HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Popeyinghe en Omstreken.
RENAAT DE RUDDER
HET GEHEIJW HUWELIJK
Cokes - Kolen - flntbraeieten
Zondag 27n Augustus 1922.
15 Centiemen.
19e Jaar. Nr 35.
BOEREN
Frankrijk.
In 't Buitenland.
Abonnementprijs
Sansen=Vanneste,
RQUWBERICHTEN,
Oorlogsschade.
A. G. DE COCK,
P olitiek O ver zich t.
De Conferentie te Londen.
In de Kommissie van Herstel.
Onze taal.
Hun vaderland.
Naar Duitschland.
De Katholieke Vlaamsche Meisjes.
Werkioozen.
Wetenschappelijke boeken.
Uitwijking.
Hatelijk
per Jaar
In Stad fr. 6.50
In Belgie 8.00
Buitenland 13.00
Uitgever
Drukkerij,
Papierhandel,
15, Gasthuisstraat,
POPERINGHE
Postoheckrekeinog
nr 15570.
POPEMNCHENAAR
PRIJS
BERICHTEN,
VERK00PINCEN,
Bene inlassching
o.6o ctn per regel.
2 inl o.5o ctn
3 inl. 0.45 et"
VONNISSEN,
1 5o fr. per regel.
5 fr. voor 10 reg.
Herhaalde Annoncen
prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdag ingezonden
worden. Kleine
berichten tegen
den Vrijdag noen.
fit, Door het gebrek aan hofsteden in België,
de overdrevene pachtprijzen, uit oorzaak
dat vele verwoeste hofsteden der vuurlijn
verpacht wierden aan oude en nieuwe boeren
van achter de vuurlijn, zijn vele onzer ge
vluchte boeren genoodzaakt geweest in
Frankrijk te blijven. In vele plaatsen van de
fransche vuurlijn worden de hofsteden ver
pacht aan Belgen. De officieële statistieken
geven op als in Frankrijk gevestigd: 5000
belgische boeren. Die officieële statistiek is
weerd wat vele statistieken van op een bureel
gemaakt, weerd zijn???Indedépartementen
Marne, Haute Marne, Aisne, Somme enz.
komen er ten allen kante Vlaamsche en
Waalsche boeren hen vestigen. De statistie
ken geven op: 2000 voor Normandie. Een O
erbij voegen ware verre overdreven, maar
het getal is veel grooter. Normandie, dat de
uitgestrektheid heeft van Belgie (30.000
V.K. Kim.) heeft 5 departementen: Sèine
inférieure, Calvados, Manche, Orne, Eure.
In het enkel département Eure zijn er juist
700 gemeenten. Er zijn belgische boeren in
veel meer dan de helft dier gemeenten. In
de omstreken van Pontaudemer, Le Neu-
bourg, Breteuil, Verneuil zijn er gemeenten
waar er 3, 4, 6 tot 8 Vlaamsche Boeren ge
vestigd zijn. Op de markten van Pontaude
mer, Le Neubourg, Breteuil, Verneuil, Laigle,
Lisieux, Routot enz. hoort men vlaamsch als
op de markt van Poperinghe, Yper, Veurne
Dixmude. Vlaamsche aalmoezeniers bezoe
ken ze ten hove, vergaderen ze in de dorps
kerken en in gewestelijke vergaderingen. Te
Verneuil (Eure) sprak zijne doorluchtige
Hoogweerdigheid Monseigneur Chauvin
Bisschop van Evreux met de grootste bewon
dering tot onze boeren. Verleden jaar kwam
de Zeer eerweerde Heer Kanonik Camerlynck
Deken van Oostende tot onze boeren spreken
te Verneuil en Laigle (Orne). De eerweerde
Pater Jesuiet Van Eecke, kwam reeds twee
jaar tot onze boeren spreken in Pontaudemer.
Toen wij over eenige maanden te Breteuil,
op de markt den boerengroep in lichtbeeld
trokken, kwamen de franschen zien, zij
konden hunne bewondering niet bemeesteren
jen met handgeklap qntsnapte hun de kreet
Quetlerace vaillante et solidaire! Die boeren
komen 's Zondags bijeen op de hofsteden
zij steunen elkaar en menig belgische boer
leent aan elkander geld eerder dan in staats
weerden.
