Banh «oer Hendel nijverheid
HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN BLAD
Nieuwsblad voor Pcperiug'he en Omstreken,
OPENING van het BljRanloor POPERINGHE
Apotheek Pr
de
HET GEHEIM HUWELIJK
.ai
Abonaenentprijs:
In Stad fr. 6.50
In Belgie &r, 8.00
Buitenland 13.00
Sanseu-Vanneste,
BEfHCHTES,
VEMOOPfflGEI,
Eene inlassching
Zondag 21n Januari 1923.
15 Centiemen,
20 Jaar. Hr 3
De huishuurwet.
1
Hun laatste troef.
Politiek Overzicht.
De bezetting van de Roer.
O orlogs s chade.
Karei Van de Poele,
uitvinder van de Trolley.
Alle Bank- Beursverrichtingen - Spaarkas 4
Cinemavertooningen.
Eene beiooning.
Premie voor goedkoope woning.
Belgische Schulden.
Be hoofdplaats van Kongo.
Standbeeld van Leopold II.
Nog enkele cijfers.
Te Zeebrugge.
Het Sint-Antonius vuur
bij de zwijnen.
TRANSINTER
Alle Bankverrichtingen aan de beste voorwaarden
Geldbelegging op zicht, op kort en lang termijn
Vreemde munten aan de voordeeligste koersen.
L&est en verspreidt de Peperingheiaar,
per Jaar
Uitgever
Drukkerij,
Pap erhandel,
15, Gasthuisstraat,
POPERINGHE
Telefoon nr 9.
Postekeckrekeiing
or 15570.
TRIJS
o.6o ctn per regel.
2 inl o.5o ctn
3 inl o 45 ct"
V0NÜISSEN,
i So fr. per regel.
R0UW8ERICHTE8,
S fr. voor 10 rog
Herhaalde flnnoncee
prijüPE op xinvr&ag
Alle annoncbn zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdaq ingezonden
worden. Kleine
berichten tegen
den Vrijdaq noen.
tmmmm
Om regelmatig De Poper
ghenaar ieder week TEHU
besteld te worden, hebt ge en!
een postabonnement te vrag;
aan de postbode of in uw po|
bureel, of ons een kaartje
schrijven.
i i
Onze abon
:n uit Congo en Ameril
[alles is nog al breed in de wet omschreven, I
[doch gezien dit hier zooveel belang niet
Nu de hulshuurwet eindelijk iri den Senaat! heeft, willen wij de kleinigheden maar weg-
geheel is gestemd, en reeds terug naar de'laten, te meer omdat zeif de advokaten
Kamer verzonden zoo is het goed eensl zullen moeite hebben om van sommige
volledig de wet onder handen te nemen, omigevallen het juiste recht uitte leggen,
tp 7ipn waf 7ii al hpnaalf pn u/ptkp ernprip pn In elk vcval moet men weten dat he
te zien wat zij al bepaalt, en welke goede en
slechte kanten eraan zijn.
Vooreerst drie princiepen de huishuur
verlenging welke eigenaars kunnen hun
eigen huis betrekken, en het verhoog van
huurprijs; daarna komt het recht van onder
verhuurders, straffen voor de eigenaars
welke meer vragen en het recht van op-
eischingen door de gemeenteoverheiJ.
Laat ons die verschillende punten afzon
derlijk behandelen.
De Huishuurvorlenging.
Maar 't werd tijd voor Karei een ambacht
te kiezen. Zijn vader, die hertrouwd was, i
ging naar Rijssel wonen en opende er eeri
werkwinkel van meubelmaker-beeldhouwer.
Nu wilde hij Karei dien stiel doen ieeren.
Doch daarvan wilde deze niet weten. Tegen
In elk geval moet men weten dat het laten zijn vader in, trok hij in 1869 eenige gezellen
inwonen van een tweede gezin het verbreken I van den winkel mede en samen slaken ze dei
der overeenkomst voor gevolg kan hebben.
Art. I geeft recht aan eiken huurder, die
eene schriftelijke of mondelingsche overeen
komst van pacht heeft, dien pacht verlengd
te zien tot zelfden datum van 1925, mits hij
aan de voorwaarden der overeenkomst
voldoet.
Enkel kan hij moeten verhuizen ais zijn
eigenaar bewijst dat hij het noodig heeft
voor zich zeiven, en dan moet een opzeg
gedaan worden van zes maanden.
De wet is niet van toepassing op huizen
uitsluitend gebruikt voor handel of nijver
heid, ook niet op villa's of lustwoningen
maar wel op huizen van landbouwbedrijf
waarvan de pacht de 500 fr. niet overtrof,
en met den hoogsten 2 hectaren land bij het
huis.
In geval nu een werkman, bediende of
meestergast, bij zijn werkkontrakt ook een
woning voorziet, dan kan hij maar gedwon
gen worden dit te veriaten als hij zelf zijn
werkkontrakt of overeenkomst opzegt.
Wie kan zijn eigen huis betrekken
Bij art. 4 wordt bepaald wie er kan
gebruik maken van zijn eigen huis. Dit kan
gebeuren als de pacht geëindigd is, en mits
opzegging van zes maand, en zoo de eige
naar-verhuurder bewijst dat hij niet beschikt
over eene woning die voor zijne behoeften
volgens zijn stand en zijn staat voldoende is
Hij kan zijn eigen huis in elk geval niet
betrekken, indien het bewoond is door
oorlogsinvalieden van ten minsten 30
weduwen of moeders van burgers gestorven
voor het Vaderland geteisterden wier wo
ning nog niet vernieuwd is gezinshoofden
met minstens 4 kleine kinders ouderlingen
van 70 jaar, of ziekelijke oude menschen
burgerlijke slachtoffers van den oorlog met
30 invaliditeit.
