HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
BOREEliJVlEUBEltS
Tcemmel.
Apotheek Frans Yan de Plas
SPREUKEN.
Drie Vuurbergen.
Wraak en Liefde
JL±
NSINT
Aèsaisesaentprljs
Sausen-VsBEeste,
Zondag" ln Juli 1923.
15 Centiemen.
20 Jaar. Nr 26
Bij ons te verkrijgen
Oorlogsschade.
westoutre.
locre.
dranouter.
reninghelst.
elverdinghe.
poperinghe.
langemarck.
boesinghe.
vlamert1nghe.
voormezeele.
dickebusch.
Politiek Overzicht.
De Regeeringserisis.
Waar gaan ws naartoe
Roode cijfers.
Een nieuwe lastercampagne.
Eene historische klok.
De hotelhouders klagen.
Naar Antwerpen.
Het regent dagorden.
De ontbinding van de Kamers.
De oudste vrouw van Belgie.
Belangrijke openbare werken.
De sabel afgeschaft.
Joogeschool voor Christene arbeiders.
Gedenksteenen in de frontstreek.
De Koning licht gekwetst.
Naar de verwoeste gewesten.
In Buitenland,
De Hertog van Connaught.
Banque pour favoriser les transactions Internationales
Alle Bankverrichtingen aan ds beste voorwaarden
Geldbelegging op zicht, op kort en lang termijn
Vreemde monten aan de veordeeligste koersen.
per Jaar
In Stad fr. 6.50
In Belgie <£t 8.00
Buitenland 13.00
Uitgever
Drukkerij,
Papierhandel,
l&j Gasthuisstraat,
P0PE31NGHE
Telefoon nr 9.
I'östcheckrakaniag
n' 15570.
PK IJS
SERICKTEfl,
VERKG0PI8GES,
Eene inlassching
o,6o ctn per regel.
2 inl. o.5o ctn
3 inl. 0.45 ctn
VONHISSEI,
1 5o fr. per regel.
ROÜWBERICHTEN)
5 fr. voor 10 reg.
Herhaalde Annoncen
prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdao ingezonden
worden. Kleine
berichten tegen
den Vrijdag noen.
FTOINGFENAAR
Steeds zij uw daad grooter dan uw wooid.
Tiacht u steeds zelf te overwinnen
En gij zult anderen winnen.
Wat iemand zich schaamt te zeggen,
moet hij ook zich schamen te doen.
Wees meester van uwen wil
en knecht van uw geweten.
Vergeet niet dat gij niet alleen rechten te veroverd
maar ook plichten te vervullen hebt.
Ziet altijd eer gij slapen gaat,
of gij met God nog effen staat.
We hebben het over een natuurlijken, een
figuurlijken en een nationalen vuurberg.
We beleven sombere, droeve tijden. De
rampen, die het menschdom overvallen,zijn
talrijk. De oorlog is een van die geeseis, die
landen en volkeren op gruwzame wijze
teisteren. Doch wat hebben we gezien sinds
de woeste wereldbrand een einde heeft
genomen Vooreerst hongersnood in Rus
land. Men huivert nog bij de akelige
tafereelen, die de berichten uit die oorden
ons afschilderden gansche streken verlaten
en kaal, wegen mei lijken en geraamten
bezaaid, markten en maaltijden van men-
schenvleesch, daarbij het helsche.het snoodej
regiem van verdrukking en moord door het
bolsjevisme gevoerd. Vervolgens kwamen
in Canada watersnood en vloed gansclr
dorpen wegvagen, oogsten vernieten en
honderden slachtoffers maken. En nu in het
zonnige, heerlijke Sicilië is het de vuurspu
wende Etna, die hellemond, die verwoesting
en vernieling braakt over een lachende
streek, die men het paradijs der aarde
waande.
Wie huivert niet bij de beschrijving van
dit grootsch doch schrikverwekkend natuur
verschijnsel Stroomen gloeiende lava bra
ken uit de kraters en storten miijoenen ton
kokende massa's naar beneden, die alles
vernielen, verbranden, verwoesten dorpen
en steden bedekken en een maken
van een gewest-,- htt lieveHrigsoórd van
Italië. Ontzaggelijke wolken van stof en
asch verbergen het licht der zon en zenden
een regen van gloeiende steenen uren in het
ronde vlammen van vervaarlijke lengte
slingeren als vurige slangen bliksemend
door het zwarte zwerk des hemels,zoo hoog,
dat ze te Napels zichtbaar zijn de grond
davert, schokt en scheurtgebouwen stor
ten als kaartenhuisjes in straten worden
gapende afgronden, waaruit de dood loerend
haar prooi tegengrijnst en het volk, het
rampzalig SiciÜaansch volk is bij duizenden
op de vlucht, hun have en goed achterlaten
de. Die ongelukkigen wenden soms het
hoofd om en, hun armen in radelooze wan
hoop ten hemel uitgestrekt, met gezichten
verwrongen door angst en schrik, keeren ze
den blik naar die streek waar een gansch
leven van arbeid en zweet is te loor gegaan
naar die streek, die ze ten prijze van zwoe
gend werk aan dien vulkaan hadden ontrukt
en uit hun hart schreeuwt een snijdend
vaarwel aan hun dorp, hun land, hun huis
Het onbekende, de nare toekomst grijnst
hun tegen. Maar dat volk heeft "nog dien
troost te zien, dat een gansche wereld met
zijn droevig lot begaan is, dat hulp en red
ding langs aiie kanten opdagen, dat de Paus
zich niet enkei bepaalt bij zijn zegen en
opbeuring maar rijke hulpgelden toestuurt,
dat de Koning dag' en nacht aan zijn zijde
staat, lijdt met zijn lijdend volk en ai zijn
kennen en zijn kunnen ten zijnen dienste
stelt. Het is schoon ie zien hoe Staatsmach
ten het niet bij woorden iaten maar er daden
bijvoegen.
