HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
De Kapel üjü! Bosch
w
miïm
t m
Apotheek Frans Van de Plas
uandenttroeie
iboanementprijs
Sansen - Vanneste
Zondag1 4ft Mei 1924.
15 Centiemen
21f Jaar. - N< 18
GEDACHTEN.
HOOGER IDEAAL
Mariamaand.
Oorlogsschade.
Leest ea verspreidt "De Poperinghenaar,,
Politiek Overzicht.
De houding van Belgie.
De Antwoorden.
Landbouw-werkrechtersraad.
Vlaamsche Toeristenbond.
De Achhsrenwet,
De verlenging der huishuurwet.
Japaansche erkentelijkheid.
Vlaamsche kant.
Gezelle- Hulde.
OORLOGSSCHADE
Suikerbietsyndikaten.
In 't Buitenland.
ATHLETIEK FEEST gegeven door - JONG POPERINGHE
op Zondag 27 April 1924
'i rl. jf
m :rvk (i i
HWWlSaH?
nr
per Jaar
In Stad fr. 6.50
In Belgie &rt 8.50
Buitenland 13.00
Uitgever
Drukkerij,
Papierhandel,
15, Gasthuisstraat,
POPERINGHE
Telefoon nr 9.
PostcheokrekeniEf
i' 15570.
PRIJS
BERICHTEN;
VERKOOPIICEN,
Eene inlassching
o.6o ct° per regel.
2 en 3 inl. o.5o ct"
VONNISSEN,
i.5o fr. per regel.
ROUWBERICHTEN,
5 fr. voor 10 reg.
Herhaalde Annoncen
prijzen op zanvrug.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdau ingezonden
worden. Kleine
berichten teoen
den Vrijdao noen.
POPERINGHEKAAR
Een goed boek, een goed woord kunnen vele goed
doen, maar het goed voorbeeld is nog vele meer wel
sprekend voor het hert. Confucius.
Niets is zoo gevaarlijk als een goede raad die ge
spaard gaat met een slecht voorbeeld.
M"" de Sabié.
Die de wijsheid leert en zijn leven niet schikt er
naar is als de landman die zijn akker wel ploegt maar
niet bezaait Perzisch spreekwoord.
Als de hand niet meer kan, dan moet het hert toch
nog mlldadtg zijn. Pasquier.
Moeilijk is het een goeden naam te verwerven, nog
moeilijker hem te verdienen, en het moeilijkst hem te
bewaren. Shakespeare.
De rechtschapen mensch, de eerlijke mensch is
deze die zijne rechten afmeet op zijne plichten.
Lacordairr.
la gesprek met een mijner oude school
vriendinnen viel het mij op, dat zij het druk
had over idealen, want in een korte spanne
tijds wees ze mij een ideaal van een kleed
roemde heur kleinen jongen als ideaal van
zoetheid sprak overeen Ideaal van een
huls.
Laten wij een blik werpen in ons eigen
hart en bekennen wij maar ronduit dat wij
voortdurend opgaan in kleine Ideaaltjes. En
zijn deze niet geboren uit onzs zelfzucht
We bouwen onze idealen op naar ons eigen
welbehagen. Ea toch zijn deze maar zwakke
staaltjes vergeleken bij het groot licht, dat
ons leven moet beheerschen, dat ons leven
beteekenis moet schenken, namelijk zelfbe
dwang.
Zelfbedwang veronderstelt tucht op eigen
daad en wil zich geven voor anderen
Zelfbedwang moet tot grondslag liggen
bij de opvoeding van het kind.
We hebben de voorbeelden maar voor 't
grijpen. In het gewone dagelijksche leven
hebben we vaak de gelegenheid het kind
goedschiks of kwaadschiks te doen verstaan
dat het zekere zaken missen moet en andere
dingen zeer goed ontberen kan.
Wie onthouding leert in kleine zaken zal
in het latere leven gemakkelijk de grootste
moeilijkheden overwinnen, omdat hij mees
ter is over zijn eigen ik en zichzelf dwin
gen kan te leven volgens eene hoogere
levensopvatting.
Wie kent ze niet, onze eenige kindertjes,
die thuis de kleine dwingelanden spelen. Ze
hebben maar even een wensch te uiten, hun
woord Is wet... En niet enkel vaderen moe
der, maar allen die in hunne nabijheid leven,
moeten, zoo ze in de gunst der ouders willen
staan, het kind naar de oogen kijken, zijne
grillen eerbiedigen en al zijn doen en la
ten bewonderen.
Ach, ze zijn toch zoo belangwekkend, zoo
verstandig en zoo mooi... en wie er ook maar
eenigszins aan twijfelt, heeft vast geen sikke
pit verstand van kinderen.
De kleine dwingeland wordt de groote
dwingeland, die alle gemak, alle genoegens
van 't leven voor zijn persoon opeischt.
Indien zijne ouders hem niet meer kunnen
bevredigen zoekt hij zijne voldoening elders.
De eenvoudige huiselijke kring ishem te eng
geworden. Zijn ideaal ligt niet in de op-
waartsche lijn der grootsche strevingen, en
hij zoekt het levensgeluk daar, waar het niet
te vinden is.
Het ideale in de opvoeding is niet dat
de kinderen alles kunnen krijgen wat hun
harteken lust, maar dat ze, zonder morren,
zelfs blijmoedig over eene teleurstelling kun
nen heenstappen.
Ze moeten voelen dat het geluk niet gele
gen is in het genieten, maar wel in de zelf-
beheerschingDe ouders moeten het kind
lelden naar hooger idealen.
