ML' Cyrilie
Deweerdt, te Poperinghe Abeeie,
Openbare Veiling van
dienstig voor timmerlieden,
wagenmakers, kloefkappers, enz.
Tijd van betaling mits borg.
Studie van den
TE POPERINGHE.
om 2 uren namiddag,
te Poperinghe, op de Oroote Markt, ter
eslaminet A la Maison de Viüe gehou
den door den heer HonorLemahieu,
in eene enkele zitting, van
Gemeeiite i^operinglte,
KOOP 1.
Dicht bij de Groenestraat.
Twee partien Zaailand, gelegen te Po
peringhe, in den Hamhook, te samen groot
'1 heet. 4 aren 30 cent., volgens kadaster sek-
tie B, nummers 592 en 593.
Gebiuikt door Honoré Truwant-Pyck, rnet
recht van pacht tot 1 October 1917, aan
165 fr. 's jaars, boven de lasten.
KOOP 2.
Langs den Steenweg naar Wees ten.
Eene partie Zaaüiuisl, gelegen te Pope
ringhe, in den Hamhoek, groot 95 aren 11
cent. volgens titel en 92 areri 10 cent. vol-f
gens kadaster, sektie B, nummer 514a.
Gebruikt door den niedeverkooper Iïenri
Deroo, met recht van pacht tot 1 October
1920 aan 130 fr. s'jaars boven de lasten.
KOOP 3.
Langs de Sappenleensiraat.
Eene partie Zaailand, gelegen te Pope
ringhe, in den Sint Jans HaghebaeNhoek,
bekend bij kadaster sektie nummer 181,
voor eene^rootto var, 62 aren 10 cent.
Gebruikt door Livin Vandenberghe en
kinders met reclit van pacht tot 1 October
1917, aan 100 fr. 's jaars, boven de lasten.
KOOP 4.
Langs den Steenweg naar Cassel.
Eene partie Znai£an<9, gelegen te Pope
ringhe, ia den Wipperhoek, groot volgens
titel 38 aren 77 cent. en volgens kadaster
sektie I, nummer 38c maar 33 aren 95 cent.
Gebruikt door de Wed. Désiré Denys met
recht van pacht tot 1 October 1914, aan 60
fr. 's jaars boven de lasten.
Gciuccnte 1% atou.
KOOP 5.
Langs de Wulfhillestraat.
Eene partie Zaailand, gelegen teWatou
in den Wulflioihoek, groot volgens titel 45
aren 44 cent. en volgens kadaster sektie D,
nummer 72 maar 33 aren 10 cent.
Gebruikt door Honoré Declerck-Reniere,
met recht van pacht tot 1 October 1919, aan
35 fr. 's jaars, boven de lasten.
16°Mengelwerk van DE POPERINGHENAAR
Studiën van de Notarissen
om 1 ure zeer slipt namiddag,
ter hofstede bewoond door Achïel Verbrug-
ghe, te Leysele-Molenken, aan de Tram
stalie,
S«5 *iOOi»IL\T
Wilgen, Korren, Hollanders,
Klemmers, Eiken, Esschen, en zuivere
harde Olmen.
Vele dezer boomen hebben meer dan
2 meiers dikte.
STUDIE VAN DEN
TE HEN ING !IIi.
van Onroerende Goederen, toebe-
boorenóe aan het Armbestuur en de Kerk
fabriek van Oostvleteren, en gelegen iu
de gemeenten Oostvleteren, Hoogstade en
Pellinchove voor oenen termijn van 9 jaren
ingegaan met ln October laatst,
om 2 1 ]2 ure namiddag,
in het Gemeentehuis te Oostvleteren.
De pachters' zonder onderscheid zullen
moeten stellen goede en bekende borgen
en stiptelijk gereed betalen 10 ten honderd
van een jaar pacht om te voorzien ia de
kosten en' rechten van verpachting.
Kantoor van den
TE WATOU.
om 2 uren namiddag,
te Watou, in het Gemeente-huis,
der goederen toobehoorende aan de Kerkfa
briek en bet Armbestuur der gemeente
Watou, gelegen te Watou, Poperinghe en
Winnezeelo.
Al de pachters zijn gehouden borg te stel
len en aanstonds te betalen voor kosten 10
van een jaar pachtprijs.
