15 Centiemen.
HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN BLAD
Nieuwsblad voorPoperinghe en Omstreken.
Wraak en Liefde
Stichifno va een öliiMeaiieii
Apotheek Frans Van de Plas
suifiensparenieesien in 1923.
Zondag 17ft Juni 1923.
20 Jaar. 'N* 24.
Een Land dat uitsterft.
Van groote Denkers.
Oorlogsschade.
P o lit lek O ver zich t.
Uitslagen van Aanbestedingen,
In ?t Buitenland;
Eene groote onderscheiding.
TRANSINTER
^4
Alle Bankverrichtingen aan de beste voorwaarden
Geldbelegging op zicht, op kort en Sang termijn
Vreemde munten aan de voordeeligste koersen,
Leest en verspreidt de Poperingaeaaar.
AboaBemeatprijs
per Jaar
In Stad fir. 6.50
In Belgie g» 8.00
Buitenland 13.00
Uitgever
SaBsesV ana es ie
Drukkerij,
Papierhandel,
15, Gasthuisstraat,
P0PER1N3HE
Telefoon nr 9.
Postoheckrskening
nr f5570.
PIÜJK
BERICHTE!;
ÏERK00PIÜCEI,
Eene inlassching
o.6o et» per regel,
2 inl o.5o cta
3 inl. o.ij5 ctn
VOMISSEI,
i 5o fr. per regel.
BGUWBERiCHTES,
5 fr. voor 10 reg.
Herhaalde Annoncen
prijzen op aanrraig.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
vrijdag ingezonden
worden. Kleine
berichten teqen
den Vrijdag noen.
Generaal Maitrot gaat voort in L'Echo de
Paris, zijne landgenooten voor oogen te leg
gen, dat Frankrijk naar den afgrond bolt,
omdat kinderen uit den huiskring gehouden
worden.
In een vroeger artikel hebben wij de oïfici-
eele cijfers aangehaald, door hem nopens de
kinderbeperking in Frankrijk bekendge
maakt. Hier laten wij eene reeks cijfers vol
gen die aanduiden dat Frankrijk uitsterft
Men moet weten dat de bevolking van een
land stijgt, wanneer er vier kinderen per
gezin zijn dit is het minimum twee moe
ten vader en moeder vervangen een voor
de kinderlooze huwelijken en deze die niet
huwen en slechts met het vierde kind klimt
het geboortecijfer.
Hoe is het hiermede in Frankrijk gesteld
87 departementen telden in 1911 meer
overlijdens dan geboorten Twee departe
menten hadden evenveel sterfgevallen als
geboorten in 9 departementen waren enkele
geboorten meer (100 geboorten tegen 91 tot
99 overlijdens) slechts 10 departementen
konden op een merkelijk hoog geboorten-
aantal wijzen.
Alleen deze 10 departementen hebben
tegenover hun land hun plicht gekweten,
door den Franschen bodem, met Fransche
menschen te bevolken. Onder de overige
departementen dient bijzonder aangestipt
het departement Lot, dat in 't jaar 1911,
162 overlijdens gaf tegen 100 GEBOOR
TEN
Van de 12 millioen gezinnen waren er
1 miilioen 700.000 die geene kinderen had
den 3 millioen met één 2 millioen 500.000
met twee 1 millioen 500.000 met drie en
slechts 3 millioen 300.000 met vier en meer.
Geen enkel land ter wereld geeft bewijs
van zulk verval. Een Fransche schrijver,
Charles Gide, die dit vraagstuk behandelt,
spreekt van Normandie, een der schoonste
en rijkste streken van zijn land. Normandië's
inwoners-aantal zakte op 50 jaren tijds, van
1850 tot 1900, met 3C0 duizend. Met een
duizelingwekkende snelheid daalt nog steeds
dit aantal, zoodat iedere 20 jaar, Normandië
een aantal inwoners verliest, dat gelijk staat
met het getal zielen van een gansch departe
ment.
Alleen een krachtdadig doorgedreven
heropleven kan Normandië redden, zoo niet
bestaan er binnen eene eeuw in deze streek
geene Franschen meer.
Duitschland of Italië kunnen niet op
kunstmatige wijze worden verbreed om de
steeds grooter wordende bevolking te bevat
ten. Wanneer eene immer talrijker wordende
natie nevens eene andere ligt waar vele
plaatsen ledig zijn, onstaat er een windtocht,
waardoor dan van den overvloed van het
eene land naar het andere overwaait. Dit
kan men eene overrompeling noemen, tij
dens welke het burgerlijke wetboek tijdelijk
wordt opzijgelegd.»
Vóór den oorlog konden wij reeds het
uitwerksel van zulk een windtocht vaststel
len talrijk waren de Duitschers, onder de
leiding van grootnijveraars van over de
Rijn, zich in Normandië komen vestigen.
Bijzonderlijk rond Caen nestelden zij en
trachten de ijzermijnen te hunnen profijte uit
te baten.
De verplettering der Duitschers heeft ons
ook van deze ongewenschten verlost maar
steeds nog blijft de achteruitgang bestaan.
