De Kapel ss Boseh
HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstrek?*,
sanatorium voor teringlijders.
TRANS! NTER
21 Jaar. - N 28
Waarom als op Men springt!
Apotheek Frans Van de Plas
Saasefi-Vaunssie,
Zondag- 13 Juli 1924
15 Centiemen
SPREUKEN.
flaar meer Faeiineieuen.
DE NIEUV^i. BELASTINGEN NMTM üfli MMSCttHM lijn
Uit het herlevend Vlaanderen.
'ZONDIG 17 OOGST 1924
i 1ST -
In 't Buitenland.
LFoiresi
Mlllge Ziehen guar Loonies
kh&mmmiwk
per Jaar
In Stod fr. 6.50
In Belgie 8.50
Buitenland 13.00
TTitgrver
Prukkar'j,
Pap!»rhaada!,
15, Gsstiuiflsira&t,
POPf-BiKSHE
Tolefö®!5 nr 9.
fojtoh«otr»keain<
15570.
PRIJS
BERICHTE S;
VERRQOPIPCfH,
Bene mlassuhing
o.6o ctn per regel.
ei? 3 inf. o.5o ctn
VOKSISSEH,
s So fr. per regel.
BÖÜWBERICHTES,
5 fr. voor to reg.
Harlmalda Afinonean
BrijzeE op unTrug.
Alle asnoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voorden
Vrijdag ingezonden
worden. Kleine
berichten tegen
den Vrijdag noen.
Wanneer gij aankoopen doet
van zaken die onnuttig zijn,
zult gij weidra verkoopen
wat u-het meest noodig is.
Hebt geene schuld aan rijke menschen,
en beloott niet aan armen
wat gij niet kunt uitvoeren.
Sommige menschen zijn oud
aan dertig jaar,
anderen blijven jongïaan tachtig
Welsprekendheid en leugentaal
zijn nauw verwant.
Mengelt u niet in twist tusschen broeders.
Het Comiteit is voornemens binnen kort
de openbare aanbesteding uit te schrijven
voor het oprichten van het Sanatorium van
Sysseele-bij-Brugge, derwijze dat de werken
met de lente zouden aangevangen worden.
Het bestek, opgemaakt door den heer
Bouwmeester René Cauwe, beloopt tot
fr. 3.377.642 voor een Sanatorium met 224
bedden (ontwerp A) en tot fr. 2.505.866 voor
een Sanatorium van 112 bedden (ontwerp B).
in het Vlaamsch Geneeskundig Tijd
schrift heeft heer Doktor Van Boeckel be
vestigd dat het getal zieken en overlijdens,
door tering veroorzaakt, in West-Vlaanderen
hooger is dan overal elders. Het Bestuur der
Burgerlijke Godshuizen en het Weldadig
heidsbureel onzer stad hebben kunnen vast
stellen dat in de laatste jaren, het getal
teringlijders op onrustwekkende wijze aan
gegroeid is te Brugge zelf treft men
gansche huisgezinnen aan door de ziekte
aangetast. Geneeskundige statistieken be
wijzen dat West-Viaanderen meer dan 5000
teringlijders telt. j
Wij hebben de overtuiging dat, in deze'
omstandigheden, een Sanatorium met 112
bedden ontoereikend zijn zal om gansch de j
Provincie te bedienen het valt te vreezen
dat binnen korten tijd, nieuwe gebouwen]
zullen moeten opgericht worden, hetgeen;
alsdan slechts in ongunstiger voorwaarden)
zal kunnen geschieden. Onder dit dubbel]
oogpunt, zouden wij er dus belang bij hebben
van eersten af het volledig ontwerp, met
224 bedden, te verwezenlijken.
Ongelukkiglijk laten onze geldmiddelen
zulks niet toe en wij zien ons gedwongen bij
het ontwerp B te blijven Sanatorium met
112 bedden. Dit ontwerp bevat echter van
nu af de oprichting der gebouwen bestemd
voor de algemeene diensten van een Sanato
rium met 224 bedden. De kosten zijn beraamd
op 2.505.866 frank.
Over welke geldmiddelen beschikken wij
thans
1) 350.000 frank, toelaag beloofd door de
Regeering.
2) 350.000 frank, gestemd door den
Provincieraad van West-Viaanderen, in Juli
1922.
3) 300.000 frank verleend door de Burger
lijke Godshuizen van Brugge, welke daaren
boven een grond van ongeveer 13 hectaren
gelegen te Syssèele, aanbrengen.
4) 200.000 frank, toelaag van het Welda
digheidsbureel van Brugge.
5) 20-1.000 frank, opbrengst der inschrij
ving onzer medeburgers. Hetzij samen
1.400.000 frank.
Waar zullen wij de ontbrekende 1100.000
frank vinden
AWij hebben den Provincieraad van
West-Viaanderen aanzocht de toelaag van
350.000 fr. op 500.000 fr. te brengen en wij
mogen hopen dat deze vermeerdering van
150.000 fr. in den eerstkomende zittijd zal
toegestaan worden.
Het provinciaal Sanatorium van Oost-
Vlaanderen heeft tot heden aan deze Pro
vincie en aan den Staat 4 millioen frank
gekost en het is nog niet voltooid. Wij
meenen dus dat, indien de Provincie West-
Vlaanderen ons de gevraagde toelaag van
500.000fr. verleent, zij aan uiterst voordeelige
voorwaarden een provinciaal sanatorium
hebben zal.
B/ Aan de Regeering vragen wij de
beloofde toelaag insgelijks met 150.000 fr.
te willen verhoogen, derwijze dat de Staat
in gelijke maat als de Provincie zou tus-
schenkomen.
CVerders zullen wij ons tot de ge
meentebesturen der Provincie wenden en wij
mogen voorzien dat hunne bijdragen min
stens 300.000 fr. zullen bereiken.
