LEENING MET LOTEN
HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperingheen Omstreken.
0= bloem van bet Mjboseb
Apotheek Frans Van de Plas
BETOGGiNG HULiER
5
Zondag 30' April 1922.
15 Centiemen.
19 Jaar. N» 18.
HONGERLIJDENDE RU**
titel.
De weelde-taks.
Een Alarmkreet
Aboaaemenlprijs
In Stad fr. 6.50
In Bolgie pp0" 8.00
Buitenland 13.00
Sanson*Vanneste. j
I5,0asthaissir-t.:i, j
BERICHTE»,
VEHKOOPIGEN,
Eene inlassching
Hulp tot Ontwikkeling.
Het Viaiiffischs üed
Oorlogsschade. - 1
De plaats der mo der.
j Onze moderne vrouwen zijn veel te dik
wijls uithuizig. De kinderen worden aanzien
als lasipotten en ais mevrouwtje maar
even de kans klaar ziet om het kind aan
vreemde zorgen over te laten, dan gaat ze
naar schouwburg of cinema.
«EN
van de Oorlogsschade
Uitgegeven aan fr. 247,50 per
Wij vestigen
de
ving op de Lecnin
aandacht van onze lezer- op het feil d it de inschrij-
die op i5 MEI zal geopend worden,
onmiddellijk zal gesloten worden, zoohaast al de ie koop gestelde
titels zullen ingeschreven zijn.
Hel is t
mogelijk in
Men gelievi
aan drager,
de inschrijvers
mgeschre
'us voorzichtig
le schrijven
en vordeelig voor hen
z >o
spoedig
eveneens aan te
storting van
zullen ter hand
egen
merken dat
hel, bedrag der
worden.
voorloo pi ge aa nd eelen
inschrijving,
aan
Politiek Overzicht.
l)e Oud-Strijders en de openbare
betrekkingen.
Amnestie.
Het liberaai anticiericalismë?
Baigie c Nederland.
Belgie en Luxemburg.
Ee 5 paar cijfers»
"Prijsvermindering op den spoorweg.
Rerum Novarum.
Frankrijk verwurgt Belgis
WW v;mmE - E-ÉÉ 'km-mp VOfKg T A-
m.
per Jaar
U i gever
O: ukkerij.
Papierhandel,
PO EHi.VÜHL
Pottohookrekening
n< 15570
imilHGIIENAAR
I1 BIJ»
voor Aankondigingen
0.6 ct" per regel.
Herhaalde Inlas
O 5 c
neen
vooraf i"e beta! en
en moeten voor uen
Vrijdaq noen inoe-
zonden worden.
Het is niet zonder eenige voldoening dat
we hier inogen spreken over eene der
schoonste wetten, die gestemd is geweest
gedurende de vorige kamerzittingen. Vele
goede wetten voor de opbeuring van het
volk zijn aangenomen geweest o. a. deze op
den verscherpten leerplicht, op de openbare
l iblotheken, op de bescherming der kinds
heid en eindelijk de wet op het Fonds der
meest begaafden»
Deze laatste wet zal van af 1 October 1922
in werking treden, ten bate der onvermogende
jongelingen die blijken geven van vlijt en
vernuft, en dank zij dit fonds, eindelijk in de
mogelijkheid zuilen gesteld worden, hun
verstandelijke ontwikkeling of studiën voort
te zetten, net als de kinderen van begoede
burgers. Van af 1 October eerstkomende zal
er dus een geldelijke hulp verleend worden
aan jongens en meisjes die de lagere school
verlaten en middelbare, normale, technische
vak- en kunststudiën willen aanvangen en
voortzetten.
Men zal niet alleen het schoolgeld, de
boeken, het pensioen vergoeden maar ook
het verlies van loon gedurende den studietijd.
Het is natuurlijk een groote stap op de
mocratische gebied, een vooruitgang op de
weg (ter rechtvaardigheid en der gelijkheid.
ledereen van ons kent jongelingen met
veel aanleg voor de studie, die eene schoone
toekomst zouden mogen te gemoet zien, in-
diendegeldelijke middelen het hun toelieten,
hum studie's verder voort te zetten. Hon
derden van zulke jongelingen zullen daar
door gered worden.
Nu eindelijk misschien zal die jongen die
zijn ouders vruchteloos trachtte te overhalen
om wat langer te mogen naar school gaan
or in gelukken tot zijn doel te komen.
De bevoordeelden moeten zooals het
redelijk is, de zedelijke verplichting op
nemen, deze hulp later aan het fonds terug
te keeren, 't zij in verschillende deelen 't zij
in eens zonder eenigen interest.