Wie kan er voorzeggen dat de Engelschen,
bedaard en vredelievend, niet zullen doen
wat de Duitschers niet meer kunnen verrich
ten
Wat zal het stervende Frankrijk er tegen
in kunnen brengen, wanneer vreemden, door
de zachtheid van het klimaat van Norman
dië, door den rijkdom en de vruchtbaarheid
van den grond aangetrokken, daar komen
wonen en arbeiden
En in vele andere provinciën is het al niet
veel beter gesteld Wijd gapen ledige plaat
sen inChampagne en Bourgogne, in Franche-
Comté en Provence, en des te grooter is het
gevaar van overrompeling voor deze provin
ciën, daar zij aan hunne grenzen Duitsch
land en Italië hebben, en dat in deze grens
landen het geboorteaantal stijgende is
De laatste volksoptelling had plaats op
6 Maart 1921.
De volkstelling van 1911 gaf voor de 87
departementen 39.600.992 deze van 1921
gaf 37.500.000, 't zij een verschil van
2.100.992. Wij kunnen dit verschil eenigs-
zins uitleggen, wanneer wij de groote ver
liezen beschouwen van tijdens den oorlog
bovendien moet men het bezettingsleger
aan de Rijr, en in Syrië niet vergeten. Deze
laatste dienen afgeteld bij onze rekening
wij schatten ze op 200.000 en tellen dus
1.400.000 gesneuvelden, 200.000 in de be
zettingsstreken, dit maakt 1.600.000 Fran
schen die men aftellen moet van het verschil
tusschen de volkstelling van 1911 en 1921,
't is te zeggen, van 2.100.992.
Er blijft dus een verschil van 500.992.
Als men nu aanneemt dat 1.400.000 doo-
den het leven hadden kunnen schenken aan
Mengelwerk van «De Poperinqhenaar» 16
ROMAN
door C. VËRVMCHE.
De herberg bevond zich nog nagenoeg in
denzelfden toestand, doch de zandweg was
in eenen schoonen steenweg herschapen,
terwijl het houten brugsken piaats gemaakt
had voor een stevig metselwerk met ardui
nen boorden.
De zoogezegde Richardson werd nog
ernstiger, en scheen meer en meer in zijne
droefgeestige gedachten verdiept.
Dora bemerkte zulks met bezorgdheid en
kommer.
Intusschen was de avond gevallen en onze
twee bekenden gingen terug naar de voor
naamste afspanning der plaats, waar de
koetsier op hen wachtte.
De inlichtingen, welke de Corsikaan,
onder het nuttigen van een sober maal nam,
voldeden hem heel weinig
Het verleden was om zoo te zeggen ver
geten
En door zijne vragen kon hij slechts
duistere herinneringen opwekken, en verwar
de antwoorden uitlokken.
Welke veranderingen brengt eene tijd
ruimte van meer dan dertig jaren niet
mede, op onze wisselvallige levensbaan
Laat in den avond kwamen Juan en zijne
dochter in hun hotel aan, en gingen zoo
gauw mogelijk ter ruste.
Drie dagen later betrokken zij het kasteel
dat zeer kostelijk gemeubeld was.
PÖPEWXGHENAM
Het karakter bestaat hierin dat al uwe werken,
in alles en altijd met uwe overtuiging overeenko
men en dat uwe overtuiging waarheid zij, d.w.z.
overeenstemmig met Gods gedacht
Karakter hebben is weten wat men wil, en
willen wat men weet, en bloeden om te willen,
om te kunnen, om te durven willenideaalhel-
derheid, wilsvierkantigheid, marterlaarstijdens-
vaaruigheid omdat men ook weet wat men is en
wat men kan, en wat God is en wat God kan
dus zonder hoovaardig vertrouwen op eigene
krachten, zonder koppigheid, vermetelheid, hard
vochtigheid.
Karakter hebben dat is enkel buigen voor de
waarheid en het geweten, bruid der waarheid.
P. Callewaert.
rwrsw*-* hm,
500.992 kinderen in de periode van 1914 tot
1921, datt zou de bevolking van Frankrijk
niet vermeerderd zijn, noch verminderd.
Deze veronderstelling valt weg, zoodra men
de werkelijkheid inziet. Wanneer men aan
de verdwenenen en dooden de eigenschap
toekent dat zij in zeven jaren tijds 250.000
kinderen zouden voortgebracht hebben; het
geen een geboorteaantal beteekent dat met
dit der Duitschers gelijk staat, het maximum
dus, dan nog zou er nu een tekort zijn.
Frankrijk heeft door nieuw leven den
dood niet overwonnen, en toch was het aan
tal huwelijken na den oorlog opvallend
groot 500.000 in 1919 en 626.000 in 1920.
Het Journal Officiel, maakt eene zeer
opmerkenswaardige vergelijkenis Tijdens
den eersten semester 1921 was het overschot
der geboorten 72.000 in Frankrijk in
Duitschland, daarentegen, was het overschot
van den eersten trimester, dus tijdens een
tijdverloop van de helft minder, 180.000
Duitschland telt nu zooveel kinderen als
Frankrijk, Groot-Brittanje en Italië te zamen.
Hoelang nu zal Frankrijk dezen toestand
uithouden Dra zal Italië het verblinde
Frankrijk over het hoofd springen Italië
telt 37 millioen inwoners en groeit ieder
jaar met 450.000 zielen aan.
Luistert wat hierover Charles Gide
schrijft
Vóór vijftig jaren telde Italië 25 millioen
inwoners Frankrijk stond tegenover Italië
als eene groote dame die aan kleine meisjes
de hand reikt, met een zeer beschermend
gebaar. Morgen of overmorgen zal Frankrijk,
die eertijds groote dame, op hare teenen
moeten staan om Italië de hand te kunnen
geven. Hubertus.
Hei Hoogeschoofvraagstuk.
De Studie-kornmissie ter Vervlaamsching
der Gentsche Hoogeschool heeft in vergade
ring van Zaterdag 9 Juni 11. besloten aan het
Algemeen VlaamscheHoogstudentenverbond
het verzoek te richten een zelfstandig Ak-
tie-komiteit ter vervlaamsching samen te
stellen.
Het Algemeen Vlaamsch Hoogstudenten-
verbond heeft aanstonds dit verzoek aan
vaard, voornamelijk nu de strijd om de
Hoogeschool zulke jammerlijke wending
heeft genomen.
