BANQUE DE COURTRA!
HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
Soeiélé Générale de Deltju/ue
De bloem van bet Vrijboseb
Apotheek Frans Van de Plas
Zondag SO October 1921.
15 Centiemen.
18e Jaar. - Nr 44.
In 't Buitenland.
BUREEIiGERIEF
Alle
DRUKWERKEN
Sansen=Vaiineste:
15, Gasthuisstraat,
POPERINGHE
AbonneiiitMïtpi'ijs
1 Jaar in Stad tehuis besteld.
buiten Stad met de post
Buitenland
6.50 fr.
8.00 fr.
10.50 fr.
8 A [*l SIS i- VA A A HiWX E
Gasthuisstraat, 15, POPERINGHE,
/\unkon(Iigin^cn
MEUBELS
E. MONCAREY*
SANSEN
20, Gasthuisstraat,
POPERINGHE
Allerheiligen —Allerzielen.
Het feest van 11 November.
Kapitnaï
Voorbehoud
Fr. 62.000.000
445.009.540,45
Maatschappelijke som Fr.207.099.540.45
Het Schandaal van den Uzer.
Oorlogsschade.
Geeie TG'LE-CiRÉE voor BEDDEN
Amerikaansche en andere bureaus,
Een sprekends Vergelijking.
De Dood in Vlaanderen.
Ja...
V. O. S. Poperinglie,
?rf53OTr,®'
Schoolgerief
Boekhandel
Speelkaarten
Zichtkaartf n
Am; rikaansche
bureau's
Bureelmeubels
Meub lpapier
Linoleum
Toile Cirée
K.V/.
E^Z.
bij
tw- Den Zondag na
middag gesloten.
POPÏRmGHENAAR
Voor aankondigingen der
provincie Oost-Vlaanderen
zich wenden tot
E.-DUQUESNE Zoon,
Marnixstraat, 30,
GENT.
Telefoon 1669.
-SM"
UITGEVER
Drukkerij - Papierhandel,
postcheckrekenino tlr 15570.
Berichten 50 cent. de regel. Notarieële berichten
50 cent. Rechterlijke Eerherstellingen en vonnissen
1 fr. 50 de regel.Rouwberichten, niet boven de 10 re
ken 5 fr. Grootere herhaalde annoncen, prijzen
op aanvraag.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen en
moeten voor den vrij
dag noen ingezonden
worden.
Stoelen
IJzeren Bedden
Matrassen
Sargien
Spiegels
Glas en Gleisch
Vs; lot
Menagegf rief
Stoots
Gordijnen
ut maakt'
Bloemen
Rouwkronen
Geschenken
ENZ. ENZ
bij
's Zondags gesloten.
Wie der rnenschen vermag het geheim
van het leven te doorgronden
God alleen beheert de dood hij alleen
vermocht ze te overwinnen.
Al wat geschapen is onderstaat den strijd
van komen en gaan
Het bladje der boomen, het vogelke onzer
bosschen, de leeuw onzer woestijnen... dit
alles verschijnt ora te verdwijnen.
De mensch alleen kreeg van den schepper
de overleving.
Allerheiligendag viert, in blijde hoop, het
zalig verlangen van het menschelijk hart
naar een beter leven.
De Hemel 1... de Godloochenaars begeer
den hem te sluiten en in hunne haatvolle
begoocheling, meenden zij hunne volgelin
gen wijs te maken dat het graf het mensche
lijk bestaan vermag te beginnen.
Ja hunne hopelooze leering wil het
dierlijke afsterven van den mensch doen
doorgaan als een zegepraal van het stof.
Edeler is ons bestaan 1
Het geloof dat steunt op rede en recht, leert
ons dat het graf eene rustplaats is en de deur
naar het eeuwige leven.
De Dood is Godsgeheiin en daarom
blijft zij omgeven met de wet der gelijkheid,
welke noch verstand, noch macht, noch
geld kunnen breken of ontloopen.
Hoe troostelijk is die waarheid.
Onze lieve en onvergetene afgestorve
nen... leven, bij den Heer.
Eens zullen wij ze wederzien-
Wat zou het menschelijk leven droevig
worden en het bestaan op aarde strijdig we
zen, bleef de liefde het graf niet overleven en
het weldoen onbeloond 1
De waarheid ligt zij niet in het Zielge
noegen
Hebben zij het raadsel der dood ontsluierd,
zij, die roepen en tieren tegen ons heilig
Geloof en Hemel en Hel sluiten.