Een vraag. Hoe komt het, dat bij zulke
rampen een volk iot God opziet en bidt
Er is een tweede vuurberg in Europa, een
figuurlijke, een vuurberg gruweiijker in zijn
gevolgen,dan de Etna, te weten de Balkan.
Hier zijn geen domme onbekende natuur
krachten, maar menscheüjke driften aan
't koken, die op een gegeven oogenblik
gansch Europa in iaaie vlam kunnen zetten
gelijk in 1914.
Het Turksche rijk in de 17e eeuw nog de
schrik van Europa verkeerde in gestadigen
achteruitgang en de ineenstorting gebeurde
in de 19° eeuw. Nog steeds stonden over-
heerschende Muzelmannen en overheersehte
Christenen onverzoenlijk tegenover elkaar.
Alle Christenen, wat taal zij ook spraken,
waren voor de Muzelmannen honden met
eenerlei staart zwijnen niet eeneriei
borstels Ze waren de tot dienen bestemde
Rajah of kudde. Maar bij de Rajahvolken
was het eergevoel ontwaakt. Als Grieksche
Christenen richtten zij de blikken naar het
geloofverwante Rusland om hulp. Ook het
nationaliteitsgevoel was ontwaakt. Reeds
was door een doodgewaande natie van her
ders en zwijnenhoeders aan het Turksche
rijk een doodelijke wonde toegebrachtde
Serviërs hadden in een wilden heldhaftigen
strijd hunne onafhankelijkheid bevochten
de Grieken volgden en weldra verrezen
Bulgarië, Rournanië en Montenegro nevens
een gebroken Turkije.
In de 20e eeuw bespringen voornoemde
Staten opnieuw den Turk. Het stormde en
kookte weer op den Balkan. Europa hield
een wakend oog op dien grommenden vul
kaan gericht om te beietten dat de vlammen
over den Donau zouden slaan. Hevig waren
de veldslagen en de Turk ware uit Europa
verdwenen,zoo de Mogendheden de Gouden
Poort niet onder bescherming hadden geno
men.
In de roes hunner overwinning en onver
zadigd door landhonger werden de over
winnaars naijverig wie onder de Balkan-
staten zou oveiheerschend zijn Vrienden
Mengelwerk van «De Poperinghenaar» 18
ROMAN
door C. VERVARCK-E.
Ik antwoordde niets, en hij ging voort
Wat zou men nu van mij moeten denken,
indien ik aan mijne dochter een huwelijk
voorstelde met eenen ouden knecht, die
niets bezit in de wereld
En hij drukte vooral op die laatste woor
den.
Indien gij toch iets kondet medebrengen,
sprak hij verder, ai ware het maar 20 of 25
duizend frank, dan zou ik ten minste met
eenigen grond uwe vraag kunnen ondersteu
nen, maar anders is het mij onmogelijk.
Hier zweeg Cies eenige oogenblikken.
En gij bezit die som niet vroeg zijn
aanhoorder.
Verre van daar, ik bezit niets, niets
Ik heb altijd onbezorgd geleefd, en somtijds
veel geld verteerd zonder te tellen.
Dat is erg. En hebt gij de zaak dan
opgegeven
Wel neen Gij moogt zeker zijn,vriend,
dat ik voor geen klein gerucht vervaard ben,
en nochtans voelde ik mij eenigszins week,
als ik mijnen meester zulks zoo goedaardig
en voorzichtig hoorde uiteenzetten. Ik was
als beschaamd en zegde dat ik wel wat
spaargeld en eenige kredieten heb, en dat
ik alles eens zorgvuldig ging bijeenrekenen.
Daarna verwijderde ik mij met het voorne
men alles nog eens goed te overdenken, en
van gisteren werden vijanden en het schier
eiland stond een derde maal in laaiende
vlam de onrust vloog weer over Europa.
Nauwelijks was het oorlogsvuur gebluscht
ers waren de buihonden in respectievelijk
kot gekropen of de moord op de Oostenrijk-
sche aartshertogen te Serajavo stak opnieuw
het vuur aan de lont. De Balkanstaten, met
oude veeten in den kop en de wapens in de
vuist stonden weer vijandig in twee kampen.
Maar ditmaal was de uitbarsting geweldig
en gansch Europa was 4 jaar lang gewik
keld in den bloedigsten aiier oorlogen.
We schrijven het jaar 1923 en in den
Balkan is het nog niet rustig. De vulkaan
rommelt nog nu cn dan wordt men schok
ken gewaar, zal het weer tot een uitbarsting
komen Grieken en Turken staan aan de
Maritza tot de tanden gewapend de revo
lutie woedt in Albanië Montenegro en de
andere Staten aan liet Servische juk onder
worpen, steken de hoofden omhoog en
ondertusschen maakt men vrede te Lausan
ne men speelt er haarkenpluk, rnen looft en
biedt, men lapt natiën bijeen of rukt ze uit
hun verband. Dat men in Godsnaam een
einde make en liet beangstigde Europa, dat
den grond onder zijn voeten voelt daveren
gerust stelle. Met vuur spelen blijft steeds
gevaarlijk.
Een vraag. Zijn de Vlamingen op eigen
grond ook een rajah-volk
De derde vuurberg, een nationale, is onze
Vlaams,cbe kwestie. Zijn uitbarsting is
lokaal en Eurcp3 zal cr niet door lijden
maar komt bet tot een uitbarsting, dan is
ook de ondergang van ons duurbaar vader
land bezegeld.
In ons land wonen, onder de naam van
Belgen, twee rassen Vlamingen en Walen,
gelijk twee kindereu in een huishouden.
