HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
BUREEliJflEUBEltS
HET GEHEIM HUWELIJK
Gokes - Kolen - flntbraeieten
Apotheek Frans Van de Plas
LandiiGüiiMiQOiisieüini ie Yper.
Zondag 24» September 1922.
15 Centiemen.
19s Jaar. Nr 39.
Politiek Overzicht
Oorlogssch a de
In 't Buitonland.
Abonseinentprijs
In Stad fr. 6.S0
In Belgie &rt 8.00
Sanson-Vanneste,
15, Gasthuisstraat,
POPERINGHE
BERICHTE»,
VEBKOOPIBGE*,
Eene Massching
Dichterlijke Beschouwingen.
Verplichte lichamelijke opvoeding.
Gemeentelijke Geldbons.
Lik widatie.
Senator Coppieters schielijk overleden
Een Vlaamsch kunstenaar.
De duitsche schatkistbons.
Nog steeds gedenkteckens.
Militaire uitgaven.
De Christene Onderlinge Bijstand
Prins Humberto.
A. G. DE COCK.
Goedkoope Woningen.
HOP VERBOND.
Christen Vlaanderen.
OfficieeJe bezoeken.
Het Congres.
De Feestelijkheden.
per Jaar
Buitenland 13.00
Uitgever
Drukkerij,
Papierhandel,
':M?ï djLfa %r f%
Postcheokrekening
m 15570.
PDPERDIGHfflMR
PRIJS
0 60 ctn per regel.
2 inl o.5o ctn
3 inl. 0.45 ctn
VOMtilSSEH,
1 5o fr. per regel.
BÖüWBERiCHTEN,
5 fr. voor 10 reg.
Herhaalde Annoncen
prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdag ingezonden
worden. Kleine
berichten tegen
den Vrijdag noen.
Het huldebetoon De Beuckelaere te Hand
zaeme, had zoo machtig veel volk bijéén
gebracht, dat men er geen appeltje ter aar
de kon smijten.
Na de lekkere aanspraak van Mvr. Pil en
de stalene van Ph. de Pilicijn, volgde deze
van Jer. Leuridan Hebt ge hem nog
gehoord? Neen I Wel, loopt dan rond
de pruimelaars, of kruip in bedde en vraag
aan uw wijf, dat ze u dekke met haar kloe
fen, Sukkelare!
En we keken in 't ronde naar die zee van
volk en zagen er redelijk veel studenten,
machtige vele werkvolk, een beetje boeren en
bijna geen burgerij
En als de feeste afgeloopen was,sprongen
we op onzen velo en mediteerden. Hoe rap
per de velo liep, hoe rapper de gedachten
ronde gedachten natuurlijk...
En we dachten aan zwijntjes
D'r zijn twee voorname soorten van
zwijntjes, magere en vette. Onder de ma
gere telt men de jongere en de oudere
Vette zwijns zijn altijd oud Men telt er
ook de halfvette bij. Deze drie soorten van
magere mogen buiten spoeteren en worden
daarom loopers genaamd Wat een ver
kleineerende spotnaam is Of ze hun hert
ophalen Of ze aiover de groene zode scha
verdijneri, zot van vrijheid en viuggelijk de
wind dien ze zien en geeme zien. Awou
Awou jubelen ze en ze gooien hun achter
ste op en schijveren rond iijk toppen, vrij
en los, oprecht geheel zwijnelijk en ten volle
hun echt zwijnsieventje smakend.
Tusschen de jóngere loopers zijn er rede
lijk veel die mee vieren in den bilk en toch
ook eenige, die liever in 't kotje blijven en
juist daarom ook door den baas uitgekozen
worden, om er goê vette zwijntjes van te
maken.
Machtig veel oudere loopers zijn zoo zot
van hun vrijheid, dat ze, opgesloten, de
deuren open klawieren, en, met een triom
fantelijken :Awou! Awou den wind te kee
re vliegen. Dan roept de maarte Moord
De zwijns zijn uitgebroken. En geheel het
hof vliegt rond met bezems en borstels om
jacht te maken. Peistze zoün, 't jekertjes-
menschen eens in de kamer moeten ge
raken.
Wat de halfvette betreft, men vindt er
een beetje onder, die nog aan hun zwijnen-
aard en vrijheid houden, doch 'tmeerendee!
zijn al half verstompt, door hun halfvettig
heid en blijven liever plaatsderme uitge
strekt bij hun etenbak.
De vette zwijns zijn kolossaal Ze lodde
ren van 't vleesch. Z'hebben nog zekere
vormen van een zwijn, doch geen spier
zwijnenaard meerze zien door hun oogen
niet van goêdagen en ze'n kennen niets
anders meer, dan hun kot, hun etenbak en
de maarte. En als de maarte hun eten
brengt, streelen ze hun wroete langs haar
rokken, en: knor-knor-knordoen ze
't is hier al om ter best vol onzwijnelijke
fleistering.