Heelt ooit de loochening van het ander
leven de wonden van het menschelijk hart
kunnen zalven I
Er is meer troost en zalving in een traan
tje, vallend op het houten kruisje, dat het
graf onzer lieve dooden belommert, dan in
al de holklinkende woorden der welspreken
de godloosheid, die hare dooden doet zuch
ten onder de gemaakte bloemen en de
gekleurde glasperelen
Het stoot tegen de edelste gevoelens van
het menschelijk hart te beweren dat aan den
boord van het graf, alles eindigt.
Grooter is ons geluk 1 Hooger blijft onze
hoop 1
Daarom noodigt de kerk, onze Moeder,
hare kinderen uit om Allerzielendag te hei
ligen, in het zalig herdenken onzer beminde
afgestorvenen en bij het troostend gedacht
van een verblijdend wederzien.
In het kruis ligt onze verrijzenis.
Al. Novo.
Het instellen van den 4 Augustus als
nationalen feestdag, is eene ontgoocheling
geweest voor hen die geloofden arme wedu
wen en weezen te doen jubelen ter gelegen
heid der verjaring van den tijd waarop
levensblijde echtgenooten, teerbeminde va
ders hnn werden ontrukt en den dood
ingejaagden oude geknakte vaders en
moeders te doen dat huis bevlaggen waar
binnen zij op dien droeven verjaardag, elk
in zijn hoekje van den heerd zitten, stil hun
verdriet uit te schreiën om de nieuwe dolk
steek dier verjaring, die vliemt in hun
ouderherte, scherp en grievend. De eerste
Augustusdagen zullen'ïteeds kervende mes
sen blijven in het herte van hen die in den
krijg hunne geliefden zagen omkomenen
de poging om van 4 Augustus een feestdag
te maken, is een kwetsende hoon voor al wie
offers bracht in den oorlog.
Voor ons telt een andere datuum:de 11
November, de dag die een einde stelde aan
den massamoord, aan de wereldverdierlijking
welke het menschdom onteerde de dag van
den terugkeer tot de beschaving en de
menschweerdigheidde dag der verlossing;
de dag..., o, als oudstrijder kan ik hem niet
anders noemen, dan de dag onzer tweede
geboorte, de dag waarop ons het leven werd
weergegevenons jong-jeugdig leven dat
het oorlogsmonster onverbiddelijk had inge-
klauwd om er mee te spelen, méér dan vier
jaar lang, en er mee te goochelen en te
kaatsen zooals 't hem en zijne grillen belief
de; en om het dan koud en onverschillig te
verbrijzelen als 't hem behagen zou. Gij
die de offensief weken hebt meegeleeft, Gij
zult mij verstaan; en Gij ten minste, zult mij
van geene effectzoekende overdrijving be
schuldigen, want bij U, evenals bij mij, ligt
hetnogversch en frisch in het geheugen,
hoe Gij in die laatste weken eiken dag uw
hoopje mannen zaagt verminderen, en hoe
Gij eiken avond, ten langen laatste meer
verwonderd dan gelukkig waart nog te le
ven,.want des te zekerder waart Gij,den vol
genden dag óók te vallen, en er overeind te
blijven geplakt liggen in het sluk, met open
gereten huik of verbrijzelden kop, gelijk die
anderen, waarop gij in 't voortvechten even
gekeken hebt, of die Gij in 't voorbijgaan,
met hunne afgrijselijke wonden naar den
grond hebt gekeerd omdat ze zoo leelijk
waren, en omdat ze nu toch dood waren 1
In de laatste week dier offensiefbeweging,
viel mijn Waalsche strijdmakker, met door
schoten buik, langs mij neeren stervend
kreunde hij, toen ik hern wilde verzorgen
Ne t'exoose pas pour moi, je t'en prie, je
meurs quand inême! Stel U niel in ge
vaar voor mij, ik sterf toch. En in zijne
laatste stuiptrekkingen had hij zijne handen
samengevrongen, en met eene bitterheid, die
alleen bij een stervenden jongen man kan
waargenomen worden, steende hij pijnlijk:
Ah, qu'il est cruel de mourir a vingt ans!
Ach, wat is het wreed te sterven op twintig
jarigen leeftijd!
En op dien oogenblik, beter dan ooit
anders in mijn leven, heb ik de ijselijkheid
begrepen van den oorlog;... en bij dat besef
kwam als eenige troost opdagen, de met
den-dag grooterwordende zekerheid van ook
algauw met den kop tegen den veiën grond
te vallen,... om er te blijven
In zulke gemoedgesteltenis verraste
de tijding van den wapenstilstand...
