HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken. Hsooaarscii mager»» GROOT TURN-AVONDFEEST TARIEF DER PRIJZEN: Berichten vernoopingen uonnissen RouuiDericiiieii UitgeversunsEii-UAiuiESTE, oruKheru Zondag 5" September 1926. 25 Centiemen 23e Jaar. -- Nr 36. G E I» a si rr e i\ SOLDAAT VAN DE HEKS DEN KEMMELBERG ROMAN door A - HAAS OVER DEN VOLKENBOND 0* socialisten en den Godsdienst Uit het herlevend Vlaanderen. HOLLFBEKE (Yper) STAI) POPERINGHE KERKBOEKEN bij SANSEKTARKESTE, Paperitjrke. Gemeente Zonnebeke Inhuldiging der VLAG 8c LOKALEN Politiek Overzicht Eene Inlassching 2 en 3 Inlasschingen I fr. *50 per regel HERHAALDE O fr. 70 per regel O fr. 60 per regel 6 frank ANNONCEN prijzen op aanvraag. Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moe ten tegen den Donderdag avond Ingezonden worden.Kleine berichten tegen den Vrijdag noen Gasthuisstraat, 15, Poperinghe Telefoon 0. Postchöck 15.570 Geen vrouw zal ooit in werkelijkheid de goede genius kunnen zijn van haren huiselijken haard, indien zij niets meer is dan enkel dat. Ja, zij moet in waarheid de Engel des huizes zijn, maar juist om dat te zijn moet zij dikwijls wijd uitslaan de vleugelen, die haar kunnen opheffen boven haarhuis en boven wat daar in is. Om voorde haren te kunnen zijn de trou we rentineesteres van Gods beste gaven, moet zij zelve voortdurend en met lange teugen drinken uit de Fontein der leven de wateren. Josephine Butler. Klaar 1 En kuchend en proestend rolde de trein over de ijzeren staven het wijde land in. Daar hipte nog even door oe lucht het wild, ruwstemmig soldatenlied op van Houd er den moed maar in I de mooie kop van een jongen recruut kwam nog even kijken door het vensterraam. Een laatste groet naar moederken ginds, die strompelde langs de spoorbaan naar heur huizeken toe, een trane verzwolg en held- haftig-gllmlachend toewuifde en iets riep van verre, dat de wind verloren mee i ukte. Maar Dolf wist wat moederken riep Soldaat zijn, hé jongen, heelemaal soldaat I Maar denk om de deugd i En denk om uw moederken, die... De rookpluim was al uit het zicht. En op den drempel van haar huize ken zat moeder, nijverig-kalm doende aan heur patatten schillen... Maar heur oude hand beefde wel iets in fmur geest ha merde de gedachte aan heur jongen, die nu verre was, alléén. En heur harte bang le omdat ze nu heur goeien Dolf wist in spokende, donkere gevaren van het Leger I Maar boven haar zong de oude popu lier een waaiend lied van vrede en kalmte. En de zonne danste heur zomerlicht over Gods heerlijke natuur... Mocht moedertje hopen Ze zaten op een bank tegen den kaser- nemuur, getweeén, Dolf en Dté. Een fijnerd, die Dré, overgewaaid uit Brussel, die smakelijk en pittig zijn Brus- selsch volkstaaltje over de lippen rollen liet. Lang niet malsch soms, vooral als hij dwars zat met de gegallonneerde grooten van hoogethand, die... en die... Dan raas de hij het uit, met vlamoogen en gebalde vuisten, dan zoog hij heftig de rookwol ken uit de onafscheidbare cigarette. Een cigarette Neen, toch niet. Merci. Heb zelf er wel. Neem maar... Neen, dank u. Heb al zoo machtig veel gerookt. Dré fronste misnoegd de wenkbrauwen geen middel om met dien kerel op te schie ten. Een kop. Kwam ook van den buiten. O, die boeren 1 Een stilte. De ellebogen op de knieën en de kin in de handpalmen. Sportliefhebber, kerel informeerde Dré opnieuw. Jawel, al sinds jaren. Speelde thuis op 'tdorp ook mee... Ah zoo I Lees dan dit, man. Het sportblad I En stak het Dolf in de hand, met een vreemden lach omheen de raondcigarette. Dolf nam het blad, maar sparoogde. Weer dat illustratieblad, met de vele ge waagde figuren en de anti-godsdienstige nieuwsjes in. Neen, dat niet. Lees zoo'n ding liefst niet, schudde Dolf af, veerde op en weg. Denk aan de deugd flitste het even door zijn geesthet woord van moederken ginds verre... Daar kraakte een vloekwoord achter zijn hielen. Dré spuwde op zijn Brusselsch. In de chambrée, waardeavond slapens- tijd heeft getrompet. Maar het slapen gaan gaat traag, héél traag. En inmiddels gaan de tongen des te vlugger. Er. de plagerijen beginnen. Bah, jonge kerels, die lui En de sergeant Is er niet dezen avond. Een gesnepper en gegichel, kortswijl voi leute en leven, waaruit opklinkt de stem van Dré. Want de Brusselelr voert hier het groote woord met een gesneden tong, en anderen gieren het uit. Gisteren kwinkslagen over het leger en de carot- tiers, die... en die... Van avond heeft hij het gemunt op dien bloed van een Dolf. Hé, lange zwik, wat zei de Aalmoe zenier in uw soldatenheim Hebt ge hem mijn complimenten gedaan Maar Dolf lacht mee en schokkend Zal dat een volgenden keer doen, hoor. Zeer zeker. En zal mijnheer den Aal moezenier vragen u ook te verzoeken, want gij komt toch ook in onzen Solda- tenkring, Hé vriendschap Laat maar, kan dat best missen. Heb geen Aalmoezenier noodig. Zoo Denkt ge dat Ben geen kwezel, hoor, 'lijk sommige anderen. Weet beter. Wat ge zegt En in de zaal is plots de stilte gevallen. Op al die harten van jongens uit de verre dorpen meest weegt iets, waar de pastoor en moeder hun over spraken vóór hun vertrek. En In het schemerende donker meenen ze de lichtende figuur te zien staan van den priesterdie hun aller vriend is en hen wachtende is met open armen,.. Maar allen zwijgen, als bang, schuch ter, willoos, zelfs als de Brusselelr zijn... litanie voortrammelt over domme papen vreters en dikke pastoors, die... en die... Maar hebt ge van mijn leven 1 Kijkt nu eens I Wat doet die lange zwik dóar Dat heeft Dré uitgeflapt, met gilletjes van gemaakte verbazing. En aller oogen turen plots wonderend naar Dolf's bedde. Dóór zit de mooie jongen, geknield, in simpele houding, net alsof hij ter kerke zat voor zijn God de handen gevouwen, en murmelend zijn avondbeê. Kort, maar !goed. 