HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
De Kapel 'ra Boseh
Rerum Novarum Feest
Apotheek Frans Van de Plas
In Stfd fr. 6.50
In Belgis
Sassen "Ysisesle,
yERKCOPIiSEü,
Eene inlassching
ROÜWBEfiiCHTEa,
Zondag 15r Juni 1924.
15 Centiemen
21e Jaar. -N4 24-
MENGELINGEN.
EERW.
PATER R U T T E N
Rf RUM NOVARUM en de KATHOLIEKE DEMOGRATIE.
In 't Buitenland.
STAD PO PJE R I N G H E
ZONDAG 15 JUNI 1924
CONCERT
Trekkingen Verwoeste Gewesten 5 o/o
AbsnëfflSütpriji:
per Jaar
Buitenland
&r, 8.50
13.00
Uitgev-r
Drukkerij,
Papierhandel;
15, Gsstfcuisatraai-,
WE8INSHE
Telefoon nr 9.
Poitchec)crekeiiD(
5' 15570.
PKIJS
BERICHTEI;
o.6o ctu per regel.
2 en 3 inl. o.5o ct"
VOHfflSSEg,
i.5o fr. per regel.
5 fr. voor 10 reg.
Herhaalde Ann-oireen
prijïea op usttk;
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voorden
vrijdao ingezonden
worden. Kleine
berichten teoen
den vrijdao noen.
AdvokaatHet is dus zeker dat ge uwe reke
ning persoonlijk hebt aangeboden
KliëntHet is vast en zeker.
AdvokaatEn wat zei hij tegen u
KlientHij zei dat ik er meê naar den duivel
kon loopen.
AdvokaatEn wat hebt gij daarop gedaan
Klient Toen ben ik «ar u gekomen.
Gedurende iwec maanden leed mijne vrouw
aan erge hee-chheid en groote moeite bij het
spreken. Sedert zij uw middel gebruikt heeft, kan
ze bijna in 't geheel i iet spreken. Gelieve mij zoo
spoedig mogelijk neg twee flesscben te zerden.
Uw dankbare
JACOB KARTOFFEL.
Oude vrijerVoor één teederen blik uit uwe
oogen, leg ik mijn ganscb vermogen aan uwe
voeten 1
Jonge dame Goed zoodra u mij daar een
notarieele acte van hebt laten opmaken.
Senator
Pater Rutten is een der meest
gekende en vooruitstaande figu
ren, uit de sociale wereld, niet
alleen van Belgie maar ook van
het buitenland.
Benevens zijn titel van doctor
in de sociale wetenschappen, is
Pater Rutten, geestelijke raad-
gevr r van het algemeen Christen
vakverbond, bestuurder van het
algemeen secretariaat der Chris
ten sociale werken van Belgie
en stichter en voorzitter der
Vlaamsehe sociale weken.
t
Zinkfabrieken.
niets anders zien dan een verzekeringskas
voor werkstaking en werkloosheid, gegroe-
peerd. Duizenden arbeiders voelen socialis-,P^ ondervraging ;f. den genaat
tisch, zonder ooit te hebben nagedacht wat schadelijke uitwasemingen van de
het socialisme wel eigenlijk in zijn diep-J"e{ Vieille Montague heeft ons geleerd
ste wezen is de ontbindende niet de op-
over de
zinkfa-
bouwende kracht, waarover wij hierboven
spraken.
Indien de katholieke zedenleer bij slotsom
de economische verhoudingen moet uitzuive
ren, en van strijd tot verzoening keeren,
dan is het toch voor ons, Christene men-
schen, duidelijk dat noch liet liberalisme,
noch het socialisme, noch de maatschappij,
noch onze arbeiders redden kunnen.
Dat moeten ook de socialisten begrijpen.
Want om dat wereldbeginsel gaat het tus-
schen hen en ons, in den dagelijkschen,
soms nijpenden strijd.
De taak ware boven menschel ijk, vooral in
dezen tijd van zedelijk verval, ware het niet
dat wij betrouwen mogen op Gods hulp,
De Christene vakbeweging ware het niet dat wij steunen mochten op
evenals de vrouwenbewegingi's Pausen leering.
hebben veel aan Pater Rutten j En daarom is Rerum Novarum-feest ons
elk jaar een dag van inkeer in ons zeiven,een
dag waarop wij trachten Rerum Novarum
beter te begrijpen, een dag waarop ons het
hart een oogenblik rust, evenals ons wapen
dat wij eiken stond dienen te hanteeren in
den strijd om het goede... Een dag waarop,
in
te danken, hij is geweest den
levenswekker van de Christen
sociale beweging in Belgie
den stremmer van het wassende
socialisme.
Het Katholieke Belgie is hem
veel dank verschuldigd.
Een natuurlijke aandrang dwingt er ons,
Katholieken, meer dan ooit toe, de diepe
beteekenis van den heerlijken wereldbrief
Rerum Novarum te doorgronden en te be
grijpen.
Rerum Novarum werd door Paus Leo XIII
geschreven in 1891, in een tijd waarop de
ontbindende gevolgen van de liberale econo
mie zich schromelijk deden gevoelen in een
tijd ook dat het socialisme als een woelende
golf over de zee van het maatschappelijk
leven, vernielend kwam aangerold.
En ziet Moest de Paus, thans in 1924,
zes jaar bijna na het eindigen van den vree-
seüjken wereldoorlog, Rerum Novarum de
wereld inzenden, naast een lichte aanpassing
misschien aan de geweldige wereldomkeering
door den oorlog verwekt,zou de Wereldbrief,
in zijn grondgedachten, even nieuw, even
t'risch, even waar, even troostrijk, even red
dend, even heerlijk zijn en blijven als in 1891.