Door de eeuwen heen loopthun geschiedenis
samen, hebben ze broederlijk samengeleefd,
samen de vijanden van hun volksbestaan
bestreden, samen over hun tyrannen geze
gevierd. En nu schijnt tweedracht ze uit het
Nationaal verband te willen rukken. Een
deel der pers en de Brusselsche patriotards
aan 't hoofd, schijnt er behagen in te vinden
Vlamingen en Walen in het harnas te jagen
ten bate eencr bevoorrechte kaste, een
hoopje franskiljons, roemzuchlige telgen
eener bende zeepbarons. De werking des
Kamers, ons politiek leven is er door ver
gald en verlamd ons nationaal bestaan
wordt geschokt door de kwestie of de Vla
mingen voor zichzelf een Hoogeschool zullen
bekomen of niet. Men wekt sluimerende
driften men zweept de menigte op. Het Is
gevaarlijk, Heeren van Brussel en katoen
barons van Gent te spotten met de rechtma
tige eischen en de nooden van een volk dat
werk is ouvaderlandsch.
De Vlamingen vragen een Hoogeschool
en wel die van Gent. Is dat te vee! gevraagd?
Na den oorlog beloofde onze Koning aan de
Vlamingen, gelijkheid in rechte en in feite.
Was dat te veel beloofd Moet in een huis
houden, waar twer kinderen zijn, het eene
bevoordeeligd worden ten nadeeie van het
andere Zal dat geen nijd, geen wrok, geen
haat verwekken Moeten Walen in de Bel
gische gemeenschap door een onrechtvaar
dig voordeel sedert 1830 begunstigd,
bevoordeeligd blijven en mogen de Vlamin
gen van de drie Staatshoogescholen er niet
eene voor zich hebben? Hoe moeilijk hebben
de Vlamingen, na jarenlanger, strijd een
brokjegelijkheid in bestuuren leger bekomen!
En ware er sprake een ras te bevoordeeli-
gen, zou het dan het Vlaamsche volk niet
moeten zijn, dat 80 der gesneuvelden
onder zijne kinderen telt, dat veel talrijker
is dan het Waalsche en dat meer wiegen dan
ioodkisten beeft Neen de Vlamingen
vragen geen voorrecht, maar gelijkheid zi
vragen op gelijken voet behandeld te worden
als de Walen. Verwissel de rollen eens
Zouden de Walen, in het geval der Vlamin
gen zijnde, zoo een jarenlang geduld oefe
nen Welnu, dat men hun geve, wat hun
rechtmatig toekomt, zonder verminking,
geen misbaksel. Het gaat hier niet om de
Walen te benadeeligen, verre zij vandaar
wij zijn broeders en willen als broeders
leven, doch iet wel op, riiet als onderge
schikten, ais minderwaardigen op eigen
grond, niet als een rajahvolk.
De Brusselsche pers zou beter werk
verrichten met verzoening te preeken en de
zaken in een echt vaderlandsch daglicht
beschouwen. Dan zal vrede en eendracht
ons ziek landeken opbeuren. Weiger den
Vlamingen hun recht, maar sta dan ook
voor de gevolgen in. Het smeulend vuur
kan oplaaien en een volk in den uitersten
hoek gedreven kan naar andere middelen
uitzien en wee ons land zqo de lang geke
tende machten aan 't koken gaan.
Een vraag. Het schijnt dat de woordelijke
Koninklijke belofte niet voldoende is ware
het niet beter dat Z. M. eens een brief
schreve Zandrijve.
de
FEEST DER VLAMINGEN,
verzekerde aan mijnen meester dat ik hem
binnen een veertiental dagen verder zou
spreken...,
De lezer zal bemerken dat Dammaert niet
heel en al in zijne berekeningen bedrogen
was.
Dat maakt, zegde Pedro eeninszins
uitdagend, dat gij min of meer van zin zijt
het op te geven
in 't geheel niet, in 't geheei nietzelfs
min dan ooit, maar ik breek mij de hersenen
om te weten, waar ik de gevraagde som zal
vinden.
Pedro haalde nadenkend en twijfelachtig
de schouders op.
Konde ik ze ergens ontleenen
meende Cies,
Dat ware gewis wat moeilijk op
perde zijn medespreker.
Gij hebt gelijk, het ware om zoo te zeg
gen onmogelijkEn nochtans zal ik ze
trachten te vinden 't is gelijk op welke
wijze. Ik ineen u zelfs te mogen zeggen, dat
ik niet zeer nauwgezet ben over de middelen,
die ik gebruiken zou, en gij voegde hij er
plotseling bij, met eenen scherpen blik op
zijnen aanhoorder.
Ho zegde deze onbezorgd, ik heb mij
in mijn leven nooit veel om de zoogezegde
eerlijkheid bekreund. Ik laat zulks voor de
zwakken en de dommeriken.
Hier sprak Pedro heel en aj tegen zijn
gemoed, maar hij had als een voorgevoel
van een plan, dat hij ten voordeele zijns
meesters misschien hadde kunnen uitvoeren.
Wat in zijn hoofd speelde zien wij verder.
Cies, echter, reikte hem lachend de hand
en sprak
ik zie van langsom beter, dat wij mal
kander bijzonder wel zouden verstaan. Het
Wij naderen al spoedig het 11 Juii-feest.
Wij zullen, zooals op voorgaande jareri
den 11 Juli vieren omdat zulks onzen plicht
is en dat wij aan dien duurbaren plicht niet
willen te kort blijven.
Wij zijn Vlaming. En op dien eerenaam
zijn wij fier. Wees Vlaming dien God Vla
ming schiep zong weleer de goede Guido
Gezeile. Ja, wij zijn fier op ons Vlaming
zijn, op ons schoone Vlaanderen, op onze
dierbare faal, op onze roemrijke geschiede
nis, op onze heerlijke kunst, op ons machtig
verleden.
Wij beminnen Vlaanderen en daarom zou
den wij het Vlaamsche Volk zich wiile» zien
verheffen tot het beste, het schoonste volk
der wereld.
