EiDS Nieuwsblad voor- Poperingh en Omstreken. k latt staal Ér Belgt V. SANSEN-VANNESTE, Een Noodkreet, Berichten. Strijd tegen de Levensduurte. Hier en Baar. In 't Buitenland. Jaar A bonnementpri s in Stad te huis besteld 6.25 buiten Stad met de post 7.50 Buitenland 9.00 fr. fr. fr. U B T O E V E K s Gasthuisstraat, i5, Poperinghe INwU'lu'rkrfïu'iiiii^ nr I55ÏO. /\ankoiHligin^eii Berichten 50 cent. de regel Notarieële berichten 50 cent. Grootere herhaalde annoncen, prijzen op aanvraag. Alle annoncen zijn voorat te betalen en moeten soor den,Vrijdag noen ingezonden worden. Het GULDEN SPOREND AG. AL9EMEIÏN VLAAAISCfl VERBOND aas het VLAAIHSCJHE VOLK VLAMINGEN, Dit jaar moet de 11" Juli-dag, de dag der Gulden Sporen, door gansch ons volk, in houwe trouw aan het verleden, feestelijk herdacht. Stad en dorp, man en vrouw moe ten de daad vieren der vaderen, die, op den Groeninge-kouter, de verdrukkers van Vlaan deren versloegen, en de demokratie, ten koste van hun bloed, redden voor de wereld. Meer dan ooit is de 1 le Julidag ons heilig. Luisterrijker dan ooit moet die dag dan ook thans gevierd. Want nogmaals heeft Vlaam sche bloed, op Vlaatnschen bodem gevloeid voor het recht en de vrijheid van de wereld. De IJzervelden, waarde zonen vochten, zijn voor ons het nieuwe Groeninge-veld, de plek, Vlaamsch in het Bestuur Vlaamsch in het Gerecht waar de vaderen knielden, den vaderland- schen grond kusten en overwonnen 1 IJzervelden, Groeninge-veld, zijn het roemrijke bezit van het Vlaamsche Volk. Vlamingen, gedenkt dus, naar het woord van den Koning, den Gulden-Sporendag. Tevens viert gij den heldenmoed uwer zo nen, die den Duitschen dwingeland joegen op de vlucht. Gedenkt uw verleden, maar denkt ook aan de toekomst, bevestigt uw wil Vlaanderen Vlaamsch, tot heil van ons Volk en van het Belgische vaderland. En daarom Vlaamsch in het Leger Gent vervlaamscht of niets Over maanden verschenen hier eenige be schouwingen over de verfraaiing onzer stad, en de aandacht van alle verstandige lieden wierd getrokken op twee punten 1. Dat men toch hetgeen schoon is, niet zou laten vergaan. Welnu de gevel van het Oudmanhuis is een gedenkstuk uit de 18e eeuw en verdient behouden te zijn. Die gevel, sedert onze waarschuwing, heeft reeds moe ten afgebroken worden ten deele. Zal hij gansch moeten vergaan Afgezien van de kunstweerde van den ge vel, het doet pijn te bestatigen dat men het Oudmanhuis heel laat vervallen dat is eene stichting van bermhertige voorouders die meenden dat er altijd te Poperinghe mannen genoeg zouden gevonden worden om hunne stichting te onderhouden. Dat is goed van der arme. Welk huis is er nu nog te Pope ringhe zonder dak? Het huis van den arme! Na twintig maanden De pannen die eroplagen liet men afhalen, de deuren stelen 1 Er is daar voor duizenden frs. hout in de zoldering: moet dat oprotten? Droomt men misschien van een nieuw gesticht te bouwen Als het is in den trant van hetgeen men hier sedert den wapen stilstand bouwde, foei Bewaart den gevel, hij is kunstigbe waart heel de stichting, 't is plicht jegens de stichters en jegens den arme. 2. Men doe iets tot gedachtenis onzer ge sneuvelde makkers, maar toch iets kunstig en weerdig van hun edel offer, 't Schijnt dat het nu beslist is dat er zal een standbeeld komen, 't Is jammer van zooveel geld nutte loos aan te wenden. Maar aangezien Pope ringhe wil groot doen en ook zijn standbeeld hebben, dat men dit toch niet zette op de markt 1 Men zegt dat er beslist wierd het op de markt te zetten 1 Onze schamele jon gens zullen «herdacht» worden, nevens een zwierenden peerdemolen, en eiken vrij dag zal het errond weerklinken van 't gehuil van