Hij kan zijn eigen huis toch betrekken als
hij aan hooger genoemden een huis bezorgt
welke voor hun stand en staat voldoende is
of indien hij zelf tot een der bovengemelde
categorien behoort.
Dus oppassen voor het laten medewonen.
Strafbepalingen der eigenaars.
Indien iemand te veel moet betalen heeft
hij recht dit te veel terug te vragen. Zie
hierom juist den tekst van art. 35 der wet
De huurder heeft aanspraak op de terug
betaling der sommen, welke door hem we
derrechtelijk werden betaald vanaf het in
werking treden dezer wet, mits zijne aan
vraag werd ingediend uiterlijk drie maand
na het verstrijken van den termijn bepaald
voor de verlenging van bewoning.
De aanvraag geschiedt bij een in dubbel
opgemaakt verzoekschrift, bij den vrede
rechter ingediend.
De vrederechter, die kennis neemt van
het verzoekschrift, doet de tegenpartij
[oproepen bij bevel onderaan het dubbele
van het verzoekschrift waarbij de dag voor
de verschijning wordt bepaald. Een der
dubbele wordt door den greffier aan de
verwerende partij gezonden door een bij den
post aangeteek enden briefde greffier geeft
aan den eischer kennis van den datum
bepaald voor de verschijning.
Indien de huurders durven, zullen ze
hiermede wel de woekeraars wat kortvler
ken.
Opeischingen.
Een aantal artikelen beschrijven het recht
aan de Gemeentebesturen om leegstaande
huizen op te eischen. Dit is een wapen in
de hand om te maken dat er geen huizen
onbewoond blijven, door het geval dat de
eigenaar te veel vraagt voor pacht, 't Is
meer dan noodig om sommige menschen,
die nooit genoeg hebben, wat te dwingen.
zee over naar NoorJ-Ainerika. Bekommerd j
over wat hij noemde Karel's electrische j
geldverspillingen volgde de vader lateri
Het verhoog van huurprijs.
Als wij zeggen verhoog, dan beteekent
dit een verhoog bij den prijs van 1914. De
wet zegt eigentlijk beperking van den
huurprijs.
Art. 7 bepaalt dat de huurprijs niet hoo
ger mag beloopen dan 100% bij den prijs
van 1914, en zelfs voor 1923 mag het maar
75 zijn, voor al de huurprijzen welke op
1 Aug. 1914 de 1200 fr. niet overtroffen.
Ook de Gemeentebelasting betreffende
het vast goed, kan op den huurder gelegd
worden, alsmede den intrest der herstellin
gen welke niet meer mag verhoogen dan
15 op den prijs van 1914.
Elke bepaalde afwijking van die prijzen
is maar van kracht indien zij door overeen
komst en met kennis van den Vrederechter,
vast is bepaald, en als ze is opgemaakt ten
minsten drie jaar na het verloop dezer wet,
dus tot In 1928.
Indien er voor een oud huis geen gekende
prijs is van 1914, dan kan de prijs door den
rechter bepaald worden. De nieuwe huur
prijs mag maar gevraagd worden van af
den dag, waarop de overeenkomst vervalt
in 't jaar.
Recht der onderhuurders.
Verder zijn nog enkele bepalingen die
verbieden eene woning voor iets anders te
doen dienen die aantoonen wat te doen
staat als men verplicht is een huis te ver-
koopen en welke huizen gebouwd voor
1 Augustus 1914 vallen onder de wet, enz.
De wet bepaald ook dat in het oplossen
van de reeds aangebrachte en thans aan
hangige zaken de bepalingen dezer wet toe
gepast moeten worden.
De vonnissen tot uitzetting, gegeven voor
het in werkingtreden dezer wet en in strijd
met hare bepalingen, mogen niet ten uitvoer
gelegd worden behalve wat betreft de on
kosten.
Ziedaar zoo klaar en zoo beknopt moge
lijk de bijzonderheden der wet.
(Uit De Volksmacht
met heel het huisgezin en mocht er ginder
ver nog voor zijn dood den roem van zijn
kind beleven.
In Amerika trachtte hij wat geld te ver
dienen om zijne geliefkoosde electriciteits-
studie voort te zetten. Weldra had hij een
werkwinkel en begon dynamo's te bouwen
en electrisch licht voort te brengen. K< rt
daarop werd in Detroit gesticht'i'iie
Vande Poele electric Light Company», in
1882 werden in de tentoonsielling van Chi
cago buitengewoon gelukte photo's gemaakt
bij middel van Van de Poeie's electrisch
lichttoestei. Daar stond hij ook inet een
stelsel van electrische verlichting met ge
lijkstroom en den kleinen tweephasen wis
selstroommotor, welke men daar ook zien
kon, wordt beschouwd als de eerste machine
van dit soort. In 1883 teekende, bouwde en
verkocht hij de eerste 60 lampensterke
dynamo's.
Van dan af legde hij zich toe om de elec
trische kracht als drijfkracht te gebruiken en
hierin is het dat hij zijn wereldberoemdheid
heeft verworven.