In al de steden der Eure hebben de boeren
een lokaal waar zij bijeen komen. Voor de
lezers van de Poperinghenaar: De foto der
Belgische Boerenvergadering in het Belgisch
lokaal, bij Jules Lamerant, te Le Neubourg
(Eure).
Karel van EECKE,
aalmoezenier der Vlaamsche Boeren
in Normandie.
GEMEENTE WESTVLETEREN.
HULDE AAN
Op Zondag 27 Oogst 1922.
Toen de wapenstilstand pas geteekend
was en de met vrees bevangen oogen van
zoovele moeders verstard uitzagen naar
't Westen, waar meer dan dertig duizend
jongens gestorven waren, dan gingen er
velen op zoek naar de graven van wie ze
verloren hadden dan knielden en weenden
er duizenden op de grafterpen van wie hun
jong leven hadden geofferd voor hun land.
Maar de piëteitsvolle drang naar het roo-
de Vlaanderen verkoelde stilaan en de gra
ven van onze jongens werden hoe langer
hoe meer verlaten. Gaandeweg zou men ze
geheel vergeten om nog enkel op materieële
zaken te denken.
Het zou eene blijvende schande zijn
moesten de overlevenden de gedachtenis aan
hun in den strijd gevallen broeders niet
hooghouden, moesten de Vlamingen verge
ten dat ginder 80 van hun eigen bloed
verwanten liggen en niet één dag per jaar
konden opofferen om op hun graf een gewe
tensonderzoek te doen.
Om dAt te verhoeden werd voor twee jaar
eene eerste Bedevaart ingericht naar 't Graf
van kunstenaar Joe English, verleden jaar
herdacht men de Heldenbroeders Van Raem
donck,in eikaars armen gesneuveld te Steen-
straete, dit jaar zal men onze dooden her
denken in den prachtjongen der 4C Legeraf-
deeling,Renaat De Rudder Een bestendig
komitee kwam reeds verleden jaar tot stand,
dat als taak zal hebben ieder jaar eene
Bedevaart in te richten waar men, in één
graf, AL de graven onzer dooden van den
Yzer herdenken zal.
De ongewone deelneming verleden jaar te
Steenstraete en de duizenden Bedevaarders
da&r toegestroomd, waren een bewijs dat
Vlaanderen zijn dooden niet vergeten zal.
Dit jaar dan mag niemand ten achteren
blijven.
OP ZONDAG 27 OOGST, wordt eene Be
devaart ondernomen naar het GRAF VAN
RENAAT DE RUDDER. Te Westvleteren,
op het militair kerkhof ligt het gebeente van
het Vlaamsch prachtkind, gesneuveld aan
20 jaren in December 1917 in een ijzigen
vriesnacht. Door een kogel, bij vergissing,
uit Belgische lijn geschoten, werd hem een
slagader afgesneden en de tengere jongen
Mengelwerk van «De Poperinghenaar» 10
ROMAN
Hedwig, sprak zij, eerstdaags zal het
jonge echtpaar een lange reis aanvaarden.
We zuilen met de toebereidselen de handen
vol hebben.
Hedwig verbleekte en zag haar met een
ontsteld gelaat aan.
Waar gaan zij heen vroeg zij.
Zij gaan een huwelijksreis naar het
Zuiden van Frankrijk maken, antwoordde
mevrouw Harders met zelfvoldoening. De
dokter meent dat het warme en droge klimaat
voor Leontines gestel het beste fs. Ik stelde
Bertram voor, u mede te nemen, maar hij
wilde liever met zijn vrouw alleen gaan.
't Was Hedwig alsof haar een dolk in het
hart werd gestooten.
't Zal ons zwaar vallen, Leontine te
missen, ging mevrouw Harders voort, maar
'tis voor haar bestwil, zij zal zich gelukkig
gevoelen, en ik heb u immers nog, lieve
Hedwig Ge zijt voor mij zoo goed als een
dochter. Ik ben dadelijk hierheen gesneld,
om 't u mede te deelen, want ik weet dat ge
mij gaarne zult helpen om voor alles te zor
gen, op-dat het jonge paar op reis aan niets
ontbreke. Bertram is waarlijk recht vriende
lijk. Gelooft ge dat hij veel van Leontine
houdt
O, wie zou haar niet liefhebben zei
de gefolterde Hedwig ontwijkend.
Mevrouw Harders gevoelde zich door dit
antwoord gestreeld. Zij verliet Hedwig, om
haar echtgenoot op te zoeken.
bloedde dood. Zijn opperste snik was
'k Wist niet dat een mensch zoo lijden kon,
maar alles voor Vlaanderen en Vlaanderen
voor Kristus...!