Aldus zouden onze geldmiddelen 2.000.000
frank bedragen, hetzij nog 500.000 te kort
om het ontwerp ten uitvoer te kunnen bren
gen. Laat ons hopen dat de bijzondere lief
dadigheid daarin zal voorzien.
Een afvaardiging van ons comifeit,samen
gesteld uit M. den Voorzitter Fraeys, M.
Mesotten en den verslaggever, heeft reeds
in October 1921 bij al de gemeentebesturen
van ons Arrondissement voetstappen aange
wend om hunne medewerking te bekomen
en om de Schepencolleges aan te sporen
plaatselijke comiteiten tot stand te bregen
welke ten huize, de inschrijving zouden
inzamelen. De beste ontvangst viel ons
overal te beurt en aanstonds werd onze
oproep door vijf dezer gemeentebesturen
gunstig beantwoord. De gemeenteraad van
Blankenberghe kende ons een hulpgeld toe
van 25.000 fr.Heyst 20.000 fr.Assebrouck
10.000 fr.; Ste Kruis 10.000 fr., en de kleine
gemeente Rampscappelle bij Brugge 1210 fr.
Aan deze besturen hier nogmaals onzen
besten dank.
In drij dezer gemeenten werden comiteiten
gevormd en feestelijkheden ten voordeele
van het Sanatorium ingericht.
Omstandigheden, gansch onafhankelijk
van onzen wil, zijn dan plotseling een tijd
lang onze werkzaamheid komen verlammen,
doch nu dat de Regeering en de Provincie
ons mildelijk ter hulpe komen, zullen wij
nieuwe pogingen aanwenden en ons weder
om tot de gemeentebesturen richten. De
Heer Gouverneur zal ons, van zijnen kant,
welwillend steunen door de gemeenten aan
te zatter, sen toelaag tè verleeneri bere
kend aan 2 frank per inwoner.
Bij dit aanzoek van den heer Gouverneur,
voegen wij onze dringende bede, want het
zal van de beslissing der gemeenten afhangen
of het provinciaal Sanatorium al of niet tot
stand komt.
Het is ons, wel is waar, niet onbekend
dat, ten gevolge van den oorlog, de gelde
lijke toestand van het meerendeel dezer
gemeenten ver van schitterend is. Doch wij
vragen het onmogelijke niet. Het minste
hulpgeld zal in dank aangenomen worden
veel kleintjes maken één groot. En zijn er
soms gemeenten die,om finantieele redenen,
er moeten aan verzaken de gevraagde toe
laag in eens uit te betalen, dan zou er geen
beletsel bestaan het hulpgeld bij verschei
dene jaardoodingen tc vereffenen.
Wij koesteren de hoop dat dc gemeente
besturen onze vraag gunstig zullen ontvan
gen en ons, in de maat hunner middelen,
zullen willen helpen.
Oproep.
Gioot en ontroerend is de taak onderno
men door de ontwerpers van een Sanatorium
te Brugge.
Wat al verwoestingen de teringziekte
aanricht, wat al lijden zij verwekt, is een
ieder bekend. De statistieken voor West-
Vlaanderen zijn uiterst hartverscheurend.
Er dient onmiddellijk tegen de kwaal
krachtdadig gestreden te worden Hoog tijd
is het tal van bedreigde levens te redden, al
de niet aangetaste haardsteden te vrijwaren
Zonder verder dralen dient in de beste voor
waarden van gezondheid en degelijkheid, het
edel Werk van het Sanatorium opgericht
te worden.
Al de gemeenten van West-Vlaanderen
zullen hunne zieken naar het Sanatorium
kunnen zenden. Is het niet billijk dat alle
deze gemeenten hun geldelijken steun ver-
leenen, al ware hij ook zelfs gering in enkele
dezer
Op de private liefdadigheid wordt ook de
hoop gebouwd. Is zij het niet die steeds de
heerlijkste en verdienstelijkste hulp verleent?
Thans dus richten wij tot gansch de be
volking onzer Provincie, tot al de inwoners
onzer steden en dorpen, tot welken stand en
socialen rang zij mogen toebehooren, een
dringenden en machtigen oproep, opdat het
gevoelen van gemeenschappelijkheid in het
lijden zich krachtig uite, opdat een diep en
algemeen medelijden geboren worde, opdat
de liefdadigheid zich eindelijk belichame in
giften en inschrijvingen ten voordeele van
het Werk van het Sanatorium voor tering
lijders.
Hier geldt het immers een menschlievend
eu edel werk bij uitstek, een werk dat de
medewerking van allen vraagt en bekomen
moet
Alle giften worden met dank aanvaard bij
1) M. D. Monttiaye, Secretaris van tiet
Comiteit, Beenhouwersstraat, 13, Brugge.
2) M.Jos. Mesotten, Lid van het Comiteit,
Spinolarei. 22, Brugge.
3) M.H. Van Caillie, Schatbewaarder van
het Comiteii, Moerstraat, 5, Brugge.
Mengelwerk van «De Poperinqhenaar» 22
ROMAN
door A. HANS
Verzet u toch, mama, ge hebt nog
de kans drong ook Blanche aan.
Van Herteloo bleef maar even boven en
kwam bij vrouw en dochters.
Ge hebt natuurlijk al gezien dat Mariet
te terug is, zei hij.
En dat is vlug, merkte Blanche spot
tend op. Ik zou meer fierheid toonen en lan
ger wegblijven, als ik me zoo had aangesteld
Gij toont zoo weinig fierheid, dat ge
's avonds met dien vergulden Lavendeau
door het bosch zwerft, snauwde van Herte
loo zijn oudste dochter toe. Dat is anders
he, nu ge van fierheid spreekt.
Mijnheer Lavendeau heeft me behoor
lijk naar huis geleid, papa, en niemand kan
daarvan iets zeggen.
Wel wij zullen dat dan wel eens nader
beklappen, hernam de vader. Nu de hoofd
kwestie. Ge gelooft het natuurlijk niet, maar
Mariette was van plan in het dorp te gaan
wonen en natuurlijk wil ik dit niet.