O Gij, ongekunstelde rnenschen, die uwe
handen noch uw geweten met geen oorlogs-
woeker hebt besmeurdGij die met ons
voeldet hoe de oorlog jaren lang ons warm
ste bloed uitzoog, met stage gedurigheid
en hoe het eindottensief gulzig en met volle
teugen, bloed dronken slokte. Gij kuntoor-
deelen over den indruk welke de mare op ons
maakte, dien blijden II Novemberdag:
Jongens, 't is nu uituw leven is weer 't
uwe; Gij doet er weer mee wat Gij wilt. Het
oorlogsmonster is eindelijk zatgedronken
aan uw levenssap: 't zal vrede zijn!...
't Zal vrede zijn 1. Gij allen, sukkelende
slijkjongens, die reeds wat van uwe grafaar-
de om uwe kleeren draagt, ontvang uw
verpande leven terug en loop uwe moeder,
uwe vrouw, uw kind, uwe verloofde omhel
zen, met de boodschap dat Gij niet moet
sterven nu; dat 't uit is met de slachting!...
Dat is de 11 November voor ons, dat is hij
voor allen die door den oorlog leden. Laten
wij in dankbare vreugde deze verjaring
vieren, want geen andere dan deze, kan het
feest der vredelievende rnenschen zijn.
Piotje.
Mengelwerk van «De Poperinqhenaar». 44
door A. HANS.
De duitschers sprongen van hun wagen
en lichten bij
Er lagen meer dooden, eenige duitschers
en Franschen te midden van gebroken ge
weren, bajonetten, ransels, kogelpatronen.
Droevig ruischten de bladeren van een
troppeltje boomen.
Ruw sleurden de mannen de lijken in een
gracht.
De dieren hadden meer ontzag gehad
voor dooden dan zij.
Begraven vroeg toch een der soldaten
Maar de anderen wilden niet. 't Ging hun
niet aan, dat er hier een schermutseling
plaats had gehad. Ze moesten op tijd terug
zijn, anders werden ze uitgemaakt voor
stommelingen, luiaards, door een officier.
En de wagen reed voort.
Sneuvel dan! dacht Vereecke... Och
Heere wat is nu een mensch... Een redelijk
schepsel Gods Ja, maar ze smijten u als
een verzopen beest in een dijk... Morgen
kunnen vliegen er op azen. En toch zijn
allen entwiens kinderen... Ze hebben een
moeder gehad, die ze met liefde opkweekte.
Waarom? Om hier te sterven in den bloei
der jaren. En waarom te sterven Ja
vaa-orr.
ons
MEESSEN.
Devacht Adèle 656 -
WYTSCHAETE.
Cotligny Léonie 3511
Tittillion Jules 2G00 -
BOESINGHE.
Grimmonprez René 6 450
Deberdt Debil Annibal 700
Vandendorpe Jules 0261
St JAN.
Debeuf Petrus 1350
LANGHEMARCK.
Debergh Arthur, metser 995
Verkinderen Jules werkman 1 510
Dewinter Henri landbouwer 3910
Thiteca Henri werkman 3075
Vanderhaghe René werkman 2275
YPER.
Vansevenant Cyrille 7875
Meesdom René 11U0
Cherchie Louis Camille 1 100
Vansevenant Petrus 2800
Faict Henri 3 595
Hof Marie We Simoens L. 2 100
In de laatste zitting der Scheidsrechterlij
ke Kommissies werd de schade op l'n A ugusti
1914, als volgt vastgesteld voor de hierna-
vermelde geteisterden
POPERINGHE.
Verbeke Katherine We Bossaert 1 692.53
Coucke Marie 2082.70
Verhamme leeraar 1495.79
Degrauwe Louise 2527.31
Van Elverdinghe Léonie 1 700
Hauspie Flora Marie 377.10
De Keirsgieter Emile schoolbestJ" 2354
Kaestecker Alp steenhouwer 1561.82
Uzeel Henri 572.40
Van Engeland Henri landbouwer 4 919.10
RENINGHELST.
Hennebel Achille, landbouwer 4 337.35
Dumortier Hector, Dickebusch 6022.80
WEST-NIEUWKERKE.
