De Kapel Boseh
HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN8LAD
Nieuwsblad voor Fopermg-he en Omstreken,
GEDENKTEEKEN
mei Diinggemaame vogelen.
Sondag1 19" October 1924.
I5 Öentiemea
42
ONTWAKING.
DE KUS.
oorlogslachtoffers 191418
Apotheek Frans Van de Plas
De gruwelijke moord te Noordschote.
ZENDT ONS 1 \l SO
TRANSINTER
LFflTUI
Ia Belgis 8.50
Buitenisad 13 00
Sansea-Yaifseste,
15, Gasthuisstrut,
ÏESiöCPISGES,
21" Jaa
Naklank van
het Katholiek Congres
öe toestand van Frankrijk
eene les voor Belgie.
CL ER C KEN
Plechtige Onthulling
De vlam op het graf
Besprekingen
Politieke gebeurtenissen in Erpjoiand.
Leest en rerspreidt "De P&peringbeaaar,,
Zangwedstrijden
De staking is geëindigd.
Godsdienst is privaatzaak
msm fflüilTEB sar. tfe «Miste Socrssa. - Besrsonfêrs - na - mm
P o lit iek O ver zich t.
De Duitsche leening.
Een gouden sabel.
Akoaaflaaalrlja
per Jaar
III St id fr 8 .50
Uitgever
Drukkerij
Paplorhandal,
POPER1NGHE
Telefoon rsr 9.
Poiloheokrekaniiijp
V 15570.
BERSCBTtS,
Seas inlassching
o.6o cta per regel
2 en 3 inl o.So o
ums5t;u
t 5o fr p-r regei,
ROUWSEdlCHTEI.
5 fr. voor 10 reg
Herhaalde Anironoen
prijion op »».!>vri*s
Alle annonces zon
vooraf te betalt
en moeten voor [jen
vwjdag ingezonden
worden. Kleine
BERICHTEN TEGEN
den Vrijdag noen.
Zij zijn ontwaakt I
Wie
50.000 Roode gesyndikeerden.die met pak
en zak uit de roode syndikaten getrokken
zijn. Het is de Peuple zelf, die het ons
kenbiar maakt in een zijner laatste statistie
ken. Die 50.000 laten zich niet tneer in slaap
wiegen. Zij zijn ontwaakt en zien klaar.
De Ontwaking van 12 October laatst,
schijnt erg gebeten op ons artikel Ronde
plakkaten Och, het is zeer natuurlijk
wanneer men de vinger op de wonde legt,
da" doet het pijn en begint men te huilen.
Schilden en verwijten zijn geen bewijzen,
en afiegen doen de kinderen ook, wanneer
men ze op hun gebreken wijst.
Wij bestatigen
1. Dat, zoo de geestelijken de soldaten
zegenen, die ten oorlog trekken het geen
bewijs is, dat ZIJ den oorlog willen. Indien
de Godswet Gij zult niet doodslaan, gij
zult niet stelen beter door de volkeren en
de landsbesturen onderhouden wierd, dan
zou het voorgoed met den oorlog gedaan
zijn.
2. Dat het rondstrooien in het arrondis
sement Yper van 17.000 papiertjes geen be
wijs is van een opbouwend programma, en
dat de 12 puntjes van het roode kiesplatfnrm
met een positief programma niets te maken
hebben.
3. Dat er misbruiken zijn, en overal, dat
weet iedereen Maar wij stellen de vraag
Bij wie zijn er het meestDaar kunnen
de arbeiders in de kool- textiel- steen- bouw-
metaal- diamantnijverheid, de zeevisschers
en de dokkers beter op antwoorden. Zouden
de 50.000 ontwaakten van Le Peuple ook
niet zien langs waar de schaal het zwaarste
helt
4. Dat wij goed begrijpen, dat men de
schouders optrekt, wanneer men van de
roode kapitalisten spreekt Men zwijgt daar
maar liever over in het roode kamp dat
mogen de gezellen niet weten. Spijtig maar
dat het Staatsblad de bilans afkondigt van
de roode maatschappijen met de zooveel
per /o voor de beheerders. Gelukkig dat de
werklieden daar hun neus niet insteken er
zouden nog arbeiders ontwaken.
5. Dat, wat wij schreven over de pensi
oenwet wij er geen letter aan veranderen.
Ja, De P. peringhenaar boft ermede dat
de weeskinderen 120 fr. per jaar zullen
trekken, daar waar de wet Wauters hun
niets gafhij boft ermede dat de weduwe,
door de nieuwe wet beschermd wordt, dat
de spaarzame werkman bevoordeeligd wordt
en hij begrijpt volkomen den angst der roo-
den, die niet gaarne den werkman eigenaar
zien worden van zijn woonst, want dan
ontsnapt hij hun.
6. Dat sedert de Cercle La Concorde
van Dison hetzelfde den 10 September laatst
in trakt liet verschijnen, er geen enkel tegen
spraak uit het rood Luikerland kwam daar
is het nogthahs de gewoonte als razende
honden op het kleinste beentje te vallen.
7. Dat wij overtuigd zijn van het groot
beleid van oudminister Wauters die hem
aan het werk heeft gezien kan erover oor-
deelen.
8. Dat wij deze enkele puntjes ook gratis
meegeven aan de roode propagandisten ze
kunnen hun ook zeer verdienstig zijn.