Wij zouden bij de Vlamingen meer zelfbe
wustheid, meer rasfierheid, meer beschaving
willen zien. Wij zouden het volk meer gevoe
len voor het schoone,meer zin voor de kunst
willen zien hebben. Wij zouden willen dat
alle Vlamingen hunne eigene kunst, dei
Vlaamsche, 't zij in woord, in beeld, in!
schilderij of in klank beter naar waarde»
weten te schatten en meer kunnen genieten.]
Wij zouden ons volk geleerder willen zien.
Wij gunnen het een beter ieven dan te sjou
wen en te vroeten waar andere, nevens hem,
een menschelijker, een treffelijker bestaan
vinden.
Wij zouden eerst en meest ons volk diep
geloovig en christen willen zien. Wel heeft
het nog een goede grond, maar de ware
godsdienstzin ontbreekt in vele gevallen.
Dat willen de Vlaamschgezinden.
Dat zij niet veel reden tot feesten hebben,
dat weten zij genoeg. Al hun pogen, al hun
werken tot volksverheffing en volksverede
ling is moedwillig verkeerd uitgelegd.
Door hun volk te verbeteren willen zij
nochtans de hoogste belangen van hun Land
dienen. Hier ook, wat ai bittere teleurstel
ling Verleden jaar gaf de heer G. Desma-
rez. Archivaris te Brussel, eene studie uit
over de beteekenis van 1302.
Het slot dier studie luidt ais volgt
Een belangrijker gevolg was, en daaraan
konden de overwinnaars van 1302 voorzeker
niet gedacht hebben, dat de sporenslag de
inlijvingspolitiek van den Franschen Koning
den kop zou indrukken, de zelfstandigheid
van Vlaanderen verzekeren en bijgevolg ook
in de toekomst de verwezenlijking van een
onafhankelijk Belgie mogelijk maken. Om
deze redenen verdient de slag bij Kortrijk
gevierd te worden door alien die zich ver
hengen over het bestaan van Belgie als
onafhankelijke Staat.
Wij hebben er vroeger ook op gewezen
hoe de helden van 1302 de grondleggers
onzer onafhankelijkheid geweest zijn, even
als Vlaamsche heiden uit den verleden we
reldoorlog de redders ervan waren.
Wij zijn overtuigd dat, hoe beter Vlaming
rneri is, hoe beter Belg ook. Het kalmste,
rustigste deel van 't land, de beste bewaar
ders van orde, de trouwste eerbiedigers der
overheid moet men in Vlaanderen zoeken.
Het doet ons waarlijk pijn aan 't hert te zien
hoe het groote Vaderland, Belgie, tegen het
kleine Vlaanderen, uitgespeeld wordt.
Het grieft ons te zien hoe de Vaderland-
sche vlag soms tot kiesreklaam dient en hoe
het Vaderlandsche lied gebruikt wordt om
politieke driften te koelen.
Neen, vee! reden tot feesten hebben wij
niet.
Wat nooit in geen enkel land gebeurd is,
dat hebben wij beleefd. Nooit kwam ergens
zulke officieele bevestiging van het onrecht
dat ons, Vlamingen, aangedaan werd ais
wanneer onze groote Koning Albert over de
lijken van 30 duizend strijders heen Ge
lijkheid in rechte en in feite
beloofde.
is dat geen klinkend klaar bewijs dat
zulke gelijkheid in 1918 niet bestond
En hoe staat het nu met dat Koninklijke
woord Nu zijn wij in 1923. Is die gelijk
heid nu gekomen De vraag stellen is ze
beantwoorden. Neen, duizendmaal neen, die
gelijkheid voor de Vlamingen als voor de
Walen in hun gemeene Belgie is niet ge
komen.
En die gelijkheid moet er nochtans komen.
Dit willen wij, Vlamingen, omdat zulks
recht en rechtveerdig is.
Dit willen wij uit eerbied voor onzen
Vorst, die het ons beloofde. Dit willen wij
van Belgie bekomen uit genegenheid voor
de duizenden Vlaamsche jongens die geval
len zijn voor ons Belgisch Vaderland. Dit
willen wij voor de rust in Belgie.
Ons vieren van den 11 Juli zal geen jui
chen zijn om gewonnen zegepralen. Neen,
de Vlaamsche hemel zit nog veel te zwart
om uitbundig te zijn.
Ons vieren zal een dankbare groet zijn
aan de helden van 1302 en aan de Vlaam
sche slachtoffers van den laatsten oorlog.
Ons vieren zal een wapenschouw zijn,
want de strijd om ons Vlaamsche recht is
ver van uitgestreden.
Ons vieren zal een overzicht zijn van het
geen onze voorgangers, de mannen van de
eerste ure, gedaan hebben en uit hun werk
zullen wij lessen trekken voor de toekomst.
Ons vieren zal ons moed en sterkte geven
voor de dagelijksche moeilijkheden die wij
voor Vlaanderen moeten verduren.
Ons vieren zal ons zelf meer Vlaming
maken, bewust van onze rechten, maar ook
overtuigd van onze plichten.
Welnu, gij. Vlamingen, gij allen die het
goed meent,- helpt hierin mede. Ais het
stormt moeten alle mannen op het dek. Nu
dat het stormt in Vlaanderen moet iedereen
medehelpen.
Het groote gebod van God Bemin uwen
naasten als u zeiven is nog even jong ais
den dag waarop het gegeven werd.
Al wie Vlaanderen beschouwt als zi
land, dat eenig land der aarde waar onze
wieg stond ên eens ons graf zal zijn al wie
Vlaanderen groot en heerlijk wil zien als
weleer al wie het Vlaamsche volk bemint
vervulle zijne christelijke maatschappelijke
plichten tegenover dat krachtig en moedig
volk, dat volk van Vlaanderen. G.
is te hopen dat wij te samen die moeilijk
heid wel zullen kunnen klaar spelen.