Dit is het minste, de toekomst van ons
aankomende volk is meer dan ooit daardoor
verbeterd. De steun wordt slechts verleend
tot aan de hoogeschool, doch deze bepaling
zal ook wel eensdaags vervallen, want alle
onderwijs van hoog tot laag, dus ook het
hoogeschool onderwijs moet voor armen en
rijken, arbeiders en burgers openstaan, dat
is de eenige, eerlijke en democratische op
lossing.
De geleerdheid op alle gebied, de studie,
de toekomst moeten behooren aan alle ern
stige en werkzame leerlingen. Alle onderwijs,
lager, middelbaar, normaal, technisch en
hooger moet kosteloos voor Iedereen open
staan.
Het is dus gedaan met dat triestig ant
woord«Ons kind doet zijn best op de
school, het leert zoo goed, de meester zou
het willen doen voortleeren maar we kunnen
niet, daarvoor hebben wij het noodige geld
niet».
Neen, dat moet uit zijn. We zien dat deze
die het niet hebben, het kunnen krijgen
zonder eenige moeilijkheid.
Dit «fonds» is gesticht voor de kinderen
van onze werklieden, beambten, lagere be
dienden van staat, provincie of gemeente,
onderwijzers enz. In één woord dit fonds zal
de minder begoede kinderen, die zich bui
tengewoon wilskrachtig en vlijtig toonen
toelaten hun studiën voort te zetten na de
lagere school.
Ouders van allen rang maakt gebruik van
deze gelegenheid.
Nu eenige practische wenken overdie wet:
Tot wie zich wenden om van dit «Fonds»
te genieten?
Tot zijn gemeentebestuur. Als het «Fonds»
in de gemeente niet bestaat zich dan wenden
tot het Provintiaal bestuur.
Poperinghe heeft zich vereenigd met
andere gemeenten om het «fonds» tot stand
te brengen,
Van waar komt dit geld?
Van de gemeente, provintie en Staat.
Dus onder vorm van kleine belasting ge
legd op al de burgers van het land. Die be
lasting beloopt 12 centiemen per inwoner
voor 1922-1923. Van jaar tot jaar stijgt ze om
te komen tot 40 centiemen in het jaar 1927
en de jaren die volgen.
Dit fonds zal in 1923 1 1/2 inillioen op
brengen en in 1927 wat meer dan 5 millioen.
Wie kan ervan genieten?
Alle jongelingen en meisjes die blijken
geven van vernuft en vlijt. Ze zullen zich
onderwerpen aan een Keurkomiteit.
Wanneer komt het fonds in voege?
Bij het ingaan van het aanstaande school
jaar.
Het zal veel bijdragen tot het vormen van
een vrijer en schooner Vlaanderen in een
stevig en onverbreekbare België. D.
Mengelwerk van De Poperinqhenaar 70
door A. HANS.
En ze vervolgden hun reis over Heule,
Moorsele, Rumbeke, Vijfwege. De donkerte
viel toen ze te Roeselare waren, de stad, die
ze gekend hadden als een nijvere plaats,
bewoond door een ondernemende bevolking,
die gestadig de nering uitbreidde.
Roeselare ligt in 't hartje van Vlaanderen.
Een «groote parochie» zeiden de menschen
wei eer...
Neen, men kende er toen nog geen prach
tige winkels, geen koffiehuizen met «gar-
£ons», geen asfaltstraten en boulevards.
Men kende er alleen den arbeid. Men
werkte er hard.
1 luiswevers werden zoo fabrikanten,kleine
wi keiiers groot-handelaars, timmermans
knechten ondernemers
Om negen uur was Roeseiare uitgestorven.
Dan sliep de bevolking, ten einde er mor
gen weer vroeg bij te zijn, want de uchtend-
stond had goud in den mond.
Zoo groeide Roeselare tot een stad van
ha idel en nijverheid.
En stilaan werd Roeselare moderner, kreeg
het schooner huizen en grooter winkels en
zeifs een begin van boulevards, al doofde al
't nieuwe den ouden geest niet.
3oven de daken rees hoog en fier de
St-Michielstoren, waaruit de beiaard zong.
Er was een tijd dat men beweerde dat er
geene schoone Vlaainsche liederen waren.
Dat was niet juist. Alleen mocht men aan
nemen dat de Vlaamsche liederen niet ge
noeg gekend waren.
In deze laatste tien jaren is daar zooveel
verandering in gekomen, dat het Vlaamsche
lied thans eene heerlijke plaats inneemt in
het leven van ons volk.