Door het Aktie-komiteitwerd reeds
Zondag volgend manifest aan al de Vlamin
gen gericht
Het Aktie komiteit ter Vervlaamsching
van de Hoogeschool Gent, op uitnoodiging
van de Studie-Kommissie ter Vervlaamsching
van de Hoogeschool Gent zelfstandig in
gericht.
Bevestigt het onwrikbare standpunt van
de Hoogeschool-Kommissie en van alle ware
Vlamingen Gent volledig en algeheel ver-
vlaamscht in onderwijs en bestuur, zonder
welkdanige verdubbeling ook
De Walen ontkennen aan ons, Vlamingen,
het recht ons te bemoeien met hun Waalsche
zaken wij, Vlamingen, eisctien hetzelfde
recht op wat Vlaamsche zaken betreft.
Vlamingen van alle rang en stand en van
alle denkwijze, op voor het eenheidstront
Ter Vervlaamsching van Gent
Zondag 10 Juni 1923.
De Voorzitters van het Aktie-komiteitJ.
Vermeulen (Gent) G. Iserbyt (Leuv.)
Voorzitter en Ondervoorzitter van het
Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond.
Zeer dringend wordt verzocht, voor toe
treding en steun zoo persoonlijk als vanwege
maatschappijen, zich te meiden bij het Sekre-
tariaat van het Aktie-komiteit Prins
straat, 16, Gent.
We kunnen alvast mededeelen dat volgen
de gezaghebbende Vlamingen tot hetAktie-
komiteit zijn toegetreden
De heeren Prof. Dr Frans DaelsProf.
Scharpé Prof. Van de WeyerDr J. Goos-
senaerts; Adv. Edm. Van dierenR. Naveau;
Dr Ch. Berten Pil.
Erram.'sarevi.-ray.1-voiri!W»vr£CTr«jm«i«>;rifron;.n.7Tigvnr
In de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op lm Au-
gasti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisterden
KEMMEL.
Vandenberghe René 30.577,50
WESTOUTRE.
Vandenberghe René 22.275,00
Rassalie Edouatd 3.725,25
Verbaere Jules 2.000,00
LOCRE.
Vlaemynck Emile 33.340,00
DRANOUTER.
We Adolf Deberdt-Hoorelbeke 35.209,16
De zachtte Dora was er bijzonderlijk in
haar schik.
De kamermeid, die haar tot gezelschaps
juffer verstrekte, had in korten tijd haar
vertrouwen gewonnen, 't Was ook eene
noodzakelijkheid voor de rijke, eenige doch
ter, in die vreemde stad iemand te hebben,
met wien zij spreken kon zooveel te meer
daar haar vader tamelijk afgetrokken was,
sedert zijn verblijf in Antwerpen, en veel
bezigheid scheen te hebben.
Hij was bijna onophoudend in onderhan
deling met Pedro. Om zijtie dochter moed te
geven, zegde hij, dat alles beter ging gaan,
als hij eenige kennissen zou gevonden heb
ben, welke hij kon gaan bezoeken of uitnoo-
digen.
Bij een bezoek aan zijnen eigenaar, eenen
der rijkste bewoners van Antwerpen, maakte
hij deze zijne ontwerpen voor de toekomst
bekend.
Ik zou willen, zegde hij tot hem, eeni
ge kapitalen plaatsen in goed gekende
huizen, en daarbij wat speculeeren in de
koffie. Ik ben aan een arbeidzaam en vervuld
leven gewoon, en het rustig bestaan van
eenen werkeloozen rentenier, zou mij niet
kunnen voldoen.
Dan heb ik juist uwe zaak bij de hand,
antwoordde vergenoegd Vanderwerf, zoo
heette de eigenaarmijn broeder de bankier,
is aan het hoofd eener firma, die als de
stevigste van de stad bekend staat. Gij moet
u maar met hem in onderhandelingen stel
len, en ik durf u verzekeren, dat gij het
grootste vertrouwen in hem moogt hebben.
Dank u, mijnheer. Ik zal hem nog
heden gaan spreken. Gij hebt maar zijn
adres op te geven.
Onnoodig, ik verwacht hem alle oogen-
Zonderlinge Politiek,
De politieke doening van ons landsbestuur
wordt van dag tot dag van langsom zonder
linger. Er doen zich feiten voor die aan veler
oog ontsnappen en die nochtans van hei
allergrootste belang zijn voor ons land.
De Belgische politiek voor het binnenland
wordt beheerscht door de herstelling der
verwoesting door den oorlog voortgebracht
en ook door de vlaamsche- en de militaire
kwestiën. Het zijn vooral deze twee laatste
die thans aan het order van den dag zijn.
De buitenlandsche politiek draagt meest
op vergoeding die van Duitschland moet
gekregen worden.
Een woord over de binnenlandsche poli
tiek.
De Vlaamsche kwestie.
Wij twijfelen eraan of ooit in ons land
eene kwestie meer de geesten in roering
gebracht heeft dan de Vlaamsche kwestie.
Het is sedert jaren en jaren dat de Vla
mingen moeten scharlelen om een klein
stukje recht te verkrijgen. Telkens eene
schijnvoldoening toegestaan is wordt uit
alles munt geslagen om het gegevene zijn
uitwerksel te doen missen.
Er wordt moedwillig verwarring gescha
pen. Het gaat er in den Vlaamschen strijd
niet alleen om de Vlaamsche taal. Wel neenl
De Vlaamsche strijd is eerst en. vooral een
strijd om het stukje brood, een economische
strijd. Het is een strijd om hoogere bescha
ving, een cultuurstrijd. Het is een strijd om
ons christen geloof, het is een Christen-
Vlaamschen strijd.
Het is een strijd om Recht. En er is maar
één recht op de wereld. En nochtans in ons
land gaat voorrecht boven recht.