Aan mijne hulpveerdigheid moogt gij
niet twijfelen.
Dankbaar, dankbaar, antwoordde Cies
geestdriftig. Als v/ij gelukken zal ik u ook
niet vergeten.
Zoo redekalveiden dezoogezegde vrienden
tot laat in den nacht.
Ais zij malkander verlieten, was hunne
gemoedsgesteltenis gansch verschillend, zoo
niet uitwendig dan toch voor het innerlijke.
Cies was uiterst voldaan over zijnen
vriend, en Pedro verlangde vurig, om aan
zijnen meester te kunnen verslag geven over
hetgeen hij vernomen had, en raad vragen
over het plan dat in zijn brein ontstaan was.
De Corsikaan of liever Richardson had
gedurende den winter zijnen tijd niet verlo
ren. Door de gebroeders Vanderwerf en de
Dammaerts was hij in kennis gekomen
met een zeker aantal der bijzonderste koop
lieden en nijveraars van Antwerpen.
Daarin was hij des te beter geslaagd,
aangezien de voornaamste ingezetenen onzer
groote koopstad er eene eer van maakten,
onder de vrienden van den schatrijken
Amerikaner gerekend te worden.
Als de vader van Dora dus een feestje gaf,
ontbrak het hem niet aan genoodigden en
natuurlijk beroemden deze er zich op als zij
een zoo voornaam persoon in hunne huizen
konden ontvangen,
Zoodat Juan en zijne dochter ook veel
uitgenoodigd werden.
Zooals het gewoonlijk gaat met lieden,
die geen geld noodig hebben, al de verhan
delingen zoo van koopwaren als van weer-
dijen, de Corsikaan aanging, leverden den
besten uitslag op.
In de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op len Au
gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisterden
WeMaertenH. 21.999,79
Wildermeersch Henri 28.674,75
Carein Henri 1.250,00
Lamerant Achille 7.461,50
Goethals Edouard 17.811,12
Verwaerde Romanie 622,00
Carron Jules 401,68
Kesteleyn Julia 2.794,00
Sperlaekel Julia Perdieu 1.345,00
Truant Théophile 1.758,00
Verslype Raymond 2.145,00
Hauspie Jules 1.122,90
Bortier R. 260,00
Cossey Elie 13.250,00
Buseyne-Lermytle 3.845,00
Legrand Jules 129,83
Huys Camille 4.443,09
Verdruye Léonie Vandannne 279,72
Verhaeghe Nestor 570,00
erfgenamen Goudenhoofd 961,00
Lemenu Prosper 2.222,00
Callens René 360,95
Debruyne G. 1.277,00
Ligneel Reginald 6.425,00
Diberinck en kinder^ 4.715,00
Flyps Augustine 3.963,00
Cornelte Severin 6.320,00
Bossaert-Crevits H. 19.865,00
Vandenberghe Camille 52.375,00
Pieren-Depoutter Henri 3.912,00
st jan.
Courtens-Demeulenaere Henri 693,00
Degryse Cyrille 7.735,00
yper.
We Dewaele-Notebaert 14.310,00
Delboo Florence We Rabau 9.220,00
Trachez Mathilde 1.612,50
Vandamme-Vermeersch Henri 410,00
Dieusaett Auguste 10,420,00
Dublou Cyrille 11.300,00
Gontier Cyrille 9.140,00
Uzeel Henri 2.805,00
Hoorelbeke Achille 19.330,00
Goethals Pieter 3.595,00
Deplacie Emile 6 580,00
Vandenbroucke Victor 760,09
Maes Julien 995;00
Vancayseele Alois 29.605.00
Goiuvy Camille 1.040.00
Vandermarliere Achille 33,295,00
De regeeringserisis is nog niet opgelost.
Zooals wij hebben laten voorzien staat m.
Theunis voor buitengewone moeilijkheden.
Er moet volstrekt een akkoord gevonden
worden waarbij de hoogeschool en de mili
taire kwestie tot eene oplossing kunnen ge
raken. m. Theunis heeft de voormannen van
alle politieke groepen bij zich geroepen. De
groepen zelf hebben gedurig vergaderingen
gehouden.
Tot nu toe stuit men op de Liberalen, die
wel den schijn willen aannemen van toege
vingen te doen, maar wier toegevingen on
aannemelijk zijn en op niets uitkomen.
m. Theunis heeft zijn persoonlijk gedacht
nog niet uitgesproken over de formuul die
door de nieuwe Regeering zou moeten aan
vaard worden.
Men vermoedt dat M. Theunis zelf een
formuul aan de belanghebbende partijen zal
voorstellen. Moest hierop geene overeen
komst worden bereikt, dan zou hij aan de
taak van Kabinetsvormer verzaken.
Wij zijn zeer terughoudend tegenover de
oplossing die men zal voorhouden.
Engeland en Frankrijk zijn aan het wisse
len van nota's in betrek met de oplossing der
buitenlandsche moeilijkheden. De Belgische
Regeeringserisis brengt hierinook vertraging
daar Belgie op dit oogenblik op de vragen
die hem gesteld werden, geen antwoord
kan geven. Alhoewel de houding van Belgie
tegenover het buitenland voorzeker geene
verandering zal ondergaan, moet men toch
weten met wie men moet onderhandelen en
welke de verantwoordelijke Ministers zul
len zijn.
Wanneer men nagaat dat de Duitsche
mark op ééne week tijds meer dan de helft
harer waarde heeft verloren, dat de dollar
die over eenige dagen 50 duizend mark gold
er thans 150 duizend weerd is, en dat onze
eigene frank en dien van Frankrijk op vier
dagen tijd met 50 punten achteruit is gegaan,
dan moet men toegeven dat er eene alge-
meene ramp voor de deur staat en dat die
slechts door een snelle oplossing der han
gende vraagstukken te voorkomen is.