De liederavonden in de groote vlaamsche
steden ingericht hebben daar grootelijks toe
geholpen.
Op onze streek hebben de Vlaamsche
Vrienden het hunne bijgebracht om het
Vlaamsche lied te verspreiden. Voor den
oorlog gaven zij te Poperinghe en in de om
liggende gemeenten, in een paar jaar, 25
feestavonden waarop de schoonste Vlaam
sche liederen gezongen en aangeleerd wer
den. Zij hebben bij honderden en nog hon
derden tekstboekjes onder het voik ver
spreid. Thans is het zoo noodig niet meer
van rond te gaan, gezien elke gemeente eene
vereeniging heeft die op hare beurt de
Vlaamsche muziekkunst verspreidt.
Het Vlaamsche lied geniet in Vlaanderen
eenen verbazenden bijval, vooral het vader-
landsche en het strijdlied dat zoo veel als
eene specialiteit van de Vlamingen is.
Het Viaamsche volkslied beleeft thans
eenen bloei die in de omliggende landen on
gekend is. Zelfs Frankrijk, dat altijd zoo
hoog stond met zijn lied, kan hierin tegen
ons niet rfteer op. Het zou mij te ver bren
gen moest ik namen opnoemen onzer groote
schaar lieder-coinponisten.
Alleenlijk enkele cijfers zullen volstaan.
Sedert 50 jaar geeft het Willems-fonds
eene jaarlijksche reeks van degelijke zang
stukken van de beste Vlaamsche en Hol-
landsche toondichters. Welnu zoo zijn er
330 verschillige liederen uitgegeven, aan
2000 exemplaren ieder, dat maakt 660 dui
zend liederen door het Willems-fonds alleen
onder het Vlaamsche volk verspreid.
In 1880 werd deze loffelijke poging door
het Davidsfonds nagevolgd.
De zang Ik ken een lied het roerend
schoon salonlied van W. De Mol is thans
aan zijne 30 uitgaven. Zoo zijn er meer die
10 of 12 uitgaven beleven. Kan men met
grooteren lof over onze Vlaamsche liederen
spreken.
Als wij zien hoe onze Vlaamsche dichters
en toondichters beieveren om onder ons
volk eene gezonde, edele kunst te versprei
den, is het onze plicht deze poging uit ai
onze krachten te steunen.
Geen vreemde zang bekoom bij ons.den
eererang.
Thans wordt eene driedubbele krachtin
spanning gedaan om steeds meer en meer
de Vlaamsche muziek en het Vlaamsche lied
te doen kennen. Ik doe een beroep op al
wie Vlaamsch en kunstminnend is om hie
rin mede te helpen.
1. De Muziek-Warande is een tijdschrift
dat elke maand verschijnt voor de Muziek-
ininneride Vlamingen. Het kost 15 frank en
wordt gedrukt in De Standaard. Het is
Em. Hullefcrouck die er de leiding van heeft
en net bespreekt al wat met onze muziek in
betrek staat.
Inrichters van feesten mogen zich tot de
Muziek-Warande wenden zoo zij met dege
lijke zangers en muziekanten willen in be
trekking komen.
2. Het Vlaamsche lied. Het is eene uitga
ve van De Standaard onder leiding van
A. Wilford. Elke maand verschijnt een liecF
onder vorm van volksuitgave. Het kost per
jaar 10 frank.
3. De liederuitgave De Ring 17 Lau
rierstraat Berchein (Antw.) groeit tot eene
weldaad voor het Vlaamsche Volk. Tegen
12 frank per jaar, één frank per mooi uit
gegeven lied, bezorgt het, om de 3 maand,
3 liederen van onze beste toondichters. Die
liederen zijn knap, voornaam, schoon. Zij
vormen liederen voor den huiskring kunst
en salonliederen alsook drink- en gezel
schapsliederen.
Er zijn zooveel piano's op onze streek. Op
geen een zouden deze liederen mogen ont
breken. Zij mogen onder opzicht van ze
delijkheid zoowel als onder opzicht van
kunst ten zeerste aanbevolen worden.
In de laatste zitting der Scheidsrechter- Het staat in de dagbladen, zwart op wit,
lijice Kommissies werd de schade op le" Au- het gruwelijkste drama dat men zich ook
gusii 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernaverinelde geteisterden
Ojsvelg-r van S VANDEN BERGHE,
Bertenplrs At,, 8, (Kleine Msrkt),
- p y e n I a u ii K. -
Albrecht Rodenbach stond gestandbeeld op
het St-Amandusplein.
Dat waren wel de eenige merkwaardig
heden.