POPEHINGHENAAR
De kus is de groet als men elkander verlaat en
als men elkander weerziet. Hij is de tolk van gt-
negenheid, vriendschap, liefde en hartstocht. Hij
kan zeer zinnelijk en zeer verheven zijn. Er kan
verraad in een kus liggen, ook haat. In Japan
wordt hij beschouwd als een uitheemsche uitvin
ding zonder beteekenis. China ziet er een leelijk
gebaar in.
Er zijn la den waar de kus onbekend is De
Ma'eiz -n en de Eskimozen kennen den kus niet
zij wrijven elkanders neus.
Er zijn landen waar de kus een godsdienstige
oefening is, een gebed. De IJslandsche moeder
kust haar kind als het ziek is om de hulp van den
hemel te verkrijgen.
In de kus ligt alleen wat de verbeelding er in
legt.
De 3" Vergadering van het Katholiek Ver
bond van Belgie, Zaterdag en Zondag te
Brussel gehouden heeft een reusachtigen
bijval beleefd.
In de afdeelingen werden de kwesties die
voor de Katholieken van allergrootst belang
zijn grondig besproken en diep ingestudeerd.
De drie groote groepen, landbouwers,
werklieden en middenstanders alsook het
verbond der Katholieke Kringen hebben
verslagen laten verschijnen die hoopvol
stemmen en getuige geven van grooten
bloei.
Heerlijke redevoeringen werden uitgespro
ken vooral door den Voorzitter M. Heyman
en door M. Vandevyvere.
Het hoogste wat de Katholieke partij te
vrijwaren heeft is onze Godsdienst. Meer
dan ooit is de godsdienstkwestie in ons land
gesteld. Zij beheerscht al de andere vraag
stukken de politieke, de sociale, de econo
mische.
Niemand die het goed meent met ons volk
en ons land kan in geweten wenschen dat de
ontchristening nog dieper de volksmassa
zou doordringen.
Een anti-clericale regeering zou ontegen
sprekelijk deze ontchristening bevorderen.
Het tweede vraagstuk dat zich opdringt
is het school vraagstuk.
Godsdienst en school zijn nauw verwant.
Het schoolvraagstuk en de belangen van
het vrij onderwijs moeten bij alle Katholie
ken nauw aan het hart liggen. En goddank
zoo is het ook.
Maar de Katholieke partij heeft zich niet
alleen om godsdienstige en school vraagstuk
ken te bekommeren.
Zij is een politieke partij en moet dus ook
een buitenlandsch, economisch, sociaal, en
taaiprogramma hebben.
Wij houden eraan in deze kwestie eens ons
gedacht te zeggen en volgen hierin de lijn
aangewezen in het Katholiek Verbond.
Op buitenlandsch politiek terrein houden
wij ons aan de zijde van Z.H. den Paus die
alles in het werk gesteld heeft om den haat
tusschen de menschen te ontwapenen en den
vrede in de wereld te bevorderen.
Wat de militaire kwestie betreft wij zijn
vrij genoeg te zeggen dat wij door de laatste
militaire wetten gefopt geweest zijn. In ons
land leven wij nog in een tijdperk waarop
alles geofferd wordt aan den militaristischen
afgod.
De verzachtende maatregelen die thans
voorgesteld worden en die op hun eigen zeer
goed zijn, dienen slechts om de pil te ver
gulden die men o-s doet slikken.
Wij houden nog immer aan de militiire
verplichtingenen den diensttijd met geweste
lijke indeeling en oplossing van het talen
vraagstuk in 't leger zooals ons vroeger
beloofd werd.
Wat de sociale toestand en het talenvraag
stuk betreft hier ook moet klare wijn ge
schonken worden.
Wij zijn voorslaander van de eenheid in
de Katholieke partij en van samenwerking
onder de maatschappelijke groepen.
M. Heyman zegtNa den oorlog had
men te kiezen voor de massa tusschen de
socialistische en de christene democratische
strooming. Voor Belgie is dit reeds heslist.
De Katholieke partij moet dan ook in de
volkslagen diepe wortelen schieten
Heelemaal 't akkoord.
Hier in ons arrondissement is ook de strijd
begonnen. Hij gaat niet tegen de Liberalen.
zijn
Neen. Sindsdie hun Glorie kwijt zijn,
zij, politiek gesproken, stokkedood.
De strijd in het arrondissement, en die zal
hevig zijn, zal meestal gaan tegen de Socia
listen. Het ware eene grove politieke dwaling
zulks te loochenen.
Gaan de Socialisten hier vooruit dan is het
ten koste van den christen werkman,burger
en boer. Zij zijn voor ons allen de gemeene
vijand.
Daarom ook moet er met vereenigde
krachten gewrocht worden om de christene
democratie vooruit te helpen en haar als
stuitenden dam op te werken tegen den
aanspoelenden golf van het Socialisme.
En de eenigste mogelijke dam is de stevige
inrichting der christene werklieden, aange
moedigd en gerugsteund door de andere
klassen der samenleving. Zij zullen den vij
and bestrijden met dezelfde wapens als deze
waarmede hij onze beste krachten onder
mijnt.
En de taalkwestie I
Waarheden, harde waarheden werden ge
zegd te Brussel. Het is maar al te waar dat
de taalkwestie weegt op de binnenlandsche
politiek van ons land en op de eenheid in de
Katholieke rangen.
