HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
w©«n* iPopierBtfiguie en Omstreken
De Kapel s Bosch
Zondag 9" Oogst 1925
15 Centiemen
22e Jaar. -- Nr 32.
Apotho k Frans an de Plas
HOENDERS, GROENSELS enz.
Engelseh Gedenkteeken
ïn 1t Buitenland
ABONNEMENT!RIJS per JAAR:
l\v7.l::h prijzen
Bsricüien uerhaopingen
Klissen
HOE RIJK WE ZIJN
OORLOG AAN DEN Ö9RLÖG
Wat West Vlaanderen deed
om den Woningnood te lenigen
Gemeentekrediet van Belgie
Gemeentekrediet van Belgie 1
Gemeentekrediet van Belgie
De Duitsche nota over de veiligheid
van Belgie en Frankrijk.
PROEFT DE
.P o li tie k O ve rzich t
De schillen aan Amerika.
(aiKLUTKliT
Dood van Doktor Vande Perre.
Wat heeft Duitschland in den zin
Leesten verspreidt "De Poperinghenaar,,
In Stad 6i'r.G0; n Belgie per post 8 fr.SO
Buitenland 1 3 fr. 00
F.ene Inlassching O fr. 70 per regel
2 en 3 li'.lassch'ngen
1 fr. 50 per i egel
O fr. 60 per regel
MUerifliien
5 frank
HERHAALDE ANNONCLN
piv'z n op aanvraag.
Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moo-
len tegen dc.t i' i uderdag avond ingezonden
worden.Kleine berichten tegen den
Vrijdag noen
Uiioeuers^ser-meste, Drukkerij
Gasthuisstraat, 15,' Poperinghe
Te.lêfoon 9. Postel éck 15 H7r»
DE POFDEINGIENAAB
a
Stel niet uit tot morgen wat gij heden doen
kt:., t.
Va! ar.de: :t lastig met hetgeen gij zelf doen
kunt.
I Tc steed geen geld eer het gewonnen is.
K >P geene onnuttige dirc'r: ónder voórwetid-
tdalzVc ■iKjup
Onze h-j kost ons m.cr dan honger,
dorst, kou.te
Eet en drink eerder te weinig d:::. te veel.
tl .-a j gaaine doen, valt oas niet zeer
aio. l.jk.
Beschouw i.. a'.le dingen den goeden kant.
Bekommer it niet op voorhand om de moeilijk
heden die U misschien te wachten staan.
Zijt gij gram, tel tot tien alvorens te spreken,
zijt gij zeer gram tel tot honderd.
Prof. Baüdhtiiu koïïdigt in' Le X;'"
Siècle een artikel af, v aai in hij. aanio" t
dat tic oorlog ons n et rijker gemaakt hééft.
En denk nu geenszins dat heer BauJhui i
zich inspant om een algemeen gekende cit
erkende waarheid te verkondigen, dus zijn
poeier naar de masschen verschiet, of, nog
anders gezeid, nutloos wérk verricht. Inte
gendeel, 't is nooJig nu en dan die waarheid
eens vlak in 't licht te stellen, ter verwitti
ging van hen die er verkeerde gedachten op
nahouden, of er naar leven als konde het
niet meer op.
Want, waarlijk, 't is haast een spreek
woord geworden, zoodanig is hef mondt,-
gemeen
Wat moet er geld on Ier de menschen
zijn, als men ziet wat garfei-ie gaan
Inderdaad, ze gaan 'nevi' gang, de tnen-
schen. Er rijden er haast meer per automo
biel dan er nog te voet stappen. Op vWlegia-
ture gaan wordt een sport gelijk het
kalottekens-dragen. Er wordt gedronken en
geklonken, geteerd en gesmeerd als werde
het gratis opgediend. Een man-van-zij tien-tij J
gaat niet meer wandelen zonder minstens
een banknoot vttit honderd frank te laten
wisselen. Kortom, er wordt met geld geklast
als hadde het geen waarde.
Maar hier komt wel de spreuk le pas 't is
niet al goud wat blinkt.
Voor den oorlog was ons land een der
rijkste van de wereld. Onze rijkdom werd
maar overtroffen door dien der Engelschen
en Amerikanen. In de Vereenigue-Staten
werd het geldelijk vermogen op 10.000 tr.
per inwoner geraamd de Engelschman
stond zoowat op dezelfde hoogte als de
Yankee wij konden uitpakken met ongeveer
7000 fr. per hoofd.
Zóó was de toestand in 1913.
Maar in 1924 was die toestand danig ge
wijzigd. in Amerika was het vermogen per
hoofd gestegen tot 10 000 r. in Engeland
tot 11.000 fr. wij, we zakten erbarmelijk
tot 5000 fr.
Merk op, er is hier spraak van goud-
franken.
Toen de oorlog ons verraste, bedroeg het
vermogen der Belgen ,r0 milliard goud. Op
dit oogenblik bedraagt het nog 150 milliard
papier, wat, den dollar aan 20 fr. gerekend,
neerkomt op 37 milliard goud. Zoodat
men zeggen mag, dat het j elgische bezit met
een v;er« e veaninderd is. Averochtsche
vooruitgang dus.
Die achteruitgang moet ons niet verbazen.
Vergeten wij niet dat België heel den duur
van den oorlog, en ook wel een tijdje daar
na, op zijn vet moest te. en, voor zooveel de
Duitschers ons nog wat vet lieten behouden.
Toen zij ons land overweldigden, lagen hier
ontzaglijke hoeveelheden allerlei grondstof
fen, gefabrikeerde goederen, voedingswaren
opgestapeld. Dit alles werd oorlogsbuit, en
toen de oorlog eindigde, was ons bezit met
een waarde van zooveel milliard verminderd.
Intusschen brachten wij vier jaar lang
niets voort, of zoo goed als niets stilstand
is ook achteruitgang.