En om op de politiek terug te komen. Wij
zien dagelijks hoe in ons Belgie alles wat
van ons landsbestuur uitgaat medehelpt om
het verkrijgen van dat heilige Recht voorde
Vlamingen onmogelijk te maken.
Wij vormen het grootste deel der natie.
Kan men ééne officieele bediening opnoemen
waar wij, als Vlaming, op eenen zelfden
voet staan naast onze Waalsche broeders
Niet éëne. De wetten die gemaakt zijn otn de
Vlamingen in hun land te beschermen, iets
wat onzin is, die worden overtreden dat het
eene schande is.
Is geheel den Hoogeschoolstrijd, op zijn
minst genomen niet den zot houden met de
Viamingen, met U, met iedereen van ons?
De Senaat heeft daar nu nogeens iets
aaneengeflikt dat eene Hoogeschoolwet ge
noemd wordt. Welnu, die wet geeft geene
voldoening aan de Vlamingen. Het is de
officieele verminking van een recht op
leven, een recht dat tijdens de bespreking
herhaaldelijk herkend werd, een recht dat
niemand kan loochenen.
De Militaire kwestie.
Samen met de Vlaamsche Hoogeschool
wet wordt in ons Parlement een geheel
nieuw legerstatuut opgemaakt.
En hoe gaat het in deze zaak
In de Kamer is er eene groote meerderheid
tegen het verzwaren der krijgslasten en wat
zien wij
Iedereen soldaat, van de broekventjes tot
de oude peetjes, al onder militairen dwang.
Zes maanden dienst Bijlange niet. Nu
spreekt men van 14 maanden om met groote
toegevendheid te komen op 12 maanden.
Dat is het dubbel.
Gewestelijke indeeling of Vlaamsche en
Waalsche Regimenten
Wel, wel, dan zouden de jongens zich te
huis gevoelen in de kazerne en ze zouden er
wel willen blijven.
Al de overheden zullen toch ten minste de
twee talen moeten kennen.Wat denkt U dan?
De officieren wel, maar de mindere in graad
niet. En toch zijn die gedurig in betrekking
met de jongens. Nu zijn er nog 200 officieren
die geen Vlaamsch kennen.
Het is een jaar dat men de Hoogeschool
wet onder handen heeft en men is nog
nergens.
In enkele maanden zal de militaire kwestie
opgelost worden,
De wet is nog maar half gestemd en die
halve wet is reeds in voege.
Hoe komt dat
De Katholieke Vlaamsche Kamergroep
is geheel meester van den toestand. Elke
week heeft zij meermaals de gelegenheid
het Ministerie omver te werpen. En zij doet
het niet. En zij trekt niet het minste voor
deel uit dien toestand. En zij laat zich eene
splinternieuwe militaire wet opvesten en
getroost zich met eene halve Hoogeschool
wet.
Wat hapert er dan in ons land
Eenvoudig dit, wij zijn onder het bestuur
van Minister Theunis. Welnu, de geldelijke
toestand van het land is zoo fiauw dat
niemand geneigd is om Minister Theunis op
te volgen. En deze maakt daardoor gebruik
om alleenheerscher te spelen.
blikken. Gij zult hem hier aanstonds kunnen
ontmoeten, zoo gij u eenige oogenbiikken
waehtens wilt getroosten.
Met hét grootste vermaak, luidde het
antwoord.
De twee personen redekavelden nog
eenigen tijd over de verpachte woon, over
hare schoone ligging en over de verbeterin
gen, die er nog zouden kunnen aan toege
bracht worden.
Na een kwartier uurs kwam een knecht
den bankier aanmelden.
De eigenaar stelde de twee heeren aan
malkander voor, en de kennis was gauw
gemaakt.
Ik heb dan de eer te spreken, met den
Amerikaarischen handelaar, die het kasteel
mijns broeders betrokken heeft buiten de
Turnhoutsche poort sprak de bankier.
Juist zoo, mijnheer, antwoordde deze.
En mijnheer is van zin eene goede
kliënt van uw huis te worden, wierp de
eigenaar aanstonds in.
Ja, zegde Juan. Ik heb een millioen
beschikbaar, en ik zou het zoo maar niet
geern laten liggen, tegen eenen niets bedui
denden interest. Een gewezen nijveraar,
zooals ik, kan zich daar niet aan gewennen.
Ondanks hunne begeerte, om niets van
hunne aandoeningen te laten blijken, konden
de twee broeders toch niet heel en al hunne
verwondering verduiken,
i Men spreekt in de stad veel over uw
onmetelijk fortuin, mijnheer, bracht de
bankier voor. Waarop Juan met eenen glim
lach antwoordde
Men overdrijft misschien wel een
weinig, nu, het is toch altijd zeker dat mijne
ondernemingen in Chicago, schoone winsten
afgeworpen hebben.
De Kamer en de Senaat mogen nog wet
ten maken voor zooveel zij naar den geest
van Minister Theunis zijn. Zoo niet hij
schermt met Er is geen gelden allen
mogen zwijgen.
in hoever nu de militaire lasten die mil-
üoenen die het land daaraan zal offeren, in
den kader van Minister Theunis zijne
besparingen vallen blijft ons een raadsel.
Het is aan ons niet uit te maken hoe de
leden van het Parlement hunne houding
zullen kunnen goedpraten. Het is genoeg
dat wij de feiten die zich voordoen bestati-
gen en er onzen spijt over uitdrukken.
De kwestie van herstel.
M. Poincaré is naar Brussel gekomen.
Reeds op de vorige vergaderingen te Brus
sel was Frankrijk met Belgie overeengeko
men niet weg te trekken uit de Roer, tenzij
Duitschland aan zijne finantieele verplich
tingen voldeed.
Thans komt daar eene nieuwe bepaling
bijDuitschland moet zijn passief verzet
laten varen, vóórdat er sprake kan zijn
nieuwe voorstellen van Berlijn in overwe
ging te nemen.