In dezen jongen idealist herdenken de
IJzersoldaten al de schoone dierbare Vlaam
sche dooden, en in 't bijzonder de gansche
schaar intellectueelen en studenten, die het
hun plicht achtten nevens den simpelen
Vlaamschen volksjongen in slijk en bloed te
staan en samen te sneuvelen voor België's
vrijheid, maar ook voor Vlaanderens recht.
België vergat dit... Vlaanderen niet 1
HET KOMITEE doet hierbij een drin
gend beroep op alle Vlamingen om de in-
richtings- en propagandakosten te helpen
dekken en tevens deel te nemen aan de
Bedevaart, waarvan de bijzondere schikkin
gen en programma reeds zijn aangeduid.
Stuur onverwijld uwe geldelijke bijdragen
aan het adres van een der sekretarissen
hieronder vermeld.
Het Komitee voor de 3e Bedevaart
Voorzitter Prof. Dr Frans DAELS.
Secretarissen Dr J LEURIDAN, Oostvleteren.
Michiel BULCKAERT, Advokaat, Nieuwpoortstr.
1, Veurne. Cl. DE LANDTSHEER, Oeverstr.
17, Temsche.
De Leden M. M. Allaeys, E. H. Jan Bernaerts,
Oskar Bekaert, Daan Boens, Volksv. H. Borginon,
volksv. Butaye, K. Brabandt, E. H. Baelde, DrBrut-
saert, E. H. Callewaert, E. H. P. Calbrecht, Bouwm.
O. Carpenlier, Volksv. Colaert, E.H. Claeys, E. Cou-
vreur, A. De Beuckelaer, O Dambre, Bouwm. A. De
Bondt, Volksv. Staf De Clercq, E. H. De Vos, Dr De
Kemele, E. H. De Deurwaerder, Dr O. De Gruyter,
Dr Fr. De Landtsheere, Victor De Lille, Mevr. de
Brouchove de Bergeyck, Dr F. De Pillecyn, Cl. De
Meyere, H- Demol, M. Dupont, Dries De Vos, A. De
Wilde, E. H. K. Elebaers, Piet Finné, Dr J. Goosse-
naerts, M. Ghesquière, Mevr. Godderis-Lovette, Dr
Hilaire Gravez, E. H. M, Geerardyn, A. Hans, Ward
Hermans, C. Hodister, Maur. Hollebeke, E. H. Lam-
brechts, Joris Lannoo, M Liesenborghs, G. Lefever,
J. Leysens, J. Mussen, St. Martin, A. Martens, J. Mat-
thys, Em. Claes, E. H. G. Merller, E. H. A. Nobels,
Juul Pialteau, O- Peeters, Berten Pil, E. H. Flor
Prims, Jufv. Julia Putman, Dr Jef RomDauts, Dr Roo-
ryck, V. Sansen, Rafael Six, Adv. L. Scheere, Adv.
Fr. Strubbe, J, Schoeters, E. P. Norb. Van Lint, E.
Vader Abt. St-Slxtusabdij, L. Van Lierde, Dr Van den
Bulcke, Dr Van Walleghem, Dr Verbeke, E. H. Cyr.
Verschaeve, E. H. D. Vervaecke, Dr J. Verduyn, Am.
Verbruggen, J. Vegbulst, M. Vermassen. E.H. Van
den Abeele, Jufvrouw Maria Van den Bulcke, Volksv.
Van Hoeck, E. H. Van Gramberen, E. H. Van Kerck-
hove, E. H. Dr P. Van der Meulen, Dries Van Rom-
paey, Volksv. Van Severen, Al. Van de Walle, Volksv.
Van Caeneghem, M' Aug. Van Cauwelaert, M. Vaste-
mans, E. H. Vanneste, E. H. Van Engeland, Fr. Van
Nyvel, P.Van Wambeke, F. Uytenhove, M. Ysebaert.
P S. Alle geldelijke bijdragen te zenden aan
CL. DE LANDTSHEER,
Oeverstraat, 17, TEMSCHE.
In de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op len Au-
gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisterden
YPER.
Coffyn Arthur
Baratto We Tresy
Berghman Louis
Meeuws Hilaire
Vijnckier Joseph
Degryse Albert
WERVICQ.