En als hun kotdeure open staat en de vrij
heid voor hun oogen, kruipen ze tot over de
vanooren in het strooisel. Z'hebben genoeg!
Ze staan dikke
Buiten gaan in vrijheid willen ze nietze
zijn vies van den wind en vol angst en vree-
ze, dat een looperzwijn hun tegen den vetten
poeper zou stormen en zij met geheel hun
legende de pikkels omhoog zouden stuiven,
't Warme kotje, ja knor-knor l Die goeie
maarte met den emmer vol fijne brokken,
ja knor-knor-knor I
D'r zijn bijkans geen vette zwijntjes, die
naar den buiten en de vrijheid hunkeren. De
uitnemers zijn dan ook gasten die slecht
vetten en de gratie van de maarte ver
liezen. En de bazen zeggen dan da's
potjebucht zonder termenatie, we gaan dat
dood doen.
En als de magere loopers de maarte over
het hof zien drillen, met al die goê balgvul-
linge voor de opgeslotene vetteriks, dan
mediteeren ze 't is hier al voor de zeem-
plaasters van de maarte. En wij knabbe
len gers Maar ze mogen't hebben. Leve
de vrijheid! Leve het geestig zwijntjesleven
En prou-prou prou ze zijn het op, in den
kop gepakt van den mordant en zotgeluk
kig
En ol mi ne kee k'stond voo m'n deure,
'tuzend 't huus. Waarden Oom.
—f"
Bij ons te verkrijgen
Mengelwerk van «De Poperinohenaar» 14
ROMAN
Zij gevoelde zich diep ongelukkig. Des
nachts kon zij niet slapen en weende bittere
tranen en 's morgens stond zij zuchtend op,
omdat zij weer een nieuwen dag moest door
leven, gedurende welken zij zich moest
inspannen, om haar leed te verbergen en een
opgeruimd gelaat te vertoonen, terwijl haar
het hart bloedde. Haar leven was tot nu toe
zoo schoon en vreugdevol geweest, en nu
werd haar ziel gefolterd door de gedachte,
dat de door haar zoo vurig beminde man
geen liefde voor haar gevoelde; die gedachte
liet haar geen oogenblik rust.
Mijn liefde en mijn vurig verlangen
hebben mij verblind zeide zij tot zich-zelve.
Nu werd Bertram's en Hedwig's gedrag
ook volkomen verklaarbaar voor haar; zij
verwonderde zich niet meer over hun koel
heid jegens elkanderzij die elkaar zoo innig
hadden bemind, konden in de tegenwoor
digheid van haar die hun liefdebanden had
vaneengereten, onmogelijk op hun gemak
zijn en zich vroolijk gestemd gevoelen.
Zij lette van nu af nog scherper dan ooit
op beiden en ontwaarde wat haar vroeger
was ontgaan dat achter de schijnbare
koelheid en terughouding een warme gene
genheid werd verborgen.
Maar Hedwig had insgelijks de verande
ring in Leontine opgemerkt en raadde met
de scherpzinnigheid van het vrouwelijk
instinkt de reden daarvan; zij meende echter
dat een koele behandeling van Bertram haar
argwaan had doen krijgen.
De kwestie der verplichte lichamelijke
opvoeding zal in den komenden zittijd der
Kamers fel besproken en mogelijks wel ge
heel geregeld worden.
Nu reeds wordt het verslag, dat M. Hoen
daarover namens de Middenafdeeling ge
maakt uitgedeeld.
Volgens dit verslag zou het oogenblik nog
niet gekomen zijn om eenige lichamelijke
verplichting op te leggen aan de meisjes.
Alleen de jongens van 14 tot 18 jaar, die
aan geen onderwijsgesticht verbonden zijn,
zouden moeten deelmaken van eene aange-
nomene vereeniging van lichaamlijke op
voeding. Hoe men het ook draaie, elke
verplichting hierin is hatelijk. Het is nu te
zien of men niet verder zou komen met eene
aanmoediging van het vrij initiatief dan met
verplichting.
Het vraagstuk der lichamelijke opvoeding
is nauw verbonden aan het vraagstuk van
den iegerdiensttijd.De verzekering van eenen
korteren legerdienst zou reeds genoeg zijn
opdat onze jongelingen zich flink aan het
oefenen zouden zetten.
Hoe dit al zal geregeld worden valt nog
niet te voorzien.
Sommige Belgische gemeenten hebben
tijdens den oorlog geldbriefjes of geldbons
uitgegeven. Die Belgische gemeentegeld-
briefjes of geldbons zijn terugbetaalbaar tot
31 December 1926. Na dien datum zullen
zij, ten bate der Gemeente die ze uitgegeven
heeft, verjaard zijn en zonder weerde.