Ja, het is waar dat de overg.oote meer
derheid der Belgische Katholieken getrouw
waren aan de bestuurlijke eenheid van
't land. Maar het is ook waar dat diezelfde
Belgen uitgescholden werden voor slechte
Vaderlanders omdat zij de beloofde gelijk
heid in rechte en in feite durfden eischen.
ja het is ook waar dat door het onvader-
landsch gedoen van sommige na-oorlogsche
helden een groot deel van Vlaanderens jeugd
zoo niet vijandig, dan ten minste toch terug
houdend is tegenover de Katholieke partij.
En dat dit de schuld is van dezen die
moedwillig de Vlaamsche kwestie niet heb
ben willen oplossen.
Wij kunnen het slechts klaar zeggen Het
gaat hier niet de Vlamingen aan te lokken
en ze met ijdvle beloften te overstelpen en
te paaien. Wii, Katholieke Vlamingen, wij
willen ons recht bi komen.
Nu heeft de Katholieke partij de meerder
heid niet meer en stellige beloften kan zij
niet afleggen, maar met M. Heyman ver
wachten wij dat zij door het zoeken en vooral
door het doordrijven eener op ossing van
wezentlijke gelijkheid niet alleen de Katho
lieke partij en het Land maar ook Vlaanderen
zal dienen. G.
Frankrijk telt ongeveer 40.000.000 inwo
ners. Op die 40.000.000 inwoners zijn er
ongeveer 40.00) framassons of vrijmetse
laars, Die 40.000 vrijmetselaars zijn voor
't oogenblik VOLKOMEN MEESTER VAN
T BESTUUR.
De linkerblok samengesteld uit Radikalen,
Socialisten en Commuristen krijgt het
ordewoord van de logie. H->riot, de hoofd
man van dien blok IS VERPLICHT, dat hij
wille of niet, dat ordewoord uit te voeren of
nij bleef geen 24 uren aan 't bestuur. Daar is
de toestand echt en onbewimpeld.
Het programma welke Herriot in de Ka
mers afkondigde is enkel en klaar
OORLOG TEGEN DEN GODSDIENST,
TEGEN DE KERK, TEGEN DE KLOOS
TERS EN DE CHRISTENE SCHOLEN.
van het
aan de
Zondag was het vol p feest te Clercken.
Een zonnig, warm weder, zooals w(J er in
den zomer geen hadden droeg er veel toe bij
Eerst moet gezegd dat de inwoners der paro
chie Clercken, van nederigen tot rijken, milde-
lijk hebben bijgedragen tot het aanwerven van
het prachtig standbeeld ruim 10.000 franken
werden Ingezameld.
Het beeld, een eeht kunstwerk. Is oprecht zlnne
beeldig O- L. Vrouw van den Yzer vraag' hel kind
Jesus troost te brengen aan een erg gekwetsten
soldaat». De kunstenaar heeft in.zijn uiting O. L.
Vrouw de plaats laten Innemen van de moeder van
den gekwetste. Heerlijke opvatting voorwaar
Ook werd geen lof gespaard aan den ontwerper van
het kunststuk den Heer Antoon Van Parys van Dein-
ze, die zijn kunstenaarsziel in het werk heeft
uitgestort.
En wat gezegd van het prachtig sermoen van E. H.
Debeir, krijgsaalmoezenler te Kortryk Wij hadden
het genoegen hem te hooren in dergelijke feesten,
maar te Clercken heeft hij alle verwachtingen over
troffen ware zijne aanspraak niet In de kerk gegeven
geweest, men zou luidruchtig toegejuicht hebben
Na de hoogmis had de wijding van het gedenktee-
ken plaats, na dewelke door jonge dochters O. L.
Vrouw van Vlaanderen meesterlijk gezongen werd.
Tot tranen was de menigte bewogen toen een wee-
zenmeisje zoo duidelijk en gevoelvol een hulde
voordroeg aan dezen tot wier aandenken het gedenk
maal is opgericht.
Welke huivering ontstond bij dezen, die het heerlijk
gedicht van Eerw.Pater Hilarion Hans, de bediedenis
van ons standbeeld verklarende, hoorden lezen door
het meisje Maria Vanbeslen
De plechtigheid van den voormiddag zoo wel afge-
loopen, liet voorzien dat deze van den namiddag niet
minder wd zou lukken.
De stoet gevormd aan Het Hooge was vlakweg
prachtig, indrukwekkend en In de beste orde.
De zes praalwagens uiterst wel opgevat werden
door iedereen bewonderd. De Vossen van het
omliggende waren talrijk opgekomen en de muzieken
van Eessen en Vladsloo zijn wij dank om de opluiste
ring bijgebracht aan het feest.
't Was door een ontzaglijke menigte dat de stoet de
Op 11 November zal Minister Ruzette
eene vlam ontsteken, die voortdurend zal
branden op het graf van den Onbekenden
Soldaat.
Wij hebben oprecht medelijden met dien
ongelukkigen duts, die al die onnoozele
betoogingen, ceremonien en comedietrekken
moet laten gebeuren.
Rond het gebouw der Natie en rond het
WMr;
dorpplaats bereikte.
Op het verhoog nevens het standbeeld hadden de
vlaggen der «Vossen» plaats genomen rismede de
burgerlijke en geestelijke overheden en de kunstenaar
Ant. Van Parys.