Decorte Auguste
Corselis Georges
Mahieu Aloïs
Gadeyne Cyrille
Provoost Henri
Lesage Hector
Debacker Gustave
Descamps Honoré
Demarets Edmond
Baudewijn Edmond
Mahieu Cyrille
Ballots Auguste
Delrue Emile
Vanleene Léon
Vermeulen Henri
Neirynck Emile
Marescaux Ravaut
Desbonnets Camille
Canniere Jules
Baghein Jules
Vandewoestyne Victor
Baghein Charles Louis
Coone Arthur
Breyne Demuysere
Deleye Jean
Six-Taillieu
Verhaeghe Charles
Louagie Camille
Debeuf Jules
Debacker-Desreumaux
Deman Aloïs
fr 3050.
1662.
4970.
3629.
35355.
7148.
1290.
1085.
2640.
964.
1060.
2195.
1437.50
663.50
2230.
1455.
2304.
810.
600.
1216.
957.50
1425.
2810.
980.
1355.
320.
1120.
1844.
600.
865.
710.
1917.90
1690.
1300.
1090.
1850.
2750.
Hedwig was alleen. Als verpletterd viel het
hopelooze meisje op de knieën haar
zwaarste beproeving zou nu komen, wanneer
de man dien zij zoo vurig beminde, zou af
reizen met de jonge vrouw, die zij zelve hem
door haar smeeken had in de armen gevoerd.
In vertwijfeling sloeg zij de oogen ten hemel.
O God, hoe zal ik mijn leed kunnen
dragen sprak zij smartelijk. Is er dan geen
erbarmen voor mij, dat ik zoo onduldbare
smart moet lijden
De toebereidselen voor de reis veroorzaak
te groote drukte. Mevrouw Harders bedacht
en verzon alles wat de jongelieden konden
noodig hebben. Bertram werd er door getrof
fen. Zij legde daarbij zooveel zorgzame
liefde aan den dag, dat zelfs een minder
teergevoelige ziel dan de zijne er door
geroerd zou zijn geworden.
Maar de arme lijderes Hedwig 1 Bertrams
hart bloedde, als hij haar met een kalm doch
doodsbleek gelaat zag helpen aan de toebe
reidselen voor zijn reis. Hij besefte dat zij
nog meer leed dan hij en voortaan nog on
eindig meer zou lijden, daar zij minder
afleiding zou hebben. De reis en de zorg
voor Leontine zouden hem verstrooiing
baren, Hedwig daartegen kon slechts in
stilte lijden en moest met gelatenheid het
zwaarste offer brengen.
Toen Bertram haar in den loop van den
dag vóór zijn vertrek een oogenblik alleen
trof, smeekte hij haar, hem des avonds een
onderhoud van een paar minuten toe te
staan. Nauwlijks had zij daarop toestemmend
geantwoord, toen de bankier hen kwam
storen en zijn schoonzoon met vaderlijke
genegenheid onder den arm nam.
Kom eens mede, sprak hij opgeruimd
ik zal u iets laten zien, maar waarschuw u
vooraf, niet te schrikken.
Postcheckrekening Nr 87048 Telefoon Nr 77.
Vooraleer uwe aankoopen te doen van
Inlandsche, Fransche, Engelsche of Saar-
kolen, vraagt prijzen en voorwaarden aan
de firma
92-94, Ardoyesteenweg, R0USSELARE.
GROOTKLEIN.
Voordeelige Prijzen. Trouwe Bediening.
Hij bracht hem naar de groote voorkamer
en wees op een stapel koffers.
Dat komt er van, als men met een
vrouw op reis gaat, riep hij lachend. Ik heb
me ook eens den last moeten getroosten,
om met zooveel bagage op reis te gaan.
Plotseling echter werd zijn gelaat ernstig.
Ge ziet, mijn waarde zoon ging hij voort,
hoe ge bemind wordt en voor u gezorgd is.
Mijn vrouw verzint alles, opdat het u aan
niets zal ontbreken, en gij, als wij niet meer
bij u zijn, niet zult gevoelen dat wij met onze
zorgende liefde u niet meer omringen.
O, ge zijt beiden veel te goed, ant
woordde de jonge man en drukte zijn
schoonvader hartelijk de hand.
Bertram was door deze enkele woorden
van den bankier diep getroffen en nam zich
plechtig voor, de zorg en liefde zijner
schoonouders dooreen minzame behandeling
hunner dochter te vergelden, al zou dit hem
ook moeite kosten en moest hij zelf er
smartelijk onder lijden.