Lectuur, welke de groote hedendaagsche
behoefte Is van het volk, zou deze opvoeding
moeten voortzetten, volmaken.
Maar de kunst, die opvoeden wil, wordt
haast met minachting bejegend. De realis
tische uitbeelding van het kwaad heeft de
beste talenten aangetrokken. Voor die kunst
is de mensch in drift op zijn schoonst, en
stelt hij alsdan daar het dankbaarste onder
werp tot uitbeelden.
Verderfelijk werkt dit op de massa, daar
het uitkomt op verheerlijking der zelfzucht.
Goede voorbeelden dienen gegeven
Daarom halen wij met genoegen aan de
poging van een Fransch dagblad, dat zijne
lezers achtereenvolgens de levensbeschrij
ving geeft van vrouwen, moeders uit het
volk, die, te midden vanzwaren tegenspoed,
de reddende engelen waren van hun gezin.
Een paar dagen geleden lazen we in het
blad de levensbeschrijving eener moeder,
weduwe gebleven met acht kinderen. Toen
haar man stierf viel de eenige broodwinner
weg. De moeder die tot dan toe alleen het
huishoudelijk werk had verricht aarzelde
geen stond. Ze ging aankloppen bij een
groothandelaar, en ze bekwam eene plaats
in de fabriek. Gedurende den dag werkte ze
in 't zweet heurs aanschijns, de moedige
moeder Désirat, en 's avonds, tot diep in den
nacht arbeiddeze thuis, voor heure acht klei
nen. Ze vertrokken uit het lachend landelijk
huisje, de moeder en de kinderen, en ze
waren verplicht hun intrek te nemen in twee
kamers.
Al spoedig werd het heur duidelijk dat de
oudste kinderen zouden sterven aan de on
verbiddelijke kwaal welke vader had ten
grave gesleept.
Met weêrgalooze liefde en toewijding
verzorgde ze hare zieke kinderen, ze vond
woorden van opbeuring en troost, en de ar
men droegen gelaten en vol berusting hun
harde lot.
Moeder was de goede engel die alles was
voor elk harer kinderen, ieder glas melk voor
hare zieken had ze met zwaren handenar
beid verdiend 1...
Toen de verslaggever van het dagblad een
bezoek bracht aan het beproefde gezin, lag
een der dochters op sterven.
Ze wees hare moeder aan en sprak met
Mengelwerk van «De Poperinohenaar» 12
ROMAN
door A. IIWH
HierEen modelhof, daar aan 't bosch.
En een zagerij ook al. 't Verveelt me, om
rond te loopen, goed voor pietje den dood.
Dan ben ik elk jaar wat dichter met mijn
neuze bij de aarde... Werken is zalig, maar
verduiveld niet als de begijntjes, die met
zevenen aan een boonenperse droegen. Ik
wil heele dagen bezigheid hebben.
Wordt ge nu heelemaal zot kreet me
vrouw. Een modelhoeve en een zagerij. En
ge meent dat Ge wilt zoo iets beginnen
Ja, maar wees gerust 1 Van glorie
wordt ge eer zot dan van werken, dat is een.
En ik zal u of de dochters niet verplichten de
zwijns eten te geven, of de koelen te mel
ken, de eiers te garen of met boter naar de
markt te gaan. Misschien zal Lavendoris of
Lavendorie, de piepfijne mijnheer van Brug
ge niet meer willen komen en peinzen, dat
we ons fortuin verloren hebben en het moe
ten hermaken, maar dan zal hij mij juist een
groot plezier doen door weg te blijven. En
als Blanche haar nichte nog treitert, schop
ik den Brugschen fliereflaai buiten. Dat is
anders, hé Ja, boeren en zagen, werken,
vervolgde van Herteloo. Maar vrouwe, trek
Ou zoo geen lang aangezicht, 'k doe dan
juist als Van Waveren, dien ge al totschoon-
zoon uitgekozen hebt. Wat voor hem goed
is. dat is het ook voor mij.
De maand MA, is een maand van bijzon
dere bekoorlijkheid.
Wanneer het nieuwegroen en de bloesems
onze oogen streelen en de lucht balsemen
tnet hunne frissche geuren, dan kiest de
Kerk uit den kring der maanden er ééne,
die zij bijzonder wil toewijden aan Maria's
dienst.
Het is de maand van Mei, de maand
waarin we in onze kerkgebouwen en in onze
woningen de beeltenis der Moedermaagd op
devote wijze met groen, bloemen en kaarsen
versleren, waarin we, voor die beeltenis
neergeknield, aan onze liefdevolle Moeder
en machtige Beschermvrouwe onze nooden
en belangen op een bijzondere wijze aan
bevelen.
De maand Mei is ook de maand, waarin
de vreugde der Verrijzenis nog onze zielen
vervult, waarin wij nog het blijde «Alleluia»
hooren zingen en ons hoopvol voorbereiden
op de nederdaling des H. Geestes. In één
woord een maand van blijden Paaschjubel.
De maand Mei gaat ook onmiddellijk
vooraf aan de maand van 't Goddelijk Hart,
wanneer de hitte van den zonnegloed ons
een denkbeeld geeft van Hem, die aan de
zalige Margareta Alacoque zeide Mijn
Hart brandt van liefde voor de menschen
Zoo dus wil de Kerk ons tevens wijzen op
den stelregel
Om tot Jezus te gaan
Is Maria de baan
Wij, katholieken, hebben voor de Mei
maand weer onze voornemens klaar.
Wij gaan onze Moeder weer op een
bijzondere wijze eeren.
Wij sieren haren troon en scharen er ons
des avonds rondom bij het bidden van den
Rozenkrans.