Studie van den
te Vlamertinghe.
historisch tafereel uit de xviiff eeuw,
DOOR
Blemirik CONSCIENCE.
Dan, over eenen hoop mutsaard klim
mende, kwam hij onder het rieten dak op
eene plaats, waar vele stroobusselen uitge
spreid lagen.
Zijt gij het, Jan P vroeg eene zwakke
stem uit de diepste duisternis.
Een lichte angstschreeuw sprong op uit
Bruno's boezem een tranenvloed borst uit
zijne oogen hij liep vooruit, viel in den
diepen hoek der schuur geknield neder,
boog het hoofd op de borst van degene die
fesproken had, en riep met snijdende wan-
oop
«Vader, eerwaarde, ach, ik heb een'
mensch vermoord
III.
Niemand had gedurende den akeligen
nacht in het huis van den notaris kunnen
slapen dit verstaat zich lichtelijk.
Allen lagen verpletterd onder den schrik
der benauwdheid de knecht alleen had
eenige kalmte des gemoeds behouden. Hij
was Bruno komen opzoeken, om hem bij
zijne ouders te doen komen, en had het huis
verlaten, om in het schaarhout nevens de
dorpsbaan zich te verbergen en aldus den
eenigen weg af te speiden, langswaar de
soldaten uit-cte Arend de woning zijns mee
sters konden bereiken.
zijnde O. L. Vrouwdag, om 2 1)2 u. slipt,
Aanzienlijke Verkooping van
zuivere epiccas
Langen tijd van betaling.
De nacht ging eindigen reeds begon eene
lichte tint het Oosten te verven nog een
half uur, en de dag zou de duisternis ver
vangen.
Nu zat Bruno met zijnen vader en zijne
moeder op eene bovenkamer. De vrouw lag
met het hoofd op de tafel en stortte over
vloedige tranen de notaris zat nevens haar
en poogde haar te troosten.
De jongeling, met den rug tegen den Stijl
van een bed leunend, blikte strak ten gron
de en scheen in wanhopige overweging ver
zonken. Van tijd tot tijd liep er eene huive
ring over zijne leden dan klemden zijne
vuisten zich akelig te zanten, en zijne tan
den kraakten hoorbaar.
Eensklaps hief de vrouw het hoofd en
luisterde sidderend op een ver gerucht.
Daar zijn ze Daar zijn ze 1 gilde zij
met de handen boven het hoofd. God, ik
sterf van angst
Gij bedriegt u, Maria, gij hoort niets,
sprak de notaris met slecht verborgen angst.
Laat ons hopen op Gods goedheid mis
schien zal hot beter gaan dan wij vermee-
nen.
Zwijg. 0 zwijg, gij pijnigt mij zoo ijse-
lijk Kreet, de bange vrouw. Waarom
verbergt gij mij uwe eigene vrees Uw aan
gezicht is bleek en gij beeftBruno is ver
dwaald, hij is bijna zinneloos Ach. ik weet
wel wat ons bedreigt. Was ik dezen morgen
in de kerk niet Men zal ons martelen, ons
vermoorden, onze woning tot den grond
afbranden
Maria, zuchtte de notaris, om Gods
wil, ik bid u, vertrek van hier het is nog
tijd. Vlucht naar eene andere gemeente. -
Alleen U verlaten En honderd doo-
den sterven in de onwetendheid van het lot
TE LOO.
om I ure stipt
OPENBARE VENDITIE VAN
9-15 keopen zware l'opuilei'eiii
te LOO, wassende langs den steenweg van
Loo naar Reninghe.
Gewone voorwaarden.
STUDIE VAN DEN
TE PRO VEN.
de herberg 51 ET LiiHMIittTJlvi
met 52 aren SO cent. erf en Zaailand, te
C'rombcke, langs de kassei naar frove-l
verpacht bij de jure.
Inlichtingen bij den Notaris HAGHE8AERT
te Proven.
ze aanveerdde het en benoemde tevens
generaal Michel tot grootlint der Kroon
orde, hooge onderscheiding die hij wel ver
diende, want binst den weinigen tijd dat hij
't ministerie van oorlog bestuurde bewees
hij groote diensten.