In The Vande Poele System electric
Railways and transmission of power (Chi
cago 1887) staan de eerste trams afgebeeld
te beginnen van 1884 en de negentig Vande
Poele Patents.
Zoo bedacht hij en verwezenlijkte voor
het eerst het stelsel dat nog altijd voort
verre het meest in zwang blijft om den elec-
trischeri stroom over te brengen op de tram
wagens Het «Trolley stelsel. Die uitvin
ding stelde hem voor goed op het voorpian
in de electrische nijverheid de jongen uit
arm Vlaanderen werd wereldberoemd en als
de dood hem kwam treffen in 1895 mocht
men nog veel van zijne kennis verwachten,
zooveel te meer daar de machtigste electri
sche maatschappij van Amerika The ge
neral electric company zijn vernuft erkend
had. Ook de electrische tijdschriften stelden
zijn afsterven voor als een onmetelijk verlies
en brachten alle eene schitterende hulde aan
zijne nagedachtenis. Bij zijn dood liet hij in
weelde eene weduwe na met vijf kinderen
die vader's nijverheid voortzetten.
Zou een gedenkteeken, of ware het maar
een gedenkplaat op zijn geboortehuis, te
Lichtervelde niet heel wei passen
Alle atlrcsveranderingen, reklamatics yf
niet ontvangen nummers moeten in de pil
zcif (en ff IET bij ons) aangegeven worde I
voor dezen die ons biad rechtstreeks dol
de post ontvangen, ('t Is te zeggen zondi
timber).
uitgegeven voor de likwideering van de oor
logsschattingen door de Duitschers geheven. t
Verder nog zitten wij met voor 7 milliard ',n het Vlaamsche 'f'L Popenngbe
frank Duitsche marken aan 1.25 fr. overge- omliggende gemeenten kregen ook hun ded
nomen en waar wij alles op te verliezen eniwer^" ,rt^!e ho! Peri Pcr, P'fl
niets te winnen zullen hebben. j rondgedeeld. Zij waren in htt Franse!, o|
Het wordteen vreeselijk raadsel hoe BcJ ptekl en gingen int van zekere L.gue n I
gie dat al zal klaar spinnen. tiona e met nog eenen drieclerlangen tud
Aan iiel hoofd van dtz ati naie rnaundl
staat zekeren Rector Emnan. Zou uk ir.sjg
dan waarlijk nog Baas zijn van de Gen.'sclsl
Hoogeschool
En die Mijnhëefên vragen aan de Vlaanfl
schemenschen geld om hunne werking tegejj
de vervlaamschingderGentscheHoogeschooj
te steunen, ja, zoo ver durven ze mei dijl
sukkels van Vlamingen den zot hóuden.
Als ze sommige antwoorden, die z<
150
Het gestreepte deel op dit
dat door de Franschen
De bezetting van de Duitsche Roerstreek,
en vooral van de steden Essen en Bochum
door de Fransche en Belgische troepen is
Izonder groote voorvallen gebeurd.
Deze streek is voor Duitschland van zulk
■groot belang dat men ze mag noemen, het
hart van het industrieeie Duitschland.
Elke klopping van dat hart wordt geheel de
Duitsche nijverheid door gevoeld. Voor
Duitschland geldt het hier eene kwestie van
leven of dood.
Maar ook voor de andere landen kan de
bezetting der Roerstreek eene wending
nemen die men nu niet denken kan. De
kaartje is het nieuw gebied
en Belgen bezet wordt.
Als eenig verbindingsmiddel beeft men de
overzetboot, met al den tijdverlies en de
ongemakken die eraan vast zijn.
Dank aan eene stemming ter Kamer zal
daar binnen kort verandering in komen.
Er zijn 3 duizend Hectaren grondgebied
van Oost-Vlaanderen met 12 duizend inwo
ners ingelijfd bij de provincie en de stad
Antwerpen. Antwerpen zal zich nu op dat
grondgebied kunnen uitbreiden.
De Staat verbindt zich zoo spoedig moge
lijk eene brug te bouwen, die van 70 tot 80
miilioen zal kosten, tusschen Hoboken en
Kruibeke.
Verders zal een tunnel aangelegd worden
die, onder de Schelde loopend, de twee
oevers zal verbinden. Maar het kan nog
NLuw-Zeels- d's gift.
Dank aan de edelmoedigheid der landbou-
wersvèfeeiiiging van Nieuw-Zet-iami, zuilen
er in den loop der maand Januari 7000 pak
ken zaden van groenten en graangewassen
orden uitgedeeld, onder de behoeftige
eigenaars der verwoeste gewesten.
Tevens werden in Nieuw-Zeéland
geiten verzameld welke aan de landbouwer
der Zelfde streken zullen worden geschonken
Er ztilien ook sommen, uit Nieuw-Zeelan-1
komende, besteed worden aan de nitbrei
ding van het landbouwonderwijs.
Onze Beiaardkunst.