liedjezangers en alle artikelen zijn goeie koop I't Is onbetamelijk 1 Wilt gij standbeelden, richt er op aan Lanceloot Blondeel, aan Makeblijde, aan Pieter Daten... maar vergeet niet dat het standbeeld onzer gesneuvelde makkers altijd moet herinneren aan bloed, aan lijden zonder mate... Zijn er vaders of broeders van gesneuvelden in de commissie En waren er, zouden ze denken dat het standbeeld op zijn plaats is ter groote markt Eerbied, als 't u belieft Daarbij maakt een standbeeld van zeven meters hoog of van veertien meters, nooit komt het uit zonder omlijsting de markt is te grootop de markt beteekent het stand beeld nooit niets. Zal de commissie van stedelijk schoon moeten tusschenkomen, als de eerste onkosten gedaan zijn, om verdere ontsiering der stad te beletten Na het ge beurde met de herberg Het Stadhuis is men nog niet opgeleerd? Uit eerbied voor onze gesneuvelde mak kers, tot verfraaiing onzer stad, stelt dat standbeeld op de groote markt niet. J. vuylsteke. iVieubels, Stoelen, Stoven, Matrassen, Veriot Gleiswerk, IN DEN BAZAR DER GALERIJ bij Ëtienne Moncarrr - Sausen, Mengelwerk van «De Poperinghenaar» 16. Cl naar het Engelsch. En toch was er leute in dat klooster, waar er zoovele jonge mannen gekwetst lagen. En het was slechts met opgeruimd te lachen en rap genoeg een kluchtig woord op te vangen dat deze geneesheeren en nursen en ambu lance-meisjes niet ontzenuwd werden door al het akelige hunner omgeving. Zoo in den refter, waar ze aan tafel neerzaten om te eten, daar was een eindeloos vuurwerk van fijne gezegden, en de blauwoogige man met het blond haar kon kraaien lijk een haan, en sprak een wonder mengsel van Fransch en Engelsch, en was uitnemend. Daar waren processiën van telloor-dragers naar de bij liggende keuken, waar eene overheerlijke Engelsche vrouw een van die vierkante, bruinoogige, opgeruimde wezens heel den dag aan 't tobben was in de hitte van de stoven en den oven om voedsel genoeg te koken voor vijf en vijftig hongerige magen die naar hunnen maaitijd niet wachten kun nen. Daar werd er lachend geschermd tusschen twee Doctoors voor de laatste aardappelen, en een kluchtig tweegevecht spoedig mogelijk hunne aar om vragen tot herstelling van hunne beschadig de huizen indienen, opdat seffens de noodi- Voor x5o miljoen frank werken Van uit het Hoog Regeerings-Commissa- riaat van Poperinghe werden deze week aan de gemeentebesturen volgende berichten gestuurd. Mijnheer de Burgmeester, I. Wil bij middel van plakbrieven aan de bevolking kenbaar maken dat elke ontdek king van lijken en geraamten, aan de gemeen- teoverheid moet kenbaar gemaakt worden. De gemeenteoverheid op hare beurt wordt verzocht die ontdekkingen te melden aan Mijnheer de Majoor Ingpen, Belliardstraat, 8, Brussel. II. Ik ontvang klachten van werkmenschen kunnen uitgegeven worden Met de meeste achting De Toegevoegde Hooge Koninklijke missaris Com- APOÏH EEK - DROGERIJ A. KESTELUN, Gasthuisstraat, 35, POPERINGHE. IN BELGIE. De Minister van Bevoorrading heeft de volgende nieuwe prijzen vastgesteld 1. Gebraden vleesch, zonder been, 11 fr. met been 9 fr. het kg. 2. Gestoofd vleesch 8 fr. het kg. 3. Gekookt vleesch, 5.50 fr. het kg. 4. Gehakt vleesch 7.50 fr. het kg. 5. Ongesmolten vet, 4.50 fr. het kg. 6. Gesmolten vet, 6.50 fr. het kg. Het ministerieel besluit moet worden toe gepast met 19 Juni. ONZE ABONNENTEN WELKE VAN VER BLIJF VERANDEREN WORDEN VRIENDELIJK VERZOCHT ZICH RECHTSTREEKS TOT HUN POSTKANTOOR TE WENDEN TïN EINDE SPOEDIGER HET BLAD OP HET GEWENSCHT ADRES TE ONTVANGEN. De wederopbouw der verwoeste gewesten Be grootste aannemer van België. Voortbrenger en verbruiker. De Staat wendt zich