M. de Broqueville neemt de plaats van
minister van oorlog.
Minister wordend van oorlog, geeft M, de
Broqueville zijn ontslag als minister van
ijzeren wegen.
In zijne plaats komt M. Vande Vyvere,
nu minister van landbouw en openbare
werken, waar hij, door zijn talent, van eer
sten af zulke schitterende plaats innam. In
de ijzerenwegen zal hij het niet min wel
doen, dat is zeker.
Als minister van landbouw en openbare
werken volgt M. Helleputte, Staatsminister,
op aan M. Vande Vyvere.
Eindelijk wordt een nieuw ministerie ge
maakt het ministerie van zeewezen, post en
telegraaf. In een verslag aan den Koning
da irover, bewijst M, de Broqueville dat
deze splitsing aan eene noodwendigheid be
antwoordt men wil meer en meer uitbrei
ding geven aan ons zeewezen. Daarvoor
moeten de wetten die de zeevaart regelen
herzien worden. Post, telegraaf en telefoon
zijn ook belangrijk genoeg om eenen afzon
derlijken minister te hebben. Het ministerie
van ijzeren wegen was overlast.
M. Segers, volksvertegenwoordiger van
Antwerpen, een der talentvolste en wel
sprekendste mannen onzer Kamer, wordt
minister van zeewezen, post en telegraaf.
Een zoo, bij de opening de Kamers, biedt
het ministerie zich aan, sterk en kloek uit-
gerust, om nuttig en vaderlandsch werk te
verrichten, gereed en bekwaam ook om het
hoofd te bieden aan degenen, die tot schil
en schande van het vaderland en de open
bare ruste, de uitvoering van deze goede
inzichten zouden willen belemmeren eu be
letten.'
Een zeer schoon l!en(eniersimis,j
met stagie, verdere bouwgerieven en 1 are
76 centiaren grond en erve, volgens i.; da
ter sectie F, nummer 709b, staande en gele
gen te Poperinghe, in de Noordstraat, aldaar
geteekend nummer 5.
Zich le bevragen bij Notaris Cassiers
te Poperinghe.
Schoone en welingerichte Broawerij
in volle werkzaamheid en 30 herbergen,
gelegen in belangrijke gemeenten van West-
Ylaanderen.
Zich te bevragen ten bureeie van het blad
M* O. P. rr 2468.
Dinsdag werden de Kamers geopend. Alles
iep af zonder veel beslag, alhoewel de soeia-
Ui;n san reusacbtig«n stoet aangekon
digd haddenhet slechte weder hield de
betoogers t'huis en bitter weinig waren
afgekomen.
De Kamer zetelt onder voorzitterschap
van M. De Winter, het oudste lid.
MM. 't Kint en Emiel Goethals leggen eerstvereeren en'het werk door allen geleverd in
den eed af. Zij volgen op, de eerste aan M. jhet opperste belang der natie, vruchtbaar te
Leo De Lantsbeere, de tweede aan M. Beer- maken. (Langdurige toejuichingen rechts).
naert. Beiden gebruiken de moedertaal, het„mm
viaamsch.
heid tot werkenverzekering der visschers
stichting eener nationale maatschappij van
goedkoope woningen wijzigingen aan de
wet van 13 december 1889, in 't vooruitzicht
van een langer schoolbezoek; handelspolicie;
kredieten voor de handeldrijven! en de am
bachtslieden en achterstallige intresten;
herziening van titel I van boek I van het
burgerlijk wetboek wijziging aan desamen-
stelling der beroepskamei s en vermeerdering
van liet personneel der gerechtshoven en van
zekere rechtsbankenrechterlijke policie;
landelijke policie; wet betrekkelijk den ge
zondheidsdienst; samenstelling eener natio
nale maatschappij van waterleiding.
De legerhervorming.
De mogelijke geschillen welke den vrede
in andere de'elen van Europa zouden kunnen
verstaren, leggen ons den plicht op ook het
onze bij te dragen om dien vrede te besten
digen, zooveel mogelijk, en uit te zien naar
de meest doeltreffende middelen om dat doel
te bereiken.