De stad Mechelen bezit (hans eene Bei
aardschool die staat onder het bestuur van
den hooggeprezen beiaardier M. Jef Denyn
Zij telt 17 leerlingen waarvan 12 geregeld
de lessen volgen. De Amerikanen bouwen er
veel verwachtingen op, daar in de Nieuwe
Wereld de eene beiaard na den anderen
wordt ingericht. Jammer genoeg dat al deze
klokken in Engeland besteld worden omdat
onze eigen klokkegieterijen niet over het
noodige en uitgebreide materiaal beschikken
Poperinghe bezat vroeger ook een schoone
beiaard. De klokken werden ons ontstolen
tijdens de Fransche Revolutie.
eenige jaren duren vooraleer die tunnel er
sprong in het onbekende is gegeven. Wie, op
Het recht der onderhuurders wordt vast
gezet in een aantal artikels, welke uitge
breide bespreking hebben uitgelokt, omdat
er zooveel verschillende gevallen zijn. Kort
gezegd een onderhuurder heeft in gewone
gevallen zooveel recht als een huurder, en
IIero<*m<le laniin^en.
Te Boston in Noord-Amerika heeft men
hem een standbeeld opgericht, maar wie in
Vlaanderen, zijn geboorteland, kent hem
Nog eenige menschen in Thourout en Lich
tervelde.
Karel-Joseph Vande Poele werd geboren
te Lichtervelde in 1846 in een huis der tegen
woordige Statiestraat. Hij was de zoon van
Pieter en Theresia Allegoet. Nog jong ver
loor bij zijne moeder. De knaap kende veel
gebrek in zijn eerste jaren. Te Lichtervelde
kreeg hij de eerste lessen van een der E. H.
onderpastoors. Toen zijn vader eene bedie
ning bekomen had bij den spoorweg Roese-
lare-Poperinghe, mocht de jongen enkelen
tijd leeren aan het college te Poperinghe
die jaren zouden over heel zijne levensbaan
beslissen I En inderdaad,daar hoorde hij het
eerst spreken over electriciteit en die lessen
boeiden hem. De kennis, daar opgedaan,
ontwikkelde hij verder door eigen studie en
zoeken Al het drinkgeld dat hij kon bijeen-
vergaren was om boeken te koopen, die
over electriciteit handelden. Juist op dat
oogenblik werd de telegraaflijn tusschen
Brugge en Poperinghe aangelegd. Van dat
werk was hij niet weg.
Naaml. Vennootschap
Filiaal van de
VOLKSBANK van LEUVEN
HOOFDKANTON KORTRIJK.
Bijkantoren Brugge, Cunrne, Desael^hem, Dlxmude,
tihiNtel, lelite^lieui, Intiem, lleencii, Mooralode,
l*op«riiiglie, lioeselare, Ituysselcde, Slatten,
Thielt, iVevelghem, Wynghene.
VLAMINGSTRAAT, 13.
YPER.
Pluym Sylvie
W* Seys Gadeyne
Burggraeve Camille
Dehollander Jules
Maliieu Léon
Dehollander Victorine
I Sinaeve Benjamin
Peperstraete Marie W' Mourisse
ZILLEBEKE.
Barthier Léopold
POPERINGHE.
Bossaert Honoré
Boerhave Gérard
Aferlevede Eugène
Degrendele Godderis
Deknudt Edouard
Lermitte Charles
Dereckx Louise en Henri
Deprez Edmond
Liebert Auguste
Lesage Gaston
Bcrtier Henri
Lefever René
Hauspie Jules
Becquart Irma
Christiaens W"
Kesteman Henri
W" Vancaeyseele Vandromme
PLOEGSTEERT.
WKinipe
Leterme Auguste
Bataille Seys
NEERWAESTEN.
Dekerle Lonis
WAESTEN.
I Denioen Isidore
Laperse Jean-Batiste
I Knockaert Camille
I Spenninck Louis
Six Henri Joseph
Leterme Désiré
I Lefebvre J ules
KEMMEL.
I Duthoot Jules
Grad Gérard
I Bossaert Arthur
Charles Rassalle Carton
erfgenamen Henri Speybrouck
W* Lefebvre Jules Plaetevoet
Lins Vercamer René
5.790
7.106
11.704
15.925
2.275
2.935
4.775
2.092,60
3.670
775
1.997
5.890
2.135
1.530
5.490
1.220
1.385
265
3.220
1.296
3.200
2.078
1.107
375
2.875
18.526
2.263
8.540
250
49.366
360
2.319
1.421
16.970
2.715
2.524
46.824
1.540
1.195
4.515
12.907,35]
1.955
J3.792,50j
7.836
geheel de wereld, kan daar de gevolgen van
overzien
Het nieuws der bezetting der Roerstreek
is door de bevolking onthaald geweest
zonder begeesting en ook zonder tegenzin.
Dat komt omdat het zoo moeilijk is in deze
kwestie eene eigen meening te vormen De
strekkingen der verschillige berichtgevers
verschillen toch zoozeer.
Het vraagstuk, voor hetwelk Belgie gesteld
is wordt door twee feiten beheerscht.
Ten eerste, de geldelijke toestand van
Belgie is erbarmelijk en ten tweede, Duitsch
land draagt daar de schuld van. Bijgevolg
is Duitschland verplicht door de schadever
goeding ons land uit dezen toestand te red
den. Er is slechts eene vraag die iedereen
vrij is te stellen. Die vraag is: Is de bezet
ting wel het goede middel om tot de schade
vergoeding te geraken?
Wat velen aarzelen doet over den uitslag
van de bezetting is, dat legers zoo kostelijk
zijn en dat zij den buit zouden kunnen
opsmullen.
Maar daar is nu niets meer aan te doen.
De stap is gezet en wij mogen de toekomst
in het zwart inzien of in het wit de gebeur
tenissen zullen hunnen gang volgen.
Als gebeurtenissen kunnen wij meedeelen
dat Duitschland, die eene som moest betalen
den 15 Januari, uitstel gekregen heeft tot 31
Januari.