En toen de Duitschers hier baas waren,
kochten zij ten onzent lie waarden op welke
in de neutrale landen ter Beurze te verhan
delen waren. Ze gaven er marken voor in
de plaats. Ook in die richting werd eeu fiinke
bres geschoten in onzen nation.'!len rijkdo
Bovendien, wat ontzagelijke kapitalen
had België niet steken in Rusland, in Ruim -
nië in meer andere landen die, tengevolge
van <>orlog of om .venteling,hun beta.tikraeht
geheel of ten deele vei toren
Zeker, sindsdien hebben wij hard gewerkt,
ook gespaard wij hebben hersteld, herop
gebouwd, ons land liet vóóroorlogsche
uitzicht teruggeschonken niettemin bleven
wij nog verre beneden het hoogtepunt dat
ons vermogen in 1913 bereikt had.
Dit komt voor een ruim deel hierbij, dat
de waarde onzer ontroerende goederen niet
gestegen is in verhouding tot het indexcijfer
dat de waarde der koopwaren weergeeft.
De waarde der handelsartikels is de vroe
gere waarde met vier, vij', zes, en meer,
vermenigvuldigd.
Een eigendom, 2O.C00 fr. waard in 1913,
moest nu 80.000, 100.000, 120.000 fr. gei
den. Ze brengen bij veiling heel wat min
der op. In streken en plaatsen, waar de
woningsnood minder nijpt dan in dichtbe
volkte agglomeraties en middenpunten
van nijverheid, is de vóóroorlogsche waar
de in menig geval ternauwer nood verdub
beld. Zoodat ook uit dien hoofde het natio
naal vermogen een knak kreeg.
Dit alles dient geweten niet enkel door
de bevriende naties die ons thans lastig
vallen met hunne schuldrekeningen ook
de politiekers, die zich inbeelden dat het
mogelijk is die en andere schulden te delgen
mits beslag te leggen op een gedeelte van
's volks privaat vermogen, maken zich illu
sies. Dit vermogen is niet in staat dergelijke
verminking te ondergaan, zonder dat deze
Augustus 1925
Reeds elf jaar geleden
En toch komt het. ons voor of we nog
gisteren die bange noodklok hoorden inden
doi pstoren.
Luchtig werd het van vcnstc-r iot eenster,
van deure tot cure, voortgezegd 't Is
oorlog ómdat niemand vermoeden kon,
w at ooi log was
We kenden die verschrikking alleen uit
boeken en illustraties.
We hebben vier jaar lang het oorlogs
geweld hooren daveren, we hebben bloed
gezien, we hebben martelaars zien vallen,
we hebben He schrikkelijkste aller oorlogen
meegemaakt.
Onze eeuw van beschaving werd er om
zeggens mee geopend.
Voor ons, gewone menschen, is het nooit
een verleiding geweest te gaan naspeuren,
wie de oorzaak is geweest van die slach
terij
't Is de schuld der groote kopstukken
daarmee is voor ons volk de verantwoorde
lijkheid voor den oorlog vastgesteld.
Veel heeft de krijg verwoest aait men-
schenlèvens, aan zedelijke kracht, aan zie-
leschoönheid en ziikgroothpid. Ook veel
s boons is in de zielen tot uiting gekomen
doch het afschuwelijke, het afgrijselijke
der moorderijen, der opeischingen, der
maandenlange gevechten, der duizenden en
duizenden lijken heeft het slotbeeld ge
vormd.
Wij haten, wij verafschuwen den oorlog
Het is plicht, als christenen, dit te doen,
doch, al zijn we vredesapostelen, toch widen
wij niet meedoen aan een ziekelijk pacifis
me dat zichzelf indommelt met de illusie dat
de oorlog te dooden is.
Wij moeten bij de herinnering aan 1914
den oorlog verklaren aan den oorlog, met de
zen verstande dat we elke beweging steu
nen zullen die oorlogen wil vermijden wij i
moeien trouw zweren aan de vredespolitiek
van Paus Benediktus XV en meeheren om
te verwezenlijken de vrede van Christus
in het Rijk van Christus
Opvolger van S. VANDE BERGHE
Bertenpiaats, 8, (Kleine Markt)
I'oporinjjSic
STAD POPERINGHE
Hl EET! MG -TENTOONSTELLING
van
op Zondag I en Maandag 14 September a.s.
in de Lokalen dei GcrnaonSeschool.
Dc N,.tionale Maatschappij voor Goed-
koope Woningen besloot in beheerraadzit
ting van 28 Mei LI,, de toelating te verlee-
nen aan de plaatselijke maatschappijen om
eene huurprijsvei mindering toe te staan
aan de kroostrijke gezinnen.
Die maatregel is de uitvoering van een
wensch, door den Provincieraad van West-
Vlaanderen den 4 juli 1923 gestemd.
De Provincie is den 9 Maart 1920 de Na
tionale Maatschappij toegetreden. Den 21
Juli besloot de Bestendige Deputatie, voor
15 tusschen te komen in het kapitaal der
plaatselijke maatschappijen. Een krediet
van 1 miljoen werd ia de begrooting ge
schreven. De provincieraad stemde dat.
De Bestendige Deputatie ging verder, en
stichtte, met zetel te Brugge, een provin
ciale Maatschappij, wier werking zich uit
strekte over de verwoeste streken.
Den 3 Juli besloot de Provincieraad de
tusSciienkomst in de lokale maatschappijen
te verhoogen op 20 en voor de provin
ciale maatschappij op 25 /r.
Het verleenen van Staatspremiën voor
't bouwen van eigen woningen is grooten-
deels t danken aan de bemoeiingen van den
Provincieraad van Westvlaanderen.