De regeering, beseffende welke plicht op
haar weegt, heeft een wetsontwerp bestu
deerd, welk zij U zal voorleggen en waarin,
maatregelen voorkomen, welke volgens
hare meening van aard zijn om de onafhan
kelijkheid en don vrede van ons land te
vrijwaren.
De schoolkwestie.
Mijnheeren, de schoolkwestie was e«n dei-
bijzonderste inzetten, van de laatste kiezin
gen. De regeering denkt niet van onmiddellijk
bepaalde voorstellen te moeten doen, doch
zij zal er in den loop van dezen zittijd voor
leggen. Haar ontwerp zal nameiijk strekken
om do jeugd sterk te wapenen, dank aan
een beroepsonderwijs in overeenstemming
met de noodwendigheden der streken. De
regeering oordeelt dat het verplichtend
schoolgaan niet zou kunnen opgelegd wor
den, indien de wot de vrijheid der ouders,
der armen zoowel als der rijken, niet volle
dig waarborgde, om voor hunne kinderen
het onderwijs to kiezen dat hun past.
De eerbied voor andermans overtuiging
blijkt zoo overeenstemmend niet ons natio
naal karakter te zijn, dat het tegensteekt te
denken dat het akkoord op dezen grondslag
niet zou kunnen gesloten worden, ten min-
ste in de middens waar de liefde voor de
vrijheid geen ijdel woord is.
De regeering is overtuigd dat het Parle
ment, met de mededeelingen, die de regee
ring de eer heeft te doen, in overweging te
nemen, tijdens dezen zittijd een werk zal
verwezenüijken van aard om de partijen te
Deze week, voor de opening der Kamers
nog, had eene groote verandering plaats in
het Ministerie.
M. de generaal Michel, minister van oor
log, gaf zijn ontslag. De redens waren
1. De gezondheidstoestand van generaal
Michel die te wenschen laat.
2. Generaal Michel was niet geheel en
gansch Takkoord met M. de Broqueville
Beiden wilden alleman soldaat, omdat men
niet verder kan. Maar M. de Broqueville
begeerde deze groote hervorming zoo weinig
zwaar mogelijk te maken.
In grondbegin zal iedereen soldaat moe
ten worden. Maar M. de Broqueville wil
ook, zooveel mogelijk, de kosten beperken
van de nieuwe legerinrichting. Generaal
Michel begeerde vi el meer nieuwe regimen
ten, nieuwe brigaden en divisies te maken,
dus te veel nieuwe officieren, enz. M. de
Broqueville zou dit willen vermijden, of
ten minste maar juist, het noodige doen.
Daarover, zegt men, ontstond verschil van
gedachten tusschen M. de Broqueville en
den generaal. Deze, ziende dat hij hem daar
in niet ging kunnen verstaan met den opper-
minister, zond zijn onstslag aan den Koning.
mijns echtgenoots, van het lot mijns kinds
Neen, mij verschrikt de dood nietik lijd
en bezwijk bij de overtuiging, dat degenen,
die ik bemin, met een schrikkelijk gevaar
bedreigd zijn. O, vlucht beiden met mij
Levert onze woning, al wat wij bezitten,
aan hunne woede, aan hunne wraak maar
redt uw leven, redt uw leven en het mijne N
«Het kan niet zijn, Maria," zeide de
notaris met neerslachtigheid. Onze afwe
zigheid zou ons verraden wij zouden hunne
wraak niet ontsnappen. Nu mogen wij nog
hopen, dat zij niets ontdekken zullen.
Zij wendden beiden met schrik het hoofd
naar Bruno, wiens leden zij krampachtig
hoorden kraken, terwijl een dor gegrol uit
zijne keel opwelde.
De jongeling ging tot den muur, greep
het jachtgeweer, dat er nevens hing, spande
den haan er van en, zoo tot zijne ouders
naderende, zeide hij op somberen toon en
met dwazen blik
Ah, hunne onrechtvaardigheid zou zoo
verre gaan, dat zij mijnen vader, mijne
moeder zouden dooden En ik, ik zou laf
fenoeg zijn om uit vrees, uit afschuw voor
etgeen ik heb gedaan, uw leven op te offe
ren Neen, vertrekt beiden van bier
vlucht, ik wil het. Alleen zal ik hunne
woede trotsen. Ik zal hun zeggen welnu,
ja, ik ben het, ik, Bruno die den korporaal
het hoofd insloeg maar bij dit woord zal
een ander dwingeland voor mijne voeten
storten, en, moet ik sterven, het zal zijn in
eenen plas bloed, in het hatelijk bloed der
vijanden mijns vaderlands..