Baldwin, de Enge.lsche Minister-president
heeft op het banket te Londen gezegd dat de
geheele beschaving van West-Europa, welke
17 eeuwen duurde, thans in hare voegen
kraakt.
Men zou geneigd zijn het te gelooven.
Verleden jaar zegde de socialistische syn
dicale Commissie 720 duizend leden te tel
len. Op einde December 1922 was dit cijfer
gezakt, op 692 duizend leden.
Op het buitengewoon socialistisch congres
van Juni laatst sprak Vandervelde nog van
600 duizend terwijl Anseele het cijfer 618
duizend aannaaide. Wie van beide het juiste
cijfers aangaf weten wij niet. Maar wat we
weten is dat de socialisten op één jaar 100
duizend leden verloren hebben,dat is 1 op 7.
En dat is schrikkelijk veel.
Wederom dezelfde nationale leugenaar,
Wullus-Rudiger, heeft een nieuwe laster
campagne op touw gezet. Ditmaal gaat het
tegen den Katholieken Vlaamschen Volks
vertegenwoordiger M. Biavie.
M. Biavier heeft in de Kamer de leugens
en den laster van het boek van Wullus
bekend gemaakt. Noch de Minister! noch
een der vrienden van Wullus hebben dezes
verdediging opgenomen. En dat kan Wullus
niet verdragen. Nu smijt Wullus met modder
naar M Biavier. Deze spant een proces in
tegen Wullus en tegen deMetropole die den
opstel van Wullus opgenomen heeft.
Deze zaak zal ook eenen weerklank vinden
in 'net Parlement. Het moet onderzocht wor
den in hoever een bezoldigde van den Staat,
een Atheneumleeraar ais Wullus, zulke eer-
roovende aanvallen mag plegen op een Ka
merlid, die den persoon van dien leeraar
het minste kwaad niet heeft gedaan.
Wanneer zullen die politieke processen in
ons land dan toch maar een einde nemen
De stad Dover heeft dezer dagen vóór het
stadhuis de klok geplaatst welke de Duit-
schers op het havenhoofd te Zeebrugge ge
bruikten om alarm te maken. Koning Albert
heeft die klok aan Dover geschonken, als
aandenken aan den beroemden raid van
Zeebrugge.
De hotelhouders van de kust klagen put
ten in de steenen over het aanhoudend
slechte weder en het wegblijven van de bad
gasten die op andere jaren aan dit tijdstip
reeds talrijk waren.
Te Oostende, Biankenberghe, De Panne
enz. is het allertreurigst gesteld. In de
meeste hotels en restaurants doolt het per
soneel in de ledige zalen rond. Intusschen
blijven de loonen loopen. Sommige houders
van groote hotels verliezen tot 2 duizend
frank per dag.
Als gevolg van de staking op den Spoor
weg zal de Staf van het spoorwegbataillon
vanaf lc Juli van Brussel naar Antwerpen
overgebracht zijn. Daar zal voortaan zijn
garnizoen verblijven.
Eiken dag gaan, vooral uit het Vlaamsche
land, tal van dagorden naar Kamer en Se
naat om krachtdadig te protesteeren tegen
de dienstverlenging, alsook tegen vermin
king die de Vlaamsche Hoogeschool zou
kunnen ondergaan.
Dammaert was uiterst over zijne nieuwe
kennis voldaan, alhoewel hem soms, nopens
dien rijken vreemdeling als een onbestemd
voorgevoel van schrik door het hoofd vloog.
Voor zijn zoon Karei was er echter eene
grootere verandering gekomen deze was
ernstig op de jonge rijke Amerikaansche
verliefd geworden. Niet dat hij jacht maak
te op haren bruidschat. O, neen integen
deel.
Dora's goedaardig voorkomen en ernstige
karakter, hare onderscheiden manieren en
veelvuldige kennissen, hadden des jonge-
lings kalm gemoed ontroerd.
De toegenegenheid, welke zij aan zijne
familie en zijne zuster bewees, had mis
schien ook het hare bijgebracht om die ge
voelens in het hert des jongen koopmans te
doen ontstaan.
Eene zaak is zeker, en dat is, dat Karei
zeer erg door zijne eerste liefde gekweld
werd.
Hij had voorzichtiglijk zijn hert voor zijne
moeder en zijne zuster geopend, en deze,
vooral de eerste, hadden hem volstrekt niet
verdoken dat hij, naar hunne meening, zeer
moeilijk tot de vervulling zijner wenschen
geraken zou.
Eene zoo rijkeen eenige erfgename
't Is waar, zegder moede Dammaert,
wij zijn welstellende kooplieden en indien er
ons geene gansch onverwachte rampen over
vallen, zult gij beide een schoon fortuintje
erven maar wat is dat in vergelijking met
de schatten van dien Amerikarier, die milli-
oenen beschikbaar heeft 1
Altijd dat ongelukkig geld zuchtte
Karei.
Ja, wederlegde de moeder, het is alzoo,
maar wat kunnen wij er aan doen. Gij moet
Indien alle onderhandelingen moesten
mislukken of zoo de Kamer in het nieuwe
ministerie het noodige vertrouwen niet zou
schenken, dan is het natuurlijk dat aan eene
ontbinding van het Parlement zou moeten
gedacht worden.
De ontbinding van het Parlement zou ook
de ontbindingen van de provincieraden ver
oorzaken vermits deze de provinciale sena
tors moeten aanduiden.
Daar is echter een groote moeilijkheid. De
kiezerslijsten zijn nog niet herzien, en dit
werk moet in de groote gemeenten een vijf
tal maanden vragen.
n geval van ontbinding echter moeten de
kiezingen binnen 40 dagen geschieden.
Zoodus zou het onmogelijk zijn regelma
tige kiezingen te doen plaats vinden.