't Is al gedaan. Een kruis nog. Wel i ja, dat iedereen het zie. Waarom niet En dan, fier, sterk van overtuiging, kranig van durf en belijdenis Wat ik doe Datgene wat gij, mijn heer, niet durft doen, en waaraan gij schuld hebt dat al die anderen het niet durven. Een stille kuch daar, ginds een gestom mel met den voet, hier een hoofd dat buigt verlegen... Onnoozelaard I spotlacht de Brusse lelr en vindt dan niets meerook hem, den grootspreker, slaat de durf van dezen simpelen landscben jongen bijster. ...Even voor het insluimeren flitsen moeders woorden door Dolf zijn brein Soldaat zijn, heelemaal soldaat 1 en murmelen zijne lippen Ben ik het geweest, moeder En zijt ge tevreden over uwen jongen En'God Dré zit te grommelen aan de eettafel. Wat ligt er den fijnerd, al sinds dagen, hard op de maag Niemand weet het. Maar 't gaat hem zienelijk niet. Hij is gesloten als een oester. Kreeg geen per missie om over huls te gaan. is dat de reden Best mogelijk. Maar 't soldatenle ven smaakt hem niet. Zijn plooilippen, met veel bitterzuurs in de hoekjes, zeggen meer dan genoeg. Maar ais hij de anderen ziet uitpikken en boven halen wat zij van thuis meê- brachten aan snuisterijen om den boter ham watge.nakkelijkerblnnen tekrijgen», donkert zijn oog en zit hij droef voor zich uit te staren en knabbelt aan zijn korst en aan zijn honger... Dolf, de kerel is in congé geweest en kreeg van moeder een smakelijk rantsoen versche boter meê heeft de droefheid gelezen In dien blik. En zonder meer, luis terend naar zijn goeu hart van simpelen, landschen jongen, tot den suffen Dré Daar, jongen. Daar doet gij aan meê, hoor. Dat wou moeder. Ze gaf dat ook voor u-mee. En nu smakelijk. Een gulle, warme vriendschap glansde uit zijn twee boerenoogen. Dié kijkt verbijsterd toe zijn blikvaart van het potje boter naar Dolf, van Dolf naar het potje boter... En meteen verstaat hij de daad van Dolfhoe deze, dien hij treiterde, begekte en plaagde, ook in zijn zoet geloof, dat alles vergeven wou en hem om een krieuweling honger helpen komt, terwijl geen andere helpen wil. En plots, de handen reikend, met de zachtheid van veel dankbaarheid in den blik Dank u, kameraad. Dank u zeer. Het woord der viendschap, der reine, trouwe, gave, volle vriendschap... Is... mijn kameraad geworden. En hij is met mij naar mijnheer den Aalmoeze nier gegaan en liet zich opschrijven in onzen Kring. En hij beloofde mij toeko menden Zondag en de andere Zondagen met mij naar de mis te gaan. Schoon, hé, lieve moeder Nu, een goed hart, hoor, die Brusselaar. Weet er nu van te spreken. Och, indien in het leger al de goede jon gens maar dierven spreken op tijd en stond 1... Moederken las en herlas doorzalig die laatste woorden van heur jongen. Zoo was het goed de donkere gevaren van het leger stormden heur kind voorbij, en zelf was hij een kleine goede Apostel, ge boren uit het heilige Vormsel... En de populier, naast het simpel huize- ken, waaide boven haar zijn begeleidend lied van vrede... G. v. A. Mengelwerk van «De Poperinqhenaar» 36 O, ik hoop Dora spoedig in ons huis te Brugge te ontvangen, sprak mevrouw Verschalde. Ik heb al openhartig met haar gesproken over vader en uw zuster. Ik begrijp Dora's fierheid ten volle. Maar ik weet ook, dat ze met ons zal mee werken tot de verzoening. Laten we over dat alles later spre ken, stelde Dora voor. Floris mag zijn geest nog niet vermoeien... Maar mijn geest is helder. Ge zijt herstellend en dan is voor zichtigheid zeer noodig. Een wijs woord 1 stemde mevrouw Verschalde toe. We zullen genoeg tijd hebben om over alles uitvoerig te spreken. 't Duurde niet lang of de dokter ver scheen. En hij was verrast door den uitmuntenden toestand van zijn patient. Mijnheer Verschalde, ge zijt taal, erkende hij. Ge kunt nog tegen een goeden duw. De dokter had er geen bezwaar tegen, dat Floris aan den arm zijner moeder naar Ruya zou wandelen. Hij gaf nog wat raad en voorlichting en vertrok, na be loofd te hebben, Floris te komen bezoeken In zijn kosthuis. Floris was nu klaar om heen te gaan Maar hij keek Dora smeekend aan. LINOLEUM - BALATUM TOILE-CIRÉE - BEDDEVELLEN MEUBELPAPIER OROOTB IBU8 TKR TROUWB bij SANSEN-VANNESTE GASTHUISSTRAAT15, POPERINGHE H ALLE BUREELMEUBELEN Jj Nu de Volkenbond opnieuw zetelt en de belangstelling der gansche wereld gaande maakt, is het niet ongeschikt een woordje uitleg te geven over deze inrichting. De onbekende maakt den onbeminden. Wij hebben alle redens om den Volkenbond te kennen en wij hebben nog meer redens om hem te beminnen want, zooals er zal aangetoond worden, is hij een element van orde en tucht in de na-oorlogsche maatschappij. Na den oorlog 1914-1918 die aan mil- lioenen menschen het leven had gekost, heeft men een duurzamen vrede willen tot stand brengen. Het doelmatigste mid del om daartoe te geraken was dat de Staten onderlinge verbintenissen zouden aangaan welke het gevaar voor oorlog zouden kunnen verminderen. Dit deden de geallieerde en de meest onzijdige Staten door gezamenlijk een Volkenbond te stichten. Hoe werd hij opgericht De Volken bond werd ingesteld door een Pact dat het eerste deel is van het Verdrag van Versailles en van de andere verdragen welke