tot de S N. I. C j huizen de lasten voor den staat ¥OES%LIED K Wij meenen aan velen dienstig te zijn. met de lijst der voerlieden die naar Pope ringhe komen, over te drukken. Indien er nog voerlieden zijn die op de lijst niet voor komen, mogen zij hen komen aangeven, dan geven wij binnen kort opnieuw de uit gebreide lijst. S*«n»eringhe-Wes<ouier. Jules Baerf, Maandag en Vrijdag Standplaats Vetten Os. —o - l'operin^lie-lteiiin^hclHt. of Indalen I De Hoogere Geboorteraad heeft te Dyon Fr.), eene vergadering gehouden, voorgezeten door den minister van Gezondheid, Bijstand en Sociaal Vooruitzicht. De raad nam het ontwerp aan van M. Correard, waarbij eene belasting de personen treft, die op zekeren ouderdom ten minste niet drie kinderen in leven hebben. Het doel ervan is het even wicht te herstellen der openbare laisten, tus schen de burgers met talrijk huisgezin en dezen die in dat opzicht min bedeeld zijn. Een wetsontwerp betreffend het familiekies- recht werd eveneens aangenomen. ItiiiiSbouw in «lo streek van Yi»er. In den omtrek van Yper, bijzon der in de streek van Voormezeele, Kemmel. 't Hooghe, St-Julien en Wieltje, is het nog ellendig en erbarmelijk met den landbouw gesteld. De gronden liggen er nog in den zelfden woesten staat als in 1918. De mini ster van landbouw, M. Ruzette, heeft nu met de eigenaars der streek van Yper, een akkoord getroffen, om onmiddellijk lO.OoO jhektaren grond te ontginnen en bebouw- jbaar te maken De minister is zelf ter plaats geweest om de eerste maatregelen tot de uitvoering der ontginningen te treffen Oorlogsschade. Wij nemen de vol gende opgaven uit eene statistiek over ver schotten van oorlogschade aan personen en goederen. Brussel aan 1648 personen 160 miljoen; Yper aan 1650 personen 12 nliljoen Veurne 1610 personen 30 miljoen; Dender monde 1050 personen 27 miljoen Doornijk 1074 personen 27 miljoen; Charleroi 1642 personen 106 miljoen. Lees, overweeg en oordeel Henri Barbez, Maandag en Vrijdag die beweren dat een deel van hun loon vast- Max Fiey, Maandag en Vrijdag. gesteld door de schatters voor den herstel der landerijen achtergehouden wordt. Om een einde te stellen aan die klachten te rechte of ten onrechte ingediend heb ik besloten dat de werklieden zullen mogen kennis nemen in het gemeentesecretariaat van het bedrag door de schatters vastgesteld en dat die som hun volop moet uitbetaald worden min (10) tien frank per honderd die "Vj*" 7<" zal mogen afgetrokken worden op de veref-8^ Maandag, WoensdVrijdag fening alleen, (niet op het delven van grach-Standplaats Poper. -.Hotelde la Messagerie ten, opruimen of braakwinnen) ten bate van j -YperHotel du Miroir. den landbouwer of eigenaar hersteller, voor het werk dat hij onvermijdelijk te naaste jarej nog zal moeten verrichten. Henri Lemaire, Dinsdag en Vrijdag Standplaats Vetten Os. —o -- IN; pcfinglic-Y g»cr. Maurice Deqruyter, Zaterdag Standplaats-PoperingheSas van Gent. ld. -Yper: We Hoflack. o Poitcringiie-Vlamertinglie-Ypcr III. Vele geteisterden uwer gemeente hebben met kloeken moed 't zij met of zonder tus- schenkomst van den staat hunne beschadig de woningen hersteld. Anderen laten ze door regen en wind en ook door ontvreemding van de overblijvende verbruikbare bouwmaterielen geheel en gansch ten onderen gaan. De staat wil seffens alle deze huizen her stellen, met afstand van recht op schadever goeding van wegens de geteisterden, maar ook zonder nu of later verdere geldverschot daarvoor te eischen. Dit werk is hoogdringend en moet voor den winter afgevrócht zijn, Tempus edax re rum, de tijd verslijt de huizen, en dage-s' lijks groeien door de slete der bouwvallige] Ge zult best bediend