Want de hoofdgedachte welke bij Rerum
Novarum tot grondslag ligt van des Pausen
leering, is actuteler dan ooit, ja, actueeler
misschien nog dan in 189!Die hoofdgedach
te is duidelijk meer zedelijkheid te brengen
Leo XI11 heeft de Christene soldidariteits-
gedachte door de vakvereenigingen willen
doen herleven, en er mag vrijwel beweerd
worden dat thans dit geweldig emancipatie
middel voor den arbeiderstand bijna de ge-
heele wereld door is aangewend. En naast
de arbeiders-groepeeringen ontstaan nu ook
in bijna alle landen, werkgeversgroepeerin-
gen. Het laatste is het logisch gevolg van het
eerste. Het eene is een goed op zichzelfhet
andere ook.
Maar, het komt er nu vooral op aan die
geweldige organismen, die zich nationaal,
ja, internationaal uitzetten, te doordringen
van zedelijke gevoelens, te grondvesten op
katholieke solidariteitsbegrippen. Waar de
strijdgedachte in dezen zin de organisatie
beheerscht dat het gaat om te weten wie,
van de twee, bij slotsom zal verslagen en
vernietigd worden en zal gedwongen zijn,
krachtens de wet van den sterkste, er het
bijltje bij neer te leggen, daar zal de orga
nisatie als een ontbindende kracht werken.
Zoo bedoelt het 't socialisme.
Waar de strijdgedachte integendeel in
dezen zin de organisatie beheerscht, dat het
in de economie. Met andere woorden, wan-gaat om te weten wanneer het toepassen der
neer wij dit beginsel op de sociale verhou-|zedenleer en der Christen solidariteitsgë-
dineen willen toepassen de verhoudingtd&chte, patroons en arbeiders, voortbrengers
tusschen patroon en werkman, tusschen ten verbruikers zal samenbrengen, zonder dat
handelaar en verbruiker, tusschen nijveraarler bij slotsom overwonnen zullen zijn, maar
en kooper, doordringen van de Christenejalleen overwinnaars die, in beide kampen,
zedenleeren daar die zedenleer voor alle?over zichzelf triomfeeren, daar zal de orga-
nadenkende menschen alleen bij het Katho- nisatie als een opbouwende kracht werken.
licisme vasten grond vindt, gaat het dus om
het katholieker maken der economische be
trekking tusschen enkelingen, tusschen stan
den, tusschen landen, tusschen volkeren.
'tjHeerlijke Instaurare omnia in Christo
is de grondtoon die machtig ruischt door het
tot nu toe onnagezongen Rerum Novarum-
lied. Het alies herstellen in Christus is
de synthesis van wat Leo XIII aan de werk
gevers en werknemers in Rerum Novarum
heeft voorgeleerd. En wanneer wij nu, bij
den aanvang van dit artikel zegden, dat wij,
katholieken, meer dan ooit een aandrang
hebben om die hoofdgedachte van Rerum
Novarum te begrijpen en te verwezenlijken,
dan is het, omdat wij in onzen tijd, eilaas
nog zoozeer het gemis voelen aan zedelijk
heidsbeginselen in ons economisch leven en
in onze economische betrekkingen, tusschen
patroon en werkman, tusschen voortbren
gers, voortverkoopers en verbruikers.
Als practisch middel om tot de verzedelij-
king onzer economie te geraken, prees Leo
XI! I-zaliger het herinrichten aan der Vakver
eenigingen, welke bij de zegepraal van
het individualisme en de Fransche Omwen
teling bezweken.
De groote solidariteitsgedachte die ons
voorhoudt dat de mensch niet alleen leeft
voor zichzelf, maar ook sociale plichten te
vervullen heeft tegenover zijnen evennaaste,
die door-en-door Christene gedachte ging
den afgrond in.
Wij weten wat het aan Europa gedurende
meer dan een halve eeuw gekost heeft, tegen
die solidariteitsgedachte te hebben gevoch
ten... Nu eerst beginnen wij de rampen door
dezen onbloedigen strijd verwekt, in hunne
naakte waarheid te zien.
Mengelwerk van «Dr. Poperinghenaar» 18
Zoo bedoelt het 't christelijk syndicalisme,
zoo bedoelt het de Katholieke Democratie.
De Katholieke Democratie wil dus, bij
slotsom, anders niets dan, met en volgens
Rerum Novarum onze economische betrek
kingen verzedelijken, verkatholieken. Wij
willen zulks met opbouwende middelen,
waarvan het eerste is het besef voor allen
den nederigsten handarbeider als den
hoogstgeplaatsten geestarbeider dat wij
het recht niet hebben onze persoonlijke plich
ten te doen dekken door onze naamlooze
organisatie. Onze organisatie is niet de sa
menstelling van menschen die verlangen hun
plicht te verzuimen, maar wel van menschen
die elk individueel hun plicht willen doen,
en daaruit juist hun onvervreemdbaar recht
op een zedelijke economie grondvesten.
Hoe dikwijls nog zal de H. Kerk den feest
dag van Onzen-Lieven-Heer-Hemelvaart
vieren, hoeveel jaren nog zullen door alle
landen stoeten opstappen van duizenden
Christen arbeiders, vooraleer dat ideaal zal
verwezenlijkt wezen
Nog zooveel is er te doen De liberale
economie de economie die maar ééne wet
kent vraag en aanbod heeft overal haren
invloedopde massa en op de staatsinrichting
verloren. Maar zij heeft ons het socialisme
als een geweldige wereldreactie tegen haar,
op den hals gebracht. Langs het socialisme
om, moeten wij, eilaas de arbeiders- en
werkgeversstanden tot de Christene zedeleer
terugbrengen.