Uit de verte reeds zag men de vele fa
brieksschouwen die hun zwarten rook spuw
den, en de stad was als gevuld van 't gedaver
der machine's en 't geronk der duizenden
raderen.
Daar spon en weefde men 't bekende lijn
waad, daar waren de verwerijen, en buiten
die nijverheid, ook de brouwerijen, chicorei-
fabrieken, de groote magazijnen, waaruit de
zware wagens, de bekende Roeselaarsche
«camions» met drie of vier paarden bespan
ne.), goederen vervoerden door 't gansche
Vlaamsche land.
De treinen brachten ze aan of de schepen
op 't klein kanaal van de Leie.
Zoo was Roeselare toen de oorlog uitbrak,
de oorlog die eerst zoo ver woedde, en welke
men hier slechts kende door 't vertrek der
soldaten en vrijwilligers, en uit de verslagen
in het dagblad.
De burgerwacht zelfs scheen zoo vreed
zaam.
Maar in October sloeg de storm eensklaps
naar deze zijde over en geweldig woedde hij
vier jaren lang ook in Roeselare's land. Want
leperen was een goede gebuur, dichtbij
dus.,, en in vredestijd ging men wandelen,
familie bezoeken of kermis vieren te West-
Roosebeke, Langemarck, Poelcapelle, Zon-
nebeke, Moorslede, Becelaere, de dorpkens,
welker namen voortdurend in de legerbe-
richten werden genoemd.
En vier jaar was Roeselare's lot verbonden
1
■him tii i' ii n mimwwn
Een vader doodt
BOES1NGHE.
Vangheluwe-Lauwers Léopold
LANGEMARCK.
Bourgeois-Dekindt Alois
Vandenbroucke Emeric
Dewancker Henri
Bultinck Cainille
Crombez-Ameloot Amand
de kinders Van Wamme Henri
Vierstraete Henri
VOORMEZEELE.
Bouden Rosalie
Menu Julienne
Lippinois Sophie
DICKEBUSCH.
Leeuwerck Théophile
Hoevenaeghel Julie
VLAMERT1NGHE.
Cardon Arthur
Lemahieu Emile
Pinceel Henri
Vansevenant Justin
Vancollie Mathilde
RENINGHELST.
Dumortier Gusiave
Huysser Edmond
Vangheluwe Jéroine
Leurelle Jules
Meerseman Jéröme
Rossy Charles
Tant Cyrille
Vercruysse Henri
Gouwy Jules
Lemahieu Auguste
Heyman Joseph
Cappoen Jules
Carton Henri
Gouwy Florent
Spiilebout Théop' ile
Facs Maurice
Carton Cyrille
Cafmeyer Arthur
Decaestecker Godeüeve
fr. 1704.
8290.
4361
1300.
8855.'
2500.
4300.
13500.
2040.
33162.
880.
2190.
4205.
550.
20700.
740.
3025.
2625.
S75.
1435.
2375.
920.
2355.
810.
3063.
9445.
1170.
2275.
3835.
2580.
3175.
680.
4870.
1438.
2740.
1003.
1275.
tlocKflnri'.
De betooging Muiier, ingericht door de
Werkers-, Landbouwers- en Middenstands
organisaties van West-Vlaand ren, heeft
Zondagnamiddag een stroom van volk naar
Roeselare gelokt.
Honderd vijf-en-zeventig maatschappijen
hadden hun toetreding gezonden. Talrijke
afgevaardigden ervan stapien in den stoet.
Er waren ruim 200 vlaggen, w. o. zestig
vlaggen van de Vlaamsche Oud Strijders-
bonden. Dertig muziekmaatschappijen stap
ten in den stoet.
Op den ganschen doortocht van den stoet
itond een talrijke menigte, welke nadien
samenstroomde op het St-Arnandsplein,
rond het standbeeld van Albrecht Roden
bach. Daar werd in open lucht het woord
gevoerd door de feeeren Degreve, Catteeuw,
F. de Pillecijn, en adv. Leo Scheere De
sprekers werden herhaaldelijk luide toege
juicht.
De laatste spreker bijzonderlijk oogstte
veel bijval met zijn gloeiende, overtuigende
toespraak.
Die manifestatie, waaraan rond de 20.000
man deel namen, is zonder aanstoot, geest
driftig afgeloopen.
voorstellen kan
zijne drie kinderen.
i Bedronken en levensmoede, opent hij de
gasbuis en de kinderen worden een tijd la
ter verstikt gevonden in hun bed.
De onmensch was nog niet dood, men is
er in gelukt hem tot het leven terug te roe
pen.