IJselijk was hij onder het uiten dezer
woorden, met koortsige stuiptrekking
j wrong hij het geweer in de vuistzijne
oogen schenen hem uit het hoofd te staan,
Dan kiest de Kamer haar bureel. M. Schol-
laert wordt als voorzitter aangewezen met TT,I
89 stemmen, M. Nerinox, 1' ondervoorz.it- Ult al ^at dezer dagen gezegden geschre-
ter, 82; M. Harmignies, 2e ondervoorzitter, ^en we,r. 1S dus te besluiten dat de tijds
89; dan worden de secretarissen gekozen. omstandigheden de regeering verplichten
Door de Kamer wordt eerst hulde ge-me;^r s0'datett te vragen,
bracht aan de nagedachtenis der twee groote jj Te 9°r e n r}aa.r de algemeene meening
dooden die de katholieke partij betreurt-ar
MM. Leo De Lantsheere en Beernaert.
Het bijzonderste feit van den dag moest de
't en is dus niet te verwonderen dat iedereen
aandachtig luisterde toen M. de Broqueville,
nu minister van oorlog, opstond om lozing
ervan te geven.
Wij geven er hier eenige uittreksels van
e iedereen soldaat maar voor een kort
tijdeke de oplossing die het meest in den
smaak zou vallen, 't Zal voor iedereen gelijk
zijn en, in geval van nood, zal Belgie dan
mei: een aanzienlijk leger zijns onafhanke
lijkheid kunnen helpen verdedigen. Die
onafhankelijkheid, immers, wij moeten het
niet wegsteken, loopt nu meer gevaar dan
vroeger. Wij hebben 't bewezen en zullen
er nog op terugkeeren.
Van eenen anderen kant hebben bctrek-
I kelijk kleine landekens gelijk de Balkan
wat ze kannen, als ze
Mijnheeren,
Getrouw aan de gedragslijn verleden jaar jstaten getoond
vastgesteld, wenscht de regeering den zittijd f
te openen door verklaringen, dio haar van Niet dat we willen zeggen, dat wij, Bei
aard schijnen aan ieder uwer de uitoefeningjfcen- moeten ''oon gelijk <le Balkanstaten, en
vande parlementaire verantwoordelijkheid I®'30. val) OHZO twee gebuurs,_ Frankrijk of
te vergemakkelijken.
Maatschappelijke hervormingen.
De verwezenlijking voortzettend van het
programma over twee jaar door do troonrede
geschetst, onderwerpen wij heden nog aan
de mandatarissen der natie de wetsontwer
pen betrekkelijk de volgende punten
Maatschappelijke verzekering betrekkelijk
den ouderdom, de ziekte en de onbekwaam-
zijn aangezicht was bleek, zijne wangen
beefden. Men zou gezegd hebben, dat de
arme jongeling eensklaps met zinneloos
heid, was geslagen geworden.
Uit medelijden voor ons, Bruno, smeek
te de notaris, vergroot onzen schrik niet.
Verlaat dit wapen, blijf koel en wacht in
Duitschland, te keere gaan. Dat ware eene
uitzinnigheid, dio niemand in zijnen kop
zal krijgen. Maar wo moeten hun kunnen
zeggen Hoort een keer hier, dat ge ons
moest pakken we zouden algelijk een
leger ie beene brengen dat, gevoegd bij dit
van uwen vijand, nogal van tel zou kunnen
zijn. In alle geval, we zouden u hier, zelfs
met onze eigene krachten, lange genoeg
kunnen ophouden, opdat gij er geen profijt
stilte den uitslag af Zie uwe moeder, och jj deed. Vol wanhoop en bitterheid
n *-v-\ a rt.ii 1 aaT ii rt n ri ri an M t 'I a a n tta n Ka K R
arme, gij doet haar den dood aan van be
nauwdheid
De jongeling stond sprakeloos te beven,
met het oog op den haan van het geweer
gevestigd. Het was alsof hij. in volle bewus
teloosheid gedompeld, vergeten had waar
hij zich bevond en wat er geschiedde.