zijn van N[eubelpa- Ho hoiAii «Aor Hsn ctant (]je het totpier, Linoleum, Toile-cirée, bij Sansen-Van- neste, Gasthuisstraat, 15, Poperinghe. StandplaatsVetten Os. o— Poperinghe Wcstnicuwkcrke. Cyrille Capelle, Dagelijksch. Boulet. Woensdag en Vrijdag. Standplaats Vetten Os. —o Poperin^he-Abeelc. Leon Boertiave, Maandag en Vrijdag. StandplaatsVetten Os. o— Poperingli «"Kemmel. Kiiockaert, Dinsdag en Vrijdag. Standplaats Vetten Os. gebraden vleesch of gekookte koteletten te overmeesteren. Daar waren ook allerhande liefkozingen ten opzichte van de kokin om een voorrecht-mompje uit de braadpan te veroveren. Daar is nergens zulk eene keuken, en een gemeenteraadslid zou dat in sombere bewoording aangeklaagd hebben. De pomp werd als waschplaats gebruikt door geneesheeren, chauffeurs en brancar diers. Nursen kwamen binnen met bebloede voorschooten, uit de ziekenzaal die slechts eene opene deur verre was. Lichte gekwet sten, bekleed met Yserslijk, zaten aan eene zijtafel, gulzig de overschotjes van ander mans maaltijden op te eten. Door het gesis van braadworstjes en 't ge kletter van tellooren en lepels en messen, kon men 't gekreun hooren van de gekwet sten en 't gedoolsel verstaan van de ijlkoors- tigen. En het doet mij wonder nu nog, als ik terugdenk aan dien kloosterkeuken, als eene plaats van hartelijke leute, met zoovele herinneringen van ware kameraadschap, en als een klein heiligdom, afgezonderd van de oorlogsellende. Ik was er schotelwasscher, op de voordeelige uren van den dag of den nacht, toen ik de ambulancen niet op de vuurlinie moest vergezellen, of den koer schoon te vagen had of de kleine karweitjes te doen die al gebeurlijk voorvallen. «Ik heb u noodig om te delven en eenen «Wat zegt gij?» En ik moest nog een ander uurtje eene dame helpen om wollen dekens open te han gen, die moeilijk schoon te krijgen waren, daar ze van bloed doortrokken waren, en die niet volgens de regels van de gezondheidsleer konden drooggemaakt worden, omdat ze bo ven een hoop strooi gehangen werden, waar er inenschen in gestorven waren Daar waren velehoopen van afval,opdien koer, waar het niet wijs was nevens te blijven staan, en al tijd stonden er draagbaren tegen den muur, diezopten van bloed, en met groote zwarte strepen op van verdroogd bloed. Het was lijk de koer van een groot slachthuis, dit oud schoon kloosterslot, en inderdaad geen be tere beschrijving past er op, tenzij met de bemerkingdat er hier niemand geslacht werd, maar geholpen in zijn lijden. XIII. Telkens vertrokken de ambulancen vroeg in den morgen naar de vuurlinie, waar er al tijd te rapen viel op de oogstvelden van den oorlog. De richting, met het paswoord van den dag, werd ons eiken dag gegeven door den jongen heer de Broqueville, die zijne bevelen van het Belgische hoofdkwartier ontving Algemeen gesproken, voor die rich ting was er weinig verandering. Gewoonlijk lag 't vervoer tusschen de wegen naar Nieu Te Verdun grijpen eene reeks feertelijk- heden plaats ter herdenking aan den roem rijken tegenstand der FranS'che legers tegen den uitersten aanval der Duitsche leger benden. In Ierland zijn de opstootjes veranderd in een echte burgeroorlog Zal de opstand in het bloed gesmoord worden of zal Enge land de leren met rechtvaardigheid behande len en hunne rechten herkennen. Tusschen Zweden en Finland bestaat er spanning en is er oorlogsgevaar. Bij Dowaai is een schooljongen die kersen was gaan plukken, van den boom ge vallen Hij kwam op een gebrokene flesch te recht, werd ijselijk gekwetst en is korts daarna bezweken. Te Roebaais is eene groote meststof- fenfabriek afgebrand. 500.0o0 fr. schade. Men vreest weer in Engeland voor eene groote staking. 