De strijd woedt in alle landen met onge
ëvenaarde kracht. Het socialisme heeft dui
zenden arbeiders, welke in de «-organisatie
s Heeren-Huis, de stemmen zingen onzer zijn ontslag zou nemen evenals M. Poincarë
feestvierende arbeiders een zang die galmtM. Millerand van zijnen kant schijnt
sic oor. otooHc ™r»nri»r ,.mrri0nH0 Honi/hoHoslechts te zullen heengaan wanneer hij
daartoe wettelijk gedwongen wordt.
Volgens de Fransche constitutie wordt de
president voor zeven jaar gekozen door de
volstrekte meerderheid uit Kamer en Se
naat, als Nationale Vergadering bijeengeko
men te Versailles. De president is jegens
niemand verantwoordelijk behalve in geval
hij hoogverraad begaat.
Het presidentschap van M. Millerand ein
digt op 23 September 1927, tenware hij vrij
willig zelf zijn ambt zou neerleggen zooals
Casimir Perier het gedaan heeft.
De voorzitter zou zijn ontslag nemen in
dien de politiek die het parlement nastreeft
tegen zijne persoonlijke overtuiging zou in-
druischen.
Er bestaat ook eene mogelijkheid dat
Kamer en Senaat hem zijn ontslag zouden
doen geven. En het is juist naar dit middel
dat de Socialisten nu trachten om M. Mille
rand weg te krijgen.
Het ministerie heeft Woensdag ontslag
genomen evenals President Millerand.
als een steeds roerender wordende dankbede
en liefdekoor, opstijgende naar den grijzen
Leo XIII, die ons voorkomt schoon als een
heilige Hendrik Heyman (volksv.)
Opvolger van S. VANDE BERGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
POPERINGHE
door
ROMAN
A.
Eu mij houdt ge dus voor een onnoo-
zelaar, die zich laat opstoken vroeg van
Herteloo, Ik weet wel, dat ge maar een
klein gedacht van me hebt, maar voor on-
noozel wil ik toch niet verklaard worden. Ja,
eens ben ik onnoozel geweest en het was,
toen ik me den kop liet dwaas babbelen oin
het Poperingsche te verlaten en kasteelheer
te worden hier in 't Brugsche. Ik den baron
uit hangen. Ja, ik moest er wel 't Brugsche
voor kiezen.
ik zeg, dat ge onder de macht zijt van
die intriguante daar 1 tierde mevrouw van
Herteloo, buiten zich zelve van nijd. En de
menschen zullen er op spreken, dat gij altijd
samen uitgaat. Maar dat is juist wat die
slunse wil. En gij doet mee... Ze zien u altijd
samen. Ha, 't is treffelijk, heel treffelijk...
nonkel en nichte... nu gaat onze naam ge
heel naar de maan en ik zou dat dulden
Als ze u nu hoorden, zouden ze voor
zeker wel kunnen peinzen, dat gij een wel
opgevoed mensch zijt, hernam van Herteloo.
Ik schaam mij
thans over u... waarlijk ik
schaam mij, dat ge zulke taal uitslaat.
Mariette was zeer bleek geworden... Zefze bij van Waveren wel van mij denken
gerde die met kracht in een hoogen spiegel,
welks scherven luid neerrinkelden.
Met al uw poppenmanieren heb ik ge
lachen, al uw streken heb ikgeduld, hopend,
dat gij uw verstand zoudt terug krijgen
maar vervlekt, nu gaat ge te verriep hij.
Aan mijn goeden naam heb ik altijd gehou
den en ik versta daaronder wat anders dan
gij En nu die naam laten besmadderen in
mijn eigen huis, door mijn eigen vrouw, dat
gaat te ver En Mariette zóó beschimpen,
dat durven zeggen, het is te veel. Het is
stom, daarvoor die vaas en dien spiegel te
breken, maar 't is beter dat ik zoo mijn ko-
lerie uitwerk, dan u btj den arm te moeten
nemen. Ge gedraagt u gemeen, ik had dat
niet van u gepeinsd. Ik kan u echter niet als
een vuiltonge buiten de kamer zetten. Ge zijt
mijn vrouw.
De woede was uit de stem verdwenen
maar nu lager droefheid in...
Ik heb het recht, u te waarschuwen
kreet mevrouw van Herteloo. Ge moet dan
maar voorzichtiger zijn, geen gebabbel uit
lokken en den schijn vermijden. Dat is uw
plicht en ik verberg het voor u niet.
Zwijg, vrouw, zwijg daarover... ge zijt
schuldig. Mariette hebt ge een slunse ge
noemd, zijdie hier wil vertrekken, om den
vrede te behouden. En 't is zij ioch niet, die
den vrede verstoort. Nooit heeft ze u iets in
den weg gelegd.
Altijd trekt ge partij voor haar Mij
liet ge weg rijden en ge kwaamt met haar
achter. Zijn dat manieren He, wat moeten
P oliiiek O verzie h t.
Geestigheid.
De rechterzijde der Kamer had verklaard
dat zij van zin was den datum te verkiezen,
waarop de bespreking over het vrouwen
recht voor de provincie zou besproken
worden.
VolkvertegenwoordigerC.Huysmans heeft
laten in 't woord loopen dat hij die bespre
king boven aan de dagorde zou doen bren
gen. Om dit te beletten hebben rechter- en
ook linkerzijde der Kamer binst twee zittin
gen voltallig moeten aanwezig zijn.
En bij het vaststellen der dagorde werden
zij door Huysmans uilgelachen.
Al is het nu juist geen groot kwaad dat
die heeren, tegen hunne gewoonte in, eens
aanwezig zijn bij de kamerzittingen, toch
heeft Huysmans maar grof spel gespeeld.Die
geestigheid is te klein om te komen van
groote menschen, maar daaraan zien wij
nog eens wat er in ons Parlement omgaat.
Een nieuwe Huishuurwet
Zooals wij hebben medegedeeld zal de
Regeering binnen enkele dagen een nieuw
ontwerp van huishuurwet indienen.