Denys Emma 2670
Quintin Adélaïde 815
Schreel Err.ile 1533
Verly Théophile 1535
Boudry Maurice 3 400
Reubrecht Henri 2355
Over twee jaar zei Minister Renkin in
eene vergadering te Dixmudc Men spreekt
en schrijft van het schandaal van den Ijzer,
maar er is maar één schandaalHet Duitsch
schandaal. Wij deden de bemerking dat
Minister Renkin gelijk had maar dat er
nochtans gevaar was voor een schandaal
van den ijzèr, namentlijk de toestand onzer
vluchtelingen in Frankrijk.
Tegenwoordig scluijven is niet gericht
tegen den volksgezinden, werkzamen Minis
ter Vandevyvere, wiens iever men voor de
herstelling van het Westvlaamsche front be
wondert maar 't is geschreven over den
toestand mijner vluchtelingen hier in Fran
krijk gevestigd. Over zeven jaar plakte men
op de muren van YperVluchtelingen hebt
moed, alles zal u teruggeschonken worden.
Ik weet niet wie dat deed uitplakken. Maar
'k weet, dat, na 7 jaar, het de groote uitzon
dering is, deze, die in Frankrijk, na vele
schrijven iets bekwamen. In welke omstan
digheden mijn volk hier in Frankrijk aan
't leven ging, deed ik vroeger breedvoerig
uiteen oin heel De Poperinghenaar niet völ
te schrijven, zal ik dat niet herhalen 'k zal
mij enkel bepalen met te zeggen, dat, ware
het niet geweest, dat ons Westvlaamsch boe-
renras een heldenras is van moed, werk
zaamheid, initiatief en vooruitzicht, die den
moed niet lieten vallen en meer dan 70
met geleend geld eene boerderij aangingen,
zij voor altijd op den disch waren. De aan
vraag voor vergoeding van oorlogsschade
van eenige mijner boeren kwam voor den
Rechtbank.
De wet zegt dat de wederbelegging VAN
ONROERENDE GOEDEREN moet in Bel-
gie geschieden. Die wet keur ik ten vojle
goed. Immers het eerste doel is Belgie hér
stellen, 't is klaar en onwedersprekelijk,
daarenboven wie eigendommen in Belgie
heeft, is in de mogelijkheid weder te keeren.
't Is dus heel aanveerdeiijk dat deze die in
Belgie zijne eigendommen niet hersteld en
kel de weerde van 1914 krijgt.
Wat men er ook van zegge Waar staat
het in de wet, (ik spreek niet van omzendbrie
ven, rechtstoepassing of rechtsuitspraken)
dat de wederbelegging van ROERENDE
GOEDEREN (meubelen, alaam, bestiaal
AAN DEN PACHTER TOEBEHOOREN
DE) MOET IN BELGIE GESCHIEDEN?
De wetgever heeft daarin zeer verstandig
gehandeld Want, kan de eigenaar altijd
herstellen,het is zoo niet voor den pachter?
In 't geheele niet.
Ziehier het klaar bewijs
Vele mijner vluchtelingen zijn in de onrno
gelijkheid weder te keeren om verschillige
redens, waarvan zie hier de bijzonderste
a) Eenige boeren kunnen niet wederkee
ren omdat hun vroeger eigenaar in Belgie
hunne hofstede verkocht om er van at te zijn.
b) Andere hebben de noodige middels niet
om hunne hofstede te hernemen zij wierden
éénmaal geruïneerd en zoeken het geen
tweede maal te zijn.
c) Andere hebben de gelegenheid niet ge
had hunne vroegere hofstede te hernemen
zij wierd voor hunne neuze verpacht aan
nieuwe rijken, die met hunne zakken mark-
jes af kwamen van achter den duitsch, en
hier en daar aan 100 tot 150 fr. het geinet,
versch effengemaakten grond, zonder barak
of iets, pachtten aan zekere joden.
d) Andere zijn nog 2, 3, 5 jaar door pacht
verbonden in Frankrijk enz. enz.
Ziehier de economische toestand
Weinig hofsteden in 't front zijn nog te|
krijgen, en in welken toestand en voorwaar-!
d<Töen 95 mijner boeren nog in Frankrijk STORTINGEN 0? DE SPAARBOEKJES GEVENDE 3 c/o INTEREST ZUIVER VAN BELASTINGEN.
zullen zijn, toen heel het front zal opgevuld
zijn door nieuw volk van achter den Duitsch
met hunne markjes gekomen, zullen er nog
in Vlaamsch Belgie 25.000 jongelingen zijn,
die heel gemakkelijk eene flinke, werkzame,
brave boerin kunnen vinden maar geen hof-
stede.