Italië geeft als groote steun aan de Fran
schen en de Belgen ia het geheel tien inge
nieurs.
Amerika trekt zijne legers weg van den
Rijn.
Engeland wordt overstelpt met vraag om
kolen door Frankrijk en... door Duitschiand.
Duitschland verklaart nu niets meer te
betalen en niets meer te leveren omdat zij de
bezetting van de Roerstreek aanzien als
eene schennis van het verdrag van Versail
les. De graanhandelaars van Hamburg zijn
door hunne vereeniging uitgenoodigd geene
zaken meer te doen met Fransche of Belgi
sche huizen.
De toestand is gespanden in de Ruhr. Het
duitsch gouvernement zou van plan zijn al
de Fransche onderdanen weg te jagen. Ge
neraal Degoutte, die aan 't hoofd staat der
Verbondene legers heeft de bevolkingernstig
gewaarschuwd tegen alle poging om de
orde te verstoren. Tot op heden hebben
geen ernstige voorvallen plaats gehad.
Grooter Antwerpen.
AI wie Antwerpen bezoekt is getroffen
door de overgroote tegenstelling die de twee
oever3 van de Schelde bieden. Langs den
eenen kant heeft men een wereldhaven met
al den pracht, den rijkdom en de grootheid
van eene beroemde kunststad.
Laat men de blikken varen naar den over
kant, dan ziet men het armzalig Sint-Anneke
midden eene echte woestenij.
Eindelijk zal een diep kanaal de Schelde
verbinden met de vaart Gent-Terneuzen.
De belasting op de cinemavertooningen
heeftin één jaar 13 miilioen 731 duizend
445 frank opgebracht, op eene ontvangst
van 67 miilioen frank. De provincie West-
Vlaanderen komt met de som van 811952 fr.
op den zesden rang. De provincie Braband
beeft meer dan een derde van de geheele
opbrengst geleverd.
De Minister van Spoorwegen heeft den
Nederlandschen teekenaar Ramaeckers be
last een ontwerp te maken voor een nieuw
zegel van 20 centiemen dat ten voordeele der
invaiieden zou verkocht worden.
Zou het zijn om onze Belgische kunste
naars te steunen dat de voorkeur gegeven
wordt aan eenen vreemdeling Of is het
misschien omRamaeckers te beloonen om
dat hij zich zoo hatelijk in onzen taalstrijd
heeft gemengd met de teekeningen die hij
geleverd heeft in het anti-Vlaamsch boek
van Rudiger Ofwel voor bewezen diensten,
dit is voor de beleediging onzer Frontsol
daten aangedaan tijdens het proces DeBeu-
ckelaere Volksvertegenwoordiger Blavier
stelt den Minister daarover eenige vragen.
Wij zijn benieuwdhet antwoord te vernemen.
Er zijn in 1922 reeds 3160 personen die I
eene aanvraag ingediend hebben tot het
verkrijgen van de premie voor het bouwen
van een goedkoope woning. Onder dezen
waren er 502 werklieden en 315 bedienden.
De Koloniale Raad heeft bij eenparigheid
een gunstig advies uitgebracht over de ver
plaatsing van het beroepshof van Boma
naar Leopoldstad.
Daaruit blijkt dat nu voorgoed Leopold
stad de hoofdplaats zal worden van Kongo
in plaats van Boma.
Een standbeeld van koning Leopold II
zal opgericht worden te Brussel. Het zal
staan op het paleizenplein, aan de Parkzijde
met het gezicht naar het Koninklijk Paleis.
Het is de beeldhouwer Thomas Vincotte die
thans de laatste hand legt aan het stand
beeld.
De openbare schuld van Belgie is 38 mil
liard frank, dit is per kop 35 duizend frank.
In 1922 zijn in de Antwerpsche haven 784
Duitsche schepen binnengevaren. Hoe zal
het zijn in 1923
In vier maanden tijds'heeft Belgie van
Duitschland 370 miilioen voortbrengsels
gekocht en voor 230 miilioen er aan ver
kocht.
Op het einde dezer maand wordt te Zee-
brugge het Fransch oorlogsschip verwacht,
dat aan de Belgische marine verkocht werd.
Het zal dienen tot oefeningsvaartuig voor
onze zee-soldaten en het zal te Zeebrugge
geankerd blijven. Met dit doe! worden er
nu reeds baggerwerken uitgevoerd aan de
oostzijde van de vaart van Brugge naar
Zeebrugge.
in plaats van geld terugkregen, zu'kril
./verk-zen, dan zullen die verwaande voiksjj
misleiders met hun Farizcërsch argument l||
Wij zijn niet tegen een Viaamsche !looge||
school wel moeten inzien hoe hatelijk zijl
zich aanstellenen hoe de Vlamingen nog Rif
veel gezond verstand hebben om zich toffl
hun spelletje te ieenen. Gmbo. 1
V cill
Opvolger van S. VANBEN 8F.RGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
- V> OPER1 Y SS E. -
Woensdag 1.1. was het de feestdag van
den H. Antonius, die vooral aanroepen
wordt voor het genezen en afweren der
ziekten onder de zwijnen, en vooral van het
St-Antonius vuur. Het is wel zeker dat deze;
ziekte terecht gevreesd wordt, daar zij in
sommige tijden met buitengewone hevigheid
woedt, men noemt ze ook nog verkensziekte
of vlekziekte. Per honderd aangetaste
dieren, sterven er gewoonlijk 60 tot 90, als jj
er niet in tijds voor gezorgd wordt de ziekte
te bestrijden.