De maand Mei moge aldus onze liefde
jegens onze goede Moeder aanwakkeren.
Zij zal dan niet nalaten In ons nieuwen
liefdebrand te ontsteken jegens haren Zoon,
den Christus-God,aan Wien zij hulde en eere
van alle schepsels In eeuwigheid. V. A.
lijke Kommissies werd de schade op len Au-
gusti 1914, als volgt vastgesteld
voor de
hiernavermelde geteisterde
YPER.
Erfg. Ladousur Sophie
1.865
2.863,35
Vanbiervliet Sylvle
4.150
Speybrouck-Degroote Julien
31.505
Julien
24.915
25.200
Erfg. Boutten Eugenie
10.1 65
Forrez Sophie
3.850
Duhameeuw Louis
3.135
3 265
Igodt Madeleine
8.7 0
Kinders Deleye
3.662,SO
Vandamme Désiré
9.072
Mortier-Degroote Em.
15.120
44.790
83.940
ZILLEBEKE.
Lemahieu Emile
6.345
LANGEMARCK.
We Smagghe-Masselus
7.756
Soenen-Demey Henri
10.775
Cnockaert-Vanstaen Henri
5.170
Parrein Petrus
13.242
Vandamme-Depuydt
7.620
We Delaye-Coffeïaere
33.285
We Debruyne-Robaeys
1.230
We Ghyselen-Vandenwijngaerde
18.500
We Vermeersch Dewulf
1.050
ST-JAN-BIJ-YPER.
Rogiers-Callens
13.098
BOESINGHE.
Vangheluwe Alois
16.690
GHELUWE.
Pattyn-Soetaert Félix We
23.110
Lecomte-Fourmantrou Cyriel
1.146
WERVICK.
Boone-De Bttrghgraeve Jean We en kind.
69.400
Kesteloot-Debacker Jules
2.165
Desbonnets-Debeuf Emile
720
Vanderlinde-Kesteloot Henri
3.305
Catry Marie
1.475
Lesage-Dehaese Henri
825
Vandenbraembussche Emma
530
Verhaeghe Einérence We Decorte Ed.
270
Vandenbroucke Jan en zuster
12105
Mahieu-Ponseele Pierre
18.495
Messiaen-Nollet Jérótne
16.365
zwakke stem Mijnheer, aan ons moeder
tje hebben we alles te danken
De meest Idealistische schrijver zou, uit
eigen verbeelding puttend, het zoo edel niet
durven voorstellen als het hier in werkelijk
heid gebeurde.
Zoowaar is het, dat er nog vele ideale
levens zijn, maar doorgaans ongekend en
ongezien.
Als een sterrenlicht in een nacht schijnen
zij, opbeurend, opwekkend tot reine idealen.
G v. A.
De houding die Belgie in het Herstel vraag
stuk moet aannemen moet noch Fransch
noch Engelsch zijn. Zij moet Belgisch zijn,
dit is de belangen van Belgie voorstaan.
Tusschen Belgie en Frankrijk bestaat het
volgende meeningverschil dat echter niet op
de minste oneenigheid zal ultloopen.
De groote bekommering van Frankrijk is
de intergeallieerde schulden en de veiligheid
van dat land. Voor Belgie integendeel zijn
het prioriteitsrechten en het percent dat Bel
gie toekomt, volgens het akkoord van Spa,
die het voorwerp zijner zorgen uitmaken.
Aan Belgie werd een voorkeurrecht van
2 milliard goud-mark toegekend. Brussel Is
van meening dat zulks moet blijven wat er
ook gebeure. Volgens het nieuw plan zou
de totale som door Duitschland te betalen
gebracht worden op 35 tot 40 milliard. Vol
gens het akkoord van Spa zal Belgie daarvan
8 percent krijgen. Dat maakt dat Belgie
boven de 2 milliard slecht één milliard en
600 milltoen goudmark zou krijgen. In het
geheel heeft Belgie 7 milliard schade en het
zou slechts 3 milliard 600 millioen krijgen.
Het komt er dus op aan voor Belgie om
al zijne krachten in te spannen om zijn per
cent (8 te zijn vermeerderen en zoo aan
eene groote vergoeding te geraken.
Belgie is ook niet geheel eens met Frank
rijk over het voorop vastellen der sancties.
Het deelt echter ook niet in 't vertrouwen
dat Engeland stelt in de eerlijkheid der
bedoelingen van Duitschland.
Men voorziet dat Belgie als middenweg
zal voorstellen de economische ontruiming
van de Roer, met behoud van de voornaam
ste elementen eenet onzichtbare militaire
bezetting. Dit zou gebeuren eenmaal dat
Duitschland toont dat het zich werkelijk wil
te deugen zetten.
Zoo kan het gezamentlijk optreden van de
geallieerden verkregen worden en zoo kan
men met de oplossing der na-oorlogsche
vraagstukken Europa wederom een tijdperk
van vrede en bloei laten beleven.
Belgie, Frankrijk, Engeland en Italië heb
ben een verslag gezonden naar de Herstel
commissie als antwoord op het plan der
deskundigen.
Belgie zegt dat het bereid is, de besluiten
van het plan der deskundigen aan te nemen
om tot een pracilsche en billijke regeling van
het herstel vraagstuk te komen. Ook de
andere landen gaan akkoord met voornoemd
verslag.
Er is toch een klein meenlngsverschil tus
schen Engeland en Frankrijk.
Mac Donald wil geen tijd verliezen en
recht op het doel af gaan. Engeland wil
alles seffens in het werk stellen om Dultsch-
lanti te herstellen opdat de maatregelen door
de Herstelcommissie te nemen spoedig hun
uitwerksel zouden hebben.