Een bewijs dat de wet de wederbelegging
op roerende goederen in Frankrijk toelaat
is het volgende
De Rechtbank van Brugge aanveerdde
voor een boer van Slype de wederbelegging
in FRANKRIJK, de Staat gaat er tegen in
beroep, wij gaan in tegenberoep.
Bovengehaalde ingezien, ingezien de on
mogelijkheid mijner boeren terug te keeren,
ingezien de wet niet bepaalt waar de weder
belegging van roerende goederen moet ge
schieden, durven wij verhopen, dat onze
vluchtelingen van 't front, die toch, na de
soldaten de ongelukkigste aller geteisterde
waren, niet zullen uitgesloten worden van
eene herstelling welke redelijk en wensch-
baar is. En na dat men in Belgie miilioenen
en inilliarden verkletst heeft aan allerhande
huishoudkundige stelsels van Staatssocialis-
mus, ware het schandig eenige miilioenen te
versparen op de rug onzer boeren van
't front
Die zaak wierd breedvoerig besproken in
de afdeeling der geleisterde in het kongres
van September te Rousselare.
In naam mijner boeren in Frankrijk, be
dank ik den verslaggever der afdeeling der
geteisterde Eerw. Heer DeJaegher, .proost
der hoerengilde van Poperinghe, die met on
weerlegbare bewijzen de belangen der ge-
teisterden in Belgie en Frankrijk verdedigde.
Karei VariEecke
Aalnjoezeijier der Vlaanjsclje Boeren in Nornjandie.
BOOD
Ten onzen bureele te verkrijgen.
T"*'ll1IHü¥il iifflTirT -
De prijzen der levensmiddelen in België
In Juli 1921
fr. 1,03
0,65
Voor alle inlichtingen z:eh wenden tot de
Agentschap der Sociéte Générale de Belgique
BIJHUIZEN TE Audenaerde, Avelghem, Cortcmarck, Dixmude, Iseghem, Liehter-
velde, Meènen, Moescroen, Poperinghe, Ronse, Rousselaere, Sottegem, Thielt, Vla-
mertinghe, Waereghein, Yper.
De BANQUE DE COURTRAI ontvangt Kosteloos aan hare winket
ten de inschrijvingen op de nieuwe Belgische Leening 6 lot Consolideering van 1921.
f.l -■■I.IIÉÉ.MIIIM .1
M. Dimitroff, die zich per auto naar Kustan-
del begaf, werd Zaterdag morgend met ge
weerschoten afgemaakt, evenals zijn voerder
en twee andere personen die zich in den
auto bevonden. De moordenaars zijn tot
nog toe niet gekend.
Te Wyoming, in Ontario, zijn vier ge
maskerde bandieten in een bank binnenge
drongen, bedreigden er de beambten met
hun revolvers, en verplichtten hen op den
vloer te blijven liggen tot een hunner al de
geldwaarden uit de laden gehaald had. Met
eene som van 14 000 dollars sloegen zij op
de vlucht.
De gewezen Koning van Hongarie heeft
weer gepoogd opnieuw den troon te bezet
ten. Zijne poging heeft weer eens het land in
beroering gebracht, maar is opnieuw deerlijk
mislukt.
Men heeft te Massa Carrara eene aard
beving waargenomen, die drie seconden
duurde Gansch de bevolking vluchtte ver-
Opvolger van S. VANDEN BERGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
- 1» O a* E R I N CS BI E.
Weer die raadselen, die vragen zonder
antwoord.
Men naderde eindelijk de plaats, die wel
dra het front zou heeten.
Een post hield den wagen staande.
Niet verderverbood den schildwacht.
Gewonden halen 1 zei een der soldaten.
Neen... ze zijn ginder aan 't vechten
Hoor maar
En Vereeke schrok geweldig.
Ja daar waren ze bezig. Dat geweervuur,
die woeste kreten als van een bende wilden.
Ze zullen de gewonden hier brengen,
verzekerde de schildwacht. Wacht maar...
En ook zij, die ginds neerlagen, verbrij
zeld in koorts, in hevig lijden, die moesten
maar wachten... Zij waren voor het oogen
blik toch onbruikbaar menschenmateriaal
Later zou men zien of men het weer op lap
pen kon voor de oorlogsmachinen, en men
schenmateriaal was er thans genoeg.
Het golfde aan langs alle wegen van
West-Vlaanderen.
Te Brugge stroomde het door de Smede
poort, waar de wegen van Torhout en
Gistel scheiden.
Te Torhout gudste het langs het oud slot
van Wijnendale en dan de baan op, die naar
Diksmuide voert.