Dezelfde provincieraad besloot den 28 Mei
1923 bij 't bt uwe t van eigen woningen eene
bijkanende tenue te verleenen, bedragen
de de helft van de Staatspremie.
Voor de militaire en burgerlijke inva'.i-
den werd die premie op het dubbel ge
bracht.
Op voorstel van M. Arth. Mayeur
(Kortrijk) werd aan de familiën met min
stens drie kinderen eene huurprijsvermin
dering toegestaan van 30 fr. frank per jaar
en per kind. Dit komt nu in toepassing.
Ziedaar, beknopt, het initiatief in zake
goedkoope woningen van de Bestendige
Deputatie en van den Provincieraad van
West-Vlaanderen.
Hetgeen NIEMAND kan betwisten en
mag betwijfelen is de volledige vastheid en
de volstrekte zekerheid van het:
gesticht in 1860 door Koninklijk Besluit
uitsluitend om Provinciën en Gemeenten op
financieel gébied te helpen. Alle Gemeenten, j
alle Provii.cien, alle Belgen zijn borg voor'
het Gemeentekrediet van Belgie.
Hetgeen IEDEREEN kan bestatigen isj
den grooten vooruitgang van het:
De Ioopende rekeningen van het Gemeen-
tekrediet van Belgie zijn gerezen van 21
millioenen in 1923 tot 87 miljoenen in 1924. t
De geldbeleggingen aan korten termyn j
bedragen meer dan een half milliard (670
millioenen). Dit alleen bewijst het groot
vertrouwen gesteld in het
Hetgeen ALLE voorzichtige geldbezitters
willen, zijn de kasbons aan een jaar aan]
drager 5.50 vrij van lasten.
Hetgeen het nut bewijst van het Gemeen-]
lekrediet van Belgie is dat 'leze instelling;
aan de Gemeenten verscholen heeft meer|
dan 300 millioen in 1924 om nuttige werken i
uit te \oeren.
Voor alle verdere inlichtingen nopens
de plaatsingen die bij het Gemeentekrediet'
kutjnen gedaan worden zich wenden bij den j
Hoofdagent FOI*It|$jST I..
YPER, Groote Markt, 9,
POPERINGHE, Groote Markt. 28,
en bij dé locale agenten.
een noodlottigen weerslag hebbe op onze
ondernemingskracht.'
Inste'e dit vermogen te besnoeien, te
verzwakken, laten wij er ons op toeleggen
om het aanhoudend op te voeren tot groote-
re hoogte, zoodat het zelfs het peil van 1913
overlreffe.
Maar te dien einde is werken niet vol
doende. We moeten ook sparen. We mogen
niét te werk gaan als ware 's werelds laatste
dag In aantocht.
En in deze moeten zij die een trede hooger
staan.op de maatschappelijke ladder dan de
zoogenaamde werkende klas, het goede
voorbeeld geven. Dat is hun sociale plicht.
Want de minderen zijn er op verzot na te
apen wat ze meer ontwikkelde, hooger
siaanden zien verrichten. G. v. A.
Ter oorzaak van 0. L. VROUW HEMEL
VAART, op ZATERDAG aanstaande, moet
ons blad deze week een dag vroeger ver
schijnen.
Vriendelijk verzoek aan al onze bericht
gevers daarvan rekening te houden en alle
mededeelingen 24 uren vroeger te zenden;
dus ten laatste tegen Donderdag.
Het is opmerkelijk hoe wei, ig in ons land
daarover geschreven wordt. Holland staat
liie: buiten en toch staan dc bladen vol met
artikelen over dat geval, terwijl de belgische
bladen zwijgen.Onze veiligheid en de moge
lijkheid van toek' instige oorlogen is daar
mede verbonden. Maar hebben wij wel eene
zelfstandige buitenlandsche politiek
België heeft meegedaan aan de Roerbe
zetting De Roerpolitiek is mislukt, de laat
ste belgische troepen zijn verleden week in
alle stilte teruggeroepen. De belgische pers
heeft gezwegen.
Nu gebeurt h.tzelfde met de veiligheids
kwestie.
Engeland heeft Duitschland gesteund in
zijn voorstel om tie tegenwoordige belgische
grenzen te waarborgen. De onderhandelin
gen blijven echter sukkelen omdat Frankrijk
eerst dezelfde waarborgen eischt voor
Polen.
De onderhandelingen worden inderdaad
nie' afge roken maar ze gaan niet vooruit.
De laatste riota is daarvan het bewijs. Elk
blijft op zijn standpunt. Duitschland wil
geèn lid worden van den Volkerenbond, het
dringt aan op de inkorting van de bezetting
van Rhijnland en de herziening van de Oos
telijke grenzen volgens de bepalingen zelf
van het verdrag van Versailles en Frankrijk
wil Polen niet loslaten.
Ook in 1922 was de veiligheidskwestie
bijna opgelost tusschen Briand en Llovd
George. Maar Poincaré gooide het spel in
duigen en verkoosde Roerpolitiek.
Zal men nu opnieuw de gelegenheid laten
ontsnappen
Dat is al het voordeel dat Belgie geniet
van het opgeven van zijne onzijdigheid.
Dank zij ons militair akkoord met Frankrijk
blijft ons lot verbonden met het lot van
Polen.
Jacobs
Mengelwerk van «De Poperinoh-naak» 76
ROMAN
door J\. H WH
ik ook, bekende de weeze. Arm en
verlaten zat ik te Elverdinghe. Toen kwam
mijn oom me halen. Er braken nog donkere
dagen aan, maar nu is alles licht.
God heeft het zoo geleid, dat wij el
kaar vonden en beminden.
Samen knielden ze in de kapel neer.
O, ze waren niet als veel dorpelingen,
die hier wel ter begankenis waren geweett,
om voor de ziel van den jammerlijk vermoor
den boschwachter te bidden, maar nu na die
kapel spokerij of verkeersels vreesden.