De gewone vorm der ziekte is de gevaar- f
lijkste (90 der aangetaste dieren sterven), j
en laat zich als volg) erkennen in 't begin
is het zwijn siaperig en heeft minder eetlust
en na 12-24 uren heerscht er hevige koorts
(40-4211). Terzelfdertijd komt het dier flauw
op de pooten en is als verlamd, het wei- ij
gert zijn eten, steekt den kop onder het
strooi en heeft min of meer hevige rillingen
die gepaard gaan met snelle ademhalingen
tusschenpoozige zuchten. In 't begin is het
mest hard, en wordt opgevolgd door dunne
slijmachtige afgang. De ziekte verloopt snel,
na 1-2 dagen sterft het dier. In de
meeste gevallen vertoont het dier ook nog
roode vlekken (vlekziekte, vuur) die 't meest
te voorschijn komen, daar waar de huid het j
dunst is op den buik, tusschen de billen,
aan de ooren,kop, enz., en ook over gansch :i
het lichaam. Die vlekken kunnen gesta- t;
dig vergrooten om zelfs samen te smel- 1
ten wanneer het aangetaste dier zoo
vier dagen volhoudt mag men nog op gene- is
zing rekenen, zonder dat deze nogthans jj
volledig wordt. Oogenschijniijke genezen j
dieren blijven kwijnen, om eindelijk toch te
bezwijken.De roode vlekken bulten hier niet
uit, op het lichaam, in tegenstelling met een !i
andere min gevaarlijke vorm, die meest jj
Banque pour favoriser les transactions Internationales
Dank tot bevordering van Internationale handelszaken.
Naaml. Venn.
Maatsch. Zetel GENT.
Een paar cijfers zullen klaar aanduiden
hoe Belgie noodzakelijk in groote schulden
zal blijven zitten, zelfs als de uitbetaling der
oorlogsschuld door Duitschland ten bestel
afloopt.
Belgie krijgt van Duitschland in zake bons
3 milliard 420 miüioen voor de bons reeks
en 1 milliard 600 miilioen voor de bonsl
reeks II. Maar de bons reeks li heeft Belgie J
nog niet in zijn bezit.
Veronderstellen wij dat alles betaald]
wordt, dat maakt voor ons 5 milliard Bel
gische franken. Anderzijds kregen wij we
gens ons voorkeurrecht ongeveer 4 milliard
en half.
In alles dus, zou Duitschiand ons 10 mil-1
lard storten als oorlogsschuld.
Weet gij wat zulks vertegenwoordigt
Voor de oorlogspensioenen en de ver-|
woeste gewesten moet Belgie 12 milliard
vinden. Daar bollen wij met onze 10 milliard
reeds te kort.
Maar er zijn nog door Belgie 3 milliard
Algemeene Bestuurder voor West-V laander en FORREST L.
AGENTSCHAPPEN
JÏS Yfilia;, Groote Markt, 28, tel. 89 éi 90,
VEIRYÊ, Ooststraat, 64, tel. 76.
DIXIICDE, Kiekenstraat, tel, 44.
ÏHOESKROEY, Toerkoenjestraai, 109, tel. 179.
Wytschaete en omliggende, Agent Heer FOURN1ER, Burgemeester.
Beveren HeerTAHON.Gemeentesekretaris.
Noordschoote Heer M. BAILLEUL,
Ledeghem HeerG. DELANNQO,
Elverdinghe Heer R. MOYAERT,
BIJKANTOREN
Nieuwpoort, Loo, Proven, Rou&hrugge, Watou, Leysele, Couckelaere,
Ichteghem, Stavele, Alveringhem, Lichtervelde, Cortemark, Merckem.
Mengelwerk van «De Poperinghenaar» 31
ROMAN
De reis met den spoortrein baarde haar
groote verwondering zij kwam zich zelve
als een uit den dood herrezene voor. Zi,
had die haar van vroeger zoo goed bekende
plaatsen in langen tijd niet gezien zij ont
moette lieden die haar weleer met de meeste
vriendelijkheid gegroet hadden en haar nu
niet meer kenden. Hoe smartelijk dit haar
ook viel, was 't toch ook een troost voor
haarzij behoefde niet te vreezen herkend
te worden
Toen zij uit den wagon stapte, gevoelde
zij nog eenige onrusteen oogenblik aarzel
de zij, maar zij vatte weder moed en ging te
voet den weg op naar 't ouderlijk huis.
't Kwam haar voor alsof 't nog geen dag
geleden was sinds zij het laatst dien weg
bewandeld of bereden had. Nu bewandelde
zij hem als een voor dit leven gestorvene.
Elke plaats die zij voorbijkwam, riep haar
een herinnering voor den geest.
Verscheidene personen, die niet de minste
acht op haar sloegen, had zij als oude be
kenden met een vriendelijk lachje willen be
groeten. Niemand van die allen herkende
haar. Kinderen die zij voorheen had liefge
had en menig geschenk van haar ontvangen
hadden, weken schuw voor haar terug bij
het zien van haar donkerkleurig gelaat.