Neen, in het dorp, dat kan niet zijn,
oordeelde ook mevrouw. Waarom koos ze
het dorp Dat vind ik verdacht.
Begint ge weer schoot haar echtge
noot uit.
Mijn duurbaar plekje op aarde 't is mijn
huis, mijn lieve vaderhuis. Daar is liefde en
troost, rusten vrede, veiligheid en gezellig
heid, hartelijkheid en vertrouwen, warmte
en levenslust
Waarom voel ik een zoete ontlasting, zoo
ik's avonds na mijn werk den drempel van
mijn woning overschrijdt en binnen ga
Waarom vliegt mijn gedachte over bosch en
veld, als ik ver van huis op reize ben
Waarom vergeet ik de zorgen en onaange
naamheden van den dag, als ik met Vader,
Moeder, Bróers en Zusters in een gezellig
praten en een innig samenzijn een uurtjen
overbreng Omdat mijn huis mij duurbaar
is. Noord, Oost, Zuid, West, thuis best
O ja, thuis geniet men het familieleven I
Men is er gelukkig
En toch zijn er die schijnen weinig vreug
de in den familiekring te vinden. Zij bemin
nen dat leven vol zoet vertrouwen niet Zij
zijn maar tevreden buiten huis, ver van
ouders en familiede ongelukkigenZe zijn
door een gevaarlijke moderne ziekte aange
tastde uithuizigheid. Wat zijn ze te
beklagen! Ze zoeken naar genoegen, maar
't moet vreemd zijn ze trekken minstens
eiken Zondag naar een feest of kermis en
wenschen slechts ééne zaakplezier. Ze
vergeten dat thuis zijn zooveel geluk en
vrede, zooveel gezelligheid en hartelijkheid,
zooveel liefde en troost in zich sluit. En 't
getal van dezen groeit steeds aan. De ziekte
der uithuizigheid breidt zich steeds meer en
meer uit, tot schade van het gezond, vreed
zaam, deugddoend familieleven. Waar ligt
hiervan de oorzaak
De ouders schijnen niet meer te weten,
dat God het huisgezin gesticht heeft om het
middelpunt te zijn van het bestaanzij zijn
weinig bekommerd om het ouderlijk gezag
op christene wijze te handhaven, en door
hun liefderijk, maar vroom gedrag, gene
genheid en eerbied van hun kinderen af te
dwingen.
In den familiekring hooren orde en rein
heid thuis,: dat men er vinde eene nette
plaats voor elke zaak en elke zaak net op
hare plaats; een tijd voor eike zaak en elke
zaak op haren tijd. Om gemis aan orde en
netheid kwijnt het familieleven in menig
gezin.
Wat opschik en versiering, door goeden
smaak geleid, zouden de woning lachend en
de harten ruimer maken. Een verdraagzaam,
gelijkmatig, opgeruimd karakter, vooral bij
de moeder, zou haar echtgenoot en zonen
rond de haarsteê houden, terwijl zij nu
misschien door een zuur aankijken, door
een vervelend kijven haar volk zeif buiten
jaagt.
En hoeveel huizen treft men aan, waar
familieavonden bestaan, een feestje gehou
den wordt? Het moge u wat vreemd in de
ooren klinken, toch is de heilzame invloed
hiervan groot. Men kan daarom een liefheb
berij onderhouden, zooals schilderen, mu
ziek of zang. Laat de kinderen op school die
vakken leeren, ze zullen zich zelf erdoor
opvoeden, kunstgevoel verwerven en dik
wijls in hun familie 's avonds, 's Zondags of
bij feest een lustig uurtje aan allen schen
ken. De boog kan niet altijd gespannen zijn.
Eenieder zoekt verlichting en met recht.
Welnu van tijd tot tijd een huiselijk feestpar-
tijtje zal bitterheid en zwarte gedachten
verjagen, tot vertrouwelijkheid en openhar
tigheid opwekken, den huiskring doen zoe
ken en beminnen, tot nieuwe krachtinspan
ning en werk bekwamen, den band van
christen liefde welke al de leden vereenigt,
immer vaster sluiten. En wat gezegd van 't
verzamelen van familieportretten en overle
veringen 't Is een heerlijk middel om een
duurbaren familieschat bijeen te houden,
waarvan het herzien alleen zoete indrukken
en herinneringen laat.
Mochten de ouders, en de moeders in 't
bijzonder, het familieleven zoeken te doen
bloeien, ze zouden zeker in 't geluk van de
anderen hun eigen vreugde vinden. En
mochten de kinderen door godsdienstzin en
liefde in volle onderdanigheid, de eersten
verblijden, dan zou het familieleven, basis
der christen maatschappij, op vaste voeten
staan.
Een opbrengst van 170 miljoen.
Ziehier de nieuwe belastingen welke door
,den Ministerraad werden goedgekeurd
De Beurswaarden.
Een Latijnsch spreekwoord zegtprinci-
piis obsta wat in verstaanbaar Vlaamsch
beteekenen kan wacht U van valsche
grondbeginselen.
Een valsch grondbeginsel in de maat
schappelijke inrichting is als een ziek levens
orgaan in 't inenschelijk lichaam. Hier is het
de dood, daar de wanorde.
En in onze moderne maatschappij krioelt
het van valsche grondbeginselen, 'k Zal er
eenige opnoemen
We moeten een nieuwe maatschappij
scheppen, die alleen afhangt van 't mensche-
lijk recht(Gambetta.)
Alle waarheid, die niet van ons uitgaat,
Is een leugen. (Jaures.)'
Waarheid en leven moeten alleen ge
zocht worden binnen den mensch. Alle hulp,
alle regeling, alle leering, die komt van God,
is een aanslag tegen de menschelijke rede.
(J. Mauritain.)
Onze wetten, onze instellingen steunen
niet meer op Gods rechten, maar op de rech
ten van den mensch.(Ferd. Buisson.)