Daarop zijn de Duitsche voorstellen ver
schenen. Duitschland stelt geen cijfer voor,
maar vraagt dat eene internationale com
missie zijn betaalvermogen zou bepalen.
Daarvan willen de Fransche niet hooren.
Belgie tracht steeds een samenwerken
van de geallieerde landen te bekomen om
vast te stellen welke voorstelen kujinen
besproken worden eii welke met. Zoo de
Duitschers hun verzet in de Roer willen
staken zou er middel zijn om tot ernstige
besprekingen te geraken. In Engeland is
men ook geneigd dien weg te volgen.
Het Katholicisme in Noorwegen.
In Noorwegen zijn op eene bevolking van
drie millioen zielen slechts drie duizend
Katholieken. Er zijn een apostolisch vicaris
met 24 priesters, onder wie drie Picpus-
paters en twee Dominicanen. Er zijn onge
veer 300 Zusters en 14 parochiën.
Koningin Wiiheimina.
In het begin van September aanstaande
zal Holland plechtig den 25en verjaardag
herdenken van de troonbeklimming van
Koningin Wiiheimina.
In de werkelijkheid heeft de huidige
regeering een aanvang genomen op 23 No
vember 1890, met den dood van Koning
Willem III. Maar Koningin Wiiheimina is
onder de voogdij van hare Moeder gebleven
tot zij den leeftijd van 18 jaar had bereikt,
op 31 Augustus 1898.
To Wervick.
Zondag was Wervick in feest. De Chris
ten Werkliedenbond vierde met zijn tienjarig
bestaan de inhuldiging van eene prachtige
nieuwe zaal waarin de verschillige vertak
kingen van den bond zullen gehuisvest
worden.
Het christen syndikaat telt 1100 leden. Er
zijn 400 leden in de ziekengilde. De volks
winkel doet goede zaken.
De vereeniging bezit een trompettenmu-
ziek.eene tooneelgilde en eene turnafdeeling
voor meisjes. Deze drie afdeelingen vierden
de wijding hunner nieuwe vlag.
De turnmaatschappij der mannen is aan
gesloten bij den Christen Werkliedenbond
en onlangs werd een muziek ingericht. Op
politiek gebied bleven de Christen Werkers
inrichtingen van Wervick niet werkloos. Zij
namen deel aan de kiezingen voor Kamer
en Senaat, Provincie en Gemeente. Door
hunne medehulp hadden de werklieden van
Kortrijk in de laatste kiezing 2 gekozenen
voor de Kaïner en 1 Senator, 1 Provinciaal
Raadslid en voor de Gemeente 2 gekozenen.
De Christen Werkliedenbond heeft Zon
dag den uitslag zijner ieverige werking
getoond en bewezen dat al de christene
werklieden bezield zijn met denzelfden geest
en aenzelfden weg opwillen, te weten De
geestelijke en stoffelijke verheffing van den
werkersstand.
Vernederend
Voor de Vlaamsche jongens is het verne-'
derend op de vaandels der regimentenj
waartoe zij behooren, de glorierijke namen
der plaatsen waar hun regiment zich tijdens
den oorlog onderscheidde alleen in het
Fransch vermeld te zien.
Vlaamsche jongens uit het Yzergebied
herkennen aldus nauwelijks in het opschrift
Forët d'Houthulst hun Vrijbosch, in
Nieuport hun Nieuwpoort, enz.
Zoo erkent Belgie het offer van de 80 ten
honderd Vlamingen die leden, streden en
stierven op Vlaanderens geheiligden grond
om Belgie te helpen vrijmaken.
In het bezette gebied.
Oorlogsverminkten mogen, op vertoon
van hunne bewijsstukken, in 3° klas reizen
mits een 4' klassekaartje te nemen. Dit
voordeel wordt aan de Belgische, Fransche
en Duitsche verminkten toegekend.
Nu regelden de mannen eenige geldzaken,
die te lang zouden zijn om aan te halen, en
waren van zin, heel tevreden over malkander,
afscheid te nemen, toen Juan sprak
Eer ik u verlaat, mijne heeren, zou ik
u nog eenige inlichtingen willen vragen
Wij zijn gansch te uwen dienst, mijn
heer, antwoordden de broeders als uit eenen
mond.
Ik meen u gezegd te hebben, ging Juan
voort, dat ik van zin ben eenige duizende
franken te wagen, om wat in koffie te spe
culeeren. Ik geloof dat zulks hier ter stede
nog al veel gedaan wordt, niet waar
Bijzonder veel, mijnheer, antwoordde
de bankier, iedereen speculeert.
Welnu, ik verzoek u mij met eenen
handelaar in 't groot in betrekking te stel
len. Gij verstaat wel, met iemand, die gansch
mijn vertrouwen weerdig is, en wien ik des
noods eenige kapitalen zou mogen ter hand
stellen.
Ohder dat opzicht, wierp de bankier
aanstonds in, zou ik u twee mijner vrienden,
ten warmste durven aanbevelen. Het zijn de
handelaars Weimer en Dammaert. De laat
ste vooral, heeft zich hier de beste faam
verworven, en daarbij is hij uitnemend ge
lukkig in zijne ondernemingen, dat is alge
meen in de stad bekend.
Bij het hooren van dien naam, voelde
Juan zich eenigszins aangedaan, maar niets
verried zijne ontroering, dan eene lichte
siddering in de gelaatstrekken, die geens
zins door de beide heeren opgemerkt werd.
Ik zal dan, op uw aanraden, dezen
laatste een bezoek afleggen, antwoordde de
Corsikaan. Hij teekende Dammaert's adres
zorgvuldig aan, en verliet de heeren, slechts
nadat zij vast beloofd hadden, zou gauw
Conscience en Pasteur.