een einde maakten aan den groo ten oorlog. Hij is, zooals zijn naam het aanduidt, een Bond waarin üe leden geen personen maar Staten zijn. Waarin bestaat hij De Volkenbond is een vereeniging van Staten met volle dig zelfbestuur, die zich aaneen hebben gesloten om de waarborgen voor den Vrede te doen toenemen en samen te werken voor doeleinden van algemeen nut. De Volkenbond omvat thans 54 Staten leden. Duitschland is op het punt als lid aangenomen te worden. De Vereenigde Staten aarzelen nog om zich bij den Bond aan te sluiten. Rusland, Turkije en Me xico maken om bijzondere redens nog geen deel van den Volkenbond. Hoe werkt hij Om zijne taak te volbrengen beschikt de Volkenbond over drie organen 1 De Vergadering, welke elk jaar in September plaats heeft en waarop alle Staten-leden vertegenwoordigd zijn. 2" De Raad, welke viermaal 's jaars zitting houdt en uit 10 leden bestaat vier groote mogendheden (Engeland, Frankrijk, Italië en Japan) en die perma nente ot blijvende leden zijn en zes andere leden die voor één jaar bij verkiezing worden aangeduid. 3" Een Secretariaat, dat te Genève is gevestigd en als het ware het dage- lijksch Bestuur is van den Raad en van de Vergadering. Hoe werkt de Rechtbank Behalve de hlervermelde organen heeft de Volken bond een Rechtbank opgericht welke het Permanente Hof van internationale Jus titie wordt genoemd. Deze Rechtbank zetelt in Den Haag en kan onder zekere omstandigheden, wan neer een geschil tusschen twee landen oprijst, ertoe geroepen worden uit te maken welke der twee naties hot recht op hare hand heeft. Hot men hoopt den vrodo to kunnon waarborgen. Om den vrede te waar borgen heeft de Volkenbond zich in hoofd zaak een dubbel doel gesteld 1" Hij tracht de geschillen, die tot oor logen zouden kunnen lelden, in der minne te regelen. 2° Hij wil over gansch de wereld den geest van samenwerking en solidariteit ontwikkelen. Beslechting van geschillen. De stichters van den Volkenbond hebben geoordeeld dat, wanneer een ernstig geschil tusschen twee landen oprijst, men altijd de hoop mag koesteren dat het zon der oorlog kan bijgelegd worden. Daartoe is het echter noodig dat de Staatslieden van beide landen met elkaar onderhandelen en hun standpunt uiteen zetten. Soms is het nuttig dat derden aan die besprekingen deel nemen, om als het noodig is als bemiddelaars op te treden, in sommige gevallen moet een Rechtbank per slot van rekening uitspraak doen. Daarom werd een zoodanige procedure ingevoerd dat de oorlogen tusschen de Staten, leden van den Volkenbond, zoo goed als onmogelijk zijn, op voorwaarde uat elk hunner de verbintenissen naleeft, welke hij door zijn toetreding tot den Volkenbond heeft aangegaan. Bovendien zijn al de leden van den Bond verplicht maatregelen te treffen tegen degene die, in strijd met het Bondspact, oorlog zou verklaren. Internationale samenwerking. Op velerlei gebied zijn er vraagstukken welke de bewoners van alle landen aanbelangen, b. v. besmettelijke ziekten, wetenschap pelijke ontdekkingen, enz. De volkeren hebben er alle belang bij elkander in deze gevallen bij te staan en blijken van solidariteit te geven. De Commissies van dsn Volkenbond. Om de internationale samenwerking te bevorderen heeft de Volkenbond com missies of inrichtingen tot stand gebracht. In elk dezer commissies komen des kundigen van verschillende landen bijeen om een of ander vraagstuk van interna tionaal belang te bespreken. Andere taak van den.Volkenbond De Volkenbond werd ook, krachtens de vredesverdragen belast met het Bestuur aan het Saarbekken, met toezicht op de betrekkingen tusschen Polen en de vrije Stad Dantzig. Hij kreeg tevens opdracht er voor te zorgen dat minderheden in sommige landen niet verdrukt worden. Hij heeft eveneens het toezicht over het Bestuur der onder mandaat geplaatste koloniale grondgebieden. Rol van Belgie in den Volkenbond. Belgie mag er fier op gaan in den Volken bond eene belangrijke rol te hebben gespeeld. De eerste vergadering (in 1920) werd voorgezeten door een Belg, M. Paul Hymans. Hierdoor wilde de gansche wereld eene rechtmatige hulde brengen aan ons land om zijne houding tijdens den oorlog. Bij de oprichting van den Bond werd Belgie als lid van den Raad aangesteld. Sedert dien werd het elk jaar herkozen. Verder hebben Belgen zitting in de meeste commissies en men mag over het algemeen zeggen dat zij er een zeer ge waardeerde rol spelen. Daarenboven heeft den Volkenbond (Vervolg onderaan 4e kolom). Kan ik nog iets voor u doen vroeg het meisje. Wel, ik vind, dat we niet openhartig genoeg zijn jegens elkaar... Maar laat ons later praten I stelde Dora voor. Waarom dat uitstel Ge hebt ge hoord, wat de dokter zei dat ik een sterke kerel ben. Waarlijk, ik voel me beter. Maar de dokter gaf u toch den raad u kalm te houden, wedervoer Dora. Ik begrijp u. We zijn nog niet openhar tig... ge hebt gelijk. Ge weet niets van mijn geschiedenis, van mijn familie. Ge zult alles hooren, maar niet nu. God weet, dat ik voor me zelve over niets te blozen heb... O, Dora, daaraan heb ik nooit getwijfeld... Donkere dagen heb ik genoeg gehad. Nu zullen ze helder worden. Floris, nog eenige dagen geduld en dan spreken we vrij uit. Zooals het behoort tusschen ver loofden Dora zweeg... Antwoord 1 drong Verschalde aan. Ge maakt me ongerust. We zijn toch ver loofden, niet waar Hebt ge u wel goed bedacht. Floris. Alles is gebeurd in tragische oogenbllk- ken, als het gevoel het verstand over- heerscht. O, Dora, spreek zoo niet. Ge zult