Sedert de duistere zaak Duysters zoo
veel licht gebracht heeft in c!e zaken der S
kwesters der Duitsche goederen, doet de
Regeering de likwidatie dezer goederen wat
bespoeden.
Het blijkt dat, voor wat de mobilaire
goederen betreft, de likwidatie reeds eene
afgedane zaak is. Voor de onroerende
goederen wacht men nog gedeeltelijk tot
October,daar veel koopers thans opvacantie
zijn. Dan zal alles moeten vereffend zijn.
Het is niet meer vóór tijd.
Senator Coppieters, schepene van Gent
en een der voornaamste leden der Socialisti
sche partij is Vrijdag schielijk overleden.
Terwijl hij aan tafel aanzat voor het mid
dagmaal zonk hij plots ineen en stierf. Hij
was 71 jaar oud.
Hij is het vijfde gemeenteraadslid van
Gent dat sterft tijdens dezen zittijd, in min
dan één jaar.
Hij zal als schepene van Gent opgevolgd
zijn door M. Anseele, gewezen Minister.
De bekende Vlaainsche penningsnijder
Godfried Devreese werd over enkele dagen
door de Roumeensche regeering vereerd met
het lint van kommandeur der kroon.
De kwestie der duitsche schatkistbons is
geregeld. De Duitsche regeering geeft toe.
Na eerst moeilijkheden gemaakt te hebben
over den tijd van betaling was het dan te
doen over de waarborgen die aan de schat
kistbons hunne weerde en hunne uitbetaal
baarheid zouden verzekeren. Nu is er eene
overeenkomst tusschen Duitschland en de
Bank van Engeland.
De zaakgelastigde van Duitschland heeft
aan den Belgischen Minister Jaspar mede
gedeeld dat de Rijksbank nu bereid is de
wissels op zes maanden ten bedrage van
270 miljoen mark-goud, en die van Duitsch
land geëischt worden, te teekenen.
De Duitschers zullen ook de wissels die
zij, volgens een akkoord dat vroeger gemaakt
werd, op 15 Augustus en 15 September
moesten betalen, met wissels op 6 maanden
voldoen. De groote geallieerde banken zullen
die wissels disconteeren.
Op 3 October zal te Parijs op het kerkhof
Père Lachaise de onthulling plaats grij
pen van het gedenkteeken dat er zal opge
richt worden ter eere der Belgische soldaten
in Frankrijk overleden.
Bij deze plechtigheid zullen de voornaam
ste Fransche en Belgische vooraanstaande
personen aanwezig zijn.
Zij besloot Bertram over zijn betrekking
tot Leontine te onderhouden en ging met dit
doel op zekeren dag naar de kamer, waar hij
gewoon was de gazet te lezen.
Juist wilde Leontine Hedwig over eenige
huishoudelijke zaken gaan spreken, en naar
haar zoekend, ging zij voorbij den met een
zware gordijn afgescheiden ingang van
Bertrams kamer.
Plotseling hoorde zij Hedwig zeggen; Zij
is zoo teergevoelig, Bertram; elk uwer woor
den, al is het nog zoo onbeduidend, heeft
voor haar veel gewicht.
Daarop antwoordde haar echtgenoot:
Ik doe zooveel mogelijk mijn best om
mij te beheerschen, Hedwig, doch ben er
niet altijd toe in staat. Ik wilde dat ik het
kon. Maar geen rtian ter wereld is in zulke
vreemde positie als ik. Gij zult toestemmen
dat mijn leven me hard en zwaar moet vallen,
en toch doe ik wat ik kan, om er haar niets
van te laten bemerken.
Leontine had de kracht niet om langer te
luisteren. Als vernietigd waggelde zij achte-
uit, en zoo bleek als een doode verwijderde
zij zich van den verraderlijken ingang.
Bertram meende een zachten kreet te
hooren.
Er moet iemand in de nabijheid zijn,
zeide hij, sprong op en schoof de gordijn ter
zijde, om in den gang te zien.
Ik zie niemand, liet hij in de kamer te-
rugkeerend er op volgen; ik heb het me ze
ker verbeeld.
Nu bestond voor Leontine niet de minste
twijfel meer. Haar echtgenoot zou die woor
den niet gesproken hebben, als het niet waar
was wat zij reeds zoo lang had vermoed. Hij
had Hedwig bemind en evenwel, om haar,
.eontine, genoegen te doen en haar laatsten
wensch te vervullen, zich-zelve en Hedwig
Belgie gaat gebukt onder eenen schrikke-
lijken militairen last.
De volkenbond heeft eene vergelijking
gemaakt tusschen de militaire begrootingen
der verschiilige landen in 1913 en in 1922.
Onder de landen die hunne uitgaven
vermeerderd hebben komt Belgie op de
tweede plaats met eene verhooging van
82,1 t. h.
Alleen Nieuw Zeeland, dat vroeger schier
geen leger had is voor.