In het dorpje Heinsch, op 5 Km. van Aar
len woont de oudste vrouw van Belgie. Het
is Catherine Bettendorf, die binnen kort haar
106e jaar ingaat. Veertig jaar geleden stierf
haar man en sedert dien woont zij met hare
dochter samen. Nog altijd is het oudje goed
te been en ook hare oogen laten niet te wen
schen over.
Op de begrooting van buitengewone ont
vangsten en uitgaven komt een bedrag voor
van 55 millioen voor waterbouwkundige
werken. Onder deze werken vinden wij het
graven van een haven te Roeselaere. Het is
reeds lang dat West-Vlaanderen op dit werk
wacht.
Een van de laatste ministerieele daden
van den heer Devèze is geweest den sabel af
te schaffen als gevechtwapen
Men zou nu kunnen denken dat een wapen
altijd is om te vechten, 't Is verkeerd. De
sabel bliift bestaan als parade-wapen
De officieren en de adjudanten in groot
uniform of bij ceremoniën zullen hem nog
mogen dragen. En waarom niet Senators,
academieleden en andere vredelievende
menschen dragen ook MTS! gaarne een sabeltje.
Tot nagedachtenis der Engelsche soldate
wier graf niet bekend is zullen gedenksteene
in de frontstreek opgericht worden. De nr
men van deze helden zullen op die steene
vermeld staan. De eerste zulke steen zal gf
plaats worden op de kromming van den we
naar Meenen.
De Engelsche Regeering houdt eraan, dr
de naam van eiken officier of soldaat, di
gevallen is gedurende den grooten oorlof
waardig voor het nageslacht bewaard worde
Vrijdagmorgen maakte Koning Albert ee
ritje in den omtrek van het Kasteel van Ls
ken, toen zijn paard den poot zette in een
hobe, door den aanhoudenden regen veroot
zaakt. Het paard viel en sleepte den konink
lijken ruiter mee in zijn val. Zijne Majestei
brak een been van het polsgewricht. D1 De
page werd ontboden om de noodige zorge;
toe te dienen. Het is niet erg Zijne Majestei
kan zijne gewone bezigheden verrichten,
Twee maal uitgesteld, heeft de reis va:
de Kamerleden naar de verwoeste geweste
Zaterdag plaats gehad.
Wat de bezoekers het meest getroffe:
heeft is de terugkeer der bevolking en he
herstel der scholen.
West-Vlaanderen dat vóór den oorlo
318.500 inwoners telde heeft thans reed
eene bevolking van 281.150 inwoners. Me
berekent dat er 54.500 vluchtelingen u
Frankrijk terug gekeerd zijn.
Het herstel der schoollokalen geschiedd
met bijzondere spoed. Van de 307 gemeen
tescholen zijn er 223 hersteld, üp een totaa
van 327 vrije scholen zijn er 266 heropgericht
Veel lof viel Minister Vandevyvere t
beurt. Zelfs de politieke tegenstrevers va
den Minister die de heropbouwer va
West-Vlaanderenzal worden geheeter
spraken hunne bewondering uit over de vei
kregene uitslagen. Guido.
Opvolger van S. VARDEN BERGHE.
Bertenplaata, 8, (Kleine Markt),
POPERINfiilE. -•
- Tien mannen, waarvan negen neger
de wereld nemen zooals zij is, jongen, wij
kunnen daar niets aan veranderen. De men
schen meenen veelal dat alles met geid te
krijgen is; ja, zij schatten hetzelve hooger
dan liefde, achting, goede overeenkomst en
vrede, zelfs boven de eerlijkheid, den goeden
naam en de deugd
Velen hebben die valsche meening duur
bekocht, maar heel weinig zijn erdoor ver
anderd.
- 't Is niet zeker, moeder, sprak Karei
aarzelend, dat juffer Dora het alzoo meent.
Zij zou ten andere rijk genoeg zijn, om te
kunnen trouwen met den man die haar be
valt, al ware hij arm.
Wel ja, Karei, voorzeker, meende de
moeder, ongelukkiglijk ziet men zulke
huwelijken meestal slechts in de romans.
Daarbij, mijn goede jongen, laat ons nu
eens veronderstellen dat die juffer alzoo
oordeelt, denkt gij dat haar vader in hare
zienswijze zou deelen
Karei haalde moedeloos de schouders op.
Welnu, broeder, sprak Maria, laat u
niet ontmoedigen. Wij zullen trachten te
weten hoe de zaken staan, Juffer Dora heeft
ons tot hiertoe vele bewijzen harer verkleef
de toegenegenheid gegeven. Te uwen op
zichte heeft zij zich altijd zeer welwillend
getoond, maar wij weten niet wat er in haar
hert omgaat. Nochtans meen ik u te mogen
verzekeren dat zij rechtzinnig en fijngevoe
lig is, zoodat zij u voorzeker, indien moeder
of ik over die zaak voorzichtig spraken, niet
lang zou willen in onzekerheid laten. Ik hoop
toch dat de gevoelens, welke gij voor haar
ondervindt, nog niet diep genoeg wortel ge
schoten hebben in uw hert, om ernstig uwe
rust en uw levensgeluk te bedreigen.
Gij hebt gelijk, goede Maria, sprak de
Deze week heeft Kardinaal Mercier, te
Heverlé bij Leuven, de Centrale Hooge
school voor christene arbeiders plechtig in
gehuldigd.
Deze schoone instelling is sedert een jaar j
gang. In deze hoogeschool worden del. -
jongelingen gevormd, die later de leiders en z\in Donderdag omgekomen in een brand
den steun der christene sociale beweging die een huis, te Chicago (Vereenige Staten)
zullen zijn. in asctl ge!egd heeft. Het vuur wordt toege
De noodzakelijkheid eener arbeiders hoo-' schreven aan de ontploffing van een over
geschool wordt door niemand betwist en haaltoestei, geplaatst in den kelder, e;
daarom moet ze door iedereen gesteund waaronder men heel den nacht een vlam ha<
worden. Iaten branden.