De voornaamste bepalingen zouden luiden
als volgt
In de gemeenten van minstens 5,000 in
woners zou men terugkeeren tot het gewone
recht.
Inde andere gemeenten zou de verhoo
ging op 1914 die nu 100 p. c. bedraagt tot
150 p. c. worden gebracht.
Dit zal ons ongetwijfeld menige bewogen
zitting bezorgen.
Liberalisme en Vlaamschgezindheid.
Onlangs werd in de liberale bladen een
polemiek gevoerd over de vraag of de
Vlaamsehe kwestie ja dan neen tot de vrije
kwestiën diende te behooren. Het geschil
kon niet worden uitgevochten.
Voor enkele dagen nu verscheen in de li
berale Gazette de Charleroi een artikel
dat de rechtvaardigheid van de Vlaamsehe
taalbeweging erkende Doch later gaf
hetzelfde blad een pennevrucht ten beste
van den heer Buisset, die eenvoudig aan
zijn liberale collega's uit het Vlaamsehe
land den raad geeft zich voortaan niet meer
te bemoeien met de politicaillerie flainin-
gante De reden ervan is de volgende. De
liberale partij en de liberalen uit Vlaanderen
vooral, zijn nu eenmaal de vertegenwoordi
gers van den hoogeren, intellcctueelen en
aristocratischen stand in de Vlaamsehe pro
vincie. Deze stand is gehecht aan de Fran
sche cultuur. Het is dan ook overbodig voor
de liberaievolksvertegenwoordigers zich met
de Vlaamsehe belangen in te laten. Dat zegt
M. Buisset.
Degenen die dachten dat het genie van M.
Buisset verzengd was na zijn propaganda
voor de lijkenverbranding, worden hierdoor
teleurgesteld.
sprak geen woord meer, doch ging de J Gij hebt u daar belachelijk aangesteld,
kamer uit. De koets moest komen, omdat gij zoudt kun-
En .eensklaps schopte van Herteloo een nen pronken. Ik doe daaraan niet mee en ik
stoefl oravtr. Dan nara hij een vaas en slin- ging dus te voet. En gij zoekt slethte ge
dachten. Ge durft die uiten, in aanwezigheid
van Serafine... en van Mariette. Is dat uw
eerbied voor uw echtgenoot, den vader, den
oom
Ieder zou mij gelijk geven, hield mevrouw
van Herteloo koppig vol. Waarom hebt ge
die Mariette in huis gehaald Toen is de
miserie begonnen.
En wien loktet gij hier Mijnheer
Lavendeau, voor wien vader maar weg
moest blijven. En weet gij of die mensch ze
delijk is O, ik had dat zelf moeten onder
zoeken... ik ben in mijn plicht te kort
gekomen. Doch wat ik zeker weet, is dat ik
met Mariette hier een brave deugdzame
weeze binnen leidde en ik deed het uit chris
telijke naastenliefde, ik deed het, omdat ik
het mijn broer in den hemel heb beloofd. En
gij durft dan zoo iets ons verwijten... gij,
mijn eigen vrouw. Waarop niemand peinst,
komt bij u op. Of ge steekt het uit, om uw
haat voor een weeze te toonen.
U verweet ik niets
Maar Mariette Zij is een slunse. 't Is
erg, wanneer een meisje of een vrouw een
slunse is, heel erg. En als Mariette dat is,
deug ik ook niet. Het verwijt is dan wel tegen
ons beiden gericht. Ge beweert, dat ik mij
laat meelokken.
Ik heb gezegd, datde menschen er over
zouden babbelen en het is waar
En de slunse wil dat juist, niet waar I
O, ik heb u duidelijk verstaan... Mariette is
dus een sluwe deugniete
Ik ben het moe hier altijd aan den kant
gezet te worden voor een nicht
Dat heb ik nooit gedaan...
Ge stondt me uit te greten, waar ze bij
was.
ja, dat is waarl bevestigde Serafine, die
Moeder Viagge
Geen student in Vlaanderen of hij kent en
bemint het studententijdschrift De Vlaam
sehe Viagge gemeenlijk Moeder Viagge
genoemd.
«Moeder Viagge» wordt met Januari 1925
vijftig jaar oud.
Dit tijdschrift werd gesticht in 1875 door
Pater Amaat Vyncke en Zegher Malfait.
«De Vlaamsehe Viagge gesticht onder
den naam van Almanak voor de leerende
jeugd van Vlaanderen had steeds als eenig
doel den vooruitgang der ware Christené
Vlaamsehe Beweging op den goeden en rech
ten weg.
Dat een studententijdschrift, dat de ziel
van een volk in zijn leerende jeugd vormt,
vijftig jaar onafgebroken bestaat, is eene ge
beurtenis die eenig is in de geschiedenis.
Men mag gerust beweren dat dit zijn
weêrgü niet heeft in de geschiedenis van een
der welk ander volk dan het Vlaamsehe.
En die gebeurtenis heeft ook eene eenige
beteekenis. Immers indien Vlaanderen en de
Vlamingen nog bestaan en Vlaamsch zijn en
durven zijn,dat hebben zij uitsluitend te dan
ken, of zoo goed, aan de Vlaamsehe studen
tenbeweging, waarvan de Vlaamsehe
Viagge de oudste en meest beteekende
leidsman geweest is, en nog steeds we
zen wil.
Zulke gebeurtenis, eenig in haar wezen en
ook eenig in haar beteekenis, moet ook her
dacht worden op een passende, ook eenige
wijze. Dit zal geschieden door het uitgeven
van een Gedenkboek en door het vieren
van Gedenkdagenin Oogst 1925 te
Brugge.
Al wie de studentebeweging medegeleefd
heeft en nog Vlaamsch gevoelt, zal medehel
pen in de Vlagge-Hulde van 1925.