Engeland heeft zijne uitgaven enkel ver
hoogd met 19,2 t. h. terwijl Frankrijk zijne
militaire uitgaven verminderd heeft met
7,9 t. h. en Italië met 46,1 t. h.
Op 31 December 1921 telde de Landsbond
der christelijke Mutualiteiten van België
153 duizend werkende leden. In dat getal
zijn de kinders en een groot aantal huis
moeders niet bijgerekend.
Onze provincie West-Vlaanderenbekleedt
met 23 duizend leden de derde plaats.
Het Italiaansch oorlogschip De Ferruc-
cis is deze week te Antwerpen aange
komen.
Dit schip doet dienst als schoolschip. Een
tweehonderdtal kadetten bevinden zich aan
boord. Onder hen bevindt zich de ltaiiaan-
sche kroonprins, Prins Humberto.
Hij is de eenige zoon uit de Koninklijke
familie van Italië en is 17 jaar oud.
Tijdens zijn verblijf in Belgie zal hij te
gast zijn bij den Belgischen kroonprins, en
samen zullen zijde bijzonderste steden van
Belgie en het Belgisch front bezoeken.
Er zullen echter geene officieele ontvang
sten plaats grijpen. Gunio.
bi de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op Au-
gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisterden
D1CKEBUSCH.
Van Eecke Julie
Leroy Théophile
Ghasquiere Emile
Gesquiere Oscar
Vaaelslande Pieter
Gouwy Cyrille
Haelewyn Benjamin
VLAMERTINGHE.
Dumortier Louis
Thorre Camille
Bondue Jules
Knockaert Dewilde Emile
WOESTEN.
Dolphen Marie-Thérèse
Vandooren Honoré
Meeseman Henri
Blanckaert Placide
Vanbelle Pieter
Deghandt Gaston
Vandetiheeren Léon
RENINGHE.
Haeghebaert Achille
Demoor Charles
Delefortrie A.
Hoedt Henri
OOST-VLETEREN.
Traversief Camille
Verwaerde Henri
VOORMEZEELE.
Mortier Einille
Decock Achille
BRIELEN.
■5
Louf Elisa
fr. 3075.
1105.
3795.
29125.
6840.
510.
1650.
11330.
860.
1070.
1415.
530.
950.
440.
3468.
887.
654.
2735.
1775.
22870.
3180.
3400.
425.
425.
2095.
10865.
1240.
Postcheckrekening Nr 87048 Telefoon Nr 77.
Vooraleer uwe aankoopen te doen van
Inlandsche, Fransche, Engelscke of Saar-
kolen, vraagt prijzen en voorwaarden aan
de firma
92-94, Ardoyesteenweg, RÖUSSELARE.
GR O orKLEIN.
Voordeelige Prijzen. -- Trouwe Bediening.
«aasassaBani11 m i— m i i
In een paar vorige nummers van ons
weekblad hebben wij de schikkingen mede
gedeeld betreffende het koninklijk besluit,
volgens hetwelk eene premie verleend wordt
aan de 10.000 personen die eerst eene goed
koope woning bouwen voor eigen gebruik
(deze premie is 2000 fr. in de gemeenten van
min dan 15.000 inwoners, en wordt nog
met eenige honderden franken verhoogd
voor de talrijke familiën).
Hoe moet Gij nu te werk gaan om die
premie te krijgen
Gij moet eenvoudig uwe aanvraag doen
aan den Minister', en dat kunt ge doen in de
volgende bewoordingen
Poperinghe, den 1922.
Hooggeachte Heer Minister,
Ik ondergeteekende (naam
en voornamen) geboren te den
wonende te
(juist adres), voornemens zijnde een werk-
manshuis te bouwen om er zelf in te wonen,
neem de eerbiedige vrijheid Ued. beleefd te
vragen dat ik zou mogen genieten van de
premie die verleend wordt aan de 10.000
personen die liet eerst eene goedkoope
woning bouwen voor hun eigen gebruik.
Ik zou Ued. dankbaar zijn, heer Minister
indien gij mij wildet laten weten welke
formaliteiten ik verders te vervuilen heb.
Aanveerd, hooggeachte heer Minister, de
verzekering mijner hoogachting.
(Haridteekcn).
Teeken dan uw briefje en steek het in een
omslag, waarop gij het volgende adres
schrijft
M' de Minister van Nijverheid en Arbeid,
Ambt voor M. V. en V.
2° afdeeiing Goedkoope woningen,
Berlamontstraat, 2, Brussel.
Ga dan naar de post en doe uw brief aan-
teekenen of recommandeeren (vergeet dit
niethet is noodig) en naderhand zult gij
antwoord krijgen en weten wat u verders te
doen staat.
NOORDSCHOOTE.
opgeofferd. Thans echter, dit besefte zij
duidelijk, waren zij alle drie ongelukkig.