In geval Duitschland aan zijn gegeven
woord te kort komt is Engeland bereid
strenge maatregelen te nemen te zamen met
al de verbondenen.
Intusschen is M. Poincaré dit verslag aan
het uitp'uizen. Hij is altijd even wantrouwig
tegenover Duitschland en zou het onmoge
lijke doen om toch de pariden die hij bezit
niet te moeten lossen. Hij wil volstrekt we
ten welke maatregelen er zouden genomen
worden in geval Duitschland zijn woord
moest breken.
Onze Ministers Theunis en Hymans zijn
naar Parijs en naar Londen getrokken.
Zullen zij erin gelukken de Fransche
meening dichter te kunnen brengen van de
Engelsche en zoo de rechtstreeksche bespre
kingen tusschen de regeeringen openen? In
alle geval tot de rol van boodschappers
moeten zij zich niet leenen.
Tijdens de laatste bespreking en wijziging
der wet over de werkrechtersraden is nog-
eens gebleken dat het niet mogelijk is die
wet toe te passen op de landbouwwerklieden.
Maar de christene-democraten zullen zor
gen dat er in het kort een wetsvoorstel zal
neergelegd worden in den Senaat waarbij
bijzondere werkrechtersraden voor land
bouwwerklieden zullen opgericht worden.
Van nu af steunt de Minister van Landbouw
dit ontwerp, zoodat de landbouw ook wel
dra zijne bedrijfs-rechtpleglng zal hebben.
Op alle gebied komt de Vlaamsche levens
kracht tot uiting. Ook onder de sportlief
hebbers is er Vlaamsche werking en Vlaam-
schen durf te bespeuren.
De jonge maar zeer levenskrachtige
Vlaamsche Toeristenbond telt reeds meer
dan 12 duizend leden.
Op 10 en 11 Mei zal deze bond te Brugge
eenen Landdag houden en aan de manier
waarop die gebeurtenis nu reeds bereid
wordt belooft die Landdag veel bijval te
zullen oogsten.
Al die slameur op uw hals halen
bromde mevrouw. We hadden nu een rustig
leven en waren van alle drukte verlost.
Slatneurisleven,menschen die rentenie
ren, traag dood gaan. Zoo is mijn gedacht.
Ik heb nog geen goesting al te zitten wachten
op mijn kiste. Zoo ge weet nu het nieuws.
O, ja, nog iets... probeer niet meer, Marlet-
te hier bulten te krijgen, want dat gebeurt
toch niet. Ik heb ze noodlg ze is goed
geleerd en zal van heel die doening de boe
ken houden. De dochters moeten zich met
niets moeien en mogen dan voort rentenieren,
wandelen en poesjas verkoopen en kompii-
menten maken in de stad. Zoo ge ziet, dat ik
Mariette niet voortrek boven u. Maar moei
u niet meer met haar of er zullen andere
dingen gebeuren 1 Ik ben baas in het huis,
peins er op 1 En ik heb bij mij zelf gezwo
ren, dat Mariette voor mij als een eigen
dochter is, dat ze hier rustig zal leven en het
moet vervlekt gebeuren Hamer dat in uw
hoofd. En ge hebt nu weer stoffe om te bab
belen en Ik ga een beetje op mijn kamer het
een en ander voor de nieuwe doening be-
studeeren. Slaap wel
Volg uw goesting, sprak mevrouw.
Maar wat is er nu nog van naar Brugge te
gaan Het wordt tijd, dat we maatregelen
nemen.
We blijven heel den winter hier ant
woordde de vader kalm.
En ge hebt dat besloten, zonder mij te
kennen kreet mevrouw driftig.
Ja.., want ik verkoop dat huis ginder
om meer geld te hebben voor mijn nieuwe
doening, daar kruipt kapitaal in.
Het is ongehoord 1 riep Blanche uit.
Alles in de war sturen.
Eene Commissie v&JM' teddt is tot stand
gebracht om de uitwerkselen na te gaan
welke de achturenwet teweeggebracht heeft
Zij zal vooral moeten wijzen op de gevol
gen dezer wet op de opbrengst van den
arbeid van den werkman, op de werkloos
heid, op de uitwijking van ar'oeidsktachlen,
op de verbetering van het gereedschap dat
in werkplaatsen en fabrieken gebezigd wordt
en ook op het zedelijk en verstandelijk leven
der arbeidersbevolking.
De leden dezer Commissie werden geno
men onder Werknemers, werknevirs,
nijveraars, leeraars en leden van de K tmers
der verschilllge partijen.
Het Is Staatsminister C-ooreman die er de
Voorzitter van is.
De samenstelling van deze Commissie
wordt met weinig voldoening begroet in de
arbeidersmiddens.
Van de41 leden ervan zijn er slechts 12 die
het bedrijfsleven vertegenwoordigen. Deze
verhouding beantwoordt niet aan den In
vloed die de achturenwet heeft op het leven
der arbeiders.
De handeldrijvende en industrieele mid
denstand hoeft zich nog meer over de sa
menstelling dezer Commissie te beklagen
daar hij er geen enkele vertegenwoordiger
in heeft. De Regeering schijnt den Midden
stand geheel te vergeten. En toch Is de
achturenwet op dien stand van zekeren
invloed.
Van het verslag der Commissie zal afhan-
hen welke veranderingen er moeten toege
bracht worden aan dp thans bestaande
achturenwet.
Enkele Socialistische Kamerleden hebben
een wetsvoorstel Ingediend waarbij de hui
dige huishuurwet voor een jaar wordt ver
lengd, dus tot 1926.