Belastingen.
Wij hebben reeds gemeld dat M.Theunis
ervan afzag om 400 millioen nieuwe belas
tingen te heffen. Hij zal zich vergenoegen
met 150 millioen.
Voortaan zullende beurswaarden berekend
zijn op de meerwaarde der titels. Tot nu toe
werd de taks op die waarden alleen berekend
volgens de naamweerde ervan. Maar de
wezentlijke oï beursweerde kan veel hooger
staan. Nu zal de meerwaarde belast worden
volgens een recht van 2 per 1000.
Onder de verhoogde belastingen zouden
de inkomstbelasting en het zegelrecht vallen.
M. Theunis heeft het weeral op de tabak
wat van haar schrik bekomen was, want ze
had wel willen vluchten, toen haar vader zoo
driftig werd.
Goed zoo, de dochter springt de moe
der bij. Tegen mij wordt partij gekozen en
al lang. En ik heb dat niet willen zien, ik ben
verblind geweest, te goedzakkig... Nu merk
ik, wat er van komt, hernam van Herteloo.
Ik meende, vrouwe, dat ge waarlijk ook
deernis hadt met een arm weezekind, want
ge ontvingt Mariette goed, ge toondet u
vriendelijk en ik was er blij om.
ja, toen gevoelde ik deernis, ge hebt
gelijk.
Ge waart vroeger goed van harte. Maar
neen, nu weet ik beter... het was geen me
delijden... Vader moest bedrogen worden.
Moeder en dochters volgden een taktiek.
Openlijk zoudt ge goed zijn voor Mariette,
maar haar zoo duivelen, dat ze hetzelve
wel moe werd. Ge zoudt haar in het geniep,
achter mijn rug, op loensche wijze het huis
uit drijven. En o, ze wil nu gaan.
Als ge het zoo uitlegt
Ik kan niet anders, want ge handelt op
die manier en nu noemt ge haar een slunse,
een gemeene konkelaarster.
Blanche trad binnen. Ze zag er gejaagd
uit. Ze zag de scherven en vroeg dadelijk
Wat is er toch gebeurd
En van waar komt gij Vertel me dat
liever eens zei van Herteloo.
Van Brugge.
zinkfabrikatié doodend is voor alwie
erin werkt of in den omtrek woont, voor
menschen en dieren, hoornen en vruchten,
maar eene goudmijn voor de aandeelhouders.
Van 1912 tot 1923 werd zes maal het be
drag van het maatschappelijk kapitaal als'
dividenden uitgekeerd. De reserve bedraagt
reeds driemaal 't b. érag van het maatschap
pelijk kapitaal.
Van zedelijk en maatschappelijk stand
punt beschouwd is hettocheeneschreeuwendc
fout, dat wij in ons land geen stukje wet
bezitten, waardoor 't verwezenlijken van
zulke woekerwinsten eenerzijds en de moor
dende vergiftiging anderzijds zouden onmo
gelijk worden gemaakt.
Vorwarde toestand in Frankrijk
Rond de kwestie van het Voorzitterschap
in Frankrijk is een strijd ontstaan die met
den dag geweldiger en Ingewikkelder wordt
De laatste verkiezing heeft de partijen die
met M. Poincarë waren in minderheid
bracht.
In de vorige ministercrisis heett de Voor
zitter M. Millerand zich zoodanig één ver
klaard met M. Poincarë, dat de nieuwe
socialistische meerderheid thans wil dat M.
Millerand zijn woord zou blijven houden en
nijverheid gemunt. Voortaan zal zij in plaats
van 40 miliiocn 97 millioen moeten opbren
gen.
!n zijn éigen genomen is het verbruik van
tabak een weeldeuitgave. Maar het verbruik
van tabak is eene volksgewoonte geworden.
Elke vermeerdering van last treft de massa
van het volk. Zoo de eerste belasting op het
verbruik van tabak kon goedgekeurd wor
den. deze vermeerdering moet uit democra
tisch oogpunt bestreden worden. Daarbij,1
het gevolg der nieuwe belasting zal eene
vermindering van tabakgebruik veroorzaken
met aanhoudende krisis, werkloosheid en
vermindering van inkomende belasting.
M. Theunis heeft beweerd dat hij van,
zijne 400 millioen nieuwe belastingen afzag
omdat er meer belastingen betaald werden,
dan hij voorzien had.
Dat is een reden, maar 'f is de voornaam-!
ste niet.
M. Theunis weet wel dat die belastingen
door de Kamerleden maar zouden gestemd
geweest zijn als hij de bestaande belastings
wetten ernstig toepaste. En daarvoor zou
M. Theunis de kapitalisten moeten treffen.
En onder die soort telt hij vele vriendjes.
Kamerleden beweren dat de geldbezitters
hunne inkomsten niet volledig verklaren. Zij
zouden het inkomsten-bordereel willen in
brengen dat als belastingscontrool zou
dienen.
M. Theunis wil van dat inkomsten-borde
reel niet weten, omdat hij vreest dat de
Belgische kapitalisten zich aan dien con-
troolmaatregel zouden onttrekken met hunne
kapitalen in het buitenland te plaatsen.
Zoo M. Thettnis de manieren van de
geldmannen kent, is zijn oordeel erover niet
zeer vleiend.
Wat, zij die veel geld hebben zouden zich
onttrekken aan de wettelijke belasting en
den burgerlijken moed missen hun land te
helpen in de mate van hunne krachten Als
het om die redens is dan is het dubbel noo-
dig controol-maatregels te nemen.
Kanunnik Luytgaerens.
Zou er wel één landbouwer zijn in geheel
het land die nooit gehoord heeft van Kanun
nik Luytgaerens Voorzeker niet, want
Kanunnik Luytgaerens is Algemeene Secre
taris van den Boerenbond.