Rondom de tribun^ v;»ren geschaard de schoolkin-
ders, er voor de familieleden der gesneuvelden. Het
doek valt, de meisjes voeren een helklinkenden
Vlaamschcn Leeuw uil. De Voorzitter der Vos
sen Jer. Dewaele) doet een duidelijke aanspraak
waarin hij het standbeeld aan het Gemeentebestuur
overhandigd in gepaste woorden wordt door den
Heer Burgemeester Edrn. Parmentier beloofd zorg te
dragen over het gedenkmaal.
De kinders der knechtenschool voeren het Vader-
landsch lied uit.
Weeral is het E. H. Debeir die het woord voert, en
door het talent hem eigen, de menigte doet weenen
ten gevolge zijner treffende aanspraak.
Dreunend klinkt de Vlaamsche Leeuw door de
muzieken uitgevoerd en het heuglijk feest is tot ieders
voldoening geeindtgd.
's Avonds, gedurende een zuinig eetmaal werd
door den Heer Alleman, hoofdonderwijzer een aan
spraak gedaan waarin hij hulde bracht aan de gedach
tenis van dezen wier namen gebeiteld staan op het
standbeeld dank sprak hij uit aan aden die het hunne
bijgedragen hadden tot het wellukken van het feest
een bijzonderen dank bracht hij uit voor den Eerw.
Heer üeltour, onderpastoor, die de ziel is geweest
van alles
DIT mag niet vergeten worden, want 't is te tref
fend G durende het eetmaal staat een eenvoudige
werker, oud-strijder Cyr Pollentier recht en uit eigen
beweging vraagt hij dat de gasten met hem luidop een
gebed zouden storten voor onze dapperen, 't geen
dan ook gedaan werd
Clercken heeft een heuglijken dag beleefd I
De Fransch-Belgische economische be
sprekingen zijn te Parijs hernomen. Deze
besprekingen werden stopgezet door de
verwerping in de Belgische Kamer van het
Fransch-Belgisch economische akkoord.
tiet geldt hier een wederaanknoopen der
betrekkingen met Frankrijk, ten einde een
voorloopige economische overeenkomst tus
schen beide landen fot stand te brengen, in
gemeene, platte aanval tegen de H. Maagd
en de vereeri'ng ervan te Oostacker.
Vooruit beschuldigt de menigte van
lichtgeloovigheid, die geloof hecht aan
mirakelen en zich door kluchtspelers laat
exploiteeren. De Dokters, die de mirakelcuze
genezingen als echt aanzien, voor uitge-
kochteu uitschilder), is dat alles eerbied
voor den godsdienst
Ea het is dezelfde Vooiuit die zegt
Godsdienst is privaatzaak I Neen, daar
aan laat zich niemand meer vangen.
Engeland is in dit laatste jaar het tooneel
geweest van groote politieke gebeurtenissen,
niet alleen voor wat de biinenlandsche poli
tiek aangaat maar ook voor wat de wereld
politiek betreft.
Ten gevolge der verkiezingen voor het
Lagerhuis op 6 December 1923 verloor de
conservatieve tractie de meerderheid. Voor
de eerste maal in Engeland trad de arbeiders
partij op als regeering. Daar zij echter enkel
193 leden had tegen 158 conservatieven en
156 liberalen vormde zij eene regeerende
minderheid die in haar besluiten moest steu
nen op de tegenpartijen, zonder dat er leden
dezer partijen van den Ministerraad deel-
maakten.
Het was dan ook niet te verwonderen dat
zoo bestieren uiterst onvast was. Herhaalde
lijk werd Mac Donald in minderheid gebracht
zonder dat de Regeering zich weg trok.
Ditmaal echter heeft het Ministerie zijn
ontslag gegeven.
De kiesstrijd is reeds volop aan den gang
want de verkiezing heeft reeds plaats op 29
October aanstaande. Om eene regeerings-
meerderheid te krijgen moeten de arbeiders
meer dan honderd zetels bijwinnen, iets wat
onmogelijk blijkt.
De conservatieven hebben een tekort van
vijftig zetels om de volstrekte meerderheid
te bezitten. Men voorziet nu reeds het be
houd van den huidigen toestand daar geen
der partijen de meerderheid zal behalen.
De Engelsche arbeiderspartij is geene
socialistische partij, zooals men dat in Belgie
verstaat. Er waren onder de arbeider-geko
zenen verschillige Katholieken.
Hoe de stemming ook moge uitvallen de
wereld zal Mac Donald steeds dankbaar
moeten zijn om de pogingen die hij tijdens
zijn bestuur gedaan heeft om de vrede en de
rust in de wereld te doen heerschen.
Guido.
Opvolger yan S. VANDE BERGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
- POPERINGHE -
Jufvr. MARIE ALLEMEERSCH.
Hiernevens geven we de photo der ongelukkige
Marle Allemeersch, op zoo gruwelijke wijze te Noord-
schofe vermoord op Zondag 5 October in de droevige
omstandigheden welke o ize lezers reeds kennen. Het
meisje geboren te Zedelghem op 7 December 1906 is
dochter van wijlen Isidoor en van Amelie Van Hee.
O© indruk
in de streek teweeggebracht weegt nog op iedereen.
Elk voelt medelijden met het slachtoffer en met de
diepbeproefde Familie en elk drukt de hoop uit dat de
laffe moordenaar toch nooit meer losgelaten worde.
Pe plaats der moord,
Onderstaand zichtje, getrokken uit de weide van
landbouwer Naessens, vertoont de plaats waar dat
wreede drama zich afspeelde.