Eindelijk kwam de avond, en zijn hart
werd meer en meer beklemd, nu hij van de
door hem zoo innig geliefde Hedwig voor
een geruimen tijd afscheid zou nemen.
Zijging haar gewone avondwandeling in
den tuin doen, en hij volgde haar. Helder
blikten de sterren op hen nedermisschien
hadden zij nooit een aandoenlijker tooneel
gezien dan het afscheid van de twee gelief
den, die voortaan zoo wreed zouden ge
scheiden zijn.
Eenige oogenblikken liepen beiden zwij
gend naast elkander alleen de diepe zuch
ten van Bertram verbraken nu en dan de
plechtige stilte.
Ik weet niet wat ik u zeggen zal, lieve
Hedwig, begon hij eindelijk. Onder derge
lijke eigenaardige omstandigheden heeft
Wat een ongeluksgetal is toch dat cijfer
13. De conferentie van Londen, die eigenlijk
de dertiende in hare soort is, was pas enkele
dagen aan de gang en krak, ze valt in duigen
als een broos kaartenhuisje.
Waarom ja, moest dat nu ook de dertiende
zijn
In Londen is men het niet eens geworden
Het mislukken der conferentie is ten deele
hieraan toe te schrijven dat noch de Fran
schen noch de Engelschen eene ware oplos
sing voorstelden. Beiden kwamen af met
lapmiddelen.
De uitspraak over het toestaan van een
moratorium aan Duitschland is thans over
gelaten aan de kommissie van herstel. Deze
heeft nog geene beslissing genomen.
Welke mogelijkheden doen zich hier voor?
De Kommissie kan, zelfs met gelijkheid
van stemmen, het moratorium aan Duitsch
land weigeren. Dit zou eene overwinning
voor Frankrijk zijn en de Duitschers zouden
waarschijnlijk hunne verplichtingen nako
men, althans gedurende eenige maanden.
Ofwel de Kommissie kan het moratorium
toestaan, doch tegen waarborgen die 't
Fransch gouvernement als deugdelijk be
schouwt. Zoo b.v. het toezicht op mijnen en
wouden. Ook in dit geval zou er geen verzet
komen vanwege Frankrijk.
Indien echter de Kommissie het morato
rium zonder waarborgen toestaat en dit te
gen het gedacht van Frankrijk, dan zou
Frankrijk zonder twijfel met kracht daarte
gen opkomen. Dan zou het Fransch gouver
nement de maatregelen nemen die het noo
dig acht. M. Poincarré heeft die maatregelen
nog niet nader omschreven.
Onze taal is noch Vlaamsch noch Hol-
landschzij is de Nederlandsche taal. Het
Nederlandsch taalgebied omvat, buiten
Holland en Vlaamsch-Belgie, een gedeelte
van Fransch-Vlaanderen, de Noordneder-
landsche volksplantingen, Oost-en Westin-
dische koloniën, het land der heldhaftige
Boeren in Zuid-Afrika. In de Noorderlijke
Staten van de Vereenigde Staten leeft eene
talrijke Nederlandsch sprekende bevolking.
Moge onze geliefde taal steeds groeien en
bloeien!
misschien nog nooit een man afscheid
genomen van het meisje dat hij beminde.
Het schijnt me al te ontzettend en al te
strijdig met de natuur toe. Ik moet van u,
die de vreugde mijns harten zijt, voor altijd
afstand doen. En terwijl het leven zonder
u geen bekoorlijkheid meer voor mij heeft,
ben ik gedwongen aan de zijde eener andere
vrouw mijn ellendig bestaan voort te slepen.
En evenwel kan ik die vrouw niet haten.
Maar de grievende smart zal niet van mij
wijken vóórdat de dood zich over mij
erbarmt.
Hedwig hief haar bleek gelaat tot hem op.
Er is niets aan te veranderen, zeide zij
met zachte, bevende stem, en daarom moe
ten we trachten ons in ons lot te schikken
en ons leed moedig en gelaten te dragen.
Maar ons ongeluk is zoo ontzettend
groot 1 riep hij in hevige opgewondenheid.