Bevend van angst, liet de moeder zich
voor hem op de knieën vallen en, onder het
storten van eenen tranenvloed de handen
tot hem opstekende, kermde zij
O, Bruno, mijn zoon, scheid uitleg
dit wapen at, ik smeek u. Gij wilt dan nog
meer bloed storten en eenen akeligen dood
sterven
Moeder, moeder lief, ik wil u redden,
stamelde hij, terwijl hij met hevige ontroe
ring haar van den grond ophief
Mij redden herhaalde de vrouw.
Kan de dood van haar eenig kind eene
moeder redden Is zijn leven dan haar le
ven niet P Bruno, Bruno, ik bezweer u bij
mijne liefde tot u, word kalm, verlaat uw
schrikkelijk besluit,
Maar dan moeten wij altezamen door
de handen der vreemde beulen sterven
klaagde de jongeling in vertwijfeling.
Altezamen sterven, herhaalde de
-•rouw, het is toch beter, dan dat mijn
kind alleen de wereld verlate.
Arme moeder, zuchtte Bruno, terwijl
hij, gedeeltelijk van den zonuwstornj ver
lost, haar omhelsde. vergeef het mij. Er
gebeurt ietsschrikkeljks in mijn binnenste:
bet bloed bruitt mij door de aderen, de her
sens gloeien mij in het hoofd... het gevoel
onzer onmacht is mij eene hel..."
Hij zag hoe de drift, die zijne woorden
nog bezielde, zijne benauwde moeder beven
hernam
hij
Maar wees gerust, moeder, ik zal mij
stilhouden en, moet het zijn, ik zal vein
zen, laf worden, kruipen voor het vreemd
gebroed...»
Hij ging tot den muur en meende het ge
weer weder op zijne vorige plaats te han
gen doch nu liet een bijna onvatbaar ge
rucht zich beneden aan de achterdeur
hooren.
Bruno bleef met de hand aan het opge
hangen geweer staan maar zijne moeder
sprong naar hem toe en rukte hem van het
wapen weg.
Terwijl allen met onbeschrijfelijke be
nauwdheid luisterden, hoorden zij de achter
deur opengaan en iemand de trap opklim
men.
Ah, het is Jan zuchtte de notaris.
Inderdaad, de oude knecht trad in de
kamer. Hij was uitnemend bleek en scheen
in al zijne leden te beven.
Zij komen, zij komen 1 zeide hij met
verkropte stemme.
En dan. haastig tot Bruno gaande, trok
hij hem in eenen hoek en sprak zeer stil in
zijn oor
Bruno, het oogenblik is gekomen toon,
dat gij een man zijt. De honden hebben
rondom den sterfput geloopen, het vlierhout
vertreden en de aarde opgekrabd. Het lijk
moet verder wegnog eenige minuten, en
bij zoudt hebben, langs België te komen, om
tijd te winnen. Ge zoudl er eerder bij ver
liezen dan winnen. Dus, in uw eigon voor
deel, blijft van onzen groud
Op die wijze zullen wij, misschien, ge
spaard blijven van den oorlog, waarin wij
onze onafhankelijkheid en onze vrijheid
zouden verliezen, iictgeen, voorzeker, liet
grootste ongeluk ware, dal ons zou kunnen
overkomen.
In alle geval, in verschiilige gesprekken,
zoo met burgers als met werklieden hebben
we ondervonden dat de menschen liever
iedereen soldaat zouden hebben dan twee
zonen per familie. Dan zal 't voor iedereen
gelijk zijn, zegt men. En de militaire
kwestie zal voor goed opgelost zijn.
Maar we herhalen 'tmen zou de solda
ten maar juist den noodigen tijd mogen
houden, om hunnen dienst te leeren en
weer naar huis te zenden.
Nu, we zullen welhaast weten, met zeker
heid, hoe late het is.
Maar van heden af zeggen wijNog lie
ver alleman soldaat, dan te leven als Pruis
of als Franschman.
We zouden dan ook alleman soldaat heb
ben en daarbij al de lasten dier landen
moeten dragen en al de vrijheden moeten
derven die we nu genieten.