Over de palen der weide loopt de weg komend van
Merckem. Het gezelschap kwam daar van de kermis
zooals men weet. Dewaele ging de laatste groep
tegen en ontmoette hem midden den weg, waar num
mer 1 is geteekend. Daar loste hij zijn eerste schot,
Veryser treffend. Het jongere zustertje liep weg rechts,
de velden over, naar huis, hofstede Allemeersch, onder
nummer 3. Intusschen had de vuige kerel! Marie
Allemeersch ingehaald, haar doorkorven met volgens
de bestatigingen van den heer wetsdoktor van 't Parket
van'Yper 69 of 74 messteken, en 't was in den dijk,
op dekplaats door nummer 2 aangeduid dat het lijk door
moeder en zusterwerd weergevonden. Onder num
mer 4 ziet men de herberg'» Het Brouwerietje waar
tusschen deze en de hofstede den weg naar de Drie
Grachten loopt.
Het fransen volk begint te begrijpen dat zij-
grootelijks gemist hebben. Maar 't is wat|weze
iaat j De dankbaarheid des Vaderlands mag
Weet men in Belgie het volgende DEf 'n een vlammetje bestaan, noch in een
VRIJMETSELARIJ HEEFT BESLIST IN schitterende electrische vonk, noch in een
BELGIE HET ZELFDE IN TE WERKEN
Koninklijk Paleis is er eene onzijdige strook afwachting dat een definitieve overeenkomst j
grond waarop geene betoogingen mogen gesloten worde.
gehouden worden. Zou het niet beter passen Na deze besprekingen te Parijs, zullen de
voor de stemmige deftigheid die past aan Belgische vertegenwoordigers naar Berlijn
een graf, dat dergelijke strook ook rond de vertrekken, om er de economische onder
rustplaats van den Onbekenden Soldaat handelingen met de Duitsche regeering te
Weet inen in Belgie dat de vrijmetselarij b -
slist heeft, kost wat kost, na de Kiezingen
van 1925, in plaats van een katholiek-libe
raal Ministerie een liberaal-socialist Mini
sterie tot stand te brengen met het
programma van Herriot
Die er aan twijfelen zijn heel naïf. De
ondervinding zal leeren dat het maar al te
waar is. Wie van nabij nagaat wat er onder
liberalen en socialisten geschiedt kan het
gemakkelijk vatten en de anti-katholieke
bladen hebben moeite om het te verduiken.
Er is maar één middel om aan Belgie dat
ongeluk te sparen en 't is dat de Katholieken
door hunne eendrachtige werking op eigene
krachten de meerderheid bekomen.
Het is nog tijd maar het is hoog tijd af
doende maatregelen te nemen. Feiten zooals
er zich voordeden te Brussel, Antwerpen,
Koitrijk, Yper waar twee Katholieke lijsten
tegen elkander stonden mogen niet meer
gebeuren in 't hooger belang van Godsdienst
en Scholen.
stroovuur.
Daar loopen nog heel wat kameraden van
den Onbekenden Soldaat, die dezen winter
heel tevreden zouden zijn zich te kunnen
warmen aan de vlam van 's lands dankbaar
heid. En die zouden honderdmaal meer in
hun schik geweest zijn, had men het geld
van de monumenten gebruikt om woningen
te bouwen, waar invalieden en oorlogswe
duwen kosteloos zouden inwonen.
Misschien had de weduwe van den Onbe
kenden Soldaat dan ook een veilig onderdak.
Ten gevolge van de onderhandelingen
tusschen de Ministers Theunis en Tschoffen
met de Nationale Mijncommissie hebben
werkgevers en mijnwerkers op akkoord
kunnen komen. De patroons hebben enkele
toegevingen gedaan en het werk is herno
men. Er bestaat in de Borinage een akkoord
tusschen de mijnbazen en de mijnwerkers
voor wat het loon betreft. De loonen veran-
oi-uLMcn. deren volgens den prijs der kolen en volgens
ln elk arrondissement ééne eensgezinde! de opbrengst der mijnen.
Katholieke lijst waar de drie standen Boe-5 Ten gevolge van prijsverminderingen der
ren, middenstanders en werklieden vertegen-/kolen moest een loonsvermindering toege-
woordigd zijn niet door mannen door een' Past worden. Een geschil was echter ont-
groepje voorgesteld, maar door de mannen, en °P 9. September kon de Nationale
die, ingezien hunne bekwaamheid, hunneMijncommissie niet vaststellen of de mijnba-
toewijding aan de belangen van den stand,'zen 5et officieel loonbarema hadden
hunnen i >vloed, best geschikt zijn om den annf;eMakt of niet. Dan deden de bazen een
stand te vertegenwoordigen. Svoorstel. Over dit patroonsvoorstel werd
Er moet een einde komen aan de overdre-,'tioor de socialisten in de Borinage een
vene en onmogelijke strekkingen van zekere Referendum gehouden. Maar de socialistische
extremisten, zoo nationalisten ais fransquil-ll 'ders waren hunne mannen niet meester en
Ions, die, met hunne woorden beweeren) door toedoen der ophitsende werking der
katholiek te zijn, en toonen door hu ine da-communisten werd het voorstel door de
den dat zij de Katholieke zaak veel nadeel .werklieden verworpen,
doen en zij zullen eene groote verantwoorde-? De staking bleef dus voortduren en de
lijkheid hebben, zoo door hunne schuld, del gemoederen gingen meer en meer aan het
oorlog tegen kerk en scholen ontstaat. i gisten. Er begonnen moeilijkheden zoodat
Er is maar ééne oplossing mogeli|k voorl tijdens de laatste dagen het in de Borinage
de taalkwestie en't is de rechtveerdigen na-iwe' aan een kleine revolutie begon te
mentlijk IN HET ÉÉN EN ONVERDEEL- gelijken.