Wij zijn niet de eersten en eenigen, die
ter wille hunner liefde moeten lijden,hernam
Hedwig op gedwongen kalmen toon. Wie
weet hoevelen in dit oogenblik ten aanzien
der zwijgende sterren denzelfden boezem-
strijd strijden als wij.Laat ons moed hebben
en volharden, Bertram, dat zal ons zelf
voldoening schenken. De zwakke alleen
wordt door zijn leed neergebogen, omdat hij
geen steun in zich-zelven vindt.
Maar 't is mij onmogelijk u te vergeten,
dierbare Hedwig 1 nam Bertram weder het
woord. Wat zal daarvan het gevolg zijn
En toch moeten we, hoe zwaar het ons
ook za! vallen, elkander trachten te verge
ten, antwoordde Hedwig. Ik zal echter
nimmer een ander kunnen huwen. Mijn
leven zal voortaan vreugdeloos zijn, mijn
hart zal voor de liefde gesloten wezen,maar
ik zal trachten niet te morren en mij met
gelatenheid in mijn lot te schikken.
De gewezen Belgische onderofficieren
hebben hun Congres gehouden te Doornik
Zij hebben het zeer natuurlijk gevonden
daarvan eene «fête franco-beige» te maken
De Brusselsche bladen schrijven doodge
woon «De menigte hield niet op Frankrijk
toe te juichen
Wij, dommeriken, wij dachten dat wij in
België leefden en dat zelfs voor Belgische
oud-onderofficieren, België het vaderland
bleef!
Meer vrouwen dan mannen.
Volgens de optelling van 1920 zijn er in
ons land 3.641.801 mannen en 3.760.475
vrouwen.
Er zijn dus ongeveer 120 duizend vrouwen
meer clan mannen. De vrouwen echter zijn
in de minderheid in de provinciën Limburg
en Luxemburg.
Twee maten.
Duysters heeft millioenen verduisterd en
is dus een gemeene dief, noch min noch
meer.
Hij wordt nochtans niet behandeld als
een gewoon veroordeelde. Hij mag in Ant
werpen blijven alhoewel andere veroordeel
den van zijn soort in de gevangenis te Leu-
van opgesloten zijn.
Hij moet de gevangeniskleeren niet dra
gen. Hij mag in een afzonderlijke kamer
twee maal per week bezoek ontvangen
waar gewone veroordeelen slechts 2 maal
in de maand mogen bezocht worden in de
spreekcellen achter traliën.
Duysters was Burgemeester van Berchem
bij Antwerpen. Alhoewel sinds verschillige
weken veroordeeld heeft hij enkel deze week
zijn ontslag van Burgemeester ingediend en
bleef zoo zijne wedde als Burgemeester ge
nieten.
Intusschen zit Eerweerde Pater Stracke
in een boevenpak met het gewoon regiem
der groote misdadigers in al zijne strengheid
toegepast.
In eenen brief uit Knocke -a/- zee lezen
wij
Erbarmelijk seizoen 1...
Het weder is nochtans niet de eenige oor
zaak van dezen treurigen toestand. Wij bes-
tatigen dit jaar een zwaar en talrijk afreizen
naar Duitschland. Deze misplaatste nieuws
gierigheid, waar zekerlijk een tikje eer-en
heerschzucht bij klopt, benadeeligt groote
lijks den blóei onzer badsteden. Wij zullen
deze misplaatstheid niet dieper beschouwen
en niet verder onderzoeken of dit reizen
naar het bezette gebied met «patriotisme»
overeenstemt ofwel altijd de gegeerde ge
noegens verschaft.
In Duitschland zien ze zoo gaarne de
marken die ze met den oorlog in Belgie ge
laten hebben tot zich wederkeeren, onder
den vorm van franken wel de verstaan
Zooals een zonnestraal leven en blijheid
medebrengt, zoo komt het verslag over den
vijfden Landdag der Katholieke Vlaamsche
Meisjes onzen donkeren Vlaamschen hemel
met eenen straal van hoop op leven verblij
den.
Zondag was het feest in Leuven. Een paar
duizend Katholieke Vlaamsche Meisjes kwa
men er bijeen om geestdrifdig hunne belofte
van trouw aan Vlaanderen te hernieuwen,
'tls een verheugend teeken, Vlaanderens
vrouwen worden Vlaamsch!
De landsbond der Katholieke Vlaamsche
Meisjes is zijne inrichtings periode voorbij.
Nu versterkt hij zich en door steeds meerde
re uitbreiding zal hij een ware kracht wor
den. Nu telt de Landsbond reeds 5900 le
den.