uw woord toch niet terug nemen I Ik zeg dit in uw belang. Ge kunt nu kalmer nadenken. Ik beminde u voor dat het ongeluk gebeurde. Om u ben ik naar den Kemmel- berg terug gekeerd. Moeder hier is mijn getuige, dat ik u liefhad voor de tragische oogenblikken, zooals ge ze noemt. Ik voel, wat Dora bedoelt, sprak nu mevrouw VeAchalde. Zij denkt aan uw toestand, uw verhouding met vader. Ze wil u tijd geven, om alles te overwegen. Mag Floris om mij met zijn vader breken vroeg jufvrouw Viota. Mijnheer Verschalde meed zijn zieken zoon om mij. Dat wijst op zijn wrok tegen me. En ja, ik wil Floris de kans geven met zijn vader verzoend te worden. En u te missen I Ha, dat nooit I riep de schilder uit. Dora spreekt edelmoedig, hernam mevrouw Verschalde, en ik waardeer haar handelwijze. Maar ik zeg ook, dat om vader uw beider verbond niet verbro ken kan worden. Het komt alles wel terecht. Beschouw belden kalm den toe stand, die immers gunstig verandert. Dora, mijn man is begonnen met dwaas handelen, omdat hij verkeerd was inge licht, en hij bekent niet gauw ongelijk. Maar ten slotte doet hij het toch en als gij dan het een en ander wilt vergeven en vergeten, wordt ons aller verhouding goed. Dus, kinderen, twist daarover niet. Ik beschouw Dora als mijn toekomstige schoondochter... Alles komt terecht. Maar er is nog iets heel anders, merkte Dora op. Misschien ben Ik voor barig... doch een verloving leidt tot een huwelijk. En ik zal nooit kunnen scheiden van moeder. Dat behoeft ook niet, zei Floris haastig. Zoo iets zou ik nooit vragen. Men legt gemakkelijk zulke beloften Het werk van de Hongaarsche Kinders Is ingericht geweest door zaliger Kardi naal Mercler en verspreid over het heele Katholieke Belgie. In het Bisdom Brug ge, in de dekenijen Brugge Thielt Rousselare Thourout en overal met veel bijval, in elke dekenij werden 350 tot 400 kinders geplaatst, Nu is het de beurt van de dekenijen Yper en Poperinghe en 't is te hopen dat Poperinghe en omstreken evenveel edel moedigheid en mildheid zullen a. n den dag leggen als elders in het Bisdom Brugge is gedaan geweest. Die begeeren mede te doen worden verzocht hunneB naam te geven aan een van de priesters der parochie, doch, voor het eindé der week. De kindertrein komt toe den 22 September en de namen adres der weldoeners moeten ingediend worden aan het Comitelt tegen 4 Septemb. De aanvragen mogen echter heel de maand ingediend worden. Want daar komt alle maande een nieuwe kindertrein naar Belgie. Wij geven hier den brief die Zondag laatst in de kerken werd afgelezen en die dit werk aanbeveelt en aanprijst. Vaders en Moeders, wij beroepen ons op uw vaderlijk en moederlijk hert, om uw medelijden af te smeeken voor de arme en uitgehongerde kinders van Hongarie. Gij beter dan wie verstaat en voelt hoe pijnlijk, hoe hertscheurend het moet zijn voor een vader, voor een moeder hun kind onder hunne oogen te zien vergaan van honger, of gedwongen te zijn door den nood het verreweg te sturen naar vreemde landen om er een onderkomen te vinden. Bij het wegrijden van één der laatste kindertreins uit Budapest, werd eene moeder die haar kind zag vertrek ken plotseling krankzinnig en stelde een einde aan haar leven. In Budapest, de hoofdstad van Hongarie zijn er gemiddeld 25 zelfmoor den daags van menschen die bij gebrek aan voeding of uit droefheid over het lot hunnet kinderen, slachtoffers worden van zinsver bijstering en krankzinnigheid. Zij hebben noch woning, noch voeding, noch dekking meer. En 't en is hunne schuld niet. Al de beste en rijkste streken van hun eertijds schoon en weelderig land zijn na den oorlog onder de naburen verdeeld geweest. Het vredeverdrag van Trianon heeft aan de Hongaren de beste helft van hun land afgeno men om hun het onvruchtbaarste en armste deel over te laten. De bevolking is dezelfde gebleven in getal in een land dat meer dan van de helft is verminderd. Duizende en dui- zende huisgezinnen, door den nood gedwon gen, zijn verhuisd naar Zuid-Amerika en nog is het land overbevolkt: de hoofdstad die een half mlllioen inwoners had vóór den oorlog, heeft er nu 2 millieen, waarvan een millioen in open veld woont of in wagens waar alle levensmiddels en vuur en slaping en alles ontbreekt. Vaders en Moeders, denkt op uwe kinders, hoe gij met hen bekommerd zijt in hun lijden en sluit uw ouderlijk herte niet voor de hon gerlijdende kinders van uwe broeders. Want, die hongerlijdenden zijn uwe broe ders In Christus. En op dat gebied van christen broederliefde, sturen wij onzen op roep niet alleen tot de vaders en moeders, maar tot al onze parochianen. Hetwerk waartoe gij uitgenoodigd zijt,is een werk van liefdadigheid en van godsdienstig heid. GIJ zijt allen leerlingen van Dezen die zijn leven gegeven heeft voor zijn volk en die gezeid heeft: hieraan zult gij mijne ware discipels kennen, dat ze elkander beminnen, en dat het goede dat zij aan de lijdende mede broeders doen, dat Hij het aanziet als aan Hem gedaan Het is een werk van godsdienstigen en apostolischen aard. Want vergeet het nietals gij een dier kinders onder uw dak neemt, gij redt niet alleen zijn lichaam en zijn leven, maar ook zijne ziel, want als gij aan dat kind uwe deur en uw herte sluit, het valt in de handen van joden en protestanten, die hem enkel hulpe verleenen op voorwaarde dat ze mogen van dat schamele Katholiek gedoopte kind een jood of een protestant maken. Lieve ouders pleegt een schoon en verdien stelijk werk van bermhertigheid en neemt een arm en