BAAR BELGIE DE VOLLE GELIJKHEID' Van hunnen kant weigerden de mijnbazen
VAN VLAMINGENEN WALEN OP BE- de voorstellen van den Minister van Arbeid
STUURGEB1ED, GERECHTSGEBIED, aanveerden.
iONDERWIJSGEBIED iw-im.
hervatten.
Het is voornamelijk in tijden van kies
strijd dat de socialisten schermen met dat
groote woord Godsdienst is privaatiaak
Zij willen immers de brave werkers in hunne
netten vangen en zij weten van eenen ande
ren kant dat de godsdienst diep ingeworteld
zit in de harten onzer menschen, vooral
onzer Vlamingen.
De Tijd heeft een reeks uittreksels ge
geven uit socialistische bladen van vroeger.
Uit die uitknipsels ziet men klaar dat de
socialisten steeds blijk gegeven hebben van
anti-klerikalisme, van haat jegens al wat
van God komt. Zoo waren zij vroeger en
zoo zijn zij nu nog.
Geen dag gaat voorbij zonder dat het
socialistisch blad Vooruitin hare kolom
men de grootste oneerbiedigheden drukt
tegenover het christendom en zijne ieer.
Over enkele dagen bevatte het zelfs een
BAXQBB FOUR FAVOJtlABft LBS TRANSACT*©*» INTEBtMATlOMAJJSS
BANK TOT BEVQRDERtNfl VAN IWTERMATIOHAL! HANDELSZAKEN
Het Belgisch Verbond lot Bescherming
der Vogelen (A'gemeen Secn-tariaat Kor-,
trijkschesteenweg, 173, Geut), vestigt de-
aandacht van de liefhebbers op het kor it' k-
Iqk besluit van 10 September 1924, mede-
o iderteekend door Baron Ruzette, Minister
van Landbouw, en waarin de volgende
nieuw wetsbepaling in voorkomt
Art. 1. Artikel 8 van ons bes uit van
'23 October 1921 wordt vervangen door de
volgende bepalingen
Het gebruik als lokvogels, het vervoer,
den verkoop, het te koop stellen, den aan
koop van vogels die tijdelijk of voor altijd
van het gezicht beroofd zijn is verboden
Daar het vervoer van blindgemaakte
vogels verboden is zal men geene toelating
meer verleenen voor dergelijke wedstrijden
en deze mogen dus niet meer gehouden
worden.
in postzegels en Ge zult van nu tot Nieuw
jaar De Poperlnghenaar den Zaterdag of
Zondag morgen door den postbode TE HUIS
GEBRACHT worden.
u
Nsmml. Ksjweefee»,
•i
MmtseÈ.M.
AUL.K BANKVERRICHTINGEN AAN DE BESTE VOORWAARDEN
GF.LDBELEGG1NG op zicht, op kort ea lang termijn
AGENTSCHAPPEN
Poperinghe, Gr. Markt, 28. tel. 89-90 Vourne. Ooststraat, 64, telefoem n
Moeshroe.l, Toerkoenjestr. 109, tel. 179 Dixmuae, Wylgendyk, telefoon 44
Alg. Bestaard.
roor
W. Vlaanderen
WrTSCHABTBenOml., Aj. H. Foobkid, Bureetn
H. Tahon, Gem.-Sckr.
Wbstoutr* en Oml., Ag. H. A. Dbcljmcq.
Brvcsxw H. Tahon, Gem.-Sekr. Roushruggi H Clabtbo©**, O^O.
Noordschootb H. M. Bajj-lxol, vd. Loo H.Cahmhatibc*, U.
lsdkohjcm h.g. dklamkoo, id. nuuwiuim h. l. i aim
NIJCUWPOORT, PROVEN, WATOU, LEYSELK, STAVEIJL,
BijkiuitorM
EN LEGERGE
BIED.
Die zoo spoedig mogelijke oplossing is
zelfs noodig voor het bestaan en de besten-
digheid van Belgie.
j Mocht al wie begeert katholiek te zijn het
.verstaan, om aan Belgie de godsdienstver- referendum plaats hebben
volging te sparen die Frankrijk bedreigt met maa'> maar de socialistische
Eindelijk door tusschenkomst der Regee-
nng werd de Mijncommissie opnieuw
bijeengeroepen. Daar werd het eerste voor
stel der bazen door hen lichtelijk gewijzigd.
De Socialisten hebben zich vereenigd met
die voorstellen. Ditmaal echter zou er geen
als de eerste
leiders zouden
niet min geweld dan ten tijde van Combes, de nieuwe voorstellen aan hunne leden
K. Van Eecke, Almoezenier. opdringen. Wat dan ook gebeurd is, doch
.minmm—niet zonder moeite.
In uitvoering van het Dawes-plan moet
Duitschland eeqe leening uitschrijven van
800 milli0'>n goud-mark.
De uitgifte zal plaats hebben tegen 92 p,
h. De rentevoet zal 7 1/2 p. h. bedragen.
Amerika, Engeland, Frankrijk en andere
landen nemen een deel dier leeningen op
zich. Het aandeel van Belgie in de Duitsche
leening is bepaald op 1 1/2 millioen pond
'sterling.