Op Tweede Sinxendag vierde hij te Leu
ven een tweevoudig jubileum, te weten dit
van zijn 35-jarige H. Priesterwijding en dit
van zijn 20-jarige aanstelling tot algemeen
Secretaris van den Belgischen Boerenbond.
Kanunnik Luytgaerens is gekend om de
toewijding waarmede hij zich geeft aan zijn
arbeid en om de onbaatzuchtigheid, die hem
er altijd toe brengt zich zelf op den achter
grond te houden en anderen de eere te laten
van het behaalde succes.
Kanunnik Luytgaerens heeft twintig jaar
lang aan de ontwikkeling van den Boeren
bond zijne beste krachten gegeven. Ook was
Hij de ziel van geheel dat werk.
Hij heeft den Boerenbond tot een onge
looflijken bloei gebracht. Hij heett geduren
de den oortog de landbouwers met raad en
daa l bijgestaan en na den oorlog grootelijks
medegeholpen aan den wederopbouw der
landelijke woning in de frontstreek.
Kanunnik Luytgaerens verdient maar al
te zeer de hulde die men hem te Leuven
gebracht heeft.
Schilder Emile Claus.
De wijd-vermaarde Vlaamsehe schilder
Emile Claus is deze week overleden in den
ouderdom van 76 jaar.
Hij werd te Vyve-St-Eloi geboren als zoon
van een eenvoudigen winkelier. Reeds op
jeugdigen ouderdom voelde hij bijzondere
liefde voor de teekenkunst.
Door tusschenkomst van Peter Benoit
werd deze begaafde jongeling naar Antwer
pen gezonden om er de lessen van de
Koninklijke academie van schoone kunsten
te volgen.
Uit dien jongeling groeide onze hoogge-
prezene Claus. Claus is de schilder van het
licht geworden. Hij vond in Vlaanderen, te
Waereghem, waar zijne zuster woonde, en te
Astene, op den boord der Leie, waar hij
woonde de onderwerpen zijner schilderijen.
Zijne werken zijn kunstpereltjes van fijne
kleurschakeeringen overgoten met eenen
gloed van klaterend licht.
Guido.
Te New-York gebeurde Maandag een
ontzettend ongeluk. Door men weet nog niet
welk toeval, werden zes werklieden plots
opgesloten in een grooten smeltoven. Alle
uitwegen waren afgestoten, langs den eenen
kant door een gloeiend vuur, en langs den
anderen kant door een plas kokende verf.
Vier der ongelukkigen, die de afdamming
van het vuur overschrijden wilden, werden
levend verbrand de twee anderen waadden
door den plas kokende verf, en bekwamen,
zooals men wel denken kan, ijselijke brand
wonden, die hun leven in gevaar stellen.
Maar vraag aan uw moeder, hoe ze me bui
ten mij zelve bracht, laat haar zelf vertellen,
wat ze mij verweten heeft. Gij komt van La
vendeau, die komplimenten verkoopt en
daarom goed is, deugdzaam, braaf, eerlijk
Uw moeder heeft geen bekommernis daar
over. Doch Mariette is een slunse. Die
stookt uw vader op en ze wil tnijn goeden
naam bederven. Listig legt ze het daar op
toe. En ik val in den strik.
Ge verdraait mijn woorden, beweerde
mevrouw van Herteloo. Ik vind het ongepast
dat ge altijd met Mariette op gang zijt...
Zij is een slunse I Als ge dat niet
meent, roep haar dan en trek uwleelijk ver
wijt in Wees ten minste zoo eerlijk.
Ja, mij altijd vernederen voor haar
Neen dat kan mama niet doen sprak
Blanche, die eigenlijk nog niet wist, waaro
ver het ging, doch op hooghartigen toon.
Papa, het wordt nu waarlijk al te vervelend
met de pretenties van die nicht We zijn
dat moe
Het bondgenootschap van moeder en
dochters tegen de vader, hernam van Herte
loo. Mij de les lezen, mij verwijten, dat ik
geen manieren heb, mij weg bannen voor
Lavendeau en andere pierewaaiers, hé Blan
che? 't Is wel diep treurig, dat het zo<J ver
gekomen is in ons gezin... Maar klagen baat
niet. Mariette loopt u in den weg. Ge waart
beschaamd, dat zij onze afkomst zou verra-
den, dat zegeen goedemanieren zou hebben,
jdat ze Vlaamsch sprak, dat zegeen eer voor
Om 9 1/2 uur Optocht naar de Hoogmis van het Katholiek Muziek, Katholieke
Kring, Vrouwenbond, Turngild'e «Vlug en Vroom», Christene Werkliedenvereenigingen.
Onder de Ho rjrnis, bijzondere aanspraak door P. L.E0. 's Namiddags om 3 1/2
uur in 't Volkshuis, Yperstraat, Groote Vergadering met belangrijke Reda door
E<JPW Pater ROTTEN, Senator. Vrije ingang voor iedereen.—Om
5 1/2 uur Prachtig Tumfeast, op de Groote Markt, gegeven door «Vlug
en Vroom». Om 8 1/2 uur GrOGt CotlCGrt, op de Groote Markt, door het
Katholiek Muziek. Gaisch den dag zal het Rerum Novarum Bloempje verkocht woeden.
PRUGRAMMAS DER FEESTEN OP DE GROOTE MARKT
om 8 1/2 uur
1. SIRÈNE FOR EVER, marsch
Andrieu.
om
uur
5 1/2
TURNFEEST
I. Turnmarsch en Voorstelling.
II. Onze beginnelingen.
III. Op de enkele haar Krachtwerk.
IV. Flinke lessen door onze kleine.
Onze speciale ploeg lste reeks.
Vlug werk door de kleine (stokken).
Matrozenballet.
Pyramieden.