Eindelijk kwam zij in de schoone, half
landelijke omgeving van het ouderlijk huis
met den smaakvollen tuin en de schaduw
rijken lanen. Zij ging onder de statige
berkeboomen op een rustbank zitten en be
gon bitter te weenen. Hier had zij zoo
menigmaal gezeten in de dagen harer jeugd,
toen zij door haar ouders als vergood werd
en door weelde en rijkdom was omringd.
was nu zelfs een gevaar voor haar. omdat
het haar trekken hard en grof deed schijnen,
[en men haar kwade bedoelingen zou kunnen J
toeschrijven. Indien de oude portier haar inl
haar eenvoudige kleeding, met haar schuwl
reeds geruimen tijd op dezelfde plaats. Zij
herinnerde zich dat Hedwig vroeger gewoon
was in den tuin en het park een eenzame
wandeling te doen. Zij wilde dus hier wach
ten tot dat zij haar vriendin zag komen en
haar dan tegemoet gaan. Een voorafgaande I verlaten, en toch beefde zij terug voor het
schriftelijke mededeeling dat zij haar wilde denkbeeld, in volslagen duisternis op dezelf-
spreken, zou Hedwig wellicht genoopt heb- de plaats te blijven toeven,
ben anderen daarvan kennis te geven, en Eensklaps rees bij haar de gedachte op,
niemand anders mocht immers van haar dat Hedwig misschien met of zonder haar
stap iets weten. ouders op reis was, en zij dus onverrichter
Als in een droom bleef zij wachten totdat zake naar Windischkrona zou moeten terug-
de avond viel. Uit de verte vernam zij hetjkeeren.
gedachten, om er op te letten, althans Leon-
tine moest nogmaals roepen voordat haar
vriendin verwonderd bleef staan en om zich
heen zag. De klank dier stem kwam haar
zoo bekend voor, dat zij er van verschrikte
't was alsof de stem van een geest haar oor
trof.
Zij wilde verder gaan, waarschijnlijk in
de meening dat het een spel harer verbeel
ding was geweest, toen Leontine haar in den
weg trad en haar naam ten derde male her-
nog niet zien. Leontine tuurde met alle! haalde. Hedwig staarde haar ten hoogste
inspanning door de struiken en lette op elk verwonderd aan
geluid, in de hoop de verwachte te zien ver- Vrouw Werner vroeg zij. Wat komt
schijnen. Voordat het geheel donker was 'gjj hier doen
geworden, durfde zij haar schuilplaats niet Hedwig I riep Leontine weder en de
aangesprokene ontstelde hevig.
t Was haar alsof zij langen tijd waanzinnig gelaat en in eene zoo verdachte houding
was geweest en nu haar verstand had terug- bespeurde, zou hij haar zeker aangrijpen en
gekregen. Haar dwaze liefde had haar geluk niet weer loslaten voordat zij voldoende
verwoest en haar tot een loontrekkende verklaring van haar vreemd gedrag had
dienares gemaakt. gegeven.
In smartelijk gepeins verzonken zat zij De zon ging onder, en Hedwig liet zich
geluid van het leven en de bedrijvigheid in
het ouderlijk huis, en vaak schrikte zij op,
uit vrees herkend te worden vóórdat zij
haar doel had bereikt.
't Sloeg zes uur, toen zeven nu had zij
reeds vier uur in ongeduld en spanning
doorgebracht, en Hedwig kwam nog
altijd niet. Zij ging naar een plaats in den
tuin, die, zooals zij wist, Hedwigs lievelings
plekje was geweest, en verborg zich in de
nabijheid, in het struikgewas. Hoe vernede
rend kwam het haar voor, dat zij tot zulke
middelen haar toevlucht moest nemen, om
niet door een der dienstboden opgemerkt te
worden. Haar donker uitzicht, dat haar
eenigszins op een Zigeunerin deed gelijken,
Doch wat was dat Hoorde zij daar geen
schreden naderen Ja, dat was de lang ver
wachte. Zich oprichtend en naast een hoogen
olmboom plaatsend, zag Leontine haar
vriendin naderen. Zij herkende haar bij den
eersten blik, ofschoon het struikgewas en de
nederhangende takken Hedwig gedeeltelijk
aan haar gezicht onttrokken. Haar hart
klopte hevig, zij beefde over al haar leden,
't Was een hoogst gewichtig oogenblik in
haar leven.
Hedwig liep snel den tuin door. Leontine
riep haar bij den naam, toen zij nog ongeveer
twintig schreden van haar verwijderd was.
Misschien was de klank harer bevende stem
niet luid genoeg, of was Hedwig te diep in
Mijn God wie zijt gij sprak zij. Gij
komt in de gestalte van een mij van Win
dischkrona bekend persoon en roept me met
een stem, die me aan die van een vroegere
vriendin herinnert. Wie zijt ge
Leontine gaf geen antwoord, zij bedekte
haar gelaat metde handen en brak in een luid
weenen en snikken uit.
Hedwig werd hevig aangedaan.
Ik ik weet niet wat ik er van denken
moet, stamelde zij. Ge zijt immers juffrouw
Werner, de naaister, en mij van voeger zoo
goed bekend.
Zij trok de weenende, de handen van 't ge
laat weg en zag haar lang en uitvorschend
aan.
Wat is dat riep zij met de uitdrukking
van een aan ontzetting grenzende verbazing.
Ook in uw trekken ligt iets dat mij van vroe
ger bekend en toch op dit oogenblik
vreemd is. Om« Gods wil, zeg me, wie
zijt gij
Leontine liet het hoofd op de borst
zakken.