Het ware onmogelijk de huishuur van alle
wettelijke regeling te ontslaan. De huurprij
zen zouden buitengewoon stijgen en duizen
den hulsgezinnen zouden op straat gezet
worden.
Eene nieuwe huishuurwet zou den eige
naar meer gemak kunnen geven om over
zijn recht te beschikken of hem kunnen toe
laten eene hoogere huur te eischen, maar
de bespreking en stemming eener nieuwe
huishuurwet is gevaarlijk op dit oogenblik.
Zij zou te veel de hartstochten opnieuw
wakker schudden wat dient vermeden te
worden.
Het leven is nog altijd zeer duur en de
tegenwoordige huurprijzen zijn het hoogste
wat kleine burgers, bedienden enz., kun
nen betalen. En nog is het meestal hoogst
moeilijk een onderkomen te vinden.
Dit zijn de voornaamste redens die de
Socialisten ertoe gebracht hebben hun voor
stel te doen.
Het Algemeen Christen Werkersverbond
beeft zich Zondag.ook met die kwestie bezig
gehouden. Het heeft zich ook uitgesproken
ten gunste van de verlenging der huidige
huishuurwet voor een jaar.
Een Vlaamsche vlasbouwer, M. Constat
Huybrechts, van Wevelghem, verliet In 1888,
in gezelschap van zijn zoon, zijn geboorte
streek, om uit te wijken naar Japan, waar de
regeering hem aangeworven had, om in dit
land de teelt en de bewerking van het vlas te
verbreiden. M. Huybrechts had deze ver
bintenis aangegaan, nadat Japanners een
reis gedaan hadden In de Leiestreek, waar
zij de vlasnijverheid moesten bewonderen en
het gedacht kregen deze In hun land in te
voeren.
Na een jarenlang verblijf in het Verre-
Oosten, waar hij zich over de beste uitsla
gen mocht verheugenkeerde M Huybrechts
naar Wevelghem terug, waar hij in den loop
van 1923 overleed.
Toen de tijding van zijn afsterven in Japan
vernomen werd, werd aldaar een komlteit
gevormd, dat zich belastte met het verzame
len der noodige fondsen voor het oprichten
van een gedenkteeken op het graf van hem,
die de vlasnijverheid in Japan deed kennen.
Dit gedenkteeken werd Zondag, na de
hoogmis, op 't kerkhof van Wevelghem ont
huld.
M. Lawrence Wenver, bestuurder van
de Engelsche rijkstoonstelllng te Wembley,
tijdens een feestmaal, ingericht door den
Bond van Kanten Borduurwerkfabriekanten,
sprekende over de kantnijverheid, vestigde
de aandacht op het belang van deze nijver
heid voor het land. Van belang voor ons is
te vernemen, dat van de met de hand ver
vaardigde kantsoorten de Vlaamsche,
Mechelsche, oud-Brusselschen point
d'Aogleterre en de Vlaamsche guimpes»
door de kenners het meest worden gezocht.
Dit weze een spoorslag, nu het kantvraag-
stuk bij ons aan de orde van den dag is,
om deze bij uitstek Vlaamsche nijverheid tot
nieuwen bloei te brengen.
Serafine stond op het punt in tranen uit te
barsten.
Maar van Herteloo vervolgde
Als ge nu heel braaf zijt, eerbied toont
voor uw vader, niet de baas probeert te
spelen en uw grooten kwaker houdt, zal ik
te Brugge twee kamers huren voor u, be
meubelde, en ge kunt dus na een feest of een
van uw vergaderingen of anderen bucht, in
de stad blijven slapen... Dat is al het nieuws
voor vandaag. Ik geef u heel veel toe. Pak
het of laat het
Van Herteloo verliet de kamer.
De meisjes waren woedend. Ze kloegen
dat hun vader hun het leven onmogelijk
maakte en een tiran was geworden. Ze be
schuldigen hun moeder van zwakheid en
voeren uit over vaders hardheid en machts
misbruik.
Ze spraken met haat van Mariette, de In
drlngster en konkelaarster, zooals ze haar
noemden.
Maar hun moeder maande hen tot kalmte
aan.
Anders verliest ge dat kwartier te
Brugge ook nog, voorspelde ze. En ge zoudt
niets in de stad hebben.
Blanche zou morgen troost zoeken bij
Frederik... Ze was nu toch verzekerd van
zijn liefde. En spoedig wellicht werd ze zijn
vrouw en kon ze geheel in den hoogen stand
overgaan. Dan was het uit met de heersch-
zucht van haar vader.
Het was een roerige avond geweest.
Maar van Herteloo zat bedaard op zijn
kamer allerlei plannen en teekenlngen na te
zien.
Op 't Kapellehof.
Den volgenden morgen kwam Mariette
als naar gewoonte in de eetzaal om te ont
bijten. Mijnheer van Herteloo was er reeds
met de anderen en mevrouw en de dochters
durfden nu niets te zeggen.
Men sprak aan tafel weinig.
In den voormiddag nam de rentenier zijn
nicht mee op een wandeling. Hij was geheel
van zijn nieuwe plannen vervuld en wilde
haar eens toonen, waar hij een hoeve zou
bouwen en een zagerij oprichten.
van Herteloo was vroolijk geluimd; het
denkbeeld, dat hij weer werken zou, stemde
hem tot vreugde.
Het was hem of men een last van zijn ge
moed weggenomen had, of hij van een
zwaren druk bevrijd werd.
Intusschen zaten thuis de dochters te
mokken.