Staafstokoefening door de groote.
2e reeks door onze speciale ploeg.
XI. Zweedscheoefeningen v. d. middelb.
XII. Ruitersballet.
XII1. Pyramieden.
V.
VI.
VIL
VIII.
IX.
X.
2. PIQUE-DAME, openingstuk
Suppé.
3. WERTHER, groote fantaisie
Massenet.
4. DOLORES, wals
Waldteufel.
5. LA MASCO TTE, mosaïek
Audran.
Maandag nacht te Winnezeele bij
Steenvoorde is twist ontstaan tusschen een
viertal bedronken jonge lieden. Zekere Pro
voost stak de genaamde Bailleul zijn mes in
de borst en ging op de vlucht. Het leven
van het slachtoffer is in gevaar. De dader
werd aangehouden.
Geweldige onweders hebben de Ita-
liaansche gewesten van Mantua, Novarraen
Trevisië geteisterd. De hagel verwoestte den
staanden oogst te velde en richte groote
schade aan in de weide. Te Mantua werd
eene vrouw door den bliksem getroffen en
haar kleederen schoten in brand. Te Novar-
ra heeft de bliksem een boer gedood, terwijl
te Suscga een kind door den wind op den
spoorweg geslingerd en er door een trein
overreden werd.
In de koolmijnen van Loomis, te Nanti-
goke, in den Amerikaanschen Staat Pensyl-
vanië, heett eene vreeselijke mijnramp
plaats gehad.
Tengevolge eener grauwvuurontsnapping
werden 69 mijnwerkers afgesloten. Men
richtte aanstonds de reddingswerken in en
geruimen tijd later werden 29 lijken opge
haald. De 40 andere slachtoffers, die waar
schijnlijk nog in leven zijn, konden nog niet
bevrijd worden.
Maandag werden te Wattrelos, Noord-
Frankrijk, zeven gouden bruiloften gevierd,
namelijk van de echtgenooten Seynave-Du-
villers, Duvillers-Duthoit, Noël-Durieux,
Provost-Motte, Duquenncy-Tettelin, Bonte-
Lepoutreen Lefebvre-Delcroix. Ten 10 u.45
werden de jubilarissen naar de kerk geleid,
waar ten 11 uur eene mis van dankzegging
met gelegenheidssermoon plaatshad. Gedu
rende gansch den namiddag hadden er in de
verschillende wijken allerhande feestelijk
heden plaats.
De vrouw van een werkman van Keigh-
ley (Engeland), heeft het leven geschonken
aan een vierling, twee meisjes en twee jon
gens. De kinderen schijnen te zullen blijven
leven. De toestand der moeder is voldoende.
Eene boerenmeid die, in hare jeugd
door eenvoudige landbouwers van Penaranda
(Spanje), in huis genomen was, heeit nu het
bericht ontvangen dat eene groote dame uit
den hoogen Madridschen adel, haar op het
sterfbed, bij testament eene som van 6 mil
joen pesetas nagelaten heett.
De sneltrein Moskow-Taschkent (Rus
land) is in de nabijheid van Riazan uit de
riggels gesprongen. Dertien reizigers werden
gedood en 45 gekwetsten. Over de ramp
ontbreken echter nadere bijzonderheden.
Twee honderd Koreaansche studenten
verdronken ten Westen der Koreaansche
kust nabij Chinnampo, toen het stoomschip
dat hun op een bezoek naar de Japaneesche
oorlogsvloot bracht, met een vernieler in bot
sing kwam en omkantelde. Uit oorzaak der
geweldige zee, konden er maar een klein
getal der studenten gered worden.
De mijnwerker L. Carpentier, 48 jaar,
wonende Cité Pierrette, te Bëthune, Noord-
Frankrijk, was bedronken thuis gekomen.
Tijdens een twist met zijne vrouw heeft hij
deze, in aanwezigheid van zijn dertienjarig
dochtertje met twee revolverschoten gedood.
De moordenaar is kort nadien door de gen
darmen in hechtenis genomen. Het lijk van
het slachtoffers is naar het doodenhuis over
gebracht.
In de Russische stad Ekaterinoslaw
zijn 3000 huizen de prooi der vlammen ge
worden.
Grondafschuivingen hadden plaats bij
Kiew, op den oever van den Dnieper. Een
klooster, door Mazeppa gebouwd, zou inge
stort zijn.
BEURSKRONIJK
Medegedeeld door de Bank TRANSINTER.
1922 10-6-24.
Reeks 168893 Nr 1 wint 1.000.0*"0
Reeks 149733Nr 12 R 35936 Nr 12 R 35936
Nr 11 winnen 100.000
De andere nummers der hierbovengemelde
reeksen en reeks 137784 zijn terugbetaal
baar door 300 fr.
Gemeentekrediet van Belgie 5%.
De lijst der uitgekomen titels bij de trek
king van den 2 Juni zooals de lijst der niet
vereischte terugbetalingen is bij ons ter be
schikking der belanghebbende.
Stad Antwerpen 1903.
Reeks 38722 Nr8 is terugb. door 100.000
Reeks 24121 Nr 16 is terugb. door 2.000
De volledige lijst der uitgelotene titels is
bij ons ter beschikking der belanghebbende.
Stad Schaerbeek1897.
Reeks 5979 Nr 11 is terugb. door 5.000 fr.
Reeks 1242 Nr 7 en 4026 Nr 17 zijn terug-
betaalb. door 500 fr.
De volledige lijst der trekking is bij ons
ter beschikking der belanghebbende.
INSCHRIJVING.
Ateliers du Thiriau van den 4 tot 20 Juni
Ougrée-Marihaye van den 10 tot 27 Juni
Chinwangtao-Glass C° 18 26
Entre Sambre et Meuse 10 21
Wij bezorgen kosteloos de inschrijvingen
en zijn ter beschikking der belanghebbende
voor het verkoopen der inschrijvingsrechten.