100.000 werklieden en 1293 nijverheden zouden er in betrokken zijn. In Spanje, door de ellende tot waanzin gedreven heeft eene moeder hare beide kin deren en daarna haar zeiven de keel afge sneden. In de bosclibranden van Schotland, die men thans volkomen meester is, zijn duizen- de herten levend geroosterd Uren ver hoor de men de dieren loeien. Tot schande van al de mogendheden die ter verdediging der verdrukte kleine vol keren in oorlog gekomen zijn, duren de uit- moordingen der Armeniërs door den laffen Turk maar immer voort. Dixmude, S. Jooris of Ramscapelle, waar de] j Belgische en Duitsche linie dan verder liep i naar de halve maan van Yper. In 't midden van dat werkveld, dat om-1 gordeld was van kanons, lag een verwon derlijk vreeselijk panorama, afgelijnd in zij nen versten omtrek door de zwarte rook van houwitser vuur boven de scherpe vlamme- kensder vurende batterijen. Boven Nieupoort hing een kanopee van rook, uitnemend zwart, maar op eiken oogenblik doorbroken van blauwe lichtvlammen, toen de berstende houwitsers de zwartheid in strepen scheur den. Op vele punten tegelijk stonden dorpen in brande, sommige lijk opveuzend onder smeulvuur, en andere opvlammend in lichte- laai lijk vreugdevuren. Dixmude stond nog van weerszijden in laai, maar de brand scheen lijk 't einden in zijn midden. Daarachter waren er lijk vijf groote fakkels te zien, vroeger de nette kleine dorpjes van een gelukkig België Ik stond in 't midden van 't slagveld, en de we gen rond mij waren doorgraven van putten en als doorzeefd van shrapnell kogels. Dicht van mij, nevens een akkerveld, maar verdo ken onder struikgewas, stonden Belgische batterijen. Ze vuurden met machine-regelma tigheid, en elke minuut brulde 't gedreun van 't kanon, gevolgd van 't sissend gesnor van den vuurbal, die in hoogen hoek vooruit- plofte, 't Was aardig daar de tusscheuruimte tusschen vuurvlam en ontploffing te bereke nen. Verder weg begonnen eenige zeekanons van de Fransche marins 's vijands stellingen te zoeken, en gaven een nieuwen muziektoon in dit helsch orkest. Het was een diepe, verraderlijke slag, met een vreeselijk dreigen in zijn klank, 's Vijands geschut was onop houdend aan 't razen, en de obussen ontplof ten heel dicht, zoo dat ze bij stonden op en kele meters afstand schenen te vallen. De Duitschers hadden vele groote howitsers, en het openbersten van 't geschot was gevolgd van overgroote wolken rook die zwaar in de lucht bleven drijven voor tien minuten of meer nog. Deze obussen waren 't die in den grond putten groeven groot genoeg om er eene kar in te begraven. Hun zedelijke in vloed was vreeselijk en de sterkste ziel ging aan 't beven en 't wankelen daarbij. De wegen waren overrompeld vari lange treinen voorraad voor de troepen, ambulan- cies, Rood-Kruis motorwagens, kanongetrek- ken, en boerenwagens. Twee Regimenten Belgische cavalerie de jagers te paard waren afgestapt en legerden met hunne paar den in lange reeks opgebonden langs den steenweg voor eene halvè mijl of meer nog verre. De mannen waren stevige schoone kerels, verhard door dien langen veldtocht, en verwonderlijk zorgeloos voor 't geschot. 