Te Roeselare zond men het al den Ruiter
en Oost Nieuwkerke, langs Sleihage en
Hooglede.
Te Kortrijk stropte het op den weg naar
Bisseghem, Wevelgem, Meenen,..
Vermoeid naar ziel Ueha.'.ir. z;.t V *eeke
2,40
In April 1914
Menagiebrood, fr. 0,28
Aardappelen, het kilo 0,09
Kof tie, het kilo 2,25
Chicorei, het kilo 0,46
Rijst, het kilo 0,60
Suiker, het kilo 0,65
Boonen, het kilo 0,55
Volle melk, den liter 0,20
Boerenboter, het kilo 3,00
Rundvleesch, het kilo 1,60 A
Rundvet, het kilo 1,59
Varkensvleesch, het kilo 2,00
Spek, het kilo 1,80
Reuzel, het kilo 1,80
Worst, het kilo 1,45
Haring, 't stuk 0,10
Tafelbier, den liter 0,15
Eieren, 't stuk 0,10
Azijn, den liter 0,60
Chocolade, 2,26
Botermelk, den liter 0,16
Keukenzout, het kilo 0,08
Margarine, het kilo 2,00
Zeep, het kilo 0,40
Macaroni, het kilo 0,86
Sardines, 0,45
Manskostuum met veston
Vilten bolhoed, 3,60
Werkpet, 0,95
Hemd, 3,50 a 5,50
Sokken, 1,10 a 2,15
Mansschoenen, 15,00
Geheele verzoling, 4,00
Steenkool, 32,0
Gas, den m3 0,13
Lucifers, pak 12 dooz. 0,08, nu 10
Uit deze statistiek overgenomen
De Dood in Vlaanderen is de titel van
een prachtigen roman, door A. Hans schrij
ver van ons mengelwerk.
Vlamingen, een boek voor u
Op boeiende, meesleepende en roerende
wijze vertelt hij ons in De Dood in Vlaan
deren den terugkeer der eerste Vlamingen
naar het front achter den wapenstilstand
hun ontberingen, hun miskenning, maar
ook hun moed, hun hartewensch nieuw le
ven te brengen in het doode land.
Het is dus de geschiedenis van onze streek
na den oorlog, het is, lezers, uw geschiede
nis van velen toch. Het boek telt talrijke schrikt de velden in. De aangerichte schade
prenten van het toen doode land. De inhoud j is groot
der drie honderd groote bladzijden zal ver- j Over de stad Florentië is eene windhoos
slonden worden door ieder, die de lezing'gekomen, die talrijke boomen ontworteld
begint Het is ook het boek der Vossen diejen eigendommen verwoest heeft,
hun naoorlogsche teleurstelling en achter-, Qrje bandieten hebben 's avonds in
uitstelling zullen herkennen in de lotgeval eene straat van New-York een postauto aan-
!en vari verscheidene personen in dit werk. gerand en zich meester gemaakt van vier
Deze roman zal ook vee! lauwe Vlamingen zakken met aanbevolen brieven, voor eene
de oogen openen. Wie het boek helpt ver- waarde van 1 miljoen dollars. De stoutmoe-
spreiden als in V O.S. kringen, doet flink dige dieven verdwenen per automobiel met
i Vlaamsch werk en strijdt daardoor ook <jen buit
tegen het militarisme. j De Grieken zitten in een benarden toe-
De Dood in Vlaanderen kost zevenstanc) met hunne veroveringen in Klein Azie.
franken is te verknigen op het bureel vanity worjen erg (joor jurken bestookt en
ons blad oi voor wie verder at woont na een schijnen van eene ka|e rejs je jlujs t3 komen.
B H. Hans. Huis Guido J
postkaartje aan
Gezelle, Kontich bij Antwerpen.
Met de post verzonden 7.50 fr.
opden desse! van zijn wagen.Even sluimerde
hij in... maar met schrik werd hij weer wak
ker. 't Gedruisch was opgehouden.
Zou de strijd ten einde zijn
Wie was de overwinnaar
Zeker de Duitschers, want zie soldaten
stappen rustig heen en weer. Anders zouden
ze vluchten.
Uit gesprekken maakte Vereeke op dat
men naar Yper wilde, doch de Engelschen
en Franschen verstopten den weg.
Doch waar zouden dan de Belgen zijn
Heden middag had een feldwebel gezeid
De Belgen Bah., in Duitschland.
Holland of Engeland, maar 't leger bestaat
niet meer...