En de moeder Was de moeder niet daar
om de onschuldige slachtoffers onder hare
bescherming te nemen en te verdedigen
Wel neen, de dagbladen geven naderen uit
leg De moeder was, dien avond, naar
den schouwburg gegaan...»
Moeder ver van huis... Vader dronken en
de kindertjes zonder toezicht of steun, wor
den in de armen van den dood geworpen.
i Moeders, moeders, het weze u eene les!
I
Uwe verantwoordelijkheid, vrouwen, is
zeer grootGod schenkt u de kinderen als
een heilig pand, dat ge met al de zorgen
van uw teeder moederhart omringen moet.
Indien gij, uit noodzakelijkheid, u van
huis verwijderen moet, geeft ze dan enkel
over in vertrouwbare handen.
Het ongehoordste is echter toch wel dees
I de kinderen alleen laten, om zelfs de verma-
I ken na te jagen
I Die ongelukkige moeder is zwaar, zwaar
igestraft om hare groote nalatigheid. Zeker,
j zóó had ze het niet verwacht, en hare kin-
1 deren waren niet meer zoo kiein en hulpbe
hoevend. En toch... het allerschrikkelijkste
is geschied ze zijn dood
Indien de moeder thuis ware geweest,
dan, ja, dan Ware het waarschijnlijk toch
niet gebeurd.
4
Moeders, terwijl gij gretig de ingebeelde,
en zoo vaak nietsbeduidende verhalen volgt
in cinema, en tranen wegvaagt om het lij
den der voorgestelde helden, of uwen tijd
verbeuzelt in de herberg, 2itten uwe kinde
ren thuis naar u te verlangen, en lijden om
uwe afwezigheid. En gelukkig nog, als er,
bij uwe thuiskomst, geen lichamelijk kwaad
te betreuren is.
Zedelijke verwoestingen zijn bijna altoos
het gevolg van de menigvuldige afwezigheid
der moeder.
Deéénige, de ware, de rechte plaats der
moeder is thuis bij hare kinderen.
iiiv
Deze week zijn ons no^ verscheidene l iften toege
komen, die wij vermelden.
Vorige lijsten 11.121 fr. 65 Poperinghe, onbekend
10; ld voor de bekec-ring mijner kinderen 40; Van
Belgen in Prankvijk, om eene gunst le bekgmen 25
Uit dankzegging voor de plechtige comnïunT?r om
een kindje te redder. 40S. Jan ter Biezen, twee zus
tertjes 10; Stavele, om mijne gebeden verhoord te
zien 40 Om een arm kind te helpen 15 Woesten,
tvne weduwe mijn eerste goed werk 40 S. Jan ter
Biezen, bijzondere intentie 20 Westnieuwkerke, 21'
storong van meester en leerlingen der aanneembare
school 19 50 ld voor de goddelijke Voorzienigheid
10; Croinbeke, om eene genezing te bekomen iO;
Westnieuwkerke D. M. 20 Bijzondere inteniie 20
Om eene genezing te bekomen 5Om eene bijzondere
gurist te bekomen 5 Ter ure der goddelijke Voor
zienigheid en de H. Familie, otn eene gunst te in ko
men 15 Poelcapelle, om Gods zegen te bekomen 10.
Te zamen 11.481 fr. 15.
nf\
O'
1
de
«raw g
aan dat dier geburen.
ling en grooten nood, van verwoesting en
verlatenheid dan... Thans zag Roeselare er
ellendig uit. Vernield was het niet, zooals
menig dorp in den omtrek, zooals de zuster
steden leper, Dixinuiden en Nieuwpoort.
Hoe triestig, zeiden de reizigers.
Het maanlicht viel in de uitgebrande en
leeggeplunderde huizen... Men keek dwars
door de voor- en achtergevels. En nergens
leven... Roeselare geleek een doode stede...
Op de Markt toch liepen eenige menschen.
In de Oostsfraat stapten Fransche soldaten.
Hier en daar pinkte voor een raam een flauw
lichtje',een flikkerend olielampje. Daar dreef
men al handel. Men verkocht er brood,
haringen, tabak, sigaretten, chocolade...
waren door ondernemende lieden in Frank
rijk gehaald.
Recht over de post was een herberg. Men
trok er binnen.
Vereeke vroeg aan den baas of hij geen
slaping had.
Daar op de bank kunt ge zitten, ant
woordde de waard. Maar een deken heb ik
zelf niet. 'k Zal de stoof aanhouden... Ge
moet niet verder zoeken, want ge vindt toch
niets. De weinige burgers die terug zijn,
hebben met moeite een oude matras voor
vier jaar van marle-j loosheid van zijn stukgerefen huizen.