Van Waveren en Mariette waren niet bij-
geloovig. Deze kapel nam in hun leven een
groote plaats in.
De verloofden waren bijtijds terug voor
het feestmaal.
Serafine had een verrassing. Daar ver
scheen ook Maarten Tals, de brouwers
zoon. Frans kende hem immers van vroe
ger en had hem uitgenoodigd. En nu was
ook Serafine gelukkig.
Het werd nog wel geen officieele verlo
ving heden avond, maar dat was- een
kwestie van dagen.
Een koopman en een brouwerszoon,
'tis wel goed, naar Mariette krijgt toch
een kasteeljonker, dacht niivumw van
Herteloo telkens.
En toen ze 's avonds met haar man alleen
was, zei ze dit...
Van Herteloo toonde zich verstandig.
leder zal goed het brood hebben en
nog wat er bij, zei hij. Laat ons tevreden
zijn.
Ge hebt Mariette toch voorgetrok
ken, zeurde zijn echtgenoote.
- Blanche is nu wel van eeu heel ander
gedacht. Ze heeft me vandaag nog be
dankt, omdat ik zoo goed voor haar ge
zorgd had en, als zij gelukkig is, waarom
zoudtgij hei niet zijn. Peins een, dat ze niet
Lavendeatt getrouwd ware.
Van Herteloo wist nu, wat Lavendeau
aan Blanche geschreven had.
Het was '1 best, dat de misdadiger tot
inkeer kwam, maar de vader vond het wijs,
dat zijn oudsle dochter hem geen antwoord
zou zenden.
Naar de Rechtzitting.
FJzie Carola vcrtoe'de nog altijd op het
Veen bij den herder Lebon Als het proces
geëindigd was, zou ze i aar tanle in Vlaan
deren gaan.
Haar kwaal was veel verbeterd. Nog
kwamen er wel onrustige avonden en naeh
ten, maar heel dikwijls bleef Llzie ook
helder van geest, al was de vlakte in het
duister gehuld.
En nu morgen begon de rechtszitting.
Lavendeau moest dan voor het assisenhof
verschijnen.
FJzie en Lebon waren als getuigen ge
daagd,
Morgen al vroeg, ou de burgemeester
hen naar Spa voeren en ze dan ook naar de
hoo'dplaats vergezellen.
Het avondmaal was genuttigd.
Een dezer ddgerf zullen de Belgische
gedelegeerden, welke met .ie Amerikaansehe
Commissie der Schuld, over de maat onzer
verplichtingen gaan onderhandelen,, naar de
Vereenigde Staten afreizen,
Dc Belgische Afgevaardigden zijn, naast
M. Theunis, al batikbeheerders. En noch-
thans de hoofdzaak zal geen uiteenzetting]
van cij'ers mogen zijn, maar wel eene klare!
bekendmaking met de toestanden waarop
die schulden gemaakt geweest zijn. Hel
schijnt immers dat er tusschen Amerika en i
Be gie een ernstig misverstand ontslaan is,
en dat klaar spinnen zal de voornaamste!
taak moeten zijntder Belgische delegatie.
De schuld die! door Belgie aan Amerika
moet worden bqtaald is van dubbelen oor-
sprong.Een deel komt voort van de leeningen
die Belgie heeft moeten doen om te oorlogen.
Het Verdrag van Versailles verklaarde dat j
Belgie ontslegemwas van deze leeuingen te;
voldoen. Maar Amerika, dat al de voordee-;
len van dit Verdrag aanvaardde, zonder er;
eclifer eenige beperking te willen in vinden,
teekende dit Verdrag van Versailles niet en'
zoo wordt aan Belgie de Amerikaansehe j
ieening ter betalfng voorgelegd.
Al wie weet jin welke omstandigheden
Belgie in oorlog kwam en met welk doel
onze jongens hun leven slachtofferden, moet
de houding van Amerika ten minste zeer
zonderling vinden.
Het tweede deTder rekening biedt echter;
nog meer stof tot denken
Dat tweede deel vindt zijn oorsprong inj
de gelden gegeven aan Belgie door tusschen-
komst der Commission for Relief in Bel
gium aan wier hoofd M. Hoover stond.
Gedurende geheel den oorlog werd Ame
rika lof toegezaaid, zoo in het binnenland
als op het buitenland, zoo van vrienden als
van onzijdigen, om het lie'dadig werk dat
het deed in Belgie.
Het werk was geheel in handen der
Amerikanen die meester speelden over de
Comitéiten en over de gelden en volle be
schikking van de fondsen bewaarden. Zoo
verstond het de Belgische Regeering, die
aan den heer Hoover eene overgroote macht
toekende en zoo verstond het ook het volk
dat de Amerikanen de roerendste bewijzen
van dankbaarheid en verkleefdheid heeft
gebracht.
Men herirmere zich nog de feestvieringen
en ontvangsten, waarop steeds hulde werd
gebracht aan de Amerikanen om hunne
vrijgevige milddadigheid.
Later deed men zoo voort wanneer de
overschotten door de Amerikanen zelf wer
den gegeven tot wetenschappelijke stichtin
gen waarvan zij zelf het bestuur aanstelden.
Hoe kan dat nu in een tnensch zijn gedacht
komen van al dat geld, dat in schijn zoo
mildelijk gegeven werd, op rekening van
Belgie te zetten en het terug te vragen, al
weze het ook oplang termijn.
En nochtans het is dat geld hetwelk ons
door Amerika terug gevraagd wordt.
Het kan niet anders of er moet een mis
verstand in het spel zijn. Laat ons hopen
dat de Belgische Afgevaardigeeri de Ameri
kaansehe Regeering en het Amerikaansehe
volk zullen kunnen doen inzien hoe onrede
lijk de Amerikaansehe eischen zijn die aan
Belgie gesteld worden.