Lief en leed, we moeten er rekening van
houden.
We zeggen voor onze reden Liever onze
jongens in Btdgië soldaat zien wonden,
dan ze te moeten soldaat laten worden in
Frankrijk of Duitschland, en ze dikwijls
honderd uren van hun huis te zien sturen
om zich daar fe laten dooden voor een land
dat het hunne niet is.
En dat zou boven ons hoofd hangen,
moest België zijn eigen bestaan verliezen.
Peisl op hetgene ons Belgie geworden
was, toen het, in de jaren 1790, bij de
Framche Republiek en daarna bij Napoleons
keizerrijk ingelijfd werd.
België werd uitgeplunderd, uitgezogen,
van alles beroofd en zijne zonen door gansch
Europa als kanonvioescn gesleurd
Wat zou men al niet doen, om aan ons
dierbaar, vrije vaderland, zulk lot te sparen
Is alleman soldaat of daaromtrent,
daarvoor noodig, ehwel, 't zij zoo Do opof
fering zal nog kleiner zijn, in vergelijking
van do rampen die een oorlog, op onzen
grond gevoerd zou meêbrengeu.
En dat men niet zegge wat kan het klei
ne België, tegen de reuzen, Frankrijk en
Duitschland, die het omringen.
Als we een talrijk leger zuilen hebben,
steunende op goede versterkingen, dan zul
len Frankrijk en Duitschland zien dat zij,
als ze malkaar in 't haar willen vliegen,
daarvoor al België niet moeten rondkomen,
inde hoop alzoo eerderen gemakkelijker bij
malkander le geraken. Men moet hun de
overtuiging geven dat ze, daardoor, eerder
tijd zouden verliezen dan winnen, daar
de kleine Belgen hen niet min moedig dan
de Bulgaren, de Montes ogrijncn, da Ser
viërs en de Grieken zouden verdedigen.
Die Balkan-volkeren hebben getoond wat
kleine landen kunnen, als ze willen, en voor
eeno rechtveerdige zaak strijden.
Laat ons zorgen om niet behandeld te
worden als een overwonnen volk. God spare
er ons van.
Help u zelf, zoo helpe u God
In de Maasvallei reisden deze week vier
handelsreizigersper auto geheel de streek
af, overal aanteekeningen opnemend. Na
der inlichtingen bewezen dat het vier fran-
sche officieren waren. Een maand gele
den deden vijf duitsche officieren hetzelfde.
In België bestaat geen wet die dit ken
verbieden.
Wat wil dit al zeggen
Zou men niet peizen dat Franschen en
Duitschers ons grondgebied reeds bestudeer
den, juist afsof ze daar zouden moeien slag
leveren
de Sankulotten zijn hier. Gauw, help mij
ik zal eene spade nemen, wij zullen hot in
het elzenbosch begraven...»
De jongeling ging tot zijne moeder en tot
zijnen vader, omhelsde elk nog eens met
ongemeene vurigheid, zeide hun, dat hij
zich verbergen ging, en volgde den knecht
met snelle stappen.
Zie liepen tot den sterfput, trokken het
lijk er uit en sleurden het bij overijling door
eenen eikenkant in dc richting van het
elzenbosch.
Weinige oogenblikken daarna werd er
hevig op de deur der woning van den nota
ris gekloptmen riep van buiten, dat men
in naam der Wet openen zou.
De vrouw bleef op de bovenkamer, terwijl
i!e notaris naar beneden ging om de poort
te ontsluiten.
Een dertigtal soldaten met bloote zwaar
den drongen de benedenzaal binnen. Hunne
blikken waren vol wraakzucht, on zij over
laadden in het eerst den verschrikten nota
ris met allerlei dreigende woorden doch
hij met schijnbare koelheid vroeg hun in de
Fransche taal wat zij begeerden!
Simon-Brutus deed zijne mannen zwijgen,
zette zich in eenen stoei en vroeg met stren
ge stem
Is hier gisterenavond of dezen nacht
een Fransch soldaat gekomen
Er is een soldaat gekomen, antwoord
de de notaris.
Om welk uur
"Tusschen elf uren en middernacht,
geloof ik.
Wat kwam hij hier doen
Nadruk voorbehouden.
(Wordt voortgezet.)