De
De Minister van Binnenlandsche zaken
heefteen wetsontwerp ingediend om de wet
van 3 Augustus 19 te wijzigen waarbij de
diensthervatting van de gedemobiliseerde
Belgen in de openbare ambten en betrekkin
gen verzekerd en de toegang tot deze be
dieningen aan de verminkten en strijders
vergemakkelijkt wordt.
De Regeering stelt met spijt vast dat som
mige besturen hunnen plicht niet deden
tegenover de oud-strijders. Zij zal trachten
beter gewapend te zijn tegenover de lamlen
digheid of den onwil der ondergeschikte
besturen.
Groote herten kunnen edelmoedig vergif
fenis schenken voor het kwaad Lun aan
gedaan.
Christus bracht op de wereld de leer der
vergeving. Hij leerde ons bidden gelijk
wij vergeven onze schuldenaren.
Groote landen kunnen ook vergeven. Met
breed gebaar schonk Frankrijk, schonk
Engeland volledige amnestie ui vergiffenis
aan de gestrafte soldaten uit den grooten
oorlog.
Belgie kan dat edel gebaar niet doen. Nog
33 oud-strijders zuchten in de Belgische ge-
ValIgGIHSSCn. --J
De liberale sportga'zet Dernière Heure
bevat een heftig artikel tegen de beslissing
van net socialistisch congres om den schooi
oorlog niette doen loskomen. Het anticleri
calisme zal weldra het monopol zijn der
liberale partij.
In het verslag uit naam van de Commis
sie van Buitenlandsche Zaken, belast met
het onderzoek van de begrooting van Bui
tenlandsche Zaken wenscht markies Impe
rial! dat hij weldra den dag zou mogen be
groeten waarop, alle hinderpalen uit dei
weggeruimd zijnde, een verdrag zou geslo
ten zijn tusschen Belgie en Nederland.
De Ministers Tiieunis ,-u Jaspar zullen bij
hunne terugreis uit Genua Luxemburg be
zoeken.
De Belgische-Luxemburgsche Unie za
met 1 Mei aanstaande i werkingtreden.
In de Fransche Hoogeschool van Luik
zijn er 8i Vlamingen.
Moesten deze heeren een Vlaamsche
Hoogeschool in Luik eischen, zou men hen
voor verstandig houden?
In de Fransche Hoogeschool
waren er verleden jaar 42
studenten.
Is het verstandig voor hen de
hoogeschool te behouden? Het
onbillijk en onredelijk.
Aan de invaliede oud-strijders wordt op
den/spoorweg eene vermindering van 75 t.
h. per reis toegestaan, Het raadplegend
tarièvenkomiteit onderzoekt voor Hètoogen-
blik de kwestie om aan de burgerlijke
oorlogsinvalieden ook -. ene vermindering te
verleenen op de vervoerprijzen.
Eene vermindering van 75 t. h. wordt ook
toegestaan aan onze koloniale troepen, de
Europeesche soldaten onzer kolonie.
Op 15 Mei is het de 31° verjaring van de
verschijning der Encycliek Rerum Novm-
rum Die verjaring zal, door veel christene
Werkliedenorganisaties, rnet luister gevierd
worden.
De Paus Leo Xlli legde in dezen beroem
den wereldbrief al de bekommering die Hij
in zijne ziel gevoelde voor den kleinen, voor
den minderen man
Hoe jammer dat men tot nu toe in zoovele
middens, in katholieke middens, kil bleef
bij het liefdewoord van den Paus der werk
lieden.
Christene werklieden, vereenigtU en volgt
den raadvanuwen Paus, van Z. H. Leo XIII.
't. Is de eenige weg die voor U open ligt en
die geleidt tot de verheffing van uw zelven
en van uwen stand. Güido
Mitrci'i I* van PROVEN laat
weten dat hij ENGELSCHK WAGENS
te koop stelt aan min dan 330 fr. Slechte
wielen worden vervangen door nieuwe, en
dit aan den zelfden prijs.
kerk geheel vernield
Het altaar en het koor zijn met één snak
op de graven geworpen. Blokken puin, dui
zend kilos zwaar, plakken tegen elkander.
Pilaren waggelen. Het dak kijkt schuins in
de kerk. Een kruisbeeld op een graf is de
linkerarm afgeslagen, hangt daar pooverkens
en troosteloos. Kruinloozc liooge populieren
omringen de doodenplaats. Vijftig meters
verder ligt in een stinkenden granaatput een
koploos paard, zwart en gezwollen.