Volgens opzoekingen gedaan door het
tijdschrift France-Comté waren Hendrik
Conscience, de groote Vlaamsche Schrijver
en Pasteur, de wereldberoemde Fransche
Geleerde bloedverwanten. Conscience en
Pasteur waren ook leden van de Belgische
Akademie.
Diamanten in Belgiscii-Congo.
De voornaamste streken waar men dia
manten vindt, zijn Zuid-Afrika, het En-
gelsch protectoraat van Zuid-Afrika,Engelsch
Guyana en het bekken van den Kasaï met
zijn verlenging in Portugeesch Angola.
Wat de velden van Belgisch-Congo be
treft, die werden het laatst van alle ontdekt.
Samen met de beddingen van Angola geven
zij eene jaarlijksche opbrengst van 500
duizend karaat. De steenen van Kasaï zijn
over het algemeen klein, zoodat hun gemid
delde waarde verre blijft onder die van de
diamanten der mijnen van de Kaap. Men
heeft de mijnreserven nog niet kunnen
schatten, maar zij schijnen hoogst aanzien
lijk te zijn.
Volgens den goudstandaard is de waarde
van de diamanten nu het dubbele van vóór
den oorlog.
Naar Scandinavië,
Als gevolg van het bezoek dat de Scandi-
naafsche Vorsten gebracht hebben aan
Belgie„zullen onzen Koning en onze Konin
gin binnen kort naar Denemarken reizen.
Van Kopenhagen zullen Zij naar Christiania
en Stockholm gaan, om de Noorsche en
Zweedsche Vorsten een tegenbezoek te
brengen. Guido.
Opvolger van S VANDEN BERGHE,
Berten plaats, 8, (Kleine Markt),
POPERINGHE.
STAD POPERINGHE
Het vieren van 11 Juli werd voor dit jaar
als volgt ontworpen, behoudens goedkeuring
door de stedelijke overheid
Op 11 juli, te elf uur 's morgens, op de
Bertenplaatst concert door de muziek van
den Katholieken Kring, en Turnoefeningen
door de Christene Turnersgilde Viug en
Vroom
Te acht uur 's avonds, in den Stadschouw-
burg,zang- en tooneelavond met kosteloozen
ingang, en waarop iedereen wordt uitgenoo-
digd. Medewerking tot dit feest werd ge
vraagd aan de volgende Maatschappijen
Koorzangmaatschappij De vrije Burgers»
de Barbarisien de Victorinen sinte Anna
de Vlaamsche Vrienden zang- en tooneelaf-
deeling van het Volkshuis de V. O. S. De
twee eerste dier maatschappijen hebben zich
verontschuldigd wegens tijdgebrek de drie
laatste hebben hunne medewerking toe
gezegd.
Aangezien het Komiteit na overleg beslist
heeft dit jaar geen volksoptocht te houden,
is het gansch natuurlijk dat de maatschap
pijen van stad dus tot geen optocht worden
opgeroepen. De uitnoodiging tot het Concert
en den feestavond is gericht tot iedereen.
Het programma zal naderhand nog om
standig bekend gemaakt worden.
Namens het Komiteit.
De Schrijver
Albert BAERT.
De Voorzitter
Julien MERLEVEDE.
AANBESTEDINGEN.
19 Juni. Te 11 u. in het Koninkl. HoogKom-
missariaat, Kiekenstraat, Dixmude, heropbouw
der parochiale kerk te EESSEN. Bestek 1914
149.457,56 fr.
20 luni. Te 11 u. in het Koninkl. Hoog Kom-
missariaat te Veurne, 29, Ooststraat
1) Werken van herstel aan de steenwegen te
OOSTKERKE, bestek 1923 50.646 fr.
2) VVeFken van herstel van oorlogsschade aan
de aardewegen te WOUMEN bestek 1923
53.837,25 fr.
11 Juli. Te 11 u. in het Koninkl. Hoog Kom-
missariaat, 29, Ooststraat, Veurne, bouwen van
een woonhuis te MERCKEM. Bestek 1914
14.016.34 fr.
Juni. Te 11 u. in het Koninkl. HoogKom-
missariaat te Yper-stad, heropbouw van de school
der Heilige Familie, Eigenheerdstraat, YPER.
Bestek 1914 62.298,74 fr.
H. DELHEM, Yper, 312,000 fr.
6 Juni. Te 11 u. in het Koninkl. Hoog Kom-
missariaat, 29, Ooststraat, Veurne, heropbouwen
der parochiale kerk te WOUMEN. Bestek 1914
251.015,24 fr.
DE TANDT en DE PESSEMIER, Nederbrakel.
1 millioen 096.391 fr.
mogelijk eens het noen- of avondmaal op
zijn kasteel te gaan nemen.
Hij was uiterst voldaan over den uitslag
van zijn bezoek, want hij had enkel voor
doel, met eenige der voornaamste ingezeten
van Antwerpen in betrekking te komen, en
vooral een voorwendsel te vinden, om eenig
gemeens met Dammaert aan te knoopen.
Zijn wensch was dus om zoo te zeggen
vervuld, voor wat het plaatsen van geld en
het speculeeren in de koffie betrok, dit was
slechts eene bijzaak, die heel weinig belang
voor hem opleverde.
XVII.
Waar oude bekenden malkander ontmoeten.
Het was niet zonder eene zekere aandoe
ning, dat Juan, tegen den avond van dezelf
den dag, in gezelschap van zijne dochter,
de bel van Dammaert's huis in beweging
bracht.
Aan den bediende, die opendeed en de
bezoekers wilde in het bureel binnen leiden,
vroeg de zoogezegde Richardson, om den
koopman te spreken voor gansch bijzondere
zaken.
Na eenige oogenbiikken waehtens werden
zij dan in eene deftige gemeubelde zaal
binnengebracht, waar-Dammaert en zijne
vrouw zich te samen bevonden.