En zoo zouden nog veel van die ronkende
volzinnen kunnen aangehaald worden, die
alle hier op uitkomen Weg met GodDe
mensch is zijn eigen meester En op dien
oproerskreet, op dat valsch grondbeginsel
berust onze hedendaagsche samenleving. Is
het dan te verwonderen, dat alles op kruk
ken springt, en wanorde overal troef is
Als 't eerste en 't opperste gezag gewor
pen wordt, moet het verwondering baren,
dat er geen enkel gezag meer eerbiedigd
wordt
Als de mensch alles is, en geen hooger
Wezen boven hem staathebben ze ongelijk
de menschen, als ze allen evenveel willen te
zeggen hebben in de maatschappij, en de
volledige gelijkheid op alle gebied Zoeken in
te voeren
Als er geen God en bijgevolg geen ander
leven bestaat, hebben ze niet duizendmaal
gelijk, als ze allen evenveel van 't tegen
woordige leven willen genieten en allen
last van hunne schouders werpen
O neen Het kan niet goed gaan in de sa
menleving, zoolang God er zijn burgerrecht
niet terugkrijgt. Niet de loochening van God,
maar de erkenning van zijn opperste Gezag
moet de grondvesting zijn van de maatschap
pij. En zoo moet men eerst de maatschappij
op hare goddelijke grondvesting terug
plaatsen, wil men gansch 't gebouw goed
maken. Zoolang dat niet gedaan wordt, zul
len we van langs om meer den dieperik in
gaan. P. Ben. Cattellion.
Ze kon toch geen betere plaats uit
zoeken, om de menschen te doen babbelen.
Ieder zou het vreemd vinden, dat familie van
ons, een nichtje alleen, niet op het kasteel
verblijft. En het zou wel uitkomen, dat ze
hier weggeloopen is. Dit alleen bedoel ik.
O, ik meende, dat ge het weer hadt
over mijn vrijerij met Mariette.
Hoe grof 1 pruilde Blanche.
Ja grof, maar dat was feitelijk de be
schuldiging van uw mama gisteravond. Ge
noeg dan. Mariette is in ons huis terug, maar
ze zal op kamers afzonderlijk wonen, daar
eten, daar zitten, werken, lezen, al wat ze
wilt. Ze komt niet meer beneden bij u.
Het ontwerp voorziet een taks van 2 per
duizend op de Beurswaarden der maatschap
pijen, welke in België hun maatschappelijken
zetel hebben.
De waarde van de titels wordt geschat
naar den gemiddelden koers der aandeelen.
Zoo niet wordi de waarde geschat naar het
bedrag van het belegde kapitaal gedurende
het verloopen dienstjaar.
Bedrijfstaks.
De bedrijfstaks wordt thans geheven per,
schijf van 3.000 fr. en de supertaks per,
schijf van 5.000 fr.
Voortaan zullen beide taksen worden ge
heven per schijf va» 5.000 fr.
De nijverheidsmaatschappijen moeten tot
nu toe hun taks betalen volgens een progres
sieve schaal, in verhouding tet het belegde
kapitaal. Al de maatschappijen komen thans
te staan onder de toepassing van het gewone
recht.
De Koolmijnwinsten.
De regeering stelt voor een taks te heffen
van 5 t. h. op de koolmij nwinsten. Dit be
drag wordt teruggebracht op 3 t. h., zoo de
winst niet 5 fr. per ton overtreft, en op 7 t.
h., zoo de winst de 10 fr. overtreft.
De opbrengst der taks wordt als volgt
verdeeld 3/10 ;».'ii_de Staat, 2/10 aan de
provincie en '5 i« Vim de gemeenten, op
wiens grondgebied de koolmijnen gelegen
zijn. Er mogen géén opcentiemen worden
geheven er mogen wel plaatselijke taksen
worden geheven, doch deze worden dan af
gehouden van het aandeel der provincies en
gemeenten.
De opbrengst der taks wordt in een eigen
Fonds saamgebracht.
De Schouwburgen.
De huidige wetgeving laat provincies en
gemeenten toe taksen te heffen op de schouw
burgen en kinemavoorstellingen, alsook de
spelen. Thans wordt dit stelsel vervangen
door het heffen van opcentiemen ten laste
van den Staat.
Deze mogen bedragen 1 t. h. op de ge
wone vertooningen; 12 t.h. op de bioscopen;
15 t. h. op de dancings, paardenwedstrijden,
spelen, enz.
De provincies en gemeenten mogen opcen
tiemen heffen ten bedrage van 20 centiemen
voor de gewone voorstellingen van 80 cen
tiemen voor de andere. De Staat kan de toe
lating verleenen 50 opcentiemen te heffen.
Registratierechten.
Het zegelrecht op de akties en obligaties
der maatschappijen wordt verdubbeld.
Al de voorschotten door de bankiers ge
daan worden belast met een recht van 25 c.
per duizend.
De bankoperaties zullen een zegelrecht
van 10 centiemen betalen. Het geld hier de
adviezen voor krediet en debet, de beursor
ders en de bulletijns welke tusschen wissel
agenten worden gewisseld.
De checks welke niet door een band wor
den getrokken, worden met de winst gelijk
gesteld.
Op de Beursoperaties
wordt een taks geheven van 1 frank per
duizend, in de plaats van de huidige taks
van 50 centiemen.
De titels der Staatsschuld en van provin
cies en gemeenten wordthiervan vrij gesteld.
De handelseffekten weikein België op den
vreemde worden getrokken en in den vreem
de betaalbaar zijn, betalen een proportio-
neele taks van 75 centiemen per duizend in
plaats van het huidige vaste recht van 25 c.
Een zelfde recht van 25 centiemen per
duizend wordt geheven op de Warrants.
Bovendien worden alle aankoopen en ver
koopen van vreemde geldwaren belast met
een recht van 10 centiemen per duizend.