Leontine had berouw over haar handelwijze
en haar dwaze gril; zij kon zich-zelve niet
verklaren hoe zij zoo onbezonnen had kunnen
handelen. Wat haar toen zoo poëtisch en
zoo schoon had toegeschenen, kwam haar
nu ongerijmd en slecht voor; zij had immers
verlangd dat een jongeling, die niet haar,
maar een ander meisje beminde, haar huwde.
Ja, in de verbittering tegen zich zelve kwam
de gedachte bij haar op, dat men haar kon
verdenken dat zij bedrog had gepleegd; zij
kwam voor als eene die zich het voorkomen
van een stervende had gegeven, otn een ge
liefden jongeling te gemakkelijker voor zich
te winnen en op bedriegelijke wijze aan zich
te ketenen. Die gedachte maakte haar schier
waanzinnig. Zij kon niet meer openhartig en
vertrouwelijk met haar echtgenoot omgaan;
bijgevolg kon zij niet meer gelukkig zijn.
En toch was er aan de zaak niets te ver
anderen, en moest zij haar plichten alsecht-
genoote en moeder nauwgezet vervullen. Zij
besloot zich gelaten aan haar lot te onder
werpen, in stilte te lijden en aan niemand te
verraden wat zij zonder het te willen had
afgeluisterd. En toen zij dit besluit genomen
had, scheen zij een geheel ander wezen te
zijn; 't was alsof zij eensklaps veel ouder
was geworden; zij was afgetrokken en
meende niet te mogen verwachten dat ande
ren lief en hartelijk voor haar waren,
ofschoon zij altijd bereid was iedereen deel
neming te betoonen. Zij scheen alleen voor
anderen te wiilen leven en ander lijden te
willen verzachten. Maar ook door de beoefe
ning van de edele deugd van weldadigheid
zou haar een vreeselijk leed treffen.
Op zekeren dag was zij naar een buiten
wijk gegaan, die meestal door arme arbeiders
Craye Henri 15990.
Volgenden omzendbrief werd van wege
het Hopverbond, deze week rondgestuurd
Aan de Leden van het Verbond,
Onzen oproep om deel te nemen aan den
gewestelijken prijskamp wordt goed beant
woord. Ge zult toonen dat ge dees jaar
goede hop hebt voortgebracht, en dat ge
weêrom op den weg van den vooruitgang
zijt.
Zijn er nog achterblijvers, dat zij op
Zondag aanstaande hunnen naam aangeven
aan den Secretaris van den plaatselijken
Hopbond.
Van den 27 September tot den 1 October
zullen de afgeveerdigden de stalen van vier
pond komen nemen op den spijker.
De prijskampen zullen plaats hebben
Te CROMBEKE, den Zondag 1 October
Te WATOU, deri Maandag 2 October
Te POPERINGHE, van Vrijdag 6 tot Zon
dag 8 October.
Indien er deelnemers genoeg zijn te
Reninghelst en te Vlamertinghe zal er daar
ook een plaatselijke prijskamp plaats hebben.
Op de Algemeene Landbouwtentoonstel
ling te Yper, waar er geen geldelijke premies
te winnen zijn, hebben de tentoongestelde
stalen hop iedereens bewondering verwekt
De acht bondsleden, die de verschillende
hopsoorten van de streek tentoonstellen,
hebben getoond hoe de hop ten beste kan
bereid worden.
Werkt dus allen mede om de geweste
lijke hoptentoonstelling te Poperinghe te
doen gelukken gelijk in het jaar 1913.
Het Bestaar van het hopverbond.
ZSSgtBSBP-
Vlaanderen speelt nu de groote politieke
rol niet meer die het in vroegere eeuwen
vervulde. Vlaanderen is economisch verval
len tot minderheidsrang. Maar op cultureel
gebied staat Vlaanderen nog steeds voorop
onder alle landen die de beschaving vooruit
helpen. De echte, de eenige beschaving is
gesteund op den christen godsdienst. En het
is juist als christene natie dat Vlaanderen
zoo hoog aangeschreven staat.
Ons Vlaanderen is christen.
Als hoogste geestelijke overheden, zijn er
in ons land tien Bisschoppen. Acht Vlamin
gen en twee Walen. De Walen zijn: Mgr.
Mercier en zijn hulp Mgr. Legraive.
Hoeveel honderden, neen duizenden
werd bewoond, om een door allerlei onge
lukken getroffen huisgezin te bezoeken, dat
men in haar liefdadigheid had aanbevolen.
Zij vond een zwakke, uitgeteerde kraam
vrouw, een ziekelijken, buiten werk zijaden
man en verscheiden half naakte, aan ailes
gebrek lijdende kinderen. Zij liet dadelijk in
de eerste levensbehoefte voorzien en bc loofde
ook verder hare hulp. Door haar vriendelij k-
heid en lieftalligheid bemoedigd, bad de mam
haar om eenige afgelegde kledingstukken..