Enkele fabriekschouwen rijzen ellendig bo
ven het puin. Een kruis staat op het graf van
in 1914gefusiljeerde burgers...
De reizigers keken somber naar al die
ruinen...
En ginder verder was het nog erger... die
per het doode land in.
Lansen zocht zijn hoeve op. Een stuk van
het huis stond ftr nog maar met beton omge
bouwd tot een reusachtige abri. De boer
nam al gauw een besluit.
Ik blijf weg tot den uitkomen, zei hij.
Ea 'tzal bij u nog erger zijn dan hier. Dat
is geen plaats, om er den winter door te
brengen.
Ik ga toch zien, sprak Vereeke.
O zeker en ik ga mee.
Ze namen den weg naar Houthulst. Zwij-
ieder met zijn
van O ent
Waalsch
Fransche
is effena
Volgens een in het Staatsblad verschenen
Koninklijk besluit, treedt de wet van 23
Oogst 1921, houdende invoering van een
taks van 5 pet. op den aankoop van weel
deartikelen en verbruiks en verblijfkosten in
hotels, spijshuizen, pasteibakkerswinkels,
enz., den 15 Mei a.s. in werking.
Ziehier in enkele woorden i.oe deze taksen
worden berekend
1. Voor de sommen betaald uit hoofde
van verbruik en verblijf in Hotels, en anuere
nrichiingen waar de klanten ter plaatse
verbruiken wordteen takt# van 5 pet. op de
kwijtbrieven geheven, die verrekend wordt
van 10 tot 10fr., zonder beperking, wanneer
het bedrag van de uitgave overschrijdt:
a) 10 fr. per eetmaal en per persoon;
b) 15 fr. per dag en per persoon voor huur
van kamer of appartement;
c) 30 fr. per persoon en per dag ve rblijf.
2. Hetzelfde recht is eischbaar bij aan-
koopen gedaan tusschen uieihandelaars of
bij kleinhandelaars voor persoonlijk gebruik
van dén kooper of van zijn gezin van de
volgende artikelen:
a) Wapens, geweren en jachtmunitie;
b) Automobielen voor personenvervoer
motorfietsen, plezierbooten, jachten, alsook
benoodigdheden en toebehooren ervan
c) Echte of onechte juweeien, goudwerk
paarlen en edeigesteypten
d)i Pelswerk
e) Reukwerk.
Kwijtbrieven die geen lOfr. overschrijden,"
worden van de taks vrijgesteld.
Elke winkelier of verkooper is gehouden
een afzonderlijke kwijtbrief boven de
10 fr. af te leveren, op boete van 500 fr.
Op tiie kwijtbrieven wordt een piakze.-.ei ge
hecht, bestaande uit twee deèlen, welke van
elkaar gescheiden worden en het bedrag van
de taks in 't wit gedrukt vermelden.
De handelaars zijn gehouden gedrukte
formulieren van kwijtbrieven te gebruiken
die uit een stamboek worden gescheurd en
hun naam en adres vermelden moeten.
Is 't mogelijk 1zoo schrijft het
Belgique van 24 Maart l.l.
En om dezen alarmkreet te vcrfechtveer-
digen, geeft zij een vergelijkende taal van
de Belgische produkten uit Belgie naar
Frankrijk overgevoerd in 1920 vóór de toe
passing der Fransche tolrechten, bij deze
van 1921 na de toepassing der Fransche
verbiedende tolrechten.
't Verschil is verschrikkelijk
Oordeelt zelve
zich zelf.
Wel, dat zal hier wel gaan, meende gend marcheerden ze voort,
Godeüeve en de anderen knikten toestem-!eigen gedachten bezig,
mend. j De streek lag doodsch en verlaten. Het
Men moest hier met weinig tevreden zijn. '.was droog nu, een kille wind voer over het
Den volgenden morgen waren ze al weer 1 arme Vlaanderen, dat zich als een reusachtig
vroeg te been. Ze gingen naar Staden. Igrauw kerkhof uitstrekte,
Het dorp stond nog overeind, in de dak-- Daar naderde een söldaat. Hij herkende
Vereeke, want hij kwam van Schoonvelde.
Hij was naar 't dorp geweest...
Vereeke begroette hem hartelijk.
Ge zult ginder nog soldaten van onze
gemeente zien, verzekerde hij. We zijn
doolaards. En zijn er, die aldaar gaan in de
hoop, dat huif familie ook eens zal kornen
zien, en dat ze elkaar daar zullen ontmoeten
Maar gij zijt de eerste burgers die ik tegen
kom, tenminste de eerste parochianen... !k
heb gehoord dat ons volk rond Meclielen
zit.