Waar zofin onze arme jongens zijn
vroeg Vereeke zich telkens af.
Sprak die Duitscher waarheid... Groote
God, wat een drama in zijn landeke
Men bracht lantaarns bij.
Ze komen met de gewonden, zei een
soldaat tot den boer. Is de wagen gereed
Ja-
Er zijn er veel.
Is 't gevecht gedaan
En wie gewonnen
- Wij natuurlijk.. Wij winnen overal...
In Duitschland luiden ze de klokken, omdat
we Antwerpen genomen hebben en nu naar
Calajs marcheeren.
Naar Calais...
Aan de zee... en dan naar Engeland!
Ha, daar blijft geen steen op den anderen
05,00
10,14
4,36
9,00
7,91
6,73
3,95
0,28
0,37
0 55
1,61
6,07
0,50
0,43
6,80
1,35
3,80
2,15
.286,00
3<>,00
6,40
18,20 a 21,50
6,03 a 9,40
72,75
13,70
151,75
0,55
0,64
uit het
Arbeidsblad van Augustus, blijkt duidelijk
hoe sommige levensoehoeften en kleederen
het vijfvoudige, ja het achtvoudige kosten
tegen in 1914.
4,90
1,38
1,74
2,87
1,40
0,78' Vrijdag heeft er in den put Gustaaf der
12*48 i koolmijnen Victoria Mathias, te Essen, eene
grauwvuurontploffing plaats gehad terwijl
de mijnwerkers volop aan den arbeid waren.
Het volledig getal slachtoffers is nog niet
gekend, daar men nog altijd bezig is met de
reddingswerken. Tot hiertoe zijn er reeds
drie lijken en twaalf gekwetsten opgehaald.
Men meldt uit Parijs Een tram heeft
gisteravond op de Jean Jaurès-laan een rij
tuig aangereden dat heelemaal tot splinters
werd geslagen. De drie inzittenden, een lieer
met zijn vrouw en zoontje, hebben bij deze
schrikkelijke aanrijding het leven ingescho
ten.
De staking in de textielnijverheid is
feitelijk geëindigd. De werklieden hebbende
verhooging van 15 c per uur aangenomen.
Uit Constanitza komt de tijding toe
dat, in 't zicht der haven van Sexopol, de
sleepboot Jeny de stoomboot Sofia
aangevaren en in den grond geboord heeft.
De bemanning, bestaande uitzeven koppen,
is omgekomen.
De Tweede Kamer van den Bondsraad
had onlangs de bijtreding verworpen aan de
overeenkomst van Washington, aangaande
de naleving van den acht uren arbeidsdag in
de nijverheidsgestichten. De Hooge Kamer
van den Bondsraad heeft nu op hare beurt
de invoering van den acht uren-arbeid3dag
verworpen, met 22 stemmen tegen 1.
De Bulgaarsche minister van oorlog,
In het Noorden van Schotland is over
vloedig sneeuw gevallen.
Ten gevolge van eene staatsgreep is het
landbestuur in Portugal weer eens omverre
geworpen en vervangen. Verscheidene mi
nisters werden gedood.
Nabij Grasse in Frankrijk is er brand
ontstaan in het struikgewas, het vuur woedde
weldra over eene uitgestrektheid van 100 Ha.
Na eene meeting der Kommunisten te
Parijs werd eene bom geworpen naar de
politie die debetoogers wilde uiteendrijven.
Er waren 15 gekwetsten.
De Engelschen zullen 't weten wat ze gedaan
hebben met ons aan te vallen.
Vereeke beheerschte zich. Waarom te
antwoorden
Zij waren de meesters, de brutale mees
ters...
Op berries droeg men de gewonden aan.
De eerste had slechts zijn linkerarm meer.
Aan den rechterschouder zat een stomp.
't Was een jonge man, bleek als de dood
zelf nu, en in dat witte gelaat blonken de
groote oogen van koorts. Een tweede was
in bloederig linnen verpakt.
Zal het niet lang meer maken, fluister
de een soldaat tot zijn medehelper. De inge
wanden hangen uit zijn buik.
Dan volgden er met afgerukte ledematen
en met hoofdwonden, en allen werden op het
stroo van den wagen neergelegd.
Groote God, is dat oorlog 1 mompelde
Vereeke ontzet.
Huiverend keek hij naar zijn allerdroevig
ste vracht.