Ik heb nu ook veel zin om van 't Ka
pellehof weg te blijven, zei Seraffine. Dan
zou ik papa eens een goede les «even. En hij
heeft dat hard noodlg, want hij gaat veel
te ver
Neen, neen, wedervoer de moeder dat
moogt ge niet doen Ge zoudt u nu al terug
trekken voor Mariette. Is dat moedig? Van
Waveren zal natuurlijk u verkiezen, dat
weet ik zoo wel.
O, ik loop met mij zelve niet te koop,
mamal Ge zijt wat al te haastig dit maal.
Er zijn toch nog andere jonge heeren
dan Van Waveren I merkte Blanche op,
Mama, maak u niet belachelijk
Welnu, Seraphine moet dan toch mee
gaan; anders zal papa woedend zijn.
En Blanche niet
't Is vijf en twintig jaar geleden sinds
Vlaanderen den grootsten dichter verloor,
waarop het wellicht ooit zal mogen roemen
De West-Viaamsche dichter Guido Ge
zelle wordt vooral geroemt als dlch'er van
het natuurschoone. Hif het ft de natuur met
hartstocht bezong n. Van het vogelken in
het struikgewas of het schrijverken op de
stille watcrv akte, tot de logge koe in de
vette weide en het trekken ie paard op de
hobbelige kaaide heeft hij in wondere ver
zen vereeuwigd
Doch in dien lofzang aan hel geschapene
is de priester nooit te scheiden van den
dichter. Die hymne aan het geschapene
wordt eene hymne aan den Schepper. Elke
nieuwe zin, eik nieuw gedicht is van de
Gods-gedachte doorweven. De vergelijkin
gen die hij maakt of de besluiten, die hij
trekt bij het zien vin het schoone in de na
tuur zijn soms even verrassend als treffend.
Het Hugo Verriest comlteit, dat zich be
last een praalgraf op te richten voor Ver
riest. heeft ingezien dat nog boven Verriest,
den leerling, eene bijzondere hulde toekomt
aan Gezelle, den Meester.
Het Hugo Verrlest-comiteit heeft maatre
gelen getroffen ten inde zich uit te breiden
en met de medewerking van binnen en bui
ten Vlaanderen in 1930 eene bijzondere
hulde te brengen aan Vlaanderens grooten
dichter E. H. Guido Gezelle.
Guido
Opvolger van S. VANDEN BERGHE,
Bertenplaats. 8, (Kleine Markt),
POPRRIIGHR
Stad Diksmude.
Heden Zondag 4 Mei 1924, om 4 uur, in
de zaal Onzen Kring Wilgendijk,
Groote Vergadering.
A's sprekers zullen optreden
Minister VANOE VYVERE
de HH. Baels, Brusselmans Goedqebeur,
Volksvertegenwoordigers.
Deze vergadering zal zijn een herstel
van de waarheid en eene welverdiende hul-
debetooging aan onzen Vlaamschen Katho
lieken Minister der verwoeste streken.
Sedert enkele maanden zijn in onze streek,
zooals in al de andere streken van het land
waar aan suikerbeetteelt gedaan wordt, veel
suikerbeetsyndikaten t kt stand gekomen In
den sch iot der bestaande hoerengilden.
D landbouwers hebben hier ook eindelijk
begrepen dat zij door zich te vereenigen,
fatsoenlijke prijzen voor hun waar en wat
aan evengroot belang is, goede leverings
voorwaarden zullen bekomen. Het Is hun
bedoeling niet, aan di-5 nieuwe afdeellng
hunner gilde een striidend karakter te geven;
want het is klaarblijkend dat de beetplan-
ter zonder de suikerfabrikant riet weg
kan, maar het tegenovergestelde is even
dutdeiijk. De boeren beetenplanters door
zich te vereenigen volgen slechts het voor
beeld dat hun door de fabrikanten wordt
gegeven het is Immers een openbaar ge-
helm dat al de suikerfabrieken steeds t'ak-
koord vallen wanneer het gaat over vast
stellen van prijzen voor een bepaalde streek.
Willen de beetenplanters echter hun
pogingen met een goeden uitslag bekroond
zien, dan moeten zij volledig hun vertrou
wen schenken aan de leiders hunner syndi-
katen.
Natuurlijk zal alles in het werk gesteld
worden om dat vertrouwen aan het wanke
len te brengen schrikaanjaging, verdacht
making en zoo meer.Werd er verleden week
niet rondgestrooid op onze markt dat de
opkoopers nog twee dagen tijd hadden om
beeten te koopen en dat de boeren zich dus
moesten haasten wilden zij met bun beeten
niet blijven zitten De gekste praatjes wor
den verteld om toch enkele leden te kunnen
aftrekken van de syndikaten. Maar de boe
ren zien klaar In den toestand, zij weten dat
de leiding der syndikaten in goede handen
is, en wachten kalm het gunstig oogenblik
af om de kontrakten af te sluiten met de
suikerfabrieken.
Over de verschillende manleren van ver
koop, spreken wij in een volgend artikel.
Agricola.
In de Oaklandokken te San-Franci9co,
Vereenlgde Staten, heett een hevige brand
gewoed. Men spreekt niet van ongevallen
aan personen overkomen, doch de aange
richte schade zou 1 miljoen dollars bedragen.
in de welde van M. VANDE CASTEELE, Rekhofstraat.
■m.
lm*?:
Ik reis naar Brugge verzekerde de
zuster.
Blanche heeft een goede reden om weg
te blijven. Zij mag Lavendeau niet teleur
stellen. meende ook de moeder.
Papa heeft mij gisteren grof beleedigd,
hernam Serafine. Foe, als Van Waveren
een arme weeze wil nemen, dat hij het doet
Ik ga die intriguante niet de eer aandoen
met haar te coocureeren.