Van nu af is de onderschrijving van 1
millioen pond verzekerd. M. Theuih z-u
s imenkomeg met de vertegenwoor tigers der
voornaamste Belgische banken ten einde
ook het overblijvende half millioen pond
gedekt te hebben.
Uit de gebeurtenissen in de Borinage zul
len de werklieden zien hoe bitter zij door die
communistische opruiers bedrogen werden.
De Burgemeester van Havere en tal van
notabele menschen uit Frankrijk zijn naar
Brussel gekomen, waar zij zeer hartelijk
werden ontvangen.
Zij hebben als cadeau een eeresabel voor
onzen Koning meegebracht.
Waarom een sabel
Dit is een geheim dat niet te doorgronden
is.
Een sabel dient tot niets, vooral als hij in
Mengelwerk van «De Poperinohenaar» 36
ROMAN
door ilk. MAJU®
Dat ware niet te veel voor een leening
zonder waarborgen mijnheer Lavendeau.
I Zonder waarborgen
j Eigendommen of kapitaal bezit ge niet.
Maar dat huwelij k
De bruid kan sterven voor ge trouwt
en gij ook, wat ik natuurlijk niet wensch,
mijnheer Lavendeau. Mijnheer van Herteloo
kan den bruidschat uitkeeren onder vorm
van een jaarlijksche rente.
Ge kunt toch wei dadelijk een vijf Hoor eens, mijnheer van Herteloo zal
duizend frank missen. ja' mijn schulden gretig betalen, want juist
Roppe stak als verschrikt de armen op. door mij moet hij in deftige kringen komen
Vijf duizend frank riep hij uit. Zegt en dan kan hij niet beginnen met schandaal-
ge waarlijk vijf duizend frank tjes te laten gebeuren.
Och, toe, een bagatel voor u. I Maar hoppeboeren kunnen koppig zijn,
Roppe lachte gemaakt. mijnheer Lavendeau. Toch erken ik, dat het
Ge zijt grappig, beste heer Lavendeau een schitterend huwelijk is, maar niettemin
vervolgde hij. Een bagatel... vijf duizend sluit ik een leening zonder waarborgen. En
frank
Hoeveel kunt ge me dan dadelijk
geven
Dadelijk, mijnheer Lavendeau, dadelijk
zegt ge Geen cent.
O, ge vertrouwt me niet
Vertrouwen I Ik zei al, dat ik het weet,
hoe dood eerlijk ge zijt.
Niet vleien
Vleien I Eerlijk zijt ge en vertrouwen
doe ik u, maar dadelijk geld geven, dat kan
ik niet Twee dagen uitstel, dat is toch zeer
redelijk, mijnheer Lavendeau.
Ge wilt inlichtingen nemen. Ge denkt,
dat mag op hoogen intrest zijn.
O, daarover zullen we geen verschil
hebben.
Wel neen 1
Maar Ik wensch al dadelijk een som
geld.
Dat kan onmogelijk.
En Roppe bleef op zijn stuk, hoe Laven
deau ook aandrong.
Geef me dan morgenavond antwoord.
Waarom moet dat twee dagen duren vroeg
de jonge man.
Welnu, ik wil in alles mijn goeden
wil toonen. Kom dus morgen avond, om
De laffe moordenaar.
Hiernevens geven we het moor
denaarsgezicht van den moorde
naar, Jules Desramault, bijge
naamd Dewaele 40 jaar, van
Merckem. Het kijkje werd geno
men den dag zijner aanhouding,
Vrijdag 10 October te Oostvlete-
ren in de tramstatie. De kerel
moest daar van tram veranderen
om van Merckem naar Yper ge
voerd te worden en 't was in het
veranderen dat hij getrokken
werd, zooals hij hiernevens staat.
Geluk voor hem dat hij onder be
waking stond der gendarmen.
Zooals reeds gezegd had de
zelfde kerel over 12 jaar, ook
op den Zondag Van Merckem
kermis, een jong meisje van
Bixschote doodgeschoten.
In ons verhaal der aanhouding,
verleden week, zegden we dat
de dader aangehouden werd bij
zijn oom Alfons Dewilde. Dat is
niet zoo A. Dewilde is niet zijn
oom. De kerel werd aangehouden
bij zijn oom Theofiel Desramault,
wonend langs den steenweg van
Yper naar Dixmuide op Merckem
Kippe. Hij sliep daar gewoonlijk
en werd daar aangehouden door
drie gendarmen en den veldwach
ter van Merckem, in de omstan
digheden die we mededeelden.
De.voor bedachtheid
en de koele berekening dezer laffe moord
van wegens Desramault zijn klaarblijkend
de dader is een revolver gaan aankoopen
eenige dagen nadat hij de hofstede de We
Allemeersch heeft moeten verlaten.
Op den dag dat hij zijn schelmstuk be
dreef, had hij om zeggens gansch den
namiddag, op Merckem kermis, den groep
waarin zijn slachtoffer was vervolgd.
Wanneer er gesproken werd van huis
waarts te keeren, is hij voorop gegaan, zorg
dragende, eens over de Maartje vaart
zich van den weg te verwijderen om van
niemand meer gezien te worden. Hij is dan
door velden en meerschen getrokken en toen
hij wel v/ist dat de groep naarhuiskomende
jongelingen uiteen was en de gezusters Alle
meersch alleen, is hij hun te gemoet gegaan
om koelbloedig zijne laffe daad te plegen.