Zij beloofde ze voor hem gereed te zullen
leggen; hij moest na verloop van eenige uren
aan haar huis komen, om ze te halen.
Zoodra zij weer thuis was, gaf zij het ver
langen van den man aan haar echtgenoot te
kennen.
Welnu, antwoordde hij, ge moet maar
uitzoeken wat u geschikt voorkomt. Er is een
kast vol kleedingstukken, die ik niet meer
draag.
Leontine ging onmiddelijk aan 't werk en
vond onder anderen een jachtrok die, zooals
zij meende, ook wel te pas zou komen.
Terwijl zij hem bij de andere goederen wilde
leggen, zag zij uit den borstzak een papier
steken. Zij haalde het er uit en bemerkte dat
t een brief was. Haastig opende zij hem, las
en verstijfde van schrik, 't Was de brief van
den advokaat aan haar gade, waarin deze
hem berichtte dat er geen middel wa s om
den door hem gesloten echt te ontbindem, en
hij hem alleen den raad kon geven, zich in
zijn lot te schikken.
Ach, hoe vreeselijk fel werd zij geschokt,
toen zij ontwaarde dat haar echtgenoot zelfs
de hulp van rechtsgeleerden had ingeroepen,
om, zoo er kans op was, zijn huweCijk bij
rechterlijk vonnis te doen ontbinden. 2ij zag
naar den datum. De brief was eem paar
maanden na de voltrekking van het Faiwelijk
priesters leverde het christene Vlaanderen
al niet
Wij moeten buiten Poperinghe niet gaan
om honderd en meer families te vinden die
eenen Priester onder zijne leden tellen.
En het volk Dat het volk niets dan hei
ligen telt is meer dan overdreven. Maar
waarom zouden wij ook steeds alles in het
zwart moeten bezien
Wij zijn allen tijdens den oorlog in vreem
de streken geweest, buiten Vlaanderen. En
in gemoede moeten wij zeggen: «Bah, ja,
bij ons gaat het toch nog veel beter en de
menschen die regelmatig en stipt hunne
christene plichten kwijten zijn er toch niet te
tellen Nog een weinigje geduld en de
enkele verdwaalde schapen zullen wel naar
den schaapstal terug koeren.
Neen het is niet overdreven te zeggen dat
het Vlaanderen dat wij kennen nog steeds
het christen Vlaanderen is.
Maar wat wij niet dagelijks kunnen zien
is dat ons Vlaanderen over de gansche
wereld eene beschavingsrol vervult waar
over wij met reden fier mogen zijn.
Enkele cijfers zullen daar een klaar inzicht
op geven.
Door de gansche wereld zijn er 40 Belgen
die eene hoogere plaats in de H. Kerk ver
vullen, het zij ais Bisschop of als Apostoli
sche afgevaardigde. Op twee na zijn het
allen Vlamingen.
Van in de eerste jaren van zijn apostolaat
vroeg de Heilige Franciscus-Xaverius naar
Vlamingen om het H. Evangelie te prediken
in de indien en in Japan. Steeds zijn de bij
zonderste bisdommen van Azië bekleed
geweest door Vlamingen.
Honderden Belgische katholieke Mission-
narissen werken met iever aan de versprei
ding der Christene leering door de gansche
wereld. Omtrent allen zijn afkomstig uit
Vlaanderen. Zoo was het vroeger en zoo is
het nu nog.
Tot bewijs enkele bijzonderheden over
Missionnarissen, zoo Paters als Klooster
zusters, die nu op einde September en met
begin October naar de Missiën trekken.
Op 26 zendelingen van Scheut die ver
trekken zijn er 23 Vlamingen, 2 Walen en 1
Hollander.
Daar zijn twee zonen onder van Vlamin
gen, uit hun land gebannen door het Bel
gisch landsbestuur, voor activiswe.
34 Witte Paters worden dit jaar naar de
missiën gezonden.
Onder deze soldaten der christene bescha
ving zijn er 82 Vlamingen en 2 Walen.
Dezelfde slaande verhoudingen doen zich
voor bij de Kloosterzusfers die zich aan het
Missieleven opofferen.
Op 22 Damen-Kanonikessen van Leuven
die dezen maand vertrekken naar den Con
go naar de Roodhuiden van den Mississi
pi, naar de Antillen en naar de Engelsche
Indien, zijn er 21 Vlaamsche en 1 Waalsche.
Laat ons enkel onze naaste gebuurs ver
melden. Tusschen die Eer weerde Damen
vinden wij de Gezusters Juffers Maria en
Madeleine Cardoen van Elverdinghe en
Juffer Maria Loyson van Moorslede.
Al deze heilige menschen, op Vlaamschen
grond geboren, ieveren uit al de krachten
hunner ziel, om de schoone leering van
Christus aan de min beschaafde volkeren
bekend te maken.