Natuurlijk nietbeaamde Blanche.
Zooals papa daar stond te razen I mok
te Serafine. U verwijten, dat gij koppels
maakt, dat gij mil den zoon van 't Kapelle-
bosch wilt geven. Zijn dat nu uitdrukkingen
in een beschaafden kring 1 En ik zou Van
Waveren dan fleemen zeker, hem toonen
dat ik hem begeer, hem achterna loopen.
Neen, mama. Ge overdrijft
Ik wil toch, dat gij mee gaat. Treiter
papa niet, want dan moet ge er niet op
rekenen, dezen winter avondjes te Brugge
door te brengen. Uw vader is meester van
't geld. Vergeet dat niet Zonder hem kun
nen wij niets doen, en als hij koppig is,
staan we daar.
Mama, 't is al uw schuld, dat het zoo
ver gekomen is, verweet Blanche. Dien
avond toen papa, ons het eerst over Mariet
te sprak, hadt gij veel flinker moeten op
treden I
O, zoo, toen hij hier den boel omver
smeet 1 Gij kunt gemakkelijk spreken 1
Maar ge kent uw vader nog niet.
Zoo zat het drietal te twisten. En leder
begreep, dat er geen kans meer was. Ma
riette te doen thuis blijven van 't Kapellehof
Tegen den middag kwamen van Herteloo
en Mariette terug. Na het maal moest de
rentenier een wijle op zijn kamer zijn.
Het vertrek voor de 5 kim. In 't midden (gebogen) Vansteelandt die de koers won
juist erachter Samyn, die de koers van 50 meters won.
Niettegenstaande het slecht weder waren
de toeschouwers talrijk opgekomen en met
veel belangstelling werden de verscbillige
loopstrijden gevolgd en de overwinnaars
geestdriftig toegejuicht.
Ziehier de uitslagen
100 Meters plat. 20 Deelnemers.
1. DECAT, Yper, 2. Devos Adrien, Pop.
3. Verwaerde |oseph, Poperinghe, 4. Pou-
seelejoël, Poperinghe, 5. Deprey Camiile,
Poperinghe.
8 Kilometers. 13 Deelnemers.
1. VANDENBROELE, Poperinghe, lid va"
de A R. A Gantoise2. Vandevelde Ca
miile van Cruybeke, lid van Jong Vlaande
ren 3 Desodt van Langemarck, ARA
G.4 Blondeel van Brugge, A R. A G.
5. Defleurquin, van Gent, A. R. A. G.
Eeckhout, 7. Van Goey, 8 Verbruggen,
9. Vandevelde alle vier van Cruybeke en lid
vanJ.V.10 Delefortrle, A. R. A G.
Degrande van Btugge, een van Belgies
beste loopers, liet 's morgens weten dat hij
niet kon komen.
Deze koers hevig betwist in de weide en
door de stad, was eene schoone zegepraal
voor Vandenbroele. A. R. A. Gantoise
won den Beker met 13 punten tegen Jong
Vlaanderen 23 punten.
5 Kilometers. 26 Deelnemers.
1. VANSTEELANDT, Zonnebeke, 2
Noyelle, Poelcapelle, 3. Gielen, Dudzeele,
4 Vanderstraeten, Poelcapelle, 5. Lietaert
Felix, Poperinghe, 6. Pareyn, Vlamertinghe,
7. Delplancke, Yper, 8. Pittillioen, Yper, 9.
Desaegher Joël, Poperinghe, 10. Peteghem,
Zonnebeke.
Deze koers, gansch in de weide betwist,
was voor deaanwezigenlde belangwekkend
ste en de overwinnaar, die prachtig?won,
werd geestdriftig toegejuicht.
Vansteelandt van Zonnebeke
tijdens den strijd.
500 Meters voorbehouden aan Pope-
rlnghenaren. 15 Deelnemers. 1. J.
SAMYN, 2. J. Pouseele, 3. J. Verwaerde,
4. M. Ingelaere, 5. V. Kesteman, 6. A.
Malesys.
Samyn, de overwinnaar, deed eene
schoone koers, belooft voor de toekomst.
Aan de verschilllge wedstrijden waren
voor ongeveer 2500 fr. kunstvoorwerpen te
verdienen.
Na de^koersen werd een woord van dank
uitgesproken door een der Bestuurleden van
Jong Poperinghe, een woord van dank toe-
gericht aan allen die tot het goed lukken
van dit feest medegeholpen hadden. Mocht
het per naasten beter weder zijn, de belang
stelling ware nog veel grooter.
na zijne
OVERWINNING
De kleine Jozef Kisorec, 9 jaar oud,
kwam in de ouderlijke woning, St-Pieter-
straat, te Lens, met een vuurpijl dien hij in
de straat gevonden had.
De knaap wroette aan het springtuig, toen
er opeens eene geweldige ontploffing plaats
had. De arme jongen werd met geweld ten
gronde geslingerd en erg gekwetsteene
buurvrouw, Mad. Mortinien en hare drie
kinderen werden ook gewond. De twee eer
sten moesten bij hoogdringendheid naar het
gasthuis overgebracht worden.
In de omgeving van Censo (Cicilië)
werden de lijken ontdekt van zekeren Jozef
Lagrassa en van zijn drie zoons, die alle drie
aan den oorlog deelnamen. Naar verluidt
boden de moordenaars zich aan ten huize
van hun slachtoffers, vemomd als politie
agenten. Na een huiszoeking zouden zij
geveinsd hebben Lagrassa en zijn zoons aan
te houden. Zij zouden hen meegevoerd heb
ben in het open veld en hen daar met revol
vers neergeschoten hebben.