hongerlijdend kind voor 6 maanden aan onder uwe kinders: het zal den zegen van God over uwe eigene kinders doen nederdalen. Hebt gij er geene, en aanveerdt gij er één, gij zult voor u zelf de verdiensten gewonnen hebben van vader- en moederplicht tegenover een aangenomen kind. Beminde Christenen, de Hengaren zijn altijd een geloovend en katholiek volk ge weest ze hebben gedurende verschillige eeuwen de Turken, die aan hunne grens lagen, gewapenderhand tegengehouden en al zo® Europa bevrijd van Turken en ongeloof. De tijd van de vergelding is gekomen en 't is niet te veel dat al wie kan, het lichaam en de ziel helpe redden van de kinders van dezen, die ons de beschaving en het geloof bewaard hebben, ten koste van hun leven. herhaalde malen sommige onzer landge- nooten met bijzondere zendingen belast. Eindelijk het is namens den Volken bond en onder diens toezicht dat Belgie belast werd met het Bestuur van de gebieden Ruanda en Urundi, welke aan Beiglsch-Congo palen. Ziedaar geheel beknopt eenigen uitleg over den Volkenbond. De Volkenbond heeft veel en verwoede, sterke vijanden. Al dezen die waarlijk Vrede onder de menschen van goeden wil verlangen, hebben voor plicht den Volkenbond overal te steunen en hem tegen zijne belagers te verdedigen. Wij zegden vroeger dat de roode poli tiekers alleszins met de naaste stemming zullen afkomen met een masker aan en zeggen aan 't volk dat ze tegen den Gods dienst niet zijn en dit Godsdienst privaat zaak is. We zullen eens hun masker aftrekken en hunne schijnheiligheid aan het daglicht brengen. Dat zal hen wel niet gaan ze slachten van de vleermui zen Ze winnen er niets bij in schoonheid met in de klaarte bekeken te worden. De grondleggers en de meestgezagheb- bende leiders van 't socialisme zeggen dal heel klaar. Marx, de vader van het socialisme, schrijft in zijn boek Aus den lilerar De vernietiging van den Godsdienst dat ingebeeld geluk des volks, kan alleen ons werk bevorderen Liebknecht, een groote Dultsche socia list, schrijft in zijn boek De Volks- staat Als socialisten is het onze plicht met al de krachten het geloof aan God uit te roeien, en niemand is de naam van socialist waard, die zich niet wijdt aan de verspreiding der godloosheid Anseele, de man van den Vooruit zei In zijne jongere jaren vol vlam en vier, in de Belgische KamerWanneer men ons, socialisten, vraagt wat onze godsdienstige denkbeelden zijn, dan zul len wij met Liebknecht antwoorden Wij zijn godloochenaars... Vandevelde schrijft in een zijner boeken waarin hij het programma der socialisten uiteen zetGodsdienst is privaat zaak er staat nog in dat boek Wij eischen scheiding van kerk en staalDit zijn groote dwalingen, verscheidene ma len veroordeeld door 't Kerkelijk Gezag. In dat programma kan men duidelijk lezen hoe de socialisten in Belgie ieveren tot afschaffing van het vrij onderwijs en tot afschaffing van het budget der eere diensten. Vergaderingen en Congressen van vrij denkers geschieden gewoonlijk in socia listische lokalen en Met wie men verkeert, wordt men vereerd I De leiders der socialisten staan vijan dig tegenover den katholieken godsdienst. Vandervelde in zijne lessen aan de Brus- selsche hoogstudenten, bewees verleden jaar nog, dat er groote vijanden be stonden voor 't socialisme, die uit alle macht te bekampen zijn, en een daarvan was natuurlijk de kerk 1 Wij kennen geen enkel leider der so cialisten, noch groote noch kleine, die zijn godsdienstige plichten vervult: die mis hooren op Zon- en feestdagen en zijn Paschen houden. Het burgerlijk huwelijk is aangeprezen in hunne middens kinderbeperking staat bij hen aan 't dagorde, braken gods lasteringen uit, trekken 't bestaan van God ip twijfel, spotten met priesters, bis schoppen en kerkelijk gezag er zijn hier van bewijzen bij de vleet Nog laatst schreef een socialistisch blad over de kerkelijke vervolging in Mexico, doelend op de hooge geestelijk heid Wij kunnen dat geen martelaars noemenHet (de bisschoppen) zijn weleer schaamtelooze Judassen in dienst der re actie en der kapitalisten, die azen op Mexico's rijkdom Weet gij wat die eerlooze socialisten hier uitstaken over eenige weken Ze vielen in hun blad den Pastoor van Z. aan, en verweten hem en legden hem din gen ten laste over misbruik van gezag en dwingelandij over volk dat hij werk gaf een eerlijk werkman die dat gelezen had, merkte op aan een socialist dat zulks leu gentaal was, dat hij het tegenovergestelde kon bewijzen en dat de Pastoor van Z. de menschen vrij liet zich te syndikeeren of niet. Weet gij wat die socialist antwoord de Die pastoor kan antwoorden in ons blad als 't niet juist is O, schaamte looze en pretentieuze leugenaars 1 Eer.e vrouw van X in dienst als bar- reelwachtster, kloeg bij haar overheid dat zij door haren dienst belet 's Zondags naar de Mis niet kon gaan.., en 't ant woord wasWat hebt gij daarmee in uw zak te meer met naar de mis te gaan, ik zou ook gaan indien en daar iets te verdienen was...en die vrouw is nooit verhoord geweest in haar klacht en Is er van onder getrokken, gebroodroofd. Is dat klaar, lezers Zoudt gij het nog gelooven, dat de socialisten tegen den godsdienst niet zijn Laat u maar niet be driegen, ze zullen 't u wel trachten wijs te maken, voor de stemming. Ons lief Kerkje van 0. L. Vrouw van Hollebeke, of De Miniatuur-Kathedraal van 't Front. af, hernam Dora. Bedenk toch, hoe de toestand van mijn moeder is. Moeder is zinneloos. Ze is wel heel rustig, maar vraagt veel zorgen. En die kan ik nooit op