Is dat ooilog Al die sohoone, kloeke
jongens, toch ook iemands kinderen
Groote God, wat was het mensclidom
boos 1
De boer verliet even den wagen. Dit too-
'neel kon hij niet langer aanzien. Met regel-
matigen stap kwamen de dragers, torsend
hun last, als vervoerden ze levenlooze waar
Maar plots ontstelde de landman nog meer
Hij was tot achter een hoefje gegaan, als
ontvluchtend die verschrikking. Burgers
r i n een langen kmi, daar waar i.j th We v.
Wij noodigen al onze leden vriendelijk uit
om den ROUWDIENST bij te wonen, die
zal plaats hebben in St-Bertinuskerk, op
Allerzielen, te negen uur's morgens, voor de
overleden militairen en burgerlijke oorlog
slachtoffers van Poperinghe. Vergadering
in ons lokaal ten 8 1/2 ure, om van daar
stoetsgewijze met ons vaandel naar de kerk
te gaan. Makkers het geldt hier te toonen
dat gij, die het geluk hadt den ooilog te
overleven, uw gesneuvelde wapenbroeders
niet vergeet 1
Zondag, 30 Oktober, is ons klachtenbu
reel niet open. Alleenlijk worden inlichtingen
verstrekt over de spaarboekjes.
Ter gelegenheid der verjaring van den
wapenstilstand, zal er o. in. een vrienden
maal gehouden worden op Zaterdagavond
12 November. Van heden af tot zondag 6
November (inbegrepen kan er voor dit
maal ingeschreven worden in ons lokaal.
HET BESTUUR.
lochtirig dahlia's, stokrozen, zonnebloemen
hadden geprijkt, die nu verslensten vertrap-
peld lagen.
En wachtend op hun begrafenis, rustten
in 't gras een twintig gesneuvelden. Op den
rug uitgestrekt, met 't witte wezc-n als he
melwaarts gericht, schenen ze zwijgend ge
tuigen van al de wreedheid in naam van 't
Duitsche vaderland gepleegd. Sommigen
wier oogen niet gesloten waren, blikten nog
als droevig opwaarts, beschuldigend diege
nen, welke hen hier naar Vlaanderen joegen
om er ontijdig te sterven.
Heere God, moeten ze daarvoor in
Duitschland de zegeklokken luiden kreunde
Vereeke. En 't zijner nog maar twintig hier!
Wat komt gij doen vroeg een der bur
gers, op zijn spa leunend.
Ik moet gekwetsten halen.
-- Ja, dat moeten veel boeren. Wij moe
ten dooden begraven. Gister avond zonden
ze ons vlak bij 't front otn loopgraven te
maken. Er zijn burgers gewond geworden.
Die gevlucht zijn hadden 't meeste verstand
Ja, had ik 't al geweten
Werkengebood een soldaat die op
eenigen afstand de wacht hield, kalm zijn
Duitsche pijp rookend.
Een militair kwam ook naar Veteekezien.
Niet wegloopen! vermaande hij. Of ge
krijgt den kogel
De boer keerde naar zijn wagen terug.
Weldra was de vracht geladen, die vracht
van menschelijke wrakken.
eerst 6 7
rijden zei een soldaat. Zoolang er daar plaats
is, moeten we er gewonden brengen.
't Voertuig vertrok. Bij 't schokken be
gonnen eenige lijders te kermen. Op 't dorp
heer.schte groote verwarring. Auto's daver
den toetend over den weg. Paarden steiger
den voor wagens. Soldaten marcheerden aan
en tusschen al die beweging kwam 't Roode
Kruis met zijn droevigen last.
Verbrijzelde mannen, die men straks keu
ren zou, als nog bruikbaren of al val.
De nog bruikbaren konden later weêrkee-
ren, als voedsel voor de nimmer verzadigde
oorlogsmachine.
De afval zou naar huis teruggebracht
worden. Misschien kregen de verminkten
een ijzeren kruis, om dat ander kruis, hun
op 't geschonden lijf gelegd, eenigen tijd te
doen vergeten.
De kerk was een groot lazaret. Men had
banken en stoelen buiten op een hoop ge
worpen, en de vloer met stroo of ook met
vlas belegd.
En daar lagen ze in lange rijen, als witte
pakken, die spoedig rood werden gevlekt of
als mismaakten, menschelijke wrakken, al
die jonge mannen, in volle kracht naar
Vlaanderen gekomen.
Een scherpe geur van genees- en verband
middelen walmde door de ruimte. Sommige
lijders lagen doodstil, bewusteloos, anderen
kreunden, weer anderen kermden luider.
Nu en dan droeg men zoo 'n wit pak weg.
Een doode
f.'