Mocht de groote schat van verdiensten
alzoo vergaderd ook aan Vlaanderen ten
goede komen opdat ons Vlaanderen steeds
het Christen-Vlaanderen blijve.
Opvolger van S. VANDEN BERGHE,
Berteixplaats, 8, (Kleine Markt),
F P E IS a 1% <i M, E.
«ragm-M»jjMiiii^iiiiMj»ii aownagan—oo—
De lijken der 47 mijnwerkers die sedert
27 Oogst opgesloten waren in eene mijn in
Califormie, werden deze week terugge
vonden.
Een geweldige brand heeft de stad Pskov
in Rusland in asch gelegd. De stoffelijke
schade is zeer groot.
Zondag zijn verscheidene stadswijken
en scheepswerven afgebrand te New-Orleans.
De schade beloopt meer dan vijf miilioen
dollar.
In de kartonfabriek Hamers te Greve-
lingen werd een werkman tusschen de rol
len gevat en doodgepletterd.
geschreven. Hoe hatelijk moest hem dus
reeds toen zijn huwelijk zijn geweest, dat hij
den voor haar zoo beleedigenden stap had
kunnen doen, een ongevoeligen rechtsge
leerde een zoo teeder geheim mede te deeien,
opdat deze op listige wijze het recht ver
draaide of een leemte in de wet vond, waar
door hij van haar kon ontslagen worden.
Een diepe zucht rees uit haar boezem op.
't Was haar te moede alsof zij haar doodvon
nis had gelezen. En inderdaad was de brief
de doodsteek voor haar levensgeluk. Maar
zij barstte niet in tranen uit, zij viel niet in
onmacht, daartoe was haar smart te hevig.
Door naamloos wee gefolterd, sloeg zij de
oogen ten hemel en fluisterde: Waarom,
mijn God, hebt gij mij niet laten sterven?
In zenuwachtige spanning verkreukelde
zij den brief in haar hand en stak hem
bij zich.
Toen de armen man met het pak kleeren
verheugd haar huis verliet, vermoedde hij
niet welk noodlottig geheim het voldoen aan
zijn bede haar had doen kennen, die zoo
gaed en medelijdend voor hem was geweest.
XII.
De vraag, die Leontine zich nu dadelijk
deed, was wat zij met den brief zou beginnen.
Haar eerste denkbeeld was, met den brief in
de bfinü naar haar echtgenoot te gaari en hem
te zegge.n dat zij hem gevonden en gelezen
had, maar zij kon cr niet toe besluiten.
En nog vee! minder wilde zij haar ouders om
raad vragen; integendeel zij wilde tot eiken
prijs het geheim voor hen trachten te ver
bergen; zij wist immers hoe bedroefd zij
zouden zijn, indien zij ontdekten dat hun
dochter ongelukkig was. En niets had haar
ongeluk kiger kunnen maken dan de inhoud
van dien brief. Wel was het haar reeds dui
De gewezen keizer van Duitschland is
verloofd. De bruiloft zal in November ge
vierd worden. De prinses is sinds verleden
jaar weduwe en is moeder van vier kinderen.
'In het land van Wales hebben zeer
erge overstroomingen plaats. De schade is
overgroot en men meldt dat twee werklie
den in den vloed verdronken.
Twee werklieden in de Noordstatie te
Parijs moesten Donderdag eene kist met
munities verdragen, Door het schommelen
had er eene geweldige ontploffing plaats.
Beide werklieden hebben erge wonden be
komen overgansch het lichaam.
Smyrna, door de Grieken verlaten
werd in brand gestoken en is geheel plat
gebrand. Honderd duizende personen zijn
zonder dak en verscheidene duizende kwa
men in de vlammen om. Ongehoorde gru
weldaden en uitmoordingen zouden door de
Turken gepleegd zijn. Men bericht ook dat
gevallen van pest en typhus waargenomen
zijn.
Te Coudekerque werd de handelsreizi
ger Julien Derez Zaterdag langs een eenza
me weg door een rondleurder uitgeschud en
voor dood achtergelaten.
Een bezoek aan de tentoonstelling wekt alras
den indruk dat de diensten van wederopbouw het
flink hebben aangelegd. Er zijn talrijke uitstallin
gen van den dienst voor herbouw,van landbouw-
voortbrengselen, van landbouwmachienen, van
voedingsmiddelen en meststoffen. De twee
standen van den dienst voor wederopbouw en de
stand van de commissie voor verfraaiing van het
landelijk schoon vergen de aandacht.Er is name
lijk eene interessante uitstalling van eene land
bouwerskeuken. De proefzalen voor honingteelt
en de melkerijinrichting zijn even belangrijk.
De uitstallingen van Engelsch en Zwitsersch
vee wekken groote belangstelling vanwege de
landbouwers.