Wat de registratierechten betreft, een vast
recht van 25 centiemen per honderd wordt
geheven op de huurkontrakten van min dan
negen jaar. De taks bedraagt 50 centiemen
per honderd voor de kontrakten boven de
negen jaar.
Een vast Griffierecht
van 50 centiemen per honderd wordt gehe
ven op de inschrijving van de rechtsgedingen
op de rol der gerechtshoven.
De geldboeten die reeds verdubbeld wer
den, worden thans vervierdubbeld.
De totale opbrengst bedraagt 170 miljoen
frank. De opbrengst van de taks op de
alkohol bedraagt 50 miljoen.
Zijn wij vlaamschgezind, 't is niet om op
geestdriftverwekkende landdagen een ge-
makkelijken bijval in te oogsten, 't is zelfs
niet enkei omdat die taal met onze ge
dachten zelf is geboren en uit ons wezen niet
meer te wisschen is niet enkel omdat
onze polders en onze bosschen, al onze
avonden en morgenden, met al hun weiden
en wolken, de kleur hebben der vlaamsche
woorden, en alle woord dat we uitspreken
ons inniger verbindt met de aarde die ons
gemaakt heeft niet enkel omdat we van
geen volk willen waar geen eigenaardigheid
noch fierheid meer in zit, en 't welk op den
duur, voor zijne gedachten geen ander voer
tuig meer vindt dan een erbarmelijk samen
raapsel van kreupel fransch en gebrekkig
vlaamsch, neenhet is ook, en veel meer,
omdat in Vlaanderen, bij gebrek aan eene
gemeenschappelijke en zwierig gesprokene
tale, het hart van den rijke te dikwijls een
gesloten en gezegeld boek blijft voor den
arme, omdat, met één woord, de stalen
banden die thans meer dan ooit in ons ka
tholieke Vlaanderen al de standen moeten
aaneenhouden, enkel gesmeed kunnen wor
den door een gloeiend woord, als van zelf
opvlammende uit een gloeiend hart.
E. P. Rutten «De wetenschap des levens-».
Dranontrs. DE KERK.
Brief uit Congo.
Leopoldstad 27 Mei 1924.
1 Opvolger van S. VANDE BERGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
POPERINGHE
Park De Lovie
OPENLUCHT VERTOONING
s
door het
l KATHOLIEK ULAAiïISCH UQLKSTÖOflEEL
opvoering van
Mijn beminde Vrienden,
Vrienden van het Heilig Hart.
Mijn broêr Rafa»! heeft mij onlancs dn 1 ij ut gezon
den van de giften welke hij heeft kunnen bijeenzame
len voor het standbeeld dat wij zmiden willen
oprichten te eere van 't Heilig Ha-t van Jezus. Ik zie
erop verschillende vrienden en kenriss°n van Vla-
mer'lnghe alsook talrijke andere weldoeners uit h»t
omliggende, 't Ware voor mij een waar genoegen aan
allen afzonderlijk te kunnen schrijve- om hun in
naam van den Liefdekoning mijn rechtzi-nigslen
dank uit fe drukken. Maar ik zou er mijn nachten
moeten voor laten, enik heb ze zoo noodig. Ten
anderen dat vergt ge niet van mij Ik stuur u dus een
dankwoord dat tot allen gericht is.
Beminde Vrienden, wij staan voor een groot en
grootsch werk.
Ons klein landeke, heeft het op zich genomen zijn
uitgestrekte kolo-ie, 80 maal zoo groot als Belgle
zelf, toi de beschaving te winnen en uit d>- wildernis
op te helpen. Tien duizend Europeanen zijn ten allen
kante over't onmetelijir gebied verspreid Maar hoe
verschillend zijn dedrijfveren diehun werking bezielen
en de doeleinden welke zij nastreven. De eene zijn
vertegenwoordigers van 't moederland en bezetten
de kolonie om de bevolking te besturen en om 't
gezag van Beieie te handhaven anderen aange
trokken door winstbejag, hebben niet anders ten doel
dan het volk en den grond uit te baten zij openen
handelshuizen, stichten nijverheidsmaatschappijen,
gebruiken duizenden en duizenden negers om spoor
wegen te leggen, om koper- en goud- en diamantmij
nen om te woelen, om planterijen tot stand te bren
gen, enz honderden protestansche missionarissen,
afkomstig uit Amerika. Engeland, Zweden, over-
stroomen onzen Kongo en trachten de dwaalleer hun
ner ketterijen onder de zwarten te verspreiden. Bij diu
allen komen 800 katholieke zendelingen, priesters,
zusters en broeders, met hun ideaal van bovennatuur
lijke naastenliefde bezield, die zonder hoop op men
schelijke voordeelen, gansch het zwartenland voor
Christus willen winnen.
Leopoldstad is het hart van waaruit gansch die
bezetting gebeurt. Alles komt er toe, afies gaat ervan
uit. Het is de hoofdstad van het bestuur, het is de
hoofdstad van handel en nijverheid. Ontzaggelijke
gebouwen, magazijnen, handelshuizen die duizenden
en duizenden, ja zelfs miilioenen kosten, rijzen er uit
den grond op gelijk paddestoelen. I- de 3 jaar dat ik
hier ben, is het meer ais verdubbeld, en niettegen
staande de duurte van de bouwmaterialen, gaat die
ontwikkeling maar altijd voort zonder ophouden. Hoe
meer de handel zich in Kongo uitbreidt des te meer
za! Leopoldstad aangroeien.
Maar zai het dan gezegd worden dat Leopoldstad
alleen het hart zal wezen van het rijk des gelds dat
alleenlijk de god van het goud er zal heerschen
Neen Jezus onze Goddelijke Zaligmaker is ge
storven om de gansche menschheld tot zijne liefde te
veroveren zijn brandend Hart wil ook het schamel
zwarteras tot ziin allesomvattende liefde winnen
het wil ook zijn Rijk vestigen onder de arme negers.