De Meisjes vertegenwoordigen het moois
te gedeelte van Vlaanderen. Zij worden eens
de opvoedsters en zoo de opvoedsters zijn,
zoo worden de volkeren. De meisjesbewe
ging heeft maar één ideaal dat Katholiek en
Vlaamsch is. Maar aan dat ideaal behooren
zij dan ook in de volledigste dienstbaarheid.
Vlaanderen en (Christus zijn geen twee
meesters. Zij huldigen tegenover hun
Vlaamsche volk het gebod van Christus"
zelfde naastenliefde. In dien zin sprak de
Voorzitster Mej. Julia Putman.
Mocht de inrichting der Katholieke Vlaam
sche Meisjes eene vingerwijzing zijn voor
vele onderwijsgestichten die vergeten dat zij
ook «Vlaamsche Meisjes» moeten vormen.
Het moge zelfzuchtig klinken, Hed
wig, maar ik geloof waarlijk dat 't mij zou
verheugen, indien ge geen ander liefde
kondt schenken.
Het is geheel natuurlijk, dierbare Ber
tram Indien ik u door den dood verloren
hadt, of gij mij ontrouw waart geworden,
zou het een ander geval zijn, maar nu zal
de herinnering aan u mij steeds heilig zijn.
Wij moeten van elkander afstand doen,
hoewel wij elkander vurig beminnen, maar
omdat onze plicht het eischt.Dat valt zwaar,
doch het bewustzijn onzen plicht gedaan te
hebben, zal ons sterken en bemoedigen.
Laat ons het afscheid kort maken, om onze
kwelling niet te vergrooten.
Ik kan geen vrede hebben met het
denkbeeld, voor altijd van u af te zien, riep
Bertram met diepe aandoening ik bemin u
te vurig.
Hij kon den zin niet voleinden hij vatte
haar handen en bedekte die met kussen.
't Was slechts een korte droom van
geluk, zei Hedwig. Doch wat de toekomst
ons ook moge baren, de liefde, die wij
elkander toedragen, zal ons beter maken en
veredelen.
God geve het 1 stamelde hij.
't Werd tijd om naar huis terug te keeren.
Nog een oogenblik stonden zij zwijgend
onder de fonkelende sterren. Zij spraken
niet af om voortaan betrekking met elkander
te onderhouden of door briefwisseling of op
andere wijze elkander iets van zich te doen
weten. Het scheen hun beter toe, eik verder
verkeer te vermijden vriendschap is een
treurige vergoeding voor geliefden, die
elkander zoo vurig beminnen. Zij moesten
hun liefde in hun hart begraven, en daarom
was het 't beste, dat beiden in stilte leden,
zonder elkander hun leed te klagen.
In Mei beliep het aantal arbeiders aan
gesloten bij de Werkloozenkassen 700.955.
Hetaantal werkioozen op dit totaal arbeiders
was 49.521 dus 7 werkloos op 100 aange
slotenen. In April bedroeg dit percent 9.
Voorzienige werklieden verzekeren zich
tegen de plaag der werkeloosheid.
Tijdens het Vlaamsch wetenschappelijk
Congres te Brugge werd in eene der zalen
van het provinciaal gouvernement eene
boekententoonstelling gehouden die buiten
gewoon veel belangstelling verwekt heeft.
Deze tentoonstelling behelsde uitsluitend
Vlaamsche en Noord-Nederlandsche boe
ken over al de takken der wetenschap.
Een kijk op die rijke verzameling leverde
dadelijk het antwoord op de bewering dat er
geene Nederlandsche wetenschappelijke
boeken bestaan. Vele van die boeken werden
geschreven door geleerden die eene wereld
beroemdheid in hun vak verworven hebben.
De woningnood.
In het Staatsblad van 20 Augustus ver
scheen het Koninklijk besluit waarbij eene
Staatspremie wordt ingesteld om het bou
wen van goedkoope woningen door partiku-
lieren te bevorderen. Het Koninklijk besluit
regelt de toekenning van premiën aan de
bouwers van (de tienduizend eerste goed
koope woningen. Deze premiën zullen
bedragen 3000 fr. in de gemeenten van
60 duizend inwoners en rheer 2500 fr.in de
gemeenten van 15-tot 60 duizend en 2000 fr.
in de gemeenten van min dan 15 duizend
inwoners. De premie mag nog met één tien
de verhoogd worden voor gezinshoofden die
3 tot 4 kinderen te hunnen laste hebben en
met twee tienden, wanneer zij meer dan 4
kinderen te hunnen laste hebben.