Uit San José in Guatemale wordt ge
meld, dat alle havengebouwen aldaar door
brand zijn verwoest.
Uit Whooling (Virginië) wordt gemeld:
In de mijn Bontwood heeft des nachts een
geweldige ontploffing plaats gehad. Er
werden 107 mijnwerkers bedolven en men
heeft alle hoop verloren ze nog levend terug
te vinden. Het reddingswerk is uiterst moei
lijk tengevolge van den rook en de gassen
die uit alle schachten naar boven komen.
En voor 't eerst na de ruzie van gisteren
was de weeze alleen met haar tante en
nichten.
Zijt ge niet beschaamd snauwde
Blanche haar toe. Gij brengt hier twist in
huis. Gij stookt papa tegen ons op. Ge in-
trigneert dat het een schande is.
Stil, stil, vermaande mevrouw, zelf
verschrikt door dezen heftigen uitval van
haar oudste dochter.
Neen, ik zeg het haar nu maar eens
goed 1 't Ligt al lang op mijn hart te draaien.
En ze moet het hoorenMisschien helpt dat!
Ik ga geen ruzie maken, antwoordde
Mariette. Ik heb gisteren genoeg geleden en
daarom aan nonkel gevraagd, om weg te
mogen gaan en zelf mijn kost te verdienen.
Ik mag niet.
Denkt ge, datwedieleugensgelooven?
hoonde Blanche. Maak ons zoo Iets niet
wijs 1
Het is toch de waarheid, maar nonkel
wil mij houden voor bureelwerk. Ik mag niet
vertrekken. Het is laster, dat Ik nonkel op
stook, dat ik lets van u zeg. Wat zou ik ver
tellen
Huichel nietkreet Blanche. Als ge
eergevoel hadt, zoudt gehier om geen enkele
reden willen blijven, dat zeg ik. Ge bemerkt
genoeg, dat wij niet met u gediend zijn, dat
ge ons ln den weg loopt.
Wat heb iku misdaan vroeg Mariette.
Even was de oudste dochter verbluft door
deze vraag.
Ja, wat had Mariette misdaan
Waarom moest gij gisteren alleen met
papa eten
Omdat nonkel het zoo wilde.
En gij bleeft weg, toen mama u even
naar de keuken zond.
Een elektrleke trein is nabij de statie
van Euston, te Londen, in botsing geltomen
met een stoomtrein. De twee treinen waren
stampvol reizigers. Door den schok vlogen
eenige wagons uit de rlggels en kantelden
om. Men telt twee dooden en 25 gekwetsten.
Eene tolboot heeft in 't zicht van
Toënsberg (Noorwegen) gevuurd op eene
schuit, bemand door smokkelaars die wei
gerden de vaart stop te zetten op de aan-
manning van de tolbeambten. Twee smok
kelaars, belden Noorwegers werden gedood.
—In Noord-Bohemen is eene familie, be
staande uit vijf personen, alleen op de moe
der na, omgekomen, doordat des 's nachts
in het huis een kist met munletle ontplofte,
voor een schietfeest bestemd. De lijken wer
den vreeselijk verminkt.
Te Belfast (Ierland), ontstond Donder
dag brand ln een der grootste stapelplaatsen
van whisky der stad. Honderden vaten al-
kool ontploften en de vlammende inhoud
vloeide in de omliggende straten Menschen-
levens zijn niet te betreuren, maar de schade
zou 6 miljoen frank bedragen.
Woensdag morgen, om 11 uur, zijn
tusschen de staties te Ct sson en te Lleusalnt
(Frankrijk)twee kantonniers. Marc.Blesson,
30 jaar oud, en Edmond Rlgault, 16 jaar
oud, die op het spoor werkten, door een
trein gevat, dien zij niet hadden hooren
naderen.
Beide ongelukkigen werden op slag ge
dood.
Omdat gij wat te bespreken had, dat
ik niet moest hooren. Het was dan toch nog
bescheidenheid, antwoordde Mariette steeds
bedaard.
Hoor eens, bescheidenheid, spotte
Blanche.
En wat later wist papa1 alles, voegde
Serafine er bij. Ge beziet ons toch niet voor
onnoozelen.
Kinderen tochvermaande mevrouw
van Herteloo. Laat nu alles maar zoo.
Ik heb nonkel gevraagd bij u ln de ka
mer te eten, sprak Mariette weer. Ik mocht
niet. En ik weet niet wat ik u misdaan heb.
Ge ergert ons 1 zei Blanche dan.
Waarmee Zeg het mij... Ik ben me
aan geen schuld bewust.
Uw manieren I We weten het wel, dat
ge gisteravond rond het Kapellehof dool-
det. Nu, het was niet om te bidden, maar
om mijnheer van Waveren te ontmoeten. We
doorgronden uw gedrag wel.
Wat zegt gijriep Mariette verontwaar
digd uit.
Het is duidelijk, hé
Houd nu op suste mevrouw van Herte
loo. Laat dat alles gerust
Neen, ze moet het nu maar eens alle
maal hooren 1 vervolgde Blanche. En ze
dient te weten, dat wij hier op goede manie
ren gesteld zijn 1 Wij willen geen geklap in
het dorp.
Durft gij zeggen, dat ik mijnheer Van
Waveren wilde ontmoeten vroeg Mariette
weer. Is dat uw bedoeling.
Ja, dat en niets anders En ge moest
beschaamd zijn 1 vervolgde Blanche nog
duftiger.
(Vervolgt.)