Daarom is het dat ik dien dringenden oproep ge
richt heb tot alle vereerders van'i Heilig Hart eenige
maanden geleden. Wij willen het koninkrijk van den
Liefdevorst door een algemeene opdracht Inhuldigen,
en. als blijvend teeken van zijne inbezitneming, een
reuzenbeeld oprichten, epn beeld dat waardig weze
van den Meester en Verlosser van het gansche
tnenschdom. Temidden al dien wereldschen luister
moet het hoog prijken en glanzen. Daarvoor zullen
de minnaars van het Heilig Hart: daartoe heeft uw
milde penning reeds flink hiigedragen.
Doch alles is tegenwoordig zoo onbarmhartig duur.
zoodat duizenden franken zullen van doen zijn om een
monument te zetten dat waarlijk machtig en grootsch
weze en eer aandoe aan den Koning aller volkeren
Wli werken dus voort we schri|ven en wrijven om de
edelmoedige vereerders van 't Heilig Hart te bewegen
dit heerlijk ontwerp te verwezentlijken. Hoe kunnen
'ij aan hun Goddelijken Meester welgevaliigen blijk
hunner liefde geven Hoe meer zij zich offers getroos
ten om Jezus heinde en verre t- doen heerschen, boe
inniger ook Jezus zijn liefderijk in hunne harten zal
laten gevoelen en hoe overvloediger Hij hun gezinnen
zai zegenen.
Beminde Vrienden, door uw gaarne geschonken
giften hebt gij reeds uiting gegeven aan uw liefde tot
Jezus Hart. aan uw vurig verlangen om den Liefdeko
ning te dienen en zijn rijk uit te breiden. Weest hon
derdvoudig van wege het Allerheiligste Hart bedankt
weest honderdvoudig gezegend en de genade van den
Goddelijken Meester dale mild en overvlo' dig over u
en al de uwen neder i 't Is het gebed dat ik alle dagen
uit erkentelijkheid voor u stort, en dat wij hijzonder
vurig met onze kristenen zullen bidden gedurende den
maand van 't Heilig Hart, den maand van den Liefde'
koning.
Aanvaardt, beminde Vrienden met mijn herhaalden
dank de verzekering mijner genegenheid en trouwe
verkleefdheid.
Pater JORIS SIX
Missieoverste
Leopoldstad (Belgische Congo.)
Onlangs las ik in De Poperinghe-
naar dat er door de zorgen en het
toedoen van M. Dr Brutsaert veertien
kerken, in de Zuiderlijke Streek van
West-Vlaanderen herbouwd werden. De
eerste der gansch vernielde kerken der
streek, die uit hare puinen oprees, was
de kerk van Dranoutre. Zij werd herop
gebouwd door den Heer F. Liebaert,
aannemer van Brugge, onder de leiding
van den zoo gunstig gekenden bouwmees
ter M. J. Vierin, van Brugge.
In 1922 begonnen, was zij reeds vol
tooid in October 1923. Zij meet 40 m. op
18 en den toren 35 m.
De oude kerk dagteekende van de 12e
eeuwen was gebouwd in berg-en baksteen
van de streek. In den loop der eeuwen
moet deze kerk vele veranderingen
ondergaan hebben, en door het onderzoe
ken der oude grondvesten kon men be-
statigen dat zij in verschillige tijdstippen
gebouwd geweest is. Voor 1912 bezat het
gebouw geen toren. E. H. Pastor Lootens
begiftigde de kerk met eenen prachtigen
romaanschen toren in bergsteen in 1913
luisterde de E. H. Pastor Delacauw de tempel Gods op met eene sierlijke schildering.
Deze oude kerk gansch vernieuwd en hersteld, wierd gespaard tot in April 1918. Ze
wierd dan, in twee dagen tijds, gansch plat geschoten.
Nu, dank aan de zorgen van M. Dr Brutsaert, prijkt de nieuwe kerk, schooner en stati
ger dan vroeger, te midden de bergen, Gode en St-Jan ter eere. X.
In den trein Aken-Ronheide (Belgische
grens), is een ongemeen stoutmoedige en
belangrijke diefstal gepleegd. De militaire
postkoerier van het Belgisch bezettingsleger
werd uit den postfoergon gestolen. Voor
ongeveer zeven miliroch frank waarden wer
den er uit gestolen.
Het driejarig zoontje Pierre der echt-
genooten Dumont, landbouwers te Sainte-
Croix (Frankrijk), was op de binnenplaats
der hoeve aan 't spelen, toen het plots in
eenen emmer met kokend water viel. Het
arme knaapje bekwam zulke ijselijke brand-
—De 9-jarige Joan Desmarets was,te Re-
miremont, op een der boomen van de Place
des Ecoles geklauterd, toen hij, het even
wicht verloor, viel en op een der punten van
het ijzeren hekken, dat den boom omringde,
gespiesd werd. Wanneer men den armen
knaap losmaakte, had hij reeds opgehouden
te leven.
Een luxe-trein, komende uit Nicea
(Italië) en op weg naar Weenen (Oostenrijk)
is bij Vesina, tusschen de staties van Voltre
en Arenzona,op een goederentrein gestoomd.
De eerste kok van de luxe-trein werd erg
gekwetst. Andere bedienden bekwamen
kneuzingen. Al de reizigers bleven onge-
wonden dat het ondanks de beste zorgen, deerd en het verkeer kon dadelijk hersteld
eenige minuten later in de schrikkelijkste
pijnen bezweek.
De 54jarige Baptistine Alexandre, van
Gap (Frankrijk) was een kudde vee aan 't
hoeden in het gebergte, toen een stier plots
worden.
Tijdens een onweer, dat zich boven
Pontinafrey (Frankr jk) ontketende, kwam
een massa rotsblokken en slijk van een berg
afgerold en vaagde een groot deel van het
de schikking, dan vernietig ik dezen brief 1 Zoo was de weeze terug op het kasteel,
en zal ik de uitnoodiging voor u aanvaarden, j'al had ze zich veel liever elders gevestigd.