De gebruikelijke groetenissen werden
gewisseld, waarna Juan aanstonds van den
bankier Vandenwerf sprak, op wiens aan
raden hij de vrijheid nam dit bezoek af te
leggen.
Terwijl hij sprak verslond hij den koop
man en dezes vrouw met de oogen allerlei
herinneringen bestormden zijnen geest. Het
Op de lijn Amir in Zweden, heeft een
vreeselijk spoorwegongeluk plaats gehad.
Een lokomotief outspoorde vlak voor eene
brug. Verscheidene wagons kantelden om,
vernielden de brugleuning en stortten in de
rivier.
Bij deze ramp zijn 26 personen omgeko
men, terwijl er 40 zwaar gekwetst werden.
Bovendien worden nogongeveer 40 personen
vermist men vreest dat ze verdronken
zijn, zoodat het aantal dooden 66 bedragen
zou.
Bulgarie is een omwenteling uitgebro
ken, die de bestaande regeering omver ge
worpen heeft. De strijd gaat tusschen de
landelijke en stedelijke groepen. De verte
genwoordigersder landelijke partij, die verre
de sterkste is, en die nu afgesteld werden
bereiden eene tegenomwenteling. Tot heden
verliep alles betrekkelijk kalm, maar er
wordt gevreesd voor nieuwe onlusten in de
Balkanstaten.
Een hittegolf is neergestreken over
heel de Oosterkust van Noord-Amerika.
In de streek van Washington heeft men
reede 200 gevallen van zonneslag aange
stipt. In den Staat Massachusset en Lawren
ce zijn de scholen moeten gesloten worden.
Te New-York is de temperatuur drukkend,
tengevolge der vochtigheid verwekt door
de verdamping der gronden, doorweekt
door de onlangs overvloedig gevallen re
gens.
In de Staten Kansas, Oklahoma en
Texas (Noord-Amerika) heeft het de drie
laatste dagen der vorige week zoo geweldig
geregend, dat heele vlakten onder water ge
zet werden. De schade zou verscheidene
millioenen dollars bedragen. Te Arkansas-
City zijn ongeveer 3000 personen zonder
dak. Ook te Winkfield werden een aantal
huizen vernield,
De bekende Fransche romanschrijver
Pierre Loti is Zondag te Hendaye overleden.
Pierre Loti was de deknaam van Julien
Viaud, een marineofficier.
Tijdens den oorlog nam Loti, die gepen
sioneerd was, opnieuw dienst in de marine
en maakte deel uit van de expeditie naar de
Dardanelles
In de provincie Ferghana in Turkestan
woedt hongersnood. Hier ontvangen berich
ten zeggen, dat 400.000 personen van het
voedselgebrek te lijden hebben, en dat reeds
tal van menschen gestorven zijn.
De Vesuvius is thans volop in werking,
veel heviger dan in den laatsten tijd.
Geweldige aardschokken vergezeld van
onderaardsch gedonder, werden op ver
scheidene uren gewaar geworden.
De bevolking van Napels en omliggende
staat bevend de verschrikkelijke uitwerking
na te zien. Velen maken toebereidselen om
te vluchten, en zooveel mogelijk hun kost
baarheden mede te dragen, in de kerken en
kapellen gaan vrouwen en kinderen, ook
vele mannen en ouderlingen bidden.
Bevoegde personen meenen dat de
uitbarsting niet van langen duur zal zijn. In
alle geval, indien spoedig geen verandering
komt kan men de ergste gevolgen, vreezen.
De correspondenten van Stoakholms
Tidningen in Rusland melden aan hun
blad, dat omstreeks400 personen verdronken
en zeventigduizend dakloos geworden zijn
door de overstroomingen die in de streek
van beneden-Wolgahebben plaatsgevonden.
De statie van het spoorwegnet van
Pensylvanië, in de Vereenigde-Staten, werd
Maandag door een geweldigen brand ver
nield. De schade wordt op een millioen dol
lars geraamd.
Twee adjudanten van het 142c voetvolk
regiment werden Vrijdag avond laatst rond
10 1 2 ure, te Dortmund, door drie Duitsche
burgers laffelijk vermoord. De eene kreeg
een revolverkogel in het hoofd en bleef op
den slag dood. De tweede overleefde de be
komen verwondingen slechts enkele oogen
biikken.
In een huisgezin der rue Castelnau te
Pau (Frankrijk) speelde zich een onzettend
drama af.
Een zekere Adrien Jaquet mishandelde
zijne vrouw. De jonge zoon, nauwlijks 13
jaar oud, meenende dat zijn moeder in doods
gevaar verkeerde kwam haar ter hulp en
plofte een groot keukenmes tusschen het
schouderblad van zijn vader.
Deze stortte dood neer.
De statie van Broadstreet, te Philadel
phia, Vereenigde Staten, werd Dinsdag door
het vuur vernield. Er bevonden zich dertig
treinen in de statie en eer men ze kon ver
wijderen, stonden ze ook in brand. Men
heeft geen persoonlijke ongevallen te betreu
ren. De schade wordt op 31 miljoen frank
geraamd.
Eerw. Pater Bertrand Van der Schelden
van Rumbeke, Capucien in het klooster te
Brussel komt, met de grootste onderschei
ding den titel van Doctor in Zedekundige
en Historische Wetenschappen aan de Leu-
vensche Hoogeschool te behalen.
In onze streek is Pater Van der Schelden
geen onbekende. Gedurende geheel den
oorlog, tot Hij op het einde van 1917 moest
soldaat worden, heeft Hij verbleven te Po
peringhe. Velen, vooral vluchtelingen en
oud-strijders zijn hem dankbaar om de be
zorgdheid waarmede Hij hen omringd heeft.