Men weet wat het gevolg dezer ontmoeting
is geweest.
Na de moord te hebben bedreven is de
dader door het broekland en de meerschen
weggevlucht, nog eens om alle ontmoetinf
te vermijden, is den steenweg Yper-Dix-
inuide overgetrokken omtrent de herberg
Langewaedeis voortgedoold langs de
St Jansbeek altijd door velden en meerschen
tot op het grondgebied Langemarck.
Zoo heeft hij rondgeslenterd en gedoold
van den Zondag avond lot den Donderdag
nacht, alle ontmoetingen vermijdende en
levende van graankorrels welke hij te velde
uit de schelven trok. Dien nacht is hij in de
schuur van zijnen oom binnengeslopen, al
waar hij reeds den Vrijdag morgen om
8 1/2 ure aangehouden werd.
Na zijne aanhouding was veel volk rond
de gendarmerie van Merckem te beene, en
de heer Burgemeester, moest de opgekome»
menigte tot kalmte aanmanen vooraleer de
gendarmen naar den tram van 11 1/2 u. kon
den geleiden. De kerel zit nu te Kortrijk.
En dan zou Roppe hooren, dat Blanche
waarlijk Lavendeau's vrouw werd.
Én anders vertel ik den vrek alles en
betoog ik, hoe van Herteloo door de vlucht
van zijn dochter toch zal moeten toegeven...
nam Lavendeau zich voor. Ik moet geld heb
ben om in Holland te verblijven en zoo noodig
aan den hoppeboer te bewijzen, dat ik iets
bezit.
De Inlichtingen.
Mijnheer van Herteloo en Frans van Wa-
veren ontmoetten elkaar aan het station te
Brugge. Ze zouden immers samen naar den
advokaat Bardyle te Gent gaan.
Ik heb al wat nieuws, zei van Waveren.
De detectief, dien ik aanstelde, om Blanche
op te sporen had juist bezoek gekregen van
een woekeraar, zekeren Roppe. Die kerel
kwam eveneens om inlichtingen. Hij wilde
weten of het waar was, dat Blanche met
Lavendeau zou huwen.
En wat zaken had hij daarmee
Roppe vertelde dat niet, maar de detec
tief begreep het.
Dat hij de kwestie zal onderzoeken. Nu
dat ik lieg. dezen tijd. hoorde hij van mij nieuws.
Foei, mijnheer Lavendeau, om mij zul-' L.v-endeau vertrok. Hij hid g hoopt op' Dus de kecing zal mislukk:n.
g"ud is. Hij belemmert den gang en is voor- ke gedachten toe te schrijven. Dat verdien een beteren uitslag. Hij begrtep wel, dat de! O, ja.
zeker geen symbool van ontwapening. lik niet. Ik vraag die twee dagen om mijn woekeraar inlichtingen zou nemen '>ver dat! Te b -terLavendeau moet heelemaal
Had men niet beter voor onzen Koning'zaken te overwegen en geld los te maken. zoogenaamde huwelijk. Misschien had de j in den hoek gedreven worden,
een gouden pennestok of een automobiel j Ik wil u vijftien ten honderd betalen en naar van Herteloo gezonden brief reeds j Van Herteloo en van Waveren vonden den
medegebracht of een braaf paard wel twintig, gunstige gevolgen. advokaat thuis. Dezis ontving hen dadelijk.
Van Herteloo deed het woord.
Ge kent me wel niet, denk ik, zei hij,
maar ik heb veel van u gehoord, toen ik nog
zaken deed in de hop.
Dat is mogelijk, ik ontmoet veel men
schen, antwoordde de heer Bardyle.
En ik acht u te ernstig, om u in te la
ten, al is het onrechtstreeks, met de plannen
van Frederik Lavendeau.
De advokaat keek den rentenier wat
vreemd aan.
Frederik Lavendeau, zei hij. O, uit
Brugge. Ja, ja, sommige klanten hebben me
zaken toevertrouwd, waarin die mijnheer
gemengd is.
Lavendeau heeft schuldeischers, ging
van Herteloo voort. En hij meende die te
voldoen met mijn geld, door mijn dochter te
huwen, maar hij hield me toch voor een al
te grooten onnoozelaar. Ik bedank voor zulk
een schoonzoon. Nu heeft hij mijn dochter
verlokt met hem mee te gaan, en hij meent
aldus zijn doel te bereiken. Wilt ge even
lezen, wat de schavuit mij schreef
De advokaat las den brief van Lavendeau
Lavendeau moet van dien!aan van Herteloo.
Begrijpt ge het vroeg de rentenier.
Heel goed. Maar gij veronderstelt toch
niet, dat ik die plannen kende
O, neen, daarvoor zijt ge te ernstig.
Waarom komt ge me er dan over
spreken
Om u te waarschuwen. Ik weet natuur
lijk niet, wat de vent u wijs heeft gemaakt.
Gij moet hem achter de broek zitten, 't Zijn
ook mijn zaken niet, wat Lavendeau u ver
telt, maar ik acht het mijn plicht u te zeggen,
dat ik de schulden van dien loebas niet
betaal.
('t Vervolgt).
woekeraar geld te leen gevraagd hebben,
dat hij terug zal betalen met hoogen intrest.
Uit mijn beurs
Juist.
De woekeraar zal dan lang mogen
wachten. Wat heeftdedetectief geantwoord