Het gelaat van mevrouw en dat van Sera-Maar haar oom liet niet toe, dat ze haar
fine helderde op. Blanche wilde haar vol-'eigen zin volgde.
doening niet toonen. In den namiddag begaf de heer van Her-
Ik stem toe, sprak de moeder. Mariette z'c'1 naar^het Kapellehof.
zal dan alleen wonen in ons huis.
En ge laat ze allemaal met rust.
O, we behoeven ons niet met haar te
bemoeien. Dat wil zeggen, als ze ons ook
niet hindert, voegde mevrouw er bij.
Er kwam bezoek.
De advokaat Bardyle, dien van Herteloo
in de herberg aan de statie te Brugge gezien
had, trad binnen.
Onverschillig begroette hij den jongen
man en zei
'k Weet wel, dat ik niet welgekomen
ben, maar natuurlijk stoor ik mij daaraan
Frans van Waveren was uit Brugge terug
gekeerd.
Van Herteloo trof hem met zijn ouders en j niet.
zuster in de voorkamer aan en vertelde'; Ga zitten, noodigde Lavendeau. Maar
openhartig, wat er gebeurd was eu welke', houd uw portefeuille dicht, ik weet water
t. 'schikkingen hij genomen had. insteekt.
/.ij neett u nooit geninaera. Maar wej Jufvrouw Mathilde, als gij mijn nichte: En het wordt nu hoog tijd, dat het er
wilt bezoeken, komt ge vrijmoedig af, sprak uit raakt, met andere woorden, dat ik de
van Herteloo. De meid zal u recht naar schuldbekentenissen eens verruilen kan tegen
boven geleiden. Eu ge behoeftdaarom niet bet zoo lang beloof dé geld. Mijn klanten
mijn vrouw en dochters te begroeten, 't Is hebben geen geduld meer. En uw familie is
wel treurig dat ik zoo spreken moet over niet langer genegen u te helpen,
mijn gezin, maar voor alles wil ik het kwaad Maar ik heb u over dat huwelijk ge-
mezel of ik steek u vierkant aan de deur zwegen. Ze zouden het feest stuiten en de meisjes genezen. Ze zijn ziek, sproken zei Lavendeau wat heftig,
dreigde van Herteloo. Dit zijn niet Mariette'st(; l>rugge bijwonen. Ze stemden toe in het:ernstig ziek, en ik zal al het mogelijke doen, Ja, spreken kunt ge bijzonder goed
maar mijn voorwaarden. En die moeten weiakköörd. t.n och, de weeze zou hun in den<omhen tebeteren. ,doch mijn klanten merken op, dat woorden
naar uw goesting zijn, want gij voelt u im-iwe8 "'t. ?°,pen', w00"de alleen. Ze> yan Herteloo deed dan een wandeling j geen oorden zijn
mers veel te deftig om de arme nicht in uw Z(.)U 2 11 vertoonen, als er bezoek was, me( prans pjij begon weer over Lavendeau Ze weten dat ik met een rijk meisje
compagnie toe te laten. Wat hebt ge dan n.'.et mee8aan ,met de anderen naar een par- en Blanche, en al had de jonge heer van trouw. Ze moeten me daartoe den tijd laten,
nog te reclameeren Mariette heeft me niets - W* een receptie, een bal, een voorstelling in v/averen zich liever niet meer met het geval De familie haalt me wel met vlag en wimpel
Zijn dat haar voorwaarden vroeg "7
Blanche. En mama moet dit allemaal ver--
dragew,n iS We' ^rre«aande 1 Inatuurlijk de maaltijden met u.
Wilt gij nu eens zwijgen, franke mam-'
redetwisten nu niet. Aan mijn broeder in den
Hemel heb ik beloofd dat Mariette bij mij
wonen zal en ik houd mijn woord, ja mijn
Ge kent nu mijn wil. Het hangt van u
af of er voortaan vrede zal zijn. Ik neem
den schouwburg.
Zoo kunnen we overeenkomen hernam
mevrouw van Herteloo. Ik stem toe.
Goed dan
Over Lavendeau zei de vader niets meer.
Hij had zijn eigen plan met den jongen
man, dien hij als een avonturier beschouwde.
Ook de meiden kregen hun bevelen en in
te borstelen. Zie, ik geef nu ook wat toe. Ik hun hart verheugden ze zich over de over- deftig boerenhuis. Zelfs het behangselpapier boer
ben nog niet near Brugge geweest. Hi.er ligt winning van mijnheer, want ze hadden veel was verschoten, dc zoldering geschonden, i De boeren zijn bijlang" zoo dom niet,
de briei voor Lerou. Zfjt gij t'akkoord met sympathie voor Mariette. het houtwerk verfloos. als de stedelingen ze afschilderen.
andersgevraagd dan elders te mogen wonen,
maar ik wil het nu zoo.
Dus ik moet mij niet van haar aantrek-
ken vroeg mevrouw van Herteloo.
j Neen Mariette woont afzonderlijk bij
ons in. Ik eet natuurlijk hier en zal wat meer
in de kamer verkeeren, om beter de baas in
huis te blijven en er zekere personen uit weg
bemoeit toch dwong de rentenier hem tot
een afspraakje.
In de Engte.
I-rederik Lavendeau zat op zijn kamer
in. Doch er zijn zekere moeilijkheden te
effenen.
Juist En komen die ooit effen vroeg
de advokaat Za! schoonpapa, die immers
een zakenman is, het niet in de gaten krijgen
dat gij het op zijn geld hebt gemunt, en dat
t Was hier maar schamel gesteld. Meubels ge zelfs niets aanbrengt dan schuld
en versieringen leken de afval van een eens Wel neen, hij is een domme, lompe
op haar los stormde, haar op zijn hoorns indorp met den grond gelijk. De statie werd
de lucht wierp, de ongelukkige vrouw ver-weggespoeld en al de ijzeren en openbare
trappelde en hoomstooten in de borst en het {verkeerswegen zijn met een laag slijk van
hoofd toebracht. Het slachtoffer bleef dood) verscheidene meters hoogte overdekt,
ter plaats. S Alle verkeer werd diensvolgens stopgezet.