Hedwig, herkent ge mij niet, vroeg zij
bevend en beschroomd.
Groote God stamelde Hedwig, eigen
lijk meer alsof zij tot zich zelve sprak. Wist
ik niet dat zij dood is, en ware haar gelaat
niet zoo bruin, dan zou ik gelooven dat het
Leontine Seewaid was.
Ja, ik ben Leontine Seewaid. bevestig
de de ongelukkige vrouw.
Hevig versctirikt liet Hedwig de handen
los, die zij nog in de hare had.
Ge zijt het niet, riep zij. Ge wilt mij
bedriegen, ge wilt een schandelijk spel met
mij drijven. Leontine ligt op den bodem
der zee.
Gave de Hemel, dat het zoo ware! riep
Leontine met tranen in de oogen.
Angstig vorschend beschouwde Hedwig
opnieuw het gelaat der naaister.
Gij zoudt Leontine zijn I sprak zij. Gij
zoudt uit den dood herrezen zijn Zou dat
mogelijk wezen Is het werkelijkheid,
of ben ik waanzinnig? Neen, het kan niet
zijn
Twijfelt ge dan nog, Hedwig? Is er
dan niets waaraan ge mij kunt herkennen
Hebt ge geen enkel woord van troost voor
uwe ongelukkige vriendin
Ga van hier, verwijder uriep Hedwig
met een afwerend gebaar. Ge zijt een be
driegster, die Leontines stem en manieren
nabootst. Wat zou mijn dierbare Leontine
bewegen, mij in zulk een vermomming te
naderen Welke reden zou zij daartoe
hebben
En toch ben ik het, antwoordde Leon
tine den haar zoo misvormenden hoed af
zettend. Herkent gij mij nu, Hedwig Ik ben
uw ongelukkige, door haar eigen dwaasheid
rampzalig geworden nicht Leontine.
Hedwigs gelaat nam een strenge, bijna
harde uitdrukking aan.
Ge wilt mij wat wijs maken, sprak zij
op scherpen toon. Want waarom zou Leon
tine zich zoo vermomd hebben? Waarom
zou zij zich op deze wijze aan mij ver-
toonen Waarom zou zij ons over haar zoo^
lang hebben laten treuren en rouwen, totdat
haars vaders haar is vergrijsd en haar moe
der van droefheid bijna gestorven is Waa
rom die snoode, afschuwelijke vermomming
tegenover uw echtgenoot, tegenover uw
kind Ik begrijp het niet. Verklaar mij dat
alles, indien ge werkelijk geen krankzinni
ge of geen laaghartige bedriegster zijt.
ik zal het u zeggen,Hedwig,antwoord
de Leontine sidderend. Maar wees niet zoo
hard tegen mij ik heb zooveel geleden.
Ik ben niet hard en wil u niet krenken,
maar verlang dat ge mij opheldering geeft.
Ik kan u niet aanzien zonder diep veront
waardigd te zijn. Ja, 't zou nog een ander
geval zijn, indien ge u thans voor het eerst
zoo aan inij vertoondet. Doch ge hebt het
over u kunnen verkrijgen, mij, uw gade, uw
kind te zien en met ons te spieken, terwijl
ge u met eene onbegrijpelijke slimheid en
volharding voor ons vermomdet. Verklaar
mij dat, of moet ik aan de waarheid van
uw beweren twijfelen.
ik zal u alles zeggen, lieve Hedwig
maar wees vriendelijk tegen mij Ach, ik
ben bovendien ongelukkig genoeg Ga hier
eenige oogenbiikken zitten en hoor mij aan.
Leontine begon haar verhaal en verheelde
niets. Zij sprak van haar dwaze, doch haar
gelukkig makende inbeelding, dat Bertram
haar beminde van haar ha rts'jochtelijke
li ïfde c/oor hem van haar onbedwingbaar
verlangen, in de dood hem toe te behooren
hoe zij ,aich iater ongelukkiger begon te
gevoelen en eindelijk ontdekt had dat haar
echtgenoot Hed.wig beminde en pogingen in
het werk stelde..pm gerechtelijk van haar te
scheiden.
Wist ge dat atle» vroeg Hedwig ver
baasd. O, Leontine, waarom hebt ge niet
dadelijk uw hart aan mij geopenbaard
Hoeveel droefheid zoudt ge u zelve en ons
allen daardoor bespaard hebben .ik heb er
niet het minste vermoeden van gehad dat
ge ons geheim kendet.
J)k kende het, en die kennis verstoorde
mijn ingebeeld geluk, ging Leontine voort.
Ik verlangde toen niets vuriger dan te ster
ven, opdat Bertram weder vrij zou zijn en u
zou kunnen huwen. En indien ik een zelf
moord niet als zware zonde zou hebben
beschouwd zsu ik mij het leven hebben
benomen.
Maar uw echtgenoot beminde u en was
u getrouw, zei Hedwig op verwijtenden
toon.
't Is waar, hij was zeer goed voor mij,
maar u beminde hij, hernam Leontine ik
stond dus u beider geluk in den weg. O, ge
kunt niet begrijpen wat ik geleden heb,
hoeveel droefheid mijn dwaling me heeft
gebaard en hoe ik door ijverzucht werd
gefolterd. Indien ge dat kondt beseffen,
zoudt ge u voorwaar niet verwonderen over
hetgeen ik gedaan heb.
Misschien hebt ge gelijk, zei Hedwig.
Vervolg).