Ovèr de waarde van het huis, de vereisch-
ten voor den bouw, het vermogen der aan
vragers van premiën en de uitsluitingen,
verschenen in het Koninklijk besluit uitge
breide aanduidingen.
Dagelijks vermeerdert het aantal Bel
gische werklieden, die in den vreemde eene
bezigheid zoeken.
Fransche statistieken laten ons thans we
ten, dat ér op dft oogenblik ongeveer 400
duizend Belgen in Frankrijk werkzaam zijn.
Vóór den oorlog waren er 50 duizend
Vlaamsche werklieden die den oogst in
Frankrijk gingen af doen en het aantal ar
beiders voor al het ander werk was toen
25 duizend.
Zooals men kan vaststellen, is het verschil
nog al merkelijk, en dient die buitengewone
toestand vlak onder de oogen gezien te wor
den.
Het Congres der Vlaamsche Oud-Strijders
(V. O. S.) heeft eene motie aangenomen
waarbij zij met de meeste verontwaardiging
protest aanteekenen tegen het oproepen van
Duitsche soldaten als bezwarende getuigen
tegen een Vlaamsch Oud-strijder.
Ligt daar niet iets onmenschelijk laag in
vanwege een Belgische Krijgsauditor, van
een Belgische soldaat, die vierjaar in de
bloedgrachten van den Yzer zijn leven voor
zijnland veil had,te trachten te bevuilen door
dezen juist die 's lands vijanden waren en
waartegen ook juist diezelfde soldaat heeft
moeten strijden
Zulkehatelijkheid werd begaan in het pro
ces van den oud-strijder De Beuckelaere,
betrokken voorden krijgsraad van Brabant.
De krijgsauditor moeste zich schamen
Guido.
Wekelijksche aankomst van Engelsche
wagens Kamions en nieuwe wielen 8 cm.
breed, aan voordeelige prijzen bij MAR
CEL S WA E LS, Proven.
Te Cregled bij Budapest is tijdens een
nachtelijke militaire oefening de bliksem op
een munitiewagen gevallen. Vijf officieren
werden gedood en drie gekwetst.
De stadsschouwburg te Pilsen is afge
brand met al wat hij inhield. De schade
wordt op ongeveer 4 millioen geraamd.
Ook aan de aangrenzende huizen werd
schade aangericht.
Vaarwel, Hedwig 1 sprak hij diep
geschokt, vaarwel, innig geliefde Dit zal
de laatste maal zijn dat ik u kus en u in het
liefdevolle oog zie. O God 1 hoe smartelijk
is dit oogenblik
Vurig drukte hij haar aan zijn hart, en
Hedwigs standvastigheid verliet haar
machteloos hing zij aan zijn hals en snikte
luid.
Hedwig 1 dierbare Hedwig fluisterde
hij, het scheiden valt mij te zwaar. O, mocht
de Hemel het gebeurde ongedaan maken 1
Wat moet ik doen
't Lieve meisje was intusschen weer
eenigszins bedaard geworden. Zacht maakte
zij zich uit zijn omhelzing los en sprak
We kunnen niets anders doen dan
troost en bemoediging zoeken in het gebed.
God zal ons, hoop ik, kracht geven.
Daar stonden zij hand in hand. Zij wilden
scheiden, maar konden niet't was alsof de
door beiden gevoelde smart hun telkens
weder tot elkander trok.
Had ik alles vooruit geweten, zei Ber
tram met bijna klanklooze stem, dan zou
niets mij hebben kunnen bewegen om toe
te geven. Liever zou ik gestorven zijn dan
dit verraad aan mijn liefde te plegen. Geen
andere dan gij, Hedwig, zou mijn vrouw
worden, dat was mijn hoop en vurige be
geerte, en nu sluit ik u voor het laatst in
mijn armen. Nimmer zal die zachte hand
weer in de mijne rusten, nimmer zal ik V"
lieve lippen weder kussen. .aborg van
Vaarwel, Bertram 1 stame'
vend, en haar gelaat was dopens{raat
sloeg den blik naar den met
den hemel en voegde er n .0ll
mogen wijelkander beminn'j^ö811 vdn f
Zacht wrong zij zich uitJat'en van 9 tot 11 u.
ging het huis in.