11lardt uaar4rt(f*nt Drukkerij - Papierhandel, Gasthuisstraat, POPERINGHE. tingen die hij op dit gebied heeft beleefd, heeft de Staat Gelief dus, uwe ingezetenen aan te wakke zelf ingezien dat de S. N. I. C. hij den wederopbouw fe ze ZQQ Sp0ecjjg mogelijk hunne aan onzer verwoeste gewesten hei machtigste en bekwaam- ste organisme was, wé.hij zich kon wenden de uitvoering dezer werken te bespoedigen Bij de openbare aanbesteding van de eerste reeks ge werken in Openbare aanbesteding zouden werken 4 dorpenvoor den wederopbouw der ver woeste gemeenten in Zuid-Luxemburg, was de S. N. I. C. de eenige aannemersfirma die inschreef voor al de werken tegelijk en daarbij veruit de laagste inschrijf- ster was. Haar totale inschrijvingsprijs bedroeg 4,002,963 fr. 70, terwijl de andere laagste inschrijvingsprijzen per dorp, samen 4,420,594,32, fr gaven Is het dan te verwonderen dat de Staat van stonden aan besloten heeft den wederopbouw van al de ver woeste dorpen in Luxemburg aan de S. N. I. C. toe te vertrouwen, op grond van haren inschrijvingsprijs bij de aanbesteding waarvan hiervoren spraakEr zijn daar 1021 huizen te herbouwen en het afgesloten kon- trakt behelst voor 66 millioen werken, door de S. N. I. C. uit te voeren. Met de werken die zij daarbij te Dinant, te Ieperen, Dendermonde en elders in den lande uitvoert, heeft de S. N. I. C. thans voor ongeveer 150 millioen frank werken aan den gang. Er is becijferd dat zij op liet to taal dezer aannemingen gemiddeld 10 tot 15 0/0 zui ver winst kan verwezenlijken, zoodat zij ongeveer an- derhalfmaal lieur kapitaal van 12 millioen zal winnen! En in 't voorbijgaan weze aangemerkt dat deze gemid delde winst van 10 tot 150/0geenszins een overdreven cijfer is in zake aanneming van werken, waarbij de aannemer altijd aan zwaar risico blootgesteld is. De S. N. I. C. levert ons dus eèn schitterend bewijs van wat durf en ondernemingsgeest vermogen om, zooals zij zich ten doel stelt, 's lands wederopbouw door eigen middelen te bevorderen. Uit vorige artikels in verband met het vraagstuk der bouwmaterialen is duidelijk gebleken dat de Nationale Maatschappij der Bouwnijverheden in België, doorha- re kontrool over onze belangrijkste steenbakkerijen en steengroeven, alsmede overeen aantal fabrieken van dakpannen en tegels, kalk- en cementovens, België's grootste voortbrenger van bouwmaterialen is, Immens, wat de baksteen alleen betreft, brengt zij ongeveer 3/4 voort van de geheele productie die het land thans be reiden kan. Door de uitbreidmg die zij aan al deze fabrieken geeft en de technische verbeteringen die zij er invoert, is zij tevens verzekerd hare productie gestadig te zien aan groeien en meteen den kostprijs er van te zien dalen. Van dit standpunt alleen beschouwd, blijkt reeds welke winstgevende onderneming de Nationale Maat schappij der Bouwnijverheden ofS. N. I. C. (Société Nationale des Industries de Construction) is. Doch, zooals wij reeds vroeger lieten uitschijnen, is het de S. N. I.C. minder te doen om de markt der bouw materialen te beïnvloeden, dan wel om zich de noodi- ge bouwstoffen te verzekeren voor de uitvoering van de uitgebreide werken die zij in onze verwoeste gewesten aangenomen heeft. Want de S. N. I. C. treedt ook en wel in hoofdzaak als aannemer op, en welke aannemerZij kan het im mers in voorwaarden zooals geen anderzij brengt haar eigen materialen voort, heeft die tegen den laagst mogelijken kostprijs en is derhalve bij machte om, voor al de werken die zij aanneemt, den laagsten inschrij vingsprijs te stellen. Trouwens, het is voor niemand geen geheim meer dat het grootste deel van den wederopbouw te Ieperen en te Dinant door de S. N. I. C. wordt uitgevoerd, terwijl zij ook te Dendermonde een aanzienlijk deel van de werken in handen heeft. Zij beschikt te dien einde over technische krachten van eerste gehalte, die tijdens den oorlog in Frankrijk of in Engeland bij de oprichting van munitiefabrieken, legerplaatsen, enz., proeven hun ner evarenheld hebben geleverd. Ten andere, na de vele en eilaas kostbare ontgooche- plicht rekent ze te herstellen.

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1920 | | pagina 1