Niet alleen geeft de tentoonstelling een trouw
denkbeeld van den algemeenen toestand van den
landbouw in de frontstreek, maar toont tot in de
kleinste bijzonderheden hoe weleer Verwoest
Vlaanderen thans herleeft en misschien wel op
menig gebied, namelijk door het inrichten van de
melkcontrole andere gewesten voorbijstreeft.
De opening werd Zaterdag gedaan door den
Heer Goeverneur, die ter zeiver tijde zijn eerste
bezoek bracht aan de stad Yper.
Deze officieele ontvangst had plaats op het
voorloopig stadhuis. Al de burgerlijke, militaire
en geestelijke overheden waren op dit onthaal
uitgenoodigd. Al de aanspraken en voorstellin
gen geschieden in het fransch.
Het is uiterst pijnlijk dat de burgemeester van
eene Vlaamsche stad den goeverneur van eene
bij uitstek Vlaamsche provincie in eene andere
taal ontvangt dan in de faal van het volk, en dat
de ambtenaars en bedienden van het gemeente
bestuur, dat de geestelijkheid der stad in 't
Fransch aan M. den Goeverneta worden voorge
steld.
Na de plechtigheid op bet Stadhuis, werd in de
feestzaal van de tentoonstelling een leestm aal
opgediend en had tevens de opening van de ten
toonstelling plaats. Laten wij dadelijk zeggen dat
daar alles in het Vlaamsch geschiedde.
Donderdag bezocht Minister Ruzette, die gedu
rig zijne beste krachten en pogingen inspant voor
den herstel der verwoeste streek, met veel be
langstelling de tentoonstelling.
Tegelijkertijd met de landbouwtentoonstelling
te leper, had op Zondag 1.1. het congres van de
geteisterden plaats, dat veel belangstelling wekte
en door talrijke geteisterden bijgewoond werd.
De heer Butaye zat voor.
Er werden daar vele intressante verslagen uit
gebracht.
Het kunstconcert van Zondag middag, uitge
voerd door Ypriana, genoot een welverdiende
bijval. Jammer van het ongunstig weder. De
iurngilde van Zonnebeke, pas ingericht, deed 's
namiddags flinke oefeningen, en het Katholiek
muziek van Poperinghe gat 's namiddags een
prachtig Concert. De flinke uitvoering was ver
bazend en het aantal muziekliefhebbers die het
concert bijwoonden, betuigden luidruchtig hunne
voldoening. Waarlijk, het muziek is op weg om
een der sterkste te worden van het land.
Donderdag ter gelegenheid van het bezoek van
minister Ruzette werd een kunstconcert gegeven
door het liberaal muziek van Poperinghe, dat
zeer veel bijval genoot en eene flinke uitvoering
bezorgde.
Zaterdag ten 3 ure wordt een Concert gegeven
door de Fanfare van Kemmel.
Heden Zondag voor de sluiting is er Festival
voor de muziekmaatschappijen der verwoeste
gewesten.
delijk geworden dat Bertram niet haar, maar
Hedwig beminde, en dat hij in zijn huwelijk
niet gelukkig was, maar nu wist zij ook dat
hij zelfs beproefd had, zich langs wetteiijken
weg van haar los te maken, en alleen omdat
dit hem niet was gelukt, scheen hij zich er
aan onderworpen te hebben, een keten te
torschen, die hem knelde en zwaar viel.
Indien Bertrams poging was gelukt, zou
alles gehee! anders zijn geweestdan had
hij-zelf haar ouders de mededeeling moeten
doen. Het zou beter zijn geweest, sprak zij
in vertwijfeling tot zich-zelve; van mij ont
slagen, zou hij gelukkig zijn, en ik welnu,
ik zou niet meer moeten lijden dan ik thans
lijd
De grievende gedachte, door haar kinder
achtige gril van dien nacht het geluk van drie
menschenlevens verwoest te hebben, werkte
als een giftige adem op haar gezondheid. Zij
werd van dag tot dag bleeker, magerder en
droefgeestiger. Men hoorde haar niet meer
zingen, schertsen en lachen; zij sprak wei
nig, en zelfs wanneer zij haar kind liefkoosde,
kon dit haar niet opbeuren. Vaak zat zij uren
achtereen in gedachten verzonken alleen.
Het leven was haar tot last geworden.
't Is licht te [begrijpen dat haar ouders
hevig ongerust begonnen te worden. Mijn
heer Harders stond voor een onoplosbaar
raadsel: zijn dochter kon aiies bekomen wat
rijkdom en liefhebbende harten haar ver
schaffen konden, wat zou haar dan
kwellen? Welke geheime smart ontroofde
haar het geluk en den vrede der ziel? Me
vrouw Harders meende dat 't een sleepende
lichaamelijke ziekte was, waarvan haar
vroegere ziekte de kiem had gelegd, en zon
der er iemand iets van te zeggen, besloot zij
den beroemden professor te raadplegen, die
haar dochter toen ook behandeld had.
Vervolgt.)