Af te knippen koepons.
Filature du Canal
Le Peigné
cap.
fond.
85X0
113,90
185,30
Filature du Canal.
In onze mededeelingen van den 2 Decem
ber N" 48 van dit blad lieten wij eene ver
meerdering van winstaandeel verhopen en
werkelijk het winstaandeel is van 29,75fr. op
85 fr. netto gebracht, niettegenstaande eene
bijzondere reserve van 1.046.052,12. Tegen
over een kapitaal van 4.000.000 de reserven
bedragen tegenwoordig 6.042.506 fr. 62.
Balans op 31 PA a art.
A ktief
Onroerende
Eischbaar
Passief
Kapitaal
Reserven
Obligatien
Schulden
zonder waarb.
Saldo (winst)
1924
7.21!.895,11
13.322.337,60
1923
6.361.791,58
12.710.288,10
20.534.232,71 19.072.079,68
4.000.000,—
4.995.554,59
262,000,—
8.063,543,37
3.213.134,84
4.000.000,—
3.300.151
308.500,
8.319,955,61
3.143.473,07
Van Lavendeau
ja, vader! Ik behoef dat toch niet; onze familie zou zijn tegenover Lavendeau
weg te steken. (en consoorten. Met dien wrok hebt ge haar
Daarvan zegt uw moeder niets... Wat;ontvangen. Mariette blijkt beschaafd te
hier gebeurd is hernam de vader. Iets ergsj wezen, en nu is het ook niet wel. Ge zoekt
Niet dat die spiegel gebroken is. Dat is een allerlei grieven. Ge handelt allerbelache-
dwaze daad van mij... ik wil het bekennen.1 lijkst. Want Mariette vreest ge omdat ze bij
het makelen van een huwelijk in den weg
zou kunnen loopen. Daarom wordt ze ge
treiterd, beleedigd, werpt ge haar het leelijk
scheldwoord van slunse naar het hoofd.Er is
iets anders. Ik heb een eereschuld, een
plicht. Ik moet mijn belofte jegens mijn
broer houden. Mariette blijft dus. Hoe moet
het nu Zult ge voort doen met ruzie en
haat
Maar als ze een post vindt en ge geeft
haar nog wat geld, dan heeft ze toch niet te
klagen papa, antwoordde Blanche.
Een kind van de'n huize zou ze zijn, heb
ik gezegd. Gij wilt er een verstooten kind
van maken. Neen, dat gaat niet... Zeg wat
genu wilt Blijven ruzie maken Of vrede
houden Ik wil niet, dat zij langer beleedigd
wordt en dus zal ze van u gescheiden wor
den. En luister nu hoe Mariette blijft. Ze
zal afzonderlijke kamers krijgen en ook af
zonderlijk bediend worden hier in onze
woning. Ze kan op zich zelf leven. Maar ik
verwittig u, dat ge ze nu met rust zult latenI
Mijn wil moet geëerbiedigd worden.
En ik moet dat goed vinden vroeg
mevrouw.
Ja. En het is nu genoeg voor vanavond.
Ik ben dat twisten beu.
Van Herteloo verliet de kamer. Hij ging
in den hof. Hij had nu geen lust meer in le
zen. Hij wilde de buitenlucht inademen en
j nadenken. Zijn vrouw had hem zwaar belee-
Idigd. En de heele toestand in huis deugde
[niet. Moeder en dochters vormden een par-
tij tegen den vader. Blanche deed eenvoudig
wat ze wilde. Ze liep achter dien Bruggeling.
Waar ontmoette ze Lavendeau En wie
was Lavendeau
O, ik ben zelf te lichtvaardig geweest,
ik heb me te gemakkelijk terug getrokken, f niet meer weer.
20.534.232,71 19.072.079,68
De tinancieele toestand van de maat
schappij is dus geheel goed deze beschikken
de over meer dan 5.000.000
mompelde van Herteloo. Ook dat moet ver
anderen, eer het te laat is. Mijn vrouw leidt
de kinderen op een gevaarlijken weg. Ja, zoo
is het, wanneer ze blindelings vertrouwen
stellen in menschen, die uiterlijk schoone
manieren hebben, komplimenten verkoopen
en Fransch klappen. Mijn oogen zijn God
dank open. Ik heb mijn kinderen toch innig
lief. Ik moet over hen waken, al gaat het
hard tegen hard.
Zoo liep van Herteloo te mijmeren. Hij
stapte van het park naar den zoom van 't
bosch. Nu had hij behoefte aan wandelen,
aan de eenzaamheid.
Plots stond een gedaante voor hem.
Lavendeau siste ze... en van Herteloo
kreeg een slag in 't gelaat.
De gestalte vluchtte heen, onder het slaken
van een gil.
Wat is me dat nu riep de rentenier
woedend uit. Het lijkt wel spokerij. Maar
neen, mijn wang gloeit. Het was een vrouw,
die me zoo een wafel toediende. Ze hield me
voor Lavendeau, maar niet die gepomma-
deerde paljas, doch ik krijg die kaaksmete...
Wat mag dat beteekenen 't Doet me aardig
denken over Lavendeau. Ha, een reden te
meer, om eens wijder de oogen open te trek
ken en te zien wie mijn vrouw in huis haalt,
en bijna verafgoodt. Dat wijf moet iets tegen
Lavendeau hebben. Waarom
Zoo was van Herteloo in zijn gemijmer
gestoord geworden... Alle lust tof wandelen
verdween.
Hij keerde naar huis terug. Hij had zijn
sleutel niet bij zich en belde aan. Een der
meiden deed open en ontdaan zei ze
O, mijnheer, jufvrouw Mariette is over
een tien minuten vertrokken. En ze komt
7 Uviv gr)