In 1916-17 was Pater Van der Schelden,
't Patertje van 't Tentje, (Mm= We Martens)
zooals hij gemeenlijk genoemd werd, pas
toor in de kapel van het Hooge, Zijne ser
moenen werden steeds met liefde aanhoord,
alhoewel hij soms hard de waarheid zegde.
Hij was opsteller van het blad De Bel
gische Standaard Zoo heeft hij niet
weinig medegeholpen om den moed onzer
strijders en ook dezen onzer vluchtelingen
hoog te houden.
Hij gaf twee werken uit, het geestige,
lachende Oorlogsmanneke uit de Mane
en het ernstig werk Duitschland en Vlaan
deren Thans heeft Hij den Doctorstitel
behaald met eene studie over de Franc-
Mafonnerie in Belgie tijdens het Oosten-
rijksch bestuur.
De Poperinghenaarwenscht Pater
Van der Schelden geluk om zijne overwin
ning en dankt Hem meteen, in naam zijner
lezers, om het goede dat Hij, tijdens den
oorlog, op Poperinghe verricht heeft.
De jaarlijksche revue voor de militairen in on
bepaald verlof zal dit jaar plaats hebben op de
volgende dagen en uren.
I. Distrikt Veurne
Op 2 Juli 1923 om 6,30 ure te Rousbrugge voor
Rousbrugge en Proven.
SH'
Banque pour favoriser les transactions Internationales
Bank tot bevordering van Internationale handelszaken.
Naaml. Venn.
Maatsch. Zetel GENT.
Algemeene Bestuurder voor West-V laander en FORREST L.
AGENTSCHAPPEN
POPERINGHE, Groote Markt, 28, tel. 89 90.
VEURNE, Ooststraat, 64, tel. 76.
DIXMEDE, Kiekenstraat, tel. 44.
HIOESKROEN, Toerkoenjestraat, 109, tel. 179.
Wytscha@te en omliggende, AgentHeer FOURNIER, Burgemeester,
Beveren HeerTAHON,Gemeentesekretaris.
Noordschoote Heer M. BAILLEUL,
Leüegfcem Heer G. DELANNOO,
Westoutre Heer A. DECLERCQ.
Rousbrugge Heer A. CLAEYSOONE, Gem.-ontv.
BIJKANTOREN
Nieuwpoort, Loo, Proven, Rousbrugge, Watou, Leysele, Couckeiaere,
Ichteghem, Stavele, Alveririghem, Liehterveide, Cortemark., Merckem.
waren dan die twee personen, die hem het j
grievendst onrecht aangedaan hadden.
Hadde hij hunnen naam niet voorop ge
weten, hij zou geen van beiden herkend heb
ben.
Zij, van hunnen kant, waren voorzeker
verre van te vermoeden, wie die onverwach
te bezoeker was.
Zij hebben inderdaad ganscn het uit
zicht van allerbraafste lieden dacht de vader
van Dora. Doch het was nu de tijd der
lange overwegingen niet.
Hij bedwong zich dus, en vertelde dat hij
zich te Antwerpen gevestigd had, met zijne
eenige dochter, en er misschien voor altijd
ging verblijven. Veder maakte hij zijne
ontwerpen kenbaar, evenals bij de broeders
Vanderwerf.
Dammaert had van den eersten oogenblik,
den rijken Amerikaner herkend, dien hij
eenige dagen vroeger had zien ontschepen,
en kon zich maar geen gedacht maken der
ongewone ontroering, die hem bekroop.
Het was hem onmogelijk de gedachten te
volgen en te ontleden, die in zijn gemoed
opkwamen.
Terwijl hij naar zijne welluidende stem
luisterde, scheen deze hem als een reddende
engel, die hem ging redden uit de moeilijk
heden welke de boosaardige Cies hem berok
kende.
Terzelfder tijd, echter, boezemde de
vreemdeling hem eenen ongekenden schrik
in, als hij zich de gulden letters
herinnerde, welke hij op het schip had zien
glinsteren, dat hem van Amerika naar hier
overgebracht had.
Doch hij, niet meer aan zijn bezoeker, had
nu den noodigen tijd om daar al over te
denken, hij moest hem immers te woord
staan.
Als Juan zijne inzichten gansch verklaard
had, bleef Dammaert eenigszins nadenkend
voor zich staren.
Ziet gij eenige bezwaarnissen in mijne
voorstellen vroeg Juan na een oogenblik.
Volstrekt niet, mijnheer. Ik ben bereid
u de noodige inlichtingen te geven, maar
wat de kapitalen betreft, ik weet niet heel
wel, indien ik zulks aanveerden kan....
Onder welk opzicht vroeg de Corsi
kaan.
Gij gelooft toch wel, mijnheer, zegde
Dammaert, dat mijn huis heel vast staat en
dat ik geen gebrek aan geld ondervind
Verschooning, mijnheer, daar twijfel
ik niet het minst aan. Het is een dienst, die
ik u vraag, en door het storten van het
noodige kapitaal wil ik alleenlijk uw ver
trouwen trachten te winnen.
En hoeveel wilt gij aan onze bewer
kingen besteden
Ik stel van heden af honderd duizend
frank ter uwer beschikking, op het krediet
van een millioen, dat in den bank Vander
werf en Cie op mijnen naam geopend is. Zoo
gij 't noodig oordeelt zal ik de som verdub
belen.
Hoewel Dammaert groote zaken deed, was
hij toch eenigszins getroffen, als hij die
belangrijke sommen hoorde uitspreken.
Doch kooplieden laten zulks niet blijken.
Ik geloof, mijnheer, sprak hij kalm, dat
wij malkander zullen verstaan en wij zullen,
als gij wilt, onze wederzijdsche voorwaar
den zou gauw mogelijk maken en de stuk
ken teekenen. ('t Vervolgt).