een ander leggen. Ik zou er nooit in toestemmen moeder naar een gesticht te zenden. Uw moeder kan bij ons inwonen 1 verzekerde Floris. Ik herhaal, dat het misschien voor barig is, daarover al te spreken, maar ik houd die kwestie voor zoo gewichtig, dat ik ze dadelijk naar voren moet brengen, beweerde Dora. Ik begrijp het en 't is eerlijk van u, stemde mevrouw Verschalde toe. Ik voel het edele van uw kinderlijke liefde. Liefde en plicht. Moeder heeft me zoo noodig. Maar Dora, dat bezwaar heb ik niet. Als ik u uit liefde huw, zal ik u toch niet bedroeven door tegen uw wensch in te gaan, zei Floris. Dora heeft gelijk, het is een voor naam punt, dat ge goed moet overwegen, erkende mevrouw. O, zeker, gaf Dora toe. Bij elk huwelijk komen er moeilijk heden, hernam mevrouw. Die zijn hier ook. We hadden kunnen wachten ze te bespreken. Ik vergat den toestand van Floris, zoo beschuldigde jufvrouw Viota zich zelf. Mijn toestand is uitmuntend, zei de schilder. Wel, ik blijf eenige dagen bij Floris en, Dora, dan praten we eens uitvoerig. Laten we ons nu bij die afspraak bepalen! stelde mevrouw voor. We bouwden steeds Gods nieuwe woon In zuiver Gothiekstijl, zóó schoon I We willen onze kindren leeren, Bij leed en vreugd hun God te eeren Ons kerkje met zijn spitse bogen, 't Maakt u devoot en Ingetogen Elk spitsbooglijn gaat naar den Heer En vraagt met ons O God zie neer, En help ons Vlaamsche volk van heden I Bewaar zijn Godsdienst, Taal en Zeden 1 ik wil U spreken, Beste Lezer, over een der schoonste, der heerlijkste kerkjes onzer geliefde frontstreek. Een der laatste is het om te prijken in dit blad, in de reeks heropgebouwde Godstempels van Vlaanderen. Edoch, zijn naam is reeds gemaakt, want heerlijke waar en schoonheid prijst zich zelve. Iedereen immers kent reeks dat lieve kerkje van Hollebeke, langs de lijn Yper-Kortrijk, zoo een kwart uurs rijden van Yper. Gebouwd in den Gothischen stijl van het eerste tijdvak, XIIe en XIIIC eeuw, als kruiskerk, met den strengen toren op het samenkomen van het krulsdak, is onze kerk bijna eenig In dien aard, in het Vlaamsche land. Lastig en moeilijk was haar ontstaan. Een zware taak was het voor Heer archi- tekt Maurice Dujardin, dit prachtgebouw In zijn machtige stoute lijnen en zijn wondere harmonieerirg op te vatten en uit te beelden. Dat kunstgewrocht stond er dus in beeld, doch niet in werkelijkheid. Tweemaal werd het afgewezen, als te heerlijk, te grootsch voor zulk klein dorpje Zou het ooit werkelijkheid worden Lange werd van hoogerhand met de zaak gesluierd en menigeen die van de zaak iets afwist, begon te wanhopen en af te raden. Doch neen het zou er komen het moest er komen en het kwam, na veel angst en kommer, wel is waar, maar toch I En zoo is Vlaanderen een machtig schoonen tempel rijkergewoiden, Goden O. L. Vrouw van Hollebeke ter eere. O, Vlaming van te lande, van het Vlaamsche Front, dat oprijst uit den grond met kerken, Fallen kante, vol pracht, kathedralen gelijk aan God, uw huldeblijk 1... Beste Lezer, kom, zie eens zelf en overtuig U in hoogsteigen persoon van de innige vroomheid, van de overschoone lijnen onzer lieve dorpskerk I Duizenden zijn reeds gekomen, kunstenaars, kunst minnaars, kritlcussen en fijnproevers., ze hebben er lange in vertoefd, en 't was hun aan te zien hoe ze voldaan heengin gen, gelukkig om het gesmaakte kunst genot. Menigeen heeft daarna bekend, weinig zóó smaakvolle, zóó juiste, zóó fijne miniatuur kathedraal-kerkjes te kennen. Machtig is ook de Indruk teweeg ge bracht op de eenvoudige dorpslieden, wanneer ze onze kerk binnenkomen. Ge ziet het op hen wezen, ze zijn ervan getroffen het rijzig stoute omhoog der gothische lijnen, die opeenvolging van machtige stoute bogen, ginder hoog als 't ware gesmeten, als om onze gedachten immer hooger op te voeren, naar 't onein dige, naar God oh, die machtige breede kruisbeuk, dat alles treft hun gemoed, ze zijn ervan onthutst, hun blikken gaan ginder hooge meê naar den Hooge en kun nen er niet van af, ze zijn als meegetrok ken en nooit moe. Honderden hebben wij er zoo beschouwd. Onder diepvoelenden indruk verlaten zij onzen Godstempel zelfs in hun onge kunstelde ziel en zonder het te kunnen uitdrukken, hebben ze de schoonheid, de Innige vroomheid, den machtigen invloed van de kunst gevoeld Moet het U dan verwonderen dat menig stadsbewoner onze dorpskerk te schoon vindt en met 'n zekere sehalksche jaloerschheid gekscheertDat dient niet voor hier, we gaan 't meenemen i Fijn en heel eigenaardig is ook de meublee: ing in overeenstemming met het heele gebouw. Vriend Lezer, getroost U 'n klein reisje naar ons frlsch vlaamsch dorpje 't zij 'n familie uitstapje te voet, per Ford of Citroën.'t zij 'n motorritje, 't zij 'n wan deltochtje in kompagnle per fiets ge zult het U niet beklagen, ge zult tevreden huiswaarts keeren, gelukkig iets schoon, iets heerlijk iets kunstig aanschouwd te hebben. Schooner menschen ook zult ge weerkeeren, want Kunste maakt u schoon. Genot is daar uw loon. Kunste maakt u groot. Vereeuwigt na den dood Richt uw kunst naar God, Doet aan kunst voor Vlaanderen I Volg getrouw de leus Die was en bleef uw keus Alles voor Vlaanderen I Vlaandren voor Krlstus FLAMINGO. door de Katholieke Turngilde Vlug en Vroom op ZONDAG 5 SEPTEMBER 1926, om 8 1/2 our. OP DE GROOTE ARKT. Zweedsohe oefeningen Boxe-oefeningeu Oefeningen op de toestellen Evenwichts oefeningen Balletten Pyramiedan en Fransche Vlaamsche der CHRISTEN WERKLIEDEN VEREENI6IN8EN op ZOMDAG SEPTEMBER, om