De parlementaire vergoeding.
Zijn de Waalsche Socialisten niet zeer
goed te spreken over de regeeringsmeerder-
heid, zij zouden toch wel die meerderheid j
willen gebruiken om meer te trekken van j
den Staat.
Alzoo heeft de socialist Hubin uitgerekend i
dat hij eigenlijk wel 32 duizend frank zou I
moeten verdienen. Anderen zouden reeds'
tevreden zijn met 6000 fr.
De parlementaire vergoeding is bepaald'
in de grondwet op 12 duizend frank. Alsj
men daar verandering wil aan brengen komt
de grondwet in het gedrang. Het is nochtans
zeker dat het niet in bedoeling lag van deze
die de grondwet opgemaakt of veranderd
hebben, van aan de afgevaardigden eene
vergoeding te geven die niet overeenkomt
met hunne bediening. i
De levensduurte kan eene vermeerdering
noodzakelijk maken.
Alzoo komt het dat de heeren Brunet en
Poullet naar een middel gezocht hebben otn
de huidige vergoeding wat te verhoogen,
zonder de grondwet te schenden.
Maar de Waalsche Socialisten wilden
geen redens verstaan. Zij moesten alles heb
ben of niets. En het is niets geweest, daar
als ongrondwettelijk aan-]
hun voorstel
schouwd werd
De Heer Brunet, die sedert September
1919 Voorzitter is der Kamer, heeft zelfs zijn
ontslag genomen, omdat hij de eischen zijner
Socialistische vrienden niet kan deelen. Hij
wil enkel Voorzitter zijn met de volledige;
goedkeuring der drie partijen.
Er werd van alle kanten aangedrongen en
M. Brunet is dan eindelijk op zijn besluit
teruggekomen.
Qnweder in den Senaat.
Donderdag liócft hét leelijk gestoven in
den Senaat, 't Ging over de provinciale
kieswet M. Berryer stelde de verdaging der
ve kiezingen voor. Dat was natuurlijk ge
richt tegen de Regeering. De verdaging werd
verworpen 86 tegen 43 stemmen en 3 ont
houdingen. Maar dan kwam de kwestie'van
't vrouwenstemrecht. Citoyen de Brouchère
kwam in eene lange rede bevestigen, dat hij
altijd voor vrouwenkiesrecht was geweest.
Maar nu niet meer. Eerst moet de emanci
patie van de vrouw gedaan zijn.
Mevrouw Spaak is dan komen verklaren,
dat de roode parlementaire vrouwengroep
een zware fout zou begaan, moest ze nu
toestemmen in 't kiesrecht der vrouwen.;
Echt onverklaarbaar voorwaar
Daatop heeft M. Seghers bijna twee uren
aan een stuk gesproken over den parlemen
tairen meineed der Socialisten.
In 't begin liet men hem nogal spreken,
maar weldra volgde de eene onderbreking
op de andere. M. SegherS bleef juist ook het
wederantwoord niet schuldig, want hij was
flink gedocumenteerd. De socialisten Vol-
ckaert, Leken en Van Heteren onderscheid
den zich in het gehuil.
De zitting.eindigde toen de Socialist
Vinck plechtig verklaarde, dat het vrouwen
kiesrecht behouden bleef op het socialistisch
programma De vrouwen mogen altijd
rekenen op den steun van Vinck en C".
De Socialisten hebben ditmaal zich zelf
overtroffen in het belachelijke.
Schijnheiiigaartls.
De liberalen toonen zich ontsticht over het
samenregeeren van katholieken en socia
listen.
Intusschen stelt een liberaal parlements
lid, heer Jennissen, openbaarlijk in de
Kamer voor het anti-kalholiek cartel
liberalen en socialisten uit zijn asch te
doen verrijzen, intusschen wordt achter
zekere blinde muren gekonkeld en gekuipt
I ten einde het huidig Ministerie zoo spoedig
mogelijk te doen vallen, opdat liet konde
vervangen door een coalitie van liberalen en
socialisten.
't Is niet denkbaar dat er grooter huiche
laars onder de zon loopen dan de liberalen.
In de Kamer.
Bij de verdere bespreking van de Provin
ciale wet, Woensdag, diende de Socialist
Somerhadsen een amendement in dat van
de nieuwe Belgische districten Eupen, Mal-
medy, St Vith een kiesarrondissement of
zelfs eene nieuwe provincie zou vormen.
Onverwachts kreeg dat voorstel een meer
derheid door de stemming van Socialisten,
K. V. Nationalisten en Christene Demo
craten.
I Daarop stélde M. Rollin-Jacquemyns, mi
nister van Binneplandsche Zaken, de ver
trouwenskwestie. Hij zou ontslag nemen in
I het geval het amendement ook nog gestemd
I geraakte in tweede, lezing.
I De Socialisten hebben zich echter akkoord
I gesteld, dat het meerendeel onder hen zich
I zal onthouden.
M. Rollin-Jacquemyns zal dus zijne be-
dreiging niet hoeven ten uitvoer te brengen.
Abd-el-Krim en de
vredesonderhandelingen.
De man van de Times te Tanger, seint
dat Abd-el-Krim op de Fransch-Spaansche
nota geantwoord heeft dat hij bereid was
over de vrede te onderhandelen, zoo Fran
krijk en Spanje vooral de plechtige verbinte
nis namen dat de Riffijnen hun onafhankelijk
heid behouden, en de onderhandelingen te
Tanger zullen gevoerd worden.
Zoo Frankrijk en Spanje deze twee eischen
aannemen, is Abd-el-Krim bereid de vijan
delijkheden le staken en onmiddelijk een
duurzamen vrede te bespreken.
Frankrijk en Spanje zullen waarschijnlijk
vandaag nog dit antwoord ontvangen.
China.