Vereeke kon geen nieuws geven over zijn
familie.
En hebt ge De Vuist al gezien? vree:
de soföaat aan Godeüeve.
Deze begon eensklaps te beven van ont
roering.
Louis... neen... is hij hier? stamelde
ze.
'k Weet het niet... hij was toch in 't le
ger...
Als soldaat! riep Vereeke vcroaasd.
la, wist ge dat niet
Neen...
- Als soldaat? herhaalde G cleliéve.
Vocht hij mee?
Ja, als vrijwilliger. Datwas I chschoon
van hem... Hij kon hier zeker de verdruk
kingvan den Duitscher niet meer herden.
Plots kwam er een groote vreugde over de
jonge vrouw.
Louis had dienst genomen... als vrijwilli
ger... Dus zeker om boete te doen.
Dan had hij berouw gekregen en wilde hij
zijn vorig gedrag herstellen.
Gelouterd zou hij tot haar terug komen.
Libre
8 820
192!
Kitogr.
Kiiogr.
Verwen en kleuren
8.071.953
5.376.631
Wollen en haren draden 2.740.7Ö9
246.775
Katoendraad
3.556.921
259.725
Wollen- en andere plan-
tenweefsels draden
3.986.298
2.270.520
Wollen gewee.sels
678.602
184.172
Katoen geweefsels
1.961.476
468.425
Vias, kemp en jute
geweefsels
1.589.600
227.395
Houten voorwespen
9.857.034
3.862.647
Papier
12.612.087
8.974.454
Steenen
20.637.363
16.675.747
Aardewerk
226.653.786
170.193.495
Glaswerk
64.556.021
11.058.670
Bewerkt ijzer en staal
285.025.415
62.159.184
Bewerkt zink
22.724.291
7.619.8S0
Machieneii en
mekanieken
36.967.360
27.125.800
Vervoertuigen
4.213.452
1.824.421
Amidon
1.271.701
51.094
Meubelen
5.790.161
2.166.052
En intusschen vie
ren de Amities Fran-
parses» en roepen luidop van Vive
la France!
In
o IE
De vuurberg Coünia, in Mexiko, is in
voile werking. De inwoners der stad Coünia
verlaten hunne haardsteden. Er zouden reeds
slachtoffers zijn.
Te Chicag werd de E. H. pastoor
Chodniewicz, door een dief dien hij op
heeterdaad betrapte, doodgeschoten.
In 1921 vlogen van Engeland naar het
vasteland, 3444 Vliegtuigen met 16.950 per
sonen aan boord, waarvan 11.959 passagiers.
In destreek van Chambery, Frankrijk,
is er Maandag nacht een groote hoeveelheid
sneeuw gévallen. Dinsdag heeft men inde
Boiirget-meer honderden
gevonden. De' beestjes
zijn aan koude en honger.
J;*™»
of ze in de donkerte een straal
wateren van het
zwaluwen dood
moeten bezweken
'T Was
licht zag.
Maar dan greep weer a; gst haar aan...
Was Louis aan het gevaar op.tse.apt?
Men zei, dat de dood hij he! oimnsiei zoo
wreed in het Vrijboseh had gemaaid.
Is mijn man ontkomen ;:an den slag
vroeg ze.
Ik heb hem sedert het offensief niet
meer gezien,
Och Heere 1
ja, maar ge moet daarom niet vers;'lie
ten. Hij is ai een anderen kan' opgetrokken
dan ik, 'k kon hem dus giet meer zien.
Waar zou hij dan zijn?
De soldaat haalde u schouders op.
Misschien te Geut...f aitcAnivvcrpen,
hernam hij. Detro-, pen zijn >vcra! vcrcie.-id...
En wie weet misschien op. weg naar Duhsch-
•land. Iic moet nu ook mijn regiment zoeken.
Neen, meer nieuws kon hij niet geven...
De doolaards trokken verder door het
doode land.
Godeüeve had overal gevraagd en gezocht
NadeTeis naar Schoonveide v. a ze eenige
dagen te Gent gebleven.
Maar hier vond ze ouder aolduu geen
kennissen.
Ze keerde met vader r.aar iiet viucbtclhg-
huis terug. Bij de Schoonvelde!.<<r rs zond ut
er we! soldaten komen...
Godeüeve deed opsporingen te Moc-mmm.
En ja, daar bevestigde m-. .i dat haa: man
soldaat was geweest, maar niemanu wist
iets van zijn lotgevallen.
Zoo gingen de dagen somber voorbij.
(Vervolgt.)