Heil den bestuurder, E. P. Perquy, en de: De Spaansche overheid heeft ontdekt
inrichters van die hoogeschool, die voor de dat een aanslag beraamd werd op een hoog-
christene volksbeweging een lichtbaak moet parlementaire persoonlijkheid, te Madric
zijn voor meer zedelijke en verstandelijke verblijvend. Het komplot werd verklikt doo
een persoon, die op de hoogte was der ge
heimen van de samenzweerders. Strengi
maatregelen zijn genomen.
De Times deelt mede dat het herinne- In Corsica blijft het maar altijd door
ringsstandbeeld van Sl Julien bij Yper, al- winteren sneeuw- en regenvlagen ove
daar opgericht ter nagedachtenis van den gansch de uitgestrektheid. Bijzonder t>
2 veldslag van Yper, den 8 Juli door den Bocognauxen te Pastelida is er overvloedij
Hertog van Connaught zal ingehuldigd wor- sneeuw gevallen. De temperatuur is zee
den. laag gedaald.
verheffing onzer arbeiders.
Bank tot bevordering van Internationale handelszaken.
Naaml. Venn.
Maatsch. Zetel GENT.
Algemeene Bestuurder voor West-Vlaanderen FORREST L.
AGENTSCHAPPEN
l»€>t»ERSRiGHE, Groote Markt, 28, tel. 89 90.
VEliRWE, Ooststraat, 64, tel. 76.
SïlXVlIJDE, Kiekenstraat, tel. -44.
MOÉSKROËHI, Toerkoenjestraat, 109, tel. 179.
Wytsshaete en omliggende, Agent
Bevaren
Naordschoote
Ledeghem
Wesfautre
Roushrugge
Heer FOURNIER, Burgemeester.
Heer TAHON, Gemeen tesekretaris.
HeerM. BA1LLEUL,
Heer G. DELANNOO,
Heer A. DECLERCQ.
Heer A. CLAEYSOONE, Gem.-ontv
BIJKANTOREN
Nieuwpoort, Loo, Proven, Rousbrugge, Watou, Leysele, Couckeiaere,
iehieghem, Stavele, Alveringhem, Lichtervelde, Cortemark, Merckem
moeder haastig.dat is zeer wel gesproken, wij
zullen alzoo trachten te wete te komen hoe
de zaken staan. Juffer Dora zal zulks niet
kwalijk nemen, en bescheiden genoeg zijn,
om er aan niemand over te spreken. Maar,
Karei, gij van uwen kant zoudt ons moeten
beloven, bijaldien die uitval niet aan uwe
verwachting beantwoordt, dat gij al uwe
sterkmoedigheid zult gebruiken, om die
neiging te overwinnen.
Ja, moeder, ja, zuster, sprak de jonge
ling, met dankbaren blik, doet eens wat
mogelijk is om mij uit de onzekerheid te
redden. En welk nieuws gij mij ook moget
aanbrengen, ik geef u de vaste verzekering,
dat ik sterk zijn zal en mij zeiven overwin
nenmaar nochtans
Goed zoo, Kareionderbraken hem de
twee goedhertige vrouwen als uit eenen
mond.
Zij beloofden hem zonder uitstel met Dora
over die gewichtige zaak te spreken, maar
zij waren het ten volle eens, om hem te doen
verstaan dat hij niet te veel mocht hopen,
en al zijne sterkmoedigheid moest bijeen
verzamelen, om tegen slecht nieuws bestand
te zijn.
Het gesprek werd in dezen zin nog eeni
gen tijd voortgezet.
Wat was er intusschen van Dora gewor
den
Zij was zeer tevreden over haar verblijf in
Antwerpen, en vond bijzonder veel genoe
gen in de toegenegenheid, die haar en haren
vader overal bewezen werd.
Hare vriendschap voor de familie Dam
maert groeide om zoo te zeggen van dag
tot dag aan. Zij voelde voor die menschen
eene toeneiging, die haar zelve somwijlen
eenige verwondering inboezemde.
In alle feestjes en bijeenkomsten was zi
in gezelschap met Maria, en natuurlijk ooi
soms met Karei, hetgeen haar immer he
grootste genoegen veroorzaakte.
De gevoelens die in haar hert worte
schoten trachtte zij niet te ontleden, ter
minste niet in den beginne zij had ook sto'
genoeg tot nadenken.
Zeer dikwijls kwamen de laatste verma
ningen harer moeder haar voor den geest,
en zij meende te moeten gelooven, dat de
voorspellingen der edelhartige vrouw zich
gingen bewaarheden.
De veranderlijke gemoedsgesteldheid
haars vaders, en dezes langdurige en ge
heimzinnige bijeenkomsten met Pedro,
versterkten haar in die meening.
Zulks vervulde 's meisjes gevoelige ziel
met weemoed en angst.
Meer dan eens had zij getracht den ver
trouwden knecht van haren vader te doen i
klappen, maar zonder gevolg, deze hield
zich alsof hij haar volstrekt niet verstond,
en wilde haar bewijzen dat zij zich dwaze-
lijk over ongegronde hersenschimmen ver
ontrustte.
Langs dien kant wilde zij dus niets meer
beproeven, en besloot slechts op haar zelve
alleen te rekenen.
Door eene volslagene gerustheid te vein
zen, en het uitoefenen eéner voorzichtige en
nauwkeurige bewaking, hoopte zij wel eens
te onderscheppen, wat de twee mannen be
sloten hadden, en daarna het kwaad, in
dien er beraamd werd, misschien te kunnen
voorkomen of gedeeltelijk beletten.
De voornaamste drijfveer harer handel
wijze, zulks moet tot hare eer gezegd wor-:
den, was het geluk en de gerustheid haars
vaders. "t Vervolyi).