IA uur. Grootsche optocht onzer Ypersche en Provinciale Werkersorganisaties met hun muzieken, turners, veloclubs, opgeluisterd door verscheidene praalwagens. Aanspraken door onze Senatoren Depontieu en Bossuyt en R. Debruyne volksvertegenwoordiger der Werklieden van Brugge. Alle overtuigde vrienden zullen wedijveren om met groote macht op te komen en onze Ypersche strijdende vereenigingen te Zonnebeke op feest, te ondersteunen. Dat vragen wij U. De VoorzitterBOSSUYT G., Senator. Floris ging naar Dora toe en nam haar bij de handen. Ons verbond bestaat, hé vroeg hij. -Ja. En als in een heerlijk, veilig gevoel leunde ze even met haar hoofd o'p zijn schouder. O, nu is mijn onrust weg, zei Floris. Liefde overwint alles, liefde maakt ons sterk. Hij kuste haar, en al kreeg Dora tranen in de oogen, ze was toch overgelukkig. Floris zou nu vertrekken. Dora, we zijn openhartig,alsmoeder en dochter, zei mevrouw Verschalde. En daarom mag Ik over de onkosten van Floris verblijf spreken. Ge weet in welk gevoel, ik dit doe. Maar mevrouw, ei zijn geen onkos ten. Ge hebt zelf alles naar het dorp laten halen. Laat ik dan wat anders vragen... nog eens, zooals een goede vriendin of alseen moeder. Kan ik u helpen Ge hebt ons zulke groote diensten bewezen. Ik heb waarlijk aan niets gebrek... We kunnen behoorlijk leven. Ge neemt het me niet kwalijk... O, neen, mevrouw. En als ik hulp noodig had voor moeder, zou ik het u openhartig zeggen. Ik voel uw liefde voor mij en dat doet me zoo goed. We praten meer... Na een hartelijk afscheid, wandelde Floris aan den arm van zijn moeder heen. Even was hij wat duizelig in de buiten lucht, maar dat ging dadelijk over. En Floris kreeg een vaster stap en liet zijn moeder los. Ik sta zoo flink op de beenen als vroeger, zei hij. Maar vermoei u toch niet te veel, jongen I Geen nood. Zoudt ge gelooven, dat ik dit ongeluk eigenlijk zegenen moet Stil toch Ja... want zoo is de toenadering tot Dora gekomen. In den nood heeft ze haar hart uitgesproken. Dat zou ten slotte toch gebeurd zijn En Ik hoop dat er geen takken meer op uw hoofd zullen vallen. Floris had voor zijn moeder verzwegen, dat hij aangevallen was geworden. Hij wilde haar geen angst aanjagen. En zijn vader zou in het gebeurde nieuwe aanlei dingvinden om hem naar Brugge telokken en uit te vallen op Dora. 't Is heerlijk weer buiten, zei Floris Lang ziek liggen moet vreeselijk zijn. En ik voel al weer lust tot mijn werk. U niet vermoeien Ik beloof u, voorzichtig te zijn. Maar ik blijf wat om over u te waken. En met Dora te praten, moeder I Dat ook Ze kan beter haar hart uit storten voor u dan voor mij. Ge zijt voor haar nu als een moeder. Ze zal u haar gansche geschiedenis vertellen. Er moet iets dra matisch in zijn vermits ze van donkere dagen sprak. En dan de zinneloosheid van haar moeder. Dat is een erg geval. En Dora hi eft gelijk er u op te wijzen. Maar Dora brengt haar moeder mee. Dat zegt ge nu in uw eerste, groole De knechten van Frankrijk. Heel de kwestie van de marken en van Eupen-Malmedy heeft eens te meer be wezen dat Frankrijk zich noch altijd bemoeit met onze persoonlijk zaken en dat wij <e kwesties mogen oplossen in ons voordeel ais het aan Frankrijk niet schaadt; Zooniet het Fransch belang gaat In Belgie voor het Belgisch belang. Wie dat nu nog nTét ziet, die moet toch wei blind zijn. Maar dttmaa! was het Fransch gekon- kelfoes zoo erg, dat het voor ledereen duidelijk geworden is. Ook is de gansche pers en de openbare meening tegen deze handelwijze heftig opgekomen. Men kan verschillen over de manier waarog deze twee zaken dienen behandeld te worden, maar eene oplossing, eene degelijke en rechtmatige oplossing die moet er komen, vroeg of laat. Minister Jaspar heeft de wil van Frankrijk laten zegevieren. Wat zijn wij daar nu mede gebaat? In het binnenland staan wij met eene schatkist die met leede oogen kijkt naar de milllarden die op komst waren en die voor het dreigend oog van Marianne gevlucht zijn. Niet een maal maar tot twee maal toe, volgens de Libre Belgiqueis de Re geering moeten te kort doen aan haie handteekenlcg. De tweede maal volgens het Staatsblad van Dotideidag betref fende den uitstel van een jaar hij de uitbetaling der intercommunale du Tournaisis Het stoffelijk nadeel door het land geleden ten gevolge van de mislukking der onderhandelingen over de Dultsche marken, door de schuld van Fiankrijk, is zeker n et gering, maar het zedelijk na deel voortvloeiende uit het niet naleven van 's lands gegeven woord, meestal voor wat het buitenland betreft, is veel erger. Volgens deskundigen zal het land binnen geen 20 jaar nog eene buitenlandsche leening kunnen aangaan. Het is de eerste maal dat zich eene internationale verwikkeling voordoet waar dat Belgie in betrokken is en waar dat het Fransch belang niet gelijkloopend is met het Belgisch. En van derr eersten keer ook Is Belgie verplicht zijn knecht schap van Frankrijk voor de andere lan den ten toon te spreiden. Welk gedacht moeten de vreemde financiers nu hebben van Belgie dat die eene, eenige gelegen heid om zijne financies te herstellen zoo iaat te kwiste gaan ten bate van Frankrijk. Welk gedacht moeten de vreemde po litiekers, de leiders der vreemde mogend heden nu hebben van Belgie als zij zien hoe gedwee, meer nog dan als knechten, als t chte slaven onze politieke voorman nen de Franschen volgen. Is dat wel de vrijheid die wij ten koste van stroomen bioeds herwonnen hebben? En dan hebben wij nog dat ongelukkig Fransch-Be'gisch