Volgens een bericht uit Shanghai raamt
men de schade, door de Engelschen tenge
volge van de staking en den boycot in de
laatste 6 weken geleden, op 50 millioen pon
den, welke schade in hoofdzaak door de
scheepvaartmaatschappijen en spinnerijen
wordt geleden.
De schade, door de Japaneezen geleden
wordt op hetzelfde bedrag geraamd, en die
door deChineezen geleden op 50 millioen
ponden, zoodat in het geheel een schade van
100 millioen ponden door de staking en den
boycot is veroorzaakt.
Het aantal ongevallen aan
Onbewaakte Overwegen.
Naar uit officieele gegevens blijkt, zijn
van at' den wapenstilstand tot 9 Juli. j.l.
245 ongevallen gebeurd aan onbewaakte
overwegen. Zes-en-zestig hadden een doo-
delijken afloop. In twee-en-veertig gevallen
liepen de slachtoffers ernstige verwondin-
dingen op.
der 18 Divisie
Maandag om 11 uur had op den weg
van Yper naar Meenen, nabij den «Zand
berg- op grondgebied Gheluvelt de
plechtige inhuldiging jdaats van het
gedenkteeken der 18,: engelsche divisie,
die op deze plaats schrikkelijke gevechten
doorstond, veel mannen verloor maar
toch geen stap grond aan den vijand
overliet.
Van engelsche zijde waren de generaals
Sir Richard Lee en Generaal Marxse niet
hun hulpofficieren ter plaatse.
Het belgisch leger was vertegenwoor
digd door Generaal De Waet en zijn
ordonnans-officier Lt Lievesoons.
Altijd roerend ui plechtig die inhuldi
gingen van engelsche gedenkteekens
veel min geweld en pracht dan bij ons,
maar veel innigerGezang God ter eere
luide gebeden door een dominee en be
antwoord door alle aanwezigen twee
mitiüten stilte alweer gebeden voor de
daar overledenen, voor de daar tegen
woordige, voor het Land dan het kla-
roengeschal over de velden als om de
dooden weer op te roepen gezang klaroengeschal Reveille en eindelijk God save
te king het engelseh nationaal lied.
Bij ieder inhuldiging is het zelfde stille plechtigheid en telkens voelt men zich ontroerd.
Mej. Keignaert, Burgemeesteres van Gheluvelt en M. Clinckemaillie, Arrondissements
commissaris woonden ook de plechtigheid bij. Deze was ook opgeluisterd door het bijzijn
van 1500 Engelsche cadetten en leerlingen der officierenschool.
Het gedenkteeken in prachtig engelseh graniet, met bronzen platen werd gemaakt door
een oud-kapitein der 18 divisie, kapitein Dundee, die op het eereveld drie maal werd
gekwetst.
De Zaak Demail ill verbreking. i Tijdens een geweldigen storm, die het
meer van Zurich teisterde, is een boot om-
Wij vernemen dat de vraag tol verbreking geslagen bemand door 4 personen Arthur
n hpt vonnis rtnnr hpt Remenchnf van Lehmann en zjjn vrouw_ Wemer Lehnlann
en een juffrouw Benninger. De vier inzitten
den verdronken.
van het vonnis door het Beroepshof van
Gent in de zaak Deman geveld door de ver
dedigers van Deman is geteekend.
Guido.
M. doktor Vande Perre, gewezen katho
liek volksvertegenwoordiger van Antwerpen,
is Dinsdag morgend te Wyneghem god
j In het Tyrolisch gebergte van Toten-
kirchen bij Innsbriick, veerden zestien Beier-
sche toeristen door .een sneeuwstorm
verrast. Vier dezer werden onder de sneeuw
bedolven en' zijn van koude gestorven.
Een automobiel, waarin zeven personen
j zaten, is ten gevolge van stuurradbreuk, in
vruchtig overleden, na eene langdurige en ceC bergkloof gestort te Melbourne (Austra-
pijnlijke ziekte lid). Het voe tuig schoot in brand. Drie der
De afgestorvene was een diep overtuigd' j^t^den werden geiJood de vier anderen
katholiek, een vurige christen en een edell,epe" ernst,8e brandwonden. °P'
Vlaming, die groote diensten bewezen heeft Te La Verpillière, nabij Lvon, was de
aan de goede zaak en aan zijn volk, voor landbouwer-eigenaar Marius Guertat, 62
welks belangen hij immer in de bres stond, jaar oud, bezig zijn graan te dorschen. De
Ook zal hij algemeen betreurd worden. Hij man gleed uit, viel in de dorschmachien en
was afgevaardigde-beheerder van de Naam- wercl ijselijk verhakkeld,
looze Vennootschap De Standaard te) Te Nichteroog, in den Staat Riq, greep
Brussel. De Heer zal hem voorzeker genadig een vreeselijke ontploffing plaats in een
ontvangen hebben in Zijn rijk. fabriek van springtuigen. De gebouwen
werden volkomen vernield. Onder de puitien
haalde men reeds vijf dooden en een groot
aantal gekwetsten.
Te Hotst, in Nederland, had een
landbouwerszoon een puistje aan zijn gelaat
open gekrabt. Er ontstond bloedvergifting
en de ongelukkige jongeling is gestorven, na
onmenschelijke pijnen geleden le hebben,
van de stoomboot Ingrid geankerd in de Een Italiaansche postautomobiel,dienst-
haven. Van de opvarenden zijn er twintig doende tusschen de Campagna en Bologna
gedood er moeten talrijke gekwetsten zijn. is onderweg omgekanteld en in een stroom
-Twee treinen vol reizigers zijn op'gevallen. Twee reizigers hebben er het leven
elkaar gebotst, dicht tegen de statie van St- bt] ver oren en verscheidene andere werden
Aubin, tusschen Caen en de Zee. Een 15tal gekwetst-
reizigers werden gekwetst. Naar uit het Te Villefranche-sur-Saöne, wilde M.
onderzoek schijnt te blijken zou hot ongevalMaritel, 26 jaar oud, varkensbeenhouwer,
te wijten zijn aan eene verkeerde wisseltrek- een zijne makkers roepen, die in eene ijskas
In de haven van Constantza, Rumenië,
is een vreeselijk ongeluk gebeurd. Door
eene tot hiertoe ongekende oorzaak had er
eene geweldige ontploffing plaats aan boord
Nu moet ge maar vroeg lor uste
gaan, ried vrouw Lebon Elzieaan.