De toestand van de Dom te Keulen Er hebben hevige overstroomingen
geeft aanleiding tot ernstige ongerustheid, jplaats gehad in het gebied van Woetsjau en
Er bestaat gevaar, dat sommige gedeelten andere riviergebieden in de provincie
zullen invallen. Door gebrek aan fondsen is'Kwangsi. De aangerichte schade wordt op
men genoodzaakt de dringendste herstellin-' 2 millioen pond sterling geraamd. Tal van
gen uit te stellen. personen zijn om het leven gekomen, terwijl
De gewezen notaris Victor Moulet, teïduizenden dakloos zijn. Te Hongkong wordt
Beausset (Frankrijk), werd bij verstek tot men overstelpt met verzoeken om hulp.
levenslangen dwangarbeid verwezen. Volgens een telegram uit Rome is Z.
Hij was beschuldigd van schriftverval- H.de Paus, toen hij zich van een kamer
sching en had niet minder dan vier millioen naar een anderen begaf, door een door tocht
frank,bedrag van erfenisrechten,verduisterd, dichtslaande deur aan het hoofd gewond.
3ANQUE POUR FAVORISER LES TRANSACTIONS INTERNATIONALES
BANK TOT BEVORDERING VA'N INTERNATIONALE HANDELSZAKEN
Neaml. Venarotsch.
Maatsch. Zet. Gaiit
ALLE BANKVERRICHTINGEN AAN DE BESTE VOORWAARDEN
GELDBELEGGING op zicht, op kort en lang termijn
wnmï raiEü aan do yoorüseiigsie Koersen. - Beursorders -
Alg. Bestuurd.
voor
W.- Vlaanderen
AO ENTSCHAPPEN
Popefinghs, Gr. Markt, 28. tel. 89-90 Veurrtt:. Ooststraat, 64, telefoon 76
Moeskroeri, Toerkoenjestr. 109, tel. 179 üixmutlc, Wylgeridyk, telefoon 44
WYTSCHAETBenOml., Ag. H. Fournwk, Burgem. Wbstoutrk enOml., Ag. H. A. Dbclkrcq.
Bkvkren H. Tahon, Gcm.-Sekr. Rousbruggk IIClaeysoonb, G.-O.
Noordschootb H. M. Baillbul, id. Loo H.Camerlynck, id.
Lrdbgiikm H.G. Dblannoo, id. Nibuwkbrke H. L. Lbmairk
Bijkantoren NIEUWPOORT, PROVEN, WATOU, LEYSELE, STA VELE, ALVERINGHEM.
Deze wel. Ik ben reeds in stilte met het
meisje verloofd.
In stilte O ja, dat zal gemakkelijk
genoeg gegaan zijn Dat meisje gelooft ai
uw schoone woorden, maar ik zou liever een
openbare verloving zien, want dan kan het
spel op den wagen komen. Een openbare
verloving... en de tongen gaan ios. Te Brug
ge babbelen ze zoowel als overal anders.
En zekere dingen zouden licht aan 't oor van
den schoonvader kunnen komen. Deze moet
zoo dom niet wezen, vermits hij doorzijn
goede zaken kasteelheer is geworden. Hij
werd dus niet met een beurze geld aan den
hals geboren maar heeft die moeten verdie
nen. Frederik, ik vrees voor uw openbare
verloving.
Ik verzeker u, dat ik met het meisje
trouw en dan een welgesteld man zal zijn. Ik
ben in volle onderhandeling
Met het meisje... zoo in het bosch...
's avonds, als niemand u ziet
Ge weet, dat ik er aan huis korn. De
moeder verlangt me tot schoonzoon en wie
de moeder heeft, krijgt de dochter.
Niet altijd, vriend
De moeder zal allen tegenstand van
den vader breken, moest er tegenstand zijn.
Maar die komt er niet.
Nu, uw huwelijk is mijn zaak niet.
Luister naar mijn opdracht. Ge krijgt een*
allerlaatst uitstel van drie maanden. Dat is!
zeer mild van wege uw schuldeischers, die!
waarlijk veel geduld toonen. Na driemaanden
geld of anders... ja
in slechte lakens. Er
1 wat bedrog
Drie maanden, o, daarmee ben ik te
vreden, verklaarde Lavendeau. Dat is tijd
genoeg, om het huwelijktot stand te brengen.
Ge verstaat me dus goed een aller
laatste uitstel van drie maanden sprak de
advokaat met nadruk. Geen geld... en de
bom springt
De heer Bardyle stond op. 't Was een zeer
kort bezoek.
Lavendeau liet hem uit.
Drie maanden, ik word in de engte ge
dreven, mompelde hij, op zijn kamer terug
keerend. Daarin kan ik heel wat doen Als
die vervloekte Frans van Waveren me maar
niet in den weg liep Maar hij zal zwijgen.
Ha, ik laat hem niet toe, mijn toekomst te
breken Liever alles dan datDe bom mag
niet springen. Anders ga ik achter de gren
dels. Blanche zal me redden Tegenstand
van den vader, dien ongelikten beer, poah,
de vent heeft niets te vertellen.
Zoo waren de gedachten van den jongen
man, die in stilte met Blanche van Herteloo
verloofd was.
('t Vervolgt.)
INSCHRIJVINGSLIJST
Overdracht 112 fr.
Onbekend 50 fr. Ter eere van O. L. V. 25 fr.;
Frederik, anders zit ge .Voor de zieke 25 fr.
is in uw papieren nog;
TOTAAL 212 fr.
Verdere giften worden graag aanveerd.