Militair verbond dat den eenen keer bestaat en den anderen keer niet, volgens de noodwendigheid. Maar thans werd het In de schaal ge legd om Belgie af te houden eene daad van rechtveerdlgheld te plegen. God weet waar dit ongelukhig akkoord ons nog toe brengt, 't Wordt tijd, meer dan tijd dat men het radikaal afschaife. Maar dat M. Jaspar juist de man niet is om zich radi caal aan te stellen en zulks nog tegen Frankrijk, dat weten wij genoeg. Maar daar Is nog eene meerderheid in het land en die meerderheid is niet deze van M. Jaspar. Mocht die ten minste toch hande len vooraleer het te laat weze. In Griekenland. Over zoo omtrent 100 jaar werd aan den Duitsch-Engelschen Prins Leopold de kroon van Griekenland aangeboden. Had hij het uit zijn eigen of werd het hem ingeblazen, 't is genoeg en zeker dat Prins Leopold het Koningschap van Griekenland geweigerd heeft omdat het Grieksche voik een teonvast karakter had. Het oordeel van Prins Leopold, die enkele jaren daarna Koning Leopold I In Belgie werd, is maar al te wel bewaarheid geworden. Geen volk van Europa heeft in den loop der laatste eeuw meer avonturen be leefd dan het Grieksche Volk. Gedurende den oorlog had het ten opzichte der oorlogsvoerende landen altijd eene onze kere houding. Sinds 1916 is Griekenland aan de tiende omwenteling. Nu Is de Dictator Pangalos verjaagd door Generaal Kandilis. Men zou er ten laatste waarlijk geen acht meer op geven, ware het niet dat het gedoen der zuiderlandekens altijd een zeker gevaar bijbrengt voor de rust van Europa. De groote landen volgen den strijd in de kleinere landen met oog op het eigenbelang dat er voor hun zeiven zal uit volgen. In 1914 hebben wij het reeds beleefd dat een nietige gebeurtenis in Servie het vuurtje deed losbranden dat de lont aanstak waardoor geheel Europa in rep en in roer kwam. En één maal Is reeds één maal te veel. Tegen den Militairen dienstplicht. Verleden Zondag gaven de dagbladen een anti-dienstplicht manifest uit, dat in alle deelen der wereld verspreid wordt. Het manifest is opgesteld door een bijzonder studie komitelt en is ondertee kend door een 70 tal vooraanstaande mannen uit de politiek, de wetenschap, de kunst, uit de belangrijkste landen der wereld. Het verspreiden van dit manifest is om zijn opstel, zijn dracht, om de personen die het teekenen en het uitwerksel dat het onvermijdelijk moet hebben eene wereld gebeurtenis. De onderteekenaars, waaronder voor Belgie Prof. Dr. Fr. Daels en M. Emile Ehlers, richten zich tot den Volkerenbond en verzoeken de afschaffing van den ge dwongen militairen dienst in alle landen voor te stellen, als een eersten stap naar de werkelijke ontwapening. Het manifest geeft de redens waarop deze vraag steunt en eindigt met eenen oproep tot alle mannen en vrouwen van goeden wilom door de openbare meening liefde. Die liefde is oprecht. Maar nadien komen de eischen van het dagelij ksche leven. Liefde overwint alles. Ja, ja. Toch moet ge de kwestie goed overwegen I En ik zou uit egoïsme die moeder van Dora scheiden, want egoïsme zou dat zijn. Och, nu zijn we weer volop aan 't redekavelen, en we zijn het in den grond zoo goed t'akkoord en ik moet u vermoeienis besparen. Ge hebt gelijk, liefde overwint de bezwaren. Ik ben nieuwsgierig Dora's geschie denis te vernemen,te meer daar de Vlota's te Brugge hebben gewoond en de vader een schilder was. Dora zal alles openhartig vertellen. Floris, wat is het hier toch schoon 1 Heerlijk. Zulke panoramma's. En Floris wees verscheidene dorpen aan en de stad Yper in 't verschiet. Als Dora mijn vrouwtje is, komen we hier een deel van den Zomer door brengen, zei hij, blij als een kind. O, wat draaft ge al door I Dan noem ik Dora, het heksjeVan den Kemmelberg, dat mij betooverde. Opgewekt pratend wandelden moeder en zoon naar de herberg van Ruya. 't Is juist of Ik hier heel lang weg geweest benschertste Floris. Er is ook veel gebeurd. Een geluk, dat hel zoo goed afgeloopen is. Met een verloving moeder. Maar ge moogt ook wel eens aan het ongeluk denken. O, zeker, moeder. En ik dank God, dat Hij mij genadig heeft bewaard. En Floris voelde nog meer de beteeke- nis van die woorden, dan hij ze uitsprak, want het was immers een wraakneming geweest met het plan hem te dooden. Waar zou Aibijn Vrieze nu zijn Maar Floris verdreef de gedachten aan den strooper. Minzaam groette hij Ruya, zijn vrouw en Estelle. Het hinderde hem even, dat de dochter op haar zondagsch was. Hij vermoedde, dat ze oin hem, een goeden indruk wilde maken op zijn ouders. Moeder moet eens met dat naief meisje spreken, dacht hij. Floris ging In de zijkamer. Zijn vader zat daar nog half te dutten, want hij had I slecht geslapen. Adeleide was op wandel. Ha, dag Floris... tot hier gewandeld, proficiat I zei de heer Verschalde, zijn fzoon de hand reikend. Niet te veel vermoeid. O, neen I Ik voel me genezen. Te beter I Ik heb u liever hier dan ginder. Ik vind het gegeneerd met die vreemde menschen. Niet, dat ik nog kwaad spreek van jufvrouw Viota. Ik ge loof nu ook, vdat ze beschaafd is. Zeker van een verarmde familie. Maar jongen, zoudt ge nu voor uw verzorging niet beter doen, mee te gaan naar Brugge Dat zou te vermoeiend zijn, verze kerde mevrouw. Maar gij antwoordt voor Floris, bromde haar echtgenoot. Ik heb gehoord, wat de dokter zei en ik ben de ziekedienster. Wat is er nu vermoeiend aan eea treinreis Het schokken... In eerste klas... ft Vervolgij

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1926 | | pagina 1