O, ja. Maar ik ben zeer kalm, en dat
alles is veel gebeterd, nadat ik Lavendeau
geantwoord heb, dat ik hem het kwaa l ver
geef. Ik ben blij, dat hij tot inkeer is geko
men.
Het is schoon van u, hernam vrouw
Lebon.
Bij zichzelve oordeelde ze, dat Elzie dien
brief beter onbeantwoord had gelaten, maar
ze wilde haar toch niet tegenspreken.
Elzie sliep ctien nacht goed, al moest er
een lastige dag op volgen.
Het was nog pikdonker, toen Charlotte
haar wekle. De vrouw zei weer, dat Lebon
cn Elzie beter den vorigen dag vertrokken
zouden zijn.
Maar Elzie was er tegen geweest. Ze
hield niet van Luik en hoe korter ze er
moest vertoeven, hoe liever. De herinne
ringen aan haar verblijf daar, waren te
pijnlijk.
Vrouw Lebon zorgde voor een stevig ont
bijt. De herder tiof de laatsle maatregelen
voor de reis. Misschien kwam hij van
avond niet terug. De burgemeester zei, dat
het bij zulk een proces zeer omslachtig
ging.
Elzié' kleedde zich. Ze droeg een langen,
zwarten sluier. Ze wilde in 't gerechtshot
niet het mikpunt zijn van vele nieuwsgierige
blikken.
De burgemeester kwan^goed bijtijds. Hij
zei, dat het een koude morgen was. Maar
in het wagentje lag een flinke kruik met
heet water.
Charlotte grif Elzie nog een warmen
doek. En ze ried haar aan, diep onder de
turf te gaan zitten.
L
De kar reed heen. En onder de wijte
dommelde Elzie weer in.
Ze schrok wakker, toen het voertuig te
Spa was. Ze voelde zich huiverig. Maar er
was tijd genoeg, om in de herberg, waar
men uitspande, een kop koffie te drinken.
Dat zou verwarmen, beweerde de goedhar-]
tige burgemeester.
Elzie had het Veen dien ochtend niet
gezien. Ze was er tevreden om. Ze mocht
nu niet verbitterd worden door een blik op
de plaats, waar l.avendeau haar het leven
had willen benemen.
Ze zou getuigen zonder haat.
Te Luik voelde Eizie zich toch zenuw
achtiger. De burgemeester kende de weg
naar het gerechtshof. Een deurwaarder
had bijzondere bevelen. Elzie Carola be
hoefde niet dadelijk in de assisenzaal te
gaan, waar er reeds advokaten en dagblad
schrijvers waren.
Ze mocht met Lebon in een afzonder
lijke kamer. Da<Tr konden nieuwsgierigen
haar niet begieren. Wat later kwamen ook
Pierre Lebon met zijn vader daar. De bur
gemeester had een plaatsje in de assisen
zaal gekregen...
Lang, zeer lang moest Elzie wachten,
alvorens ze geroepen werd... En zenuw
achtig trad zede zaal binnen, 't Was of er
een floers voor haar oogen hing... Ze zag
daardoor een roode viek. Het was de man
tel van den voorzitter.
Elzie beheersehte zich. Ze schoof haar
sluier op zij. Haar naam Even aarzelde
ze... Neen. ze was geen Majorie,
Elza Carola, antwoordde ze.
En ze verklaarde zich ongehuwd,
king.
Drie-en-zeventig kommunisten, welke
aangehouden werden tengevolge van den
aanslag in de Kathedraal van Sofia, waren
opgesloten in het eiland Sint-Anastasia,
nabij Bourgas. Een bende kommunisten
landde op het eiland aan met een motorboot.
De wacht werd overrom|3eld en de gevan
genen verlost.
Vrijdag, in den valavond, is op eenige
kilometers van Cuers (Azuren Kust) een
geweldige boschbrand ontstaan. De wind
stak nogal hevig op. Een detachement troe
pen werd uit Toulon ter plaats gezonden,om
te pogen het vuur in te dammen. De brand
schijnt zich naar den kant van Navarra uit
te breiden.
in een poedermagazijn van Tiflis,
hoofdstad van Georgië,heeft eene vreesel ;ke
ontploffing dood en vernieling gezaaid. Het
heele gebouw en talrijke nabij gestatte hui
zen zijn ingestort. Onder de puinen zijn
verscheidene personen bedolven. Het getal
slachtoffers kon nog niet opgegeven worden.
Men heeft te Cerignola eene nieuwe
aardtrilling gevoeld, die schade aan de
huizen veroorzaakt heeft. De beangstigde
bevolking kampeert in open lucht.
werkte. Hij klom op eene ladder, dqch deze
wankelde en Baritel wilde zich aan den draad
met hooge elektrieke strooming vastklam
pen. De ongelukkige werd op den slag
gedood. 1
1.000 vliegtuigen besteld in Holland.
Te Londen heeft men vernomen, dat de
Duitschers in Holland eene bestelling gedaan
j hebben van 1.000 vliegtuigen van de mach
tigste soort
Een der negen verplichtingen aan Duitsch
land na den wapenstilstand opgelegd, inzake
de luchtvaart, is nochtans het verbod zware
vliegtuigen te bouwen, welke in krijgstoe-
stclien zouden kunnen veranderd worden.
De bestelling in Holland gedaan, is in strijd
met dit verbod. De 1.000 vliegtuigen moeten
le Dantzig geleverd worden. Het schijnt ook
'dat Duitschland nog talrijke vliegtuigen in
and. re landen besteld heeft. Men vraagt zich
af wat Duitschland in den zin heeft en of het
'door de luchtvaart een bedreiging voor den
vrede in Europa wil worden
Het was immers geen wettig verbond
geweest, toen te Spa.
Elzie Carola behoefde den naam niet te
dragen, die nu door alle bladen gesleurd
werd en straks in een vonnis zou vermeld
worden.
Toch stond Elzie zonder haat. En ze kon
gerust den eed afleggen, om de waarheid
te zeggen, niets dan de waarheid, zonder
haat.
Elzie moest plaats nemen. Als in een
nevel zag ze de gezwoornen, die allen naar
haar staarden.
Op den getuigenstoel keek ze even ter
zijde.
Daar zat Fredetik Lavendeau voor gen
darmen. Hij hield den blik neer. En Elzie
wendde ook den haren af.
Ze vertelde dan, hoe Frederik Lavendeau
haar ten huwelijk vroeg. Zeer kort sprak ze
over de teleurstelling van dat huwelijk. Ze
verbleef bij Lebon. Ze ging naar Brugge.
Ze zocht Lavendeau op.
Elzie gleed vlug over al de bijzonder
heden... Ze zei, dat ze verzoening wilde
aanvaarden. Ze keerde met Lavendeau te
rug naar 't Luikerland. Ze ging met hem
naar het Veen. Wat daar gebeurd was,
wist ze slechts van anderen. Zij zelve her
innerde zich niets van het drama aan den
turf kuil
De voorzitter haalde dan zelf de bijzon
derheden aan en vroeg telkens Was dat
zoo?» En Elzie knikte toestemmend. La-
vendeau's advokaat zweeg. Hij voelde hoe
Elzie waarlijk zonder wrok geturnde. En hij
eerbiedigde haar smart, hij bewonderde
haar edelmoedige houding. Ze zat daar
groot in haar smarte.
Elzie had voldaan. Ze stond op.
Even weer keek ze naar den man op de
bank der beschuldigden. Ert met trillende
stem sprak ze, na een korte aarzeling
Ik heb hem alles vergeven.
En ik druk hier mijn leed uit over mijn
misdaden, zei Lavendeau.
Hij boog het hoofd.
Elzie verliet de zaal en het gerechtshof.
Ze zou in een spijshuis op Lebon wachten.
Ze zou in dit gebouw niet blijven.
In het restaurant zat ze stil met een
dagblad voor zich. Ze deed of ze las...
Maar zooveel ging haar door het hoofd en
door het gemoed.
Eindelijk kwamen Lebon en de anderen.
De getuigenissen waren afgeloopen. En de
zitting was geschorst tot in den namiddag.
Maar de zaak zou vandaag toch afloopen.
Tegen den avond moest er uitspraak zijn.
Elzie begreep, dat de burgemeester wel
het einde zou willen afwachten, nu bij liet
I proces kon bijwonen Zij zelve ware liever
I dadelijk naar het Veen teruggekeerd. Maar
I ze stelde voor te blijven.
Men moest zich niet om haar bekomme-
ren. Ze zou wat in de stad wandelen en ze
bad eenige boodschappen te doen, een paar
I winkels te bezoeken.
Allen zouden weer samen komen in het
station op het uur van 't vertrek.
Lebon wilde Elzie wel vergezellen. Maar
Tieze begreep hoe ook de herder nu nieuws
gierig was naar het verder verloop der
zaak. En ze haalde hem over met den bur
gemeester mee te gaan in het gerechtshof.
Bekommer u niet om mij. ik zal den
namiddag wel doorbrengen, zei Elzie. Ge
j ziet, dat ik zeer kalm ben. Maak u niet
ongerust
De namiddag viel haar echter zeer lang.
1
Elzie voelde het tragische van hetgeen er
nu in de gerechtszaal gebeurde.
Ze had Frederik toch lief gehad, met
Item geleefd. Eens was al haar hoop op
hem gevestigd. Hij scheen onmisbaar ge-
I worden te zijn in haar leven. Ze achtte zich
toen zoo gelukkig.
En nu besliste men over Lavendeau's lot.
(Ze wist, dat men hem uit de samenleving
zou bannen. Voor hem kon alleen boete
overblijven... Men zou hem terugvoertn in
de enge, stille cel.
j Zij had familie en vrienden en ze onder-
I vond liefde.
Hij was alleen... nog steunde hem een
advokaaf. Maar straks keerde Lavendeau
tiaar de gevangenis weer. Hij had zijn leven
Igebroken, vernietigd. Maar daar was een
1 eeuwigheid.
En ik wil hem door gebed in zijn
boete steunen, dacht Elzie. Als ik bij tante
in Vlaanderen ben zal ik dikwijls naar de
kapel in het bosch gaan. Daar stierven twee
geliefden. Ook mijn liefde is gebroken,
maar'ik wil leven om te bidden, dat God
Frederik's ziel redde. Zoo blijf ik trouw aan
het verbond, dat hij schond, trouw vooral
aan mijn belofte op het Veen.
Veel ie vroeg was Elzie in het station.
Maar de stad benauwde haar. Ze wachtte
geduldig.
En eindelijk kwamen Lebon en de bur
gemeester. Pierre vertrok met zijn ader
van eett ander punt.
Eizie keek Lebon aan. In haar blik lag de
vraag, die de herder begreep.
Twintig jaar gevangenisstraf, zei hij.
Twintig jaar... (7 Vervolgt.)